Opis patentowy opublikowano: 1986 03 15 128820 CZYTELNIA Urzedu Patentowego Int. Cl1 E04B 1/348 E04H 1/60 Twórca wynalazku: Uprawniony z patentu: Jacaues Wybauw, Bruksela (Belgia) Modul prefabrykowany dla konstruowania budynków Pirzedimiioteim wynalazku jest modul prefabryko- wany dla konstruowania budynków, przez zasta¬ wienie i nakladanie modulów. Znane sa liczne sposoby wznciazenia budynków z elementów poe- falbrykowanych w wytiwórni. iZname sa szczególnie rózne systemy budowlane stosuijajce ciezkie preifalbrykaty, w których elemen¬ tami prefaibrykowanymi sa plyty, belki lulb trój¬ wymiarowe komary iz betonu zibroj-onego. Koszty zwialzane 'z transportem i manipulacja stanowia znaczna czesc kotedbdw budynków wznoszonych tyim sposobem. W wyniku tego ciezkie pretfaibry- kalty moga byc stosowane ekonomicznie tylko wte¬ dy, gdy odleglosc oid wytwórni prefalbryfcatów do placu budowy nie jest duza.Poza pewna odlelglcscia, luib przy ograniczonych srddkach transportu, kolsizty transportu gwaltownie znosza zalety uzyskane z prefaibrykacji elemen- tów.Enane sa równiez rózne systemy 'oparte o lekkie preifalbrykaty. Elementy te, wykonzylsltuljajce glów¬ nie czesci metalowe, sa czesto stosowane jako czesc budynku, jak ma to imiejisce w przypadku scian oslonowych czy plyt fasadowych.(Pewne .znane technologie uimozliwiaJja (pomimo to wznoszenie budynków zlozonych calkowicie lulb prawie calkowicie z lekkich elementów prefabry¬ kowanych. Ogólnie te znane technologie sa pomi¬ mo to -ograniczone do specjalnych konsifcrukcjL bu- 10 15 20 25 30 2 dymków, zwlalszciza niewysokich, a glównie jedno- k cindylgnacyijnych.Celem wynalazku jest opracowanie konstrukcji modulu prefabrykowanego umozliwiajacego ' szylb- kie i ekonomiczne wytwarzanie budynków, za po¬ moca technologii lekkich prefabrykatów, która po¬ mimo zastosowania tych standardowych modulów prefabrykowanych, pozwoli na duza elastycznosc projektu archiitektonicznego budynków tak, ze mo¬ ga one byc odpowiednie dla wielu zastosowan./Ponadto celem wynaiaizku jest konstrukcja mo¬ dulu umozliwiajacego wytwarzanie budynków przez montaz na placu budowy z tych tyflfco nie¬ wiele rózniacych sie, lekkich modulów prefabry¬ kowanych, latwych w produkcji seryjnej, w (ma¬ gazynowaniu i w transporcie, które daja sie latwo skiladac i rozkladac plnzez pracowników o niezbyt wysokich kwalifikacjach, ora'z umozlitwiajaicego wytwarzanie budynków, w których konstrukcja ozejsci powyzej poziorou gruntu nie zawiera prac murarskich, poniewaz moduly prefabrykowane mo¬ ga byc latwo laczone ze soba srubami jak rów¬ niez umozliwiajacelgo wytwarzanie budynków, któ¬ re dzieki ich elastycznosci wyrazu architektonicz¬ nego, prostemu i efektywnemu ukladowi regulacji temlperatury, nadaja sie do wznoszenia w kazdej okolicy i w kazdym Mimacie, i które poinadito mo¬ ga byc doskonale integrowane w kaizda istniejaca zabudowe ze wzgledu na ich doskonala zdolnosc dostosowania do pnzefbiegu istniejacych dróg, ulic 128 820128 820 i alej, dzieki róznorodnosci ksztaltów i ilosci kon¬ dygnacji, przy stosunkowo laltwyim uimlies'zczainiu pod budynkami, w przelstaenii wynikajacej z isto¬ ty bud-owli, wszystkich poziomych rur i kabli miej¬ skiej infrastruktury, które zwykle sa zakopywane w, ziemi pod drogami otaczajacymi budynki ICM ten zostal osiagniety pnzez to, ze modul pre¬ fabrykowany dla konstruowania budynków, we¬ dlug wynalazku stanowi' metalowy graniastoslup prosty, zawierajacy: dolna ranne utwonzona z sze- róklich p^ajskowników rozmieszczonych wzdluz bo¬ cznych scian giramiasitoslupa, tak, ze dokiola kra¬ wedz dolnej raimy tworzy boki dolnej podis tego graniastoslupa; górna rame ultworzona z pla¬ skich szerokich belek rozmieszczonych wzdluz bo- oznydh scian graniastoslupa tak, ze góirna krawedz górnej ramy stanowi boki podstawy graniastoslu- pa; Wsporniki o przekroju w ksztalcie' litery V laiczaice dolna raime z górna rania, pnzy czym kaz¬ dy wspornik jest umieszczony tak, ze jego kra¬ wedz tworzy pionowa krawedz graniaistoslupa a jego pólki sa ustawione wzdluz bocznych scian graniastoslupa; oraz plyty przymocowane do dol¬ nej raimy i górnej ranny tworzace odpowiednio saimonosna górna sciane pozioma ustawiona na z góry ustalonym poziomie gómeij ramy i saimonos- na dolna sciane pozioma ustawiona na z góry usta¬ lonym poziomie dolnej ramy, przy czyim dolna i górna rama oraz górna i dolna sciana pozioma tworza proste pudlo otwarte od dolu.Dolna czesc dolneij ramy i dolna czesc górnej ramy oraz pionowe krawedzie boków wsporników maja wystajace krawedzie skierowane pod kateim prostym do wnetrza modulu, zas górna czesc dol¬ nej ramy i górna czesc górnej ramy maja wylsta- jace krawedzie skierowane pod katem do wnetrza (tych ram, a dolna pozioma sciana jest przesunieta w stosunku ido górnej krawedizd dolnej naimy dzieki czemu, górna czesc dolnej' ramy twonzy skierowa¬ na ku górze, wysunieta krawedz wzdluz krawedzi dolnej scdiany. iKorzystnie, do górnej kirawedzft dolnej raimy jest przymocowana blacha tworzaca sciane pozioma, a dolna pozioma sciana, ma na swej górnej po¬ wierzchni nilska, wysunieta krawedz przebiegajaca wzdluz obrzeza dolnej poziomej sciany, zas pod poziomem dolneij poziomej sciany, dolina rama ma jeden luib wieksza liczbe otworów dla prizeprowa- dzeniia rur i/lulb kabli. Dolna i/lub górna siciana pozioma maja jeden luib wieklsiza liczbe zamyka¬ nych 'Otworów o Wielkosci iiimtozaiwiajacej czlowie¬ kowi przejscie przez inie.Korzystnie, dolna Wllulb górna pozioma sciana maja otwór kolowy, (albo pólkoliiste wyciecie) iiimozliwiajacy instalacje sjpiralnejj klatki .schodo¬ wej dla utworzenia przejscia pomiedzy nalozony¬ mi na siebie miodulami.Modul wedlug wynalazku zawiera ponadto usztywniajace go metalowe zebra przymocowane do plyt i szerokich plaskowników, pnzy czym usztywnienia dolnej sciany poziomej sa przymo¬ cowane do jej dolnej strony, lecz wsizystkie usztyw¬ nienia modulu nie wykraczaja poza siciany boczne tworzacego go graniastosluipa.Dolna rama i górna rama w korzystnym wyfco- 10 15 20 25 30 40 45 50 55 naniu sa przerwane co najmniej w jednym ze swych narozy. Graniasitosiup prosty stanowiacy modul ma standardowa wysokosc dla danefgo bu¬ dynku wykonywanego z takich graniastoslupów, przy czym co najmniej dwa boki podstawy maja dlugosc równa dlugosci modularnej wspólnej dla wszystkich stosowanych modulów albo wielokrot¬ nosci tej dlugosci.Modul wedlug wynalazku stanowi polaczenie przemyslowo pretfaJbrykowanych elementclw takich jak rama dolna zaopatrzona w sciane dolna i rama górna zaopatrzona w sciane górna oraz wsporniki, i ma ksztalt graniastoslupa prostego o podstawie prostokatnej uformowanego popnzez polaczenie ze soba na stanowisku roboczym przemyslowo, pre¬ fabrykowanych elementów (Obejmujacych czesc dol¬ na wytworzona poprzez polaczenie ze soba boka¬ mi, na stanowisku roboczym, dwu jednakowych elementów prostokatnych, z których kazdy zawie¬ ra dolna rame i sciane dolna i czesc górna wy¬ tworzona poprzez polaczenie ze soba bokami na stanowisku roboczym dwu identycznych elemen¬ tów prostokatnych, z których, kazdy zawiera giónna rame i górna sciane oraz cztery wsporniki., Modul preifalbrykrowainy wedlug wynalazku jest korzystnie wykonany calkowicie z rmeltalu, zwlasz¬ cza ze stali.JJednakze moduly wedlug wynalaizku moga byc równiez calkowicie, lub czesciowo wykonane z drewna./Mozliwe jest zwilalszlaza jednoczesne wykorzysta¬ nie drewna i stali, w tym przypaidku, pewne ele¬ menty modulów, gónna i dolna rama, oraz dodat¬ kowo góirna i dolna sciana sa wykonane z drewna, podcizas, gdy inne elementy wiykonane sa ze sitali.Czesciowo do konstrukcji] modulów wykorzystane moga byc zbrojone tworzywa siatuczne, szczególnie do tworzenia górnych scian poziomych.Ogólny ksztalt modulów jest jednakowy, nieza¬ leznie od zastosowanych materialów. Elementy montazowe sluzace do laczenia ze soba elementów modulów musza oczywiscie byc wybrane odpo¬ wiednio do laczonych materialów.