PL171277B1

PL171277B1 - Sposób wytwarzania celulozowych bryl ksztaltowych PL PL PL PL PL PL PL

Info

Publication number: PL171277B1
Application number: PL93301001A
Authority: PL
Inventors: Stefan Zikeli; Ernst Rauch; Hermann Koberger; Friedrich Ecker; Hartmut Ruef; Raimund Jurkovic; Franz Schwenninger
Original assignee: Chemiefaser Lenzing Ag
Priority date: 1992-03-17
Filing date: 1993-03-17
Publication date: 1997-03-28
Also published as: RO111477B1; AU668712B2; DE59309807D1; WO1993019230A1; ATA53792A; CA2102809C; RU2111294C1; US5968434A; SK284101B6; EP0671492A1; CA2102809A1; CN1078510A; JPH06507936A; US5589125A; DK0584318T3; ZA931866B; YU18193A; AU3621193A; TR28700A; CZ236493A3

Abstract

1. Sposób wytwarzania celulozowych bryl ksztaltowych polegajacy na ksztaltowaniu na cieplo roztworu celulozy w trzeciorzedowym aminotlenku i wprowadzaniu uksztaltowanego roztworu do kapieli koagulacyjnej z wy- traceniem zawartej celulozy, w którym cieply, uksztaltowany roztwór schladza sie przed wprowadzeniem do kapieli koagulacyjnej pod- dajac dzialaniu strumienia gazu, znamienny tym, ze cieply, uksztaltowany roztwór poddaje sie dzialaniu strumienia (6, 6', 6", 6'", 22,22') gazu bezposrednio po uksztaltowaniu. Fig. 1 PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania celulozowych brył kształtowych. Sposób dotyczy kształtowania w podwyższonej temperaturze roztworu celulozy w trzeciorzędowym aminotlenku i wprowadzania ukształtowanego roztworu do kąpieli koagulacyjnej dla wytrącenia zawartej celulozy.

Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki US 2 179 181 jest znane, że trzeciorzędowe aminotlenki mogą rozpuścić celulozę i że z tych roztworów można otrzymać przez wytrącenie celulozowe bryły kształtowe. Sposób wytwarzania takich roztworówjest znany przykładowo z europejskiego opisu zgłoszeniowego EP-A-0356419. Według tej publikacji przygotowuje się najpierw zawiesinę celulozy w wodnym trzeciorzędowym aminotlenku. Aminotlenek zawiera do 40% wagowych wody. Wodną zawiesinę celulozy podgrzewa się i zmniejszając ciśnienie odciąga się wodę do momentu przetworzenia celulozy w roztwór. Sposób przeprowadza się w specjalnie opracowanym dającym się opróżniać urządzeniu mieszającym.

Sposób opisanego na wstępie rodzaju jest znany z niemieckich opisów zgłoszeniowych DE-A-28 44 163 i DD-A-218 121. W celu wytworzenia włókien lub folii celulozowych instaluje się między dyszą przędzalniczą i wanną koagulacyjną drogę albo szczelinę powietrzną dla otrzymania wyciągu w dyszy. Wyciąg ten jest konieczny, ponieważ po zetknięciu się ukształtowanego roztworu przędzalniczego z wodnąkąpieląkoagulacyjnąutrudnia się bardzo rozciąganie nitek. W kąpieli koagulacyjnej utrwala się strukturę włókien ustaloną w szczelinie powietrznej .W szczelinie powietrznej istnieje jednak niebezpieczeństwo, że nie skoagulowane jeszcze pojedyncze nitki ze względu na ich ekstremalnie dużą lepkość przywrą wzajemnie względnie stopią się razem i w ten sposób uniemożliwią formowanie włókien. Niebezpieczeństwo sklejania jest oczywiście tym większe, im dłuższa jest droga między płytą dyszy i powierzchnią wanny koagulacyjnej (droga powietrzna). Długa droga byłaby z drugiej strony korzystna, ponieważ dla orientacji cząsteczek celulozy jest wymagany pewien czas.

