PL180861B1

PL180861B1 - Kompozycja do mycia i kondycjonowania włosów i/lub skóry

Info

Publication number: PL180861B1
Application number: PL95308284A
Authority: PL
Inventors: DaniŐle Cauwet; Claude Dubief; Bernard Beauquey
Original assignee: Oreal
Priority date: 1994-04-22
Filing date: 1995-04-21
Publication date: 2001-04-30
Also published as: HUT71724A; PL308284A1; RU95106676A; KR100188577B1; EP0739625B1; CA2147553C; CA2147550C; FR2718961A1; DE69521414T2; FR2718961B1; ES2158056T3; ATE202276T1; AU1629295A; JPH0859443A; KR950032595A; JP2912186B2; CN1114681A; CA2147553A1; RU2127580C1; BR9501395A

Abstract

1. Kompozycja do mycia i kondycjonowania wlosów i/lub skóry, zawierajaca w kos- metycznie dopuszczalnym podlozu: - co najmniej jeden ceramid i/lub glikoceramid, - co najmniej jeden polimer zawierajacy grupy kationowe, - co najmniej jeden anionowy srodek powierzchniowo czynny, znamienna tym, ze za- wiera ponadto: co najmniej jeden amfoteryczny i/lub obojnaczy srodek powierzchniowo czynny w ilosci od 1 do 50% wag., anionowe, amfoteiyczne i/lub obojnacze srodki powierzch- niowo czynne wystepujace w ilosci detergentujacej, co najmniej równej 4 % wag., ceramid i/lub glikoceramid wystepujacy w ilosci od 0,005 do 5% wag. (wyrazonej jako substancja czynna), i polimer zawierajacy grupy kationowe w ilosci od 0,05 do 5% wag. (wyrazonej jako substancja czynna), w stosunku do calkowitej wagi kompozycji. PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest zatem kompozycja do mycia i kondycjonowania włosów i/lub skóry, zawierająca w kosmetycznie dopuszczalnym podłożu:

- co najmniej jeden ceramid i/lub glikoceramid,

- co najmniej jeden polimer zawierający grupy kationowe,

- co najmniej jeden anionowy środek powierzchniowo czynny, charakteryzująca się tym, że zawiera ponadto: co najmniej jeden amfoteryczny i/lub obojnaczy środek powierzchniowo czynny w ilości od 1 do 50% wag., anionowe, amfoteryczne i/lub obojnacze środki powierzchniowo czynne występujące w ilości detergentującej, co najmniej równej .4% wag., ceramid i/lub glikoceramid występujący w ilości od 0,005 do 5% wag. (wyrażonej jako substancja czynna), i polimer zawierający grupy kationowe w ilości od 0,05 do 5% wag. (wyrażonej jako substancja czynna), w stosunku do całkowitej wagi kompozycji.

Anionowe i amfoteryczne lub obojnacze środki powierzchniowo czynne wybiera się spośród takich środków powierzchniowo czynnych, które odznaczają się właściwościami detergentowymi. Stosuje się je w ilości dostatecznej do nadania właściwości detergentowych omawianej kompozycji.

Spośród anionowych środków powierzchniowo czynnych wymienić można sole metali alkalicznych, sole amoniowe, sole amin, sole aminoalkoholi i sole magnezowe związków następujących: alkilosiarczany, alkiloksyetylenosiarczany, alkiloamidooksyetylenosiarczany, alkiloarylopolioksyetylenosiarczany, monoglicerydosiarczany; alkilosulfoniany, alkiloamidosulfoniany, alkiloarylosulfoniany, sulfoniany olefinowe, sulfoniany parafinowe,

180 861 alkilosulfobursztyniany, alkiloksyetylenosulfobursztyniany, alkiloamidosulfobursztyniany, alkilosulfoaminobursztyniany, alkilosulfooctany, alkilofosforany, alkiloksyetylenofosforany, acylosarkozyniany, acyloizetioniany i N-acylotauryniany.

Grupa alkilowa lub acylowa obecna w tych różnych związkach zwykle stanowi łańcuch węglowy o 12 do 20 atomów węgla.

Grupą arylową jest, na ogół, grupa genylowa lub benzylowa.

Spośród anionowych środków powierzchniowo czynnych wymienić można także sole kwasów tłuszczowych, takie jak sole kwasu oleinowego, kwasu rycynolowego, kwasu palmitynowego i kwasu stearynowego; sole mieszaniny kwasów tłuszczowych pochodzących z oleju kokosowego i sole uwodornionej mieszaniny kwasów tłuszczowych pochodzących z oleju kokosowego, acylolaktylany, tłuszczowych pochodzących z oleju kokosowego, acylolaktylany, w których grupa acylowa zawiera od 8 do 20 atomów węgla.

Istnieje także możliwość posłużenia się środkami powierzchniowo czynnymi, na ogół klasyfikowanymi jako rodzina środków słabo anionowych, takimi jak kwasy alkilo-D-galaktozydouronowe i ich sole, oraz kwasy polioksyetylenokarboksylowe, a zwłaszcza te z nich, które zawierają od 2 do 50 grup tlenku etylenu.

W szczególności wymienić można kwasy polioksyetylenokarboksylowe, i sole kwaśne, o wzorze:

Ri(OCH₂CH₂)_nOCH₂COOA, w którym R] oznacza grupę alkilową lub aralkilową, a n oznacza, średnio, od 2 do 20, przy czym grupa alkilowa zawiera od 6 do 20 atomów węgla, grupę arylową korzystnie stanowi grupa fenylowa, a A oznacza wodór, metal alkaliczny, metal ziem alkalicznych, aminę lub grupę amoniową.

W sposób szczególny wymienić można produkty sprzedawane pod nazwą ΑΚΥΡΟ przez spółkę CHEM'Y

Amfoteryczne lub obojnacze środki powierzchniowo czynne wybiera się, spośród pochodnych alifatycznych amin drugorzędowych lub trzeciorzędowych, w których grupa alifatyczna stanowi łańcuch prosty lub rozgałęziony, zawierający 8 do 18 atomów węgla, zawierających co najmniej jedną rozpuszczalną w wodzie grupę anionową, taką jak grupa karboksylanowa, sulfonianowa, siarczanowa, fosforanowa lub fosfonianowa.

Wymienić tu można także alkilo(C₈-C₂₀)betainy, sulfobetainy, alkilo(C₈-C₂₀)amidoalkilo(C!-C₆)betainy i alkiloICs-C^jamidoalkilo^C^C^sulfobetainy.

Spośród pochodnych aminowych, które można w tym przypadku wymienić, wspomnieć można o produktach sprzedawanych pod nazwą MIRANOL, takich, jakie opisane są w patentach Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr 2528378 i 2781354, sklasyfikowanych w słowniku CTFA Dictionary, wyd. V, 1993, pod nazwami „Disodium cocoamphodiacetate” i „Disodium amphocarboxypropionate”.

Polimery zawierające grupy kationowe, jako takie, są znane. Bardziej szczegółowo, wybiera się je spośród polimerów kationowych, to znaczy spośród polimerów tylko zawierających grupy kationowe, polimerów wywodzących się ze sczwartorzędowanego białka oraz polimerów amfoterycznych. Tego rodzaju polimery są to polimery „substantywne”, które można ujawniać przy użyciu barwnika kwasowego Red 80 metodą, którą podał Richard J. Crawford [Journal of the Society of Cosmetic Chemists, 31 (5), str. 273 - 278 (1980)].

Bardziej szczegółowo, polimery takie wybiera się spośród polimerów zawierających grupy amin pierwszorzędowych, drugorzędowych, trzeciorzędowych i/lub czwartorzędowych, tworzące część łańcucha polimeru lub bezpośrednio do niego przyłączone, o masie cząsteczkowej w zakresie od 500 do około 5000000, korzystnie w zakresie od 1000 do 3000000.

Spośród polimerów tego rodzaju w sposób szczególny wymienić można sczwartorzędowane białka, polimery z rodziny poliamin, poliaminoamidów lub czwartorzędowych polimerów poliamoniowych, oraz kationowe polisiloksany.

