PL203273B1 - Ostrogorynna przenośnika zgrzebłowego, zwłaszcza górniczego - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest ostrogorynna przenośnika zgrzebłowego, zwłaszcza górniczego, znajdująca zastosowanie w szczególności do odstawy urobku w podziemnych wyrobiskach ścianowych i chodnikowych kopalń węgla kamiennego.

W podziemnych kompleksach urabiających wykorzystuje się przenośniki zgrzebłowe o znacznej długości, zbudowane z ostrogorynien połączonych ze sobą złączami o dużej wytrzymałości na zrywanie. Łączenie sąsiadujących ze sobą kolejnych ostrogorynien realizowane jest za pomocą elementów kieszeniowych z przetyczkami, dopuszczających pewną wychylność kątową w płaszczyznach poziomej i pionowej pomiędzy sąsiadującymi ze sobą ostrogorynnami, dzięki czemu przenośnik może pokonywać nierówności spągu i frontu wybierkowego. Ostrogorynny przenośników zgrzebłowych ścianowych wyposaża się po stronie odociosowej i odzrobowej w elementy do prowadzenia maszyny urabiającej, przykładowo struga bądź kombajnu ścianowego, oraz w konsole przyłączeniowe dla belek przesuwnych układu kroczenia obudowy zmechanizowanej. Dążenie do zwiększania długości ścian do około 450 m powodowane optymalizacją kosztów wydobywania węgla, wymusza zwiększenie wydajności przenośników zgrzebłowych ścianowych z około 2000 t/h obecnie do około 5000 t/h. Wzrost wydajności przenośnika związany jest szybszym zużywaniem się ostrogorynien, a więc na rynku powstaje zapotrzebowanie na rynny przenośnikowe o wysokiej wydajności i dużej żywotności, możliwie niskiej masie całkowitej i kosztach produkcji relatywnie niskich.

W praktyce górniczej stosowane są generalnie trzy odmiany ostrogorynien. Pierwszą z nich jest ostrogorynna stanowiąca jednolity odlew, która przy zaletach wyrażających się dużą wytrzymałością na obciążenia, niską podatnością na wystąpienie błędów wykonania i dużymi możliwościami produkcji seryjnej ma również wady polegające na znacznej materiałochłonności, braku możliwości wymiany zużytych elementów i małej możliwości wzmocnienia stref narażonych na zwiększone obciążenia, co decyduje o żywotności ostrogorynien. Drugą odmianę stanowią rynny hybrydowe, mające część konstrukcji odlewanej, a część spawanej, co znane jest na przykład z opisu patentowego wynalazku EP 525 926 B1. Rynny takie mają małą ilość spoin, bo przykładowo cała konstrukcja pobocznicy łącznie z profilami bocznymi do prowadzenia zgrzebeł w przedziałach, oraz kieszeń przetyczkowa, może być elementem jednoczęściowym odlewanym, podczas gdy blacha transportowa, będąca jednym z najbardziej obciążonych elementów może być dospawana do odlewanych pobocznic. Również elementy łączeniowe ostrogorynien i inne fragmenty służące przekładce przenośnika bądź prowadzeniu maszyny urabiającej są w takich ostrogorynnach przyspawane, co znane jest na przykład z opisu niemieckiego wynalazku DE 39 05 324 A1. Trzecia odmiana ostrogorynien ma konstrukcję w całości, lub prawie w całości spawaną przy czym te elementy, które podlegają zwiększonym obciążeniom, a więc przykładowo blacha transportowa i/lub profile boczne, wykonane są z profili walcowanych, przez co zyskują dużą odporność na zużycie i przedłużają żywotność. Takie rozwiązania znane są na przykład z opisów patentowych nr nr DE 180 07 A1, DE 39 33 884 C2, DE 40 06 183 C2. Istotną zaletą rynien spawanych jest to, że poprzez dobór różnych materiałów i technologii produkcji poszczególnych elementów konstrukcyjnych zwiększa się żywotność całej ostrogorynny. Wadą jest zaś mnogość operacji montażowych i duża czasochłonność wykonywania spawów, a także wysokie koszty osobowe produkcji.

Znana jest, na przykład z niemieckiego opisu patentowego DE 97 46 12 ostrogorynna o budowie opartej o walcowane profile zbliżone w przekroju do przewróconej litery U bądź ceownika, które ściankami bocznymi zwróconymi ku sobie tworzą pobocznicę ostrogorynny i są ze sobą zespawane za pośrednictwem blachy poziomej z odcinkami krawędziowymi odgiętymi skośnie w górę, tworzącej blachę transportową. Ścianki boczne mogą przy tym jednocześnie tworzyć górne, względnie dolne prowadzenia dla końcówek zgrzebeł, a na stronach zewnętrznych pionowo usytuowanych ramion pośrednich mogą znajdować się dowolne elementy doczepiane dla prowadzenia maszyn urabiających.

