PL193068B1

PL193068B1 - Mieszanina grzybobójcza

Info

Publication number: PL193068B1
Application number: PL342030A
Authority: PL
Inventors: Klaus Schelberger; Maria Scherer; Karl Eicken; Manfred Hampel; Eberhard Ammermann; Gisela Lorenz; Siegfried Strathmann
Original assignee: Basf Ag
Priority date: 1997-12-18
Filing date: 1998-12-15
Publication date: 2007-01-31
Also published as: IL136439A; DK1041881T3; HUP0100544A3; CN1650707B; CA2313389C; US6346538B1; EA200300056A1; PL195994B1; AU752763B2; PL342030A1; PT1041881E; EA200000681A1; WO1999031980A3; AU2413799A; EA005208B1; SK8092000A3; EP1201127A1; HUP0100544A2; DE59806218D1; KR100534509B1

Abstract

1. Mieszanina grzybobójcza, znamienna tym, ze jako substancje czynne zawiera w synergicznie skutecznej ilo sci a) zwi azek amidowy o ogólnym wzorze I w którym R 3 oznacza atom chlorowca, a R 4 oznacza fenyl podstawiony atomem chlorowca, oraz b) zwi azek o ogólnym wzorze II, jego N-tlenek lub jedn a z ich soli gdzie R 5 , R 6 , R 7 i R 8 niezale znie oznaczaj a atom wodoru, hydroksyl, grup e nitrow a, atom chlorowca, C 1-4 -alkil lub C 1-4 -chlorowcoalkil; a R 9 oznacza atom wodoru, grup e cyjanow a lub atom chlorowca. PL PL PL PL PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest mieszanina grzybobójcza na bazie związków amidowych i pochodnych pirydyny.

Z literatury (EP-A-545099) znane są zwią zki amidowe o ogólnym wzorze A-CO-NR¹R² w którym A oznacza aryl albo aromatyczny lub niearomatyczny 5- lub 6-członowy heterocyklil zawierający 1-3 heteroatomy wybrane z grupy obejmującej atom tlenu, atom azotu i atom siarki; przy czym aryl i heterocyklil są ewentualnie podstawione 1, 2 lub 3 podstawnikami niezależnie wybranymi z grupy obejmują cej alkil, atom chlorowca, CHF2, CF3, alkoksyl, chlorowcoalkoksyl, grupę alkilotio, alkilosulfinyl i alkilosulfonyl; R¹ oznacza atom wodoru; R² oznacza fenyl lub cykloalkil ewentualnie podstawione 1, 2 lub 3 podstawnikami niezależnie wybranymi z grupy obejmującej alkil, alkenyl, alkinyl, alkoksyl, alkenyloksyl, alkinyloksyl, cykloalkil, cykloalkenyl, cykloalkiloksyl, cykloalkenyloksyl, fenyl i atom chlorowca, przy czym grupy alifatyczne i cykloalifatyczne mogą być częściowo lub całkowicie chlorowcowane i/lub grupy cykloalifatyczne są ewentualnie podstawione 1-3 grupami alkilowymi, a fenyl jest ewentualnie podstawiony 1-5 atomami chlorowca i/lub 1-3 podstawnikami niezależnie wybranymi z grupy obejmującej alkil, chlorowcoalkil, alkoksyl, chlorowcoalkoksyl, grupę alkilotio i grupę chlorowcoalkilotio, przy czym amidowa grupa fenylowa może być skondensowana z nasyconym 5-członowym pierścieniem, ewentualnie podstawionym jedną lub większą liczbą grup alkilowych i/lub ewentualnie zawierającym heteroatom wybrany spośród atomu tlenu i atomu siarki.

W publikacji zgłoszenia WO 97/08952 opisano grzybobójcze mieszaniny, które obok związków o ogólnym wzorze A-CO-NR¹R² zawierają fenazachinę jako dodatkową substancję czynną. Opisano je jako szczególnie skuteczne przeciw Botrytis.