180 861

A. Sczwartorzędowanymi białkami są, w szczególności, chemicznie modyfikowane polipeptydy z czwartorzędowymi grupami amoniowymi na końcu łańcucha, lub wszczepionymi w łańcuch. Spośród białek tego rodzaju można w sposób szczególny wymienić hydrolizaty kolagenu z grupami trietyloamoniowymi, takie jak produkty sprzedawane pod nazwą „QUATPRO E” przez spółkę Maybrook i wymienione w słowniku CTFA Dictionary pod nazwą „Triethonium Hydrolyzed Collagen Ethosulfate”.

B. Polimery z rodziny poliamin, poliaminoamidów lub czwartorzędowych polimerów amoniowych, których użyć można w kompozycjach według wynalazku, opisane są szczegółowo we francuskich patentach nr nr 2505348 i 2542997 (zgłoszonych przez zgłaszającego niniejszy opis).

Spośród powyższych polimerów wyszczególnić można polimery następujące:

(1) Sczwartorzędowane lub niesczwartorzędowane kopolimery winylopirolidonu i akrylanu, lub metakrylan, dialkiloaminoalkilu, takie, jak produkty sprzedawane pod nazwą „GAFQUAT” przez spółką GAF Corporation, takie jak, na przykład, „GAFQUAT 734 lub 755”, albo, alternatywnie, produkty znane pod nazwą „COPOLYMER 845, 958 i 937”. Polimery te są opisane w sposób szczegółowy we francuskich patentach nr nr 2077143 i 2393573.

(2) Eterowe pochodne celulozy zawierające czwartorzędowe grupy amoniowe, opisane we francuskim patencie nr 1492597, a zwłaszcza polimery sprzedawane pod nazwami „JR” (JR 400, JR 125, JR 30M) lub „LR” (LR 400, LR 30M) przez spółkę Union Carbide Corporation. Polimery te są także zdefiniowane w słowniku CTFA Dictionary jako „HydroxyethyIcellulose ąuatemary ammoniums”, które przereagowały z epoksydem podstawionym grupami trimetyloamoniowymi.

(3) Kationowe pochodne celulozy, takie jak kopolimery celulozy lub pochodne celulozy szczepione rozpuszczonym w wodzie czwartorzędowym monomerem amoniowym, opisane bardziej szczegółowo w patencie Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4131576, takie jak hydroksyalkilocelulozy, na przykład hydroksymetyloceluloza, hydroksyetyloceluloza lub hydroksypropyloceluloza, zaszczepiona solą metakryloiloetylotrimetyloamoniową, metakryloamidopropylotrimetyloamoniową lub dimetylodialliloamoniową.

Bardziej szczegółowo, do znajdujących się na rynku produktów odpowiadających powyższej definicji, należą produkty sprzedawane pod nazwami „CELQUAT L 200” i „CELQUAT Η 100” przez spółkę National Strach.

(4) Sczwartorzędowane polisacharydy, opisane bardziej szczegółowo w patentach Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr 3589578 i 4031307, a bardziej szczegółowo produkt sprzedawany pod nazwą „JAGUAR C 13 S”, sprzedawany przez spółkę Meyhall.

(5) Polimery złożone z ugrupowań piperazynylowych i dwuwartościowych grup alkilenowych lub hydroksyalkilenowych, o łańcuchach prostych lub rozgałęzionych, ewentualnie przerwanych atomami tlenu, siarki lub azotu lub pierścieniami aromatycznymi lub heterocyklicznymi, jak również produkty utlenienia i/lub czwartorzędowania tych polimerów. Polimery tego rodzaju są opisane we francuskich patentach nr nr 2162025 oraz 2280361.

(6) Rozpuszczalne w wodzie poliaminoamidy, wytworzone, w szczególności, na drodze polikondensacji związku kwasowego z poliaminą. Takie poliaminoamidy można usieciować z udziałem epichlorowcohydryny, diepoksydu, podwójnego bezwodnika, nienasyconego bezwodnika, podwójnie nienasyconej pochodnej, bis-chlorowcohydryny, bis-azetidinium, bischlorowcoacylodiaminy, bis-halogenku alkilu, albo, alternatywnie, przy użyciu oligomeru utworzonego w reakcji związku dwufunkcyjnego, reagującego z bis-chlorowcohydryną, bis-azetidinium, bis-chlorowcoacylodiaminą, bis-halogenkiem alkilu, epichlorowcohydryną, diepoksydem lub podwójnie nienasyconą pochodną. Środek sieciujący stosuje się w ilości w zakresie od 0,025 do 0,35 mola/grupę aminową w poliaminoamidzie.

Takie poliaminopoliamidy można poddać alkilowaniu lub, w przypadku, gdy zawierają one jedną, lub większą ilość trzeciorzędowych aminowych grup funkcyjnych, czwartorzędowaniu. Polimery te opisane są szczegółowo we francuskich patentach nr nr 2252840 i 2368508.

180 861 (7) Pochodne poliaminoamidów utworzone w wyniku sprzężenia polialkilenopoliamin z kwasami polikarboksylowymi z następującym po nim alkilowaniem z udziałem związków dwufunkcyjnych. W tym przypadku wymienić można, na przykład, polimery typu kwas adypinowy - dialkiloaminohydroksyalkil - dielkilenotriamina, w których grupa alkilowa zawiera od 1 do 4 atomów węgla i korzystnie stanowi grupę metylową, etylową lub propylową. Tego rodzaju polimery opisane są we francuskim patencie nr 1583363.

Spośród tych pochodnych, w sposób bardziej szczególny wymienić można polimery typu kwas adypinowy (dimetyloaminohydroksypropyl) dietylenotriamina, sprzedawane pod nazwą „CARTARET1NE F, F₄ lub F₈” przez spółkę Sandoz.

(8) Polimery otrzymane na drodze reakcji polialkilenopoliaminy, zawierającej dwie grupy aminy pierwszorzędowej oraz co najmniej jedną grupę aminy drugorzędowej, z kwasem dikarboksylowym, wybranym z grupy obejmującej kwas diglikolowy i nasycone, alifatyczne kwasy dikarboksylowe zawierające od 3 do 8 atomów węgla. Stosunek molowy poliałkilenopoliaminy do kwasu dikarboksylowego mieści się, w tym przypadku, w zakresie od 0,8 : 1 do 1,4: 1. Wytworzony w ten sposób poliaminoamid poddaje się następnie reakcji z epichlorohydryną, przy stosunku molowym epichlorohydryny do grupy aminy drugorzędowej w zakresie od 0,5 : 1 do 1,8 : 1. Tego rodzaju polimery opisane są w sposób szczegółowy w patentach Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr 2337615 i 2961347.

Polimery tego typu sprzedawane są, w szczególności, pod nazwą „HERCOSETT 57” przez spółkę Elercules Incorporated, lub alternatywnie, pod nazwą „PD 170” albo „DELSETTE 101” przez spółkę Hercules (w przypadku kopolimeru kwas adypinowy/epoksypropyl/dietylenotriamina).

(9) Cyklopolimery wywodzące się z metylodialliloaminy lub dimetylodialliloammoniowych pochodnych, o masie cząsteczkowej 20000 do 3000000, takie jak homopolimery zawierające, jako główny składnik łańcucha, ugrupowania odpowiadające wzorowi 1 lub la, w których to wzorach 1 i t oznaczają 0 łub 1, przy czym suma 1 +1 = 1; R₈ oznacza wodór lub grupę metylową; R₆ i R₇ oznaczają, niezależnie, grupę alkilową zawierającą od 1 do 22 atomów węgla, grupę hydroksyalkilową, w której ugrupowanie alkilowe korzystnie zawiera od 1 do 5 atomów węgla, niższą grupę amidoalkilkową, w której R₆ i R₇ mogą oznaczać, razem z atomem azotu, do którego są przyłączone, grupy heterocykliczne, takie jak grupa piperydynylowa lub morfolinylowa, jak również kopolimery zawierające jednostki o wzorze 1 lub la oraz jednostki wywodzące się z akiyloamidu lub [N-(l,l-dimetylo-3-oksobutylo)akryloamidu]; Ύθoznacza anion, taki jak bromek, chlorek, octan, boran, cytrynian, winian, wodorosiarczan, wodorosiarczyn, siarczan lub fosforan.

