PL216066B1 - Solwaty chlorowodorku lerkanidypiny, sposoby ich wytwarzania, krystaliczna postac (II) chlorowodorku lerkanidypiny, sposoby jej wytwarzania, kompozycja farmaceutyczna ja zawierajaca, jednostkowa postac dawkowania, zastosowanie krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny oraz sposób jej wytwarzania - Google Patents

Description

Wynalazek dotyczy nowych surowych postaci i postaci krystalicznych chlorowodorku lerkanidypiny i sposobów wytwarzania takich postaci. Wynalazek dotyczy także środków farmaceutycznych zawierających nowe krystaliczne postacie i zastosowania.

Lerkanidypina (1,4-dihydro-2,6-dimetylo-4-(3-nitrofenyIo)pirydyno-3,5-dikarboksylan metyIowo-1,1,N-trimetyIo-N-(3,3-difenylopropylo)-2-aminoetylowy) jest wysoce lipofilowym dihydropirydynowym antagonistą wapniowym o długim czasie działania i wysokiej selektywności naczyniowej. Jego działanie przeciwnadciśnieniowe przypisuje się bezpośredniemu działaniu zwiotczającemu na naczyniowe mięśnie gładkie, co obniża ogólną oporność obwodową. Zalecana wyjściowa doustna dawka lerkanidypiny w monoterapii wynosi 10 mg/dobę, z powiększaniem w razie potrzeby dawki leku do 20 mg/dobę. Lerkanidypina jest szybko wchłaniana po podaniu doustnym, przy czym szczytowe poziomy w osoczu występują 2-3 godziny po podaniu. Eliminacja zachodzi zasadniczo przez wątrobę.

Z uwagi na wysoką lipofilowość i wysoki współczynnik błonowy, Ierkanidypina łączy krótki okres półtrwania w osoczu z długim czasem działania. W rzeczywistości korzystny rozkład leku w błonach komórek mięśni gładkich zapewnia kontrolowaną przez błonę farmakokinetykę charakteryzującą się przedłużonym działaniem farmakologicznym. W porównaniu z innymi antagonistami wapniowymi, Ierkanidypina charakteryzuje się stopniowym narastaniem aktywności i długotrwałym czasem działania pomimo spadku poziomów w osoczu. Badania in vitro wykazały, że odpowiedź izolowanej aorty szczura na wysoki poziom K⁺ może być osłabiona przez lerkanidypinę, nawet w 5 godzin po usunięciu leku ze środowiska tkanki aorty.

Lerkanidypina jest dostępna w handlu z Recordati S.p.A. (Mediolan, Włochy) i została opisana wraz ze sposobami wytwarzania i rozdzielania na poszczególne enancjomery w opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4705797, 5767136, 4968832, 5912351 i 5696139. Sposób wytwarzania lerkanidypiny, opisany w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4705797

zwrotną.

Surowa lerkanidypina stanowi oleistą pozostałość, którą trzeba oczyścić metodą chromatografii rzutowej z użyciem chloroformu ze wzrastającą ilością acetonu, jako eluentu. Rozpuszczalnik odparowuje się do sucha, a otrzymaną pozostałość rozpuszcza się w metanolu i dodaje niewielki nadmiar

PL 216 066 B1 kwasu chlorowodorowego w etanolu. Po odparowaniu rozpuszczalnika hemihydrat chlorowodorku wytwarza się przez podziałanie rozcieńczonym kwasem chlorowodorowym w obecności chlorku sodu.

Główną wadę sposobu wytwarzania Ierkanidypiny, opisanego w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4705797, stanowi to, że w ujawnionej reakcji cyklizacji powstaje szereg produktów ubocznych, co powoduje małą wydajność pożądanego produktu. Ponadto oczyszczanie i wydzielanie lerkanidypiny z mieszaniny reakcyjnej jest stosunkowo złożone, gdyż wymaga licznych procesów obróbki różnymi rozpuszczalnikami. Na dodatek procesy wydzielania i oczyszczania są trudne do przeprowadzenia w skali przemysłowej z uwagi na konieczność oczyszczania produktu metodą chromatografii kolumnowej.

W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5912351 opisano prostszy sposób wytwarzania chlorowodorku lerkanidypiny. Obejmuje on reakcje kwasu 1,4-dihydro-2,6-dimetylo-5-metoksykarbonylo-4-(3-nitrofenylo)pirydyno-3-karboksylowego z chlorkiem tionylu w dichlorometanie i dimetyloformamidzie w temperaturze od -4 do +1°C, a następnie estryfikację otrzymanego chlorku kwasowego alkoholem 2,N-dimetylo-N-(3,3-difenylpropylo)-1-amino-2-propylowym w temperaturze od -10 do 0°C. Sposobem takim otrzymuje się chlorowodorek Ierkanidypiny w bezwodnej, niehigroskopijnej, krystalicznej postaci oraz unika się powstawania niepożądanych produktów ubocznych, a następnie oczyszczania na kolumnach chromatograficznych.

Jednakże wydzielanie chlorowodorku lerkanidypiny w postaci krystalicznej jest również stosunkowo skomplikowane. Po odparowaniu rozpuszczalnika z mieszaniny reakcyjnej i rozpuszczeniu otrzymanej pozostałości w octanie etylu, roztwór przemywa się najpierw solanką, po czym kolejno 5 razy 10% roztworem węglanu sodu, 5 razy 1N kwasem chlorowodorowym i na koniec jeszcze raz solanką.

W związku z tym istnieje zapotrzebowanie na sposób wytwarzania chlorowodorku lerkanidypiny w postaci krystalicznej, który pozwoliłby uniknąć jednej lub większej liczby wad obecnie stosowanych procesów.

Na dodatek zaobserwowano, że lerkanidypina, otrzymana drugim z opisanych powyżej sposobów, wykazuje zmienność pomiędzy partiami, pomimo dokładnego kontrolowania procesu, przy czym obserwacja ta dotyczy nawet temperatury topnienia, która, jak się sądzi, jest cechą charakterystyczną stałego produktu otrzymanego sposobem według przykładu 3 opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5767136 i wynosi 186-188°C. Ta zmienność objawia się wyraźnie nieprzewidywalnym pojawianiem się (i znikaniem) różnic w jednej lub większej liczbie cech produktu, takich jak wygląd (np. barwa), temperatura topnienia i rozpuszczalność. Nasuwa to wątpliwości odnośnie tego, czy na podstawie czystości i/lub powtarzalności można zapewnić (np. władze nadzorujące), że produkt jest zawsze taki sam.

Badania potwierdziły ponadto różnice pomiędzy partiami w biodostępności u zwierząt i w wielkości kryształów. Podczas badań nad przyczynami tego problemu zmienności, nieoczekiwanie odkryto nowe polimorfy chlorowodorku lerkanidypiny. Odkryto również bardziej odpowiednie sposoby wytwarzania i wydzielania produktów w postaci krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny z mieszaniny reakcyjnej. Nieoczekiwanie ustalono, że chlorowodorek lerkanidypiny wykazuje cechy polimorficzne oraz krystalizuje w różnych postaciach krystalicznych, w zależności od prowadzenia procesu i stosowanych rozpuszczalników. Ponadto możliwe jest wydzielanie każdego z krystalicznych polimorfów, dzięki czemu zmniejsza się możliwość wystąpienia zmienności partii lerkanidypiny, która, jak to stwierdzono, spowodowana jest występowaniem mieszanin różnych stałych postaci obecnych w tej samej partii oraz mieszanin o różnym składzie, o temperaturze topnienia w tym samym wąskim zakresie, jak poszczególne postacie. W efekcie istnieje zapotrzebowanie na bardziej powtarzalne partie lerkanidypiny, bardziej odpowiednie do produkcji w dużej skali i do kontroli jakości.

Wynalazek dostarcza nowe surowe postacie i postacie krystaliczne chlorowodorku lerkanidypiny, sposoby ich wytwarzania. Dostarcza się sposoby niezależnej syntezy surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny i surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny, umożliwiające otrzymanie każdej surowej postaci w wydzielonej formie.

W kolejnej postaci wynalazek dostarcza wydzieloną, krystaliczną postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny oraz zastosowanie wydzielonej, krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny.

Wynalazek umożliwia także otrzymanie mieszanin postaci I i postaci II o ustalonej i powtarzalnej zawartości każdej postaci i ewentualnie, również innej postaci lerkanidypiny, takiej jak postać amorficzna.

PL 216 066 B1

Wynalazek dostarcza także sposoby wytwarzania, zgodnie z którymi każdą z wydzielonych krystalicznych postaci chlorowodorku lerkanidypiny, postać (I) i postać (II) można otrzymać niezależnie z substancji wyjściowej, surowej postaci (A) lub surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny.

Przedmiotem wynalazku są także środki farmaceutyczne zawierające (1) krystaliczny chlorowodorek lerkanidypiny i ewentualnie inne postacie lerkanidypiny, takie jak postać amorficzna, przy czym krystaliczny chlorowodorek lerkanidypiny jest wybrany z grupy obejmującej postać (I) chlorowodorku lerkanidypiny, postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny oraz ich połączenia, o ustalonej zawartości każdej postaci krystalicznej, oraz (2) co najmniej jeden składnik wybrany z grupy obejmującej farmaceutycznie dopuszczalny nośnik lub rozcieńczalnik, środek aromatyzujący, środek słodzący, środek konserwujący, barwnik, środek wiążący, środek suspendujący, środek dyspergujący, środek barwiący, środek rozsadzający, zaróbkę, środek smarujący, zmiękczacz i olej jadalny.

W pewnych wykonaniach wyżej wspomniane środki farmaceutyczne stanowią postacie dawkowane zawierające krystaliczną postać (I) lub postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny albo ich połączenie o ustalonej zawartości każdej postaci krystalicznej.

W pewnych wykonaniach wynalazek dotyczy także sposobów leczenia osobnika z nadciśnieniem tętniczym, polegających na podawaniu terapeutycznie skutecznej ilości krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny, krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny lub ich połączeń o ustalonej zawartości każdej postaci, osobnikowi wymagającemu takiego leczenia.

W innych wykonaniach wynalazek dotyczy sposobu leczenia lub profilaktyki uszkodzeń miażdżycowych w tętnicach pacjenta, polegającego na podawaniu terapeutycznie skutecznej ilości krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny, krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny lub ich połączeń o ustalonej zawartości każdej postaci, osobnikowi wymagającemu takiego leczenia. W korzystnym aspekcie osobnikiem wymagającym leczenia jest ssak. Najkorzystniej osobnikiem wymagającym leczenia jest człowiek.

Te i inne aspekty wynalazku staną się oczywiste dla specjalistów w świetle opisu, zastrzeżeń i figur.

Fig. 1 przedstawia wykres z analizy DSC wykonanej dla krystalicznej postaci (I), zgodnie z warunkami roboczymi opisanymi w przykładzie 12. Na osi rzędnych zaznaczono przepływ ciepła w mW, a na osi odciętych temperaturę w °C.

Fig. 2 przedstawia wykres z analizy DSC wykonanej dla krystalicznej postaci (II), zgodnie z warunkami roboczymi opisanymi w przykładzie 12. Na osi rzędnych zaznaczono przepływ ciepła w mW, a na osi odciętych temperaturę w °C.

Fig. 3 przedstawia wykres wyników prób termograwimetrycznych przeprowadzonych odpowiednio dla postaci (I) i postaci (II), w sposób opisany w przykładzie 13. Na osi odciętych zaznaczono temperaturę w °C, a na osi rzędnych zaznaczono procent zmian masy.

Fig. 4 przedstawia wykres rozpuszczalności w 25°C postaci (I) i (II) w etanolu przy wzrastającym stężeniu wody. Doświadczenia opisano w przykładzie 15. Na osi rzędnych zaznaczono rozpuszczalność wyrażoną w % wagowych i na osi odciętych % wagowy wody w etanolu.

Fig. 5 przedstawia wykres rozpuszczalności w 40°C postaci (I) i (II) w etanolu przy wzrastającym stężeniu wody. Doświadczenia opisano w przykładzie 15. Na osi rzędnych zaznaczono rozpuszczalność wyrażoną w % wagowych i na osi odciętych % wagowy wody w etanolu.

Fig. 6 przedstawia widmo ¹³C NMR w fazie stałej krystalicznej postaci (I). Sygnały i przyporządkowane im atomy węgla można znaleźć w tabeli 4.

Fig. 7 przedstawia widmo ¹³C NMR w fazie stałej krystalicznej postaci (II). Sygnały i przyporządkowane im atomy węgla można znaleźć w tabeli 5.

Fig. 8 przedstawia widmo IR postaci (I). Sygnały i przyporządkowane im cechy można znaleźć w tabeli 6.

Fig. 9 przedstawia widmo IR postaci (II). Sygnały i przyporządkowane im cechy można znaleźć w tabeli 7.

Fig. 10 przedstawia procent średniego stężenia chlorowodorku Ierkanidypiny w osoczu psa po podaniu krystalicznej postaci (I) i krystalicznej postaci (II) w ilości 3 mg/kg, w postaci twardej kapsułki żelatynowej. Na osi rzędnych zaznaczono średnią wartość stężenia w osoczu, a na osi odciętych zaznaczono czas (w minutach).

Fig. 11 i 12 przedstawiono dyfraktogramy przy długości fali Ka, odpowiednio krystalicznej postaci (I) i (II). Odległości (d) w X, stosunki (I/Io) i wartości kątów 2Θ najbardziej znaczących pików

PL 216 066 B1 można znaleźć poniżej w tabelach 1 i 2. Na osi rzędnych podano liczbę impulsów/s, a na osi odciętych zaznaczono wartości kątów 2Θ.

Fig. 13 i 14 przedstawiają wykresy procentowych zmian masy w funkcji czasu, w próbach higroskopijności, przeprowadzonych odpowiednio dla postaci (I) i (II) chlorowodorku Ierkanidypiny. Na osi rzędnych po lewej stronie zaznaczono procent zmian masy, a na osi rzędnych po prawej stronie wilgotność względna w procentach; na osi odciętych zaznaczono czas w minutach. Procedurę prób higroskopijności opisano w przykładzie 14.