Związki o wzorze II są znane i opisano je np. w US-A 5240940. Znane są także mieszaniny grzybobójcze, które zawierają związki o wzorze II obok innych grzybobójczo skutecznych związków, a które opisano w O.Z. 45483.

Celem wynalazku było opracowanie mieszanin o polepszonej aktywności wobec szkodliwych grzybów przy obniżonej całkowitej ilości nanoszonych substancji czynnych (mieszanin synergicznych), dla zmniejszenia dawek nanoszenia i polepszenia spektrum aktywności znanych związków.

Stwierdzono, że ten cel został osiągnięty dzięki mieszaninom grzybobójczym według wynalazku. Ponadto stwierdzono, że dzięki równoczesnemu stosowaniu związków amidowych o ogólnym wzorze I objętych podanym na wstępie wzorem A-CO-NR¹R² i związków o wzorze II, razem lub oddzielnie, lub dzięki stosowaniu związku o wzorze I i związku o wzorze II kolejno, można lepiej zwalczać szkodliwe grzyby niż w przypadku stosowania oddzielnie związków I lub II.

Zatem wynalazek dotyczy mieszaniny grzybobójczej, która charakteryzuje się tym, że jako substancje czynne zawiera w synergicznie skutecznej ilości

a) związek amidowy o ogólnym wzorze I

w którym R³ oznacza atom chlorowca, a R⁴ oznacza fenyl podstawiony atomem chlorowca, oraz b) związek o ogólnym wzorze II, jego N-tlenek lub jedną z ich soli

PL 193 068 B1 gdzie R⁵, R⁶, R⁷ i R⁸ niezależnie oznaczają atom wodoru, hydroksyl, grupę nitrową, atom chlorowca, C1-C4-alkil lub C1-C4-chlorowcoalkil; a R⁹ oznacza atom wodoru, grupę cyjanową lub atom chlorowca.

Korzystnie mieszanina grzybobójcza według wynalazku jako związek amidowy o ogólnym wzorze I zawiera związek o następujących wzorach

F Cl

Korzystniej mieszanina grzybobójcza według wynalazku jest sformułowana w dwóch częściach, przy czym jedna część zawiera związek amidowy o ogólnym wzorze I w stałym lub ciekłym nośniku, a druga część zawiera związek o ogólnym wzorze II w stałym lub ciekłym nośniku.

Mieszaniny według wynalazku działają synergicznie i dlatego są szczególnie odpowiednie do zwalczania szkodliwych grzybów, zwłaszcza mączniaka prawdziwego w warzywach, winorośli i w zbożach.

Użyte w opisie określenie „atom chlorowca” oznacza atom fluoru, atom chloru, atom bromu lub atom jodu, a szczególnie atom fluoru, atom chloru i atom bromu.

Określenie „C1-C4-alkil” oznacza prostołańcuchowe i rozgałęzione grupy alkilowe. Przykładami C1-C4-alkili są w szczególności metyl, etyl, propyl, 1-metyloetyl, butyl, 1-metylopropyl, 2-metylopropyl i 1,1-dimetyloetyl.

Określenie „C1-C4-chlorowcoalkil” oznacza C1-C4-alkil podstawiony częściowo lub całkowicie jednym lub większą liczbą atomów chlorowca, w szczególności atomami fluoru i chloru. C1-C4-Alkil jest korzystnie podstawiony 1-3 atomami chlorowca, przy czym szczególnie korzystne są difluorometyl i trifluorometyl.

Ponadto korzystnymi składnikami a) są związki amidowe o wzorze I, w którym R³ oznacza atom chloru, oraz te w których R⁴ oznacza fenyl podstawiony atomem chlorowca w pozycji para, to znaczy p-chlorowco-podstawiony fenyl.

Użyteczne związki amidowe o ogólnym wzorze A-CO-NR¹R² opisano w EP-A-545099 i EP-A-589301, które przytoczono tu w cał o ś ci jako ź ródł o literaturowe.

