PL169392B1

PL169392B1 - Sposób wytwarzania nowych pochodnych tetrahydrokarbazolu Twórcy wynalazku:Francis D. King, Harlow, GB Laramie M. Gaster, Harlow, GB Alberto J. Kaumann, Welwyn, GB Rodney Ch. Young, Welwyn, GB PL PL PL PL PL PL PL PL

Info

Publication number: PL169392B1
Application number: PL92301883A
Authority: PL
Inventors: Francis D King; Laramie M Gaster; Alberto J Kaumann; Rodney Ch Young
Original assignee: Smithkline Beecham Plc
Priority date: 1991-06-26
Filing date: 1992-06-17
Publication date: 1996-07-31
Also published as: ZA924658B; PT100620A; WO1993000086A1; KR100251571B1; NL300103I2; FI103967B1; MX9203444A; FI935842A0; CA2113726C; NL300103I1; IL117104A; SA92130141B1; SI9200125A; DE69226953D1; NO934800D0; CZ282061B6; IL117104A0; TW214544B; CZ150696A3; CZ286193A3

Abstract

1. Sposób wytwarzania nowych pochod- nych tetrahydrokarbazolu o wzorze ogólnym 1, w którym R 1 oznacza grupe o wzorze - (C H 2 )n C O N R 5R 6, R 5 i R 6 oznaczaja niezale- znie od siebie atom wodoru, n oznacza liczbe 0; oraz R 2 i R 3 oznaczaja niezaleznie od siebie atom wodoru lub grupe C1 -6alkilowa albo ich dopuszczalnych fizjologicznie soli, hydratów lub solwatów, znamienny tym, ze zwiazek o wzorze la, w którym R 1a oznacza grupe - (CH2)nCN, a pozostale symbole maja wyzej podane znaczenie lub jej ochroniona pochodna, poddaje sie hydrolizie, po czym ewentualnie usuwa grupe ochraniajaca atom azotu i ewen- tualnie wytwarza sól. Wzór 1 PL PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych pochodnych tetrahydrokarbazolu stosowanych do leczenia zaburzeń charakteryzujących się nadmiernym rozszerzeniem naczyń, szczególnie do leczenia migreny.

Migrena nie należy do chorób śmiertelnych. Przyjmuje się, że cierpi na nią jedna na dziesięć osób. Głównym objawem jest ból głowy, innymi są wymioty i światłowstręt. Obecnie najczęściej

169 392 stosowanym leczeniem w migrenie jest podawanie ergotaminy, dihydroergotaminy lub metysergidu. Środki te są podawane również zapobiegawczo. Są one między innymi agonistami receptorów typu 5HT-1, lecz mają również inne działanie; leczenie nimi łączy się z pewną ilością szkodliwych działań ubocznych. Ponadto niektórzy pacjenci odczuwają „wycofujący się ból głowy“ w następstwie przerwania leczenia związkami ergotarninowymi, takimi jak ergotamina. Powoduje to powtórzenie leczenia oraz pewien rodzaj uzależnienia. Ostatnio zaproponowano różne pochodne tryptaminy, głównie do stosowania w leczeniu migreny.

W świetle powyższego, istnieje oczywista potrzeba poszukiwania skutecznych i bezpiecznych leków do leczenia migreny.

W opisach patentowych St. Zjedn. Am. nr 4.257.952, 4.172.834, 4.062.864 i 3.959.309 ujawniono szeroką grupę tetrahydrokarbazoli o wzorze 4, w którym N = B oznacza między innymi grupę o wzorze -NHR' lub -NR'R, gdzie R' i R oznaczają niższą grupę alkilową, niższą grupę aryloalkilową lub razem tworzą pierścień heterocykliczny; R oznacza między innymi atom wodoru; Q1 oznacza między innymi atom wodoru, atom chlorowca, niższą grupę alkoksylową, grupę cyjanową, grupę o wzorze -CO2R1, grupę o wzorze -CONR2R3 (Ri może oznaczać atom wodoru, niższą grupę alkilową lub grupę o wzorze -CH 2Ar, a R² i R3 oznaczają atom wodoru, niższą grupę alkilową lub razem tworzą pierścień heterocykliczny); Q2 oznacza między innymi atom wodoru, niższą grupę aryloalkoksylową, grupę hydroksylową, grupę trichlorowcometylową, grupę nitrową lub grupę alkanoiloaminową oraz Qe i Q4 mogą oznaczać między innymi atom wodoru. Związki te charakteryzują się działaniem przeciwbólowym, psychotropowym i przeciwhistaminowym.

