NL193323C - Draad met het voorkomen van gekroesde vezels op basis van polyamide. - Google Patents

Description

1 193323

Draad met het voorkomen van gekroesde vezels op basis van polyamide

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op draad met het voorkomen van gekroesde vezels op basis van polyamide, die uit twee groepen in titer verschillende elementairdraden bestaat waarbij het aantal 5 elementairdraden en de ligging een wisselvallige afwisseling vertonen van volumineuze gekroesde gedeelten en verstrengeld ingesnoerde gedeelten van verschillende lengten.

Een dergelijke draad is bekend uit de Nederlandse octrooiaanvrage 6904287.

Gekroesde vezels hebben een natuurlijker aanvoelen dan eindloze kunst- of synthetische garens en zijn geschikt om tot weefsels of breisels te worden verwerkt, welke laatstgenoemde later worden geverfd en 10 behandeld om in hoofdzaak tot kledingstukken te worden verwerkt.

Voor het maken van een gangbare draad van gekroesde vezels past men gebruikelijke spinmethoden toe van het type voor katoen, gekamde of gekaarde wol, en minder gebruikelijke methoden, zoals de spin-methode met een open einden (open-end). Bij deze methoden wordt echter gebruik gemaakt van een aanzienlijke hoeveelheid apparatuur en van talrijke verwerkingstrappen om van de vezel tot een draad van 15 gekroesde vezels te komen.

Bovendien is het op grond van economische overwegingen van belang de verwerkingsmethoden waaraan de draad wordt onderworpen zoveel mogelijk te integreren en aan de verwerker een direct bruikbare draad te kunnen leveren. Voor het modificeren van het voorkomen van eindloze draden zijn verschillende methoden toegepast, zoals het kroezen, het op mechanische of pneumatische wijze texture-20 ren, het maken van matte of half-matte draden met een speciale doorsnede, enz. De resultaten voor bepaalde toepassingen zijn evenwel niet bevredigend.

Sommige octrooipublicaties beschrijven het maken van draden met een gemodificeerd of fantasie-voorkomen uitgaande van eindloze draden. Een voorbeeld van een dergelijke octrooipublicatie is de Nederlandse octrooiaanvrage 6904287, die een garen beschrijft met een kern bestaande uit eindloze 25 kerndraden met een gefixeerde valse twijn en manteldraden die de kern omgeven in de vorm van spiralen waarvan de richting zich langs de lengte van het garen omkeert. Dergelijke garens vertonen evenwel een krimpeffect en niet het voorkomen van een uit vezels gesponnen garen, dat op garens van gesponnen natuurvezels gelijkt. Hierdoor is het aanvoelen ervan stug en weinig vezelachtig. Andere voorbeelden van dergelijke octrooipublicaties zijn de Nederlandse octrooiaanvrage 7305052 en het Franse octrooischrift 30 2 208 406.

Het Amerikaanse octrooischrift 4.845.934 beschrijft een uit meerdere elementairdraden opgebouwd garen dat twee typen elementairdraden met een verschillende titer bevat, waarbij de totale titer van het garen ten minste 100 maal de titer van de fijnste elementairdraad bedraagt die als zodanig minder dan 1 dtex is. Dit garen zonder twijn en zonder verstrengeling kan niet een voldoende cohesie bezitten om de verwerkbaar-35 heid zonder bedrijfsstoring zowel bij het weven als het breien mogelijk te maken.

De internationale octrooiaanvrage WO 89/4389, die overeenkomt met het niet-tijdig gepubliceerde Amerikaanse octrooischrift 4.955.189, beschrijft eveneens een garen met een kern die twee soorten verschillende elementairdraden omvat, welke garen gedeelten waar de mantel omgekeerde spiralen rondom de kerndraden vormt, in elkaar verwarde gedeelten en open gedeelten vertoont waarbij de verhouding van 40 de lengte van de open gedeelten en die van de grijpende gedeelten ten minste 0,5 is. Dit garen bezit evenwel een te geringe cohesiefactor (40 tot 80 gesloten gedeelten per meter) om een latere goede verwerkbaarheid mogelijk te maken.