Fig. 15 i 16 przedstawiają dyfraktogramy przy długości fali Ka odpowiednio surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny i surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny.

Fig. 17 i 18 przedstawiają widma Ramana odpowiednio surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny i surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny, przy czym na osi rzędnych zaznaczono jednostki Ramana, a na osi odciętych liczbę falową (cm^-1).

Fig. 19 i 20 wyniki analizy termograwimetrycznej przeprowadzonej odpowiednio dla surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny i surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny. Na figurach tych na osi odciętych zaznaczono temperaturę (w °C), a na osi rzędnych zmianę masy w procentach.

Istotę wynalazku stanowią nowe surowe postacie i postacie krystaliczne chlorowodorku lerkanidypiny oraz sposoby ich wytwarzania i zastosowanie.

W jednym wykonaniu wynalazek dostarcza nową surową postać (A) chlorowodorku lerkanidypiny, o temperaturze topnienia około 150-152°C (pik DSC), zawierającą około 3-4% (wag.) octanu etylu.

W innym wykonaniu wynalazek dostarcza nową surową postać (B) chlorowodorku lerkanidypiny o temperaturze topnienia około 131-135°C (pik DSC), zawierającą około 0,3-0,7% (wag.) octanu etylu.

Sposób wytwarzania surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny według wynalazku obejmuje następujące etapy:

a) kwas 2,6-dimetylo-5-metoksykarbonylo-4-(3-nitrofenylo)-1,4-dihydropirydyn-3-karboksylowy poddaje się reakcji z chlorkiem wybranym z grupy obejmującej chlorek tionylu i chlorek oksalilu w aprotonowym dipolarnym rozpuszczalniku wybranym z dimetyloformamidu i aprotonowym polarnym rozpuszczalniku wybranym z octanu etylu, z wytworzeniem odpowiedniego chlorku karbonylu;

b) chlorek z etapu a) poddaje się reakcji in situ z alkoholem 2,N-dimetylo-N-(3,3-difenylopropylo)-1-amino-2-propylowym z wytworzeniem surowego chlorowodorku lerkanidypiny; oraz

c) wydziela się surowy chlorowodorek lerkanidypiny z etapu b i odzyskuje się surową postać (A) chlorowodorku lerkanidypiny, przy czym etap (c) obejmuje etapy, w których:

i) przemywa się surowy chlorowodorek lerkanidypiny z etapu b) wodą;

ii) usuwa się wodę z etapu i) na drodze destylacji azeotropowej pod próżnią w zakresie 0,263158-0,3947369 atm, w temperaturze nie wyższej niż 60°C, z wytworzeniem mieszaniny;

iii) zatęża się mieszaninę z etapu ii) do 1/3 jej wyjściowej objętości i dodaje się octan etylu w celu otrzymania zawiesiny w przybliżeniu o takiej samej objętości, jak wyjściowa objętość mieszaniny z etapu ii), oraz o zawartości wody, według Karla Fischera, wynosi 0,10-0,15%;

iv) chłodzi się zawiesinę otrzymaną w etapie iii) do temperatury w zakresie 0-5°C, w celu otrzymania substancji stałej;

v) odsącza się substancję stałą z etapu iv);

vi) substancję stałą z etapu v) przeprowadza się ponownie w zawiesinę w octanie etylu;

vii) chłodzi się zawiesinę z etapu vi) do temperatury w zakresie 5-10°C; oraz viii) odsącza się i suszy wytrącony osad z etapu vii) w suszarce w temperaturze około 70°C, z wytworzeniem surowej postaci (A) chlorowodorku Ierkanidypiny.

Sposób wytwarzania surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny według wynalazku obejmuje etapy, w których:

a) kwas 2,6-dimetylo-5-metoksykarbonylo-4-(3-nitrofenyIo)-1,4-dihydropirydyn-3-karboksylowy poddaje się reakcji z chlorkiem wybranym z grupy obejmującej chlorek tionylu i chlorek oksalilu w aprotonowym dipolarnym rozpuszczalniku wybranym z dimetyloformamidu i aprotonowym polarnym rozpuszczalniku wybranym z octanu etylu, z wytworzeniem odpowiedniego chlorku karbonylu;

b) chlorek z etapu a) poddaje się reakcji in situ z alkoholem 2,N-dimetylo-N-(3,3-difenylopropylo)-1-amino-2-propylowym z wytworzeniem surowego chlorowodorku lerkanidypiny; oraz

c) wydziela się surowy chlorowodorek lerkanidypiny z etapu b i odzyskuje się surową postać (B) chlorowodorku lerkanidypiny, przy czym etap c) obejmuje zasadniczo następujące etapy;

i') przemywa się surowy chlorowodorek lerkanidypiny z etapu b) wodą,

PL 216 066 B1 ii') usuwa się wodę z etapu i') na drodze destylacji azeotropowej i otrzymuje się mieszaninę o zawartości wody około 2%, oznaczanej metodą Karla Fischera;

iii') zatęża się mieszaninę z etapu ii') do 3/4 jej początkowej objętości i dodaje się octan etylu, w celu otrzymania roztworu w przybliżeniu o takiej samej objętości, jak początkowa objętość mieszaniny z etapu ii'), oraz o zawartości wody, według Karla Fischera, w zakresie 0,9-1,1%;

iv' ) chłodzi się roztwór z etapu iii') do temperatury w zakresie 0-5°C, w celu otrzymania substancji stałej;

v') odsącza się substancję stałą z etapu iv');

vi') substancję stałą z etapu v') przeprowadza się ponownie w zawiesinę w octanie etylu;

vii') chłodzi się zawiesinę z etapu vi') do temperatury w zakresie 5-10°C; oraz viii' ) sączy się i suszy otrzymaną substancję stałą w suszarce w około 70°C, z wytworzeniem surowej postaci (B) chlorowodorku Ierkanidypiny.

W obu sposobach wytwarzania surowych postaci (A) i (B) korzystnie etap reakcji b) przeprowadza się w temperaturze od -5 do +5°C, jako chlorek w etapie a) stosuje się chlorek tionylu, a etap c) vi) ponownego przeprowadzania w zawiesinę obejmuje mieszanie w 60-65°C przez około 1 godzinę.

Kolejnym aspektem wynalazku jest krystaliczna postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny posiadająca:

- dyfraktogram, przy długości fali Ka, w której odległości, stosunki (l/lo) i kąty 2Θ znaczących pików są następujące:

D(X)	Natężenie względne (I/Io)	Kąt 2Θ
9,3	35	9,5
6,0	45	14,7
5,49	65	16,1
4,65	52	19,1
4,27	74	20,8
3,81	41	23,4
3,77	100	23,6
3,58	44	24,8
3,54	29	25,2

- temperaturę topnienia 207-211°C, oznaczoną jako piki DSC.

Sposób wytwarzania krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny (sposób δ), według wynalazku charakteryzuje się tym, że:

d) dodaje się acetonitrylu do surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny lub do surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny i ogrzewa się otrzymaną mieszaninę w trakcie mieszania pod chłodnicą zwrotną do wytworzenia roztworu;

e) chłodzi się roztwór z etapu d) do temperatury pokojowej i miesza się w tej samej temperaturze aż do osiągnięcia stężenia chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczonego w rozpuszczalniku do krystalizacji < 2%; oraz

f) odzyskuje się substancję stałą z etapu e) i suszy się tę substancję stałą w suszarce w temperaturze około 70°C, w celu otrzymania postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny.

Korzystnie etap e) obejmuje mieszanie roztworu w temperaturze pokojowej przez 24 godziny.

Krystaliczną postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny można wytwarzać również w sposób polegający na tym, że:

d') dodaje się etanolu o zawartości wody poniżej 10% wag. chlorowodorku lerkanidypiny i mieszaninę ogrzewa się pod chłodnicą zwrotną w celu otrzymania roztworu;

e') chłodzi się roztwór do temperatury 20-40°C i miesza się aż do osiągnięcia stężenia chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczonego w rozpuszczalniku do krystalizacji < 2%; oraz f') filtruje się substancję stałą otrzymaną w etapie e') i suszy się w suszarce w temperaturze około 70°C w celu otrzymania postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny.

Korzystnie zawartość wody w rozpuszczalniku w etapie d' ) wynosi 5-10%.

PL 216 066 B1

Kolejny sposób wytwarzania krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny według wynalazku charakteryzuje się tym, że:

d) rozpuszcza się surowy chlorowodorek lerkanidypiny lub krystaliczną postać (I) chlorowodorku lerkanidypiny w temperaturze 20-70°C, w protonowym polarnym rozpuszczalniku wybranym z alkoholu wybranego z metanolu, etanolu, n- propanolu i izopropanolu, lub aprotonowym dipolarnym rozpuszczalniku wybranym z N-metylopirolidonu, zawierającym 20 do 50% wag. wody, z wytworzeniem roztworu;

e) miesza się roztwór z etapu d) w temperaturze 20-25°C, aż do osiągnięcia stężenia chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczonego w rozpuszczalniku do krystalizacji < 2%; oraz f'') odzyskuje się substancję stałą z etapu e'') przez filtrację i suszy się w suszarce w temper aturze około 70°C w celu otrzymania postaci (II) lerkanidypiny.

Sposób ten korzystnie obejmuje ponadto obróbkę ultradźwiękami i/lub dodanie krystalicznych zarodków postaci (II) w etapie e), a także dodawanie do 60% wody do roztworu z etapu d).

Korzystna krystaliczna postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny ma średnią wielkość cząstek z D(50%) 2-8 μm i D(90%) < 15 pm.

Istotę wynalazku stanowi również środek farmaceutyczny przeciw nadciśnieniu zawierający substancję czynną krystaliczny chlorowodorek lerkanidypiny w postaci (II) i ewentualnie inne postacie lerkanidypiny oraz co najmniej jeden składnik wybrany z grupy obejmującej farmaceutycznie dopuszczalny nośnik lub rozcieńczalnik, środek aromatyzujący, środek słodzący, środek konserwujący, barwnik, środek wiążący, środek suspendujący, środek dyspergujący, środek barwiący, środek rozsadzający, zaróbkę, środek smarujący, zmiękczacz i olej jadalny.

Wynalazek obejmuje też jednostkową postać dawkowania, zawierającą ten środek farmaceutyczny przeciw nadciśnieniu, w której kompozycja zawiera 0,1-400 m krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny w postaci (II). Korzystnie w jednostkowej postaci dawkowania kompozycja zawiera 1-200 mg krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny w postaci (II), a jeszcze korzystniej 5-40 mg krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny w postaci (II).

Następny aspekt wynalazku stanowi krystaliczna postać (I) chlorowodorku lerkanidypiny, posiadająca:

- dyfraktogram, przy długości fali Ka, w której odległości, stosunki (I/Io) i kąty 2Θ znaczących pików są następujące:

D(X)	Natężenie względne (I/lo)	Kąt 2Θ
16,3	83	5,4
6,2	47	14,2
4,78	29	18,6
4,10	63	21,7
4,06	36	21,9
3,90	100	22,8

- temperaturę topnienia 197-201°C, oznaczoną jako piki DSC, do zastosowania w leczeniu nadciśnienia.

Sposób wytwarzania krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny (sposób γ), według wynalazku charakteryzuje się tym, że:

a) dodaje się izopropanolu zawierającego co najwyżej 5% (obj.) wody do surowej postaci (A) lub (B) chlorowodorku lerkanidypiny i ogrzewa się w trakcie mieszania w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w celu otrzymania roztworu; (gdy roztwór nie jest klarowny, należy go przesączyć na gorąco);

b) chłodzi się roztwór z etapu a) i miesza się aż do osiągnięcia stężenia chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczonego w rozpuszczalniku do krystalizacji < 2%; oraz

c) odzyskuje się substancję stałą otrzymaną w etapie b) i suszy się tę substancję stałą w celu otrzymania krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny.

Korzystnie w etapie c) odsącza się substancję stałą otrzymaną w etapie b), przemywa się substancję stałą izopropanolem. Korzystnie etap d) dodatkowo obejmuje sączenie ogrzanego roztworu. Korzystnie etap b) obejmuje chłodzenie roztworu do temperatury w zakresie 30-40°C i dodatkowo

PL 216 066 B1 obejmuje mieszanie przez 12-48 godzin. Korzystnie suszenie w etapie c) przeprowadza się w suszarce, korzystnie w 70°C przez okres czasu wynoszący korzystnie 12-48 godzin.

Surową postać (C) można również zastosować jako substancję wyjściową w etapie a). Jednakże w takim przypadku istnieje ryzyko zmniejszonej wydajności produktu, gdyż roztwór należy przesączyć na gorąco, co powoduje zwiększone straty chlorowodorku Ierkanidypiny w etapie a). W etapie b) uważa się, że krystalizacja przebiegła do końca, gdy w roztworze jest < 2% chlorowodorku lerkanidypiny. Inne alkohole można także stosować jako rozpuszczalniki w etapie a). Wariantowym korzystnym rozpuszczalnikiem jest C1-C5 alkohol zawierający co najwyżej 5% wody, np. bezwodny etanol. Krystaliczną postać (I) można dodać w etapie (b) jako zarodki, aby jeszcze bardziej ułatwić powstawanie kryształów.

Ustalono, że chlorowodorek lerkanidypiny wykazuje polimorfizm i krystalizuje w różnych postaciach, w zależności od prowadzenia procesu i stosowanych rozpuszczalników, zwłaszcza w krystalizacji. Na dodatek różne nowe postacie różnią się właściwościami chemicznymi i fizycznymi oraz profilami biodostępności u istot żywych, w tym u ludzi, jak to zostało przedstawione w opisie.