171 277

Aby jednak przy długiej drodze powietrznej zmniejszyć niebezpieczeństwo sklejenia należy zmniejszyć gęstość otworów dyszy przędzalniczej, co jednak okazuje się niekorzystne Ula wydajności procesu przędzenia. Natomiast krótka droga w kąpieli przędzalniczej zezwala wprawdzie na przędzenie z dużą gęstością otworków, ale z drugiej strony pogarsza jakość przędzenia, ponieważ przez działanie kapilarne filamentów ciecz kąpieli koagulacyjnej podąża w stronę wylotową nawierceń względnie otworów przędzalniczych. Ponadto ukształtowana, ale jeszcze płynna masa nitek nie wytrzymuje rozciągu nitek, tzn., że nie otrzymuje się wymaganej grubości nitek.

Równocześnie stwierdzono, że w wyniku skróconego przebywania w szczelinie powietrznej z trudem można oddziaływać na dane tekstylne dotyczące wytrzymałości i wydłużenia włókien. Z opisu DD-A-218-121 wynika, że dla roztworu przędzalniczego można otrzymać skrócenie drogi rozciągu z dyszy i przez to zmniejszenie niebezpieczeństwa sklejenia pojedynczych nitek bez wpływu na niezawodność przędzenia lub wytrzymałości nitek, przez dodanie eteru polialkilowego, zwłaszcza glikolu polietylenowego. Również w opisie DE-A 28 44 163 zwraca się uwagę na ekstremalne sklejenie uprzędzionych nitek i dla usunięcia sklejenia proponuje się m.in. spryskanie nitek w szczelinie powietrznej z ciecząnierozpuszczalną w stosunku do celulozy.

Próby pokazały, że wszystkie propozycje dotyczące roztworu nie są zadowalające, zarówno odnośnie możliwych do otrzymania gęstości nitek przędzalniczych jak i oddziaływania na tekstylne właściwości włókien celulozowych.

Według opisu DE-A-28 44 163 odstęp między dyszą przędzalniczą i powierzchnią kąpieli koagulacyjnej wynosi wprawdzie 270 mm, jednak można otrzymać gęstość nitek przędzalniczych, oczywiście tylko w przybliżeniu, 0,0046 nitek/mm² (odpowiednio do gęstości otworu przędzalniczego dyszy przędzalniczej 0,0046/mm2). Przy tak małej gęstości otworu przędzenia na technicznie wielką skalę jest nie do pomyślenia. W tym celu musiałoby zostać zastosowane dysze przędzalnicze z gęstością otworu ponad 0,1 /mm2. Dysze takie są opisane przykładowo w austriackim zgłoszeniu patentowym A 2724/89.

Zadaniem wynalazku jest takie ulepszenie wymienionego na wstępie sposobu, że zezwoli on na zmniejszenie sklejenia świeżo wytłoczonych celulozowych brył kształtowych bez wprowadzania do masy przędzalniczej jakichkolwiek dodatków i bez spryskiwania powierzchni brył kształtowych środkiem strącającym. Zadaniem wynalazku jest szczególnie przygotowanie sposobu wytwarzania nitek celulozowych, przy czym stosując dyszę przędzalniczą o dużej gęstości otworów można uprząść gęstą wiązkę nitek, którą poprzez długą, drogę powietrzną doprowadza się do kąpieli koagulacyjnej, aby móc lepiej ustalić tekstylne właściwości uprzędzionych nitek. Mimo gęstej wiązki nitek i mimo długiej drogi powietrznej nie powinno dojść do sklejenia pojedynczych nitek.