Spośród polimerów powyżej zdefiniowanych wymienić można w sposób bardziej szczególny homopolimer wywodzący się z chlorku dimetylodialliloamoniowego, sprzedawany pod nazwą „MERQUAT 100”, o masie cząsteczkowej poniżej 100000, kopolimer chlorku dimetylodialliloamoniowego i akryloamidu, o masie cząsteczkowej powyżej 500000, sprzedawany pod nazwą „MERQUAT 550” i „S” przez spółkę Merck.

Polimery te opisane są w sposób bardziej szczegółowy we francuskim patencie nr 2080759, a także w Świadectwie dodatkowym do tego patentu nr 2190406.

(10) Polimer wywodzący się z czwartorzędowych pochodnych amoniowych, zawierający powtarzalne jednostki odpowiadające wzorowi 2, w którym Rę i R₁₀, R_n i R₁₂ są takie same lub różne i oznaczają grupy alifatyczne, alicykliczne lub aryloalifatyczne, zawierające od 1 do 20 atomów węgla, albo niższe grupy hydroksyalkiloalifatyczne, albo, alternatywnie, Rp i R₁₀ oraz Rh i R_n stanowią, razem lub oddzielnie, łącznie z atomami azotu, do których są przyłączone, ugrupowania heterocykliczne, ewentualnie zawierające drugi heteroatom, inny niż azot, albo, alternatywnie, Rg, R₁₀, R_n i R₁₂ oznaczają grupę C]-C₆-alkilową o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, podstawioną grupą nitrylową, estrową, acyłową lub amidową, albo grupą o wzorze:

180 861

Ο Ο

II II

-C-O-R₁₃-D lub -C-NH-R₁₃-D w których to wzorach R₁₃ oznacza grupę alkilenową a D oznacza czwartorzędową grupę amoniową, Aj i Bj oznaczają grupy polimetylenowe zawierające od 2 do 20 atomów węgla, o łańcuchach prostych lub rozgałęzionych, nasycone lub nienasycone, i które mogą zawierać, czy to związany z nimi, czy wprowadzony do nich, do łańcucha głównego, jeden, lub więcej niż jeden pierścień aromatyczny, albo jeden lub więcej niż jeden atom tlenu lub siarki, albo jedną, lub więcej niż jedną grupę sulfotlenkową sulfonową, disulfidową aminową, alkiloaminową hydroksylową, czwartorzędową amoniową, ureidową amidową lub estrową, X9oznacza anion pochodzący od kwasu nieorganicznego lub organicznego, Aj z R$ i R_u, razem z dwoma atomami azotu, do których są przyłączone, mogą tworzyć pierścień piperazynowy, a oprócz tego, w przypadku, gdy Aj oznacza nasyconą lub nienasyconą grupę alkilenową lub hydroksyalkilenową o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, Bj może także oznaczać grupę o wzorze:

(CH₂)n - CO - D - OC - (CH₂)n.

w którym D oznacza:

a) ugrupowanie glikolu o wzorze : - O - Z - O w którym Z oznacza grupę węglowodorową o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, albo grupę odpowiadającą wzorowi:

-----fCH₂ - CH₂ - O]-^— CH₂ - CH₂ - i wzorowi 3, w których to wzorach x i y oznaczają liczbę całkowitą od 1 do 4, przedstawiając sobą określony i pojedynczy stopień polimeryzacji, albo jakąkolwiek liczbę od 1 do 4, przedstawiając sobą średni stopień polimeryzacji;

b) ugrupowanie diaminy bis-drugorzędowej, takiej jak pochodna piperazyny;

c) ugrupowanie diaminy bis-pierwszorzędowej o wzorze:

-NH-Y-NH-, w którym Y oznacza grupę węglowodorową o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, albo, alternatywnie, grupę dwuwartościową:

- CH₂ - CH₂ - S - S - CH₂ - CH₂ -_;

d) grupę ureilenową o wzorze:

-NH-CO-NH-;

X®oznacza anion, taki jak chlorek lub bromek.

Polimery takie mają masę cząsteczkową mieszczącą się, na ogół, w zakresie od 1000 do 100000.

Polimery tego typu są szczegółowo pisane we francuskich patentach nr nr 2320330, 2270846, 2316271, 2336434 oraz 2413907, i patentach Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr US-A- 2273780, 2375853, 2388614, 2454547, 3206462, 2261002, 2271378, 3874870, 4001432, 3929990, 3966904, 4005193,4025617,4025627,4025653,4026945 i 4027020.

(11) Polimery wywodzące się z czwartorzędowych pochodnych amoniowych, złożone z jednostek o wzorze 4, w którym Rj₄, R₁₅, R₁₆ i R₁₇, które mogą być takie same lub różne, oznaczają atom wodoru albo grupę metylową etylową propylową β-hydroksy ety Iową β-hydroksypropyIową lub grupę o wzorze:

-CH₂CH₂(OCH₂CH₂)_POH, w którym p oznacza 0 lub liczbę całkowitą od 1 do 6, z tym, że R₁₄, R₁₅, R₁₆ i R₁₇ nie mogą jednocześnie oznaczać atomu wodoru, x i y, które mogąbyć takie same lub różne, oznaczają liczby całkowite od 1 do 6, m oznacza 0 lub liczbę całkowitą w zakresie od 1 do 34, X oznacza atom chlorowca, A oznacza ugrupowanie dihalogenku, a korzystnie oznacza grupę o wzorze:

- CH₂ - CH₂ - O - CH₂ - CH₂ -.

Związki te są opisane w sposób bardziej szczegółowy w europejskim zgłoszeniu patentowym EP-A-122324.

180 861

I tak, na przykład, można tu wymienić, między innymi, takie produkty, jak „MIRAPOL A 15”, „MIRAPOL AD1”, „MIRAPOL AZ1” i „MIRAPOL 175”, sprzedawane przez spółkę Miranol.

(12) Homopolimery lub kopolimery wywodzące się z estrów lub amidów akrylowych lub metakrylowych i zawierające ugrupowania o wzorach 5, 6 lub 7, w których to wzorach R₂₀ oznacza H lub CH₃, A₂ oznacza grupę alkilową o łańcuchu prostym łub rozgałęzionym, zawierającą od 1 do 6 atomów węgla, albo grupę hydroksyalkilową, zawierającą od 1 do 4 atomów węgla, R₂₁, R₂₂ i R₂₃, które mogą być takie same lub różne, oznaczają grupę alkilową zawierającą od 1 do 18 atomów węgla, lub grupę benzylową, R_lg i R₁₉ oznaczają wodór lub grupę alkilową zawierającą od 1 do 6 atomów węgla, XPoznacza anion soli siarczanu metylu lub halogenek, taki jak chlorek lub bromek.

Komonomer, lub komonomery, których można użyć w tym przypadku, należą do rodziny związków złożonej z akryloamidu, metakryloamidu, [N-(l,l-dimetylo-3-oksobutylo)akryloamidu], akryloamidu i metakryloamidu podstawionego przy azocie niższymi grupami alkilowymi, kwasu akrylowego lub kwasu metakrylowego lub ich estrów, winylopirolidonu i estrów winylu.

Spośród tych związków wymienić tu można kopolimer akryloamidu i metakrylanu dimetyloaminoetylu, sczwartorzędowany siarczanem dimetylu, sprzedawany pod nazwą „HERCOFLOC” przez spółkę Hercules, kopolimer akryloamidu i chlorku metakryloiloksyetylotrimetyloamoniowego, opisany w europejskim zgłoszeniu patentowym EP-A-80976, sprzedawany pod nazwą „BINA QAT P100” przez spółkę Ciba Geigy, albo, alternatywnie, poli(chlorek metakryloamidopropylotrimetyloamoniowy), sprzedawany pod nazwą „POLYMAPTAC” przez spółkę Texaco Chemicals, pochodna metakryłoiloksyetylotrimetyloamoniowa siarczanu dimetylu i jej kopolimer z akiyloamidem, które sprzedawane są przez spółkę Hercules pod nazwą „RETEN”.