EP-A-0 349 651 heeft betrekking op een kern-mantel-garen met een valse twijn dat elementairdraden met een verschillende elementairdraadtiter en rek omvat, verstrengelde gedeelten, open gedeelten en in elkaar 45 vervlochten gedeelten vertoont, waarbij de lengte van de open gedeelten en van de in elkaar grijpende gedeelten in een verhouding van 1,5 tot 4 ten opzichte van elkaar staan. Een dergelijk garen vertoont evenwel het nadeel dat voor de mantel technisch zeer kostbare en moeilijk te vervaardigen elementairdraden met een zeer geringe elementairdraadtiter (< 0,6 denier = 0,6 dtex) worden gebruikt en het bovendien een onvoldoende aantal verstrengelingspunten (50 tot 70 per meter) bezit om een goede 50 verwerkbaarheid en het verkrijgen van foutloze textielproducten mogelijk te maken.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een draad met het voorkomen van gesponnen vezels, die het mogelijk maakt textielproducten te vervaardigen, die eigenschappen van aanvoelen van vrijwel hetzelfde voorkomen bezitten als die welke verkregen worden uit gesponnen garens van natuurlijke vezels. Dankzij o.a. de aanzienlijke cohesiefactor ervan is deze zeer gemakkelijk te verwerken zowel tot weefsel als tot 55 breisel. De draad heeft dus een groot technisch en economisch belang.

De uitvinding heeft meer in het bijzonder betrekking op een draad met het voorkomen van gesponnen vezels, welke gekenmerkt wordt doordat 193323 2 - de draad vrij van twijn of spiralen is; - de ingesnoerde gedeelten gelijktijdig verstrengeld en verward zijn; - de cohesiefactor tussen 90 en 140 kruisingen/m ligt; - de elasticiteitsmodulus tussen 100 en 150 cN/tex ligt; 5 - het verschil in ligging tussen de twee groepen elementairdraden, bepaald door meting van de geluids-modulus, tussen 25 en 50 cN/tex ligt.

Langs eenzelfde draad ligt de verhouding van de lengten ln/l2 tussen de lengten van de volumineuze gedeelten en die van de ingesnoerde gedeelten tussen 0,6 en 20 en ligt de verhouding van de diameters d,/d2 tussen de diameters van de volumineuze gedeelten en van de ingesnoerde gedeelten tussen 1,3 en 8. 10 De draden met het vezelvormige voorkomen volgens de onderhavige uitvinding vertonen eveneens de bijzonderheid, dat zij uit afzonderlijke elementairdraden bestaan, die een vrijwel regelmatige hexagonale vorm bezitten, die in doorsneden aan de twee groepen elementairdraden zichtbaar is.

Een van de essentiële elementen van de draad met het voorkomen van gesponnen vezels volgens de uitvinding (in het vervolg van de beschrijving ”FAF’ genoemd) wordt gevormd door de cohesiefactor van de 15 draad, die tussen 90 en 140, bij voorkeur 110 en 130, kruisingen per meter ligt, visueel gemeten door tellen onder een voorspanning van 100 mg, hetgeen aan de draad een uitmuntende cohesie geeft, die een goede verwerkbaarheid tot zowel weefsel als breisel mogelijk maakt ongeacht het toegepast type weefgetouw. Bovendien zijn de cohesiepunten of kruisingen gedeelten die zowel verstrengeld als verward zijn, die noch lussen noch spiralen aan de FAF-draad vormen; deze insnoeringspunten behouden eveneens het zachte 20 aanvoelen van de rest van de draad en vertonen geen aaneenkleven ten gevolge van de temperatuur. Zij zijn op een wisselvallige afstand ten opzichte van elkaar langs de draad aanwezig; zij kunnen bijvoorbeeld ongeveer 2 tot 19 mm van elkaar verwijderd zijn.

Indien de cohesiefactor minder dan 90 kruisingen/m is, neemt men aan de uit de draden verkregen weefsels de aanwezigheid van fouten, zogenaamde knobbelvormige verdikkingen (’’douppions”) waar 25 tengevolge van een stuiken van elementairdraden met een geringe elementairdraadtiter op elementairdraden met een hogere elementairdraadtiter, waardoor een ongewenste opeenhoping van materiaal ontstaat. Zij verenigen zich dan aan het begin en aan het einde van de inslag en hopen zich op aan de randen van het weefsel. De verdikkingen worden zichtbaar door een donkerdere tint op de weefsels.

Indien omgekeerd de cohesiefactor meer dan 140 kruisingen/m is, omvat de draad te veel gesloten 30 gedeelten, vertoont het weefsel dan min of meer aanzienlijke ongewenste verdiepte gedeelten en mist het weefsel volheid.