Wytwarzanie związków amidowych o ogólnym wzorze A-CO-NR¹R² jest znane np. z EP-A-545099 lub EP-A-589301 lub można je wytworzyć analogicznymi sposobami.

Szczególnie korzystnymi składnikami b) są związki o wzorze lla podane poniżej w tabeli 1.

(Ha)

Nr	R⁵	R⁶	R⁷	R⁸	R⁹
1	2	3	4	5	6
II.1	H	H	Cl	H	2-F
II.2	H	H	Cl	H	3-F

PL 193 068 B1 cd. tabeli 1

1	2	3	4	5	6
II.3	H	H	Cl	H	3-Cl
II.4	H	H	Cl	H	3-CN
II.5	H	H	Cl	H	4-Cl
II.6	H	H	Cl	H	4-Br
II.7	H	H	Cl	H	4-CN
II.8	F	H	H	H	4-F
II.9	Cl	H	H	H	4-F
II.10	H	F	H	H	4-F
II.11	H	Cl	H	H	4-F
II.12	H	CH3	H	H	4-F
II.13	H	H	F	H	4-F
II.14	H	H	Cl	H	4-F
II.15	H	H	Br	H	4-F
II.16	H	H	C2H5	H	4-F
II.17	H	H	H	F	4-F
II.18	H	H	H	Cl	4-F
II.19	H	H	H	CF3	4-F
II.20	F	H	F	H	4-F
II.21	Cl	F	H	H	4-F
II.22	Cl	Cl	H	H	4-F
II.23	Cl	CH3	H	H	4-F
II.24	H	Br	H	Cl	4-F
II.25	H	F	Cl	H	4-F
II.26	H	CH3	Cl	H	4-F
II.27	H	H	Cl	Cl	4-F
II.28	Cl	H	H	Cl	4-F
II.29	Cl	F	Cl	H	4-F
II.30	H	H	Cl	CN	4-F
II.31	Cl	CH3	Cl	H	4-F
II.32	Cl	Cl	Cl	H	4-F
II.33	Cl	Cl	Cl	Cl	4-F
II.34	H	H	Cl	H	H
II.35	Cl	H	Cl	H	H

Szczególnie korzystne są związki o wzorze lla wymienione w tabeli 2, a zwłaszcza chlorowodorek i N-tlenek wymienionego w tej tabeli związku II.40.

PL 193 068 B1

T a b e l a 2

Nr	R⁵	R⁶	R⁷	R⁸	R⁹
II.36	H	H	Cl	H	2-Cl
II.37	H	H	Cl	H	2-Br
II.38	H	H	Cl	H	2-CN
II.39	H	H	Cl	H	4-F
II.40	Cl	H	Cl	H	4-F
II.41	CH3	H	CH3	H	4-F

Wymienione w tabeli 1 i 2 związki o wzorze IIa są znane z US-A 5240940 i/lub ACS Sympos. Ser. 443, str. 538 - 552 (1991).

Dla uzyskania synergicznego działania wystarczy niewielki udział związku amidowego o wzorze I. Korzystnie stosuje się związek amidowy i substancję aktywną o wzorze II w stosunku wagowym w zakresie 50:1 - 1:50, szczególnie 10:1 - 1:10.

Związki o wzorze II, z uwagi na zasadowy charakter zawartych w nich atomów azotu, mogą tworzyć z kwasami nieorganicznymi lub organicznymi względnie z jonami metali sole lub addukty.

Przykładami kwasów nieorganicznych są kwasy chlorowcowodorowe, takie jak kwas fluorowodorowy, kwas chlorowodorowy, kwas bromowodorowy i kwas jodowodorowy, kwas siarkowy, kwas fosforowy i kwas azotowy.