(13) Sczwartorzędowane polimery winylopirolidonu i winylohnidazolu, takie jak, na przykład, produkty sprzedawane pod nazwą „LUVIQUAT FC 905, FC 550 i FC 370” przez spółkę BASF.

(14) Poliaminy, takie jak Polyąuart H, sprzedawane przez firmę Henkel i podawane w słowniku CTFA Dictionary pod nazwą „POLYETHYLENE GLYCOL (15) TALLOW POLYAMINE”.

(15) Sieciowane polimery wywodzące się z chlorku metakryloiłoksyetylotrimetyloamoniowego, takie jak polimery wytworzone za pomocą homopolimeryzacji metakrylanu dimetyloaminoetylu sczwartorzędowanego chlorkiem metylu, albo na drodze kopolimeryzacji akryloamidu z metakrylanem dimetyloaminoetylu sczwartorzędowanym chlorkiem metylu, przy czym po homopolimeryzacji, lub kopolimeryzacji, następnie usieciowanie związkiem zawierającym ugrupowanie olefinowo nienasycone, a zwłaszcza metylenobis(akryloamidem).

Sieciowany kopolimer akryloamidu i chlorku metakryloiloksyetylotrimetyloamoniowego (w stosunku wagowym 20/80) w postaci układu dyspersyjnego zawierającego 50% wag wspomnianego kopolimeru w oleju mineralnym, nadaje się do wykorzystania w sposób szczególny. Zawiesina ta sprzedawana jest pod nazwą SALCARE SC92 przez spółkę Allied Colloids. Sieciowany homopolimer chlorku metakryloiloksyetylotrimetyloamoniowego w postaci zawiesiny, zawierającej około 50% wag wspomnianego homopolimeru w oleju mineralnym, również jest wykorzystywany w omawianym zastosowaniu. Ta zawiesina sprzedawana jest przez spółkę Allied Colloids pod nazwą SALCARE CS95.

Do innych polimerów kationowych, które można zastosować w kompozycjach według wynalazku, należą polialkilenoiminy, w szczególności polietylenoiminy, polimery zawierające ugrupowania winylopirydynowe lub winylopirydyniowe, produkty kondensacji poliamin i epichlorohydryny, sczwartorzędowane poliureileny i pochodne chityny oraz kationowe polisiloksany.

Jako polimery amfoteryczne nadają się do zastosowania zwłaszcza polimery zawierające ugrupowania A i B, statystycznie rozmieszczone w łańcuchu polimeru, przy czym A

180 861 oznacza ugrupowanie wywodzące się z monomeru zawierającego co najmniej jeden zasadowy atom azotu, a B oznacza ugrupowanie wywodzące się z monomeru kwasowego, zawierającego jedną, lub większą ilość grup karboksylowych lub sulfonowych, albo, altemetywnie, A i B mogą oznaczać grupy pochodzące od obojnaczych monomerów karboksybetainowych. A i B mogą także oznaczać łańcuch polimeru kationowego zawierający grupy amin pierwszorzędowy ch, drugorzędowych, trzeciorzędowych lub czwartorzędowych, przy czym co najmniej jedna z grup aminowych ma przyłączoną, poprzez grupę węglowodorową, grupę karboksylową lub sulfonową, albo, alternatywnie, A i B tworzą część łańcucha polimeru zawierającego etylenowe ugrupowania a, β-dikarboksylowe, przy czym jedna z grup karboksylowych przereagowała z poliaminą zawierającą jedną, lub więcej niż jedną grupę aminy pierwszorzędowej, drugorzędowej lub trzeciorzędowej.

Polimery takie opisane są szczegółowo we francuskich patentach nr nr 2470596, 2486394Ϊ2519863.

Można tu w szczególności wymienić polimery wywodzące się z chitozanu, wybrane zwłaszcza spośród polimerów opisanych we francuskim patencie nr 2137684 i zawierających jednostki złożone z ugrupowań o wzorach 8, 9 i 10.

Ugrupowanie o wzorze 8 (A) obecne jest w ilości wynoszącej od 0 do 30% wag, ugrupowanie o wzorze 9 (B) obecne jest w ilości wynoszącej od 5 do 50% wag i ugrupowanie o wzorze 10 (C) obecne jest w ilości wynoszącej od 30 do 90% wag. We wzorze 10 R₂₄ oznacza grupę alkilenową o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, zawierającą od 2 do 5 atomów węgla.

Korzystny polimer zawiera, korzystnie, od 0 do 20% ugrupowania (A), 40 do 50% ugrupowania (B) i 40 do 50% ugrupowania (C), w przypadku którego R₂₄ oznacza grupę alkilenową, korzystnie - CH₂ - CH₂ -.

Polimery wywodzące się z monomerów diallilodialkiloamoniowych i monomerów anionowych, takie jak, bardziej szczegółowo, polimery zawierające od 60 do około 99% wag jednostek pochodzących z czwartorzędowego monomeru diallilodialkiloamoniowego, w którym grupy alkilowe wybrane są, niezależnie, spośród grup alkilowych zawierających od 1 do 18 atomów węgla, a anion pochodzi od kwasu o stałej jonizacji powyżej 10 - 13, oraz od 1 do 40% wag monomeru anionowego, wybranego spośród kwasu akrylowego lub kwasu metakrylowego, przy czym masa cząsteczkowa takich polimerów mieści się, w przybliżeniu, w zakresie od 50000 do 10000000 (według oznaczenia dokonanego metodą chromatografii żelowej), opisane są szczegółowo w europejskim zgłoszeniu patentowym EP-A-269243.

Spośrod tych polimerów, w sposób bardziej szczególny wymienić można kopolimer chlorku dimetylodialliloamoniowego i dietylodialliloamoniowego z kwasem akrylowym.

Jeszcze korzystniejsze są, zwłaszcza, produkty sprzedawane pod nazwą „MERQUAT 280” przez spółkę Calgon w postaci roztworu wodnego zawierającego 35% składników czynnych. Polimer ten jest kopolimerem chlorku diallilodimetyloamoniowego i kwasu akrylowego, obecnych w stosunku ilościowym 80/20. Jego lepkość mierzona wiskozymetrem „Brookfield LVF module 4” wynosi od 4 do 10 Pa.s, a masa cząsteczkowa wynosi około 1300000.

Według wynalazku, korzystnie stosuje się zwłaszcza te polimery, które są sczwartorzędowanymi eterowymi pochodnymi celulozy, takie jak produkty sprzedawane pod nazwą „JR 400” przez spółkę Union Carbide Corporation, dalej cyklopolimery, a zwłaszcza kopolimery chlorku dimetylodialliloamoniowego i akiyloamidu, o masie cząsteczkowej powyżej 500000, sprzedawane pod nazwą „MERQUAT 550” i „MERQUAT S” przez spółkę Merck, oraz kopolimer chlorku diallilodimetyloamoniowego i kwasu akrylowego, sprzedawany pod nazwą „MERQUAT 280” przez spółkę Calgon.

Polisacharydy kationowe, a bardziej szczegółowo polimer o nazwie „JAGUAR C13S” jest sprzedawany przez spółkę Meyhall.

Ceramidy i/lub glikoceramidy są, jako takie, znane. Są to naturalne lub syntetyczne cząsteczki odpowiadające wzorowi ogólnemu 11, w którym R₂₅ oznacza nasyconą lub nienasyconą grupę alkilową o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, pochodzącą od kwasów tłuszczowych zawierających od 14 do 30 atomów węgla przy czym zachodzi możliwość

180 861 podstawienia tej grupy grupą hydroksylową w pozycji a, albo grupą hydroksylową w pozycji ω, przy czym jest ona zestryfikowana nasyconym lub nienasyconym kwasem tłuszczowym zawierającym od 16 do 30 atomów węgla, R₂₆ oznacza atom wodoru lub grupę taką jak (glikozyl)_n, (galaktozyl)_m lub sulfogalaktozyl, przy czym n oznacza liczbę całkowitą od 1 do 4, a m oznacza liczbę całkowitą od 1 do 8, R₂₇ oznacza nasyconą lub nienasyconą grupę węglowodorową zawierającą od 15 do 26 atomów węgla w pozycji a, która może być podstawiona jedną, lub większą ilością grup alkilowych zawierających od 1 do 14 atomów węgla, przy czym, w przypadku ceramidów lub glikoceramidów naturalnych, R₂₇ może także oznaczać grupę C₁₅ - C₂₆ - α-hydroksyalkilową, przy czym grupa hydroksylowa ewentualnie jest zestryfikowana a -hydroksykwasem, zawierającym od 16 do 30 atomów węgla.