De FAF systeemdraad volgens de onderhavige uitvinding vertoont een geringe elasticiteitsmodulus tussen 100 en 150, bij voorkeur 100 tot 120 cN/tex. De elasticiteitsmodulus E is gelijk aan de tangens van de hoek, die de spanningskromme met de as van de verlengingen maakt. E geeft de verhouding aan: 35 specifieke spanning E = ΔΙ «o verkregen uitgaande van de spannings/verlenging-kromme, waarbij 40 ΔΙ = l-l0 I = lengte van het proefstuk op het moment t, wanneer het garen de actuele of eindtitel heeft en l0 = de aanvankelijke waarde van het proefstuk, de specifieke spanning is de trekbelasting in centiNewton per tex draaddoorsnede.

De kracht/verlenging-kromme wordt uitgezet met behulp van een dynamometer van het merk "INSTRON 45 1122”. De geringe elasticiteitsmodulus van de draden draagt bij tot het verlenen van een bijzonder zacht aanvoelen aan textielproducten, die uit FAF-draden volgens de uitvinding worden verkregen.

De FAF-draad volgens de uitvinding is samengesteld uit twee groepen elementairdraden met een verschillende ligging, bepaald door meting van de geluidsmodulus, hetgeen bestaat in het meten van de verandering van de elektrische fase, die veroorzaakt wordt door de lengtewisselingen van een longitudinale 50 mechanische golf van een draad, die tussen een emittersonde (frequentie 6750 Hz) en een receptorsonde loopt. Deze faseveranderingen geven volgens een eenvoudige relatie direct de wijzigingen van de geluidssnelheid aan, die volgens algemeen bekende relaties het beeld van modulusveranderingen zijn.

De geluids- of dynamische modulus is rechtevenredig met het kwadraat van de geluidssnelheid in het monster door de dichtheid van het materiaal.

55 Geluidsmodulus (cN/tex) = 104C2 C in m/s

Het verschil in geluidsmodulus tussen de twee typen elementairdraden ligt tussen 25 en 50 cN/tex, bij voorkeur bij 30 tot 40 cN/tex.

3 193323

Het verschil in ligging van de draden komt overeen met een verschil in spinsnelheid van de elementair-draden.

Figuren 1 en 2 tonen foto's van de FAF-draad volgens de uitvinding, die volumineuze gekroesde gedeelten 5 van onregelmatige lengten omvat op willekeurige wijze afgewisseld met de gelijktijdig verwarde/ verstrengelde cohesiepunten.

Langs eenzelfde draad ligt de verhouding van de lengten l.,/l2 tussen de volumineuze gedeelten en de cohesiepunten tussen 0,6 en 20 en ligt de verhouding d^d-, van de diameters tussen 1,3 en 8, welke waarden visueel gemeten zijn aan een gemiddelde van 50 metingen.

10 Bij voorkeur bezitten de volumineuze gedeelten een lengte l1p tussen 2,25 en 15 mm en een diameter tussen 0,8 en 1,9 mm.

Bij voorkeur bezitten de cohesiepunten een lengte tussen 0,5 en 3,6 mm en een diameter tussen 0,18 en 0,60 mm.

Aan de hand van figuren 1 en 2 is het moeilijk de draden met een hoge titer te onderscheiden van de 15 draden met een kleinere titer, zelfs in de open gedeelten, zodat het in deze draad moeilijk is elementair-draden van de kern en elementairdraden van de mantel te onderscheiden.

De FAF-draden volgens de uitvinding zijn samengesteld uit elementairdraden met een geringe elementairdraadtiter tussen 1 en 2,5 dtex, aanwezig in een hoeveelheid van 20 tot 100, en elementairdraden met een hogere elementairdraadtiter tussen 3 en 5 dtex, aanwezig in een hoeveelheid van 7 tot 40 20 elementairdraden.

De combinatie van elementairdraadtiter en het aantal elementairdraden vormt een belangrijke component voor het verkrijgen van FAF-draad die gelijktijdig het aanvoelen het volume en het gedrag bezitten, die bij de gerede textielproducten gewenst zijn.

De zo verkregen FAF-draden bezitten een geringe krimp in kokend water, in het algemeen tussen 2 en 25 4%, hetgeen de goede verwerkbaarheid van deze draden begunstigt en de gebruiksomstandigheden bij de gerede textielproducten vergemakkelijkt.

