PL189288B1

PL189288B1 - Sposób wytwarzania (-)-(2S, 4S)-1-(2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan-4-ylo) cytozyny, 2-hydroksymetylo-4-(cytozyn-1-ylo)-1,3-dioksolanu oraz (2S, 4S)-1-(2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan-4-ylo) cytozyny

Info

Publication number: PL189288B1
Application number: PL95358979A
Authority: PL
Inventors: Chung K. Chu; Yung-Chi Cheng
Original assignee: Univ Georgia; Univ Yale
Priority date: 1994-09-06
Filing date: 1995-09-05
Publication date: 2005-07-29
Also published as: MY121548A; AU704977B2; NO971015L; KR100374477B1; OA10473A; PL188359B1; CZ63397A3; NO971015D0; IS4434A; IS2011B; FI970918A; CN1251680C; US8076347B2; ES2219666T3; SK28197A3; DK0781136T3; JP3979662B2; DE69533066T2; CA2199117A1; CN1160351A

Abstract

1. Sposób wytwarzania pochodnej (-)-(2S,4S)-1-(2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan-4- -ylo)cytozyny, znamienny tym, ze poddaje sie, ewentualnie zabezpieczona, cytozyne reak- cji z 1,3-dioksolanem o wzorze 3, w którym R1 a oznacza wodór lub grupe zabezpieczajaca grupe hydroksylowa, wlacznie z grupa acylowa, a L oznacza grupe opuszczajaca i, ewentu- alnie, usuwa sie jakakolwiek grupe zabezpieczajaca grupe hydroksylowa. PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania (()-(2S,4S)-1((2-hydroksymetyk--1,3-dioksolan(4-ylo)cytozyny, 2-hydroksymetylo-4-(cytozyn-1(ylo)-1,3-dioksolanu oraz (2S,4S)-1-(2(hydroksymetylo-1,3-dioksolan(4-ylo)cytozyny, stosowanych w leczeniu nowotworów, w tym raka, u ludzi i zwierząt, a także do leczenia stanów, zwłaszcza stanów innych niż nowotwór czy rak, które związane są z nienormalną lub niepożądaną proliferacją komórek.

Zastosowanie powyższych związków do wytwarzania środków farmaceutycznych jest przedmiotem równocześnie zgłoszonego patentu nr 188 359, gdzie opisano szczegółowo działanie tych związków oraz środków farmaceutycznych je zawierających, a także przedstawiono dane potwierdzające to działanie.

Dotychczasowe metody wytwarzania pochodnych cytozyny opisano w publikacji WO 92/18517 i w opisie patentowym US 5 197 104.

Jednakże analiza WO 92/18517 i US 5197104 wykazuje, że powyższe publikacje nie ujawniają sposobów zastrzeganych w zastrz. 1-3 niniejszego wynalazku.

Należy zauważyć, że poniższe zastrz. 1 dotyczy syntezy β-LOddC, inaczej zwanej (-)-(2S,4S)-1((2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan(4-ylo)cytozyną, przez reakcję odpowiednio zablokowanego 1,3(dioksolanu, z ewentualnie zabezpieczoną cytozyną i następnie ewentualne usunięcie jakiejkolwiek grupy zabezpieczającej grupę hydroksylową.

Żadna z wymienionych publikacji nie zastrzega specyficznie tej metody.

Zastrz. 2 i 3 różnią się od zacytowanego stanu techniki, ponieważ dotyczą one nieoczekiwanych sposobów, obejmujących konwersję grupy okso w pozycji 4 wskazanego nukleozydu urydynowego (nukleozydu uracylu) do grupy aminowej tak aby wytworzyć odpowiednią p WIUJUU^ UJ CłJ 11J yZjUOLlZu. Z-y UlVVltlUl.J VV111V, l>LUOUJC[v ZjIIIUŻUJ HAUVVttilc[ J.VCU\.VJt£ ΛΛΑΙ1Μ.νΐ1θα“ cji w obecności kwasu Lewisa, tak jak zastrzeżono poniżej, przy czym otrzymuje się zacytowane związki z ekstremalnie wysoką wydajnością, gdyż nukleozyd nie racemizuje podczas kondensacji w obecności kwasu Lewisa (zastrz. 3).

Żadna z tych metod nie była specyficznie ujawniona w żadnej z zacytowanych publikacji.

Sposób opisany w zastrz. 2 poniżej jest nowy, ponieważ zastrzega konwersję grupy okso do grupy aminowej w wymienionych pochodnych urydynowych, która nie była ujawniona ani sugerowana w zacytowanym stanie techniki.

189 288

W przypadku zastrz. 3, użycie kwasu Lewisa utrzymuje integralność stereochemii w trakcie kondensacji zasady cytozynowej z dioksolanowym półproduktem, opisanej w tym zastrzeżeniu. Ta nieoczekiwana metoda nie była ani ujawniona ani sugerowana w zacytowanym stanie techniki.

Nowotworem jest niekontrolowana, bezładna proliferacja wzrostu komórek. Jeżeli nowotwór odznacza się inwazyjnością lub tworzeniem przerzutów, wtedy stanowi on guz o charakterze złośliwym lub rakowaty. Inwazyjność odnosi się do przejawianej przez nowotwór tendencji do przenikania do tkanki otaczającej go i przerywania błon postawnych nabłonka wyznaczających granice tkanek, a przez to, częstokroć, do wnikania do układu krążenia organizmu. Tworzenie przez nowotwór przerzutów oznacza tendencję do jego migrowania do innych okolic ciała i do ustalania obszarów proliferacji w miejscach znajdujących się poza strefą pierwotnego wystąpienia.

Rak stanowi obecnie drugą pod względem ilości przypadków przyczynę śmierci ludzi w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Na podstawie badań diagnostycznych, u ponad 8000000 osób stwierdzono raka, a na rok 1994 prognozuje się wystąpienie raka, u dalszych 1208000 osób. W kraju tym ponad 500000 ludzi umiera co roku na wspomnianą chorobę.