Jako kwasy organiczne można przykładowo stosować kwas mrówkowy, kwas węglowy i kwasy alkanowe, takie jak kwas octowy, kwas trifluorooctowy, kwas trichlorooctowy i kwas propionowy, jak również kwas glikolowy, kwas tiocyjanowy, kwas mlekowy, kwas bursztynowy, kwas cytrynowy, kwas benzoesowy, kwas cynamonowy, kwas szczawiowy, kwasy alkilosulfonowe (kwasy sulfonowe z grupami alkilowymi prostołańcuchowymi lub rozgałęzionymi zawierającymi 1-20 atomów węgla), kwasy arylosulfonowe lub arylodisulfonowe (grupy aromatyczne, takie jak fenyl i naftyl podstawione jednym lub dwoma ugrupowaniami kwasu sulfonowego), kwasy alkilofosfonowe (kwasy fosfonowe z grupami alkilowymi prostołańcuchowymi lub rozgałęzionymi zawierającymi 1-20 atomów węgla), kwasy arylofosfonowe lub arylodifosfonowe (grupy aromatyczne, takie jak fenyl i naftyl podstawione jednym lub dwoma ugrupowaniami kwasu fosfonowego), przy czym grupy alkilowe lub arylowe mogą być podstawione, np. kwas p-toluenosulfonowy, kwas salicylowy, kwas p-aminosalicylowy, kwas 2-fenoksybenzoesowy, kwas 2-acetoksybenzoesowy itd.

Jako jony metali można stosować, zwłaszcza jony pierwiastków z pierwszej do ósmej podgrupy, przede wszystkim jony chromu, manganu, żelaza, kobaltu, niklu, miedzi, cynku, jak również z drugiej grupy, szczególnie jony wapnia i jony magnezu, z trzeciej i czwartej grupy, szczególnie jony glinu, cyny i ołowiu. Wymienione metale jako jony mogą mieć różne, właściwe dla nich wartościowości.

Podczas wytwarzania mieszanin korzystnie stosuje się czyste substancje czynne o wzorze I i II, do których można domieszać dalsze substancje czynne przeciw szkodliwym grzybom lub przeciw innym szkodnikom, takim jak owady, pajęczaki lub nicienie, a także substancje czynne chwastobójczo lub regulujące wzrost roślin albo nawozy sztuczne.

Mieszaniny związków o wzorze I i II względnie związki o wzorze I i II stosowane równocześnie, razem lub oddzielnie, odznaczają się wybitną skutecznością przeciw szerokiemu spektrum fitopatogennych grzybów, szczególnie z klasy Ascomycetes, Basidiomycetes, Phycomycetes i Deuteromycetes. Niektóre z nich działają układowo i można je stosować w ochronie roślin w zabiegach na liście i glebę.

Związki te mają szczególne znaczenie w zwalczaniu różnorodnych grzybów na wielu różnych roślinach uprawnych, takich jak bawełna, warzywa (np. ogórki, fasola, pomidory, ziemniaki i dynie), jęczmień, trawa, owies, banany, kawa, kukurydza, drzewa owocowe, ryż, żyto, soja, winorośl, pszenica, rośliny ozdobne i trzcina cukrowa, jak również na nasionach wielu roślin.

Szczególnie nadają się one do zwalczania fitopatogennych grzybów: Erysiphe graminis (mączniak prawdziwy) na zbożach, Erysiphe cichoracearum i Sphaerotheca fuliginea na dyniach, Podosphaera leucotricha na jabłoniach, Uncinula necator na winorośli, gatunków Puccinia na zbożach,

PL 193 068 B1 gatunków Rhizoctonia na bawełnie, ryżu i na trawnikach, gatunków Ustilago w zbożach i trzcinie cukrowej, Venturia inaequalis (parch) na jabłoniach, gatunków Helminthosporium na zbożach, Septoria nodorum na pszenicy, Botrytis cinerea (szara pleśń) na truskawkach, warzywach, roślinach ozdobnych i winorośli, Cercospora arachidicola na orzeszkach ziemnych, Pseudocercosporella herpotrichoides na pszenicy i jęczmieniu, Pyricularia oryzae na ryżu, Phytophthora infestans na ziemniakach i pomidorach, Plasmopara viticola na winorośli, gatunków Pseudoperonospora na chmielu i ogórkach, gatunków Alternaria na warzywach i drzewach owocowych, gatunków Mycosphaerella na bananach, jak również gatunków Fusarium i Verticillium.