Korzystnymi ceramidami są ceramidy opisane przez Downinga w Arch. Dermatol., 123, 1381 - 1384 (1987), albo ceramidy opisane we francuskim patencie nr 2673179. Budowę ich można przedstawić wzorami 14,15,16,17,18, 19 i 20.

Ceramidami korzystniejszymi w sposób szczególny są związki o wzorze 11, w którym R₂₅ oznacza nasyconą lub nienasyconą grupę alkilową pochodzącą od kwasu tłuszczowego zawierającego od 16 do 22 atomów węgla, R₂₆ oznacza wodór, a R₂₇ oznacza nasyconą grupę o łańcuchu prostym, zawierającą 15 atomów węgla.

Związkami takimi są, na przykład, związki następujące: N-linoleilodihydrosfingozyna, N-oleoilodihydrosfinogozyna, N-palmitoilodihydrosfingozyna, N-stearoilodihydrosfmgozyna, N-behenoilodihydrosfingozyna, przy czym zastosować można również mieszaniny tych związków.

Także korzystnie stosuje się te związki, w przypadku których R₂₅ oznacza nasyconą lub nienasyconą grupę alkilową pochodzącą od kwasu tłuszczowego, R₂₆ oznacza grupę galaktozyIową lub sulfogalaktozylową, a R₂₇ oznacza grupę o wzorze -CH==CH-(CH₂)₁₂-CH₃.

Można tu również wspomnieć o produkcie założonym z mieszaniny tych związków, sprzedawanym pod nazwą firmową GLYCOCER przez spółkę Waitaki International Biosciences.

Według wynalazku, detergentowe środki powierzchniowo czynne (anionowe, amfoteryczne, obojnacze) obecne są w ilości wynoszącej ponad 4% i, na ogół, poniżej 60%.

Anionowych środków powierzchniowo czynnych używa się w ilości wynoszącej od 3 do 50% wag. w stosunku do całkowitego ciężaru kompozycji, korzystnie w ilości wynoszącej od 5 do 30% wag.

Korzystnie, amfoteryczne lub obojnacze środki powierzchniowo czynne obecne są w ilości wynoszącej od 1,5 do 15% wag.

Polimery kationowe korzystnie stosuje się w ilości wynoszącej od 0,1 do 3% wag. (wyrażonej jako substancja czynna), korzystnie w ilości wynoszącej w stosunku do całkowitego ciężaru kompozycji.

Ceramidów i/lub glikoceramidów korzystnie używa się w ilości wynoszącej od 0,01 do 3% wag. (wyrażonej jak substancja czynna), w stosunku do całkowitego ciężaru kompozycji.

Wartość pH kompozycji korzystnie mieści się w zakresie od 2 do 9, a zwłaszcza w zakresie od 3 do 9, przy czym pEl doprowadza się do pożądanej wartości przy użyciu kosmetycznie dopuszczalnych środków alkalizujących lub zakwaszających.

Kompozycje według wynalazku mogą zawierać inne adiuwanty, zazwyczaj stosowane w kompozycjach przeznaczonych do mycia i kondycjonowania włosów i/lub skóry.

Kompozycje te mogą zawierać, zwłaszcza, dobrze znane niejonowe środki powierzchniowo czynne, które można wybrać z grupy obejmującej polioksyetylenowane, polioksypropylenowane i poliglicerolowane alkohole, α-diole, alkilofenole i kwasy tłuszczowe, o łańcuchu tłuszczowym zawierającym na przykład, od 8 do 18 atomów węgla, przy czym liczba grup tlenku etylenu i tlenku propylenu może mieścić się w zakresie, zwłaszcza, od 2 do 50, a liczba grup glicerolowych w zakresie, zwłaszcza, od 2 do 30. Można także wymienić tu kopolimery tlenku etylenu i tlenku propylenu, produkty kondensacji tlenku etylenu i tlenku propylenu z alkoholami tłuszczowymi, polioksyetylenowane amidy tłuszczowe, korzystnie zawierające od 2 do 30 moli tlenku etylenu, poliglicerolowane amidy tłuszczowe zawierające

180 861 średnio od 1 do 5 grup glicerolowych, a zwłaszcza od 1,5 do 4 grup glicerolowych polioksyetylenowane aminy tłuszczowe, korzystnie zawierające od 2 do 3 moli tlenku etylenu, oksyetylenowane estry kwasów tłuszczowych i sorbitanu, zawierające od 2 do 30 moli tlenku etylenu, estry kwasów tłuszczowych i sacharozy, estry kwasów tłuszczowych i glikolu polietylenowego, alkilopoliglikozydy, pochodne N-alkiloglukaminy, tlenki amin, takie jak tlenki alkilo(C₁₀ - C₁₄)aminy i tlenki N-acyloaminopropylomorfoliny. W sposób szczególniejszy w zastosowaniu tym okazują się korzystne alkilopoliglikozydy oraz poliglicerolowane kwasy tłuszczowe, alkohole, a - diole i alkilofenole.

Kompozycje mogą także zawierać środki zagęszczające, wybrane, zwłaszcza, spośród takich substancji jak alginian sodowy, guma arabska, pochodne celulozy, takie jak metyloceluloza, hydroksymetyloceluloza, hydroksyetyloceluloza, hydroksypropyloceluloza i hydroksypropylometyłoceluloza, guma guar i jej pochodne, gumy ksantanowe, skleroglukany, sieciowane polikwasy akrylowe, poliuretany, kopolimery na bazie kwasu maleinowego lub bezwodnika maleinowego, zagęszczacze asocjacyjne z łańcuchami tłuszczowymi typu naturalnego, na przykład produkt sprzedawany pod nazwą NATROSOL PLUS, albo typu syntetycznego, na przykład produkty sprzedawane pod nazwą PEMULEN.

Zagęszczenia dokonać można także za pomocą zmieszania z glikolem polietylenowym lub ze stearynianami lub distearynianami glikolu polietylenowego, albo przez zmieszanie z estrami i amidami fosforowymi.

Kosmetycznie dopuszczalne podłoże korzystnie składa się z wody, ale może także zawierać kosmetycznie dopuszczalne rozpuszczalniki, takie jak monoalkohole, polialkohole, etery glikolowe lub estry kwasów tłuszczowych, użyte pojedynczo lub w mieszaninie. Spośród tych rozpuszczalników wymienić można, zwłaszcza, niższe alkohole, takie jak etanol i izopropanol, polialkohole, takie jak glikol etylenowy lub glikol dietylenowy, etery glikolowe, alkiloetery glikolu lub alkiloetery glikolu dietylenowego.

Kompozycje według wynalazku mogą także zawierać barwniki, środki modyfikujące lepkość, środki opalizujące, środki nawadniające, środki przeciwłojotokowe, środki przeciwłupieżowe, środki przeciwsłoneczne, białka, witaminy, a -hydroksykwasy, sole, środki aromatyzujące, środki konserwujące, odczynniki maskujące jony metali, środki zmiękczające, modyfikatory pienienia i środki odtruwające.

Można także użyć środków kondycjonujących innych niż polimery kationowe. Można w tym przypadku wymienić nasycony lub nienasycony cykliczny lub alifatyczny, węglowodór o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, syntetyczny lub niesyntetyczny, uwodornione lub nieuwodomione oleje naturalne, rozpuszczalne lub nierozpuszczalne, lotne lub nielotne silikony, ewentualnie modyfikowane metodami chemii organicznej, oleje fluorowane lub perfluorowane, polibuteny i poliizobuteny, estry tłuszczowe w postaci płynnej, pasty lub stałej, estry alkoholi wielowodorotlenowych, glicerydy, woski naturalne lub syntetyczne, gumy i żywice silikonowe, albo mieszaniny tych rozmaitych środków.