(Gdy modul posiada dolna sciane poizlioma, ko¬ rzystne jest, aby na jej calym obwodzie istnial maily, skierowany do góry wystep np. rzedu W0imoim, ponad górna strone dolnej sciany.W korzystnym przykladzie wykonania modul we¬ dlug wynalaizku ma ksiztalt graniastoslupa proste¬ go o standardowej wysokosci wspólnej dla wszy¬ stkich modulów zastosowanych w konstrukcji jed- nego budynku, ponadto w pewnym szczególnym wykonaniu dwa boki podstawy giraniastoslupa po¬ siadaja dlugosc równa dlugosci wzorcowej Wspól¬ nej dla wszystkich zasltosowanych modulów luib jej wielokrotnosci.Moduly wedlug wynalaizku moga byc wykonywa¬ ne calkowicie w wytwórni i transportowane w tej postaci na plac budowy.IW korzylsltnym przykladzie wykonania .modul jest jednak utworzony za pomoca znanych polaczen np. przez skrecanie srulbamft luib spawanie elementów prefabrykowanych, w sklad których wchodzi dol¬ na czesc bedaca rama dolna lub rama dolna zao¬ patrzona w sciane dolna, oraz górna czesc bedaca<5 rama górna lulb rania górna zaopatrzona w sciane górna, a takze wchodza wisipornliki modulu.IW pewnymi szczególnym ptrzykladzie wykonania modul ma ksztalt graniajstqsluipa prosteigo o pod¬ stawie prostokata i wytworzony jest poprzez mon¬ taz na placu budowy znanymi spasoibaimi z ele¬ mentów prefabrykowanych, w sklad których wcho¬ dzi ozejsc dolna, która e. kolei jest wytwanzcma przez polaczenie ze soba bckalmi na pilacu budowy, dwóch, identycznych czesci prostokatnych, z któ¬ rych kazda zaiwieira dolina raima i dolna sciane, czejsc górna, która -z kolei jelst wytworzona przez polaczen ze soba bokami na placu budowy, dwóch identycznych czesci pirotstokajtnych, w któ¬ rych kazda zawiera górna raime i górna sciane, a takze oztery wisiparniki.l (Budynek, .zlozony iz modulów prefalbryfcowanych, wediLuig wynalazku jest wytworzony co naijimnieij czesciowo przez polaczenie srulbami nalozonych na siebie i/luib zestawionych ize soiba modulów., B.udynek taki .zawiera wiele stosów, uimieszazo- nych iw odleglosci oid sielbie, utworzonych z modu¬ lów spoczywajacych na s"Obie. Kiaizdy podiom kaz¬ dego, stosu jest utworzony z modulów zestawio¬ nych bokami i polaczonych ze soba. Budynek za¬ wiera ponadto czesci dysltanlsowe itiwonzajce wolna przestrzen pomiedzy górna krawedzia gótrneo ra¬ my kazdego modulu i dolna krawedzia dolnej ra¬ my modulu na niego nalozonego, pnzy czym mo¬ duly, niepodlparte strona dolina sa przymocowane jedna lub kcilkoma scianaimi bocznymi do jednej lulb kiillku, scian . booznycih modulów tworzacych stosyj W pewnym szczególnym zastosowaniu wymie¬ nione czesci dystansowe tworza czesc modulów i utworzone sa przez kpnce wsporników modulów, wystajace poza dolna krawedz dolnej raimy i po¬ za górna krawedz gónnej raimy. iW pewnej korzystnej postaci, komstirukiclji buldyn- ki wykonane sar z modulów wedlug wynalazku, moduly te a co najjimnjeij niekjtóre z nich, wypo- saizome sa w pionowe oslony umtiesizczohe w ich naroznikach na cailej wysiakasci modulu, przyozyim odlpowiedhia pionowa sciana górna i/luib dolna po- siaidaija ojfcwory w miejscach, w. kitórych te naroz¬ ne oslony :sa doprowadzane do tych poziomych scian.(Te narozne oslony sa pol^lozone za pomoca od¬ powiednio uksztaltowanych przewodów z odtpó- wlietdnilmi naroznymi Oislonatmi modulów uimiesz- ozonydh powyzej iAulb ponizej, tworzac ciagle oslo¬ ny pionowe." ICialgile oslony pionowe, luib niektóre z nich, mo¬ ga .byc Masowane jako: oslony telchniazne rur i,luib kalali, przewody kominowe domowego agirzewania, ciagi przewodów weintylacyijhych lulb k'li:imatyza- cyjlnycb. iPlrzedmrot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladach wykonania na- rysunku, na kltórym fig. 1 przedstawia nodiul wynalazku, w widoku perspek¬ tywicznym w rozwinieciu, fig. 2 — modul o pod¬ stawie priostokaibnej w wiildoku perisipcktywiioznym, widziany od dolu, fig. 3 — modul o podstawie prostokatnej przeznaczany do;-tlwoirtzen'ia tuneli te¬ chnicznych w, podziemiu, w widoku pearspektywi- 6 cznym z dolu, fdg. 4 — modul, którego górna i dol¬ na sciana posiada wyciecia pólkoliislte, w- widoku peirsipektywiczmym od dolu, fig. 5< -- modul wy¬ posazony w bieg schodowy ze spocznikaimii, w wi- 5 doku perspektywicznym z dolu, fig.-6 — modul o podstawie trójkatnej, zaopatrzony w. górna i dol¬ na sciane pozioma, w widoku perisipefctywiciznyim z dolu, fig. 7 — schematycznie rózne teztaflty mo¬ dulów, w widoku z góry, fig. 8 — prefabrykowa- 10 ne czesci, których montaz przez polaczenie siruJba- mi umozliwia utworzenie modulu podobnego do modulu z fig. 2, w widoku perspektywicznym w rozwinieciu, fig. 9 — korzystny sposób montazu elementów pokazanych na fig. 8 do celów maga- 15 zynowania i transportu, fig. 10 — inne czeslci pre- falbrykowalne, .których, montaz przez skrecanie stiru- baimi umozliwia utworzenie modulu podobnego do modulu z fig. 2, w widoku perspektywicznym w rozwinieciu, fig. lii — ozesici prefajbrykowane. po- 20 dobne do uzytych do utworzenia modiulu pokaza¬ nego na fig. 8, których montaz przez sikreoanie srubaimi umozliwia skionistiruowanie duzego modu¬ lu o podstawie kwadraltowej, w widoku perspek¬ tywicznym w rozwtoiechi!, fig 12 — zefetaw, mlo- 25 dulów w punkcie ^zetkniecia' czterech mc^uftów ty¬ pu przedistawdonelgo na fig. 8, nalozonych z wy¬ korzystaniem czesci dystansowych, na cztery inne moduly tego samego rodzaju, w wlidoku pensipek- tywicznym, fig. 13. — inne i^refalbrykowane ele- 30 meiruty, kjtórych montaz pozwala na utworzenie modulu podobnego clo pokaizanegio na fig. 2, w wi¬ doku persipektywiciznym w rozwibiejciu, fig, 14 — ten sam modul po .zmontowaniu £ elamenltóiw skla¬ dowych, w widoku penspelktywicznyim od dolu, fig. 35 1S r~ piec(,rcd«zaijów dementów^^ s-tnilktwailnyich-isito- sowanych do wytwairzania modulów rodzaju po¬ kazanego na fig. 14, w widoku perspektywicznym, fig. 16 — wygodny sposób skladania elemieintów modulu pokazanego na fig. 1 dla przechowywania 40 i tranisiportu, w widoku pensipektywicianyim w roz- nieciu, fig. 17 — elementy pirelfalbrykowane .podiolb- ne do tych, które zastopowano do budowy modulu z figi. 14, których montaz przez skrecanie^ snoba¬ mi umozliwia utworzenie duzego modaiihr o pro- 45 stok^tnej podstawie, w wfid'oku perspekltyfwiciznym w rozwinieciu, *$5g. 19 -^ zestaw moduftów w punk- eie zertkiniecia dwóch modulów tyipu pinzedfetawio- nego na fig. 14 nalozonych na dwa inme moduly tego samego typu, w wdidoku perspelktywicznyin, so fig. 19 — moduly podobne do modulów z fig. 14, lecz maijace ich :górine i dolne raimy toriaz ich gór¬ ne i dolne sciany z drewna zamiiiast ze staiS, w widoku pe-rsipektywiioznym, fig... 20 — stoufc&ire budynku ikonisitiruowanego z, mioduiów wedllug wy- 55 nalaizkiii. w widoku pelrspeWtywicznyim, cizesciowo w rozwiinieQiu, fig. 21—26 prizedistawiaja niektóre z l^ciznyoh mozliwyjch zestawien modujlów wedlug wy¬ nalazku twonzacych budynki, w widokach .persipek- tywutelznych, fig. 26—128 — niektóre rodzaje budyn- eo ków, skonlsita^utowianych z modulów wedlug wyna¬ lazku, w Wid'oku z, góry, fig. 29 — schenaaltyioznie oibieg powtLeUrza w imstaflaioji cieplnej, w przekro¬ ju w jplaiazczyznie piionowej prostoipaidleij do fasady buidynku utwonzonego z mcdulóy wedlug wyna- ^ laizku, fig. 30 —/czejsc budyWku wykonanego z mo-128 820 8 dulów wedlug wynalazku, w przekroju wzdluz li¬ nii XXX-^XXX oznaczonej na fig. 29.Moduly pokazane na fig. 1 do 6 i 8 do 18 sa wy¬ konane z metalu korzysitnie ze sitali. Inne meltale moga równiez byc sitiosowane, lecz z zasady sa gorsze z punktu widzenia ceny i wytrzymalosci mechanicznej.Nalezy jednak zauwazyc, ze moduly weidlfug wy¬ nalazku moga byc wykonane .równiez calkowicie z drewna luib z komlbinaioji elemenltów drewnia¬ nych i sitalowych.. Na fig,. 19 przedstawiono kon- sJteukcje tego rodzaju.f- Niektóre elementy modulów, zwlaszcza górne sciany pionowe moga byc róiwniez wykonane ze zbórogólnego tworzywa sztucznego.Na figuirze 1 pokazano gllówne czesci modulu wedlug wynalazku, posiadajacego podsltiawe pro- stokaltnau Modul ten sklada sie z dolnej ramy 1, górnej raimy 2 i czterech wsporników 3.(Modul moze ponadto posiadac górna sciane, po¬ zioma 4 i/luib dolna sciane pozioma 5. Wiekszosc modulów stosowanych do konstrukcji budynków posiada, zairówno górna sciane pozioma jak i dolna sciane .pozioma.Korzystnie, kazda górna sciana pokorna ma je¬ den lufo kilka otworów 6 pozwalajacycn na przej'- s'cie czlowieka, dosit osowanych do zamykania zdej¬ mowana plylta.(Rózne elementy skladowe moidailu- sa wykonane z metalu, najlepiej z& sitali. Inne materialy sa tez odpowiednie, lecz z zaisady sa mniej korzyisltine z punktu wiidizenda ceny luib wyltrizymalosci mecha¬ nicznej.Porzez polaczenie wskazanych powyzej elementów skladowych powstaje modul- taki jak pokazano na fig. 2./Kazda rama dolna 1 lub rama górna 2 moze np. byc wyikcinana przez .spawanie czterech pasów sze- rokiego plaskownika. . Kazda rama moze równiez byc wykonana za pomoca jednego spawu z pojedynczego kawalka plaiskownika zagietego Odpowiednio dla uformowa¬ nia raimy prostokaitnej.JKazdy wisporniik 3 mia przekrój w kslztallcie V i moze byc wykonany przez zespalanie pod katem prototyim dwóch szerokich kawalków plaskownika luib przez zagiecie pod kajtem prositym pojedyn¬ czego szerokiego kaiwaflka plaiskownika o podwój¬ nej .sizerckosci. -i Sciana górna 4 wykonana jesit z arkusza metalu polaczonego np. przez spawanie z górna krawe¬ dzia raimy górnej 2.Sciana dolna 5 wykonana jest z arkusza metalu polaczonego np. pnzez spawanie z dolna rama 1 w poblizu jej .gónneij krawedizi. Sciana dolna 5 mo¬ ze nie byc umieszczona na poziomie górnej kra- wejdzi dolnej ramy 1, lecz jest lekko przesunieta w dól, .tak, ze górna czesc dolnej ramy tworzy ponad sciana dolna 5 mala wyisitaijaca krawejdz, np. o wysokosci rzedu 10 mm. Zalety tego ustawienia przedstawione beda ponizej.Na figur,ze 1 prizeSsltawiomo pewne szczególykon¬ strukcji, które zostana omówione w odniesieniu do figi 2, która