Mieszaniny według wynalazku są szczególnie korzystne w zwalczaniu mączniaka prawdziwego w uprawach winoroś li i warzyw, jak również w roślinach ozdobnych i zboż ach.

Związki o wzorze I i II można nanosić równocześnie, a mianowicie wspólnie lub oddzielnie albo kolejno, przy czym kolejność przy oddzielnym nanoszeniu nie ma na ogół żadnego wpływu na efekt zwalczania.

W zależ ności od założonego efektu dawki nanoszenia mieszanin według wynalazku wynoszą, zwłaszcza na obszarach rolnych, 0,01 - 8 kg/ha, korzystnie 0,1 - 5 kg/ha, a zwłaszcza 0,5 - 3 kg/ha.

Dawki nanoszenia wynoszą odpowiednio dla związków o wzorze I 0,01 - 2,5 kg/ha, korzystnie 0,05 - 2,5 kg/ha, a zwłaszcza 0,1 - 1,0 kg/ha.

Dawki nanoszenia dla związków o wzorze II wynoszą odpowiednio 0,001 - 5 kg/ha, korzystnie 0,005 - 2 kg/ha, a zwłaszcza 0,1 - 1,0 kg/ha.

Przy zaprawianiu nasion stosuje się zazwyczaj dawki nanoszenia mieszaniny 0,001 - 250 g/kg nasion, korzystnie 0,01 - 100 g/kg, a zwłaszcza 0,01 - 50 g/kg.

W przypadku zwalczania fitopatogennych grzybów stosuje się nanoszenie oddzielne lub wspólne związków o wzorze l i II lub mieszanin związków o wzorze I i II przez spryskiwanie lub opylanie nasion, roślin lub gleby przed lub po zasiewie roślin lub przed lub po wzejściu roślin.

Grzybobójcze synergiczne mieszaniny według wynalazku, względnie związki o wzorze I i II można formułować np. w postaci przeznaczonych do bezpośredniego nanoszenia cieczy opryskowych, proszków i suspensji lub w postaci wysokostężonych suspensji wodnych, olejowych lub innych, dyspersji, emulsji, dyspersji olejowych, past, pyłów, preparatów do roztrząsania lub granulatów, i nanosić je drogą opryskiwania, rozpylania, opylania, rozsypywania lub zalewania. Stosowane formy użytkowe zależą od założonych celów, przy czym powinny one w każdym przypadku zapewnić rozprowadzenie mieszaniny według wynalazku jak najcieńszą warstwą i jak najrównomierniej.

Postacie użytkowe wytwarza się znanymi sposobami, np. przez rozprowadzenie substancji czynnej rozpuszczalnikami i/lub nośnikami, w razie potrzeby z użyciem emulgatorów i dyspergatorów, przy czym w przypadku użycia wody jako rozcieńczalnika można także stosować wraz z nią rozpuszczalniki organiczne jako rozpuszczalniki pomocnicze. Jako substancje pomocnicze stosuje się zasadniczo rozpuszczalniki, takie jak związki aromatyczne (np. ksylen), chlorowane związki aromatyczne (np. chlorobenzeny), parafiny (np. frakcje ropy naftowej), alkohole (np. metanol, butanol), ketony (np. cykloheksanon), aminy (np. etanoloaminę, dimetyloformamid) i wodę; nośniki, takie jak zmielone minerały naturalne (np. kaoliny, iły, talk, kredę) i zmielone minerały syntetyczne (np. subtelnie rozdrobniona krzemionka, krzemiany); emulgatory, takie jak emulgatory niejonowe i anionowe (np. etery polioksyetylenowe alkoholi tłuszczowych, alkilosulfoniany i arylosulfoniany) i dyspergatory, takie jak ligninowe ługi posiarczynowe i metylocelulozę.