Kompozycje według wynalazku nadają się szczególniej do mycia włosów i/lub skóry i mają postać płynu lub zagęszczonej cieczy, żeli lub kremów.

Kompozycji tych można używać jako takich, albo po rozcieńczeniu przed użyciem. Można je stosować posługując się pojemnikami stanowiącymi opakowanie ciśnieniowe i wytłaczając w postaci płynu, kremu, żelu lub piany.

Wynalazek objaśniają następujące przykłady, nie ograniczające zakresu wynalazku w jakikolwiek sposób.

180 861

Przykłady IdoVII.

	I	II*	ΙΠ*	IV*	V*	VI	VII*
1	2	3	4	5	6	7	8
Dodecyloksyetylenosiarczan sodowy	8g AM	8	8	8	8	8	8
Cocoyl betaine** (CFTA Dictionary)	4g AM	4	4	4	4	4	4
MERQUAT 550	0,5 g	0,7 g
SALCARE SC 92				0,5	0,7
JAGUAR Cl 3 S						0,5	0,7
Ceramid A	0,2 g	-	0,7 g	0,2 g		0,2 g
Środki konserwujące	0,1	0,1	0,1	0,1	0,1	0,1	0,1
Woda q.s.	100 g	100 g	100 g	100 g	100 g	100 g	100 g
pH (regulowane przy użyciu NaOH)	6,5	6,5	6,5	6,5	6,5	6,5	6,5

W powyższym zestawieniu użyto następujących oznaczeń i skrótów:

* Przykłady II, ΠΙ, V i VII: nie według wynalazku.

* * Betaina, w której wzorze R oznacza grupę alkilową pochodzącą z oleju kokosowego (wg. CTFA Dictionary) (przyp. tłumacza).

AM = substancja czynna.

Na mokre włosy nanosi się 1 g szamponu. Po upływie 5 minut włosy, na którym znajduje się naniesiony na nie szampon, spłukuje się bieżącą wodą.

Poproszono 10 osób biorących udział w teście, stanowiących zespół orzekający, o sklasyfikowanie włosów u 3 osób w odniesieniu do każdego zestawienia na zasadzie łatwości rozplątywania się i wrażenia miękkości przy dotykaniu mokrych włosów.

Dla każdego zestawienia, 10 osób osądziło, że kompozycje z przykładów I, IV i VI pozwalały uzyskać lepsze rozplątanie włosów i nadawały im większą miękkość niż kompozycje nie zawierające czy to polimeru kationowego (przykłady II, V i VII), czy ceramidu (przykład III).

Ceramid A:

Jest to N-oleilodihydrosfingozyna o wzorze 12, w którym R₂₇ oznacza C₁₅H₃₁, a R₂₅ oznacza C₁₇H₃₃.

MERQUAT 550:

Jest to kopolimer chlorku dimetylodialliloamoniowego i akryloamidu (według słownika CTFA Dictionary : Polyquatemium-7), sprzedawany przez spółkę Merck.

SALCARE SC 92:

Jest to sieciowany kopolimer akryloamidu i chlorku metakryloilkoksyetylotrimetyloamoniowego w postaci zawiesiny w oleju mineralnym (według słownika CTFA Dictionary : Polyquaternium - 32), sprzedawany przez spółkę Allied Coloid, jako produkt o zawartości kopolimeru wynoszącej 50%.

JAGUAR C 13 S:

Jest to hydroksypropylowa pochodna gumy guar sczwartorzędowana chlorkiem 2,3-epoksypropylotrimetyloamoniowym, sprzedawana przez spółkę Meyhall.

180 861

Przykład VIII do XI.

	VIII	IX*	X	XI*
Dodecyloksyetylenosiarczan sodowy	8	8	8	8
Cocoyl betaine**	4	4	4	4
JR400	0,5	0,7
Polimer A			0,5	0,7
Ceramid A	0,2		0,2
Środki konserwujące	0,1	0,1	0,1	0,1
Woda q.s.	100 g	100 g	100 g	100 g
pH (regulowane)	6,5	6,5	6,5	6,5

W powyższym zestawieniu użyto następujących oznaczeń:

* Przykłady IX i XI: nie według wynalazku.

** Jak w zestawieniu poprzednim (p. wyżej - przyp. tłumacza)

Zabiegów dokonuje się sposobem powyżej opisanym.

Także i w tym przypadku zaobserwowano, że włosy, na które podziałano szamponami z przykładów VIII i X łatwiej rozplątują się i sprawiają wrażeniu bardziej miękkich przy dotykaniu, niż włosy poddane działaniu szamponów z przykładów, odpowiednio, IX, XI i III.

Polimer A:

Jest to polimer zawierający ugrupowania o wzorze 13, wytworzony sposobem opisanym we francuskim patencie nr 2270846.

JR400:

Jest to polimer na bazie hydroksyetylocelulozy i epichlorohydryny, sczwartorzędowany trimetyloaminą (według słownika CTFA Dictionary : Polyquatemium-10), sprzedawany przez spółkę Amerchol.

Pr z y k ł a d XII. Wytwarza się kompozycję o składzie następującym:

- dodecyloksyetylenosiarczan sodowy, 10 g substancji czynnej zawierający 2,2 mola tlenku etylenu, jako 28% roztwór wodny, sprzedawany pod nazwą „EMPICOL ESB/3 FL” przez spółkę Albright and Wilson

- dodecyloksyetylenokarboksylan sodowy 3 g substancji czynnej (C₁₂/C₁₄ 70 - 30), zawierający

4,5 mola tlenku etylenu, jako 22% roztwór wodny, sprzedawany pod nazwą „AKYPOSOFT 45 NV” przez spółkę CHEM'Y

- Cocoamidopropylobetaine 7g

- Ceramid A 0,4g

- Polyquatemium-7 0,1g

- środek konserwujący, środek aromatyzujący

- wodaq.s

- pH doprowadzone do wartości 5 przy użyciu HC1. Kompozycji tej używa się jako żelu do natryskiwania.

180 861

Przykład XIII. Wytwarza się kompozycję o składzie następującym: - dodecyłoksyetylenosiarczan sodowy, 8 g substancji czynnej zawierający 2,2 mola tlenku etylenu, jako 28% roztwór wodny, sprzedawany pod nazwą „EMPICOL ESB/3 FL” przez spółkę Albright and Wilson - Cocoyl betaine, jako 32% roztwór wodny 4 g substancji czynnej - ceramid A 0,2 g 0,4 g - Guar hydroxypropyltriammonium chloride 100 g - środki konserwujące, środek aromatyzujący - woda q.s. - pH doprowadzone do wartości 6,9 przy użyciu HC1 Kompozycji tej używa się jako szamponu.

Przykład XIV. Wytwarza się kompozycję o składzie następującym: - dodecyłoksyetylenosiarczan sodowy 10 g substancji czynnej i dodecyłoksyetylenosiarczan magnezowy (80/20), zawierający 4 mole tlenku etylenu, sprzedawany pod nazwą „ EMPICOL BSD” przez spółkę Albright and Wilson, jako produkt o zawartości substancji czynnej wynoszącej 26% - mieszanina złożona z Cocoylamidopropylbetaine 3 g substancji czynnej i monododekanianu glicerylu (25/5), sprzedawana pod nazwą „TEGOBETAINE HS” przez spółkę Goldschmidt, jako produkt o zawartości substancji czynnej wynoszącej 30% - ceramid A 0,2% - Polyquatemium-10 0,5% - środki konserwujące, środek aromatyzujący - wodaq.s. 100 g - pH doprowadzone do wartości 7,2 przy użyciu NaOH. Kompozycji tej używa się jako szamponu.