przedstawia modul skonsftiru-owa- ny przez polaczenie ze soba elemenltów skladowych 1—6.W peiwnylch modulach wedlug wynalazku otwory dwóch .przeciwnych scian bocznych sa zamkniete 5 plytami wzmacniajacymi 7 wykonanymi z ciezkich arkuszy sitalowych zaopaltrzonych w usztywnienia 8. Na fig. 1 przedstawiono takie plyity 7 przezna¬ czone do zamkniecia oltworów w dwóch scianach duzych boków modulu prositokaitnego. Plyty 7 sa io przymocowane itirWale np. pnzez spawanie lulbskre¬ canie STuibami, do wsporników 3 i do dolnej ra¬ my 1 oraz do górnej ramy 2 bez wystawania na zewnatrz poza sciany boczne modulu. Takie plyfty 7 sluza glównie do wzmocnienia pewnych modti- 15 lów nie posiadajacych górnych i dolnych scian poziomych, nadajac tym strukturom wieklsza szty¬ wnosc., iNalezy zauwazyc, ze przedistawione plyity wzmac¬ niajace nie powinny byc mylone z lekkimi prze- 20 grodami, o kltórych bedlzie mowa pózniej, które zasadniczo nie wzmacniaja modulów i skonstruo¬ wanych z nich budynków.Modul A przedlsltawiiony na fi|g. 2 ma kisritalfc sze¬ scianu. Na fig. 2 mozna zauwazyc rózne elemenity 25 skladowe 1 do 6 z fdg. 1. Na fi|g, 2 pokazano rów¬ niez, ze dolna rama 1 ma na dnie wysltajaca kira- wedz 9, a górna rama 2 ma na dnie wystajaca krawejdz 10, a pionowe krawedzie boków wspor¬ ników 3 maja wyisitajace kiraweidizie 11. Wlszyistkie 30 krawejdizie wyiatajaice sa prasitapadle do elementów i skierowane do wnetrza modulu.Wiekszy bok podstawy szescianu ma dlugosc dwukrotnie wieksza od dlugosci malego boku tej podisitawy. Ten szczególny uklad stanowi liczne za- 35 lety przy laczeniu .modulów, zwlaszcza, gdy nalezy ze&tawic moduly A pnzez mocowanie dwóch mo¬ dulów A jednym z ich malych boków do duzego boku .trzeciego modulu A.Polna rama 1 i górna rama 2, wisporndki 3 oraz 40 sciana górna 4 i sciana dolna 5 sa wzmocnione za pomoca us-ztywmien 12—16. Usztywnienia te moga byc metalowymi zebrami pnzyspawanymi do arku¬ szy luib sizerokich plaskowników, kltóre wzmacnia¬ ja- Mioga one równiez byc ksztaltownikami mejtaiLo- 45 wymi, np. w ksztalcie L, U, C pnzyimocowanymi srubami do tych arkuszy metalu lub szerokich plaskich belek.IW górnej scianie 4 Mniej e otwór 6 pomiedzy usztywnieniami 13 izamykany odczepiana plylta. 50 Drugi otwór 6 umieszczony np. symetrycznie wzgjle- dem pierwszego, moze byc dadaltkowo usyltuowany w scianie górnej 4, miedzy uisatywniieniaimi 14.Otwory 17 sluzace zwlaisizciza do przejtscia rur lub kabli isltnieja w dolnej ramie 1. 55 iW wykonaniu przedlsitawionym przykladowo na fig. 2 kazdy maly bok doflhej ramy 1 posiada po¬ jedynczy otwór 17 umieszczony w polowie dróg1! pomiedzy pionowymi krawedziami ramy, przy czym kazdy duzy bok ramy 1 posiada dwa otwory 17. 60 Dolna rama 1 i górna rama 2 posiadaja otwo¬ ry 18, które umozliwiaja skrecanie srubami zesta¬ wionych modulów. W wykonaniu z fig. 2 kazda mala sciana modulu A posiada cztery szeregi po dziewiec otworów 18 uimLeszczonych Milsko piono- 65 wych krawedzi modulu. Kazda duza boozna scia-128 820 9 10 20 25 na -modulu A posiada osiem szeregów po dziewiec otworów 18. iNalezy zauwazyc, ze uklad, oltworów 17 i 18, jeisit taki, ze gdy dwa moduly A zositana umieszczone jedna z malych scian boiazinyich naipnzeciw duzej 5, sciany bocznej trzeciego moduftu A wówdzas kaz¬ da miala sciana botizha pokrywa polowe duzej1 scia¬ ny bocznej, zas otwory 17 i 18 w stykajajcych sie scianach .pokryja sie wzajiemniie.(W zmienionym pnzyfciladizie wykJonamia, boki io wsporników 3 podobnie sa zaoipaltrzone w otwory pod STUiby.W scianie góirnej 4 i dolnej 5 w polblizu kazidej z aztereoh pionowych krawedzi moduftu A wyko- nane sa trójkatne otwory 19. Wzdluz kazidej pio- 15 nowej krawedzi modulu A moze byc wiec umie- siziozona pionowa oslona narozna prowadzaca do tych otworów 19 (ifig. 29, 30)..IWygodhie jeisit twomzyc narozna osilome tego ro¬ dzaju przez modowanie, równolegle do pionowej kirawejdzi modulu A, sciany prostokaltnej, przymo¬ cowanej kirawedziaimi pilonowymi do wystajacych krawedzi 11 wisparmika 3. Ta prosfookajtna sciana, óbejimiujaca cala wysokosc (pomiedzy (podloga a su¬ fitem, twiorzy wiec ze wisipornlilkiem 3 i czescia górnej, ramy 2 oslone narozna o .przekroju prosto¬ katnym* IKanzylsitine jest ulmiesizczenie takich oisilon naroz¬ nych w czterech narozniikach kazdego modulu A.Gdy w pewnych polozeniach oslony te nie sa po¬ trzebne, otwory 19 moga byc zamkniete za pomo¬ ca zdejmowanych ,plylt.Modul C przedsitawiiony na fig. 3 przeznaczony je&t do bezposredniego umieszczenia na funda- 35 mencie lulb na kondygnacji fundamentu nip. z be¬ tonu zbnojonego, do którego moze byc mocowany znanymi srodkami. Modul C jest podobny do mo¬ dulu A przedstawionego na ffig. 2, lecz w scianie dolnej 5 wykonane sa dwa otwory wejsciowe 6 40 pozwalajace na dostep do przestrzeni pomiedzy sciana dna 5 i fundamentami. Otwory 6 sa pola¬ czone usztywnieniami 13 i moga byc zamkniete zdejmowanymi plytami.Ponadto otwory dwóch malych bocznych scian 45 modulu C sa zamykane na wiekszej czesci ich wy¬ sokosci przez plyty 20 wykonane z ciezkich arku¬ szy metalowych wzmocnionych usztywnieniami 21.Wykorzystanie modulów C i powód istnienia plyt 20 wytlumaczony bedzie podczas omówienia 50 fig. I2i0 i 22.W zmienionym przykladzie wykonania dwie ma¬ le boczne soiany modulu C sa calkowicie zamknie¬ te plytami. W innym przykladzie dwie male bocz¬ ne sciany modulu C sa otwarte a plyty zamykaja 55 dwie duze boczne soiany calkowicie lub do pewnej wysokosci.Na figurze 4 przedstawiono modul D o kon¬ strukcji pozwalajacej na instalacje spiralnej klatki schodowej laczacej zestawione moduly. Modul D 60 jest podobny do modulu A, lecz jego sciana górna 4 i dolna 5 posiada pólkoliste wyciecie.Pólkoliste wyciecie sciany dolnej 5 umieszczone jest po stronie jednej z duzych scian bocznych, a jego srodek jest umieszczony w polowie odleglo- <5 sci pomiedzy pionowymi krawedziami tej duzej sciany bocznej.Dolna rama 1 przerwana jest w miejscu, w któ¬ rym znajduje sie ten otwór. Szeroka plaska belka wygieta pólkoliscie umieszczona jest wzdluz kra¬ wedzi sciany 5, w której wykonane jest wyciecie.Ta szeroka plaska belka 22 polaczona jest, np. spawaniem do krawedzi soiany 5, a równiez do dolnej ramy 1 w miejscach jej przerwania. Po kazdej stronie pólkolistego wyciecia dolna rama 1 posiada szereg otworów .pod sruby 23.(Sztywnosc, modulu D jest zwiekszona w obszarze wyciecia za pomoca grubego arkusza 24 posiada¬ jacego podobnie wyciecie pólkoliste. Arkusz 24 umieszczony poziomo pod sciana 5 polaczony jest, np. spawaniem do dolnej krawedzi dolnej ramy 1 i do szerokiej plaskiej belki 22. Arkusz wzmacnia¬ jacy 24 jest podobnie polaczony do sciany dolnej 5 za pomoca czesci 25 z arkusza metalu umiesz¬ czonych plionowo i przymocowanych znanymi urza¬ dzeniami do soiany 5 i do krawedzi arkusza 24 umieszczonego pod ta sciana 5. Wiele takich czesci 25 z arkusza metalu moze byc przymocowanych przez spawanie, lecz przynajmniej jednia czesc 25 musi byc przymocowana w sposób rozlaczny np. za pomoca srub tak, ze pozwoli na dostep do otworów pod sruby 23 po wewnetrznej stronie dolnej ramy 1.Pólkoliste wyciecie w scianie górnej 4 umiesz¬ czone jest pionowo, na przedluzeniu wyciecia w scianie dolnej 5. Wzdluz tego wyciecia w scianie 4 umieszczone sa takie same elementy 22 do 25 i polaczone w podobny sposób.Gdy dwa moduly D sa polaczone bokami w od¬ powiedni sposób, wyciecia pólkoliste uzupelniaja sie tworzac otwory kolowe pozwalajace na umiesz¬ czenie spiralnej klatki schodowej laczacej nalo¬ zone moduly D.Dla poziomów dolu i góry spiralnej klatki scho¬ dowej istnieja moduly podobne do modulu D, w których tylko górna lub dolna sciana posiada wy¬ ciecie pólkoliste. Dolna lub górna czesc modulu jest w nich taka sama jak w module A.Moduly C i D moga posiadac oslony narozne, tak sarno jak moduly A.Na figurze 5 przedstawiono modul B przezna¬ czony zasadniczo do pomieszczenia urzadzen prze¬ znaczonych do pionowego przenoszenia sie osób lub przedmiotów pomiedzy rozmaitymi kondygna¬ cjami budynku. W przykladzie pokazanym na fig. 5 w module B umieszczona jest klaika schodowa.Stos modulów B tworzy tu szyb klatki schodowej, lecz moze byc równiez wykorzystany jako szyb dzwigu lub windy.Podobnie do modulu A, modul B sklada sie z dolnej ramy 1, górnej ramy 2 i czterech wsporni¬ ków 3, lecz nie posiada podlogi i sufitu.Na calym obwodzie wewnetrznym dolna rama 1 posiada usztywnienie 26 umieszczone blisko górnej krawedzi. Usztywnienie 26 umieszczone jest na poziomie, na którym sciana dolna 5 znajduje sie w module A.Na górze górnej ramy znajduje sie krawedz wy^ stajaca 27, skierowana pod katem prostym do we¬ wnatrz.11 128 820 12 Dwie duze boczne sciany modulu B zamkniete sa plytami wzmacniajacymi 7 wykonanymi z gru¬ bych arkuszy metalu zaopatrzonych w usztywnie¬ nia 8. Plyty 7 sa mocno przymocowane, np. przez spawanie lub '¦ srubami, do wystajacych krawedzi wsporników 3 i dolnej ramy 1 oraz górnej ramy 2, zapewniajac w