Celem wynalazku jest opracowanie konstrukcji ostrogorynny przenośnika zgrzebłowego, zwłaszcza górniczego, mającej wszystkie zalety konstrukcji spawanej, a jednocześnie charakteryzującej się prostą budową korzystną pod względem kosztów wykonania i możliwością wykorzystania w nowoczesnych, wysokowydajnych przenośnikach.

Istota wynalazku polega na tym, że połączone ze sobą blachą łączącą ściany boczne mają poziome półki górne i dolne skierowane na zewnątrz ostrogorynny. Jednocześnie przedział górny ostrogorynny posiada oddzielne, korzystnie walcowane listwy boczne o przekroju zbliżonym do teownika bądź kątownika, których ramiona pionowe połączone są na sztywno, nierozłącznie z blachą transportową. Blacha łącząca ściany boczne podparta jest przy tym elementami nośnymi, stanowiącymi zaraPL 203 273 B1 zem prowadnice zgrzebeł dla przedziału dolnego, połączonymi na sztywno, nierozłącznie z płytą denną, zamocowaną również na sztywno, nierozłącznie do półek dolnych ścian bocznych ostrogorynny.

W preferowanym wykonaniu wiążąca ściany boczne blacha łącząca jest blachą pośrednią nie stanowiącą blachy transportowej, a przedział górny stanowi rynna wymienna, składająca się z uodpornionych na ścieranie listew bocznych i dna spełniającego rolę blachy transportowej. Wprawdzie powoduje to niewielki wzrost masy ostrogorynny, jednak możliwym jest przynajmniej częściowa redukcja masy poprzez zmniejszenie grubości ścian profili bocznych.

Przy takim wykonaniu korzystnym jest, gdy listwy boczne rynny wymiennej opierają się każdorazowo jednym, skierowanym na zewnątrz występem oporowym na półce górnej odpowiedniej ściany bocznej, jako że wówczas działające siły, przynajmniej częściowo również równolegle, przenoszone są na tworzące ściany boczne profile.

Szczególnie korzystnym jest, gdy zewnętrzna czołowa powierzchnia występu oporowego każdego ramienia poziomego listwy bocznej, lub ściany zewnętrzne listew bocznych każdorazowo korzystnie połączone są tylko jedną ciągłą spoiną z górną powierzchnią półki górnej ściany bocznej, co umożliwia usuniecie spoiny, a więc demontaż rynny wymiennej maszynowo, na przykład frezarką. Odpada również konieczność stosowania dodatkowych elementów ryglujących dla rynien wymiennych, będących słabym punktem dotychczasowych konstrukcji.

Zalecaną jest zwłaszcza taka konstrukcja ostrogorynny, w której ściany boczne połączone są dwoma odcinkami blachy łączącej, pomiędzy którymi zachowany jest odstęp. Pozwala to zredukować masę ostrogorynny, a jednocześnie gwarantuje istnienie otworu inspekcyjnego, przez który możliwy jest dostęp do zgrzebeł w przedziale dolnym.

W takim wykonaniu celowym jest, aby jeden odcinek blachy łączą cej na jednym koń cu ostrogorynny wystawał poza obydwie ściany boczne, a drugi odcinek blachy łączącej na drugim końcu ostrogorynny był przemieszczony odpowiednio w głąb przestrzeni między ścianami bocznymi, dzięki czemu przy zmontowanej trasie przenośnika eliminowany jest przepad drobnych frakcji urobku do przedziału dolnego.

Podstawowe wykonanie ostrogorynny charakteryzuje się tym, że posiada pod półkami dolnymi przyspawaną jednoczęściową płytę denną z obustronnie wystającymi spod tych półek zakończeniami, do której to płyty dennej zamocowane są na sztywno, nierozłącznie listwy, w istocie dwuramienne, od zewnątrz prostopadłościenne, a od wewnątrz mające wyprofilowanie dopasowane do końcówek zgrzebeł. W wyniku takiej budowy siły przenoszone przez przedział górny mogą być przejmowane przez masywne ramiona dolne i ramiona górne dwuramiennych listew, co odciąża spoiny spawalnicze.

Najlepsze parametry wytrzymałościowe uzyskuje się wówczas, gdy ramię dolne dwuramiennej listwy jest grubsze o co najmniej 30%, a korzystnie o 50% od grubości ramienia górnego tej listwy.

Dla redukcji czynności montażowych korzystnym jest również, gdy ramię górne dwuramiennej listwy swą górną powierzchnią i krawędź brzegowa każdej blachy łączącej ściany boczne przyspawane są do środka każdej ze ścian bocznych jedną wspólną spoiną.