Nowe sposoby wytwarzania surowego chlorowodorku lerkanidypiny są przydatne do wysoce powtarzalnej produkcji w skali przemysłowej powtarzalnych stałych kompozycji chlorowodorku lerkanidypiny. Sposobami tymi dogodnie wytwarza się nowe surowe postacie (A) i (B) chlorowodorku lerkanidypiny, które również wykazują cechy pożądane z punktu widzenia zastosowań przemysłowych. Surowe postacie (A) i (B) wykazują np. wysoką rozpuszczalność i większe szybkości schnięcia niż inne surowe postacie chlorowodorku lerkanidypiny, opisywane uprzednio. Surowe postacie (A) i (B) umożliwiają ponadto zastosowanie uproszczonych procedur krystalizacji do wytwarzania nowych wydzielonych postaci krystalicznych chlorowodorku lerkanidypiny.

Nowe wydzielone postacie krystaliczne chlorowodorku lerkanidypiny według wynalazku, które można wytwarzać z surowych postaci (A) i (B) chlorowodorku lerkanidypiny, określone są jako krystaliczna postać (I) i postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny. Wydzieloną postać (I) lub wydzieloną postać (II) można w sposób powtarzany otrzymać ze związków pośrednich (A) i (B) zmieniając warunki krystalizacji w sposób opisany poniżej. Postacie (I) i (II) można także otrzymać z innych substancji wyjściowych. Postacie (I) i (II) można np. otrzymać z zastosowaniem surowej postaci (C) lerkanidypiny jako substancji wyjściowej, w sposób tutaj opisany. Postać (II) można także otrzymać z zastosowanie postaci (I) jako substancji wyjściowej, w sposób tutaj opisany.

Krystaliczne postacie (I) i (II) chlorowodorku lerkanidypiny charakteryzują się dobrą stabilnością. Postać (I) charakteryzuje się bledszym żółtym zabarwieniem, mniejszymi wymiarami kryształów, wysoką rozpuszczalnością w środowisku wodnym (w porównaniu z postacią (II)) oraz temperaturą topnienia (pik DSC) w zakresie około 197-201°C, w szczególności około 198,7°C, oraz podanym powyżej dyfraktogramem.

Postać (II) charakteryzuje się wyraźniejszym żółtym zabarwieniem, większymi wymiarami kryształów, rozpuszczalnością w środowisku wodnym (w porównaniu z postacią (I)) oraz temperaturą topnienia (pik DSC) w zakresie około 207-211 °C, w szczególności około 209,3°C.

Obydwie postacie, (I) I (II), są trwałe. Postać II wykazała wyższą biodostępność u psów i nie była również równocenna z postacią I u ludzi, wykazując wyższe stężenie w osoczu (AUC0-t) oraz opóźniony czas osiągnięcia maksymalnego stężenia (tmax), w porównaniu z postacią (I).

Znane sposoby wytwarzania krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny nie zapewniały wytwarzania chlorowodorku lerkanidypiny o przewidywalnej charakterystyce fizycznej i chemicznej. W związku z tym niepożądaną cechę znanych sposobów stanowiła zmienność chlorowodorku lerkanidypiny, np. we właściwościach fizykochemicznych pomiędzy partiami, nawet pomiędzy partiami otrzymanymi takim samym sposobem i w takich samych warunkach. Stwierdzono, że źródłem niezgodności występujących w znanych sposobach wytwarzania chlorowodorku lerkanidypiny jest obecność zmiennych i nieprzewidywalnych ilości krystalicznych postaci chlorowodorku lerkanidypiny (II). W przeciwieństwie do znanych sposobów wytwarzania chlorowodorku lerkanidypiny, wynalazek dostarcza nowe krystaliczne postacie (I) i (II), stanowiące krystaliczne postacie chlorowodorku lerkanidypiny o takiej czystości i jednorodności, jakich nie osiągano w przypadku dotychczas otrzymywanych stałych postaci chlorowodorku lerkanidypiny.

Czystość i jednorodność postaci (I) i (II) zapewnia zwiększoną łatwość wytwarzania postaci dawkowanych lerkanidypiny, z uwagi np. na dokładniej ustalone charakterystyki fizykochemiczne, taki jak np. zwiększona jednorodność wielkości cząstek po mikronizacji oraz bardziej powtarzalna rozpuszczalność. Postacie (I) i (II) zapewniają również postacie dawkowane o dokładniej ustaloPL 216 066 B1 nych charakterystykach farmakologicznych, takich jak biodostępność, w porównaniu z uprzednio wytwarzanymi postaciami dawkowanymi o zmieniających się pomiędzy partiami charakterystykach fizykochemicznych.

W badaniach na ludziach, gdy poziomy osoczowe lerkanidypiny oceniano po podaniu pojedynczej dawki postaci (I) lub (II) chlorowodorku lerkanidypiny, postać (I) wykazywała krótszy czas do osiągnięcia maksymalnego stężenia w osoczu, w stosunku do postaci (II). W związku z tym postać (I) jest bardziej odpowiednia w przypadku preparatów i postaci dawkowanych o natychmiastowym uwalnianiu. W tych samych badaniach postać (II) wykazywała wyższą biodostępność, w porównaniu z postacią (I) i z tego względu jest bardziej odpowiednia w przypadku preparatów i postaci dawkowanych o kontrolowanym uwalnianiu. W związku z tym dostępność czystej postaci (I) i (II) stwarza możliwość mieszania dwóch polimorfów w postać dawkowana o nowej kontrolowanej charakterystyce, takiej jak postać dawkowana o szybko następującym i przedłużonym działaniu biologicznym.

W opisie określenie „surowa postać” dotyczy wytrąconej stałej postaci, zawierającej kryształy związku, które nie zostały przemyte i/lub poddane rekrystalizacji w celu usunięcia ewentualnie obecnych zanieczyszczeń (obejmujących, ale nie wyłącznie, rozpuszczalnik), W opisie surowe postacie określa się jako postacie (A) i (B) chlorowodorku lerkanidypiny.

W opisie określenie „postać krystaliczna” dotyczy kryształów związku, które zostały przemyte i poddane rekrystalizacji w celu usunięcia zanieczyszczeń. W opisie określenie postacie krystaliczne dotyczy postaci (I) i (II) chlorowodorku lerkanidypiny. Te postacie krystaliczne wykazują czystość według HPLC > 99,5% i resztkową zawartość rozpuszczalników < 3000 ppm.

W opisie określenie „polimorfizm dotyczy zdolności związku do krystalizacji w dwóch lub większej liczbie postaci o różnych strukturach. Różne postacie krystaliczne można wykryć bezpośrednio technikami krystalograficznymi lub pośrednio poprzez pomiar różnic we właściwościach fizycznych i/lub chemicznych, związanych z każdym konkretnym polimorfem.

W opisie określenie „osobnik wymagający leczenia” oznacza pacjenta w postaci ssaka (np. człowieka) cierpiącego lub zagrożonego ryzykiem rozwinięcia się leczonego stanu, np. nadciśnienia pierwotnego, nadciśnienia wtórnego, izolowanego nadciśnienia skurczowego, choroby naczyń wieńcowych (przewlekłej stabilnej dusznicy, zawału mięśnia sercowego), zastoinowej niewydolności serca. Pacjenta wymagającego leczenia z nadciśnienia tętniczego można zidentyfikować dobrze znanymi metodami, takimi jak np. bezpośredni pomiar ciśnienia krwi np. ręczny sfigmomanometr, urządzenia automatyczne/elektroniczne lub ambulatoryjne monitorowanie ciśnienia krwi.

Wynalazek uwzględnia dowolny sposób, który można zastosować do wytwarzania nowej opisanej surowej postaci chlorowodorku Ierkanidypiny. Postacie te charakteryzują się innymi właściwościami fizykochemicznymi, np. temperaturą topnienia (którą można oznaczyć na podstawie analizy DSC), niż surowa postać chlorowodorku Ierkanidypiny otrzymana innymi sposobami, np. sposobem opisanym w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5912351; określana jako postać (C). Postać (A) ma temperaturę topnienia około 150- 152°C (pik DSC), postać (B) ma temperaturę topnienia około 131-135°C (pik DSC), a postać (C) ma temperaturę topnienia około 186-192°C (pik DSC). Na dodatek badania termograwimetryczne wykazują, że postać (A) zawiera 3-4% wag. resztkowego octanu etylu, a postać (B) zawiera 0,3-0,7% resztkowego octanu etylu. Dla porównania oznaczenia wykazują, 5 że resztkowa zawartość rozpuszczalnika w postaci (C) wynosi 0-0,1%.

Zaletę nowych surowych postaci chlorowodorku lerkanidypiny stanowi wyższa rozpuszczalność i większa szybkość schnięcia w porównaniu z postacią (C) i ułatwia ewentualny dodatkowy proces krystalizacji (który można dogodnie przeprowadzić w celu otrzymania postaci (I) lub postaci (II)). W porównaniu z surową postacią otrzymaną sposobem według opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5912351, postacie te umożliwiają użycie mniejszej ilości rozpuszczalnika do rekrystalizacji związku. Powoduje to również wzrost wydajności dzięki zmniejszeniu strat związku. Na dodatek sposoby stosowane do wytwarzania tych surowych postaci łatwiej przystosowuje się do stosowania w dużej skali i w skali przemysłowej.

Nieoczekiwanie stwierdzono, że przy poddaniu surowej postaci (A) i postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny różnym obróbkom oczyszczającym, otrzymuje się nowe i różne postacie krystaliczne chlorowodorku lerkanidypiny. Badania wykazują, że te nowe postacie krystaliczne mają odmienne właściwości fizyczne i chemiczne. Analiza DSC krystalicznej postaci (I) wykazuje, że jej pik topnienia wynosi około 197-201°C, w szczególności około 198,7°C. Analiza DSC krystalicznej postaci (II) wykazuje, że jej pik topnienia wynosi około 207- 211 °C, w szczególności około 209,3°C.

PL 216 066 B1

Jeden sposób oczyszczania (sposób γ), prowadzący do powstania nowej postaci krystalicznej (postaci (I) został opisany wyżej.

Możliwy jest także wariantowy sposób wytwarzania chlorowodorku Ierkanidypiny w krystalicznej postaci (I), obejmujący etapy, w których:

d') dodaje się etanolu do surowego chlorowodorku lerkanidypiny, korzystnie przy stosunku wagowo/objętościowym chlorowodorku lerkanidypiny do rozpuszczaln ika od 1:4 do 1:6, najkorzystniej 1:4, ogrzewa się go w temperaturze wrzenia w warunkach powrotu skroplin w trakcie mieszania, w celu otrzymania roztworu (gdy roztwór nie jest klarowny, korzystnie należy go przesączyć na gorąco), chłodzi się w trakcie mieszania, korzystnie do 20°C i dodaje się krystaliczne zarodki postaci (I);

e') chłodzi się zaszczepioną mieszaninę z etapu d'), korzystnie do temperatury 10-15°C i miesza się w tej temperaturze przez okres czasu wynoszący korzystnie 24-96 godzin, w celu otrzymania substancji stałej; oraz

f) sączy się i suszy substancję stałą z etapu e'), korzystnie w suszarce, korzystnie w 70°C, w celu otrzymania postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny.

W etapie e') uważa się, że krystalizacja przebiegła do końca, gdy w roztworze jest < 2% chlorowodorku lerkanidypiny. Krystaliczną postać (I) można dodać w etapie e') jako zarodki, aby jeszcze bardziej ułatwić powstawanie kryształów.

Sposoby wytwarzania krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny zostały przedstawione wyżej.

Korzystnym sposobem wytwarzania postaci (I) jest sposób γ, a korzystnym sposobem wytwarzania postaci (II) jest sposób δ. Stwierdzono, że postać (I) można ilościowo otrzymać przez zastosowanie C1-C5 bezwodnego alkoholu (korzystnie bezwodnego etanolu lub izopropanolu) albo C1-C5 alkoholu zawierającego do 5% wody, w kontrolowanych warunkach d'-f'). W rzeczywistości powyższe procesy, zwłaszcza procesy γ i δ można stosować do wytwarzania żądanych polimorfów w sposób powtarzalny i skuteczny.

Oprócz różnic w temperaturze topnienia dwie postacie krystaliczne wykazują różnice w strukturze rentgenowskiej, rozpuszczalności i biodostępności. Badania rozpuszczalności wykazują, że postać (I) jest lepiej rozpuszczalna niż postać (II) w wodzie, etanolu i ich mieszaninach (patrz tabele 2 i 3). Badania biodostępności na psach i ludziach wykazują, że postać (II) jest bardziej biodostępna niż postać (I). Badania na ludziach wykazują jednak również, że postać (I) charakteryzuje się krótszym czasem do osiągnięcia maksymalnego stężenia i jest w związku z tym bardziej przydatna do stosowania w preparatach i postaciach dawkowanych o natychmiastowym uwalnianiu. Na koniec badania metodą dyfrakcji rentgenowskiej wykazują, że te dwie postacie mają różne dyfraktogramy (patrz fig. 11 i 12 oraz przykład 20). Postać I ma mniejsze kryształy, a tym samym drobniejsze ziarno przed mikronizacją, tak że daje się łatwiej i szybciej przetwarzać niż postać II, zawierająca większe kryształy.

Opis ujawnia ponadto preparaty farmaceutyczne i jednostkowe postacie dawkowane, zawierające jeden z wydzielonych polimorfów według wynalazku lub ich mieszaninę o ustalonej zawartości polimorfów.

Wynalazek dotyczy także sposobu leczenia osobnika z nadciśnieniem (nadciśnieniem pierwotnym, nadciśnieniem wtórnym, izolowanym nadciśnieniem skurczowym, chorobą naczyń wieńcowych (przewlekłą stabilną dusznicą, zawałem mięśnia sercowego) lub z zastoinową niewydolnością serca, który to sposób polega na podawaniu terapeutycznie skutecznej ilości wydzielonej krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny, krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny lub ich połączeń o ustalonej zawartości polimorfów (ewentualnie wraz z inną postacią lerkanidypiny, taką jak postać amorficzna) osobnikowi wymagającemu takiego leczenia.