Rak nie jest jeszcze dobrze poznany i rozumiany na poziomie molekularnym. Wiadomo, że ekspozycja komórki na oddziaływanie czynników kancerogennych, takich jak niektóre wirusy, pewne chemikalia lub promieniowanie, prowadzi do zmian w DNA, prowadzących do inaktywacji genu „supresyjnego” lub aktywacji „onkogenu”. Genami supresyjnymi są geny regulujące wzrost komórki i po ich zmutowaniu nie mogą one dalej kontrolować jej wzrostu. Onkogenami są początkowo geny normalne (nazywane są wtedy preonkogcnami), które jednak, po zmutowaniu lub w warunkach zmienionego kontekstu ekspresji, stają się genami transformującymi. Produkty genów transformujących doprowadzają do niewłaściwego wzrostu komórki. Ponad dwadzieścia różnych genów normalnych może stać się onkogenami na zasadzie zmian genetycznych. Komórki transformowane różnią się od komórek normalnych pod wieloma względami, włączając w to morfologię komórki, wzajemne oddziaływania na siebie komórek, skład błon, strukturę cytoszkieletu, wydzielanie białek, ekspresję genów i śmiertelność (komórki transformowane mogą rozwijać się w nieskończoność).

Komórki wszystkich typów jakie występują w organizmie mogą ulegać transformacji z powstaniem komórek nowotworu dobrotliwego lub złośliwego. Najczęściej spotykanym miejscem występowania nowotworu jest płuco, następnie okrężnica\odbytnica, sutek, prostata, pęcherz, trzustka i wreszcie jajnik. Inne przeważające ilościowo typy raka to białaczka, raki układu nerwowego ośrodkowego, włączając w to raka mózgu, czerniak, chłoniak, przypadki choroby Di Guglielma, rak macicy oraz rak głowy i szyi.

Obecnie, do leczenia raka wykorzystuje się przede wszystkim jeden z trzech rodzajów terapii (lub ich kombinację), a mianowicie : chirurgię, napromienianie i chemoterapię. Chirurgia obejmuje całkowite usunięcie tkanki dotkniętej chorobą. Aczkolwiek chirurgia okazuje się niekiedy skuteczna, jeśli chodzi o usunięcie nowotworów umiejscowionych w określonych miejscach, na przykład w piersi, okrężnicy i skórze, to jednak nie da się jej stosować do leczenia nowotworów umiejscowionych w innych obszarach, takich jak kręgosłup, ani do leczenia nowotworów rozsianych, takich jak białaczka.

Chemoterapia obejmuje przerwanie replikacji komórek lub metabolizmu komórkowego. Stosuje się ją najczęściej w leczeniu białaczki, jak również w leczeniu raka sutka, płuca i jądra.

Istnieje pięć głównych grup środków chemoterapeutycznych, znajdujących się obecnie w użyciu przy leczeniu raka. Są to : produkty naturalne i ich pochodne; antracykliny; środki alkilujące; środki antyproliferacyjne (nazywane także antymetabolitami); oraz środki hormonalne. Środki cnemoterapeuiyczne często nazywane są środkami przeciwnowotworowymi.

Uważa się, że środki alkilujące działają przez alkilowanie i sieciowanie guaniny, a być może i innych zasad, w DNA, czego rezultatem jest zatrzymanie podziału komórek. Do typowych środków alkilujących należą: iperyt azotowy, związki typu etylenoiminy, siarczany alkilów, cysplatyna i rozmaite nitrozomoczniki. Wadą tych związków jest to, że atakują one nie tylko komórki rakowate, ale także i inne komórki, które dzielą się w sposób naturalny, takie jak komórki szpiku kostnego, skóry, błony śluzowej przewodu żołądkowo-jelitowego oraz komórki płodu.

189 288

Antymetabolitami są, typowo, odwracalne lub nieodwracalne inhibitory enzymów, albo związki, które w inny sposób zakłócają przebieg replikacji, translacji lub transkrypcji kwasów nukleinowych.

Zidentyfikowano szereg różnych nukleotydów syntetycznych, które przejawiają aktywność przeciwrakową. Dobrze poznaną pochodną nukleozydową o silnym działaniu przeciwrakowym jest 5-fluorouracyl. 5-Fluorouracyl stosowany jest klinicznie w leczeniu nowotworów złośliwych, włącznie, na przykład, z rakami, mięsakami, rakiem skóry, rakiem narządów trawiennych i rakiem sutka. Jednakże, 5-fluorouracyl wywołuje poważne reakcje szkodliwe, takie jak wymioty, łysienie, biegunka, zapalenie jamy ustnej, małopłytkowość leukocytowa, jadłowstręt, pigmentacja i obrzęk. W patencie Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4336381 oraz w japońskich publikacjach patentowych nr nr 50-50383, 50-50384, 50-64281, 51-146482 i 53-84981 opisano pochodne 5-fluorouracylu o aktywności przeciwrakowej.

W patencie Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4000137 ujawniono, że nadtlenkowy produkt utleniania inozyny, adenozyny lub cytydyny z udziałem metanolu lub etanolu wykazuje aktywność skierowaną przeciw białaczce limfocytowej.

Arabinozyd cytozyny (określany także jako Cytarabina, araC i Cytosar) jest analogiem nukleozydowym deoksycytydyny, który został zsyntetyzowany po raz pierwszy w roku 1950, a wprowadzony do medycyny klinicznej w roku 1963. Stanowi on obecnie ważny lek, jeśli chodzi o leczenie białaczki szpikowej ostrej. Wykazuje on także aktywność w stosunku do białaczki limfocytowej ostrej, a w mniejszym zakresie jest użyteczny w leczeniu białaczki szpikowej przewlekłej i chłoniaka złośliwego nieziamiczego. Zasadniczą czynnością araC jest hamowanie syntezy jądrowego DNA. R. Handschumacher i Y. Cheng, „Purine and Pyrimidine Antimetabolites”, Cancer Medicine, rozdział XV-1, wydanie trzecie, red. J. Holland i in., Lea and Febigol, Publishers.

5-Azacytydyna jest analogiem cytydyny, stosowanym przede wszystkim do leczenia białaczki szpikowej ostrej i zespołu mielodysplazyjnego.