Ostrogorynna w alternatywnym do powyższego wykonaniu ma w przedziale dolnym kształtową blachę zamykającą, której odcinki boczne o przebiegu pionowym podpierają blachy łączące ściany boczne, a płyta denna ma postać dwóch odrębnych blach usztywniających, przebiegających wzdłuż ostrogorynny, przy czym każda z blach usztywniających zespawana jest z półką dolną odpowiadającej jej ściany bocznej i jednocześnie zespawana jest z kształtową blachą zamykającą na jej odcinkach przejściowych. W ten sposób uzyskuje się dalszą redukcję masy całkowitej ostrogorynny.

Dla dodatkowego usztywnienia i wsparcia blachy zamykającej pomiędzy nią a blachami usztywniającymi wspawane są żebra wzmacniające.

Korzystnym jest również, gdy wystające na zewnątrz poza półki dolne zakończenia płyty dennej względnie blach usztywniających odgięte są w dół.

Celowym jest ponadto, aby ściany boczne wykonane były z cienkościennego kształtownika stalowego o grubości ścianek zoptymalizowanych pod względem masy.

Dodatkowe korzyści wynikają z takiego wykonania ostrogorynny, zgodnie z którym ma ona wpasowane kształtowo i wspawane pomiędzy zwróconymi ku sobie powierzchniami półek ścian bocznych elementy złączne, najlepiej mające postać kieszeni przetyczkowych. Z jednej strony wzmacnia to i usztywnia profile ścian bocznych, a z drugiej umożliwia dokładne osadzenie tych kieszeni przetyczkowych na odpowiedniej wysokości na pobocznicach ostrogorynien, upraszczając technologię wytwarzania.

Korzystnym jest równocześnie, kiedy kieszenie przetyczkowe na jednym końcu ostrogorynny wystają poza profile ścian bocznych, a na drugim końcu są odpowiedzi przesunięte w głąb profilu

PL 203 273 B1 ścian bocznych, przez co uzyskuje się zakładkę kieszeni przetyczkowych na styku dwóch sąsiednich ostrogorynien, skutkującą zmniejszeniem podatności na zmęczenie materiału lub wyłamywanie na czołowych końcach ścian bocznych, względnie dnie przenośnika.

Następne usprawnienie wynikające z konstrukcji ostrogorynny wykonanej w myśl wynalazku polega na tym, że konsola przyłączeniowa dla układu przesuwu przenośnika może być wpasowana kształtowo, przynajmniej przednią częścią i przyspawana pomiędzy zwróconymi ku sobie powierzchniami półek górnej i dolnej ściany bocznej na części odzrobowej ostrogorynny.

Istnieje ponadto możliwość wykonania, w której ostrogorynna ma nachyloną blachę prowadzącą, spełniającą rolę klina ładującego, przyspawaną pomiędzy zakończeniem płyty dennej względnie blachy usztywniającej a półką górną ściany bocznej w części odociosowej ostrogorynny, co ułatwia przekładkę przenośnika.

Przy wykonaniu ostrogorynny według wynalazku z rynną wymienną i otworem inspekcyjnym korzystnym jest, gdy rynna wymienna, wykonana jako rynna inspekcyjna, składa się zwłaszcza z trzech wzajemnie identycznych części, z których każda posiada dno i dwa odcinki listew bocznych o profilu zbliżonym do kątownika lub teownika. Przy tym zewnętrzne czołowe powierzchnie występów oporowych ramion poziomych listew bocznych, względnie ściany zewnętrzne listew bocznych obu części skrajnych zespawane są z górną powierzchnią półek górnych ścian bocznych wzdłużnymi spoinami, a część centralna za pomocą rozłącznych elementów ryglujących mocowana jest do części skrajnych rynny inspekcyjnej i/lub półek górnych ścian bocznych.

Ponadto korzystnym jest również, gdy odcinki dna wszystkich części rynny inspekcyjnej mają wybrzuszone krawędzie czołowe, przy czym profil wybrzuszenia jednej krawędzi czołowej jest komplementarny do profilu wklęsłości drugiej krawędzi czołowej, co umożliwia zgrzebłom płynne przejście pomiędzy odcinkami bez uderzeń i hałasu.

Dodatkowo również blachy łączące ściany boczne, będące blachami pośrednimi i/lub dna rynien wymiennych mogą mieć celowo łukowate krawędzie czołowe, przy czym profil wybrzuszenia jednej krawędzi czołowej każdej z nich jest komplementarny do profilu wklęsłości drugiej krawędzi czołowej.

Zrozumiałym jest, że w przypadku wykonania blachy łączącej w postaci dwóch odcinków również korzystnym jest, jeśli obydwa odcinki blachy łączącej ściany boczne mają łukowate krawędzie czołowe, przy czym profil wybrzuszenia jednej krawędzi czołowej każdej z nich jest komplementarny do profilu wklęsłości drugiej krawędzi czołowej, co dodatkowo czyni pracę przenośnika bardziej płynną i mniej hał aś liwą .