Wynalazek dotyczy także leczenia i profilaktyki uszkodzeń miażdżycowych w tętnicach pacjenta, który to sposób polega na podawaniu terapeutycznie skutecznej ilości wydzielonej krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny, krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny lub ich połączeń osobnikowi wymagającemu takiego leczenia.

Związki i polimorfy według wynalazku można formułować w środek farmaceutyczny. Środki farmaceutyczne według wynalazku mogą zawierać chlorowodorek lerkanidypiny (I), (II) lub ich mieszaninę. Gdy takie kompozycje zawierają mieszaninę tych postaci krystalicznych, stosunek wagowy postaci (I) : (II) wynosi korzystnie od 1:9 do 9:1, przy czym korzystniejsze postacie takich środków farmaceutycznych stanowią te, w których stosunek wagowy (I) : (II) wynosi 9:1, 7:3, 1:1, 3:7 lub 1:9. Środek farmaceutyczny może również zawierać dodatkowe składniki, takie jak farmaceutycznie dopuszczalny nośnik lub rozcieńczalnik, środek aromatyzujący, środek słodzący, środek konserwujący,

PL 216 066 B1 barwnik, środek wiążący, środek suspendujący, środek dyspergujący, środek barwiący, środek rozsadzający, zaróbka, środek błonotwórczy, środek smarujący, zmiękczacz, olej jadalny lub dowolne połączenie dwóch albo większej liczby powyższych składników.

Obydwie postacie krystaliczne można poddać mikronizacji, dowolnym znanym sposobem. Średnia wielkość cząstek otrzymanych takim sposobem jest korzystnie taka, że D(50%) wynosi 2-8 μm, a D(90%) < 15 μm.

Do odpowiednich farmaceutycznie dopuszczalnych nośników lub rozcieńczalników należą, ale nie wyłącznie, etanol; woda; gliceryna; glikol propylenowy, żel aloesowy; alantoina; gliceryna; olejki na bazie witaminy A i E; olej mineralny; mirystylopropionian PPG2; węglan magnezu; fosforan potasu; olej jadalny; olej zwierzęcy; i solketal.

Do odpowiednich środków wiążących należą, ale nie wyłącznie, skrobia; żelatyna; naturalne cukry, takie jak glukoza, sacharoza i laktoza; środki słodzące na bazie kukurydzy; naturalne i syntetyczne żywice, takie jak guma arabska, tragakant, guma roślinna i alginian sodu; karboksymetyIoceluloza; hydroksypropylometyloceluloza; glikol polietylenowy; powidon; woski; itp.

Do odpowiednich środków rozsadzających należą, ale nie wyłącznie, skrobia, np. skrobia kukurydziana, metyloceluloza, agar, bentonit, żywica ksantanowa, skrobioglikolan sodu, krospowidon itp.

Do odpowiednich środków smarujących należą, ale nie wyłącznie, oleinian sodu, stearynian sodu, stearylofumaran sodu, stearynian magnezu, benzoesan sodu, octan sodu, chlorek sodu itp.

Do odpowiednich środków suspendujących należą, ale nie wyłącznie, bentonit, etoksylowane alkohole izostearylowe, polioksyetylenowany sorbitol i estry sorbitanu, mikrokrystaliczna celuloza, metawodorotlenek glinu, agar i tragakant lub mieszaniny dwóch albo większej liczby takich substancji itp.

Do odpowiednich środków dyspergujących i suspendujących należą, ale nie wyłącznie, syntetyczne i naturalne żywice, takie jak żywica roślinna, tragakant, guma arabska, alginian, dekstran, sól sodowa karboksymetylocelulozy, metyloceluloza, poliwinylopirolidon i żelatyna.

Do odpowiednich środków błonotwórczych należą, ale nie wyłącznie, hydroksypropylometyloceluloza, etyloceluloza i polimetakrylany.

Do odpowiednich zmiękczaczy należą, ale nie wyłącznie, glikole polietylenowe o różnych ciężarach cząsteczkowych (np. 200-8000 Da) i glikol propylenowy.

Do odpowiednich środków barwiących należą, ale nie wyłącznie, tlenek (tlenki) żelaza(III), ditlenek tytanu oraz naturalne i syntetyczne laki.

Do odpowiednich jadalnych olejów należą, ale nie wyłącznie, olej bawełniany, olej sezamowy, olej kokosowy i olej arachidowy.

Do przykładowych dodatkowych składników należą, ale nie wyłącznie, sorbitol, talk, kwas stearynowy, fosforan wapnia i polidekstroza.

Środek farmaceutyczny można formułować jako jednostkowe postacie dawkowane, takie jak tabletki, pigułki, kapsułki, kapletki, bolusy, proszki, granulki, jałowe roztwory pozajelitowe, jałowe zawiesiny pozajelitowe, jałowe emulsje pozajelitowe, eliksiry, nalewki, dozowany aerozol lub ciecze do spryskiwania, krople, ampułki, urządzenia samowstrzykujące lub czopki. Jednostkowe postacie dawkowane mogą być stosowane do podawania doustnie, pozajelitowo, donosowo, podjęzykowo lub doodbytniczo lub do podawania drogą inhalacji lub wdmuchiwania, jako plastry przezskórne i liofilizowana kompozycja. Ogólnie stosować można dowolny sposób podawania substancji czynnych, zapewniający ich dostępność ustrojową. Korzystnie jednostkową postać dawkowaną stanowi doustna postać dawkowana, najkorzystniej stała doustna postać dawkowana, i w związku z tym korzystnymi postaciami dawkowanymi są tabletki, pigułki, kapletki i kapsułki. Preparaty pozajelitowe (np. preparaty do iniekcji i preparaty do układów wstrzykiwania proszku) są również korzystne.

Stałe jednostkowe postacie dawkowane można wytworzyć przez zmieszanie substancji czynnej według wynalazku z farmaceutycznie dopuszczalnym nośnikiem i innymi wymaganymi dodatkami, opisanymi powyżej. Mieszaninę zazwyczaj miesza się aż do otrzymania jednorodnej mieszanki substancji czynnych według wynalazku oraz nośnika i jakichkolwiek innych wymaganych dodatków, np. aż do równomiernego rozproszenia substancji czynnej w kompozycji. W takim przypadku kompozycje można wytwarzać jako suche lub wilgotne granulki.

Postacie dawkowane o ustalonej zawartości chlorowodorku lerkanidypiny można formułować wychodząc z kompozycji o znanej zawartości chlorowodorku lerkanidypiny, dobrze znanymi sposobami. W korzystnym wykonaniu postać dawkowaną otrzymuje się przez zmieszanie kompozycji o znanej zawartości krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny, np. postaci (I) lub (II), ewentualnie

PL 216 066 B1 z niekrystalicznym chlorowodorkiem lerkanidypiny. Ponadto korzystnie postać dawkowaną o ustalonych ilościach krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny formułuje się przez zmieszanie kompozycji zawierających zasadniczo czysty krystaliczny chlorowodorek lerkanidypiny, z wytworzeniem postaci dawkowanej zawierającej w ustalonym stosunku krystaliczne postacie (I) i (II).

Tabletki lub pigułki można powlekać lub w inny sposób formować w jednostkową postać dawkowaną o opóźnionym i/lub przedłużonym działaniu, taką jak jednostkowe postacie dawkowane o opóźnionym w czasie lub przedłużonym uwalnianiu. Przykładowo, tabletka lub pigułka może zawierać wewnętrzny składnik dawki i zewnętrzny składnik dawki, przy czym ten ostatni jest w postaci warstwy lub otoczki wokół pierwszego. Dwa składniki mogą być rozdzielone powłoczką jelitową, której zadaniem jest zapewnienie odporności na rozpad w żołądku i która umożliwia przejście wewnętrznych składników w stanie nienaruszonym do dwunastnicy lub ich opóźnione uwalnianie.

Do ulegających biodegradacji polimerów kontrolujących uwalnianie substancji czynnych należą, ale nie wyłącznie, polikwas mlekowy, poli-e-kaprolakton, polikwas hydroksymasłowy, poliortoestry, poliacetale, polidihydropirany, policyjanoakrylany oraz usieciowane lub amfipatyczne blokowe kopolimery hydrożeli.

W przypadku ciekłych postaci dawkowanych substancje czynne lub ich fizjologicznie dopuszczalne sole przeprowadza się roztwór, zawiesinę lub emulsję, ewentualnie z zazwyczaj stosowanymi substancjami, takimi jak solubilizatory, emulgatory lub inne środki pomocnicze. Rozpuszczalniki dla aktywnych połączeń i odpowiednich fizjologicznie dopuszczalnych soli mogą obejmować wodę, fizjologiczne roztwory soli lub alkohole, np. etanol, propanodiol lub gliceryna. Dodatkowo można stosować roztwory cukru, takie jak roztwory glukozy lub mannitolu. Według wynalazku stosować można również mieszaniny różnych wymienionych rozpuszczalników.

Wynalazek obejmuje swym zakresem również przezskórne postacie dawkowane. Przezskórną postać może stanowić przezskórny układ dyfuzyjny (przezskórny plaster) zawierający zbiorniczek z płynem lub układ matrycowy leku w kleju. Do innych przezskórnych postaci dawkowanych należą, ale nie wyłącznie, żele miejscowe, lotony, maści, układy i urządzenia przezśluzówkowe oraz jontoforetyczne (działające na zasadzie dyfuzji pod wpływem prądu elektrycznego) układy podające. Przezskórne postacie dawkowane można stosować do długotrwałego i przedłużonego uwalniania substancji czynnych według wynalazku.

Środki farmaceutyczne i jednostkowe postacie dawkowane według wynalazku do podawania pozajelitowo, a zwłaszcza drogą iniekcji, zazwyczaj zawierają farmaceutycznie dopuszczalny nośnik, jak to opisano powyżej. Korzystnym ciekłym nośnikiem jest olej roślinny. Iniekcja może być np. dożylna, dooponowa, domięśniowa, do żwacza, dotchawicza lub podskórna.

Substancję czynną można również podawać w postaci liposomowych układów podawania, drobne pęcherzyki jednowarstwowe, duże pęcherzyki jednowarstwowe i pęcherzyki wielowarstwowe. Liposomy można wytwarzać z różnych fosfolipidów, takich jak cholesterol, stearyloamina lub fosfatydylocholiny.

Polimorfy według wynalazku można także sprzęgać z rozpuszczalnymi polimerami jako ukierunkowanymi nośnikami leku. Do takich polimerów należą, ale nie wyłącznie, poliwinylopirolidon, kopolimer piranu, fenylopolihydroksypropylometakryloamid, polihydroksyetyloamid kwasu asparaginowego-fenol, lub politlenek etylenu-polilizyna podstawiona resztami palmitoilowymi.

Środki farmaceutyczne lub jednostkowe postacie dawkowane według wynalazku można podawać wieloma różnymi drogami, np. dożylnie, dotchawiczo, podskórnie, doustnie, dośluzówkowo pozajelitowo, dopoliczkowo, podjęzykowo, do oka, do płuc, przezśluzówkowo, przezskórnie i domięśniowo. Jednostkowe postacie dawkowane można również podawać donosowo poprzez miejscowe zastosowanie odpowiednich donosowych nośników lub przezskórnie, z użyciem transdermalnych plastrów na skórę, znanych specjalistom. Korzystne jest podawanie doustne.

Środek farmaceutyczny lub jednostkowe postacie dawkowane według wynalazku można podawać pacjentom, korzystnie ludziom, wymagającym leczenia nadciśnienia. Środek farmaceutyczny lub jednostkowe postacie dawkowane według wynalazku można podawać zgodnie z trybem dawkowania i podawania, ustalonym na podstawie rutynowych badań w świetle podanych powyżej wskazówek, aby osiągnąć optymalne działanie przeciw nadciśnieniowe i obniżenie ciśnienia krwi przy ograniczeniu do minimum toksyczności lub skutków ubocznych dla konkretnego pacjenta. Jednakże takie dokładne dopasowywanie trybu terapeutycznego jest rutynowe w świetle podanych wskazówek.

Dawka kompozycji zawierającej polimorfy lub mieszaniny według wynalazku może zmieniać się w zależności od takich czynników, jak leżący u podstaw stan chorobowy, stan osobnika, jego masa,

PL 216 066 B1 płeć i wiek oraz sposób podawania. W przypadku podawania doustnego środki farmaceutyczne mogą być w postaci naciętych lub nie naciętych stałych jednostkowych postaci dawkowanych.

Środek farmaceutyczny zawiera (1) chlorowodorek lerkanidypiny, który to chlorowodorek Ierkanidypiny jest wybrany z grupy obejmującej wydzieloną krystaliczną postać (I) chlorowodorku lerkanidypiny, wydzieloną krystaliczną postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny lub ich połączenia o ustalonym składzie polimorfów; oraz (2) co najmniej jeden składnik wybrany z grupy obejmującej farmaceutycznie dopuszczalny nośnik lub rozcieńczalnik, środek aromatyzujący, środek słodzący, środek konserwujący, barwnik, środek wiążący, środek suspendujący, środek dyspergujący, środek barwiący, środek rozsadzający, zaróbkę, rozcieńczalnik, środek smarujący, zmiękczacz i olej jadalny. W korzystnej postaci środek farmaceutyczny lub postać dawkowana zawiera 0,1-400 mg chlorowodorku lerkanidypiny. Korzystnie, kompozycja lub postać dawkowana zawiera 1-200 mg chlorowodorku lerkanidypiny. Korzystniej kompozycja lub postać dawkowana zawiera 5-40 mg chlorowodorku lerkanidypiny.