Obecnie nieoczekiwanie stwierdzono, że niektóre tetrahydrokarbazole są agonistami i częściowymi agonistami receptorów typu 5HT1 i mogą być wykorzystane do leczenia przypadków, gdzie wskazane jest użycie agonisty lub częściowego agonisty receptorów typu 5HT1, szczególnie do leczenia bólów głowy, takich jak migrena oraz bólów głowy związanych z zaburzeniami naczyniowymi. Stosowany w opisie termin „agonista receptora typu 5HT1“ obejmuje częściowych agonistów tego receptora.

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych związków o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza grupę o wzorze -(CHh)nCONR R ,R iR oznaczają niezależnie od siebie atom wodoru, n oznacza liczbę 0, a R² i R3 oznaczają niezależnie od siebie atom wodoru lub grupę C1 -ealkilową albo ich dopuszczalnych fizjologicznie soli, hydratów lub solwatów na drodze hydrolizy związku o wzorze 1a, w którym Ri* oznacza grupę-(CH2)nCN lub jego ochronionej pochodnej, a następnie w razie potrzeby usuwa się grupę lub grupy ochraniające atomy azotu i ewentualnie wytwarza sól.

Jest dobrze w chemii wiadome, że hydroliza nitrylu prowadzi początkowo do amidu, który może być następnie hydrolizowany do kwasu. Należy więc brać pod uwagę, że rodzaj produktu z procesu będzie zależał od stosowanych warunków hydrolizy. Dla otrzymania związku, w którym R1 oznacza grupę H2NCO- hydrolizę korzystnie prowadzi się stosując nadtlenek wodoru w obecności wodorotlenku metalu alkalicznego, np. wodorotlenku sodowego, w rozpuszczalniku takim jak alkohol, np. metanol.

Związki o wzorze la, w którym R1^a oznacza grupę -(CH 2)nCN można wytworzyć znanymi metodami stosowanymi do wytwarzania tetrahydrokarbazoli, na przykład na drodze reakcji związku o wzorze 2, w którym R^1a ma wyżej podane znaczenie, ze związkiem o wzorze 3, w którym R² i R³ mają wyżej podane znaczenie, albo jego N-ochronionej pochodnej.

Reakcję związku o wzorze 2 ze związkiem o wzorze 3, która jest postacią syntezy indolu Fischer'a, prowadzi się znanymi metodami. Reakcję tę można prowadzić w rozpuszczalniku, np. alkoholu, takim jak etanol lub butanol; albo kwasie octowym, w temperaturze od 0 do 150°C.

Hydrazyny o wzorze 2, które zwykle stosuje się w postaci chlorowodorku, są związkami znanymi lub można je wytworzyć znanymi metodami.

Cykloheksanon o wzorze 3 można otrzymać na drodze utleniania odpowiadającego cyklicznego alkoholu z użyciem jako środka utleniającego chlorochromianu pirydyny, dichromianu pirydyny, tlenku dipirydyny Cr (VI), podchlorynu sodu, podchlorynu wapnia lub dwutlenku manganu.

169 392

Należy wziąć pod uwagę, że w wielu powyższych reakcjach może być konieczne ochranianie grupy -NR²R³ gdy jeden lub obydwa podstawniki R² i R³ oznaczają atomy wodoru.

Odpowiednie N-ochraniające grupy są znane i stanowią je grupy acylowe, takie jak acetylowa, trifluoroacetylowa, benzoilowa, metoksykarbonylowa, t-butoksykarbonylowa, benzoiloksykarbonylowa lub ftaloilowa oraz grupy aralkilowe, takie jak benzylowa, difenylowa lub trifenylometylowa. Jeżeli R2 i r3 równocześnie oznaczają wodór, wówczas atom azotu jest korzystnie zabezpieczony w postaci grupy ftalimidowej. Grupy ochraniające powinny być łatwe do usunięcia pod koniec reakcji. Zabezpieczenie atomu N przeprowadza się łatwo znanymi metodami, np. grupę ftaloilową można usunąć na drodze reakcji z hydrazyną, grupę acylową, taką jak benzoilowa, można łatwo odszczepić na drodze hydrolizy, zaś grupę aralkilową, taką jak benzylowa, można łatwo odszczepić na drodze hydrogenolizy.

Jeżeli związek o wzorze 1 otrzymuje się w postaci mieszaniny enancjomerów, można je rozdzielać znanymi metodami, np. w reakcji z odpowiednim czynnym optycznie kwasem, takim jak kwas d-winowy, kwas 1-jabłkowy, kwas 1 -migdałowy, kwas 1-gulonowy lub 2,3:4,6-di-Oizopropylideno-keto-L-gulonowy. Otrzymuje się dwie diastereoizomeryczne sole, które można rozdzielać, np. drogą krystalizacji. Alternatywnie, mieszaninę enancjomerów można rozdzielać za pomocą chromatografii, np. na chiralnej kolumnie HPLC.