Zasadniczą zaletą ostrogorynny według wynalazku jest jej prosta i zwarta budowa, bazująca na kształtownikach łatwych do wykonania na drodze walcowania, co pozwala na odpowiednie kształtowanie cech wytrzymałościowych poszczególnych elementów i ich powierzchni. Dodatkowo dzięki wykorzystaniu kształtowników o odpowiednich profilach i opracowaniu właściwej technologii ich łączenia w całość konstrukcji uzyskano możliwość automatyzacji robót spawalniczych oraz demontażowych, co wpływa korzystnie na warunki techniczno-ekonomiczne produkcji ostrogorynien. Nie bez znaczenia, zwłaszcza dla prac transportowych i montażowych przenośnika w warunkach podziemnych wyrobisk górniczych jest obniżenie masy ostrogorynien, co również przekłada się na wyniki ekonomiczne, a także komfort pracy przy tych czynnościach.

Wynalazek został bliżej objaśniony w przykładzie wykonania, gdzie fig. 1 przedstawia ostrogorynnę przenośnika zgrzebłowego ścianowego w widoku perspektywicznym, fig. 2 - ostrogorynnę z jednolitą płytą denną w przekroju poprzecznym, fig. 3 - ostrogorynnę z niejednolitą płytą denną w przekroju poprzecznym, fig. 4 - rynnę inspekcyjną zbudowaną z trzech identycznych elementów w widoku perspektywicznym, a fig. 5 - rynnę inspekcyjną w postaci złożonej w widoku z góry.

Ostrogorynna 1 (fig. 1,2) ma konstrukcje ramową 2 z przedziałem dolnym 3 i przedziałem górnym 4, utworzonym przez rynnę wymienną 5 wspierającą się na konstrukcji ramowej 2 i stanowiącą element wymienny. Rynna wymienna 5 zdejmowana jest z konstrukcji ramowej 2 poprzez podnoszenie pionowo do góry. Konstrukcja ramowa 2 posiada istotne elementy składowe w postaci dwóch tworzących pobocznice ostrogorynny 1, walcowanych ścian bocznych 6 o profilu zbliżonym do ceownika, z których każdy posiada pionowo usytuowany środnik 7 oraz usytuowane poziomo półkę górną 8 i półkę dolną 9, zwrócone swobodnymi końcami na zewnątrz ostrogorynny 1. Ściany boczne 6 usytuowane są względem siebie w lustrzanym odbiciu i połączone wzajemnie na sztywno za pomocą dwóch blach łączących 10a, 10b, przyspawanych do wewnętrznych ścianek 11 środników 7 w połowie ich wysokości. Pomiędzy blachami łączącymi 10a, 10b zachowany jest poziomy odstęp 12, dzięki czemu po zdjęciu rynny wymiennej 5 tworzy się otwór inspekcyjny dla przebiegającego w przedziale dolnym 3,

PL 203 273 B1 nie narysowanego łańcucha zgrzebłowego, wyposażonego w zgrzebła. Konstrukcja ramowa obejmuje także płytę denną 13, która swoimi zakończeniami 14, wystającymi poza półki dolne 9 ścian bocznych 6 i lekko odgiętymi ku dołowi, wspiera się na spągu wyrobiska. Blachy łączące 10a, 10b zlokalizowane naprzeciw płyty dennej 13 wsparte są na dwóch, korzystnie walcowanych, dwuramiennych listwach 15, których ramiona dolne 16 i ramiona górne 17 mają powierzchnie wewnętrzne 18 dostosowane kształtem do końcówek zgrzebeł łańcucha zgrzebłowego, a ich powierzchnie zewnętrzne 19, 20 są do siebie prostopadłe. Każde ramię górne 17 dwuramiennej listwy 15 przebiega równolegle do środnika 7 ściany bocznej 6, a jego górna powierzchnia 21 podpiera blachy łączące 10a, 10b w ich strefach krawędziowych od dołu, równolegle do środnika 7. Ramiona górne 17 i strefy krawędziowe blach łączących 10a, 10b mogą być zespawane jedną, nie narysowaną spoiną z każdą z wewnętrznych ścianek 11 środników 7 ścianek bocznych 6. Inne, nie narysowane ściany usztywniające konstrukcję ramową 2 przewidziane są pomiędzy półkami dolnymi 9 ścian bocznych 6 a zakończeniami 14 płyty dennej 13, jak również pomiędzy powierzchniami wewnętrznymi 22 ramion dolnych 16 dwuramiennych listew 15 a płyta denną 13, przy czym wszystkie spoiny przelotowo rozciągają się na długości ostrogorynny 1 i w takiej konstrukcji ostrogorynny 1 wykonywane są za pomocą robotów spawalniczych.