ten sposób sztywnosc modulu B.Na fig. 5 jedna z dwóch plyt 7 przedstawiona jest z wyrwaniem.Istnieja równiez moduly podobne dó moduTu B, lecz posiadajace badz sciane dolna, identyczna do sciany 5 modulu A, badz sgórna identyczna do sciany 4 modulu B. Moduly tego rodizaju sa sto¬ sowane w kondygnacji górnej lub dolnej szybu klatki schodowej, windy czy dzwigu.Gdy stos modulów B stosowany jest jako szyb klatki schodowej, prefabrykowane spoczniki 28 sa w nim mocowane np. srubami lub przez spawa¬ nie. Pomiedzy spocznikami 28 sa mocowane dwa prefabrykowane biegi schodów 29, na kondygna¬ cje. Mala sciana boczna modulu B umieszczona na poziomie spocznikEi posredniego, zamknieta jest za pomoca przymocowanej plyty.Modul J przedstawiony na fig. 6 posiada ksztalt graniastoslupa prostego, którego podistawa jest trójkatem równobocznym. Struktura modulu J jest podobna do struktury modulu A.Modul J posiada dolna naime 30, górna rame 31, trzy wsporniki 32, sciane górna 33 i dolna 34, przy czym trzy wsporniki 32 posiadaja przekrój w ksztalcie V, którego boki tworza ze soba kat 60°. Dolna raima 30 posiada dino z wystajaca kra¬ wedzia 9, górna rama 31 posiada dno z wystajaca krawedzia 10, pionowe krawedzie wsporników 32 posiadaja wystajace krawedzie 11., Wszystkie wy¬ stajace krawedzie skierowane sa pod katami pro¬ stymi do wnetrza modulu J.Dolna rama 30, górna rama 31, wsporniki 32, sciana górna 33 i dolna 34 wzmocnione sa za po¬ moca usztywnien oznaczonych 15, 16, 35, 36 i 37.W scianie górnej 33 wykonany jest wlaz; 38 pola¬ czony usztywnieniem 37 kolowym, kazda boczna sciana modulu J jest taka sama jak duza sciana boczna modulu A i posiada dwa otwory 17 po¬ zwalajace na przejscie rur lub kabli oraz osieni szeregów otworów pod sruby 18. Na fig. 1 do 6 przedstawiono przykladowo tylko niektóre moduly wedlug wynalazku.Na figurze 7 przedstawiono schematycznie rózne ksztalty modulów wedlug Wynalazku w rzucie z góry w malej podzialce.Wiekszosci modulów pokazanych na fig. 7 nie przedstawiono ani nie opisano szczególowo, lecz ich struktura jest podobna do modulów opisanych poprzednio.Wszystkie moduly przedstawione na fig. 7 po¬ siadaja ksztalt graniastoslupa prostego i zgodnie Z korzystnym wykonaniem wedlug wynalazku po¬ siadaja te sama wysokosc, ponadto przynajmniej dwa boki podstawy tych graniastoslupów posia¬ daja dlugosc, która jest równa dlugosci wzorco¬ wej, wspólnej dla wszystkich modulów, lub wie¬ lokrotnosci tej dlugosci wzorcowej. Wysokosc kaz¬ dego graniastoslupa wynosi np. 3075 mm, a wy¬ mieniona dlugosc wzorcowa — 2250 mm. Wymiary te stanowia nieograniczajacy przyklad, .Wszystkie moduly posiadaja dolna i górna iteme oraz wsporniki laczace ramy ze soba. Ksztalt ram oczywiscie odpowiada ksztaltowi podstawy grania¬ stoslupa, wsporniki maja ponownie przekrój o ksztalcie V, a kazdy wspornik umieszczony jest tak, ze boki jego sa ustawione wzdluz scian bocz¬ nych graniastoslupa. Pewne moduly ponadto po¬ siadaja sciane dolna i górna, na fig. 7 moduly takie sa zakreskowane.Moduly A, B, C, D i E posiadaja jako podstawe prostokat, którego maly bok posiada dlugosc rów¬ na dlugosci wzorcowej, dlugosc duzego boku pod¬ stawy jest dwukrotnie wieksza od dlugosci wzor¬ cowej. Moduly A, B, C i D zostaly powyzej opi¬ sane w odniesieniu do fig. 1 do 5.Modul E jest podobny do modulu A, lecz w jego scianie górnej i dolnej znajduje sie otwór kolowy pozwalajacy, na umieszczenie spiralnej klatki scho¬ dowej dla przejscia pomiedzy nalozonymi modula¬ mi.Moduly F, G i H sa podobne odpowiednio do modulów A, pi E, lecz maja podstawe kwadrato¬ wa o boku .równym dlugosci wzorcowej.Moduly J,. K, L i M posiadaja podstawe w ksztalcie trójkata równobocznego o dlugosci boku dwukrotnie wiekszej od dlugosci wzorcowej.„Modul J zostal opisany w odniesieniu do fig. 6.Modul K jest bardzo podobny do modulu J, lecz nie ma sciany górnej lub dolnej. Na calym we¬ wnetrznym obwodzie jego ramy dolnej 30 znaj- duje sie usztywnienie 26 umieszczone w poblizu krawedzi górnej.Górna ramia 31 posiada na wierzcholku krawedz 27 wystajaca pod prostymi katami do wnetrza1 ra¬ my 31.Modul L jest przeznaczony do umieszczenia bez¬ posrednio na fundamencie, lub na kondygnacji fundamentu, jest on podobny do modulu J, lecz w jego scianie dolnej znajduje sie jeden, lub kilka wlazów umozliwiajacych dostep do przestrzeni po¬ miedzy sciana dolna 5, a fundamentami.Modul M jest równiez podobny do modulu J, lecz w jego scianie górnej i dolnej, istnieja kolo¬ we otwory pozwalajace na instalacje spiralnej klatki schodowej do przejscia pomiedzy nalozo¬ nymi modulami.Moduly N i P równiez maja podstawe w postaci trójkata równobocznego, jednak boki tej podsta¬ wy maja dlugosc równa dlugosci wzorcowej. Poza tym moduly N i P sa odpowiednio podobne do modulów J i M.Moduly Q i R posiadaja podstawe w postaci równoramiennego trapezu, którego trzy boki maja dlugosc równa dlugosci wzorcowej, a bok czwarty jest równy dwukrotnej dlugosci wzorcowej.Poza tym moduly Q i R sa podobne do modu¬ lów J i M, tzn. modul Q posiada sciane górna i dolna, a modul R kolowe otwory w scianie gór¬ nej i: dolnej do instalacji spiralnej klatki schodo¬ wej.Moduly S i T posiadaja podstawe w ksztalcie trójkata prostokatnego, którego ; najkrótszy bok posiada dlugosc wzorcowa, a przeciwprostokajtna 10 15 20 25 30 35 4tf 45 50 55 6013 128 820 14 jest dwukrotnie dluzsza od dlugosci wzorcowej.Poza tym moduly S i T sa podobne do modulu J.Moduly U i W sa podobne do modulów S i T lecz ich sciana górna i dolna posiadaja wyciecia pólkoliste. Wyciecia sa umieszczone na boku two¬ rzacym dluzsza ze scian bocznych tworzacych kat prosty.Struktura modulów U i W jest podobna do mo¬ dulu D, moze latwo byc zrozusmiana w odniesie¬ niu do fig. 4. Nalezy zrozumiec, ze przez polacze¬ nie odpowiednio zestawionych modulów U i W otrzyma sie strukture podobna do modulu M.Moduly Y i Z posiadaja podstawe w ksztalcie trójkata równoramiennego. Poza tym moduly te maja strukture podobna do modulu J. Modul Y posiada podstawe w ksztalcie trójkata równora¬ miennego, którego dwa równe boki maja dlugosc dwukrotnej dlugosci wzorcowej. Trzeci bok trój¬ kata ma dlugosc, która moze byc wybrana we¬ dlug wymagan konstrukcja. W pewnym wykona¬ niu trzeci bok posiada dlugosc równa dlugosci wzorcowej.Modul Z posiada podstawe w ksztalcie trójkata równoramiennego, którego dwa równe boki maja dlugosc równa dlugosci wzorcowej. Trzeci bok moze byc wybrany zalegnie od wymagan.Szereg modulów pokazany na fig. 7 nie jest kompletny. Mozna latwo wyprowadzic inne ksztal¬ ty modulów. Moduly moga byc polaczone ze soba w wiele kombinacja umozliwiiajac konstruowanie zróznicowanych budynków.Rozporzadzanie wszystkimi modulami pokazany¬ mi na fig. 7 nie jest konieczne do skonstruowania budynku. Same moduly A, B i C wystarcza do realizacji wielu typów budynków.Przy prefabrykacji modulów takie same czesci moga byc zastosowane przy wytwarzaniu wielu rozmaitych modulów. Tak wiec wszystkie wspor¬ niki dla modulów od A do H sa takie same. To obowiazuje równiez dla modulów J do P.W wybranym wykonaniu moduly sa wytwarza¬ ne przez laczenie ze soba, za pomoca znanych urzadzen, elementów fabrycznie prefabrykowa¬ nych.Przykladowo na fig. 8 przedstawiono elementy prefabrykowane, których laczenie srubami pozwa¬ la na skonstruowanie modulu A podobnego do przedstawionego na fig. 2.W sklad tych elementów wchodzi: czesc dolna zawierajaca rame 1 i sciane 5, czesc górna zawie¬ rajaca rame 2 i sciane 4, cztery wsporniki 3 oraz osiem katowników 39 umozliwiajacych polaczenie wsporników 3 z czescia dolna i górna, katowniki te umieszczone sa wewnatrz ram i wsporników.Dla umozliwienia polaczenia srubami, wsporniki 3 posiadaja na kazdym koncu i na kazdej krawe¬ dzi szeregi po dziewiec otworów pod sruby 18, a katowniki 39 posiadaja trzydziesci szesc otwo¬ rów pod, sruby.W kazdym szeregu dziewieciu otworów 18 umieszczonych blisko narozników ram 1 i 2 i w kazdym szeregu dziewieciu otworów 18 we wspor¬ nikach 3, pojedynczy otwór 18 nip, otwór w srodku kazdego szeregu jest poglejbiony po zewnetrznej stronlie modulu A.Przy montazu w wytwórni elementy modulu A sa najpierw laczone razem za pomoca sruby o wpuszczanym lbie w kazdym otworze poglebio¬ nym. W ten sposób lby srub nie wystaja poza 5 sciany boczne modulu A. Polaczenie takie jest do¬ statecznie wytrzymale, aby pozwolic na podnosze¬ nie modulu za pomoca dzwigu i umieszczanie w polozeniu, które ma przyjac we wznoszonym bu¬ dynku,.Gdy wiele modulów jest zestawianych w tej sa¬ mej koordynacji budynku, wolne otwory 18 pod sruby zostaja wykorzystane do polaczenia sruba¬ mi zestawionych modulów (fig. 112).Na figurze 9 przedstawiono korzystny przyklad ukladania elementów modulu A rodzaju przed¬ stawionego na fig. 8 dfla celów przechowywania i transportu. Czesc dolna modulu jest odwrócona górna strona do dolu, tak, ze tworzy plaski po¬ jemnik metalowy, w którym umieszczone sa cztery wsporniki 3 i osiem katowników 39, w pojemniku