Należy zwrócić uwagę, że związki o wzorze 1 mogą zawierać jedno lub kilka centrów asymetrii i związki takie występują jako izomery optyczne (enancjomery). W zakres wynalazku wchodzą wszystkie takie enancjomery i ich mieszaniny, w tym mieszaniny racemiczne.

W związkach o wzorze 1 grupa alkilowa lub jej część może mieć łańcuch prosty lub rozgałęziony.

Korzystnie R2 i R3 oznaczają atom wodoru, grupę metylową lub grupę etylową. Najkorzystniej, grupą o wzorze NR2r3 jest grupa aminowa. Związek o wzorze 1 jest korzystnie częściowym agonistą.

Odpowiednie dopuszczalne fizjologiczne sole są znane specjalistom i należą do nich na przykład addycyjne sole kwasowe, takie jak sole utworzone z kwasami nieorganicznymi, jak na przykład kwasem chlorowodorowym, kwasem siarkowym lub fosforowym i z kwasami organicznymi, jak na przykład kwasem bursztynowym, maleinowym, octowym lub fumarowym. Inne, niedopuszczalne fizjologicznie sole, na przykład szczawiany, mogą być użyte przy wyodrębnianiu związków o wzorze 1 i wchodzą w zakres wynalazku. Również w zakres wynalazku wchodzą solwaty i hydraty związków o wzorze 1.

Sposobem według wynalazku wytwarza się korzystnie związki o wzorze 5, w którym R¹ ma znaczenie podane uprzednio oraz ich sole.

Sposobem według wynalazku wytwarza się w szczególności następujące związki: chlorowodorek (+ )-3-amino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu, chlorowodorek (-)-3-amino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu, szczawian 3-etyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu, szczawian 3-n-propyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4- tetrahydrokarbazolu, szczawian 3-i-propyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu, szczawian 3-dimet y loam i no-6-karboksy amid o- 1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu, szczawian 1,2,3,4--etrahydrokarbazolu i szczawian 3-amino-6-karboksyamido-1,2,3,4--etrahydrokarbazolu.

Związki o wzorze 1, jak stwierdzono, są antagonistami receptorów typu 5HTi i w związku z tym mają zastosowanie w leczeniu i/lub profilaktyce migreny oraz innych objawów towarzyszących bólom głowy.

Do użycia w medycynie, związki wytwarzane sposobem według wynalazku stosuje się zazwyczaj w postaci standardowych kompozycji farmaceutycznych zawierających nowy związek o wzorze 1 lub jego fizjologicznie dopuszczalną sól oraz fizjologicznie dopuszczalny nośnik.

Związki o wzorze 1 podaje się w zwykły, dogodny sposób, np. doustnie, pozajelitowo, dopoliczkowo, podjęzykowo, donosowo, doodbytniczo lub przez skórę, a środki farmaceutyczne dostosowuje się do odpowiedniego sposobu.

169 392

Związki o wzorze 1 i ich dopuszczalne fizjologicznie sole, które są czynne przy podawaniu doustnym mogą być przygotowywane jako płyny, np. syropy, zawiesiny lub emulsje, tabletki, kapsułki i pastylki podjęzykowe.

Preparat ciekły składa się ogólnie z zawiesiny lub roztworu związku lub dopuszczalnej fizjologicznie soli w odpowiednim ciekłym nośniku (nośnikach), np. w wodnym rozpuszczalniku, takim jak woda, etanol lub gliceryna, lub niewodnym rozpuszczalniku, takim jak glikol polietylenowy lub olej. Preparat może zawierać również środek zawieszający, środek konserwujący, dodatek smakowy lub barwnik.

Preparat w postaci tabletek może być wytwarzany przy użyciu odpowiednich nośników farmaceutycznych stosowanych zwykle do przygotowywania preparatów stałych. Przykładami takich nośników są stearynian magnezu, skrobia, laktoza, sacharoza i celuloza.

Preparat w postaci kapsułek może być sporządzany przy zastosowaniu zwykłych sposobów kapsułkowania. Np. pastylki zawierające substancję czynną mogą być sporządzane przy zastosowaniu zwykłych nośników i następnie umieszczane w twardej kapsułce żelatynowej; alternatywnie zawiesina może być sporządzana przy zastosowaniu odpowiednich nośników farmaceutycznych, np. wodnej zawiesiny gumy, celulozy, krzemianów lub olejów, i następnie umieszczana w miękkiej kapsułce żelatynowej.

Typowe preparaty pozajelitowe są roztworami lub zawiesinami związku lub dopuszczalnej fizjologicznie soli w jałowym, wodnym nośniku lub dopuszczalnym pozajelitowo oleju, np. glikolu polietylenowym, poliwinylopirolidonie, lecytynie, oleju arachidowym lub oleju sezamowym. Alternatywnie, roztwór może być liofilizowany i następnie rozpuszczany w odpowiedniem rozpuszczalniku bezpośrednio przed podaniem.