Rynna wymienna 5, stanowiąca przedział górny 4 ostrogorynny 1, składa się z dna 23 oraz dwóch walcowanych listew bocznych 24, które w opisywanym przykładowym wykonaniu mają w przekroju poprzecznym kształt zbliżony do teownika, z ramieniem pionowym 25 i ramieniem poziomym 26. Stopa ramienia pionowego 25 zespawana jest z dnem 23 wzdłużnymi spoinami. Powierzchnia wewnętrzna 27 listwy bocznej 24, od strony przedziału górnego 4 ma kształt dopasowany do konturu nie narysowanej końcówki zgrzebeł łańcucha zgrzebłowego, dzięki czemu stanowi ich prowadzenie w tym przedziale górnym 4. Listwy boczne 24 posiadają odpowiednią grubość ścian z przewidzianą na powierzchni wewnętrznej 27 warstwą ok. 0,015 mm na ścieranie. Ramię poziome 26 obu listew bocznych 24 ma wystający na zewnątrz poza ramię pionowe 25 występ oporowy 28, za pomocą którego rynna wymienna 5 opiera się na powierzchni półki górnej 8 ściany bocznej 6. Zewnętrzna czołowa powierzchnia 29 występu oporowego 28 obu listew bocznych 24 zespawana jest z górną powierzchnią 30 półki górnej 8 ściany bocznej 6 spoiną pachwinową 31 wzdłużną, przy czym przed wymianą rynny wymiennej 5 obydwie spoiny pachwinowe 31 usuwane są maszynowo przez sfrezowanie. Nowa, wymieniona rynna wymienna 5 łączona jest z półkami górnymi 8 ścian bocznych 6 za pomocą nowych spoin pachwinowych 31.

Ponieważ ściany boczne 6 skierowane są półkami górną 8 i dolną 9 na zewnątrz, powstaje komora ograniczona przez każdy środnik 7 ścian bocznych 6 i zwrócone ku sobie powierzchnie 32, 33 półek górnej 8 i dolnej 9, w której osadzone są i przyspawane kieszenie przetyczkowe 34 stanowiące elementy połączeń ostrogorynien. Kieszenie przetyczkowe 34 wypełniające tą komorę całkowicie przynajmniej na końcówkach ostrogorynien 1 stanowią dodatkowy element usztywniający ściany boczne 6, dzięki czemu grubość półek górnej 8 i dolnej 9, a także środnika 7 może być porównywalnie mniejsza, optymalizując ich masę. Jak to zostało pokazane na rysunku (fig. 1), na przednim końcu ostrogorynny 1 ze ścian bocznych 6 wystają kieszenie przetyczkowe 34. Również pas blachy łączącej 10a wystaje poza ściany boczne 6, podczas gdy pas blachy łączącej 10b jest cofnięty, przez co blachy łączące 10a, 10b zachodzą na kształt języka pod zakończone ścianami bocznymi 6 dno 23 i zapobiegają przedostawaniu się miału oraz pyłu węglowego z przedziału górnego 4 do przedziału dolnego 3. Przedstawiony przykład wykonania (fig. 1, 2) obrazuje ostrogorynnę 1 przeznaczoną do przenośnika ścianowego, a więc wyposażoną w blachę prowadzącą 35, spełniającą rolę klina ładującego, wspawanej pomiędzy przednią krawędzią zakończenia 14 płyty dennej 7 a powierzchnią 32 półki górnej 8. Przed klinem ładującym 35 przyspawany jest tor jezdny 36, na przykład dla kombajnu węglowego, natomiast na przeciwległym końcu ostrogorynny 1 stanowiącym w praktyce górniczej stronę odzrobową przenośnika, znajduje się przyspawane ucho łącznika 37 z otworem przyłączeniowym 38 dla zamocowania belki układu przesuwu przenośnika, składającego się z wielu ostrogorynien 1. Przednia część 39 ucha łącznika 37 dopasowana jest kształtem do przekroju komory ograniczonej powierzchniami 32, 33 półek górnej 8 i dolnej 9 ściany bocznej 6.