180 861 ^J^ch2^

-(CH₂)_t-R₈-C CR₈-CH₂H2C CH2 ^N®^

Ró R7

Y®

WZÓR 1 (CH₂)[

N i Ró

WZÓR 1α

180 861

Rn ^R10

I χθ

WZÓR 2

--ch₂-ch-o-ch₂-chCH3 y CH3

WZÓR 3

Rl4 ? ° ^R16

- N ®-(C H₂)_x- N H- C- (CH₂)_m-C-NH-(CH₂ )_y- N ®-AI νθ I νθ

R15 ^x R₁₇ ^x

WZÓR 4

180 861

$18 R19

WZÓR 5 $20

-ch₂-ci c=o i O

r₂₂ x₂

WZÓR 6 $20 ch₂-c-

r₂₂ x^

WZÓR 7

180 861

R27CHOH-CH-CH2OR26

ΝΗ I C=0 r₂₅

WZÓR 11

R27-CHOH-CH-CH2OH

NH I c=o

R₂5

WZÓR 12 ch₃ ch₃ —N®—(CH^—N®-(CH₂)6—

- ch₃ ch₃ _

2CI

WZÓR 13

180 861

WZÓR 16

180 861

WZÓR 18

180 861

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Kompozycja do mycia i kondycjonowania włosów i/lub skóry, zawierająca w kosmetycznie dopuszczalnym podłożu:

- co najmniej jeden ceramid i/lub glikoceramid,

- co najmniej jeden polimer zawierający grupy kationowe,

- co najmniej jeden anionowy środek powierzchniowo czynny, znamienna tym, że zawiera ponadto: co najmniej jeden amfoteryczny i/lub obojnaczy środek powierzchniowo czynny w ilości od 1 do 50% wag., anionowe, amfoteryczne i/lub obojnacze środki powierzchniowo czynne występujące w ilości detergentującej, co najmniej równej 4% wag., ceramid i/lub glikoceramid występujący w ilości od 0,005 do 5% wag. (wyrażonej jako substancja czynna), i polimer zawierający grupy kationowe w ilości od 0,05 do 5% wag. (wyrażonej jako substancja czynna), w stosunku do całkowitej wagi kompozycji.
2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera anionowe środki powierzchniowo czynne wybrane z grupy obejmującej sole metali alkalicznych, sole amoniowe, sole amin, sole aminoalkoholi i sole magnezowe alkilosiarczanów, alkiloksyetylenosiarczanów, alkiloamidooksyetylenosiarczanów, alkiloarylopolioksyetylenosiarczanów i monoglicerydosiarczanów, alkilosulfoniany, alkiloamidosulfoniany, alkiloarylosulfoniany, sulfoniany olefinowe, sulfoniany parafinowe, alkilosulfobursztyniany, alkilooksyetylenosulfobursztyniany, alkiloamidosulfobursztyniany, alkilosulfoaminobursztyniany, alkilosulfooctany, alkilofosforany, alkiloksyetylenofosforany, acylosarkozyniany, acyloizetioniany i N-acylotauryniany, sole kwasów tłuszczowych, mieszaninę kwasów tłuszczowych pochodzących z oleju kokosowego lub uwodornioną mieszaninę kwasów tłuszczących pochodzących z oleju kokosowego, acylolaktylany, kwasy alkilo-D-galaktozydouronowe i ich sole, oraz kwasy polioksyetylenokarboksylowe.
3. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że zawiera amfoteryczne lub obojnacze środki powierzchniowo czynne wybrane z grupy obejmującej pochodne drugorzędowych lub trzeciorzędowych amin alifatycznych, w których grupa alifatyczna stanowi łańcuch prosty lub rozgałęziony, zawierający od 8 do 18 atomów węgla, zawierających co najmniej jedną rozpuszczalną w wodzie grupę anionową.
4. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera polimery obejmujące grupy kationowe wybrane z grupy obejmującej polimery substantywne, zawierające grupy amin pierwszorzędowych, drugorzędowych, trzeciorzędowych i/lub czwartorzędowych, tworzące część łańcucha polimeru lub bezpośrednio do niego przyłączone, polimery amfoteryczne lub sczwartorzędowane białka o masie cząsteczkowej w zakresie od 500 do około 5000000.
5. Kompozycja według zastrz. 4, znamienna tym, że zawiera polimery obejmujące grupy kationowe wybrane z grupy obejmującej sczwartorzędowane białka złożone z chemicznie modyfikowanych polipeptydów z czwartorzędowymi grupami amoniowymi na końcu łańcucha lub wszczepionymi w łańcuch.
6. Kompozycja według zastrz. 4, znamienna tym, że jako polimery kationowe zawiera poliaminy, poliaminoamidy lub czwartorzędowe polimery amoniowe, wybrane z grupy obejmującej (1) sczwartorzędowane lub niesczwartorzędowane kopolimery winylopirolidonu i akrylanu lub metakrylanu, dialkiloaminoalkilu, (2) eterowe pochodne celulozy zawierające czwartorzędowe grupy amoniowe, (3) kationowe pochodne celulozy takie jak polimery celulozowe lub pochodne celulozy sczepione rozpuszczalnym w wodzie czwartorzędowym monomerem amoniowym, (4) sczwartorzędowane polisacharydy, (5) polimery złożone z ugrupowań piperazynylowych i dwuwartościowych grup alkilenowych lub hydroksyalkilenowych o łańcuchach prostych lub rozgałęzionych, ewentualnie przerwanych atomami tlenu, siarki lub azotu albo pierścieniami aromatycznymi lub heterocyklicznymi, jak również produkty utlenienia i/lub czwartorzędowania tych polimerów, (6) rozpuszczalne w wodzie poliaminoamidy, ewentualnie sieciowane i/lub alkilowane, (7) pochodne poliaminoamidów, utworzone w wyniku skondensowania polialkilenopoliamid z kwasami polikarboksylowymi z następującym po nim alkilowaniem z udziałem związków dwufunkcyjnych, (8) polimery otrzymane na drodze reakcji polialkilenopoliaminy, zawierającej dwie grupy aminy pierwszorzędowej oraz co najmniej jedną grupę aminy drugorzędowej z kwasem dikarboksylowym, (9) cyklopolimery o masie cząsteczkowej od 20000 do 3000000, wywodzące się z metylodialliloaminy lub dimetylodialliloamoniowych monomerów, (10) sieciowane polimery wywodzące się z chlorku metakryloiloksyetylotrimetyloamoniowego, (11) polimery wywodzące się z czwartorzędowych pochodnych amoniowych, (12) homopolimery lub kopolimery wywodzące się z estrów lub amidów akrylowych lub metakrylowych, (13) sczwartorzędowane polimery wywodzące się z winylopirolidonu i winyloimidazolu, (14) poliaminy, (15) poliaIkilenoiminy, (16), polimery zawierające ugrupowania winylopirydynowe lub winylopirydyniowe, (17) produkty kondensacji poliamin i epichlorohydryny, (18) poliureileny oraz (19) pochodne chityny.
7. Kompozycja według zastrz. 4, znamienna tym, że zawiera polimery niosące grupy kationowe wybrane z grupy obejmującej polimery amfoteryczne zawierające ugrupowania A i B, statystycznie rozmieszczone w łańcuchu polimeru, przy czym A oznacza ugrupowanie wywodzące się z monomeru zawierającego co najmniej jeden zasadowy atom azotu, a B oznacza ugrupowanie wywodzące się z monomeru kwasowego, zawierającego jedną lub większą ilość grup karboksylowych lub sulfonowych albo alternatywnie, A i B mogą oznaczać grupy pochodzące od obojnaczych monomerów karboksybetainowych z tym, że A i B mogą także oznaczać łańcuch polimeru kationowego zawierający grupy amin pierwszorzędowych, drugorzędowych, trzeciorzędowych lub czwartorzędowych, przy czym co najmniej jedna z grup aminowych ma przyłączoną, poprzez grupę węglowodorową, grupę karboksylową lub sulfonową, albo, alternatywnie A i B tworzą część łańcucha polimeru zawierającego etylenowe ugrupowania α,β-dikarboksylowe, przy czym jedna z grup karboksylowych przereagowała z poliaminą, zawierającą jedną lub więcej niż jedną grupę aminy pierwszorzędowej, drugorzędowej łub trzeciorzędowej.
8. Kompozycja według zastrz. 7, znamienna tym, że zawiera polimery amfoteryczne wybrane z grupy obejmującej polimery wywodzące się z chitozanu, zawierające jednostki złożone z ugrupowań o wzorach 8, 9 i 10, w których to jednostkach ugrupowanie o wzorze 8 (A) obecne jest w ilości wynoszącej od 0 do 30% wag. ugrupowanie o wzorze 9 (B) obecne jest w ilości wynoszącej od 5 do 50% wag., a ugrupowanie o wzorze 10 (C) obecne jest w ilości wynoszącej od 30 do 90% wag., przy czym R₂₄ oznacza grupę alkilenową o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, zawierającą od 2 do 5 atomów węgla, a polimery wywodzące się z pochodnych diallilodialkiloamoniowych i monomerów anionowych wybrane są z grupy obejmującej kwas akrylowy lub kwas metakrylowy.
9. Kompozycja według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera ceramidy i/lub glikoceramidy wybrane z grupy obejmującej związki o wzorze ogólnym 11, w którym R₂₅ oznacza nasyconą lub nienasyconą grupę alkilową o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, pochodzącą od kwasów tłuszczowych zawierających od 14 do 30 atomów węgla, przy czym zachodzi możliwość podstawienia tej grupy grupą hydroksylową w pozycji a, albo grupą hydroksylową w pozycji ω, przy czym jest ona zestryfikowana nasyconym lub nienasyconym kwasem tłuszczowym, zawierającym od 16 do 30 atomów węgla, R₂₆ oznacza atom wodoru lub grupę taka jak (glikozyl)_n, (galaktozyl)_m lub sulfogalaktozyl, przy czym n oznacza liczbę całkowitą od 1 do 4, a m oznacza liczbę całkowitą od 1 do 8, R₂₇ oznacza nasyconą lub nienasyconą grupę węglowodorową zawierającą od 15 do 26 atomów węgla, w pozycji a, która może być podstawiona jedną lub większą ilością grup alkilowych, zawierających od 1 do 14 atomów węgla,