Het meten van de krimp van de draad bestaat in het bepalen van het verschil in lengte van een draadproefstuk onder een voorspanning van 200 mg/dtex na een thermische behandeling van 15 min. in kokend water.

30 __aanvankelijke lenqte - lenqte na thermische behandelinq „

Knmp/o" aanvankelijke lengte x10°

De samenstellende afzonderlijke elementairdraden van de FAF-draad bezitten in doorsnede een vrijwel regelmatige hexagonale vorm, of het nu gaat om die met een hoge titer of die met een kleine titer, hetgeen 35 ertoe bijdraagt, dat hieraan een bijzonder zacht aanvoelen wordt verleend.

De FAF-draden volgens de uitvinding worden verkregen volgens een werkwijze voor het gelijktijdig strekken-co-textureren (vgl. Figuur 3) op gangbare wijze van twee uitgangsdraden, die met verschillende snelheden worden gesponnen, in het algemeen op basis van polyamide, bij voorkeur polyhexamethyleenadi-pamide of copolyamiden, die ten minste 85% hexamethyleenadipamide-eenheden en tot 15% andere 40 eenheden bevatten, die verkregen worden door bijvoorbeeld het adipinezuur als uitgangsmateriaal te vervangen door een ander dizuur, zoals tereftaalzuur, sebacinezuur, enz., of door bijvoorbeeld de twee monomeren te vervangen door caprolactam.

De uitgangspolyamiden kunnen eveneens additieven bevatten, zoals matterende middelen, middelen voor het stabiliseren tegen licht of tegen warmte en oxidatie, additieven die bestemd zijn om de ophoping 45 van statische ladingen te verminderen of de vatbaarheid voor verven te modificeren.

De eerste van de uitgangsdraden wordt verkregen met een snelheid van in het algemeen tussen 1700 en 2200 m/min., de andere met een snelheid van ongeveer 4000 tot 5000 m/min., hetgeen aan de draden het vereiste verschil in ligging verleent. De uitgangsdraden worden getextureerd bij een gangbare strekgraad, die aangepast is aan de gebruikelijke wrijving voor het textureren van voorgeoriënteerde draden, namelijk in 50 het algemeen tussen 1,25 en 1,35 X bij een oveninstelling van 200-300°C. De getextureerde draad wordt vervolgens met behulp van een verstrengelingsbuis verstrengeld, hetgeen aan de draad een cohesiefactor van 90 tot 140 kruisingen per meter verleent, en vervolgens overmatig geolied met een in de handel verkrijgbare textureerolie.

De FAF-draad volgens de uitvinding bezit opmerkelijke eigenschappen wat betreft het aanvoelen, het 55 volume, het gedrag en het comfort. De draad bezit eveneens een goede verwerkbaarheid. Hierdoor wordt het mogelijk gemaakt textielproducten te verkrijgen, die eigenschappen van aanvoelen en voorkomen bezitten die gelijken op die van draden van gesponnen natuurvezels, zoals katoen.

193323 4

In het bijzonder worden deze draden met voordeel gebruikt voor de producten die bestemd zijn om in contact met de huid te worden gedragen. De structuur van de draad maakt het mogelijk textielproducten te verkrijgen, die een beter beschuttend vermogen bezitten bij een gelijktijdig kleinere dichtheid dan de tot dusver bekende FAF-draden; deze structuur verleent aan de textielproducten eveneens een goede 5 trekvastheid en rek, hetgeen een goede vatbaarheid voor kreukherstel tot gevolg heeft.

Dergelijke draden vertonen bovendien in vergelijking met gesponnen garen van fijne elementairdraden (> Nm 50, dat is 200 dtex) aanzienlijke voordelen wat betreft kostprijs en gebruik, zoals scheren, weven en bewerken.

Zij maken het eveneens mogelijk lichtere weefsels te verkrijgen voor het bereiken van dezelfde 10 prestaties.

Zij vertonen dus een groot economisch en technisch belang.