W innym przykładowym wykonaniu ostrogorynna 1 (fig. 3) posiada również ściany boczne 6 o profilu zbliżonym do ceownika, ze środnikiem 7, półką górną 8 i półką dolną 9 zwróconymi na zewnątrz i osadzonymi w nich kutymi kieszeniami przetyczkowymi 34. Ściany boczne 6 także w tym wykonaniu połączone są ze sobą za pomocą blach łączących 10a, 10b, z których na rysunku uwidoczniona jest tylko blacha łącząca 10b. Krawędzie boczne blachy łączącej 10b przyspawane są do środ6

PL 203 273 B1 ników 7 ścian bocznych 6 mniej więcej w połowie ich wysokości, a od góry na blachach łączących 10a, 10b wspiera się rynna wymienna 5 tworząca przedział górny 4. Rynna wymienna 5 zbudowana jest identycznie jak w poprzednim wykonaniu, a więc posiada dno 23 i listwy boczne 24. Ostrogorynna 1 w tym wykonaniu nie posiada jednolitej płyty dennej 13. Zamknięcie dolne ostrogorynny 1 realizowane jest w ten sposób, że do półek dolnych 9 obydwóch wsporników bocznych 6 przyspawane są wzajemnie identycznie wykonane blachy usztywniające 40, które obustronnie swymi zewnętrznymi zakończeniami 14 odgiętymi w dół, oraz wewnętrznymi przedłużeniami 41 wystają poza półki dolne 9 ścian bocznych 6. W przedziale dolnym 3 usytuowana jest kształtowa blacha zamykająca 42 z zakrzywionymi ku górze odcinkami bocznymi 43, przy czym pomiędzy odcinkiem środkowym 44 a odcinkami bocznymi 43 znajdują się odcinki przejściowe 45, których kształt dopasowany jest do profilu zgrzebeł łańcucha zgrzebłowego. Odcinki przejściowe 45 przebiegające kątowo pomiędzy odcinkami bocznymi 43 a odcinkiem środkowym 44 zespawane są swą powierzchnią dolną 46 z wewnętrznymi przedłużeniami 41 blach usztywniających 40, przy czym dla dodatkowego usztywnienia tego połączenia pomiędzy wewnętrznymi przedłużeniami 41 a odcinkami przejściowymi 45 mogą być wspawane nie narysowane żebra wzmacniające. Górne końce 47 odcinków bocznych 43 mogą być połączone z blachami łączącymi 10a, 10b i wewnętrzna ścianką 11 ścian bocznych 6 jedną wspólną spoiną. Takie zamknięcie przedziału dolnego umożliwia wykonanie ścian bocznych 6 z cienkościennego, względnie standardowego profilu, ponieważ wszystkie siły działające w kierunku pionowym przejmowane są przez środnik 7 ścian bocznych 6, a przedział górny 4, w którym przemieszcza się urobek, wsparty na przyspawanej do ścian bocznych 6 blasze łączącej 10b dodatkowo podpierany jest blachą zamykającą 42 przedziału dolnego 3.

Odstęp 12 pomiędzy blachami łączącymi 10a, 10b posiada szczególne zalety w związku z rynną wymienną 5 (fig. 4, 5) spełniającą rolę rynny inspekcyjnej 5. W tym celu rynna inspekcyjna 5' składa się z trzech identycznych elementów - dwóch części skrajnych 5'a i części centralnej 5'b. Każda z tych części 5'a, 5'b rynny inspekcyjnej 5' posiada odcinek dna 23 i dwie listwy boczne 24 o profilu zbliżonym do teownika, z ramieniem pionowym 25 i ramieniem poziomym 26. W rynnie inspekcyjnej 5' zewnętrzne czołowe powierzchnie 29 występów oporowych 28 obu części skrajnych 5'a mogą być zespawane spoinami wzdłużnymi z górną powierzchnią 30 półki górnej 8 ścian bocznych 6. Natomiast część centralna 5'd rynny inspekcyjnej 5' mocowana jest rozłącznie do części skrajnych 5'a i/lub ścian bocznych 6 za pomocą nie narysowanych elementów złącznych tak, że dla celów inspekcyjnych do łańcucha zgrzebłowego w przedziale dolnym 3 można dotrzeć przez odstęp 12 pomiędzy blachami łączącymi 10a, 10b po zdemontowaniu tej części centralnej 5'b. Odcinki dna 23 wszystkich części 5'a, 5'b rynny inspekcyjnej 5' (fig. 5) mają wybrzuszone krawędzie czołowe 48, 48', przy czym profil wybrzuszenia jednej krawędzi 48 jest komplementarny do profilu wklęsłości drugiej krawędzi 48', co umożliwia płynny ruch zgrzebeł w przedziale górnym bez zderzeń i podskoków.