2-Fluoroadenozyno-5'-fosforan (Fludara, określany także jako FaraA) jest jednym z najbardziej aktywnych środków w leczeniu białaczki limfocytowej przewlekłej. Związek ten działa przez hamowanie syntezy DNA. Traktowanie komórek F-araA stowarzyszone jest z gromadzeniem się komórek na granicy Gl/faza S i w fazie S. Tak więc, jest on lekiem specyficznym w odniesieniu do fazy S cyklu komórkowe'go. Włączenie aktywnego metabolitu, F-araATP, opóźnia wydłużanie łańcucha DNA. F-araATP jest także silnym inhibitorem reduktazy rybonukleotydowej, kluczowego enzymu odpowiedzialnego za tworzenie dATP.

2-Chlorodeoksyadenosyna jest przydatna w leczeniu nowotworowego rozplemu komórek B o niskim stopniu zróżnicowania, takich jak białaczka limfocytowa przewlekła, chłoniak złośliwy nieziamiczy i białaczka kosmatokomórkowa. Jej spektrum aktywności jest podobne do spektrum aktywności preparatu Fludara. Związek ten hamuje syntezę DNA w rosnących komórkach i hamuje naprawę DNA w komórkach spoczynkowych.

Aczkolwiek obecnie zidentyfikowanych jest i stosowanych do leczenia raka szereg środków chemoterapeutycznych, poszukuje się wciąż nowych środków, które byłyby skuteczne, a zarazem przejawiały niski stopień toksyczności względem komórek zdrowych.

Toteż, celem niniejszego wynalazku było wytworzenie związków, które wykazują aktywność przeciwnowotworową a w szczególności aktywność przeciwrakową a także do leczenia stanów, zwłaszcza stanów innych niż nowotwór czy rak, które związane są z nienormalną lub niepożądaną proliferacją komórek. Przykładami stanów tego rodzaju są: dolegliwości skórne, takie jak nadmierne rogowacenie (włączając w to rybią łuskę, keratodermię, liszaj płaski i łuszczycę), brodawki, włącznie z brodawkami genitalnymi, i pęcherzyki na skórze, jak również jakakolwiek nieprawidłowa, lub niepożądana proliferacja komórek, którą można leczyć metotreksatem. Związki aktywne wytwarzane sposobem według wynalazku można wykorzystać także do wywołania lub ułatwienia poronienia.

Wytwarzana sposobem według wynalazku (-)-(2S,4S)-l((2-hydroksymetylo)-l,3-dioksolan-4-ylo)cytozyna, o wzorze 1, określana także jako (-)-OddC, L-OddC lub (-)-L-OddC, ewentualnie w postaci jej farmaceutycznie dozwolonej 5-podstawionej w ugrupowaniu cytozynowym pochodnej lub jej farmaceutycznie dozwolonej soli, znajduje zastosowanie

189 288 w leczeniu wyżej opisanych chorób, ewentualnie w formie kompozycji farmaceutycznych w połączeniu z farmaceutycznie dozwolonym nośnikiem.

Korzystnie, stosuje się 0-(2S.4S)-1X2-hydroksymetyy°)-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozynę w postaci wskazanego enancjomeru (enancjomer L) i zasadniczo bez obecności jej odpowiedniego enancjomeru (a więc, w postaci enancjomerycznie wzbogaconej, w tym w postaci enacjomerycznie czystej).

Sądzi się, że (-)-(2S,4S)-1-(2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozyna o wzorze 1 jest pierwszym przykładem nukleozydu „L”, który przejawia aktywność przeciwnowotworową.

Stwierdzono, że (-)-(2S,4S)-1-(2-hy'drc)ksymetyyo-i ,3-iiioksolan-4-yio)cy'toz.yna przejawia wybitną aktywność skierowaną przeciwko komórkom rakowym i wykazuje niski stopień toksyczności względem zdrowych komórek w organizmie gospodarza. Przykłady raków, które można leczyć tym związkiem obejmują (ale bez ograniczania się tylko do nich) raka płuca, raka okrężnicy/odbytnicy, raka sutka, raka prostaty, raka pęcherza, raka nosowo-gardłowego, raka trzustki, raka jajników, białaczki, chłoniaka, raka głowy i szyi, raka układu nerwowego ośrodkowego (włącznie z rakiem mózgu), raka szyjki macicy, czerniaka i raka wątrobowokomórkowego.

Korzystną pochodną L-OddC jest pochodna podstawiona w pozycji 5 ugrupowania cytozynowego, przedstawiona wzorem 2, w którym R oznacza F, Cl, -CH3, -C(H)=CI f?. -Br, -N1O2, -C=CH lub -C=N, zwłaszcza w postaci enancjomerycznie wzbogaconej.

Aczkolwiek korzystne wykonanie niniejszego wynalazku polega na wytwarzaniu związków aktywnych, albo ich pochodnych lub ich soli, występujących w konfiguracji nienaturalnej (w konfiguracji L), związki te albo ich pochodne lub ich sole, mogą występować w konfiguracji naturalnej (w konfiguracji D) lub w postaci mieszaniny racemicznej.

Związki wytwarzane sposobem według wynalazku są znane. (-)-L-OddC i jej pochodne można wytwarzać sposobem powyżej opisanym, zgodnie z metodą ujawnioną szczegółowo w PCT International Publication nr WO 92/18517, opublikowaną 29 października 1992.

Obecnie opracowany sposób według wynalazku jest zupełnie inny niż wyżej zacytowany znany sposób.

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania (-)-(2S,4S)-1-(2-hydroksymetyyo-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozyny o wzorze 1, polegający na tym, że poddaje się, ewentualnie zabezpieczoną, cytozynę reakcji z 1,3-dioksolanem o wzorze 3, w którym Ria oznacza wodór lub grupę zabezpieczającą grupę hydroksylową, włącznie z grupą acylową, a L oznacza grupę opuszczającą i, ewentualnie, usuwa się jakąkolwiek grupę zabezpieczającą grupę hydroksylową.

Drugim przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania 2-hydroksymetylo-4-(cytozyn-1-ylo)-1,3-dioksolanu, polegający na tym, że poddaje się związek o wzorze 4, w którym R1 oznacza grupę zabezpieczającą grupę hydroksylową, reakcji ze środkiem przekształcającym grupę okso w pozycji 4 pierścienia uracylu w grupę aminową, a następnie usuwa się grupy zabezpieczające.

