PL86797B1 - - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia nowych D-homosteroidów o wzorze 1, w któ¬ rym R6 oznacza atom wodoru, fluoru, chloru lub rodnik metylowy, R9 oznacza atom wodoru, fluo¬ ru, chloru lub bromu, R17 i R21 niezaleznie od sie¬ bie oznaczaja grupy hydroksylowe lub acyloksyIo¬ we, oraz ich 1,2-dehydropochodnych.

Grupe acyloksyIowa stanowi korzystnie reszta nasyconego lub nienasyconego alifatycznego lub cykloalifatycznego lub aryloalifatycznego lub aro¬ matycznego kwasu karboksylowego zawierajacego do 20, korzystnie do 12 atomów wegla. Przyklado¬ wo sa to kwasy: mrówkowy, octowy, piwalinowy, propionowy, maslowy, kapronowy, enantowy, olejo¬ wy, palmitynowy, stearynowy, bursztynowy, malo- nowy, fumarowy, cytrynowy, cykloheksylopropio- nowy, fenylooctowy i benzoesowy.

Korzystna grupe tych zwiazków stanowia zwiaz¬ ki o wzorze 1, w których R6 i R9 oznaczaja atomy wodoru lub fluoru i R17 i R21 oznaczaja grupy hy¬ droksylowe lub grupy alkanoiloksylowe o 1—6 ato¬ mach wegla. Szczególnie korzystne sa 1,2-dehydro- pochodne. Ze zwiazków pcdstawionych w polozeniu 6 korzystne sa 6a-izomery.

Wedlug wynalazku zwiazki o wzorze 1 mozna otrzymac w sposób polegajacy na tym, ze D-homo- steroid o wzorze 2 lub jego 1,2-dehydropochodna hydroksyluje sie w polozeniu 11 za pomoca mikro¬ organizmów liib otrzymanych z nich enzymów.

Hydroksylowanie mozna przeprowadzic w sposób 26 znany i stosowany przy mikrobiologicznym wpro¬ wadzeniu grupy 11-hydroksylowej do steroidów.

Przy wprowadzaniu grupy 11-hydroksylowej sto¬ suje sie mikroorganizmy taksonomicznych grup Fungi i Sohisomycetes zwlaszcza podgrupy Asco- mycetes, Phycomycetes, Basidiomycetes i Actinomy- cetales. Mozna równiez uzywac mutanty otrzymane w drodze chemicznej przez traktowanie azotynem lub na drodze fizycznej przez napromieniowanie lub uzywac otrzymane z mikroorganizmów prepa¬ raty enzymatyczne nie zawierajace komórek.

Zwiazki wyjsciowe stosowane w sposobie wedlug wynalazku o ile sa nieznane lub nie opisane w ni¬ niejszym opisie mozna przez analogie wytworzyc wedlug znanych lub podanych w opisie sposobów.

D-homosteroidy o wzorze 1 dzialaja endokryno¬ logicznie przede wszystkim jednak przeciwzapalnie.

W tescie Filz na szczurach uzyskano 40% zahamo¬ wania tworzenia sie granulombiny przy nastepuja¬ cych dawkach: lip, 17aa, 21-trójhydroksypregn-4- -eno-3,2-dion 2,7 mg/kg; lla 17a pregna-l,4-dieno-3,20-dion 0,9 mg/kg, lla, 17aa, 21-trójhydroksy-9a-fluor-opregn-4-eno-3,2-dion 0,35 mg/kg, lla, ITaa, 21-trójhydroksy-9-fluoro-preg- na-l,4-dieno-3,20-dion 0,05 mg/kg.

Produkty otrzymane sposobem wedlug wynalaz¬ ku mozna stosowac jako srodki lecznicze w posta¬ ci preparatów farmaceutycznych zawierajacych ja¬ ko skladnik mieszaniny nieorganiczne lub organicz¬ ne obojetne nosniki farmaceutyczne nadajace sie 86 79786 797 3 do stosowania doustnego podskórnego lub pozajeli¬ towego, na przyklad wode, zelatyne, gume arabska, cukier mlekowy, skrobie, stearynina magnezu, talk, oleje roslinne, poliglikole etylenowe, wazeliny itp.

Preparaty farmaceutyczne mozna wykonac w po¬ staci stalej, np. tabletek, drazetek, czopków, kap¬ sulek, pólstalej, np. masci lub ciekly, np. roztwo¬ rów, zawiesiny lub emulsji. Ewentualnie sterylizu¬ je sie je lub dodaje substancje pomocnicze, np. sub¬ stancje konserwujace, stabilizujace, zwilzajace lub emulgujace, sole do zmiany cisnienia osmotycznego lub bufory. Moga one zawierac inne cenne substan¬ cje farmaceutyczne.