Preparaty do podawania donosowego mogą dogodnie mieć postać aerozoli, kropli, żeli i proszków. Preparaty aerozolowe są zwykle roztworem lub subtelną zawiesiną substancji czynnej w dopuszczalnym fizjologicznie wodnym lub niewodnym rozpuszczalniku i są zwykle sporządzane jako pojedyncza dawka lub jej wielokrotność, w postaci jałowej w zamkniętym pojemniku, który może mieć postać ładunku lub zapasu.

Alternatywnie, zamknięty pojemnik może być urządzeniem do podawania określonej dawki, takim jak inhalator do podawania do nosa pojedynczej dawki lub dozownik aerozolu wyposażony w zawór odmierzający, przeznaczony do wyrzucenia jak tylko zawartość pojemnika ulegnie wyczerpaniu. Gdy urządzenie do dawkowania jest dozownikiem aerozolu zawiera ono propelent, którym może być sprężony gaz, taki jak sprężone powietrze, albo propelent organiczny, taki jak fluorochlorowęglowodór. Urządzenie do dawkowania aerozolu może mieć także postać rozpylacza.

Preparatami odpowiednimi do podawania dopoliczkowego lub podjęzykowego są tabletki, tabletki podjęzykowe i pastylki, w których substancja czynna jest zmieszana z nośnikiem, takim jak cukier, guma arabska, guma tragakant lub żelatyna i gliceryna.

Preparaty do podawania doodbytniczego dogodnie mają postać czopków zawierających typową podstawę do czopków, taką jak masło kakaowe.

Preparaty odpowiednie do podawania przez skórę stanowią maści, żele i plastry.

Korzystnie, preparat ma postać dawek jednostkowych, takich jak tabletka, kapsułka lub ampułka.

Każda dawka jednostkowa do podawania doustnego zawiera korzystnie od 1 do 250 mg (a do podawania pozajelitowego od 0,1 do 25 mg) związku o wzorze 1 lub jego dopuszczalnej fizjologicznie soli w przeliczeniu na wolną zasadę.

Dopuszczalne fizjologicznie związki według wynalazku powinny normalnie być podawane w dziennej dawce (dla pacjentów dorosłych) wynoszącej np. w przypadku dawki doustnej, od 1 mg do 500 mg, korzystnie od 10 mg do 400 mg, np. od 10 mg do 250 mg, lub w przypadku dawki dożylnej, podskórnej lub domięśniowej od 0,1 mg do 100 mg, korzystnie od 0,1 mg do 50 mg, np. od 1 mg do 25 mg związku o wzorze 1, lub jego dopuszczalnych fizjologicznie soli, w przeliczeniu na wolną zasadę. Odpowiednie związki powinny być podawane przez okres ciągłej terapii, np. przez tydzień lub dłużej.

Poniżej przedstawiono dane biologiczne.

Badania na receptorach typu 5HT-I.

Badania na żyle odpiszczelowej psa.

169 392

Spirale żyły odpiszczelowej psa zostały umieszczone w temperaturze 37°C w zmodyfikowanym roztworze Krebsa przy sile spoczynkowej 10 mN. Roztwór zawierał również po 1 //moli/1 ketanseryny, prazoesyny, atropiny i mepyraminy, 6/rmoli/l kokainy i 200pmoli/ł askorbinianu.

Za pomocą przekaźnika siły w poligrafie stwierdzono prawie izomeryczne skurcze. Tkanki zostały poddane dwukrotnemu działaniu 2//moli/l 5-hydroksytryptaminy (5-HT) a następnie przemyte. Została wyznaczona skumulowana krzywa wpływu stężenia, a następnie krzywa dla

5-HT w obecności najwyższego stosowanego stężenia testowanego związku. Skurcze wywołane przez testowany związek porównywano ze skurczami powodowanymi przez 5-HT. Wewnętrzną aktywność testowanego związku obliczono jako stosunek maksymalnego działania wywołanego przez testowany związek do działania 2 //moli/1 5-HT. Wartość EC50 testowanego związku oceniano z odpowiedniej krzywej. Po osiągnięciu właściwej równowagi obliczono stałą dyspozycji Kp za pomocą metody Marano & Kaumann (1976, J. Pharmacol. Exp. Ther. 198, 518-525).

W tym badaniu EC50 związków z przykładów II, III i IV znajduje się w przedziale od 0,1 do 0,2 //mola.

Badania na tętnicy podstawnej królika.

Badano tętnice wewnątrzczaszkowe z wyizolowanej tętnicy podstawnej królika metodą pochodną do uprzednio opisanej (Parsons and Whalley, 1989, Eur. J. Pharmacol., 174,189-196).