Trzecim przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania (2Sa4S)-1-(2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozyny, polegający na tym, że poddaje się zabezpieczony 1,3-dioksolan o wzorze 5 reakcji z zabezpieczoną cytozyną zasadą, ewentualnie podstawioną w pozycji 5, przy użyciu kwasu Lewisa, nie racemizującego wytworzonego związku.

Sposobem według wynalazku wytwarza się (-)-(2S,4S)-1-(2-hydroksymetyyo-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozynę, włącznie z jej pochodną 5-podstawioną.

(-)-(2S.4S)-1-(2-hydroksymetyyo-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozynę określa się jako nukleozyd „L”. Ponieważ atomy węgla 2 i 5 pierścienia dioksolanowego są chiralne, ich podstawniki niewodorowe (odpowiednio CH2OH i cytozyną zasada) mogą mieć albo konfigurację cis (znajdują się po tej samej stronie), albo konfigurację trans (znajdują się po przeciwnych stronach) względem układu pierścieniowego dioksolanu. Tak więc, cztery izomery optyczne przedstawione są następującymi konfiguracjami (przy zorientowaniu ugrupowania dioksolanowego w płaszczyźnie poziomej tak, że tlen w pozycji 3 znajduje się z przodu): cis (z obiema grupami „w górę”, co odpowiada konfiguracji nukleozydów występujących w naturze, określanych jako nukleozydy „D”), cis (z obiema grupami „w dół”, co stanowi konfigurację nie spotykaną w naturze, z określeniem nukleozydy „L”), trans (z podstawnikiem przy C2 „w górę”, i podstawnikiem przy C5 „w dół”) i trans (z podstawnikiem przy C2 „w dół” i pod6

189 288 stawnikem przy C5 „w górę”. Sadzi się, że (-)-(2S,4S)-1-(2-hydroksymetyl.o-1,3-dioksolano-4-ylo)cytozyna, lub jej pochodna, jest pierwszym przykładem nukleozydu „L”, który wykazuje aktywność przeciwnowotworową. Jest to zaskakujące z uwagi na fakt, że ta konfiguracja „L” nukleozydu nie występuje w naturze.

Stosowany w niniejszym opisie termin „wzbogacony enancjomerycznie” odnosi się do kompozycji nukleozydowej zawierającej co najmniej około 95%, a korzystnie około 97%, 98%, 99% lub 100% pojedynczego enancjomeru tego nukleozydu. W korzystnym wykonaniu niniejszego wynalazku, (-)-(2S,4S)-1-(2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozyna, albo jej pochodna lub sól, występuje w kompozycji nukleozydowej złożonej zasadniczo z jednego enancjomeru, to znaczy jako wskazany enancjomer (enancjomer L) i zasadniczo w nieobecności odpowiadającego mu enancjomeru D (a więc w postaci enancjomerycznie wzbogaconej, włącznie z postacią enancjomerycznie czystą).

Związek aktywny może występować w postaci jego 5-podstawionej pochodnej lub farmaceutycznie dozwolonych soli.

Jak już wspomniano, do konkretnych przykładowych, farmaceutycznie dozwolonych pochodnych L-OddC należą wytwarzane sposobem według wynalazku (ale bez ograniczania się tylko do nich) związki o wzorze 2, w którym R oznacza F, Cl, -CH3, -C(H)=CH₂, -C=CH lub -C=N, -Br, -NO₂.

Korzystnie pochodna występuje jako enancjomer L, zasadniczo w nieobecności odpowiadającego mu enancjomeru (a więc w postaci enancjomerycznie wzbogaconej, włącznie z postacią enancjomerycznie czystą).

L-OddC, lub jej pochodna, może występować w postaci farmaceutycznie dozwolonych soli. Stosowany w niniejszym opisie termin „fannaceutycznie dozwolone sole lub kompleksy” odnosi się do soli lub kompleksów L-OddC, lub jej pochodnych, które utrzymują pożądaną aktywność biologiczną związku wyjściowego i nie przejawiają wcale, albo tylko w minimalnym stopniu, niepożądanego działania toksycznego. Przykładowymi solami tego rodzaju (ale bez ograniczania się tylko do nich) są ': (a) kwaśne sole addycyjne utworzone z kwasami nieorganicznymi (na przykład z kwasem chlorowodorowym, kwasem bromowodorowym, kwasem siarkowym, kwasem fosforowym, kwasem azotowym itp.), oraz sole utworzone z kwasami organicznymi, takimi jak kwas octowy, kwas szczawiowy, kwas winowy, kwas bursztynowy, kwas jabłkowy, kwas askorbinowy, kwas benzoesowy, kwas garbnikowy, kwas 2,2'-dihydr<^!^^^^1,1'-dinaftylometano-3,3'-dihydroksylowy, kwas alginowy, kwas poliglutaminowy, kwasy naftaleno sulfonowe i kwas poligalakturonowy; (b) zasadowe sole addycyjne, utworzone z kationami metali wielowartościowych, takich jak cynk, wapń, bizmut, bar, magnez, glin, miedź, kobalt, nikiel, kadm, sód, potas itp., albo z kationem organicznym wywodzącym się z N,N-dibenzyloetylenodiaminy, amonu lub etylenodiaminy; albo (c) kombinacje (a) z (b), na przykład taninian cynku lub temu podobne.

Bardziej szczegółowo, sposób postępowania według wynalazku jest następujący:

(1) sposób wytwarzania (2S,4S)-1-(2-hydrtd^i^;^ym^tt^Jl^-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozyny o wzorze 1 polega na tym, że :

(i) poddaje się ewentualnie zabezpieczoną cytozynę reakcji z 1,3-dioksolanem o wzorze 3, w którym Ru oznacza wodór lub grupę zabezpieczającą grupę hydroksylową, włącznie z grupą acylową, a L oznacza grupę opuszczającą; oraz, ewentualnie, usuwa się jakąkolwiek obecną grupę zabezpieczającą grupę hydroksylową.

(ii) poddaje się związek o wzorze 4 (w którym Ru ma wyżej podane znaczenie) reakcji ze środkiem służącym do przekształcenia grupy okso w pozycji 4 pierścienia uracylu w grupę aminową; usuwa się jakiekolwiek pozostałe grupy zabezpieczające z otrzymaniem pożądanego związku.