umieszczona jest równiez skrzynia ze srubami i nakretkami oraz inne akcesoria potrzebne do wzniesienia budynku, górna czesc modulu A jest umieszczona nad czescia dolna tworzac pokrywe tak, aby calosc utworzyla .pojemnik, który latwo moze byc przechowywany i transportowany.W transporcie drogowym trzy lub cztery takie pojemniki moga byc umieszczone na ciezarówce.Wszystkie moduly wedlug wynalazku moga byc utworzone przez polaczenie ze soba elementów prefabrykowanych w sposób podobny do przed¬ stawionego na flig. 8, a dla wiekszosci z tych mo¬ dulów czesci skladowe moga byc umieszczone w sposób podobny do przedstawionego na fig. 9l Na figurze 10 przedstawiono inny przyklad wy¬ twarzania modulu A przez polaczenie ze soba ele¬ mentów prefabrykowanych.W tym przypadku w sklad tych elementów wchodza dwie duze pionowe ramy 40 tworzace duze sciany boczne modulu, dwie male pionowe ramy 41 tworzace male sciany boczne modulu, cztery katowniki 42, sciana górna 4 i sciana dol¬ na 5.Aby umozliwic ich polaczenie srubami, pionowe ramy 40 i 41 oraz katowniki 42 posiadaja otwory 18 pod sruby, a na górze posiadaja wystepujaca krawedz 27, pozwalajaca na przymocowanie sciany, górnej 4 srubami. Sciana dolna 5 jest przykrecona srubami do usztywnien poziomych 43 dzwiganych przez czesc dolna pionowych ram 40 i 41. Usztyw¬ nienia te sa nieco przesuniete w dól wzgledem, krawedzi górnej czesci dolnej ram 40 i 41.W zmienionym przykladzie wykonania usztyw¬ nienia 43 sa umieszczone równo z górna krawe¬ dzia dolnej czesci ram 40 i 41 tworzac krawedzie wystajace pod katami prostymi. W tym przypadku sciana 5 posiada male krawedzie wystajace pod kajtamli prostymi w góre. Male wystajace krawe¬ dzie utworzone sa np, z malych zeber metalowych przyspawanych lub przykreconych wzdluz krawe¬ dzi sciany 5. Gdy modul jest montowany i sciana, 5 jest przykrecona srubami do usztywnien 43, te male wystajace krawedzie sa umieszczone w linii z arkuszami tworzacymi pionowe ramy 40 i 41.Oczywiscie wszystkie pokazane na fig. IG ele- 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6015 128 820 16 menty prefabrykowane moga latwo byc sklado¬ wane dla przechowywania lub transportu.Wszystkie moduly wedlug wynalazku moga byc wykonane przez montaz elementów prefabrykowa¬ nych w sposób podobny do pokazanego ma fdg. 10.Na figurze 11 przedstawiono elementy prefabryu kowane, których montaz przez polaczenie sruba¬ mi umozliwia utworzenie duzego modulu A bia posiadajacego podstawe kwadratowa, czesc dolna tego modulu A bis jest utworzona z dwóch czesci, z których kazda odpowiada dolnej czesci modulu A opisanego na fig. 8, Obie czesci sa polaczone ze soba bokami za pomoca trzydziestu1 szesciu srub. Górna- czesc modulu A bis jest utworzona w ten sam sposób przez polaczenie ze soba dwóch czesci, z których kazda odjpowiada czesci górnej modulu A opisanego na fig. 8.Tak jak w przypadku modulu A, polaczenie po- miedizy wspornikami 3 i czescia dolina oraz górna nastepuje poprzez polaczenie srubami przy uzyciu katowników 39. Sztywnosc modulu A bis zwiek¬ szona jest przez zastosowanie czterech szerokich plaskich belek 44 posiadajacych otwory pod sruby 18: Kazda szeroka plaska beilka jest przykrecona srubami, do zewnetrznej strony dwóch malych stron ramy 1 lub ramy 2, która je laczy ze soba.!Do konstrukcji Wielokondygnacyjnych budyn¬ ków mozna bezposrednio ustawic w stos, jeden na drugim, wiele modulów wedlug wynalazku.W tym przypadku dwa nalozone na siebie mo¬ duly sa polaczone ze soiba za pomoca srub, które przechodza przez przewidziane do tego celu otwo¬ ry 18 pod sruby w wystajacej krawedzi 9 dolnej ramy i w wystajacej krawedzi 27 górnej ramy, lub w górnej scianie 4. To postepowanie jest wlas¬ ciwie wyjartkowe, poniewaz, jak widac bedzie po¬ nizej, korzystne jest umieszczanie na sobie mo¬ dulów z zastosowaniem czesci dystansowych.{Montaz tego rodzaju jest przedstawiony na fig. 12, który jest widokiem, w wiekszej skali, czes¬ ciowo z wyrwaniem, pokazujacym szczególowo sy¬ stem montazu modulólw w punkcie zetkniecia osmiu modulów A typu pokazanego na fig. 8, gidzie cztery moduly sa Aa, Ad, Ac i Ad nalozone z za¬ stosowaniem elementów dystansowych na cztery inne moduly A*.; Af, Ag i Ak. Modul Aa jest umieszczony na module Ae, modul Ab na module Af, modul Ac na module Ag, a modul Ad na mo¬ dule Ah. W celu ulatwienia zrozumienia rysunku kazdy pokazany element oznaczony jest numerem, po którym nastepuje litera odpowiadajaca modu¬ lowi, do którego nalezy ten element. Tak wiec np. sciana dolna modulu Ab oznaczona bedzie 5t, a sciana górna modulu Af oznaczona bedzie 4*. Na¬ lezy zauwazyc, ze na fig. 12 nie widac zadnego elementu modulu Ak.Mozna zauwazyc, ze wsporndk 3 czterech zesta¬ wionych modulów A tworzy wsipólnie pojedynczy Mar o ksztalcie wzmocnionego krzyzaka.Blisko otworu 19b, do poi^erzcnni górnej sciany 5b jest przyspawane zebro 46b. Sciany dolne 5 wszystkich modulów, posiadaja takie zebra 45 blisko kazdego otworu 19. Zebra 45 i wystajace krawedzie utworzone przez ramy 1 ponad sciana¬ mi 5 maja wiele zalet.(Szczególnie' zapobiegaja one rozplywaniu sie ply^- nów na górnej powierzchni 5 i dostawaniu sie ich do oslon naroznych lub pomiedzy zestawione ramy 1. Zebra 45 tworza punkty podparcia do umocowania -plyt stanowiacych oslony narozne.Wystajace krawedzie utworzone przez ramy 1 ponad sciany 5 stanowia podpory, które sa szcze¬ gólnie odpowiednie do instalowania plyt kazdego rodzaju, glównlie lekkicih przegród, zamykajacych otwory pomiedzy zestawionymi modulami.Pomiedzy nalozonymi modulami A umieszczone sa czesci dystansowe 46. Ozescd dystansowe 46 zlo¬ zone sa z pustych odcinków metalowych o prze¬ kroju prostokatnym, umieszczone sa pomiedzy wy¬ stajaca krawedzia 9 modulu i zewnetrzna krawe¬ dzia sciany 4 modulu A umieszczonego ponizej.Czesci dystansowe 46 moga byc rozmieszczone na calym obwodzie modulów A.W innym przykladzie elementy dystansowe 46 moga byc wsuniete pomiedzy nalozone moduly tylko w poblizu czterech narozników tych modu¬ lów. Strony dolne i górne elementów dystanso¬ wych 46 posiadaja otwory pod sruby, odpowiada¬ jace otworom 18 istniejacym w wystajacych kra¬ wedziach 9 i scianach 4 modulów A. Nalozone na siebie moduly A moga wiec byc mocowane ze soba za pomoca gwintowanych pretów 47 i nakre¬ tek 48.W pewnym korzystnym rozwiazaniu wynalazku, pomiedzy powierzchniami styku polaczonych ze soba modulów, wlozona jest wkladka dzwieko¬ chlonna, która jednoczesnie wplywa na wlasciwe rozlozenie obciazen. Wkladka tego rodzaju moze zwlaszcza1 byc umieszczona pod1 i/lub ponad ele¬ mentami dystansowymi 46.Na fig. 13 przedstawiono inny przyklad budowy modulu A, nieco odmiennego od pokazanych na fig. 2, 8 i 10, przez laczenie ze soba elementów prefabrykowanych. W tym przypadku w sklad elementów prefabrykowanych wchodza dwa ele¬ menty 49 i dwa elementy 50, które razem tworza dolna rame modulu, dwa elementy 51 i dwa ele¬ menty 52, które razem tworza górna rame mo¬ dulu, cztery wsporniki 53, jedna dolna sciana po¬ zioma 54, oraz jedna górna sciana pozioma 55.Elementy 49, 50, 51 i 52 sa ksztaltownikami o przekroju w ksztalcie V, których dwa krótkie ra¬ miona równolegle tworza odpowiednio wystajace krawedzie 9 i 26 elementów 49 i 50, lub wysta¬ jace krawedzie 10 i 27 elementów 51 i 52. W ele¬ mentach 49, 50 wykonane sa otwory sluzace zwlaszcza do .przejscia rur lub kabli.Wsporniki 53 sa ze stalowego katownika. Pio¬ nowe krawedzie boków wsiporników 53 posiadaja wystajace krawedzie 11 skierowane pod prostymi katami w kierunku wnetrza modulu A. Wystajace krawedzie 11 moga byc utworzone przez nagiecie wzgledem pionu, krawedzi boków wsporników 53, lecz moga równiez byc utworzone przez pirzyspa- wanie' malych katownlików wzdluz kazdej piono¬ wej krawedzi wsporników 53 wzgledem scian tych boków, które tworza wewnetrzny kat katownika.Dolna sciana pozioma 54 i górna sciana pozioma 55 sa arkuszami stali powstalymi przez odciecie czterech narozników z prostokatnych arkuszy stali 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60128 820 17 18 tak, ze powstaja otwory 19 w poblizu kazdego z czterech pionowych narozników modulu A, gdy rózne elementy zostaja zmontowane dajac ten mo¬ dul (ifig. 14).Dolna sciana 54 jest przyspawana do wystaja¬ cych krawedzi 26 dolnej ramy, utworzonej z ele¬ mentów 49 i 50, lecz wystaje ona poza zewnetrzne sciany tej ramy, tworzac wzgledem tyich scian, male wystajace krawedzie, których szerokosc jest równa girubosci boków wsporników 53.Sciana górna 55 jest podobnie przyspawana do wystajacych krawedzi 27 górnej ramy.Elementy 49, 50, 51, 52 i wsporniki 53 posiadaja w poblizu konców szeregi otworów 18 pod sruby, które umozliwiiaja laczenie ze soba róznych ele¬ mentów skladowych, w celu wykonania modulu A jak przedstawiono na fig. 14, jak równiez umoz¬ liwiiaja polaczenie srubami zestawionych ze soba modulów A.Nalezy zauwazyc, ze krawedzie wsporników 53 zajmuja polozenie przy zewnetrznej scianie dolnej i górnej ramy.Gdy wykonywany jest modul A, jak przedsta- wiLa fig. 14, konce wsporników 53 wystaja poza górna krawedz dolnej ramy utworzonej przez ele¬ menty 49 i 50 i poza górna krawedz górnej ramy utworzonej przez elementy 51 i 52. Wystajaca czesc tych wsporników zaopatrzona jest w co najmniej jeden szereg otworów 18. Krawedzie sciany dol¬ nej 54 i sciany górnej 55 sa umiieszczone wspóiii- niowo z zewnetrznymi scianami wsporników 53.Nalezy zauwazyc, ze konce elementów skladowych dolnej ramy nie stykaja sie ze soba. Ta dolna rama jest wiec przerwana w kazdyim narozniku1.To samo wystepuje w górnej ramie.Usztywnienia 56 sa przyspawane do dolnej stro¬ ny sciany dolnej 54 i sciany górnej 55. Usztyw¬ nienia 56 sa najlepiej odcinkami ksztaltownika w ksztalcie U lub C, którego otwarta strona skiero¬ wana jest w dól.Modul A przedstawiony na fig. 14 wytworzony jest wiec z bardzo, prostych i tanich elementów metalowych. Ponadto, tylko stosuje sie niewiele róznych elementów.W sklad tych elementów, przedstawionych na fig. 15, wchodza: — Elementy 49, 50, 51 i 52 wykonane z takiego samego metalowego ksztaltownika w ksztalcie U, w celu otrzymania duzych i malych boków dolnej i górnej ramy, ksztaltownik ten jest po prostu pociety na odcinki i wywiercone sa w nim otwo¬ ry 18 pod sruby, zas otwory 17 sa wywiercone w elementach 49 i 50.