W ramach przedstawionego wynalazku możliwym jest istnienie wielu wariantów wykonania. Grubość ścian profili wsporników bocznych 6 w obu opisanych wykonaniach ma charakter przykładowy, jako że cienkościenny profil ceowy może być zastosowany również w pierwszym opisanym przykładzie wykonania. Również przedstawione w przykładach wykonania kształtowniki zbliżone do teownika mogą mieć także kształt kątownika, bądź zbliżony do teownika. Przy profilach o kształcie kątownika ściany zewnętrzne listew bocznych 24 rynny wymiennej mogą być zespawane z górnymi ściankami ścian bocznych 6. Ramiona poziome 26 listew bocznych 24 mogą przy tym kończyć się na poziomie górnej powierzchni 30 półek górnych 8, a spoina, jako środek łączący, może być wykonana w szczelinie pomiędzy ścianą boczną 6 a listwą boczną 24. Również dna 23 wszystkich normalnych rynien wymiennych mogą być wyposażone na krawędziach czołowych 48, 48' w wybrzuszenia, odpowiadające wybrzuszeniom rynny inspekcyjnej 5'. Przy zainstalowaniu ostrogorynien 1 w przenośniku chodnikowym nie ma konieczności stosowania dodatkowych elementów, takich, jak konsole przyłączeniowe 37, prowadnice maszyny urabiającej 36, co upraszcza konstrukcję ostrogorynny 1.

Claims (21)

1. Ostrogorynna przenośnika zgrzebłowego, zwłaszcza górniczego, posiadająca przedział górny i przedział dolny dla prowadzenia łańcucha zgrzebłowego z rozdzialającą je blachą transportową a także ściany boczne, korzystnie z walcowanego kształtownika o profilu zbliżonym do ceownika, połączone ze sobą na sztywno za pomocą przynajmniej jednej blachy łączącej, zlokalizowanej w przybliPL 203 273 B1 żeniu w połowie wysokości kształtowników ścian bocznych, oraz wyposażona w elementy do łączenia z innymi ostrogorynnami, znamienna tym, że połączone ze sobą blachą łączącą (10a, 10b) ściany boczne (6) mają poziome półki (8, 9) skierowane na zewnątrz, a przedział górny (4) posiada oddzielne, korzystnie walcowane, listwy boczne (24) o przekroju zbliżonym do teownika bądź kątownika, których ramiona pionowe (25) połączone są na sztywno, nierozłącznie z blachą transportową (23), natomiast blacha łącząca (10a, 10b) podparta jest elementami nośnymi (15, 42), stanowiącymi jednocześnie prowadnice zgrzebeł dla przedziału dolnego (3), połączonymi na sztywno, nierozłącznie z płytą denną (13) zamocowaną również na sztywno, nierozłącznie do półek dolnych (9) ścian bocznych (6).

2. Ostrogorynna według zastrz. 1, znamienna tym, że łącząca ściany boczne (6) blacha łącząca (10a, 10b) jest blachą pośrednią, a przedział górny (4) stanowi rynna wymienna (5) składająca się z uodpornionych na ścieranie listew bocznych (24) i dna (23) spełniającego rolę blachy transportowej.

3. Ostrogorynna według zastrz. 2, znamienna tym, że listwy boczne (24) opierają się każdorazowo jednym, skierowanym na zewnątrz występem oporowym (28) na półce górnej (8) odpowiedniej ściany bocznej (6).

4. Ostrogorynna według zastrz. 3, znamienna tym, że zewnętrzna czołowa powierzchnia (29) występu oporowego (28) każdego ramienia poziomego (26) listwy bocznej (24), lub ściany zewnętrzne listew bocznych (24) każdorazowo korzystnie połączone są tylko jedna spoiną (31) z górną powierzchnią (30) półki górnej (8) ściany bocznej (6).

5. Ostrogorynna według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, znamienna tym, że ściany boczne (6) połączone są dwoma odcinkami blachy łączącej (10a, 10b), pomiędzy którymi zachowany jest odstęp (12).

6. Ostrogorynna według zastrz. 5, znamienna tym, że jeden odcinek blachy łączącej (10a) na jednym końcu ostrogorynny (1) wystaje poza obydwie ściany boczne (6), a drugi odcinek blachy łączącej (10b) na drugim końcu ostrogorynny (1) jest przemieszczony odpowiednio w głąb przestrzeni między ścianami bocznymi (6).

7. Ostrogorynna według zastrz. 1, znamienna tym, że posiada przyspawaną pod półkami dolnymi (9) jednoczęściową płytę denną (13) z obustronnie wystającymi spod nich zakończeniami (14), do której to płyty dennej (13) zamocowane są na sztywno, nierozłącznie listwy (15), w istocie dwuramienne, od zewnątrz prostopadłościenne, a od wewnątrz mające wyprofilowanie dopasowane do końcówek zgrzebeł.

8. Ostrogorynna według zastrz. 7, znamienna tym, że ramię dolne (16) listwy (15) jest grubsze o co najmniej 30%, korzystnie o 50% od grubości ramienia górnego (17) tej listwy (15).

9. Ostrogorynna według zastrz. 7 albo 8, znamienna tym, że ramię górne (17) swą górną powierzchnią (21) i krawędź brzegowa każdej blachy łączącej (10a, 10b) przyspawana jest do środnika (7) każdej ze ścian bocznych (6) jedną wspólną spoiną.