(h) sposób wytwarzania enancjomeru (-) lub (+) (2S,4S)-1-(2-hydroksymetylo-l,3-dioksolan-4-ylo)cytozyny, polega na tym, że poddaje się związek, lub jego pochodną (na przykład 5'-ester), występujący w postaci mieszaniny enancjomerów·· (-) i (+), wpływowi warunków, albo działaniu odczynników (na przykład na drodze reakcji z odpowiednim enzymem), sprzyjających rozdzieleniu enancjomerów oraz, jeżeli jest to konieczne, przekształca się utworzoną pochodną w związek wyjściowy. Alternatywnie, mieszaninę można przepuścić przez kolumnę do chiralnej chromatografii cieczowej, na której następuje rozdzielenie tego typu enancjomerów.

189 288 (i) sposób wywarzania (2S,4S)-l-(S-hydroksy.metylo)-l ,3-di°ks-dan-4-yl^o-4ytoz.yny, polega na tym, że poddaje się zabezpieczony 1,3-dioksolan o wzorze 5 reakcji z zabezpieczoną cytozyną zasadą, ewentualnie podstawioną w pozycji 5, przy użyciu kwasu Lewisa nie racemizujacego wytworzonego związku, takiego jak tπffuorometanosulfoniao trimetylosililu.

Jeśli chodzi o sposób (g) (i), do grup zabezpieczających grupę hydroksylową należą grupy zabezpieczające opisane szczegółowo w poniższej części niniejszego opisu, włączając w to takie grupy jak grupa acylowa (na przykład grupa acetylowa), grupa aryioacylowa (na przykład grupa benzoilowa lub podstawiona grupa benzoilowa), grupa tπfeozlometzΊona lub grupa monometokszarifenylometzlowa, grupa benzylowa lub podstawiona grupa benzylowa, trój podstawiona grupa sililowa, włącznie z grupą triaUdlosi 1 iłową (na przykład grupą dimetzloitert-butylosililową) lub grupa difenylometylosililowa. Związek typu cytozyny można ewentualnie zabezpieczyć trójpodst(nionymi grupami sililowymi. Grupy zabezpieczające można usunąć w zwykły-’ sposób. Grupą opuszczającą o symbolu L jest typowa grupa opuszczająca, jedna z tych grup, które są znane w dziedzinie chemii nukleozydów, na przykład może to być chlorowiec, taki jak chlor, brom lub fluor, grupa toluenosulfonylowa, grupa metanosulfonzlow(- grupa trifluorometaoosulfoniaoowα- grupa ałkok.szlowa- taka jak grupa metoksylowa lub grupa etoksylow(- albo grupa aczlow(- taka jak grupa acetylowa lub grupa beozoilowa.

Reakcję w sposobie (g) (i) można przeprowadzić w środowisku rozpuszczalnika organicznego (na przykład O-dichloroetanu lub acetonitrylu) w obecności kwasu Lewisa, takiego jak SoC1(, chlorek tytanu lub trifluorornetaoosulfonian trimetylosililu.

Związki o wzorze 3, w którym L oznacza grupę aczlowa- na przykład grupę acetzlowa) można wytworzyć na drodze reakcji związku o wzorze 6 (w którym Ry ma wyżej podane znaczenie) ze środkiem redukującym, takim jak, na przykład, tetr(hyd:ιydoglioiao litonza następnie obróbki z udziałem zwykłego odczynnika odpowiedniego dla otrzymania pożądanego związku pośredniego, na przykład bezwodnika kwasu karboksylowego, takiego jak, na przykład, bezwodnik octowy, w przypadku ayzlowaola- odczynników chlorujących lub bromujących w przypadku cklorowy-waoia, lub odczynników alkilujących.

Związek o wzorze 6 można wytworzyć za pomocą poddania związku o wzorze 7 reakcji z HOCH2CO2H w temperaturze podwyższonej.

Związek o wzorze 7 można wytworzyć za pomocą ozonolizy eteru lub estru allilowego o wzorze CłU-CH-CI R-OR albo dieteru Iub diestru d-buteno-ly-diolu o wzorze ROCH2-CH-CH-CH2OR, w których to wzorach R oznacza grupę zabezpiecząjąca- taką jak grupa alkilowa, grupa sililową lub grupa aczlona.

Jeśli chodzi o sposób (g) (ii), związek o wzorze 6 można poddać reakcji z 1,2,4-triazolem razem z dicklorofosforaoem 4-ckłorofeozlu, w wyniku czego otrzymuje się odpowiedni związek 4-(1,2,4-triazoililowz), który następnie przekształca się w pożądany związek typu (-aminy (cztydzoz) na drodze reakcji, na przykład, z metanolem.

Związki wyjściowe o wzorach 4 i 6 można wytworzyć, na przykład, za pomocą poddania odpowiedniej (ewentualnie zabezpieczonej) zasady reakcji ze związkiem o wzorze A w sposób αoalogiczoz do sposobu opisanego w pkt. (g) (i). Uracyl i cytozyną są handlowo dostępne z firmy Aldrich Chemical Co., Milwaukee, WI 53233, USA.

L-OddC, Iub jej poykodoa- można przekształcić w farmaceutycznie dozwolony ester na drodze reakcji z odpowiednim środkiem estryfikującym, takim jak, na przykład, halogenek lub bezwodnik kwasowy. L-OddC, lub jej farmaceutycznie dozwoloną pochodną, można przekształcić w jej farmaceutycznie dozwoloną sól w zwykły sposób, na przykład za pomocą obróbki z udziałem odpowiedniej zasady. Ester lub sól można przekształcić w związek wyjściowy, na przykład za pomocą hydrolizy.

Sposób według wynalazku ilustrują niżej podane przykłady. Przykładowy przebieg reakcji jest przedstawiony na załączonym schemacie, numery związków podane w przykładach w nawiasach odpowiadają numeracji ze schematu.