— Wsporniki 53 sa wszystkie takie same i otrzy¬ muje sie je przez pociecie takiego samego typu ksztaltownika.We wspornikach 53 wywiercone sa otwory 18.W praktyce moga byc stosowane dwa sposoby wy¬ twarzania, poniewaz mozna zaczac od ksztaltow¬ nika metalowego, który jest szerokim katowrnikiem z wystajacymi krawedziami 11, lub z szerokim ka¬ townikiem bez wystajacych krawedzi, do którego krawedzi boków przyspawane sa dwa male iden¬ tyczne katowniki tworzace w ten sposób wysta¬ jace krawedzie 11.— Dolna sciana 54 i górna sciana 55 otrzymane sa przez ciecie arkuszy metalu. Pólfabrykatem sa arkusze prostokatne, od których odcina sie cztery narozniki, W scianie górnej 55 wyciete sa równiez 5 otwory 6.— Usztywnienia 56 sa wszystkie otrzyimane przez ciecie jednego i takiego samego ksztaltownika w ksztalcie U lub ewentualnie C.Ksztaltowniki tworzace górna i dolna rame, 10 wsporniki 53 i usztywnienia 56 moga byc wytwo¬ rzone przez walcowanie na zimno plaskowników lub szerokich plaskowników.Dolna czesc modulu A utworzona jest przez ze- spawanie elementów 49, 50, 54 i 56. Górna czesc 15 modulu A utworzona jest podobnie z elementów 51, 52, 55 i 56.Modul A jest nastejpnie utworzony przez pola- azenie saruibaimi dolnej azejsci, górnej azejsci i azte- rech wsporników 53. Ogólnie jest korzystne, aby 20 montaz przez polaczenie srubami nie byl prowa¬ dzony w wytwórni wykonujacej prefabrykowane elementy, lecz na placu budowy, lub w jego po¬ blizu. Dolna i górna czesc oraz wsporniki 53 mo¬ ga w praktyce latwo byc skladane, tak, ze wszy- 25 stkie elementy skladowe modulu A zajmuja wte¬ dy niewielka przestrzen.Na figurze 16 przedstawiono bardzo korzystny sposób skladania elementów modulu A rodzaju po¬ kazanego na fig. 14 do celów przechowywania i 30 transportu. Dolna czesc modulu A jest odwróco¬ na górna strona do dolu tak, ze tworzy plaski po¬ jemnik metalowy, w którym umieszczone sa czte¬ ry wspornikii 53, przy czym skrzynia ze srubami i nakretkami oraz inne akcesoria potrzebne do 35 wznoszenia budynku moga równiez byc umiesz¬ czone w tym .pojemniku.Pojemnik zostaje wtedy zamkniety za pomoca górnej czesci, która sluzy jako rodzaj pokrywy.Poniewaz dolna i górna rama sa przerywane w 40 naroznikach, czesci górna i dolna moga byc wsu¬ niete jedna w druga. Elementy skladowe modulu A umieszczone w ten sposób tworza rodzaj po¬ jemnika, który latwo moze byc przechowywany lub transportowany. Wysokosc pojemnika jest tylko 45 troche wieksza od wysokosci ramy tak, ze przy transporcie drogowym piec lub szesc takich po¬ jemników moze byc ulozonych na ciezarówce.Aby bylo mozliwe wkladanie jedna w druga dol¬ nej i górnej czesci modulu A, nie jest konieczne, 50 aby górna i dolna rama byla przerywana w czte¬ rech naroznikach. W zmienionym przykladzie wy¬ konania górne i dolne ramy sa przerywane tylko w jednym z ich narozników. W innym rozwiaza¬ niu dolna rama nie jest przerwana w zadnym z 55 narozników, a górna ramia jest przerwana w dwóch .przeciwleglych naroznikach.Wszystkie moduly wedlug wynalazku moga byc wytwarzane podobnie do sposobu przedstawionego na fig. 113 i 14, a w wiekszosci tych modulów ele- 6° menty skladowe moga byc skladane w sposób po¬ dobny do przedstawionego na fig. 16.Na figurze 17 przedstawiono czesci prefabryko¬ wane, których montaz przez polaczenie srubami umozliwia utworzenie duzego modulu A duo o pod- 65 stawie prostokatnej, przy czym czesc dolna tego128 820 19 20 modulu A duo zlozona jest z dwóch czesci, z któ¬ rych kazda odpowiada czesci dolnej modulu A po¬ kazanego na fig. 14. Te dwiie czesci polaczone sa bokami za pomoca srub.Wymaga to zastosowania dwóch elementów 27 o przekroju w ksztalcie T. Kazdy z elementów 57 zlozony jest z prostokatnego stalowego plaskowni¬ ka 58 i mniejszego stalowego plaskownika 59przy- spawanego prostopadle w srodku plaskownika 58.Plaskownik 58 ma grubosc równa grubosci boków wspornika 53 i plaskownik 54 ma grubosc dwu¬ krotnie wieksza od grubosci boków wsporników 53.Plaskowniki 58 i 59 posiadaja otwory pod sru¬ by 18 umieszczone tak, ze odpowiadaja otworom pod sruby 18 elementów 49 i 50. Gdy rózne ele¬ menty sa laczone ze soba, stalowy plalskownik 59 elementu 57, zostaje umieszczony pomiedzy ele¬ mentami 50, podczas gdy stalowy plaskowndk 58 przytrzymuje polozenie naprzeciw zewnetrznej strony elementów 49. Elementy zostaja polaczone szeregiem srub i nakretek.Górna czesc modulu A duo jest utworzona w ten sam sposób przez polaczenie srubami ze soba dwóch czesci, z których kazda odpowiada górnej czesci modulu A pokazanego na fig. 14. Dwa ele¬ menty 57 sa potrzebne do polaczenia srubami tych czesci ze soba.Górna i dolna czesc modulu A duo sa polaczone ze soba czterema wspornikami 53 w sposób taki sam, jak zastosowano do modulu A pokazanego na fig. 14, Na figurze 18 przedstawiono laczenie modiulów w miejscu zetkniecia czterech modulów A typu pokazanego na fig. 14, przy czym dwa moduly Ar i As sa nalozone na inne dwa moduly At i Au.Dla ulatwienia zrozumienia rysunku, kazdy poka¬ zany element oznaczony jest swoim numerem (jak na ffig. 14), po którym nastepuje litera odpowia¬ dajaca modulowi do którego ona nalezy. Tak wiec np. sciana dolna modulu As oznaczona bedzie jako 548, a sciana górna modulu Au jako 55u.Wspornik 53g wystaje ponizej krawedzi dolnej elementów 498 i 50* Wspornik 53u wystaje powy¬ zej górnej krawedzi elementów 51ui 52u. Wspornliki 53s i 53u sa polaczone scubamd z wykorzystaniem pokryw 60. Wsporniki 53r i 53t sa polaczone ze so¬ ba w ten sam sposób. Wsporniki 53r i 53s polaczo¬ ne sa ze soba za pomoca szeregów srulb przecho¬ dzacych przez otwory 18. Wsporniki 53t i 53u sa polaczone ze soba w ten sam sposób.Mozna zauwazyc, ze elementy 50r i 50g nie sa ciagle. W rzeczywistosci sa one odlegle na odle¬ glosc równa dwukrotnej grubosci boków wsporni¬ ków 53. Obowiazuje to równiez dla elementów 52t i 52u.Z drugiej strony sciany dolne 54r i 54g sa ciagle.To samo wystepuje w scianach górnych 55t i 55u.Wzdluz krawedzi scian dolnych 54r i 54B przy¬ mocowane do górnej strony tych scian sa male ze¬ bra 62. Male zebra 62 wykonane sa np. z malych pretów metalowych o przekroju kwadratowym o dlugosci boku 1 cm, przykreconych srubami do scian 54. Male zebra 62 moga równiez byc wyko¬ nane z polimeru, w tym przypadku sa one przy¬ klejone do scian 54.. 