Środek farmaceutyczny lub jednostkową postać dawkowaną można podawać jako pojedynczą dawkę dzienną lub całkowitą dzienną dawkę można podawać w dawkach podzielonych. Ponadto pożądane może być współpodawanie lub sekwencyjne podawanie innych substancji czynnych. Polimorfy według wynalazku i ich mieszaniny można łączyć z dowolną znaną terapią lekową, korzystnie w leczeniu nadciśnienia. Przykładowo wynalazek uwzględnia bimodalną terapie obejmującą dodanie środka moczopędnego, blokera receptora β, inhibitora ACE lub antagonisty receptora angiotensyny II (patrz np. tymczasowe zgłoszenie patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 60/344601, z 23 października 2001 r. oraz włoskie zgłoszenie patentowe nr MI 2001 A 002136 z 16 października 2001 r.).

W przypadku terapii skojarzonej związki można początkowo stosować jako odrębne postacie dawkowane do osiągnięcia optymalnego połączenia dawek i trybu dawkowania. W ten sposób pacjentowi można dopasować właściwe dawki dla konkretnego stanu nadciśnienia. Po ustaleniu odpowiedniej dawki każdego ze związków, zapewniającej osiągnięcie obniżonego ciśnienia krwi bez niepożądanych skutków ubocznych, pacjenta można przestawić na pojedynczą postać dawkowaną zawierającą odpowiednie dawki każdej z substancji czynnych, albo można kontynuować podawanie podwójnych postaci dawkowanych.

Dokładną dawkę i tryb podawania przy zastosowaniu terapii skojarzonej według wynalazku dobiera się z uwzględnieniem szeregu czynników obejmujących typ, gatunek, wiek, masę, płeć i stan medyczny pacjenta; ostrość i etiologię leczonego nadciśnienia; tryb podawania; działanie nerek i wątroby pacjenta; historia choroby pacjenta; oraz reakcja pacjenta. Optymalna precyzja w osiąganiu stężeń związków w zakresach zapewniających skuteczność bez toksyczności wymaga trybu opartego na kinetyce dostępności leku w miejscach docelowych. Obejmuje to uwzględnianie wchłaniania, rozprowadzania, metabolizmu i wydalania leku oraz odpowiedzi pacjenta w trybie dawkowania. Jednakże takie dokładne dopasowywanie trybu terapeutycznego jest rutynowe w świetle podanych wskazówek.

Środek farmaceutyczny do podawania pozajelitowego zawiera nie mniej niż 0,1%, korzystnie około 0,5-30% wag. polimorfu lub mieszaniny według wynalazku, w stosunku do całkowitej masy środka farmaceutycznego. Indywidualne wydzielone polimorfy są korzystne w przypadku podawania pozajelitowego.

Zazwyczaj przezskórne postacie dawkowane zawierają około 0,01-100% wag. substancji czynnych, w stosunku do 100% całkowitej masy dawki.

W korzystnej postaci wynalazku kompozycję podaje się pacjentowi raz dziennie. Korzystnie w takim rozwiązaniu środek farmaceutyczny jest w postaci dawkowanej zawierającej 0,1-400 mg chlorowodorku lerkanidypiny. Korzystnie kompozycja lub postać dawkowana zawiera 1-200 mg chlorowodorku lerkanidypiny. Jeszcze korzystniej kompozycja lub postać dawkowana zawiera 5-40 mg chlorowodorku lerkanidypiny.

Poniżej podano w celach ilustracyjnych przykłady wytwarzania surowej postaci (A) i (B) oraz krystalicznej postaci (I) i (II) chlorowodorku lerkanidypiny wraz z wynikami analizy DSC oraz testów rozpuszczalności, stabilności i higroskopijności; przedstawiono również wyniki testów biodostępności nowych postaci krystalicznych.

P r z y k ł a d 1. Preparat wyjściowy

Chlorek tionylu (36 g) rozcieńczony w octanie etylu (25 g) dodano powoli do roztworu kwasu 2,6-dimetylo-5-metoksykarbonylo-4-(3-nitrofenylo)-1,4-dihydropirydyno-3-karboksylowego (90 g w dimetyloformamidzie (115 g) i octanie etylu (396 g), utrzymując temperaturę od -1 do +1°C. Do otrzymanej

PL 216 066 B1 w ten sposób mieszaniny powoli dodano roztworu 2,N-dimetylo-N-(3,3-difenylpropylo)-1-amino-2-propanolu (84 g) w octanie etylu (72 g). Mieszaninę reakcyjną mieszano w tej samej temperaturze przez 3 godziny. Mieszaninę ogrzano następnie do 20-25°C i mieszano przez 12 godzin. Z kolei dodano wody (340 ml), całość mieszano przez 30 minut i po rozwarstwieniu fazę wodną odrzucono. Fazę organiczną przemyto ponownie wodą (340 ml).

P r z y k ł a d 2. Surowa postać (A) chlorowodorku lerkanidypiny

Fazę organiczną otrzymaną w przykładzie 1 poddano destylacji azeotropowej pod próżnią około 250 mm Hg, bez przekraczania temperatury 60°C. Po usunięciu około 50 ml wody, roztwór zatężono to około 1/3 wyjściowej objętości w takich samych warunkach temperatury i ciśnienia, po czym doprowadzono do wyjściowej objętości octanem etylu aż do otrzymania wartości K.F. (wartości Karla Fishera) około 0,10- 0,15%. Końcową zawiesinę ochłodzono do 0-5°C. Substancję stałą odsączono, przeprowadzono w zawiesinę w octanie etylu (350 g) i mieszano w 60-65°C przez 1 godzinę. Całość ochłodzono do 5-10°C i przesączono. Substancję stałą wysuszono w suszarce w 70°C. Otrzymano 133 g suchej surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny (75% wydajności), pik DSC 150-152°C.

P r z y k ł a d 3. Surowa postać (B) chlorowodorku lerkanidypiny

Fazę organiczną otrzymaną na końcu przykładu 1 ogrzewano w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną (70-75°C) i wodę zawartą w roztworze usunięto w aparacie Deana-Starka (Spaziani Rolando, Nettuno, Rzym, Włochy) do otrzymania wartości K.F. około 2%. Całość poddano następnie destylacji pod ciśnieniem atmosferycznym do osiągnięcia 3/4 wyjściowej objętości. Roztwór doprowadzono do wyjściowej objętości przez dodanie świeżego octanu etylu. Wartość K.F. pod koniec tej operacji wynosiła 0,9-1,1%. Końcowy roztwór ochłodzono do 0-5°C. Substancję stałą, która powoli wytrąciła się, odsączono. Otrzymaną w ten sposób substancję stałą przeprowadzono w zawiesinę w octanie etylu (350 g) i mieszano w 60-65°C przez 1 godzinę. Całość ochłodzono do 5-10°C, po czym przesączono i wysuszono w suszarce w 70°C i otrzymano 133 g surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny, pik DSC 131-135°C; 75% wydajności.

P r z y k ł a d 3A. Surowa postać (B) chlorowodorku lerkanidypiny

Fazę organiczną otrzymaną na końcu przykładu 1 ogrzewano w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną (70-75°C) i wodę zawartą w roztworze usunięto w aparacie Deana-Starka do osiągnięcia wartości K.F. około 2%. Całość poddano następnie destylacji pod ciśnieniem atmosferycznym do osiągnięcia 3/4 wyjściowej objętości. Roztwór doprowadzono do wyjściowej objętości przez dodanie świeżego octanu etylu. Wartość K.F. pod koniec tej operacji wynosiła 0,9-1,1%. Końcowy roztwór ochłodzono do 20°C, zaszczepiono 0,1% surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny i ochłodzono do 0-5°C. Substancję stałą, która powoli wytrąciła się, odsączono. Otrzymaną w ten sposób substancję stałą przeprowadzono w zawiesinę w octanie etylu (350 g) i mieszano w 60-65°C przez 1 godzinę. Całość ochłodzono do 5-10°C, po czym przesączono i wysuszono w suszarce w 70°C przez 24 godziny, w wyniku czego otrzymano 133 g surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny, pik DSC 131-135°C; 75% wydajności.

P r z y k ł a d 4. Wytwarzanie krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny

W odrębnych reprezentatywnych doświadczeniach do reaktora wprowadzono 100 g surowej postaci (A), (B) lub (C) chlorowodorku lerkanidypiny, a następnie 400 ml 2-propanolu. Mieszaninę ogrzewano energicznie w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w trakcie mieszania, co doprowadziło prawie do całkowitego rozpuszczenia surowej substancji. Mieszaninę przesączono na gorąco w celu usunięcia nieznacznej opalescencji i klarowny roztwór ochłodzono w trakcie mieszania do 40°C. Następnie utrzymywano temperaturę 35°C. Całość mieszano przez 24 godziny w 35°C, po czym temperaturę nastawiono na 30°C i mieszanie w tej temperaturze kontynuowano przez kolejne 24 godziny. Substancję stałą odsączono w 30°C i przemyto 50 ml 2-propanolu, po czym wysuszono w suszarce w 70°C pod próżnią przez 24 godziny. Masa suchego produktu (lerkanidypina»HCl (I)) w każdym przypadku wynosiła 90 g (czystość HPLC produktu w postaci (I) > 99,5%).

P r z y k ł a d 4A. Wytwarzanie krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny

W odrębnych reprezentatywnych doświadczeniach do reaktora wprowadzono 100 g surowej postaci (A), (B) lub (C) chlorowodorku lerkanidypiny, a następnie 400 ml 2-propanolu. Mieszaninę ogrzewano energicznie w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w trakcie mieszania, co doprowadziło prawie do całkowitego rozpuszczenia surowej substancji. Mieszaninę przesączono na gorąco w celu usunięcia nieznacznej opalescencji i klarowny roztwór ochłodzono w trakcie mieszania do 40°C. Następnie wytrącanie zainicjowano przez dodanie 100 mg postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny i temperaturę nastawiono na 35°C, utrzymując mieszaninę w trakcie mieszania. Całość miePL 216 066 B1 szano przez 24 godziny w 35°C, po czym temperaturę nastawiono na 30°C i mieszanie w tej temperaturze kontynuowano przez kolejne 24 godziny. Substancję stałą odsączono w 30°C i przemyto 50 ml 2-propanolu, po czym wysuszono w suszarce w 70°C pod próżnią przez 24 godziny. Masa suchego produktu (Ierkanidypina»HCl (I)) w każdym przypadku wynosiła 90 g (czystość HPLC produktu w postaci (I) > 99,5%).

P r z y k ł a d 5. Wytwarzanie krystalicznej postaci (I) chlorowodorku Ierkanidypiny

W niezależnych syntezach 25 kg postaci (A) lub (B) surowego chlorowodorku lerkanidypiny, a następnie 100 ml 95% etanolu wprowadzono do reaktora i doprowadzono do energicznego wrzenia pod chłodnicą zwrotną w trakcie mieszania. Roztwór ochłodzono w trakcie mieszania do 20°C i zaszczepiono krystaliczną postacią (I). Całość ochłodzono następnie do temperatury 10-15°C, utrzymując mieszaninę reakcyjną w trakcie mieszania przez 4 dni. Otrzymaną substancję stałą odsączono i przemyto 95% etanolem, osad odsączono i wysuszono w suszarce pod próżnią w 70°C przez 24 godziny. Otrzymano 20,2 kg produktu, co odpowiada wydajności 81%; czystość HPLC postaci (I) > 99,5%. Porównywalne wyniki otrzymano przy zastosowaniu postaci (C) jako substancji wyjściowej.

P r z y k ł a d 6. Otrzymywanie krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny

Do reaktora dodano 100 g surowej postaci (C) chlorowodorku lerkanidypiny, a następnie 200 ml acetonitrylu. Mieszaninę ogrzewano w warunkach energicznego wrzenia pod chłodnicą zwrotną i w trakcie mieszania, co doprowadziło do całkowitego rozpuszczenia. Mieszaninę doprowadzono do 20-30°C w trakcie łagodnego mieszania i trzymano w tej temperaturze przez 24 godziny. Wytrącony osad odsączono i wysuszono w suszarce w 70°C przez 24 godziny. Otrzymano 95 g suchego produktu, co odpowiada 95% wydajności; czystość HPLC > 99,5% postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny. Porównywalne wyniki otrzymano, gdy postać (A) lub (B) chlorowodorku Ierkanidypiny zastosowano jako substancję wyjściową.

P r z y k ł a d 7. Wytwarzanie krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny

W odrębnych reprezentatywnych doświadczeniach do reaktora wprowadzono 100 g surowej postaci (A), (B) lub (C) chlorowodorku lerkanidypiny w 200 ml 95% etanolu i otrzymaną mieszaninę ogrzewano w trakcie mieszania i w warunkach energicznego wrzenia pod chłodnicą zwrotną, po czym ochłodzono w 25°C, zawsze w trakcie mieszania. Roztwór trzymano w tej temperaturze przez 24 godziny w trakcie mieszania. Wytrącony osad odsączono i wysuszono w suszarce w 70°C przez 24 godziny. Otrzymano 90 g postaci (II), czystość HPLC > 99,5%.

P r z y k ł a d 7A. Otrzymywanie krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny g surowego Ierkanidypina»HCl lub postaci (C) rozpuszczono w 60°C w 100 ml mieszaniny etanol-H2O (8:2). Całość przesączono grawitacyjnie w celu usunięcia ewentualnej części nierozpuszczalnej i rozcieńczono 100 ml H2O. Otrzymany roztwór mieszano w 25°C, sam lub z dodatkiem 0,1 g postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny, albo poddano przez 6 s działaniu ultradźwięków 20 kHz o mocy 100 W, zawsze w 25°C. Za każdym razem po 48 godzinach mieszania wytrącony osad zebrano i wysuszono w suszarce w 70°C przez 24 godziny, w wyniku czego otrzymano 80-85% wydajności postaci (II). Porównywalne wyniki otrzymano przy zastosowaniu surowej postaci (A) lub (B) albo krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny jako substancji wyjściowej.

W wariantowym rozwiązaniu wyjściowy klarowny roztwór rozcieńczono 100 ml etanolu i zaszczepiono postacią (II) chlorowodorku lerkanidypiny (0,1 g). Po mieszaniu przez 48 godzin w 25°C, otrzymano 80% wydajności postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny (II), w stosunku do ilości stechiometrycznej.