Przykład 1. Wytwarzanie 6-aokzdro-L-guloz.y

6-Aokydro-L-gulozę (2) wytworzono w jednym etapie, z wydajnością 60%, z L-gulozy (1) za pomocą poddania L-gulozy reakcji z kwasem, na przykład 0,5 N HCl [M.E. Ev(os i in., Carbohydr. Res./28, 359 (1973)]. Z pominięciem selektywnego zabezpieczania, jak tego dokonywano wcześniej [L.S. Jeong i in., Tetr^edron Lett., 33, 595 (1992) oraz J.W. Beach i in.,

189 288

J. Org. Chem., (1992, w druku)], związek (2) bezpośrednio przekształcono w dioksolanotriol (3) za pomocą utlenienia przy użyciu NaJO4, z następującą po tym redukcją z udziałem NaBH4, który, z pominięciem wyodrębniania, przekształcono w pochodną izopropylidenową (4). W rezultacie benzoilowania z wytworzeniem związku (5), odblokowania z wytworzeniem związku (6) i utlenienia diolu (6) otrzymano kwas (7). Związek (7) poddano dekarboksylacji utleniającej przy użyciu Pb(OAc)4, w środowisku suchego THF, w wyniku czego otrzymano, z dobrą wydajnością, octan (8), będący kluczowym związkiem pośrednim. Octan poddano kondensacji z pożądanymi pirymidynami (na przykład sililowaną tyminą i N-acetylocytozyną) w obecności TMSOTf, w wyniku czego otrzymano mieszaninę α, β, którą rozdzielono na kolumnie żelu krzemionkowego, w wyniku czego otrzymano pojedyncze izomery (9 i 10). Po odbenzoilowaniu przy użyciu metanolowego roztworu amoniaku otrzymano pożądaną (-)-OddC (11).

Przykład 2. Wytwarzanie (-)-1,6-anhydro-a-L-gulopyranozy (2)

Mieszaninę 33 g (0,127 mola) L-gulozy (1) i 330 ml (0,165 mola) 0,5 N HCl ogrzewano pod chłodnicą zwrotną w ciągu 20 godzin. Następnie mieszaninę oziębiono i zobojętniono do pH 6 przy użyciu żywicy (Dowex-2, forma HCO3) z przepuszczaniem powietrza przez bełkotkę. Żywicę zawracano do procesu po przemyciu 10% HCl, wodą, metanolem i nasyconym roztworem NaHCOj. Mieszaninę reakcyjną przesączono i żywicę przemyto 500 ml wody. Połączone przesącze zatężono do sucha i wysuszono przez noc pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymaną pozostałość poddano oczyszczaniu na 5 cm kolumnie (żel krzemionkowy, mesh, CHCI3-CH3OH, 10:1), w wyniku czego otrzymano ciało stałe o barwie lekko żółtej, które poddano rekrystalizacji z alkoholu absolutnego, w wyniku czego otrzymano 7,3 g (35,52%) bezbarwnego ciała stałego (2) [Rf = 0,43 (CHCI3-CH3OH, 5:1). Otrzymaną L-gulozę (11 g, Rf = 0,07) zawrócono do procesu, w wyniku czego otrzymano 5 g związku (2) (wydajność ogólna 60%).

Temperatura topnienia : 142,5 - 145°C.

’H NMR (DMSO-d6) δ : 3,22 - 3,68 (m, 4H, H-2, -3, -4 i -6a), 3,83 (d, Jebóa - 7,25 Hz, 1H, Hb-6), 4,22 (pseudo t, T.6a = 4,61 i 4,18 Hz, H, H-5), 4,46 (d, J^oh^ = 6,59 Hz, 1H, 2-Oh, wymienialny z ITO), 4,62 (d, J3-OH3 = 5,28 Hz, 1H, 3-Oh, wymienialny z ILO), 5,07 (d, J4-OH4 = 4,84 Hz, 1H, 4-OH, wymienialny z D₂O), 5,20 (d, J1₂ = 2,19 Hz, 1H, H-1).

[α]d²⁵ -50,011 (c, 1,61, CH3OH). ’

Przykład 3. Wytwarzanie (-)-(1'S,2S,4S)-4-(1,2-dihydroksyetylo-1,2-O-izopropylideno)-2-hydroksymetylo)-dioksolanu (4)

Do roztworu 11,3 g (0,07 mola) związku (2) w 350 ml metanolu oziębionego do temperatury 0°C, wkroplono, w ciągu 10 minut, roztwór 22,36 g (0,1 mola) NJO4 w 300 ml wody. Utworzoną mieszaninę mieszano mechanicznie w ciągu 15 minut. Do mieszaniny tej dodano 7,91 g (0,21 mola) NaBH4 i otrzymaną mieszaninę reakcyjną mieszano w ciągu 10 minut w temperaturze 0°C. Utworzone ciało stałe o barwie białej odsączono i przemyto 300 ml metanolu. Połączone przesącze zobojętniono za pomocą dodania około 200 ml 0,5 N HCl i zatężono do sucha. Otrzymaną pozostałość wysuszono przez noc pod zmniejszonym ciśnieniem. Utworzoną pozostałość o konsystencji syropu ucierano z 1200 ml mieszaniny metanolu i acetonu (1:5) przy użyciu mieszadła mechanicznego w ciągu 5 godzin, po czym ciało stałe o barwie białej (pierwszy rzut) odsączono. Przesącz zatężono do sucha i pozostałość rozpuszczono w 500 ml acetonu, po czym dodano 6,63 g (0,035 mola) kwasu p-toluenosulfonowego. Po mieszaniu w ciągu 6 godzin, otrzymaną mieszaninę zobojętniono przy użyciu trietyloaminy i odsączono ciało stałe (drugi rzut). Przesącz zatężono do sucha i otrzymaną pozostałość rozpuszczono w 350 ml octanu etylu. Po przemyciu 2 razy po 50 ml wody, osuszeniu (MgSO4), przesączeniu i odparowaniu, otrzymano 3,6 g produktu surowego (4) w postaci syropu o barwie żółtawej. Warstwę wodną zatężono do sucha i pozostałość wysuszono pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymany produkt (rzuty pierwszy i drugi) połączono z pozostałością po wysuszeniu warstwy wodnej i zawrócono do procesu przez mieszanie w ciągu godziny w 900 ml 10% metanolu-acetonu w obecności 16 g (0,084 mola) kwasu p-toluenosulfonowego, w wyniku czego otrzymano 5,6 g produktu surowego (4). Produkt surowy (4) poddano oczyszczaniu na suchej kolumnie żelu krzemionkowego (CH3OH-CHCI3,

189 288

1%-5%), w wyniku czego otrzymano 8,8 g (61,84%) związku (4) [Rf = 0,82 (CHC13-CH3-OH, 10:1)] _? w postaci bezbarwnego oleju.