W skrócie, króliki zostały zabite przez przedawkowanie środka usypiającego (pentobarbital sodowy). Mózg został w całości szybko usunięty i zanurzony w lodowatym zmodyfikowanym roztworze Krebsa. Tętnica podstawna została usunięta za pomocą mikroskopu do preparowania. Roztwór Krebsa miał następujący skład: 120 mM Na+; 5mM K+; 2,25 mM Ca²⁺; 0,5 mM Mg²⁺;

98,5 mM Cl”; 1 mM SO42- 0,04 mM EDTA, równoważenie mieszaniną 95% 02/5% CO2. Nabłonek został usunięty metodą delikatnego ścierania wewnętrznych ścianek tętnicy za pomocą cienkiego metalowego drutu. Tętnice zostały następnie pocięte na pierścieniowate segmenty (o szerokości ok. 4-5 mm) i umieszczone w celu pomiaru skurczu izometrycznego w 50 ml kąpieli tkankowej w zmodyfikowanym roztworze Krebsa z dodatkiem 20 mM Na2+, 10 mM fumaranu, 5 mM pirogronianu, 5 mM L-glutaminianu i 10 mM glukozy. Arterie zostały następnie umieszczone w temperaturze 37°C, przy sile spoczynkowej 3-4 mN, po czym przez roztwór przepuszczono mieszaninę 95% 02/5% CO2.

Po przeprowadzeniu testów na początkową reaktywność z 90 mM depolaryzującego KCl i na brak wywoływanego acetylocholiną odprężenia po spowodowanym 10 mM 5-HT skurczu, wykreślono dla 5-HT (2 nM - 60 mM) skumulowane krzywe zależności działania od stężenia w obecności 200 mM askorbinianu, 6 mM kokainy, 2,8 mM indometacyny, 1 mM ketanseryny i 1 mM prazosyny.

Po przemywaniu w ciągu 45-60 minut wykreślono krzywe zależności działania od stężenia testowanych związków lub 5-HT (próba kontrolna), w obecności askorbinianu, indometacyny, kokainy, ketanseryny i prazosyny.

W tym skriningu związki z przykładów III i IV miały wartości ED 50 w tym zakresie wynoszącą do 15 //moli.

Poniższe przykłady ilustrują przedmiot wynalazku, nie ograniczając jego zakresu.

Przykład I. Chlorowodorek 3-amino-6-cyjano-1,2,3,4--etrahydrokarbazolu.

Wartość pH roztworu 6,08 g (0,04 mola) chlorowodorku 4-aminocykloheksanolu w 60 ml wody doprowadzono do 8 za pomocą wodnego roztworu wodorowęglanu sodowego. Dodano 8,76 g (0,04 mola) N-karboetoksyftalimidu, a następnie tetrahydrofuranu (do uzyskania jednorodnego roztworu). Klarowny roztwór mieszano w ciągu nocy w temperaturze pokojowej. W tym czasie wytrącił się biały osad. Tetrahydrofuran odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem, a pozostały wodny roztwór ekstrahowano octanem etylu dopóki nie stał się klarowny. Połączone ekstrakty octanowe przemyto wodą, suszono nad MgSCO i zatężono. Otrzymano 7,1 g 4ftalimidocykloheksanolu w postaci białego, stałego produktu.

Do roztworu 7,1 g (0,029 mola) 4-ftalimidocykloheksanolu w 250 ml dichlorometanu dodano 8,6 g (0,04 mola) chlorochromianu pirydyniowego. Powstałą ciemną mieszaninę mieszano w ciągu nocy w pokojowej temperaturze. Następnie dodano 50 ml eteru etylowego 1 przesączono przez

169 392 ziemię okrzemkową. Przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono za pomocą chromatografii kolumnowej (SiO2; CHCL/EtOAc). Otrzymano 6,4 g 4-ftalimidocykloheksanonu w postaci stałego produktu.

Do roztworu 4,41 g (0,026 g) chlorowodorku 4-cyjanofenylohydrazyny w 100 ml kwasu octowego dodano 2g octanu sodowego. Następnie dodano 6,4 g (0,026 mola) 4-ftalimidocykloheksanonu i ogrzewano mieszaninę w temperaturze wrzenia w ciągu nocy. Rozpuszczalnik odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem, a pozostałość ucierano z metanolem. Otrzymano 5,3 g 3-ftalimido-6-cvjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu w postaci beżowego, stałego produktu.

Do zawiesiny 1 g powyższego produktu w 40 ml etanolu dodano 10 ml hydrazyny w wodzie. Całość mieszano w temperaturze pokojowej w ciągu nocy, obserwując w tym czasie rozpuszczanie reagentów. Rozpuszczalnik odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem, a pozostałość podzielono pomiędzy wodny roztwór węglanu potasowego i octan etylu. Roztwór octanowy przemyto wodą, wysuszono i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymano 500 mg 3-amino-6-cyjano1;2,i3,,4-^t^^ł^^di^<^:k^^bazolu. w postaci beżowego, stałego produktu, który przekształcono w tytułowy chlorowodorek w temperaturze topnienia 289°C (z rozkładem).