10. Ostrogorynna według zastrz. 1, znamienna tym, że ma w przedziale dolnym (3) kształtową blachę zamykającą (42), której odcinki boczne (43) o przebiegu pionowym podpierają blachy łączące (10a, 10b), a płyta denna (13) ma postać dwóch, odrębnych blach usztywniających (40), przebiegających wzdłuż ostrogorynny (1), przy czym każda z blach usztywniających (40) zespawana jest z półką dolną (9) odpowiadającej jej ściany bocznej (6) i jednocześnie zespawana jest z kształtową blachą zamykającą (42) na jej odcinkach przejściowych (45).

11. Ostrogorynna według zastrz. 1, znamienna tym, że pomiędzy jednoczęściową kształtową blachą zamykającą (42), stanowiącą zamknięcie przedziału dolnego (3) a blachami usztywniającymi (40) wspawane są żebra wzmacniające.

12. Ostrogorynna według zastrz. 7 albo 11, znamienna tym, że wystające na zewnątrz poza półki dolne (9) zakończenia (14) płyty dennej (13) lub blach usztywniających (40) odgięte są w dół.

13. Ostrogorynna według zastrz. 1, znamienna tym, że ściany boczne (6) wykonane są z cienkościennego kształtownika stalowego o grubości ścianek zoptymalizowanych pod względem masy.

14. Ostrogorynna według zastrz. 1 albo 13, znamienna tym, że ma wpasowane kształtowo i wspawane pomiędzy zwróconymi ku sobie powierzchniami (32, 33) półek (8, 9) ścian bocznych (6) elementy złączne, korzystnie wykonane jako kieszenie przetyczkowe (34).

15. Ostrogorynna według zastrz. 14, znamienna tym, że kieszenie przetyczkowe (34) na jednym końcu ostrogorynny (1) wystają poza profile ścian bocznych (6), a na drugim końcu są odpowiednio przesunięte w głąb profilu ścian bocznych (6).

PL 203 273 B1

16. Ostrogorynna według zastrz. 1 albo 13, znamienna tym, że ma konsolę przyłączeniową (37) wpasowaną kształtowo przynajmniej przednią częścią (39) i przyspawaną pomiędzy zwróconymi ku sobie powierzchniami (32, 33) półek (8, 9) ściany bocznej (6) części odzrobowej ostrogorynny (1).

17. Ostrogorynna według zastrz. 1 albo 7, albo 10, znamienna tym, że ma nachyloną blachę prowadzącą (35), spełniającą rolę klina ładującego, przy spawaną pomiędzy zakończeniem (14) płyty dennej (13) lub blachy usztywniającej (40) a półką górną (8) ściany bocznej (6) części odociosowej ostrogorynny (1).

18. Ostrogorynna według zastrz. 5, znamienna tym, że rynna wymienna (5), wykonana jako rynna inspekcyjna (5) składa się korzystnie z trzech wzajemnie identycznych części (5'a, 5b), z których każda posiada dno (23) i dwa odcinki listew bocznych (24) o profilu zbliżonym do kątownika lub teownika, przy czym zewnętrzne czołowe powierzchnie (29) występów oporowych (28) ramion poziomych (26) listew bocznych (24), względnie ściany zewnętrzne listew bocznych (24) obu części skrajnych (5'a) zespawane są z górną powierzchnią (30) półek górnych (8) ścian bocznych (6) wzdłużnymi spoinami, a część centralna (5'b) za pomocą rozłącznych elementów ryglujących mocowana jest do części skrajnych (5'a) i/lub półek górnych (8) ścian bocznych (6).

19. Ostrogorynna według zastrz. 18, znamienna tym, że odcinki dna (23) wszystkich części (5'a, 5'b) rynny inspekcyjnej (5) mają wybrzuszone krawędzie czołowe (48, 48), przy czym profil wybrzuszenia jednej krawędzi czołowej (48) jest komplementarny do profilu wklęsłości drugiej krawędzi czołowej (48').

20. Ostrogorynna według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że blachy łączące (10a, 10b) będące blachami pośrednimi i/lub dna (23) rynien wymiennych (5) mają łukowate krawędzie czołowe, przy czym profil wybrzuszenia jednej krawędzi czołowej każdej z nich jest komplementarny do profilu wklęsłości drugiej krawędzi czołowej.

21. Ostrogorynna według zastrz. 5, znamienna tym, że obydwa odcinki blachy łączącej (10a, 10b) ściany boczne (6) mają łukowate krawędzie czołowe, przy czym profil wybrzuszenia jednej krawędzi czołowej każdej z nich jest komplementarny do profilu wklęsłości drugiej krawędzi czołowej.