Sposób wytwarzania celulozowych brył kształtowych polegający na kształtowaniu na ciepło celulozy w trzeciorzędowym aminotlenku i wprowadzaniu ukształtowanego roztworu do kąpieli koagulacyjnej z wytrąceniem zawartej celulozy, w którym ciepły, ukształtowany roztwór schładza się przed wprowadzeniem do kąpieli koagulacyjnej poddając działaniu strumienia gazu, odznacza się według wynalazku tym, że ciekły, ukształtowany roztwór poddaje się działaniu strumienia gazu bezpośrednio po ukształtowaniu.

Korzystnie strumień gazu przepuszcza się prostopadle do kierunku kształtowania roztworu.

Korzystnie ciepły ukształtowany roztwór poddaje się działaniu co najmniej dwóch strumieni gazu.

Korzystnie ciepły, ukształtowany roztwór poddaje się działaniu dwóch strumieni, gazu, skierowanych na ciepły ukształtowany roztwór po przeciwległych stronach.

Korzystnie ciepły, ukształtowany roztwór poddaje się działaniu obu strumieni gazu, z których jeden strumień gazu jest skierowany promieniowo na zewnątrz, a drugi strumień promieniowo do wewnątrz.

Korzystnie schładzając odbiera się od ciepłego, ukształtowanego roztworu ilość ciepła równą co najmniej 20 kJ/kg roztworu, korzystnie do 20 do 350 kJ/kg roztworu.

171 277

Sposób według wynalazku charakteryzuje się tym, że ciepły, ukształtowany roztwór przędzalniczy schładza się przed wprowadzeniem do kąpieli koagulacyjnej, przy czym schłodzenia dokonuje się bezpośrednio po ukształtowaniu. Dla schłodzenia ukształtowany roztwór poddaje się działaniu strumienia gazu. Dla wytwarzania nitek celulozowych przez ukształtowanie roztworu celulozowego przy użyciu dyszy przędzalniczej okazało się szczególnie skuteczne, jeśli kierunek przędzenia znajduje się w zasadzie pod kątem prostym względem strumienia gazu. Niespodziewanie okazało się, ze wyżej opisany problem sklejania się może być usunięty przez poddanie świeżo uprzędzionych nitek działaniu np. strumienia powietrza. Juz poddanie wiązki nitek zwykłemu nawiewowi wentylatora powoduje, że można pracować przy użyciu dysz przędzalniczych o gęstości otworów do 0,7/mm² i dobrać drogę powietrzną o długości do 70 mm nie powodując sklejania pojedynczych nitek w szczelinie powietrza.

Sposób według wynalazku nadaje się również do wytwarzania powłok celulozowych, przy czym roztwór celulozowy prowadzi się przez urządzenie tworzące powłokę i charakteryzuje się tym, że kierunek tworzenia powłoki znajduje się w zasadzie pod kątem prostym względem strumienia gazu. Podczas stosowania dysz przędzalniczych o jeszcze większej gęstości otworów profil strumienia wprowadzany przez wentylator nie jest już dostateczny, aby zagwarantować równomierne schładzanie w całej wiązce nitek. Korzystnie ukształtowanie sposobu według wynalazku polega w tym przypadku na poddaniu cieplnego, ukształtowanego roztworu działaniu co najmniej dwóch strumieni gazu, przy czym strumienie gazu oddziałują na ukształtowany roztwór najkorzystniej na przeciwległych stronach.

Ten wariant sposobu wytwarzania nitek celulozowych według wynalazku polega na tym, ze ciepły, roztwór celulozowy prowadzi się przez dyszę przędzalniczą z dużą ilością otworów przędzalniczych, które w zasadzie rozmieszczone sąpierścieniowo przy czym ciepły ukształtowany roztwór w postaci uprzędzonych nitek poddaje się działaniu obu strumieni gazu w ten sposób, że jeden strumień gazu jest skierowany promieniowo na zewnątrz a drugi promieniowo do wewnątrz. W ten sposób jest możliwe wzmocnienie efektu schładzania tak, że wiązki nitek o gęstości 1,-4/mm² można prowadzić przez drogę o długości co najmniej 50 mm nie powodując sklejania pojedynczych włókien. Dla schłodzenia odciąga się od ciepłego ukształtowanego roztworu ilość ciepła wynoszącą co najmniej 20 kJ/kg roztworu, korzystnie od 20 do 350 kJ/kg roztworu.