Widmo ¹H NMR [250 MHz, CD3OD] δ 1,98-2,18 (1H, m), 2,25-2,40 (1H, m), 2,77 (1H, dd), 2,98 (2H, m), 3,22 (1H, dd>,- 3;68-(łH, m), 7-,34 (-1H,~d), 7,43 (1H, d), 7,82 (1H, s).

Przykładu. Chlorowodorek 3-amino-6-karboksyamido-1,2,3,+-tetrahydrokarbazolu.

Do roztworu 400 mg produktu z przykładu 1 dodano tetrahydrofuranu i 500 mg dwuwęglanu di-t-butylu. Całość mieszano w ciągu nocy w temperaturze pokojowej. Rozpuszczalnik odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem i oczyszczano za pomocą chromatografii kolumnowej (SiO2; CHCU/EtOAc). Otrzymano 400 mg 3-t-butylooksykarbonyloammo86-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu.

Mieszaninę 440 mg powyższego nitrylu, 0,5 ml wodnego 30% roztworu nadtlenku wodoru, 0,5 ml wodnego 30% roztworu wodorotlenku sodowego i 25 ml metanolu mieszano w ciągu nocy w temperaturze pokojowej. Dodano 100mg metawodorosiarczynu sodowego i odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość rozpuszczono w octanie etylu, po czym roztwór wysuszono i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymany gumowaty, stały produkt oczyszczono za pomocą chromatografii kolumnowej (SiO2; CHCb/EtOAc). Otrzymano 400 mg 3-t-butylooksykarbonyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu w postaci białego stałego produktu o temperaturze topnienia 270°C (z rozkładem).

Przez roztwór 400 mg (0,0012 mola) powyższego produktu w 100 ml dioksanu przez 20 minut przepuszczano gazowy chlorowodór. W tym czasie wytrącił się biały osad. Nadmiar chlorowodoru usunięto z roztworu przepuszczając azot. Stały chlorowodorek 3-amino-6-karboksyamido-1,2,3,4tetrahydrokarbazolu odsączono, przemyto eterem etylowym i wysuszono. Otrzymano 300 mg tytułowego związku w postaci białego stałego produktu o temperaturze topnienia 270°C (z rozkładem).

Widmo 1H NMR [250 MHz, DMSO-d⁶] δ 1,96 (1H, m), 2,16-2,30 (1H, m), 2,74 (1H, dd), 2,85 (2H, m), 3,12 (1H, dd), 1 sygnał zasłonięty przez H 2O przy ok. 3,6,7,08 (1H, szeroki s), 7,27 (1H, d), 7,61 (1H, d), 7,87 (1H, szeroki s), 7,99 (łH, s), 8,39 (3H, szeroki s).

Przykładni. Chlorowodorek ( + ) i (8)83-amino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu.

Metoda I (± )-3-t-butylooksykarbonyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazol rozdzielono na jego enancjomery stosując chiralną HPLC (kolumna chiralcel o średnicy zewnętrznej 4,6 mm, elucja mieszaniną 85:15 heksanu i etanolu). Najpierw zbierano enancjomer ( + ) o temperaturze topnienia 150-152°C i [a]²⁵d = +70,1 (0,41% w/v, metanol). Enancjomer (—) miał temperaturę topnienia 150-152°C i [a]²⁵d = -79,4 (0, 40% w/v, metanol). Enancjomer ( + ) przekształcono w chlorowodorek przy grupie aminowej działając gazowym chlorowodorem w dioksanie. Otrzymano chlorowodorek (+ )-enancjomeru 3-amino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu o temperaturze topnienia 248-251°C i [a]²⁵D=+26,2 (0,50% w/v, metanol). Enancjomer (-) 3-tbutylooksykarbonyloamino-6-karboksyamido-1^^j+Teitrahydrokarbazolu podobnie przekształcono w chlorowodorek enancjomeru (-) 3-amino-6-karboksyamido-1,2,3,+-tetrahydrokarbazolu o temperaturze topnienia 248-251°C i [a]²⁵d = -28,6 (0,50% w/v, metanol).

169 392 (±)-6-karboksyamido-3-amino-1,2,3,4-tetrahydrokarbazol poddano reakcji z jednym równoważnikiem kwasu 2,3:4,6-di-O-izopropylideno-2-keto-L-gulonowego w metanolu i otrzymano z wydajnością 38% (w stosunku do racematu) i 84% nadmiarem enancjomerycznym (ee) sól enancjomeru ( +). Produkt ten rekrystalizowano dwukrotnie z metanolu i otrzymano sól enancjomeru (+) z całkowitą wydajnością 25% (w stosunku do racematu) i 98% ee. Związek ten przekształcono w chlorowodorek poddając go najpierw reakcji z wodnym roztworem zasady i następnie wytrąconą wolną zasadę traktowano 2 M roztworem wodnym HCl w etanolu. Otrzymano chlorowodorek (+ )-3-amino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu.