180 861 przy czym w przypadku ceramidów lub glikoceramidów naturalnych, R₂₇ może także oznaczać grupę C₁₅-C₂₆-a-hydroksy alkilową przy czym grupa hydroksylowa ewentualnie jest zestryfikowana α-hydroksykwasem, zawierającym od 16 do 30 atomów węgla.
10. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera aninowe, amfoteryczne i/lub obojnacze środki powierzchniowo czynne w łącznej ilości wynoszącej mniej niż 60% wag. w stosunku do całkowitego ciężaru kompozycji.
11. Kompozycja według zastrz. 10, znamienna tym, że zawiera aninowe środki powierzchniowo czynne w ilości wynoszącej od 3 do 50% wag., korzystnie od 5 do 30% wag. w stosunku do całkowitego ciężaru kompozycji.
12. Kompozycja według zastrz. 11, znamienna tym, ze zawiera amfoteryczne lub obojnacze środki powierzchniowo czynne w ilości wynoszącej od 1,5 do 15%., w stosunku do całkowitego ciężaru kompozycji.
13. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera polimery kationowe w ilości wynoszącej od 0,1 do 3% (wyrażonej jako substancja czynna) w stosunku do całkowitego ciężaru kompozycji.
14. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera ceramidy i/lub glikoceramidy w ilości wynoszącej od 0,01 do 3% wag. (wyrażonej jak substancja czynna), w stosunku do całkowitego ciężaru kompozycji.
15. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jej pH mieści się w zakresie od 2 do 9.
16. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera także niejonowe środki powierzchniowo czynne.
17. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera środki zagęszczające.
18. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako kosmetycznie dopuszczalne podłoże zawiera podłoże składające się z wody lub mieszaniny wody i kosmetycznie dopuszczalnych rozpuszczalników, wybranych z grupy obejmującej monoalkohole, polialkohole, etery glikolowe lub estry kwasów tłuszczowych, użyte pojedynczo lub w mieszaninie.
19. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera także środki konserwujące, odczynniki maskujące jony metali, środki zmiękczające, modyfikatory pienienia, barwniki, środki modyfikujące lepkość, środki opalizujące, środki nawilżające, środki przeciwłupieżowe, środki przeciwłoj otokowe, środki przeciwsłoneczne, białka, witaminy, α-hydroksykwasy, sole, środki odtruwające, środki aromatyzujące lub ich mieszaniny.
20. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera także inne środki kondycjonujące, wybrane z grupy obejmującej nasycone lub nienasycone o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym, cykliczne lub alifatyczne, syntetyczne lub niesyntetyczne, uwodornione lub nieuwodomione oleje naturalne, lotne lub nielotne silikony, ewentualnie organicznie zmodyfikowane, ewentualnie rozpuszczalne w podłożu, oleje fluorowane lub perfluorowane, polibuteny i poliizobuteny, estry tłuszczowe, estry alkoholi wielowodorotlenowych, glicerydy, woski naturalne lub syntetyczne, gumy i żywice silikonowe, białka albo mieszaniny tych rozmaitych środków.

* * *

Wynalazek niniejszy dotyczy nowych kompozycji do mycia i kondycjonowania włosów i/lub skóry, zawierających co najmniej jeden anionowy środek powierzchniowo czynny, jeden ceramid i/lub glikoceramid oraz jeden polimer zawierający grupy kationowe.

Szampony wywierające działanie kondycjonujące na włosy są dobrze znane z dotychczasowego stanu techniki, przy czym wiele z nich opartych jest na zastosowaniu polimerów kationowych.

Aczkolwiek, na ogół, odznaczają się one dobrą skutecznością to jednak fachowcy w tej dziedzinie techniki ciągle jeszcze uważają że szampony te są niezadowalające, zwłaszcza z punktu widzenia rozplątywania mokrych włosów, a także wrażenia przy dotyku i estetyki

180 861 wyglądu włosów wysuszonych, zwłaszcza przy nakładaniu się na siebie rozmaitych oddziaływań pielęgnacyjnych.

Twórcy niniejszego wynalazku dokonali odkrycia polegającego na tym, że w przypadku stosowania szamponu zawierającego anionowe środki powierzchniowo czynne, amfoteryczne środki powierzchniowo czynne, polimery zawierające grupy kationowe oraz ceramid i/lub glikoceramid, nieoczekiwanie obserwuje się znaczne polepszenie kosmetycznej skuteczności zabiegu.

Ceramidy i glikoceramidy są, jako takie, znane i ich użycie zostało już zalecone we francuskim zgłoszeniu patentowym FR-A-2673179, w szczególności w odniesieniu do szamponów. Jednakże, szampony te różnią się od szamponów według niniejszego wynalazku tym, ze nie zawierają one ani amfoterycznych środków powierzchniowo czynnych, ani polimerów kationowych, w wyniku czego nie zapewniają one uzyskania takich właściwości użytkowych, jakimi odznaczają się szampony według wynalazku.

Przedmiotem zgłoszenia patentowego WO 93/02656 są zawiesiny kationowe ceramidu i/lub glikoceramidu. Jednakże, w zgłoszeniu tym brak jest wzmianki o wykorzystaniu polimerów kationowych.

Kompozycje, które można traktować jako szampony, znane są także z europejskiego zgłoszenia patentowego EP-A-278505. Kompozycje te zawierają ceramid lub glikoceramid oraz co najmniej jeden ester cholesterolu w stosownym vehiculum kosmetycznym. Jednakże, w zgłoszeniu tym nigdzie nie wspomina się o użyciu amfoterycznych środków powierzchniowo czynnych.

Zgłaszający, w szczególności, zaobserwowali synergizm działania, jeśli chodzi o rozplątywanie włosów, w przypadku użycia kombinacji polimeru zawierającego grupy kationowe i ceramidu i/lub glikoceramidu w szamponie zawierającym co najmniej jeden amfoteryczny lub obojnaczy środek powierzchniowo czynny. Stwierdzono także polepszenie odkładania się ceramidu, lub glikoceramidu na włosach.

Stosowane w niniejszym opisie terminy „działanie kondyconujące” i kondycjonowanie” odnoszą się do takiego działania, które nadaje włosom dobre właściwości, jeśli chodzi o rozplątywanie się, zarówno w stanie mokrym jak i na sucho, dobre właściwości jeśli chodzi o wrażenie przy dotyku włosów suchych oraz wygląd estetyczny, będący oznaką witalności.