Odpowiednimi substancjami powierzchniowo czynnymi są sole metali alkalicznych, sole metali ziem alkalicznych i sole amonowe aromatycznych kwasów sulfonowych np. kwasu ligninosulfonowego, kwasu fenolosulfonowego, kwasu naftalenosulfonowego i kwasu dibutylonaftalenosulfonowego, jak również kwasów tłuszczowych, alkilo- i alkiloarylosulfoniany, siarczany alkilu, eteru laurylowego i alkoholi tłuszczowych, jak również sole siarczanowanych heksa-, hepta- i oktadekanoli lub eterów glikoli i alkoholi tłuszczowych, produkty kondensacji sulfonowanego naftalenu i jego pochodnych z formaldehydem, produkty kondensacji naftalenu względnie kwasów naftalenosulfonowych z fenolem i formaldehydem, polioksyetylenowany eter oktylofenylowy, etoksylowany izooktylo-, oktylolub nonylofenol, etery alkilofenylowe poliglikolu etylenowego lub etery tributylofenylowe poliglikolu etylenowego, polietery alkoholi alkiloarylowych, alkohol izotridecylowy, produkty kondensacji alkoholi tłuszczowych i tlenku etylenu, etoksylowany olej rycynowy, polioksyetylenowane etery alkilowe lub polioksypropylenowane etery alkilowe, octan eteru poliglikolu i alkoholu laurylowego, estry sorbitolu, ligninowe ługi posiarczynowe i metyloceluloza.

PL 193 068 B1

Proszki, środki do roztrząsania i pyły można wytworzyć przez zmieszanie lub wspólne zmielenie związków o wzorze I i II lub mieszaniny związków o wzorze I i II ze stałym nośnikiem.

Granulaty (np. granulaty powlekane, impregnowane lub jednorodne) wytwarza się zazwyczaj przez związanie substancji czynnej lub substancji czynnych ze stałym nośnikiem.

Przykładami wypełniaczy względnie stałych nośników są np. minerały, takie jak żel krzemionkowy, krzemionki, żele krzemionkowe, krzemiany, talk, kaolin, wapień, wapno, kreda, glinka bolus, less, iły, dolomit, ziemia okrzemkowa, siarczan wapnia i siarczan magnezu, tlenek magnezu, zmielone materiały syntetyczne, nawozy, takie jak siarczan amonu, fosforan amonu, saletra amonowa, moczniki i produkty pochodzenia roślinnego, takie jak mąka zbożowa, mą czka z kory drzew, mączka drzewna, zmielone skorupy orzechów, sproszkowana celuloza i inne stałe nośniki.

Ogólnie preparaty zawierają 0,1-95% wag., korzystnie 0,5-90% wag. jednego ze związków o wzorze I lub II lub mieszaniny związków o wzorze I i II. Substancje czynne stosuje się jako związki o czystoś ci 90-100%, korzystnie 95-100% (według widm NMR lub HPLC).

Związki o wzorze I lub II, mieszaniny lub odpowiednie formy użytkowe stosuje się przez nanoszenie na grzyby, rośliny, nasiona, glebę, powierzchnie, materiały lub przestrzenie, które mają być wolne od grzybów, grzybobójczo skutecznej ilości mieszaniny względnie związków o wzorze I i II przy oddzielnym nanoszeniu.

Nanoszenie można prowadzić przed zarażeniem lub po zarażeniu szkodliwymi grzybami.

Przykładami takich preparatów zawierających substancje aktywne są:

P r z y k ł a d I

Sporządzono roztwór 90 części wagowych substancji czynnych i 10 części wagowych N-metylopirolidonu. Roztwór ten jest odpowiedni do zastosowania w postaci mikrokropelek.