De zo verkregen draden zijn bruikbaar voor het maken van weefsels, hetzij 100% FAF, hetzij ketting of inslag (mengweefsels: met eindloze ketting, inslag FAF-ketting FAF, inslag gesponnen vezel) en rondbrei-sels en laddervrije breisels voor de volgende toepassingen, die de voorkeur verdienen: 15 weefsels: weefsels voor sportkleding, weefsels voor sportieve kleding, jurken, "linnen”-goed, heren overhemden breisels: - rondbreimachines: . getouwen met een grote diameter: jurken, beschermende kleding, sportmaillots, onderkleding 20 . getouwen van kleine diameter: nauw aansluitende kleding - laddervrije steek: . jurken, sportieve kleding, indrukwekkende kleding.

in de onderstaande voorbeelden wordt de treksterkte gemeten op een in de handel verkrijgbare inrichting van het merk INSTRON 1122 als het gemiddelde van 20 metingen, die verbonden is met een computer 25 welke aangeeft: - de aanvankelijke titer (dtex) - breekkracht (cN) (= maximale belasting die het proefstuk kan weerstaan) , , „,, breekbelasting (cN) - treksterkte in cN/tex-r-pr—rr.—j.—r aanvankelijke titer (tex) 30 specifieke spanning (cN/tex) - De elasticiteitsmodulus bij 8% = ^ 'o verkregen uit de spannings-rek-kromme. Daarbij is 35 ΔΙ = de toename van de lengte van het proefstuk bij 8% verlenging en l0 = aanvankelijke lengte van het proefstuk.

Voorbeeld I

Uit polyhexamethyleenadipamide met een relatieve viscositeit van 42, gemeten aan een 8,4-procents 40 oplossing in 90-procents mierenzuur, bereidt men twee eindloze draden: - de ene (I), geëxtrudeerde met 4200 m/min, gematteerd met 0,3 gew.% titaanoxide, beschermd tegen licht met 7 dpm mangaan, met een titer van 98 dtex/17 elementairdraden, - de andere (2), geëxtrudeerd met 2200 m/min, op dezelfde wijze gematteerd en beschermd tegen licht als de eerste, met een titer van 140 dtex/50 elementairdraden.

45 De twee draden worden toegevoerd aan een machine voor het gelijktijdig strekken/textureren van het type ”ARCT FT 190”. Met verwijzing naar figuur 3 worden de twee draden (1) en (2) vanaf twee verschillende spoelen toegevoerd en lopen vervolgens tussen een paar toevoerrollen 3 door, die met een snelheid V, draaien. De verenigde draden ondergaan een valse twijn, terwijl zij gestrekt worden tot een strekgraad van 1,272 tussen de rollen 3 en de rollen 4, die met een snelheid V2 van 650 m/min draaien. In verloop van 50 het valse twijnproces loopt de draad door de oven 5, die op een temperatuur van 225°C wordt gehouden, waarin het strekken optreedt, waarna de draad over de omkeerrollen 7 en over de koelplaat 8 loopt. De draad wordt gedraaid door de hiervoor gelegen wrijvingspen 9 (handelsmerk POSITORQ 2), onder een spanning T, en vervolgens voorbij de pen teruggedraaid onder een spanning T2. De wrijvingspen omvat 9 schijven. De draad loopt vervolgens tussen de rollen 4 door, die met een snelheid V2 draaien.

55 - strekgraad: VZN^ =1,272 - verhouding van de spanningen T2/T., = 0,85 - D/Y =2,13 5 193323

De draad loopt vervolgens in een verstrengelingsbuis (10), waaraan perslucht wordt toegevoerd onder een druk van 3,5 bar, na op gebruikelijke wijze overmatig te zijn geolied. De draad wordt opgewikkeld op een spoel (11) met een krimp van 4,99% om een goede wikkelvorming op de spoel mogelijk te maken.

De eigenschappen van de verkregen draad zijn als volgt: 5 - totale titer, dtex 195 - aantal elemental rdraden 67 - herstelgraad % 9,7 - treksterkte cN/tex 25 - rek, % 22,8 10 - elasticiteitsmodulus cN/tex 120 - Emodulus bij verlenging met 8%-cN/tex 143 - cohesiefactor, kruisingen/meter 135 - krimp % 3 - krimpkracht (cN) 6,66 15 - verschil in geluidsmodulus van de twee bestanddelen cN/tex 30 - ΙΛ 3,2 tot 10,9 - d1/d2 1,4 tot 8,4 - de lengte van de volumineuze gedeelten I·, wisselt van 2,9 tot 7,7 mm - de diameter van de volumineuze gedeelten d, wisselt van 0,9 tot 1,8 mm 20 - de lengte van de verstrengelde gedeelten l2 wisselt van 1,1 tot 3,5 mm - de diameter van de verstrengelde gedeelten d2 wisselt van 0,3 tot 0,47 mm