Szczególne ukształtowanie urządzenia do realizacji sposobu według wynalazku polega na tym, że otwory przędzalnicze dyszy przędzalniczej w zasadzie są rozmieszczone pierścieniowo, i że przewód doprowadzający gaz chłodzący jest usytuowany w centrum pierścienia utworzonego przez rozmieszczenie otworów przędzalniczych.

Dla równomiernego schładzania bardzo gęstych wiązek nitek, które wytłacza się z dyszy przędzalniczej o gęstości otworów ponad 0,7/mm² okazało się korzystne, jeśli na wiązkę nitek jest skierowany dodatkowo następny strumień gazu chłodzącego, który doprowadza się z zewnątrz. Tak ukształtowane urządzenie ma więc jeszcze następny przewód doprowadzający gaz chłodzący, który jest umieszczony na zewnątrz pierścieniowej płyty przędzalniczej. W tym przypadku pierścieniową wiązkę nitek poddaje się działaniu gazu chłodzącego zarówno na jej stronie wewnętrznej jak i na zewnętrznej, Okazało się, że tym działanie, znacznie wzmacnia się efekt chłodzenia.

W przewodzie doprowadzającym gaz chłodzący w centrum pierścieniowej płyty przędzalniczej można przewidzieć elementy przepływowe lub wyporowe dla równomierności przepływu gazu chłodzącego. Dalsze ukształtowanie urządzenia do realizacji sposobu według wynalazku polega na tym, że otwory przędzalnicze dyszy są zebrane w postaci grup.

Przedmiot wynalazku jest objaśniony bliżej w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 pokazuje schematycznie korzystne ukształtowanie sposobu wytwarzania nitek celulozowych według wynalazku, a fig. 2, 3 i 4 korzystne ukształtowania urządzenia przędzalniczego do realizacji sposobu według wynalazku. Na fig. 1 odnośnikiem 1 jest oznaczona dająca się ogrzać dysza przędzalnicza (ogrzewanie nie jest przedstawione), która jest zasilana poprzez przewód doprowadzający 2 masą przędzalniczą 3 tzn. ciepłym roztworem celulozy o tempera171 277 turze około 100°C. Pompa 4 służy do dozowania masy przędzalniczej i do nastawiania ciśnienia wymaganego do wytłaczania. Wiązkę 5 nitek wytłoczoną z dyszy przędzalniczej 1 przez otwory przędzalnicze 16 schładza się gazem obojętnym 6, korzystnie powietrzem, które poprzez dysze gazowe 7 jest skierowane na wiązkę 5 nitek opuszczającą dyszę przędzalniczą 1. Dzięki temu nawiewki można pracować przy użyciu dysz przędzalniczych o dużej gęstości otworów nie powodując sklejenia nitek przędzalniczych podczas procesu przędzenia. Wiązka 5 nitek podąża poprzez drogę powietrzną, która jest określona odległoś<ci^ dyszy przędzalniczej 1 od powierzchni kąpieli strącającej 8, następnie zbiera się jąprzez rolkę odchylającą9 i odciąga. Nawiewanie albo chłodzenie wiązki nitek, zgodnie z wynalazkiem umożliwia ustawienie względnie długiej drogi powietrznej, tak, że podczas wyciągu nitek jest dostatecznie dużo czasu do dyspozycji dla orientacji cząstek celulozy. Wyciąg otrzymuje się podczas odciągania wiązki 5 nitek przez rolkę 9 z większą prędkością niż wówczas, gdy opuszcza ona dyszę przędzalniczą 1.