W nizej podanych przykladach temperatury sa podawane w stopniach Celsjusza. rP-r-a-yklad LJTraktuje sie 3,81 g D-homo-lip, l^aTO^dwiihydrt>lfex^r^n-4-eno-3,20-dionu w 20 ml metanolu 4,7 ml 10%-owego metanolowego roztwo¬ ru chlorku wapnia | 2,3 g wyprazonego tlenku wipniSTS^ejfeie w|crapla sie powoli roztwór 3,5 g jteclu- i 2,2 g cihitorfau wapnia w 22 ml metanolu i miesza sie jeszcze przez okolo 10 minut. Mieszanine wylewa sie do lodowatej wody i ekstrahuje chlor¬ kiem metylenu. Wyciagi przemywa sie woda, su¬ szy i odparowuje. Surowy jodek rozpuszcza sie w 56 ml acetonu roztwór traktuje sie 0,5 ml wody 0,56 ml lodowatego kwasu octowego i 5,6 g octanu potasu i utrzymuje sie w temperaturze wrzenia pod chlodnica zwrotna przez 18 godzin. Roztwór zateza sie i traktuje sie mieszanina woda (chlorek etyle¬ nu). Chromatografia surowego produktu na zelu krzemionkowym daje D-homo-21-acetoksy-lip, 17 peraturze topnienia 212—213°C, [ob = +145 (c=0,104 w dioksanie).

Zwiazek wyjsciowy mozna wytworzyc w sposób nastepujacy: 3,lip-dwuacetofcsy-aintirosta-3,5-dien- -17-on-przereagowuje sie w temperaturze pokojo¬ wej w chlorku metylenu z glikolem etylowym w obecnosci ortoestru kwasu mrówikowego i kwasu toluenosulfonowego do 3,lip-acetoksy-17,17-etyle- nodwuksyandrosta-3,5-dienu.

Temperatura topnienia 183—186°C, [ (c=0,104 w dioksanie), -Z235 = 19700.

Otrzymany 17-ketal redukuje sie borowodorkiem sodu w mieszaninie czterowodorofuranu i metano¬ lu do lip-acetoksy-17,17-etylenodwiuoksy-3p-hydro- ksy-androst-5-enu.

Temperatura topnienia 125—126°C, [a]D=66° c=0,102 w dioksanie).

Rozszczepienie ketalu w wodnym acetonie za po¬ moca kwasu p-toluenosulfonowego daje llfj-acetok- sy-3p-hydroksy-aindrost-5-en-17-on o temperaturze topnienia 193—195°, [a]u=~l° (c=0,102 w dioksa¬ nie).

Otrzymany 17-ketosteroid reaguje sie z metyli- dem dwumetylosulfoniowym w dwumetyloformami- dzie do 21-nor-lljl-acetoksy-17, 20|-epoksy-3(}-hy- droksy-pregn-5-enu o temperaturze topnienia 155—156°C, [a]D=52° (c=0,103 w dioksanie).

Epoksyd przereagowuje sie w alkoholu i stezo¬ nym amoniaku w autoklawach do lip-acetoksy-17g- ^aminometylo-3, 17^dwuhytiroksy-androst-5-enu.

Traktujac azotynem sodu w lodowatym kwasie octowym i wodzie otrzymuje sie z niego D-homo- '#%: -lip-acetoksy-3-hydroksy-androst-5-en o tempera¬ turze topnienia 230—232°C [(x]d=—121°C (c = 0,103 w dioksanie).

Zmydlenie ll(l-octanu we wrzacym metanolowym lugu potasowym daje D-homo-3^, lip-dwuhydrok- sy-androst-5-en-17a-on o temperaturze topnienia 234—236°C, [a]D = —143° (c=0,107 w dioksanie).

Otrzymany 3,11-diol przereagowuje sie w sulfo- tlenku dwumetylowym z wodorotlenkiem sodu i bromkiem trójmetyloetylofosfoniowym do D-ho- mo-30, lip-dwuhydroksy-pregna-5,17 (20)-dienu o temperaturze topnienia 172—173°C, [ (c = 0,104 w dioksanie), ^243 = 15000.

Nastepne utlenienie sposobem Oppenanera daje D-homo-ll-hydroksy-pregna-4,17a/20-dien-3-on o temperaturze topnienia 160—161°C, [a]D; = +96° (c = 0,102 w dioksanie). ^243 = 15000.

Utlenianie 4,17a/20-dionu czterotlenkiem osmu i adduktem tlenek Nnmetylomorfoliny-nadtlenek wo¬ doru daje D-homo-llJ}, 17aa-dwuhydroksy-pregn-4- -eno-3,20-dion. o temperaturze topnienia 213—215°C [a]D = +104° (c = 0,102 w dioksanie) ^243 = 16250.