Przykład IV. Chlorowodorek 3-metyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu.

Roztwór 20,2 g chlorowodorku cyjanofenylohydrazyny i 25,9 g 4-benzoilooksycykloheksanonu w 400 ml kwasu octowego lodowatego ogrzewano w temperaturze wrzenia w ciągu 1,5 godziny. Mieszaninę ochłodzono, przesączono, przesącz odparowano do sucha i zobojętniono wodnym roztworem wodorowęglanu sodowego. Otrzymany stały produkt oczyszczano chromatograficznie (SiO2, heksan/octan etylu) i uzyskano 18 g 3-benzoilooksy-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu. Porcję 11,6 g tego produktu zawieszono w 200 ml etanolu, dodano 120 ml 2,5% wodnego roztworu wodorotlenku potasowego i ogrzewano w temperaturze wrzenia w ciągu 1 godziny. Ochłodzoną mieszaninę zobojętniono kwasem octowym lodowatym i odparowano. Stałą pozostałość przemyto wodą i wysuszono. Otrzymano 6,6g 3-hydroksy-6-cyjano-1,2,3,4--etrahydrokarbazolu.

Porcję 3,57 g powyższego produktu rozpuszczono w 35 ml bezwodnej pirydyny i dodano 3,51 g chlorku tosylu w 35 ml bezwodnej pirydyny. Całość mieszano w ciągu 2 godzin w temperaturze 100°C, po czym ochłodzono, wlano do 500 ml wody i ekstrahowano octanem etylu. Ekstrakt octanowy przemyto 2 M kwasem solnym, suszono nad MgSO4 i odparowano do sucha. Pozostałość oczyszczano chromatograficznie (SiO2, heksan/octan etylu) i otrzymano 0,53 g 3-tosylooksy-6-cyjano-1,2,3,,4-tetrahydrokarbazolu.

0,40 g powyższego produktu rozpuszczono w 25 ml 33% roztworu metyloaminy w alkoholu i ogrzewano w ciągu 1,5 godziny w temperaturze 100°C w zamkniętym reaktorze. Po ochłodzeniu mieszaninę reakcyjną odparowano do sucha i oczyszczono chromatograficznie (SiO2, chloroform/metanol). Otrzymano 0,13g 3-me'^^^(^^mino-6^i^;y^n(^-i,2,3,4-tetrahydrokarbazolu.

Porcję 0,12 g powyższego produktu rozpuszczono w 10 ml THF, dodano 0,36 g dwuwęglanu di-t-butylu w 8 ml THF i pozostawiono w pokojowej temperaturze w ciągu nocy. Mieszaninę reakcyjną odparowano do sucha, podzielono pomiędzy 2 M roztwór wodorowęglanu sodowego i octan etylu, ekstrakt organiczny wysuszono i odparowano. Uzyskany biały osad ucierano z mieszaniną eteru etylowego i heksanu i otrzymano 0,14g 3-t-butylooksykarbonylometyloamino-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu.

Do roztworu 0,14 g powyższego produktu w 15 ml metanolu dodano 0,20 ml 20% roztworu wodnego wodorotlenku sodowego i 0,20 ml 30% nadtlenku wodoru. Całość mieszano w ciągu nocy w pokojowej temperaturze, po czym dodano 38 mg metawodorosiarczynu sodowego i roztwór odparowano do sucha. Po chromatografii (SiO2, chl<^^<^t^<^i^r^/10% NH4OH w metanolu) otrzymano 0,12 g 3-metyloamino-6-karboksyamido-i,2,3,4-tetrahydrokarbazolu. Do roztworu 0,11 g tego związku w 10 ml metanolu dodano w pokojowej temperaturze 3 M kwasu solnego. Mieszaninę odparowano do sucha i azeotropowano z etanolem, otrzymując osad, który rekrystalizowano z mieszaniny metanolu i eteru etylowego. Otrzymano 80 mg tytułowego związku o temperaturze topnienia 327-328°C.

Widmo 1H NMR [250 MHz, MeOH-d⁴] <5 1,98-2,20 (1H, m), 2,29-2,49 (1H, m), 2,75-2,90 (5H, s + m), 2,90-3,09 (2H, m), 3,52-3,69 (1H, m), 7,31 (1H, d), 7,63 (1H, d), 8,05 (1H, s).