Dysze gazowe 7 otaczają w postaci wieńca wiązkę 5 nitek i mogą być albo bezpośrednio zamocowane na dyszy przędzalniczej 1, albo mogą tworzyć własną jednostkę konstrukcyjną, która jest połączona z dyszą przędzalniczą 1. Naturalnie powinno być możliwie zahamowane przejście ciepła z ciepłej masy przędzalniczej 3 w dyszy przędzalniczej 1 do gazu chłodzącego 6, co można uzyskać w prosty sposób przez odpowiednią, izolację. Dla efektu wynalazku jest jedynie decydujące, że strumień gazu chłodzącego jest skierowany na wiązkę 5 nitek bezpośrednio opuszczaj ącą dyszę przędzalniczą 1, a mianowicie najkorzystniej na płaszczyźnie, która w zasadzie jest równoległa do płaszczyzny utworzonej przez otwory przędzalnicze 16. Dalsze ukształtowania urządzenia przędzalniczego, do realizacji przedstawionego na fig. 1 sposobu według wynalazku, składającego się z dyszy przędzalniczej i dysz gazu chłodzącego sąpokazane schematycznie na fig, 2,3 i 4. Przy pomocy tych ukształtowań można wytworzyć jeszcze gęstsze wiązki nitek, tzn. można zastosować dysze o jeszcze większej gęstości otworów.

Figura 2 i 3 pokazują w przekroju pierścieniową, dającą się ogrzać (ogrzewanie nie jest przedstawione) dyszę przędzalniczą 1', 1 i urządzenie nawiewowe składające się z dysz gazowych 7', Ί i z centralnego przewodu doprowadzającego 10, 10' gazu chłodzącego 13, 13' Pierścieniową dyszę przędzalniczą 1', 1 zasila się masą przędzalniczą 11, 11' w miejscu nic przedstawionym na rysunku i formuje w gęstą, pierścieniową wiązkę 5', 5 nitek, która jest owiewana gazem chłodzącym od wewnątrz i od zewnątrz. Urządzenie owiewające jest zaznaczone na obu figurach ciągłymi strzałkami 22,22' albo 6,6.

Przedstawione na obu figurach ukształtowania urządzenia do realizacji sposobu według wynalazku różnią się centralnym przewodem 10,10' doprowadzającym gaz chłodzący 13, 13'. Przewód doprowadzający 10 jest ukształtowany jako zwykła rura z płytą odporową 12 i przepustami 14. Przewód doprowadzający 10 można zasilać gazem chłodzącym 13 przykładowo przy użyciu wentylatora nie przedstawionego na fig. 2. Strumień 13 gazu napotyka na płytę odporową 12, zostaje odchylony poziomo, wypływa z przepustów 14 jako strumień gazu 22 i oddziaływuje na pierścieniową wiązkę 5' nitek na jej stronie wewnętrznej, W przewodzie doprowadzającym 10 można zainstalować element 15 dla równomiernego rozłożenia strumienia gazu. Dzięki owianiu wiązki 5' nitek promieniowo z zewnątrz i od wewnątrz znacznie wzmacnia się efekt chłodzenia.

Centralny przewód doprowadzający 10' przedstawiony na fig. 3 ma kilka pojedynczych komór a-d, które zasila się gazem chłodzącym 13'. Dzięki tej segmentowej konstrukcji przewodu doprowadzającego 10' można owiewać wiązkę nitek różnymi mediami chłodzącymi albo w różnych warunkach. Poza tym dzięki ukształtowaniu według fig. 3 jest możliwe poddanie wiązki nitek działaniu gazu chłodzącego na dłuższej odległości i w ten sposób jeszcze korzystniejsze oddziaływanie na tekstylne dane nitek celulozowych. Dysze gazowe 7', 7 otaczają w postaci wieńca pierścieniową wiązkę 5', 5 nitek i można je zamocować albo bezpośrednio na dyszy przędzalniczej 1', 1 albo mogą tworzyć własnąjednostkę konstrukcyjną, która jest połączona z dyszą przędzalniczą 1', 1. Odnośnie ukształtowania konstrukcyjnego obowiązuje wykonanie jak na fig. 1. Dotyczy to również przewodu doprowadzającego 10, 10'.