P r z y k ł a d 8. Wytwarzanie krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny w uwodnionym metanolu

W reprezentatywnych niezależnych przykładach 40 g surowej postaci (C) chlorowodorku lerkanidypiny lub krystalicznej postaci (I) rozpuszczono w 100 ml metanolu w 30°C. Całość przesączono grawitacyjnie w celu usunięcia ewentualnej części nierozpuszczalnej i dodano 25 ml wody. Otrzymany roztwór mieszano w 25°C, sam lub po zmieszaniu z 0,1 g postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny, albo poddano przez 6 s działaniu ultradźwięków 20 kHz o mocy 100 W, zawsze w 25°C. Za każdym razem po 48 godzinach mieszania wytrącony osad zebrano i wysuszono, w wyniku czego otrzymano 80-85% wydajności postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny, w stosunku do ilości stechiometrycznej. Porównywalne wyniki osiągnięto przy zastosowaniu surowej postaci (A) lub (B).

P r z y k ł a d 9. Wytwarzanie krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny w uwodnionym 1-propanolu

PL 216 066 B1 surowej postaci (C) chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczono w 60°C w 100 ml mieszaniny 1-propanol-H2O (8:2). Po przesączeniu grawitacyjnie w celu usunięcia ewentualnej części nierozpuszczalnej roztwór ochłodzono w ciągu 2 godzin do 25°C i mieszano przez 120 godzin w tej temperaturze, ewentualnie z poddawaniem przez 6 s działaniu ultradźwięków 20 kHz o mocy 100 W. Wytrącony osad zebrano i otrzymano po etapie suszenia 90% wydajności w stosunku do ilości stechiometrycznej postaci chlorowodorku Ierkanidypiny (II). Porównywalne wyniki osiągnięto przy zastosowaniu surowej postaci (A) lub (B) albo krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny jako substancji wyjściowej.

P r z y k ł a d 10. Wytwarzanie krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny w uwodnionym 2-propanolu g surowej postaci (C) chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczono w 60°C w 100 ml mieszaniny 2-propanol-H2O (8:2). Po przesączeniu grawitacyjnie w celu usunięcia ewentualnej części nierozpuszczalnej roztwór ochłodzono w ciągu 2 godzin do 25°C i mieszano przez 72 godziny w tej temperaturze, ewentualnie z poddawaniem przez 6 s działaniu ultradźwięków 20 kHz o mocy 100 W. Wytrącony osad zebrano i otrzymano po etapie suszenia 85% wydajności w stosunku do ilości stechiometrycznej postaci chlorowodorku lerkanidypiny (II). Takie same wyniki otrzymano w przypadku mieszania przez 168 godzin w 10°C. Porównywalne wyniki osiągnięto przy zastosowaniu surowej postaci (A) lub (B) albo krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny jako substancji wyjściowej.

P r z y k ł a d 11. Wytwarzanie krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny w uwodnionym N-metylopirolidonie

Zawiesinę 50 g surowej postaci (C) chlorowodorku lerkanidypiny w 30 ml mieszaniny N-metylopirolidon/woda (1:1) mieszano w 20-25°C przez 12 dni. Wytrąconą substancję stałą odsączono i wysuszono, w wyniku czego otrzymano 40 g postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny. Porównywalne wyniki osiągnięto przy zastosowaniu surowej postaci (A) lub (B) albo krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny jako substancji wyjściowej.

P r z y k ł a d 12. Analiza DSC krystalicznej postaci (I) i (II) chlorowodorku lerkanidypiny

W analizie DSC mierzy się zmiany zachodzące w danej próbce podczas ogrzewania, przy czym zmiany te świadczą o przemianach fazowych. Zmiany entalpii zachodzące podczas przemiany fazowej oblicza się na podstawie powierzchni pod krzywą. Do najzwyklejszych przemian fazowych należy topnienie i sublimacja. Temperaturze, w której zaczyna się przemiana, T początkowej, odpowiada punkt, w którym krzywa zaczyna odchylać się od linii podstawowej (punkt wygięcia).

DSC postaci (I): 3,8 mg postaci (I) umieszczono w złotym naczynku aparatu Perkin Elmer DSC7. Szybkość ogrzewania podczas próby wynosiła 10°C/minutę.

DSC postaci (II): 4,6 mg postaci (II) umieszczono w złotym naczynku aparatu Perkin Elmer DSC7. Szybkość ogrzewania podczas próby wynosiła 10°C/minutę.

Wyniki przedstawiono na figurach 1 i 2, a charakterystyczne punkty z wykresów zestawiono w skrócie w poniższej tabeli 1.

T a b e l a 1

Związek	T topnienia (pik T) [°C]	T początkowa [°T]
Postać (I)	198,7	179.8
Postać (II)	209,3	169.0

Bezpośrednio po stopieniu postaci (I) lub (II) można zaobserwować przemianę egzotermiczną związaną z rozkładem soli.

P r z y k ł a d 13. Termograwimetria

Analizę grawimetryczną powiązaną z analizą IR wykonano dla krystalicznych postaci (I) i (II) oraz dla surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny i surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny, z użyciem termowagi Netsch Thermomicrobalance 209 w połączeniu ze spektrometrem FTIR Bruker Vector 22.

Próby wykonano w następujących warunkach roboczych: próbkę 2-5 mg ogrzewano w stalowym tyglu w atmosferze azotu, z szybkością grzania 10°C/minutę. Wyniki otrzymanej dla krystalicznych postaci (I) i (II) pokazano na fig. 3, przy czym można z nich wywnioskować, że w przypadku żadnej postaci krystalicznej nie obserwuje się ubytku wagi do temperatury topnienia (czyli do około

190-200°C).

PL 216 066 B1

Podczas degradacji, która zachodzi powyżej temperatury topnienia, można zaobserwować ubytek CO2.

Wyniki otrzymane dla surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny pokazano na fig. 19, przy czym w tym przypadku można zaobserwować ubytek wagi o 3,4% w zakresie temperatury 25-153°C. Lotnym związkiem, który można zidentyfikować na podstawie odpowiedniego widma IR jest octan etylu. Podczas degradacji (T > 170°C) można zaobserwować niewielką ilość octanu etylu w fazie gazowej.

Wyniki otrzymane w przypadku surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny pokazano na fig. 20, przy czym w tym przypadku można zaobserwować ubytek wagi o 0,5% w zakresie temperatury 25-153°C. Lotnymi związkami, które można zidentyfikować w odpowiednim widmie IR są octan etylu (0,4%) i woda (0,1%). Podczas degradacji (T > 170°C) można zaobserwować niewielką ilość octanu etylu w fazie gazowej.

P r z y k ł a d 14. Higroskopijność krystalicznych postaci (I) i (II)

Higroskopijność krystalicznych postaci (I) i (II) zmierzono na podstawie analizy DVS z użyciem analizatora absorpcji wody (SURFACE MEASUREMENT SYSTEM, Marion, Buckinghamshire, Wielka Brytania), w następujących roboczych warunkach:

Próbki po 10-15 mg postaci (I) i (II) umieszczano w kwarcowym pojemniku próbki, który z kolei ustawiano na mikrowadze i próbki poddawano cyklom wilgoci pomiędzy 0 i 95%, wychodząc z wilgotności względnej 50% (25°C, wilgotność względna (RH): 50-95-95-0-50% przy RH//godzinę: 5%).

Wyniki prób przedstawiono na diagramach, fig. 13 i 14.

14-1. Wyniki otrzymane dla krystalicznej postaci (I)

Wystawienie postaci (I) na działanie wilgotności w analizatorze DVS powoduje zmiany masy +0,15% przy 95% RH i - 0,3% przy 0% RH, prawie bez histerezy podczas przyrostu i ubytku masy. Te odwracalne zmiany są prawdopodobnie spowodowane odwracalną powierzchniową absorpcją wody.

14-2. Wyniki otrzymane dla krystalicznej postaci (II)

Wystawienie postaci (I) na działanie wilgotności w DVS mało znaczące wahania masy (< 0,05%) w całym badanym zakresie RH.

P r z y k ł a d 15. Rozpuszczalność krystalicznych postaci (I) i (II)

15.1. Rozpuszczalność w wodzie i w etanolu w temperaturze pokojowej

Rozpuszczalność w 23°C krystalicznych postaci (I) i (II) oceniano metodą spektroskopii w UV/świetle widzialnym w dwukrotnie destylowanej wodzie (przy wartości pH samorzutnie osiąganej przez układ), oraz w absolutnym etanolu. Absorpcyjność molową uprzednio oznaczono w acetonitrylu. Taką samą absorpcyjność molową przyjęto przy oznaczeniach w wodzie i w etanolu. Rozpuszczalność w wodzie niewątpliwie zależy od pH. Pozostałą substancję stałą otrzymana po przesączeniu zawiesiny natychmiast analizowano metodą spektroskopii Ramana.

Wyniki podano w poniższych tabelach 2 i 3.

T a b e l a 2. Rozpuszczalność w wodzie (około 40 mg/ml jako stan wyjściowy).

Substancja wyjściowa	Czas [minuty]	Rozpuszczalność [mg/ml]	Pozostałość
Postać (I)	5/25/45/990	0,4/0,5/0,5/0,5	Postać (I)
Postać (II)	5/25/45/990	0,2/0,2/0,3/0,3	Postać (II)

T a b e l a 3. Rozpuszczalność w etanolu (100 mg/ml jako stan wyjściowy)

Substancja wyjściowa	Czas [minuty]	Rozpuszczalność [mg/ml]	Pozostałość
Postać (I)	15/45/120	28/27/27	Postać (I)
Postać (II)	15/45/120	11/12/12	Postać (II)

Postać (II) jest słabiej rozpuszczalna niż postać (I) w obydwu rozpuszczalnikach.

15.2. Rozpuszczalność w mieszaninach woda-etanol w 25°C i w 40°C przy wzrastającym stężeniu wody.

Na fig. 4 i 5 przedstawiono rozpuszczalność C postaci (I) i postaci (II) w wodzie/etanolu w 25°C i w 40°C. Maksymalną rozpuszczalność osiąga się dla obydwu postaci, w obydwu tempe18

PL 216 066 B1 raturach, gdy stężenie wody wynosi 20%. Również w tym przypadku rozpuszczalność krystalicznej postaci (I) jest wyższa niż krystalicznej postaci (II).

P r z y k ł a d 16. Badania ¹³C-NMR w fazie stałej

Widma wysokiej rozdzielczości ¹³C-NMR w fazie stałej wykonano aparatem Bruker, ASX300 Instrument, wyposażonym w 7 mm Rotor, z użyciem szeregu kombinowanych technik:

Wirowanie pod kątem magicznym (MAS). Około 300 mg próbki umieszczono w rotorze wirującym z częstotliwością 4,3 kHz wokół osi skierowanej pod kątem magicznym (54°70') względem pola magnetycznego, aby wyeliminować poszerzenie dipolarne powodowane przez CSA (anizotropię przesunięć chemicznych). Doświadczenia przeprowadzano w temperaturze pokojowej.

Sprzężenie dipolarne. Z uwagi na to, że poszerzenie linii w widmie ¹³C organicznych substancji stałych jest w znacznym stopniu spowodowane przez sprzężenie z protonami, usunięto je przez heterojądrowe odsprzęganie (poziom mocy przy odsprzęganiu wynosił zawsze 1 kW).

Polaryzacja krzyżowa (CP). Polaryzacja krzyżowa umożliwia odróżnienie magnetyzacji węgla od magnetyzacji większych protonów poprzez sprzężenie dipolarne w celu zwiększenia intensywności sygnału.

Całkowite wytłumienie pasm bocznych (TOSS). TOSS wykonywano techniką spin-echo, zsynchronizowaną z wirowaniem próbki, aby spowodować przesunięcie fazowe wirujących pasm bocznych, co powoduje ich skasowanie podczas dodawania widm.

Krystaliczne postacie (I) i (II) wykazują odmienne widma ¹³C-NMR w fazie stałej. Sygnały (przesunięcia chemiczne) i przyporządkowanie ich odpowiednim atomom węgla (których numerację we wzorze chlorowodorku lerkanidypiny podano poniżej) przedstawiono odpowiednio w poniższych tabelach 4 i 5.

T a b e l a 4. Krystaliczna postać (I) chlorowodorku lerkanidypiny

Przesunięcie chemiczne (ppm)	Przyporządkowane atomy węgla
168,7; 167,7	9; 11 lub 11; 9
150,1-120,4	2; 6 i 20-37
104,3; 100,9	3; 5 lub 5; 3
79,7	12
63,0; 60,1 (słabe)	15; 17 lub 17; 15
48,6	10
47,7	16
45,4	19
41,1	4
31,6	18
27,7; 26,4	13; 14 lub 14; 13
19,6; 18,0	7; 8 lub 8; 7

PL 216 066 B1

T a b e l a 5. Krystaliczna postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny

Przesunięcie chemiczne (ppm)	Przyporządkowane atomy węgla
168,1; 166,6	9; 11 lub 11; 9
151,9-121,9	2; 6 oraz od 20 do 37
104,0; 102,8	3; 5 lub 5; 3
79,0	12
66,0; 58,0 (słabe)	15; 17 lub 17; 15
49,7	10
48,8	16
44,3	19
40,5	4
29,8	18
27,6; 23,5	13; 14 lub 14; 13
19,6; 18,3	7; 8 lub 8; 7

P r z y k ł a d 17. Badania IR

Widma IR (w podczerwieni) rejestrowano w proszku KBr techniką refleksyjną z użyciem aparatu Perkin Elmer Spectrumone. Widma IR, dla których liczby falowe i odpowiednie przyporządkowanie podano w poniższych tabelach 6 i 7, są wyraźnie różne w przypadku nowych postaci (I) i (II).