P r z y k ł a d II

Sporządzono mieszaninę 20 części wagowych substancji czynnych, 80 części wagowych ksylenu, 10 części wagowych adduktu 8 do 10 moli tlenku etylenu i 1 mola N-monoetanoloamidu kwasu oleinowego, 5 części wagowych dodecylobenzenosulfonianu wapnia, 5 części wagowych adduktu 40 moli tlenku etylenu i 1 mola oleju rycynowego; dyspersję wytwarza się przez dokładne rozprowadzenie tego roztworu w wodzie.

P r z y k ł a d III

Sporządzono wodną dyspersję 20 części wagowych substancji czynnych, 40 części wagowych cykloheksanonu, 30 części wagowych izobutanolu, 20 części wagowych adduktu 40 moli tlenku etylenu i 1 mola oleju rycynowego.

P r z y k ł a d IV

Sporządzono wodną dyspersję 20 części wagowych substancji czynnych, 25 części wagowych cykloheksanolu, 65 części wagowych frakcji ropy naftowej o temperaturze wrzenia 210 do 280°C i 10 części wagowych adduktu 40 moli tlenku etylenu i 1 mola oleju rycynowego.

P r z y k ł a d V

Sporządzono mieszaninę 80 części wagowych substancji czynnych, 3 części wagowych diizobutylonaftaleno-1-sulfonianu sodu, 10 części wagowych soli sodowej kwasu lignosulfonowego z ługu posiarczynowego i 7 części wagowych sproszkowanego żelu krzemionkowego poprzez zmielenie w młynie młotkowym; ciecz opryskową wytwarza się przez dokładne rozprowadzenie tej mieszaniny w wodzie.

P r z y k ł a d VI

Sporządzono jednorodną mieszaninę 3 części wagowych substancji czynnych i 97 części wagowych subtelnie rozdrobnionego kaolinu; ten pył zawiera 3% wag. substancji czynnej.

P r z y k ł a d VII

Sporządzono jednorodną mieszaninę 30 części wagowych substancji czynnych, 92 części wagowych sproszkowanego żelu krzemionkowego i 8 części wagowych oleju parafinowego naniesionego na powierzchnię żelu krzemionkowego; taki preparat nadaje substancji czynnej dobrą przyczepność.

P r z y k ł a d VIII

Sporządzono trwałą dyspersję wodną 40 części wagowych substancji czynnych, 10 części wagowych kondensatu soli sodowej kwasu fenolosulfonowego/mocznika/formaldehydu, 2 części wagowych żelu krzemionkowego i 48 części wagowych wody; taką dyspersję można dodatkowo rozcieńczyć.

P r z y k ł a d IX

Sporządzono trwałą dyspersję olejową 20 części wagowych substancji czynnych, 2 części wagowych dodecylobenzenosulfonianu wapnia, 8 części wagowych eteru poliglikolowego alkoholu tłusz8

PL 193 068 B1 czowego, 20 części wagowych kondensatu soli sodowej kwasu fenolosulfonowego/mocznika/formaldehydu i 88 części wagowych parafinowego oleju mineralnego.

Przykład zastosowania

Synergiczne działanie mieszanin według wynalazku wykazano w poniższych próbach.

Substancje czynne, razem lub osobno sformułowano jako 10% emulsję w mieszaninie 63% wag. cykloheksanonu i 27% wag. emulgatora i rozcieńczono wodą dla otrzymania pożądanej wartości stężenia.

Ocenę przeprowadzono przez określenie w % porażonej powierzchni liści. Te wartości procentowe przeliczono na skuteczność.

Skuteczność (W) według wzoru Abbot'a obliczono następująco:

W = (1 - α/β) · x 100 α odpowiada porażeniu roślin traktowanych przez grzyby w %, a β odpowiada porażeniu roślin nietraktowanych (roślin kontrolnych) przez grzyby w %. Skuteczność 0 oznacza, że stopień porażenia potraktowanych roślin odpowiada stopniowi porażenia nietraktowanych roślin kontrolnych, a skuteczność 100 oznacza, że potraktowane rośliny nie zostały zarażone.