171 277

Jest również możliwe zintegrowanie dysz powietrza z dyszą przędzalniczą dla owiewania nitek, przy czym naturalnie trzeba zwrócić szczególną uwagę na izolację cieplną. Taka postać wykonania jest przedstawiona na fig. 4, przy czym fig. 4a pokazuje w przekroju urządzenie do realizacji sposobu według wynalazku z cylindryczną obudową dyszy przędzalniczej (dającą się ogrzać; ogrzewanie nie jest przedstawione) na fig. 4b - fragment widoku od dołu tej postaci wykonania.

Figura 4a pokazuje schematycznie dyszę przędzalniczą Γ, przy czym otwory przędzalnicze 16' są umieszczone z przodu cylindrycznych kanałów 17. Przewód doprowadzający masę przędzalniczą 18 do dyszy przędzalniczej Γ jest przedstawiony jako 2'. Podczas procesu przędzenia masę przędzalniczą wciska się do kanału 17 i wytłacza przez otwory przędzalnicze 16'. Dysza przędzalnicza 1”' jest przykryta od strony kapilarnej przez okrągłą płytę 19, która posiada okrągłe wybrania 21, które są w taki sposób ukształtowane i usytuowane na płycie 19, że wytłoczone nitki 5' wydostają się w sposób niezakłócony i można je odciągnąć. Przez przykrycie dyszy przędzalniczej 1' pozostaje pusta przestrzeń 20, w którą kieruje się gaz chłodzący (nie jest przedstawione). Płyta 19 jest tak ukształtowana i osadzona na dyszy przędzalniczej 1, że nie zwiera się z przodem kanałów 17 lecz tworzy pierścieniowe szczeliny 7', przez które wydostaje się gaz chłodzący i poziomo owiewa wytłoczoną wiązkę 5' nitek (na fig. 4a przedstawiono strzałkami 6' w szczelinie 1Pierścieniowa szczelina 7' spełnia więc funkcję osadzonych w postaci wieńca dysz gazowych 7,7', 7 w ukształtowaniach według fig. 1, 2 albo 3. Dzięki tej specjalnej konstrukcji tworzy się więc wokół każdej wiązki 5' nitek pierścień z gazu chłodzącego, który pozwala na wydajne chłodzenie gęstej wiązki 5' nitek, Figura 4b pokazuje w widoku od dołu dyszy przędzalniczej 1' fragment płyty 19, wybrania 21, z których wydostaje się gaz chłodzący i otwory przędzalnicze 16'. Aby zapobiec przejściu ciepła z masy przędzalniczej 18 do gazu chłodzącego w komorze 20, komora 20 jest od strony dysz przędzalniczych wyłożona izolacją 23.

Wynalazek opisany jest bliżej w następujących przykładach wykonania.

Przykłady I-VZ. Roztwór celulozy wytworzony według sposobu opisanego w europejskim opisie zgłoszeniowym EP-A-O 356 419 przefiltrowano i ciepły uformowano według sposobu przedstawionego na fig. 1, przy czym w przykładach I-IV jako urządzenie przędzalnicze zastosowano urządzenie w postaci wykonania przedstawionej schematycznie na fig. 2 i w przykładzie V urządzenie w postaci przedstawionej na fig. 4. W tabeli są podane dla wszystkich 5 przykładów: uformowana masa roztworu celulozy na godzinę (kg/h),jej skład (procenty masowe), jej temperatura (°C) podczas formowania, gęstość otworów (ilość otworów/mm²) dyszy przędzalniczej, średnica otworów przędzalniczych (μ), doprowadzenie wewnętrznego powietrza chłodzącego (m³/h), jego temperatura(°C), temperatura (°C) odprowadzonego wewnętrznego powietrza chłodzącego, doprowadzenie zewnętrznego powietrza chłodzącego (m3/h), jego temperatura (°C), ilość ciepła odprowadzona na kg uformowanego roztworu celulozy (kJ/kg), długość drogi powietrznej (mm), wyciąg włókien, zawartość NMMO kąpieli strącającej (procenty masowe NMMO) i miano końcowe wytworzonych włókien (dtex).