T a b e l a 6. Widmo IR postaci (I) chlorowodorku Ierkanidypiny w proszku KBr.

Liczba falowa (cm-1)	Przyporządkowanie
3186	NH rozciągające
3100-2800	Alkilowe i fenylowe rozciągające
2565	N+H rozciągające
1673	C=O rozciągające
1525;1348	Asymetryczne i symetryczne rozciągające grupy NO2
1405; 1386	Zginające geminalnych grup metylowych
785-685	Zginające poza płaszczyzną sąsiednich wodorów 5 i 3 przy pierścieniach aromatycznych

T a b e l a 7. Widmo IR postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny w proszku KBr

Liczba falowa (cm-1)	Przyporządkowanie
3183	NH rozciągające
3100-2800	Alkilowe i fenylowe rozciągające
2684	N+H rozciągające
1705;1675	C=O rozciągające
1526;1350	Asymetryczne i symetryczne rozciągające grupy NO2
1402;1380	Zginające geminalnych grup metylowych
800-680	Zginające poza płaszczyzną sąsiednich wodorów 5 i 3 przy pierścieniach aromatycznych

PL 216 066 B1

P r z y k ł a d 18: Widma Ramana

Spektrometr Bruker FT-Raman RFS100 zastosowano w następujących typowych warunkach: prób-1 ka około 10 mg (bez jakiejkolwiek uprzedniej obróbki), 64 skany o rozdzielczości 2 cm^-1, moc lasera 100 mW, detektor Ge.

W poniższych tabelach 8 i 9 podano najbardziej znaczące piki w widmach Ramana odpowiednio postaci (I) i postaci (II).

T a b e l a 8. Widmo Ramana krystalicznej postaci (I)

Liczba falowa (cm-1)	Intensywność piku*
3054	M
3040	M
2981	M
2941	M
1675	S
1646	M
1583	M
1489	M
1349	Vs
1236	M
1005	S
821	M
174	M
98	S
73	Vs

M = umiarkowane; S = silne, Vs = bardzo silne

T a b e l a 9. Widmo Ramana krystalicznej postaci (II)

Liczba falowa (cm-1)	Intensywność piku*
3074	M
3064	M
3055	M
3048	M
3030	M
2973	M
2940	M
1675	S
1647	S
1630	M
1584	M
1489	M
1351	Vs
1005	M
995	M
103	Vs
85	S

M = umiarkowane; S = silne, Vs = bardzo silne

PL 216 066 B1

P r z y k ł a d 19. Biodostępność krystalicznych postaci (I) i (II)

P r z y k ł a d 19a - Pies

Przeprowadzono badania na 6 psach rasy Beagle, aby ocenić biodostępność krystalicznych postaci (I) i (II).

Produkty, w postaci mikronizowanej, podawano doustnie jako twarde kapsułki żelatynowe napełnione substancję czynną, postacią (I) i (II), w dawce 3 mg/kg, jeden raz rankiem w dniu doświadczenia.

W podanych odstępach czasu pobierano próbki krwi i oznaczano stężenie Ierkanidypiny w osoczu stereoselektywną metodą analityczną HPLC-MS/MS, w następujących warunkach roboczych;

Lerkanidypinę ekstrahowano z osocza psa na drodze ekstrakcji w układzie ciecz-ciecz, mieszaniną n-heksanu i eteru etylowego. Suchą pozostałość z fazy organicznej rozpuszczano w mieszaninie metanolu i wody, po czym wykonywano rozdzielanie chromatograficzne w fazie ciekłej (LC); dwa enancjomery Ierkanidypiny rozdzielano na kolumnie CHIROBIOTIC V (Vancomycin) (wielkość cząstek 5 m, wielkość kolumny 150 x 4,6 mm (ASTEC, NJ, USA)) i wykrywano spektrometrem masowym (MS/MS) z użyciem techniki elektrorozpylania.

Metodę analityczną sprawdzano w zakresie stężeń 0,1-20 ng/ml osocza dla obydwu enancjomerów. Wykazano, że metoda jest specyficzna, a jej dokładność wynosi 15%. Średnie stężenia lerkanidypiny w tabelach stanowią sumę obydwu enancjomerów.

Profile dotyczące średnich stężeń lerkanidypiny dla obydwu postaci pokazano na fig. 10. W poniższych tabelach 10 i 11 podano pojedyncze wartości dotyczące AUC, Tmax, Cmax i stężeń w osoczu.

T a b e l a 10. Średnie wartości (n=5) AUC0-t, Cmax i Tmax krystalicznej postaci (I) i krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny (S+R), u psów po doustnym podaniu w dawce 3 mg/kg.

Postać (I)

Parametr	Pies 1	Pies 2*	Pies 3	Pies 4	Pies 5	Pies 6	Średnia	SD
AUC0-t ng/h/ml	15,41	263,83	27,544	46,57	70,39	28,72	37,73	19,12
T max (h)	2,00	4,00	6,00	3,00	3,00	6,00	4,00	1,67
Cmax (ng/ml)	8,29	128,87	11,62	27,17	22,58	17,83	17,50	6,91

Postać (II)

Parametr	Pies 1	Pies 2*	Pies 3	Pies 4	Pies 5	Pies 6	Średnia	SD
AUC0-t ng/h/ml	54,59	119,77	75,62	173,82	142,34	61,91	104,68	43,99
T max (h)	3,00	1,50	1,50	4,00	2,00	6,00	3,00	1,61
Cmax (ng/ml)	18,46	52,19	19,78	52,64	55,38	18,56	36,17	17,27

* nie uwzględniono w obliczeniach wartości średniej

T a b e l a 11. Średnie stężenie w osoczu krystalicznej postaci (I) i krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny (S+R), u psów po doustnym podaniu w dawce 3 mg/kg.

Postać (I)

Czas (h)	Pies 1	Pies 2*	Pies 3	Pies 4	Pies 5	Pies 6	Średnia	SD
0	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
0,5	0,1	0,20	0,00	0,00	0.00	0,00	0,00	0,02
1	0,59	0,29	0,00	0,00	0.00	0.00	0,12	0,22
1,5	1,83	1,06	0,32	0,00	1,33	0,00	0,70	0,73
2	8,29	8,94	0,94	0,35	17,11	0,28	5,39	6,34
3	4,44	36,39	0,92	27,17	22,58	1,29	11,28	11,11
4	1,81	128,87	9,42	11,07	16,39	6,26	8,99	5,56
6	0,80	26,65	11,62	2,53	9,73	17,83	8,50	6,50

PL 216 066 B1

Postać (II)

Czas (h)	Pies 1	Pies 2*	Pies 3	Pies 4	Pies 5	Pies 6	Średnia	SD
0	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00
0,5	0,00	22,67	6,99	0,00	0,00	0,00	1,40	2,61
1	0,00	52,13	16,61	5,50	3,28	0,00	5,08	5,91
1,5	0,23	52,19	19,78	35,43	32,69	3,49	18,32	14,88
2	7,63	35,45	17,81	38,10	55,38	10,19	25,82	19,23
3	18,46	17,43	15,80	28,36	40,57	14,10	23,46	12,56
4	14,83	5,17	14,10	52,64	23,66	13,24	23,69	16,26
6	8,05	4,50	3,62	17,46	6,76	18,56	10,89	6,82

* nie uwzględniono w obliczeniach wartości średniej

Preparat zawierający postać (II) jest bardziej biodostępny niż preparat zawierający krystaliczną postać (I) w przypadku 5 spośród 6.

W celu uproszczenia porównania psa 2 wykluczono z oceny, gdyż po podaniu postaci (I) u psa 2 stwierdzono AUC w osoczu 264 ng/h/ml w porównaniu z wartością średnią 38 ± 19 (SD) dla pozostałych 5 psów. Natomiast w jego przypadku AUC po podaniu postaci (II) jest podobna do wartości w przypadku innych zwierząt, i wynosi 120 w porównaniu z 105 ± 44 ng/h/ml.

Biodostępność chlorowodorku Ierkanidypiny (postaci (II)), wyrażona jako wzrost AUC Ierkanidypiny (R+S) osiągnięty po podaniu postaci (II), jest około 3 wyższa od osiągniętej w przypadku postaci (I). Średni profil stężeń w osoczu dla obydwu postaci krystalicznych pokazano na fig. 10.

Analiza tych wyników wykazuje, że ilość lerkanidypiny (S+R) wchłonięta po podaniu krystalicznej postaci (II) jest 3 razy wyższa niż w przypadku postaci (I), podczas gdy szybkość wchłaniania, wyrażona jako Tmax, praktyczn ie nie zmienia się.

Stężenia w osoczu w 6 godzin po podaniu (ostatnie pobranie próbki) były podobne; stężenia wynosiły 8,5 ± 6,5 ng/ml po podaniu postaci (I) oraz 10,9 ± 6,8 ng/ml po podaniu postaci (II).

P r z y k ł a d 19b - Ludzie

Badania przeprowadzono na 16 zdrowych ochotnikach, aby ocenić względną biodostępność postaci (I) i postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny. Postać (I) reprezentowała tabletka Zanedipu®, odpowiadająca 10 mg chlorowodorku lerkanidypiny (wzorzec - R). Postać (II) podawano jako 10 mg tabletkę o takim samym składzie, jak Zanedip® 10 mg, którą otrzymano dokładnie w taki sam sposób wychodząc z mikronizowanej postaci (II) o takiej samej wielkości cząstek, jak postać I (Testowa - T). Próbki krwi pobierano w 15 punktach czasowych od czasu 0 do 24 godzin po podaniu i stężenia lerkanidypiny w osoczu oznaczano stereoselektywną metodą analityczną HPLC-MS/MS. Wyznaczone parametry farmakokinetyczne podano w poniższej tabeli.

	Postać (I) geometryczna średnia metodą najmniejszych kwadratów	Postać (II) geometryczna średnia metodą najmniejszych kwadratów	Ocena punktowa (T/R)	90% C.I.
AUC0-t ng»h/ml	8,82	10,36	1,17	0,93-1,48
Cmax (ng/ml)	3,18	3,22	1,01	0,73-1,42
tmax (h)	1,50*	2,50*	0,75**	0,00-1,25
Cmax/AUC	0,386Λ	0,329Λ	0,85	0,69-1,02
* mediana ** różnica median Λ średnia metoda najmniejszych kwadratów

Otrzymane wyniku wskazują, że postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny nie była biologicznie równoważna postaci I, gdyż postać (II) zapewniała wyższe poziomy w osoczu, a czas tmax postaci (I)

PL 216 066 B1 chlorowodorku lerkanidypiny był krótszy niż postaci (II), co sugeruje jego stosowanie w preparatach o natychmiastowym uwalnianiu.

P r z y k ł a d 20. Rentgenowska analiza dyfrakcyjna

Zastosowano dyfraktometr proszkowy Philips PW 1710 i Philips X pert PW 3040 (promieniowanie miedzi Ka), w następujących typowych warunkach: próbka około 5-70 mg (bez jakiejkolwiek wcześniejszej obróbki), nieznacznie sprasowana w celu otrzymania płaskiej powierzchni. Atmosfera powietrza z otoczenia, wielkość kroku 2Θ 0,02°, 2 s krok-1,2-50 2Θ.

Otrzymane widma pokazano na fig. 11 i 12, a odpowiednie główne piki opisano w tabelach 12 i 13. Dane dla nowych wydzielonych postaci (I) I (II) są wyraźnie różne.

T a b e l a 12. Rentgenogram postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny.

D(A)	Natężenie względne (I/Io)	Kąt 2Θ
16,3	83	5,4
6,2	47	14,2
4,78	29	18,6
4,10	63	21,7
4,06	36	21,9
3,90	100	22,8

T a b e l a 13. Rentgenogram postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny

D(A)	Natężenie względne (I/Io)	Kąt 2Θ
9,3	35	9,5
6,0	45	14,7
5,49	65	16,1
4,65	52	19,1
4,27	74	20,8
3,81	41	23,4
3,77	100	23,6
3,58	44	24,8
3,54	29	25,2

P r z y k ł a d 21 Oznaczanie temperatury topnienia różnych mieszanin krystalicznych postaci (I) i (II) chlorowodorku lerkanidypiny

Temperatury topnienia kompozycji zawierających w znanych stosunkach krystaliczne postacie (I) i (II) chlorowodorku lerkanidypiny oznaczano manualnie. Nastawiano temperaturę 177°C i wprowadzano kapilarę do aparatu (aparat do pomiaru temperatury topnienia, model 535, Buchi Labortechnik AG, Flawil, Szwajcaria) w temperaturze około 5°C niższej od temperatury topnienia.

Wyniki podano w tabeli 14.

T a b e l a 14. Temperatury topnienia kompozycji zawierających w znanych stosunkach krystaliczne postacie (I) i (II) chlorowodorku lerkanidypiny. Próbki w serii A i serii B ogrzewano z szybkością odpowiednio 1°C/minutę i 0,5°C/minutę. Wyniki podano w °C.

Próbka	Czysta postać (I)	Stosunek krystalicznej postaci (I):postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny	Czysta postać (II)
9:1	7:3	1:1	3:7	1:9
Seria A	186,8	188,0	189,5	190,0	192,2	194,2	194,3
Seria B	185,9-186,8	184,4-186,1	184,5-187,0	186,7-187,4	186,5-189,4	188,7-190,5	190,6-192,9

PL 216 066 B1

W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5767136 ujawniono, że temperatura topnienia krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny wynosi 186-188°C. Z tabeli 14 wynika, że taką temperaturę topnienia wykazują mieszaniny postaci (I) i postaci (II), w których stosunek postaci (I): postaci (II) wynosi od 9:1 do 3:7. Bianchi i inni (Drugs of the Future, 1987, 12:1113-1115) podają temperaturę topnienia 186-188°C (nie metodą DSC) dla lerkanidypiny w postaci produktu określanego jako „kryształy. Z tego względu temperatura topnienia chlorowodorku lerkanidypiny sama nie wystarcza do rozróżnienia zawartej w niej konkretnej postaci lub konkretnych postaci, gdyż wiele mieszanin o różnym składzie wykazuje temperaturę topnienia w tym samym zakresie.