H NMR (DMSO-dć) δ : 1,26 i 1,32 (2 x s, 2 x 3H, izopropylidenu), 3,41 (dd, Jch2oh,oh = 6,04 Hz, Jch20h,2 = 3,96 Hz, 2H, CH₂OH), 3,56 - 4,16 (m, 6H, H-4, -5, -1' i 2'), 4,82 (t, Joh,ch2 = 6,0 Hz, 1H, Ch₂OH, wymienialny z D₂0), 4,85 (t, J2ohch2oh - 3,96 Hz, 1H, H-2).

[a]_D ²⁵ -12,48 (c, 1,11, CHCI3). ’

Analiza elementarna.

Obliczono dla C^Oj : C 52,93; H 7,90.

Znaleziono: C 52,75; H 7,86.

Przykład 4. Wytwarzanie (+)-(1'S,2S,4S)-4-(1,2-dihydroksymetylo-1,2-O-iz.oprOpylideno)-2-(0-benzoiloksymetylo)dioksolanu (5)

Do roztworu 8,5 g (0,042 mola) związku (4) w 120 ml mieszaniny pirydyny i CH2O2 (1:2), wkroplono, w temperaturze 0°C, 6,5 ml (0,056 mola) chlorku benzoilu, po czym temperaturę podwyższono do temperatury pokojowej. Po mieszaniu w ciągu 2 godzin, mieszaninę reakcyjną szybko zadano 10 ml metanolu i utworzoną mieszaninę zatężono do sucha pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymaną pozostałość rozpuszczono w 300 ml CH2O2. Po przemyciu 2 razy po 100 ml wody oraz wodnym roztworem chlorku sodowego, osuszeniu (MgSO4), przesączeniu i odparowaniu, otrzymano pozostałość o konsystencji syropu, o barwie żółtawej, którą poddano oczyszczaniu metodą chromatografii kolumnowej na żelu krzemionkowym (EtOAc-heksan 4% - 30%), w wyniku czego otrzymano 10,7 g (83,4%) związku (5) [Rf = 0,45 (heksan-EtOAc, 3:1)] w postaci bezbarwnego oleju.

H NMR (CDCI3) δ : 1,35 i 1,44 (2 x s, 2 x 3H, izopropylidenu), 3,3 - 4,35 (m, 6H, H-4, -5. -1' i -2'), 4,44 (d, J = 3,96 Hz, 2H, CHOBz), 5,29 (t, J = 3,74 Hz, 1H, H-2), 7,3 - 7,64, 8,02 - 8,18 (m, 3H, 2H, -OBz).

[u]d²⁵ +10,73 (c, 1,75, CH3OH).

Analiza elementarna.

Obliczono dla C16H20O6 : C 62,33; H 6,54.

Znaleziono: C 62,39; H 6,54.

Przykład 5. Wytwarzanie (+)-(rS.2S.4S)-4-(1,2-dihydrokss^;etyk))-2-(O-benz.oiloksymetylo)dioksolanu (6)

Mieszaninę 5,7 g (0,018 mola) związku (5) i 1,05 g (0,0055 mola) kwasu p-toluenosulfonowego w 70 ml metanolu mieszano w temperaturze pokojowej w ciągu 2 godzin. Ponieważ reakcja nie zaszła do końca, rozpuszczalnik odparowano do połowy początkowej objętości, po czym dodano jeszcze 50 ml metanolu i 0,7 g (3,68 mmola) kwasu p-toluenosulfonowego. Po mieszaniu w ciągu jeszcze jednej godziny, mieszaninę reakcyjna zobojętniono za pomocą dodania trietyloaminy i rozpuszczalnik odparowano do sucha.

Pozostałość poddano oczyszczaniu metodą chromatografii kolumnowej na żelu krzemionkowym (heksan-EtOAc, 10% - 33%), w wyniku czego otrzymano 4,92 g (99,2%) związku (6) [Rf= 0,15 (heksan-EtOAcc, 1:1)] w postaci bezbarwnego syropu.

'H NMR (DMSO-d6 δ : 3,43 (m, 2H, H-2'), 3,67 - 4,1 (m, 4H, H-4, -5 i -1'), 4,32 (d, J 3,73 Hz, 2H, CH2-OBz), 4,60 (t, J = 5,72 Hz, 2'-OH, wymienialny z D2O), 5,23 (t, J = 3,96 Hz, 1H, H-2), 7,45 - 7,7, 7,93 - 8,04 (m, 3H, 2H, -OBz).

[a]_D ²⁵ +9,16 (c, 1,01, CHCb).

Analiza elementarna.

Obliczono dla C13H16O6 : C 58,20; H 6,01.

Znaleziono: C 58,02; H 6,04.

Przykład 6. Wytwarzanie (-)-(2S,4S)- i (2S,4R)-4-acetoksy-2-(O-benzoiloksymetylo)dioksolanu (8) '

Do roztworu 3,04 g (0,011 mola) związku (6) w 160 ml mieszaniny CCI4 i CH3CN (1:1) wprowadzono roztwór 10,18 g (0,048 mola) NaJO4 w 120 ml wody, a następnie 0,02 g hydratu RuO2. Mieszaninę reakcyjną mieszano w ciągu 5 godzin, po czym utworzone ciało stałe usunięto za pomocą odsączenia na Celite i przesącz odparowano do 1/3 objętości. Otrzymaną pozostałość rozpuszczono w 100 ml CH2O2 i warstwę wodną poddano ekstrakcji 2 razy po 100 ml CH2O2. Połączone warstwy organiczne przemyto 50 ml wodnego roztworu chlorku sodowego, osuszono (MgSO4), przesączono i odparowano do sucha, po czym pozostałość

189 288 wysuszono w ciągu 16 godzin pod zmniejszonym ciśnieniem, w wyniku czego otrzymano 2,6 g (91%) surowego związku (7).