P x zy k l a d II. Wedlug przytkladiu I otrizyimuje sie z D-homo-lljJ, 17aa-dwuhydroksy-pregna-l,4- -dieno-3,20-dionu D-homo-21-acetoksy-lljl, 17aa- -óywiihydiro(kisyHpre^a-l,4-daenioj3,20-id!ioin o tem¬ peraturze topnienia 220^222°C, [a]D = 108° (c = 1,105 w dioksanie), 2"242 = 14500.

Zwiazek wyjsciowy mozna wytworzyc stosujac mikrobiologiczne odwodornienie- D-homo-lip, 17a -dwuhydroksy-pregn-4-eno-3,20-dionu za pomoca Arthrobacter simplex do D-homo-lip, l7aa-dwu- hydrokBy-preg)nal-li,4Hdiie(no-3,20-.dionJU o tempeira- turze topnienia 208—212°C, [a]D = +47°C (c = 0^07 w dioksanie) 2 242 = 13900.

Przyklad III. Miesza sie przez 24 godziny w temperaturze pokojowej 500 mg D-homohydrokorti- zonu w 2 ml ptijryidyny i 2 ml 'bezwodnika kwasu 40 octowego. Mieszanine wylewa sie do lodowato chlodnego rozcienczonego kwasu solnego i ekstra¬ huje chlorkiem metylenu. Wyciagi przemywa sie woda, osusza i odparowuje. Otrzymuje sie czysty octan D-homohydrokortizonu identyczny ze zwiaz- 45 kiem otrzymanym wedlug przykladu I.

Przyklad IV. Pozywke zawierajaca 0,3% wy¬ ciagu drozdzowego 04% azotynu sodu, 0,1% glice¬ ryny, 0,1% KH2P04, 0,05% MgS04 7H20, 0,05% chlorku potasu, 0,001°C, FeS04 7H20, 2% sacharo- 50 zy w letniej wodzie, pH 5, zaszczepia sLe Confoothy- rium hellebon CBS kulture prowadzi sie wstrzasa¬ jac przez 20 godzin w temperaturze 28°C.

Nastepnie do 100 ml kultury daje sie sterylny roztwór 10 mg D-homo-17aa, 21-dwuhydroksy- 55 npregm-4-eino-3g20^dlioinu- w 2 ml dwumeitytlofor- mamidu. Po inkubacji trwajacej 48 godzin wydzie¬ la sie grzybnie. Z cieczy pofermentacyjnej i prze¬ mywa woda. Przesacz i przemywke ekstrahuje sie kilkakrotnie chlorkiem metylenu. Wyciagi osusza *> sie i odparowuje. Chromatografia pozostalosci na zelu krzemionkowym daje D-homo-lip, 17aa, 21- nteóJ-ihy^inteypreigtn^-ieno-S^-idiiOin (D-noanohy- drolkoirtizon).

Przyklad V. Pozywke zawierajaca 0,15% na- 65 moku, 0,5% peptonu i 0,5% glikozy w wodzie de-5 86 797 6 stylowanej, pH 7,3 zaszczepia sie Arthrobacter simplex ATCCC 6946. Kulture prowadzi sie przez 24 godziny w temperaturze 28°C i nastepnie doda¬ je sie roatiwór 25 mg D-homohydtrofeortdizonu w 1 ml 80% wodtoegio etanoli*. Po 48^-712 godzinnej in¬ kubacji wydziela sie grzybnie z cieczy pofermenta¬ cyjnej, przemywa sie woda po czym ciecz i prze- mywke ekstrahuje sie chlorkiem metylenu.

Przeróbka wyciagu daje D-homo-llf}, 17aa, 21-trój- hyo^okByiprei^a-ai4- dnisokwi).

Claims (1)

1. zastrzezenie patentowe Sposób wytwarzania D-homosteroidów o wzorze 1, w którym R4 oznacza atom wodoru, fluoru, chlo¬ ru lub rodnik metylowy, R9 oznacza atom wodoru, fluoru, chloru lub bromu, R17 i Rn niezaleznie od siebie oznaczaja grupy hydroksylowe lub acyloksy- lowe lub ich 1,2-dehydropochodnych, znamienny tym, ze D-homosteroid o wzorze 2 lub jego 1,2-de- hydropochodna hydrofcsyluje sie w polozeniu 11 za pomoca mikroorganizmów lub otrzymanych z nich enzymów. CH2R 21 C-0 Wzór 186 797 Errata Lam 5, wiersz 10 Jest: hydroksypregna-l,4-dieno-3,0-dion/D-homopre- Powinno byc: hydroksypregna-l,4-dieno-3,20-dion/-D- -homopre- Cena 10 zl PZGraf. Koszalin. D-1266. Naklad 110 egz.