P r z y k ł a d 22. Mikronizacja chlorowodorku lerkanidypiny

Mikronizację wykonywano w procesie mielenia strumieniowego w aparacie MICRONETTE

M300 zs NUOVA GUSEO (Villanova sull'Arda-PC - Włochy). Parametry są następujące: Ciśnienie 2 2 2 wtrysku, 5 Kg/cm²; ciśnienie mikronizacji, 9 Kg/cm²; oraz ciśnienie w cyklonie, 2,5 Kg/cm². Wydajność mikronizacji - 16 kg/godzinę. Wielkość cząstek wyznacza się metodą rozproszenia światła laserowego z użyciem aparatu laserowego GALAI CIS 1 (GALAI, Hajfa, Izrael).

Mikronizację przeprowadza się w celu otrzymania średniej wielkości cząstek o D(50%) 2-8 μm i D(90%) < 15 pm.

Claims (30)

1. Surowa stała postać (A) chlorowodorku Ierkanidypiny, o temperaturze topnienia 150-152°C (pik DSC), zawierająca około 3-4% (wag.) octanu etylu.

2. Surowa stała postać (B) chlorowodorku Ierkanidypiny, o temperaturze topnienia 131-135°C (pik DSC), zawierająca około 0,3-0,7% (wag.) octanu etylu.

3. Sposób wytwarzania surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny określonej w zastrzeżeniu 1, znamienny tym, że obejmuje następujące etapy:

a) kwas 2,6-dimetylo-5-metoksykarbonylo-4-(3-nitrofenylo)-1,4-dihydropirydyn-3-karboksylowy poddaje się reakcji z chlorkiem wybranym z grupy obejmującej chlorek tionylu i chlorek oksalilu w aprotonowym dipolarnym rozpuszczalniku wybranym z dimetyloformamidu i aprotonowym polarnym rozpuszczalniku wybranym z octanu etylu, z wytworzeniem odpowiedniego chlorku karbonylu;

b) chlorek z etapu a) poddaje się reakcji in situ z alkoholem 2,N-dimetylo-N-(3,3-difenylopropylo)-1-amino-2-propylowym z wytworzeniem surowego chlorowodorku lerkanidypiny; oraz

c) wydziela się surowy chlorowodorek lerkanidypiny z etapu b i odzyskuje się surową postać (A) chlorowodorku lerkanidypiny, przy czym etap (c) obejmuje etapy, w których:

i) przemywa się surowy chlorowodorek lerkanidypiny z etapu b) wodą;

ii) usuwa się wodę z etapu i) na drodze destylacji azeotropowej pod próżnią w zakresie 0,263158-0,3947369 atm, w temperaturze nie wyższej niż 60°C, z wytworzeniem mieszaniny;

iii) zatęża się mieszaninę z etapu ii) do 1/3 jej wyjściowej objętości i dodaje się octan etylu w celu otrzymania zawiesiny w przybliżeniu o takiej samej objętości, jak wyjściowa objętość mieszaniny z etapu ii), oraz o zawartości wody, według Karla Fischera, wynosi 0,10-0,15%;

iv) chłodzi się zawiesinę otrzymaną w etapie iii) do temperatury w zakresie 0-5°C, w celu otrzymania substancji stałej;

v) odsącza się substancję stałą z etapu iv);

vi) substancję stałą z etapu v) przeprowadza się ponownie w zawiesinę w octanie etylu;

vii) chłodzi się zawiesinę z etapu vi) do temperatury w zakresie 5-10°C; oraz viii) odsącza się i suszy wytrącony osad z etapu vii) w suszarce w temperaturze około 70°C, z wytworzeniem surowej postaci (A) chlorowodorku lerkanidypiny.

4. Sposób według zastrz. 3, w którym etap reakcji b) przeprowadza się w temperaturze od -5 do +5°C.

5. Sposób według zastrz. 3 albo 4, w którym jako chlorek w etapie a) stosuje się chlorek tionylu.

6. Sposób według zastrz. 3 albo 5, w którym etap c) vi) ponownego przeprowadzania w zawiesinę obejmuje mieszanie w 60-65°C przez około 1 godzinę.

7. Sposób wytwarzania surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny według zastrz. 2, znamienny tym, że obejmuje etapy, w których:

PL 216 066 B1

a) kwas 2,6-dimetylo-5-metoksykarbonylo-4-(3-nitrofenyΙο)-1,4-dihydropirydyn-3-karboksylowy poddaje się reakcji z chlorkiem wybranym z grupy obejmującej chlorek tionylu i chlorek oksalitu w aprotonowym dipolarnym rozpuszczalniku wybranym z dimetyloformamidu i aprotonowym polarnym rozpuszczalniku wybranym z octanu etylu, z wytworzeniem odpowiedniego chlorku karbonylu;

b) chlorek z etapu a) poddaje się reakcji in situ z alkoholem 2,N-dimetylo-N-(3,3-difenylopropylo)-1-amino-2-propylowym z wytworzeniem surowego chlorowodorku lerkanidypiny; oraz

c) wydziela się surowy chlorowodorek lerkanidypiny z etapu b i odzyskuje się surową postać (B) chlorowodorku lerkanidypiny, przy czym etap c) obejmuje zasadniczo następujące etapy:

i') przemywa się surowy chlorowodorek lerkanidypiny z etapu b) wodą, ii') usuwa się wodę z etapu i') na drodze destylacji azeotropowej i otrzymuje się mieszaninę o zawartości wody około 2%, oznaczanej metodą Karla Fischera;

iii') zatęża się mieszaninę z etapu ii') do 3/4 jej początkowej objętości i dodaje się octan etylu, w celu otrzymania roztworu w przybliżeniu o takiej samej objętości, jak początkowa objętość mieszaniny z etapu ii'), oraz o zawartości wody, według Karla Fischera, w zakresie 0,9-1,1%;

iv') chłodzi się roztwór z etapu iii' ) do temperatury w zakresie 0-5°C, w celu otrzymania substancji stałej;

v') odsącza się substancję stała, z etapu iv');

vi') substancję stałą z etapu v') przeprowadza się ponownie w zawiesinę w octanie etylu;

vii') chłodzi się zawiesinę z etapu vi') do temperatury w zakresie 5-10°C; oraz viii') sączy się i suszy otrzymaną substancję stałą w suszarce w około 70°C, z wytworzeniem surowej postaci (B) chlorowodorku Ierkanidypiny.

8. Sposób według zastrz. 7, w którym etap reakcji b) przeprowadza się w temperaturze od -5 do +5°C.

9. Sposób według zastrz. 7 albo 8, w którym jako chlorek stosuje się chlorek tionylu.

10. Sposób według zastrz. 7 albo 8 albo 9, w którym w etapie c) vi') dodatkowo miesza się zawiesinę w 60-65°C przez około 1 godzinę.

11. Krystaliczna postać (II) chlorowodorku Ierkanidypiny posiadająca:

- dyfraktogram, przy długości fali Ka, w której odległości, stosunki (I/Io) i kąty 2Θ znaczących pików są następujące:

D(X) Natężenie względne (l/lo) Kąt 2Θ 9,3 35 9,5 6,0 45 14,7 5,49 65 16.1 4,65 52 19,1 4,27 74 20,8 3,81 41 23,4 3.77 100 23,6 3,58 44 24,8 3,54 29 25,2

- temperaturę topnienia 207-211°C, oznaczoną jako piki DSC.

12. Sposób wytwarzania krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny, określonej w zastrzeżeniu 11, znamienny tym, że:

d) dodaje się acetonitrylu do surowej postaci (A) chlorowodorku Ierkanidypiny określonej w zastrzeżeniu 1 lub do surowej postaci (B) chlorowodorku lerkanidypiny określonej w zastrzeżeniu 2 i ogrzewa się otrzymaną mieszaninę w trakcie mieszania pod chłodnicą zwrotną do wytworzenia roztworu;

e) chłodzi się roztwór z etapu d) do temperatury pokojowej i miesza się w tej samej temperaturze aż do osiągnięcia stężenia chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczonego w rozpuszczalniku do krystalizacji < 2%; oraz

f) odzyskuje się substancję stałą z etapu e) i suszy się tę substancję stałą w suszarce w temperaturze około 70°C, w celu otrzymania postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny.

PL 216 066 B1

13. Sposób według zastrz. 12, w którym etap e) obejmuje mieszanie roztworu w temperaturze pokojowej przez 24 godziny.

14. Sposób wytwarzania krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny określonej w zastrzeżeniu 11, polegający na tym, że:

d') dodaje się etanolu o zawartości wody poniżej 10% wag. chlorowodorku lerkanidypiny i mieszaninę ogrzewa się pod chłodnicą zwrotną w celu otrzymania roztworu;

e') chłodzi się roztwór do temperatury 20-40°C i miesza się aż do osiągnięcia stężenia chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczonego w rozpuszczalniku do krystalizacji < 2%; oraz f') filtruje się substancję stałą otrzymaną w etapie e') i suszy się w suszarce w temperaturze około 70°C w celu otrzymania postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny.

15. Sposób według zastrz. 14, w którym, zawartość wody w rozpuszczalniku w etapie d') wynosi 5-10%.

16. Sposób wytwarzania krystalicznej postaci (II) chlorowodorku lerkanidypiny, określonej w zastrzeżeniu 11, znamienny tym, że:

d) rozpuszcza się surowy chlorowodorek lerkanidypiny lub krystaliczną postać (I) chlorowodorku lerkanidypiny w temperaturze 20-70°C, w protonowym polarnym rozpuszczalniku wybranym z alkoholu wybranego z metanolu, etanolu, n- propanolu i izopropanolu, lub aprotonowym dipolarnym rozpuszczalniku wybranym z N-metylopirolidonu, zawierającym do 50% wag. wody, z wytworzeniem roztworu; e) miesza się roztwór z etapu d) w temperaturze 20-25°C, aż do osiągnięcia stężenia chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczonego w rozpuszczalniku do krystalizacji < 2%; oraz

f) odzyskuje się substancję stałą z etapu e) przez filtrację i suszy się w suszarce w temperaturze około 70°C w celu otrzymania postaci (II) lerkanidypiny.

17. Sposób według zastrz. 16, obejmujący ponadto obróbkę ultradźwiękami i/lub dodanie krystalicznych zarodków postaci (II) w etapie e'').

18. Sposób według zastrz. 16 albo 17, obejmujący ponadto dodawanie do 60% wody do roztworu z etapu d).

19. Krystaliczna postać (II) chlorowodorku lerkanidypiny określona w zastrzeżeniu 11, o średniej wielkości cząstek z D(50%) 2-8 μm i D(90%) < 15 μm.

20. Środek farmaceutyczny przeciw nadciśnieniu zawierający substancję czynną oraz co najmniej jeden składnik wybrany z grupy obejmującej farmaceutycznie dopuszczalny nośnik lub rozcieńczalnik, środek aromatyzujący, środek słodzący, środek konserwujący, barwnik, środek wiążący, środek suspendujący, środek dyspergujący, środek barwiący, środek rozsadzający, zaróbkę, środek smarujący, zmiękczacz i olej jadalny, znamienny tym, że jako substancję czynną zawiera krystaliczny chlorowodorek lerkanidypiny w postaci (II) określonej w zastrzeżeniu 11 i ewentualnie inne postacie lerkanidypiny.

21. Jednostkowa postać dawkowana, zawierająca środek farmaceutyczny przeciw nadciśnieniu określony w zastrzeżeniu 20, w której ta kompozycja zawiera 0,1-400 m krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny w postaci (II).

22. Jednostkowa postać dawkowana według zastrz. 21, w której kompozycja zawiera 1-200 mg krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny w postaci (II).

23. Jednostkowa postać dawkowana według zastrz. 22, w której kompozycja zawiera 5-40 mg krystalicznego chlorowodorku lerkanidypiny w postaci (II).

24. Krystaliczna postać (I) chlorowodorku lerkanidypiny, posiadająca:

- dyfraktogram, przy długości fali Ka, w której odległości, stosunki (I/Io) i kąty 2Θ znaczących pików są następujące:

D(X) Natężenie względne (l/lo) Kąt 2Θ 16,3 83 5,4 6,2 47 14,2 4,78 29 18,6 4,10 63 21,7 4,06 36 21,9 3,90 100 22,8

- temperaturę topnienia 197-201°C, oznaczoną jako piki DSC, do zastosowania w leczeniu nadciśnienia.

PL 216 066 B1

25. Sposób wytwarzania krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny, określonej w zastrzeżeniu 24, znamienny tym, że:

a) dodaje się izopropanolu zawierającego co najwyżej 5% (obj.) wody do surowej postaci (A) lub (B) chlorowodorku lerkanidypiny i ogrzewa się w trakcie mieszania w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w celu otrzymania roztworu;

b) chłodzi się roztwór z etapu a) i miesza się aż do osiągnięcia stężenia chlorowodorku lerkanidypiny rozpuszczonego w rozpuszczalniku do krystalizacji < 2%; oraz

c) odzyskuje się substancję stałą otrzymaną w etapie b) i suszy się tę substancję stałą w celu otrzymania krystalicznej postaci (I) chlorowodorku lerkanidypiny.

26. Sposób według zastrz. 25, w którym w etapie c) odsącza się substancję stałą otrzymaną w etapie b), przemywa się substancję stałą izopropanolem.

27. Sposób według zastrz. 25 albo 26, w którym etap a) dodatkowo obejmuje sączenie ogrzanego roztworu.

28. Sposób według zastrz. 25 albo 26 albo 27, w którym etap b) obejmuje chłodzenie roztworu do temperatury w zakresie 30-40°C.

29. Sposób według zastrz. 25-28, w którym etap b) dodatkowo obejmuje mieszanie przez 12-48 godzin.

30. Sposób według zastrz. 25-29, w którym suszenie etapie c) przeprowadza się w suszarce.