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 Na figurze 19 podobnie jak na fig. 18, przedsta¬ wiono uklad polaczen w punkcie zeitikniecia czte¬ rech modulów A, np. Aw, Ax, Ay i Az nieco od¬ miennego rodzaju. Moduly Aw, Ax, Ay i Az po¬ siadaja strukture podobna do struktury modulu A przedstawionej na fig. 14 i zaopatrzone sa w takie same wspornliki 53 ze stali. Jednak górna i dolna rama, oraz sciana dolna i górna sa wykonane z drewna a nie ze stali. Dolna rama jest zlozona z belek drewnianych 63 i 64. Górna rama jest zlo¬ zona z belek drewnianych 65 i 66. Sciana dolna 67 i sciana gc/rna 68 wykonana jest z bardzo grubej sklejki. Sztywnosc scian 67 i 68 jest zwiekszona za pomoca usztywnien drewnianych ltib metalo¬ wych. Poza tym moduly Aw, Ax, Ay i Az sa po¬ dobne do modulów Ar, As, At i Au i sposób lacze¬ nia modulów ze soba jest taki sam.Na figurze 20 przedstawiono przykladowo nie- kompaetna konstrukcje budynku wedlug wynalazku Poziom dolny budynku zlozony jest z tunelu tech¬ nicznego 69, w którym sa instalowane kable i ru¬ ry 70 dla wody, gazu, elektrycznosci i scieków, do których polaczone sa rury 71 wodociagowe i ka¬ nalizacyjne zainstalowane w pustych przestrze¬ niach pomiedzy kolejnymi stosami par modulów.Tunel techniczny 69 utworzony jest z szeregu modiulów C, z których tylko jeden jest widoczny na rysunku, umieszczonych jeden za drugim i spo¬ czywajacych bezposrednio na fundamencie 72, do którego sa one przymocowane w znany sposób. Mo¬ duly C sa umieszczone obok siebie i sa laczone parami duzymi scianami bocznymi, przy czym za¬ chowana jest pomiedzy parami modulów C prze¬ strzen. : Przymocowane plyty z arkuszy metalu lacza ze soba sasiadujace, lecz nieciagle moduly C uzupel¬ niajac sciany technicznego tunelu. Sciany 20 {fig, 3), które czesciowo zamykaja male sciany boczne modulów C zapobiegaja przed dostawaniem sie zie¬ mi do tunelu technicznego 69. Jezeli istnieje otwór pomiedzy plytami 20 i górna rama 2 modulów C, mozliwy jest dostep tunelem technicznym 69 do przestrzeni pomiedzy ziemia a modulami przyzie¬ mia umieszczonymi na fasaoMe, podniesionymi wzgledem modulów tworzacych wspomniane sto¬ sy.Kazda para modulów C dzwiiga stos podzespolów, z których kazdy jest utworzony przez polaczenie ze soba, bokami dwóch modulów A lu'b dwóch mo¬ dulów D. Moduly jednego i tego samego stosu spo¬ czywaja jeden na drugim, lecz pomiedzy górna krawedzia górnej ramy kazdego modulu, który na niego jest polozony, pozostawliona jest przestrzen wolna jak przedstawiono na fig. 12, 18 i 19.Do swobodnych scian podzespolów stosów przy¬ mocowane sa z przesunieciem w góre inne podzes¬ poly równiez utworzone z dwóch polaczonych ze soba modulów. Wiekszosc tych podzespolów jest utworzona przez polaczenie ze soba dwu modu¬ lów A, tym niemniej, sa utworzone przez polacze¬ nie ze soba modulu A i modulu B. Moduly B umieszczone pionowo w jednej liniii tworza szyb klatki schodowej.Nalezy zauwazyc, ze w tym budynku wszystkie podzespoly stosów sa rozmieszczone w pewnej od-21 128 820 22 leglosci od siebie. Przesuniete w góre podzespoly wywieraja naprezenia spowodowane ich waga i nalozonymi na nie obciazeniami, tylko na ustawio¬ ne w stosach podzespoly, do których sa przymo¬ cowanie. Przesuniete w góre podzespoly sa odlegle od siebie.Puiste przestrzenie oddzielajace podniesione pod¬ zespoly lacza sie wszystkie ze soba i z pustymi przestrzeniami utworzonymi pomiedzy podzespola- mii stosów, tworzac w ten sposób ciagla przestrzen pusta VI.Na figurach 21 do 25 przedstawiono schematycz¬ nie niektóre z licznych mozliwych zespolów modu¬ lów o podstawie prostokatnej A,' B, C, D i E roz¬ mieszczonych zgodnie z siatka prostokatna.Na figurze 21 przedstawiono strukture budynku, w którym podstruktuira zlozona jest z poziomej podlogi 73 i dwóch pionowych scian 74 ze zbrojo¬ nego betonu, sluzacych do podparcia calego budyn¬ ku. Poziom przyziemia budynku zlozony jest z sze¬ regów modulów zlozonych z trzech polaczonych koncami ze soba, malymi scianami bocznymi mo¬ dulów. Kazdy z tych szeregów trzech modiulów tworzy strukture mostu, którego tylko jeden ko¬ niec spoczywa na scianach 74.Moduly 75 umieszczone sa na koncach kazdego szeregu. Pomiedzy dwoma modulami 75 umieszczo¬ ny jest modul 76 przymocowany do dwóch modu¬ lów 75 malymi scianamii bocznymi. Kazdy szereg zlozony z dwóch modulów 75 i modulu 76 dzwiga stos szeregów trzech modulów zlozony z dwóch modulów 77 i modulu 7S przymocowanego pomie¬ dzy nimi w taki sam sposób jak moduly 75 i 76.Szeregi trzech modulów sa nalozone na siebie z umieszczeniem elementów dystansowych 46 i sa podparte wzajemnie po stronie, po której znajdu¬ ja sie swobodne male sciany modulów. Kazdy szereg trzech modulów tworzy strukture mostu, której jeden koniec spoczywa na koncach szere¬ gów znajdujacych sie bezposrednio ponizej i pod¬ piera konce szeregów bezposrednio wyzszych.Struktura pokazana na fdg. 21 moze byc rozbudo¬ wywana zarówno poziomo jak i pionowo.Pozioma podloga 73 i sciany 74 tworza w pod¬ stawie tunel, który zwlaszcza moze byc stosowa¬ ny jako garaz dla pojazdów, nie posiadajacych po¬ srednich punktów podparcia.Budynek pokazany na fig. 1211 moze byc podzie¬ lony na sekcje, z których kazda posiada trzy mo¬ duly poziomu dolnego umieszczone w postaci mo¬ stu utworzonego z diwóch modulów 75 i modulu jednego 76 oraz pozostale moduly umieszczone po¬ wyzej tych trzech modulów. W pewnym korzyst¬ nym rozwiazaniu pomiedzy sekcjami lub pomiedzy niektórymi z nich znajduje sie przestrzen swobod¬ na.W szczególnym rozwiazaniu sekcje sa polaczone srubami ze soba po dwie, ale pomiedzy zestawio¬ nymi parami sekcji pozostawiona jest przestrzen swobodna. Uklad ten powoduje powstanie pomie¬ dzy kolejnymi sekcjami, lub przynajmniej pomie¬ dzy niektórymi z nich, przestrzeni pustych VI.Przestrzenie VI polaczone sa z przestrzeniami VI istniejacymi pomiedzy modulami umieszczonymi jeden nad drugim.Istnienie przestrzeni VI zwiazane jest z wielo¬ ma zaletami. Zwlaszcza zapewniaja one znakomita izolacje akustyczna pomiedzy sasiednimi modula¬ mi. Sluza one jako zlacza podatne grup sasiednich modulów umozliwiajac istnienie tolerancji pod¬ czas ich wytwarzania i pózniejszym montazu. Mo¬ zliwe jest równiez instalowanie w tych przestrze¬ niach VI pionowych i poziomych rur i kabli wszel¬ kiego rodzaju.W korzystnym wykonaniu przestrzenie VI two¬ rza przewody instalacji ogrzewczej typu radiacyj¬ nego, sluzacej do zapewniania odpowiedniej tem¬ peratury wewnatrz budynku. Oslony narozne opi¬ sane powyzej w odniesieniu do fig. 2 odgrywaja znaczna role w systemie tego rodzaju. System taki polegia na stworzeniu obiegu powietrza o odpo¬ wiedniej temperaturze w zamknietym obwodzie w wymienionych oslonach naroznych i w przestrze¬ niach pustych VI oddzielajacych sciany modulów lub grup modulów. * W celu umozliwienia zamknietego obwodu tego rodzaju, przestrzenie VI sa calkowicie odizolowa¬ ne za pomoca przegród od wnetrza modulów i od atmosfery wewnetrzniej. Przegrody te zlozone sa z plyt fasadowych i plyt rozmieszczonych w odpo¬ wiednich punktach na poziomie górnym i dolnjrm budynku.Gdy istnieje polaczenie poziome pomiedzy mo¬ dulami odleglymi od siebie, pionowe przestrzenie VI sa izolowane od wnetrza modulów przez odlpo- wiedniego rodzaju oslone tworzaca polaczenie mo¬ stkujace przez przestrzenie VI. Otwory istniejace we wspomnianych ciaglych, pionowych oslonach naroznych laczy sie z przestrzeniami VI na roz¬ maitych kondygnacjach budynku. Powietrze do¬ prowadzone do odpowiedniej temperatury w wy¬ mienniku ciepla., np. grzejniku lub chlodziarce, za¬ instalowanego najlepiej na górnym poziomie bu¬ dynku, zostaje wprowadzone do ciaglych, piono¬ wych oslon naroznych GV, skad ptrzedostaje sie ono przez otwory w oslonach GV i zostaje roz¬ prowadzone w przestrzeniach VI na róznych po¬ ziomach budynku. Powietrze zawarte w tychptrze- strzeniach podnosi sie do górnego poziomu budyn¬ ku, gdzie istnieja wyloty zwrotne, z których po¬ wietrze powraca do wspomnianego wymiennika cie¬ pla, przechodzac przez dmuchawe powodujaca o- bieg powietrza.Na figurze 22 przedstawiono budynek, w które¬ go poziomie dolnym zainstalowane sa kable i ru¬ ry stanowiace wyposazenie budynku. Kazdy z tych tunelów technicznych zlozony jest z szeregu mo¬ dulów C umieszczonych jeden za drugim i spoczy¬ wajacych bezposrednio na fundairienztach. Kazdy modul C dzwiga stos prostokatnych modulów 79 spoczywajacych jeden na drugim, rozdzielonych elementami dystansowymi 46. Pomiedzy tymii sze¬ regami modulów 79 iumieszczone sa moduly 80 przymocowane malymi scianami bocznymi do ma¬ lych scian bocznych modulów 79, przy czym mo¬ duly 80 sa umieszczone w postaci mostu pomiedzy modulami 79. Moduly 81 sa przymocowane z prze¬ sunieciem do góry wzgledem modulów 79. Moduly 81 sa przymocowane jedna z malych scian bocz¬ nych do malej sciany bocznej modulu 79.' Moduly 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60128 820 23 24 80 i SI nie spoczywaja bezposrednio na ziemi ani jeden na drugim. Moduly C i moduly 79 ustawio¬ ne w stosach ponad modulami C sa wiec jedyny¬ mi modulami podpierajacymi i przenoszacymi na fundamenty budynku obciazenia calej tak powsta¬ lej konstrukcji, przy czym przesainieite moduly 81 lub moduly 80 mostu wywieraja naprezenia wyni¬ kajace z ich wagi jedynie na moduly 79, do któ¬ rych sa przymocowane.Plyty 20, które czesciowo zamykaja male sciany boczne modulów C zapobiegaja przed dostawaniem sie ziemi do tunelu technicznego. Jednak dzieki otworowi pomiedzy tymi piytami 20 i górna rama 2 modulów C mozna uzyskac latwo dostep przez tunel techniczny do przestrzeni pomiedzy ziemia i modulami przyziemia 80 i 81.Podobnie jak budynek pokazany na fig. 21, bu¬ dynek z fig. 22 jest podzielony na sekcje oddzie¬ lone od siebie przestrzeniami pustymi VI, laczacy¬ mi sie z przestrzeniami VI istniejacymi; pomiedzy nalozonymi modulami. Przestrzenie VI stanowia o uprzednio opisanych zaletach.Na figurze 23 przedstawiono budynek zlozony z szeregu modulów prostokatnych 82 zestawionych i nalozonych jeden na drugi, oddzielonych elemen¬ tami dystansowymi 46 tak, ze utworzone zostaja równolegle sekcje. Kazdy z szeregu modulów zlo¬ zony jest z dwóch sekcji rozdzielonych przestrze¬ nia pusta VI. Szeregi modulów umieszczone na koncu budynku