Tabela

Przykład	I	II	III	IV	V
1	0 X.	3	4	5	6
Zdolność przerobowa masy przędzalniczej	45,6	24,67	7,84	9,10	18,80
Celuloza	11,86	11,83	12,86	12,21	11,00
NMMO	78,25	77,57	75,35	76,68	77,22
Woda	9,89	10,6U	12,65	11,11	11,78
Temperatura	112	112	110	113	90
Gęstość otworów	0,68	0,60	0,18	1,14	0,27

171 277

1	2	3	4	5	6
Średnica otworów	100	100	100	100	130
Chłodzenie od wewnątrz (ilość)	100	170	70	200	50
Temperatura powietrza chłodzącego	-6	-5	5	4,9	24
Temperatura odprowadzanego powietrza chłodzącego	32	32,8	34,2	30,1	31
Chłodzenie z zewnątrz (ilość)	23	27	12	17	-
Temperatura powietrza chłodzącego	24	24	24	17,3	-
Odprowadzone ciepło	32,37	103,46	152,90	338,2	28,72
Droga powietrzna	70	60	140	65	85
Wyciąg włókien	10,6:1	8,03:1	4,34:1	^^,49-1	13,02:1
Kąpiel strącająca	20	20,9	20,8	29,2	23,8
Miano końcowe	1,3	1,3	3,13	1,7	1,36

Nie zaobserwowano sklejania pojedynczych nitek w żadnym przykładzie.

171 277

22

13'

5“

171 277

Fig. 4a

Fig. 4b •16'

171 277

Fig, 1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 2,00 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarzania celulozowych brył kształtowych polegający na kształtowaniu na ciepło roztworu celulozy w trzeciorzędowym aminotlenku i wprowadzaniu ukształtowanego roztworu do kąpieli koagulacyjnej z wytrąceniem zawartej celulozy, w którym ciepły, ukształtowany roztwór schładza się przed wprowadzeniem do kąpieli koagulacyjnej poddając działaniu strumienia gazu, znamienny tym, że ciepły, ukształtowany roztwór poddaje się działaniu strumienia (6, 6', 6, 6', 22, 22') gazu bezpośrednio po ukształtowaniu.
2. Sposób według zastrz.· 1, znamienny tym, że strumień (6, 6', 6, 6', 22, 22') gazu przepuszcza się prostopadle do kierunku kształtowania roztworu.
3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że ciepły ukształtowany roztwór poddaje się działaniu co najmniej dwóch strumieni (6, 6', 6, 6', 22, 22') gazu.
4. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że ciepły, ukształtowany roztwór poddaje się działaniu dwóch strumieni (6,6', 6”, 6', 22,22') gazu, skierowanych na ciepły ukształtowany roztwór po przeciwległych stronach.
5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że ciepły, ukształtowany roztwór poddaje się działaniu obu strumieni (6', 6, 22, 22') gazu, z których jeden strumień (22, 22') gazu jest skierowany promieniowo na zewnątrz, a drugi strumień (6, 6') promieniowo do wewnątrz.
6. Sposób według zastrz. 1 albo 2 albo 3 albo 4 albo 5, znamienny tym, że schładzając odbiera się od ciepłego, ukształtowanego roztworu ilość ciepła równą co najmniej 20 kJ/kg roztworu/ korzystnie od 20 do 350 kJ/kg roztworu.