W sposób analogiczny do opisanego w powyższych przykładach wytwarza się: szczawian 3-etyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu o temperaturze topnienia 165-170°C. 1H NMR [250 MHz, DMSO-d⁶] d 1,25 (3H, t), 1,81-2,05 (1H, m), 2,20-2,38 (1H, m), 2,61-2,79 (1H, m), 2,79-2,94 (2H, m), 2,98-3,28 (3H, dd + s), 3,41-3,60 (1H, m), 7,08 (1H, brd. s), 7,28 (1H, d), 7,60 (1H, d), 7,82 (1H, brd. s), 8,00 (1H, s), 11,12 (1H, s) wychodząc z 3-etyloamino-6-cyiano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu;

169 392 szczawian 3-n-propyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,'4-tetrahydrokarbazolu o temperaturze topnienia >168°C z rozkładem, wychodząc 3-n-propyloamino-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu;

szczawian 3-i-propyloamino-6karboksyamido-1,2,3,‘4--etrahydrokarbazolu o temperaturze topnienia >235°C z rozkładem, wychodząc z 3-i-propyloamino-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu;

szczawian 3-dimetyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu o temperaturze topnienia 99-101°C. ¹H NMR [250 MHz, DMSO-d, d 1,83-2,05 (1H, m), 2,27-2,40 (1H, m), 2,72-3,00 (9H, 2m + s), 3,07-3,22 (1H, dd), 3,50-3,68 (1H, m), 7,05 (1H, brd.s),, 7,27 (1H, d), 7,60 (1H, d), 7,81 (1H, brd.s), 8,00 (1H, s), 11,11 (1H, s), wychodząc z 3-dimetyloamino-6tcyjano1,2,3 A-etrahydrokarbazolu i szczawian 3-(N-metyloetyloamino)-(6karboksyamido-1,2,3,-4--etΓahydrokarbazolu o temperaturze topnienia >130°C z rozkładem, wychodząc z 3-(N-metyloamino)-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu.

Wzór 1

Wzór 1a

la

NHNH2

Wzór 2

N=B

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 2,00 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarzania nowych pochodnych tetrahydrokarbazolu o wzorze ogólnym 1, w którym R ’ oznacza grupę o wzorze -(CH₂)nCONR⁵R⁶, R⁵ i R⁶ oznaczają niezależnie od siebie atom wodoru, n oznacza liczbę 0; oraz R^ż i R³ oznaczają niezależnie od siebie atom wodoru lub grupę C1-6alkilową albo ich dopuszczalnych fizjologicznie soli, hydratów lub solwatów, znamienny tym, że związek o wzorze la, w którym R^1a oznacza grupę -(CH₂)nCN, a pozostałe symbole mają wyżej podane znaczenie lub jej ochronioną pochodną, poddaje się hydrolizie, po czym ewentualnie usuwa grupę ochraniającą atom azotu i ewentualnie wytwarza sól.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania związku o wzorze 1, w którym R¹ jest grupą o wzorze -(CH2)nCONR5R6, w którym n oznacza liczbę 0 a R2 i r3 oznaczają niezależnie od siebie atom wodoru, grupę metylową lub etylową, stosuje się związek o wzorze la, w którym wszystkie symbole mają znaczenie podane wyżej, lub jego N-ochronioną pochodną.
3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania związku o wzorze 5, w którym R1 ma znaczenie podane w zastrz. 1, stosuje się związek o wzorze 1a, w którym wszystkie symbole mają znaczenie podane w zastrz. 1.
4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania ( + )-3-amino-6karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu i (-)-3-amino-6-karboksyamido- 1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu oraz ich soli, solwatów lub hydratów poddaje się hydrolizie 3-amino-6-cyjano1,2,3,4-tetrahydrokarbazol, a następnie rozdziela enancjomery.
5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania 3-etyloamino-6karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu oraz jego solwatu, soli lub hydratu poddaje się hydrolizie 3-^t^j^J^(^^minot6-c;yi^i^^^1,2,3,'4^^i^t^i^i^]^:^(drokarba^zol.
6. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania 3-n-propyloamino6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu oraz jego solwatu, soli lub hydratu poddaje się hydrolizie 3-n-propyloamino-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazol.
7. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania 3-i-propyloamino6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu oraz jego solwatu, soli lub hydratu poddaje się hydrolizie 3-i-propyloamino-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazol.
8. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania 3-dimetyloamino-6karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu oraz jego solwatu, soli lub hydratu poddaje się hydrolizie 3-dimetyloamino-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazol.
9. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania 3-[N-(metylo)etyloamino-6-karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu orazjego solwatu, soli lub hydratu poddaje się hydrolizie 3-[N-(metylo)etyloamino]-6-cyjano-1,2,3,4-tetrahydrokarbazol.
10. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że w przypadku wytwarzania 3-metyloamino-6karboksyamido-1,2,3,4-tetrahydrokarbazolu albo jego solwatu, soli lub hydratu poddaje się hydrolizie 3-metyloamino-6-cyjano-1,2,3,'4-tetrahydrokarbazol.