zlozone sa tylko z pojedylnczej sekcji.Kazdy z szeregów modulów tworzy rodzaj gru¬ bej pustej sciany podporowej sluzacej jako pod¬ pora stropów 83. Stropy 83 sa w rzeczywistosci podwójnymi stropami zlozonymi z dwóch równo¬ leglych poziomych scian oddzielonych pusta prze¬ strzenia 84. Polaczenie przestrzeni pustych VI i 84 umozliwia stworzenie systemu ogrzewania podob¬ nego do opisanego uprzednio.;Na figurze 24 przedstalwiono budynek zlozony z dwóch szeregów prostokatnych modulów 85. Kaz¬ dy z tych szeregów tworzy rodzaj grubej, pustej sciany podporowej sluzacej jako podpora belek 86 dzwigajacych strop lub platforme. Budynek tego rodzaju przedstawiony na fig. 24 moze sluzyc zwla¬ szcza jako hangar, hala sportowa itp. Puste scia,- ny odznaczaja sie zaleta polegajaca na mozliwosci pionowego i poziomego ruchiu osób i przedmiotów oraz mozliwosci instalowania w nich pionowych i poziomych rur i kabli.Budynki przedstawione na fig. 21, 22, 23 i 2i sa zlozone z modulów o podstawie prostokatnej. Wiek¬ szosc modulów zastosowanych w konstrukcji tych budynków, jest modulami A. Tym niemniej w miejscach, gdzie przewiduje sie zainstalowanie spi¬ ralnych schodów, niektóre z modulów A zostaly zastapione modulami E lub D.Ponadto niektóre szeregi modulów umieszczone pionowo w jednej linii z innymi moga byc wyko¬ nane z modulów B w taki Siposófo aby tworzyly one szyby klalfci schodowej lub dzwigu czy windy.Na fiigurze 25 przedstawtiono budynek wzniesio¬ ny przez zmontowanie modulów 87 posiadajacych podstawe prostokatna wyfarana z modulów A, B, C, D i E, duzych modulów 88 o podstawie trójkat¬ nej wybranych z modulów J, K, L i M malych modulów 90 o podstawie trapezoidalnej wybra¬ nych z modulów Q i R. Jak w budynkach opisa¬ nych poprzednio, niektóre z tych modulów, sa usta- 5 wione w stosach jeden na drugim z wykorzysta¬ niem elementów dystansowych 46, tworzac w ten sposób pusta przestrzen VI.Na figurach 26 i 28 przedstawiono rózne rodzaje budynków, które moga byc wytwarzane za pomo¬ ca modulów wedlug wynalazku.Na figurze 26 przedstawiono budynek wytwo¬ rzony za pomoca modulów 87 o podstawie prosto¬ katnej rozmieszczonych zgodnie z siatka ortogo¬ nalna, ten schematyczny widok z góry odipowiada przykladowi budynku z fig. 21.Na figurze 27 przedstawiono inny rodzaj budyn¬ ku skonstruowanego z modulów 87 o podstawie prostokatnej, ilustrujac mozliwosc realizacji prze¬ suniecia w poziomej plaszczyznie. Przesuniecia te¬ go rodzaju dodatkowo polaczone z przesunieciami pionowymi, które latwo moga byc uzyskane pomie¬ dzy stosami modulów w miejscu, w którym sa one oddzielone pionowa przestrzenia pusta VI, umozliwiaja dostosowanie budynków do przebiegu systemów dróg i poziomu gruntu.Na figurze 28 przedstawiono kompleks archi¬ tektoniczny.Mozna zauwazyc, ze konstrukcja tego kompleksu wykorzystuje moduly 87 o podstawie prostokatnej, wybrane z modulów A, B, C, D i E, duze moduly 88 o podstawie trójkatnej wybrane z modulów J, K, Li M, male moduly 89 o podstawie trójkatnej, wybrane z modulów N i P i moduly 90 o podsta¬ wie trapezowej, wybrane z modulów Q, R. Niektó¬ re z modulów tworzacych budynek moga byc umie¬ szczone w ukladzie zawieszonym lub w postaci mostu. Niektóre grupy modulów otaczaja puste przestrzenie tworzace szyby oswietleniowe 91.Struktura budynków wyitworzonych za pomoca modulów wedlug wynalazku jest wykanczana przez wykonanie fasad zadaszen.Fasady sa oczywiscie równolegle do pionowych scian modulów, które sa umieszczone na skraju budynku. Zamykaja one caly uklad i zapewniaja lufo nie, w zaleznosci od wymagan w odpowiednim polozeniu pusta przestrzen pomiedzy nimi i ko¬ mórkami skraju budynku, która jest polaczona z przestrzeniami istniejacymi pomiedzy nalozonymi modulami i, jesli jest to odpowiednie, równiez z pustymi przestrzeniami pomiedzy sekcjami budyn¬ ku. Fasady moga byc wykonane z lekkich mate¬ rialów i w tym przypadku przymocowane sa w znany sposób do modulów umieszczonych na skra¬ ju budynku, wykorzystujac liczne otwory pod sru¬ by istniejace w pionowych scianach wszystkich modulów.Lekkie fasady moga dodatkowo byc wykonane przez rzemieslników za pomoca zwykle stosowa¬ nych materialów, lecz moga równiez byc wyko¬ nane z nowoczesnych scian oslonowych.Balkony, tarasy lufo przejfscia moga byc przymo¬ cowane do modulów umieszczonych na skraju bu¬ dynku, co jest zrealizowane za pomoca elementów mocujacych przechodzacych przez fasady.Fasady moga byc równie wykonane z materia- 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60128 820 25 26 lów ciezkich np. z cegiel. W tym przypadku musza otne byc wykonane blisko modulów skrajnych i osadzone na wlasnych fundamentach.Jedno lub kilka zadaszen jest dzwiganych przez moduly kondygnacji, gdy budynek zawiera mo¬ duly umieszczone w ukladizie zawieszenia lub mo¬ stu, korzystne jest ogólnie, aby zadaszenia nie byly podpierane pnzez te moduly, lecz tylko przez stosy modulów spoczywajacych jeden na drugim.Zadaszenia moga miec zróznicowane ksztalty i byc wykonane z róznych materialów, zaleznie od re¬ gionu, klimatu i ktsztaflttu budynków.Deszczówka musi byc od|prowadzona bezposred¬ nio na zewnatrz, lub moze byc sprowadzana do rur pionowych, które powinny byc pomieszczone w pustych przestrzeniach VI lub w oslonach na¬ roznych.Na figurach 29 i 3K) przedstawiono schematycznie wyirmiszony obieg powietrza w instalacji ogrzewa¬ nia budynku rodzaju pokazanego na fig. 20. Po¬ wietrze doprowadzane do wlasciwej temperatury przez wymiennik ciepla 92, np. grzejnik lub chlo¬ dziarke, przechodzi .przez przewody wylotowe CD i opada w ciaglych pionowych oslonach GV. Po¬ wietrze przechodzace przez oslony GV uchodzi przez otwory 93 wykonane w kanalach laczacych oslony narozne modulów, i zostaje rozdzielane w przestrzeni pustej VI na' wszystkie kondygnacje budynku. Powietrze zawarte w przestrzeni VI pod¬ nosi sie do górnego poziomu budynku, gdzie za¬ instalowane sa wyloty zwrotne, nie przedstawione, utworzone z arkusza metalu, które na poziomie górnym budynku zamykaja przestrzen pomiedzy sasiednimi modulami.Powietrze wznoszace sie w przestrzeni VI ozna¬ czone jest na fig. 29 liniami przerywanymi a na fig. 30 liniami falistymi. Wszystkie otwory zwrot¬ ne sa polaczone z jednym lulb kilkoma przewoda¬ mi zasilania GA. Powietrze unoszone w przewo¬ dzie zasilania lulb w przewodach CA powraca do wymiennika ciepla 92, .przechodzi przez dmuchawe, nie pokazana, wywolujaca obieg powietrza.Oczywiste jest, ze przestrzenie VI musza byc calkowicie izolowane, za pomoca przegród, od wne¬ trza modulów i od atmosfery zewnetrznej. Na po¬ ziomie górnym budynku arkusze metalu, do któ¬ rego polaczone sa wyloty zwrotne, tworza prze¬ grody pomiedzy przestrzenia pusta VI i .przestrze¬ nia zawarta pomiedzy zadaszeniem T i modulami górnego poziomu.Jesli trzeba mozliwe jest równiez, aby prze¬ strzen pod dachem równiez tworzyla czesc syste¬ mu obiegu powietrza w instalacji ogrzewania. Mo¬ ze byc to osiagniete zwlaszcza przez polaczenie w odpowiednich punktach wylotów powietrza do przewodów wylotowych CD, a wylotów zwrotnych do przewodów zasilania CA. W ten sposób czesc powietrza przechodzaca przez wymiennik ciepla 92 obiega w przestrzeni pomiedzy zadaszeniami T i modulami górnej kondygnacji, w ten sposób nada¬ jac sufitom tych modulów od(powieoMa tempera¬ ture.Plyty izolacji cieplnej tworzace ciagla pozioma przegrode 94 pod podloga przyziemia budynku sa przymocowane do wystajacych krawedzi 9 modu¬ lów tworzacych przyziemie za pomoca metalowych elementów mocujacych, pozostawiajacych prze¬ strzen np. okolo 10 cm, pomiedzy wystajacymi kra¬ wedziami 9 i przegroda 94. W ten sposób powie- 5 trze wprowadzone pod podloge modulów przyzie¬ mia moze przechodzic pod wystajacymi krawedzia¬ mi i wznosic sie z przestrzeni pustej VI.W przykladzie przedstawionym na fig. 29 i 30 nie istnieja ostony narozne po stronach fasady F.Otwory 19 w scianie górnej 4 i w scianie dolnej 5 modulów A, które sa umieszczone blisko fasady F sa zamkniete za pomoca przymocowanych plyt 95.Nalezy zauwazyc, ze wykonanie to jest podane tylko przykladowo.Oechy charakterystyczne umozliwiaja standary¬ zacje i prefabrykacje wszystkich dodatkowych ele¬ mentów stosowanych w konstrukcji budynków wy¬ twarzanych za pomoca modulów wedlug wynalazku np. zadaszenia, fasady, przegrody i wyposazenie techniczne.Nalezy równiez zauwazyc, ze wykorzystanie, zwykle poprzez proste zainstalowanie, wszystkich dodatkowych skladników jest zwykle ulatwione cechami wynalazku takimi jak uklad przestrzeni pustych VI i oslon naroznych.W polaczeniu tych wszystkich czynników z pro¬ stota i ekonomika modulów zwiekszaja sie zalety ekonomiczne stosowania wynalazku.Nalezy zauwazyc, ze moduly moga byc wyposa¬ zone na ziemi w elementy fasady, przegrody, rury, kable i dodatki, a nastepnie podczas konstruow£u- nia budynku moga byc umieszczone na miejscu za pomoca dzwigów. Praca ta moze byc wykonywa¬ na metodami linii montazowej na otwartych pla¬ cach budowy. PL PL PL