Do roztworu 2,6 g (0,01 mola) surowego związku (7) w 60 ml THF wprowadzono, w atmosferze N2, 5,48 g (0,0124 mola) Pb(OAc)4 i 0,83 ml (0,0103 mola) pirydyny. Utworzoną mieszaninę mieszano w ciągu 45 minut w atmosferze N₂ i powstałe ciało stałe usunięto za pomocą odsączenia, po czym przemyto 60 ml octanu etylu. Połączone warstwy organiczne odparowano do sucha i otrzymaną pozostałość poddano oczyszczaniu metodą chromatografii kolumnowej na żelu krzemionkowym (heksan-EtOAc, 2:1), w wyniku czego otrzymano 1,9 g (69,34%) związku (8) w postaci bezbarwnego oleju.

^JH NMR (CDClj) δ : 1,998, 2,11 (2 x s, 3H, -OAc), 3,93 - 4,33 (m, 2H, H-5), 4,43, 4,48 (2 x d, J = 3,73, 3,74 Hz, 2H, CH₂OBz), 5,46, 5,55 (2 x t, J = 4,18, 3,63 Hz, 1H, H-2), 6,42 (m, 1H, H-4), 7,33 - 7,59, 8,00 - 8,15 (m, 3H, 2H, -OBz).

[α]₀2 -12,53 (c, 1,11,CHCl₃).

Analiza elementarna.

Obliczono dla C13H14O6 : C 58,64; H 5,30.

Znaleziono: C 55,771; H 5,34.

Przykład 7. Wytwarzanie (-)-(2S.4S)-1-|2-(benzoiio)-1,3-dioksolan-4-ylo]cytozyny (9) i (+)-(2S,4R)-1-[2-(benzyloksy)-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozyny (10)

Mieszaninę złożoną z 1,24 g (7,52 mmola) N⁴-acetylocytozyny w 20 ml suchego dichlorometanu, 15 ml heksametylodisilazanu i katalitycznej ilości siarczanu amonowego, ogrzewano w ciągu 4 godzin w atmosferze azotu. Otrzymany tak przezroczysty roztwór oziębiono do temperatury pokojowej. Do tak utworzonej sililowanej acetylocytozyny dodano roztwór 1,0 g (3.,76 mmola) związku (8) w 10 ml suchego dichlorometanu i 1,46 ml (7,55 mmola) TMSOTf. Otrzymaną mieszaninę mieszano w ciągu 6 godzin, po czym dodano 10 ml nasyconego roztworu NaHCO3 i mieszaninę mieszano jeszcze w ciągu 15 minut, po czym przesączono przez warstwę Celite. Przesącz odparowano i stałą pozostałość rozpuszczono w EtOAc. Po przemyciu wodą i wodnym roztworem chlorku sodowego, osuszeniu, przesączeniu i odparowaniu, otrzymano produkt surowy. Produkt ten poddano oczyszczaniu na kolumnie krzemionki (5% C^OH/CHCb) w wyniku czego otrzymano 0,40 g (30%) czystej mieszaniny α, β złożonej z (9) i (10) oraz 0,48 g (40%) mieszaniny α, β złożonej z (13) i (14). Mieszaninę z (14) poddano ponownej acetylacji w celu wyodrębnienia i połączoną mieszaninę α, β wydzielono przy użyciu długiej kolumny krzemionki (3% C^OH/CHCb), w wyniku czego otrzymano 0,414 g (30,7%) związku (9) w postaci piany i 0,481 g (35,6%) związku (10) w postaci piany. Te produkty o konsystencji piany ucierano z CHROk w wyniku czego otrzymano ciała stałe o barwie białej.

Związek (9) : UV (CH IRO!) : λ_ιη;ιχ 298 nm;

Analiza elementarna: (C^n^Os) C, H, N.

Związek (10) : UV (CfLOH) : λ^ 298 nm.

Przykład 8. Wytwarzanie (-)-(2S,4S)-1-(2-hydroksymetylo-1.3-dioksolan-4-ylo)cytozyny (11)

Roztwór 0,29 g (0,827 mmola) związku (9) w 50 ml CH4OH/NH4 (nasycony w temperaturze 0°C) mieszano w temperaturze pokojowej w ciągu 10 godzin. Następnie rozpuszczalnik odparowano i surowy związek (11) poddano oczyszczaniu na preparatywnych płytkach pokrytych krzemionką (20% C^OH/CHCb), w wyniku czego otrzymano produkt o konsystencji oleju. Poddano go krystalizacji z mieszaniny CH₂Cl₂ i heksanu, w wyniku czego otrzymano 0,136 g (77,7%) związku (11) w postaci ciała stałego o barwie białej.

UV : Xm_ix278,0 nm (ε 11967) (pH 2), 270,0 nm (ε 774) (pH 7), 269,0 nm (ε 8379) (pH 11).

Analiza elementarna: (C8HllN4O4) C, H, N.

189 288

ii o

WZÓR 4 ^R1a^O_76 °^R1a

WZÓR 5

WZÓR 6

H

WZÓR 7

189 288 <Ό «

X χ ο ο

X

χ o

α»

X m

η

Z ?Γ

ΙΟ<0

189 288

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarzania pochodnej (-)-(2S,4S)-1-(2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan-4-ylo)cytozyny, znamienny tym, żt poddajt się, ewentualnie zabezpieczoną, cytozynę reakcji z 1,3(dioksolanem o wzorze 3, w którym Ru oznacza wodór lub grupę zabezpieczającą grupę hydroksylową, włącznie z grupą, acylową, a L oznacza grupę opuszczającą i, ewentualnie, usuwa się jakąkolwiek grupę zabezpieczającą grupę hydroksylową.

2. Sposób wytwarzania 2-hydroks;ynetylo-4-(cytozyn-1-y]o)-1,3-dioksolanu, znamienny tym, że poddaje się związek o wzorze 4, w którym Ru oznacza grupę zabezpieczającą grupę hydroksylową, reakcji ze środkiem przekształcającym grupę okso w pozycji 4 pierścienia uracylu w grupę aminową, a następnie usuwa się grupy zabezpieczające.

3. Sposób wytwarzania (2S.4S)-1-(2-hydroksymetylo-1,3-dioksolan-4-yk-)cytozyny, znamienny tym, że poddaje się zabezpieczony 1,3-dioksolan o wzorze 5 reakcji z zabezpieczoną cytozyną zasadą, ewentualnie podstawioną w pozycji 5, przy użyciu kwasu Lewisa, nie racemizującego wytworzonego związku.