Oczekiwaną skuteczność mieszanin substancji czynnych określono według wzoru Colby'ego [R.S. Colby, Weeds 15, 20-22 (1967)] i porównano z zaobserwowaną skutecznością.

Wzór Colby'ego

E = x + y - xy100

E oczekiwana skuteczność wyrażona w % w odniesieniu do nietraktowanej próbki kontrolnej w przypadku użycia mieszaniny substancji czynnych A i B w stężeniach a i b x skuteczność wyrażona w % w odniesieniu do nietraktowanej próbki kontrolnej w przypadku użycia substancji czynnej A w stężeniu a y skuteczność wyrażona w % w odniesieniu do nietraktowanej próbki kontrolnej w przypadku użycia substancji czynnej B w stężeniu b.

Działanie przeciw mączniakowi prawdziwemu pszenicy

Liście sadzonek pszenicy gatunku „Fmhgold” wyhodowanych w doniczkach opryskano do spłynięcia wodnym preparatem substancji czynnej sporządzonym z roztworu podstawowego zawierającego 10% substancji czynnej, 63% cykloheksanonu i 27% emulgatora, a po 24 godzinach po wyschnięciu warstwy cieczy opryskowej badane rośliny zarażono zarodnikami mączniaka prawdziwego pszenicy (Erysiphe graminis forma specialis tritici). Badane rośliny umieszczono w szklarni w temperaturze 20-24°C, przy względnej wilgotności powietrza 60-90%. Po 7 dniach oceniono wizualnie nasilenie rozwoju mączniaka jako procentowe porażenie w przeliczeniu na całkowitą powierzchnię liści.

Jako związków o wzorze I użyto następujących składników:

Uzyskane wyniki prób podano w tabelach 3 i 4

PL 193 068 B1

T a b e l a 3

Przykład	Substancja czynna	Stężenie substancji czynnej w cieczy opryskowej (ppm)	Skuteczność % w odniesieniu do nietraktowanych roślin kontrolnych
IV	Próbka kontrona (nietraktowana)	0 (98% porażenia)	0
2V	Związek I.1	63	0
		16	0
3V	Związek I.2	63	0
		16	0
4V	Związek II.40	1	0
	z tabeli 2	0,25	0

T a b e l a 4

Przykład	Mieszaniny według wynalazku (zawartość w ppm)	Stwierdzona skuteczność	Obliczona skuteczność *)
5	63 ppm I.1 + 1 ppm II.40	29	0
6	63 ppm I.2 + 1 ppm II.40	59	0
7	16 ppm I.2 + 0.25 ppm II.40	19	0

*) obliczona według wzoru Colby'ego

Wyniki próby potwierdzają, że stwierdzona skuteczność mieszaniny we wszystkich stosunkach była wyższa od skuteczności obliczonej według wzoru Colby'ego.

Claims

1. Mieszanina grzybobójcza, znamienna tym, że jako substancje czynne zawiera w synergicznie skutecznej ilości a) związek amidowy o ogólnym wzorze I w którym R³ oznacza atom chlorowca, a R⁴ oznacza fenyl podstawiony atomem chlorowca, oraz b) związek o ogólnym wzorze II, jego N-tlenek lub jedną z ich soli gdzie R⁵, R⁶, R⁷ i R⁸ niezależnie oznaczają atom wodoru, hydroksyl, grupę nitrową, atom chlorowca, C1-4-alkil lub C1-4-chlorowcoalkil; a R⁹ oznacza atom wodoru, grupę cyjanową lub atom chlorowca.

2. Mieszanina grzybobójcza według zastrz. 1, znamienna tym, że jako związek amidowy o ogólnym wzorze I zawiera zwią zek o nastę pują cych wzorach

PL 193 068 B1

F Cl

3. Mieszanina grzybobójcza według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że jest sformułowana w dwóch częściach, przy czym jedna część zawiera związek amidowy o ogólnym wzorze I w stałym lub ciekłym nośniku, a druga część zawiera związek o ogólnym wzorze II w stałym lub ciekłym nośniku.