Voorbeeld II

Men herhaalt voorbeeld I onder toepassing van dezelfde uitgangsdraden, die met dezelfde snelheid worden 25 afgewikkeld, en onder toepassing van dezelfde methode voor het textureren met de volgende instellingen: - snelheid ter hoogte van de rollen 4 650 m/min

- gelijktijdige strekgraad 1,3 X

- D/Y 2,11

- oventemperatuur 225°C

30 - druk bij verstrengelingsbuis 3,5 bar - opvang krimp, % 6,66 - verhouding van spanningen 0,66 - uitgangsdraden: 97,1 dtex/17 elementairdraden en 35 147 dtex/50 elementairdraden

Eigenschappen van de getextureerde draad: - totale titer, dtex 191,8 - aantal elementairdraden 67 - herstelgraad, % 7 40 - treksterkte, cN/tex 22,4 - cohesiefactor, kruisingen/meter 114 - elasticiteitsmodulus, cN/tex 116 - Emodulus bij verlenging met 8%, cN/tex 139 - krimp, % 3,1 45 - verschil in geluidsmodulus van de twee bestanddelen, cN/tex 39 - \λ/\ζ tussen 0,625 en 12 - d.,/d2 tussen 1,6 en 7,9 - wisselt van 3,1 tot 9,9 mm - I2 wisselt van 1,1 tot 3,55 mm 50 - d-, wisselt van 0,9 tot 1,85 mm - d2 wisselt van 0,32 tot 0,52 mm

Voorbeeld III

Men herhaalt voorbeeld I onder toepassing van een draad, die met 42000 m/min is geëxtrudeerd, gemat-55 teerd en tegen licht beschermd, met een titer van 42,8 dtex/10 elementairdraden en een draad, die met 2200 m/min is geëxtrudeerd, met een titer van 75 dtex/23 elementairdraden als uitgangsdraden.

De draden worden volgens het in voorbeeld I aangegeven voorschrift getextureerd onder de volgende 193323 6 instellingen: - snelheid ter hoogte van de rol 4 650 m/min

- gelijktijdige strekgraad 1,31 X

- D/Y 2,13

5 - oventemperatuur 220°C

- druk bij verstrengelingsbuis 3,5 bar - opvang krimp, % 6,23 - VT, 1,16

Eigenschappen van de getextureerde draad: 10 - totale titer, dtex 93,8 - aantal elementairdraden 33 - treksterkte, cN/tex 19,8 - rek, % 17,9 - cohesiefactor, kruisingen/meter 117 15 - elasticiteitsmodulus, cN/tex 123 - Emodulus bij verlenging met 8%, cN/tex 141 - krimp, % 2,5 - verschil in geluidsmodulus van de twee bestanddelen, cN/tex 30 - Ι,/Ι-, tussen 1,33 en 19,68 20 - d/da tussen 1,65 en 7,5 - I, wisselt van 3,6 tot 14 mm - I2 wisselt van 0,725 tot 2,7 mm - d! wisselt van 0,68 tot 1,36 mm - d2 wisselt van 0,18 tot 0,41 mm 25

Voorbeeld IV

Uit de polyhexamethyleenadipamide met een relatieve viscositeit van 42, gemeten aan een 8,4-procents oplossing in 90-procents mierenzuur, vervaardigt men twee eindloze draden: - de ene (1), geëxtrudeerd met 4200 m/min, gematteerd met 0,3 gew.% titaanoxide, tegen licht beschermd 30 met 7 dpm mangaan, met een titer van 42 dtex/7 elementairdraden, - de andere (2), geëxtrudeerd met 2000 m/min, op dezelfde wijze als de eerste gematteerd en beschermd tegen licht, met een titer van 60 dtex/30 elementairdraden.

De twee draden worden toegevoerd aan een machine voor het gelijktijdig strekken en textureren van het type "ARCT FT 190”. Met verwijzing naar figuur 3 worden de twee draden (1) en (2) vanaf twee afzonder-35 lijke spoelen toegevoerd en vervolgens over een paar toevoerrollen 3 geleid, die met een snelheid draaien. De samengevoegde draden ondergaan een valse twijn, terwijl zij met een strekgraad van 1,32 worden gestrekt tussen de rollen 3 en de rollen 4, die met een snelheid V2 van 650 m/min draaien. Tijdens het proces van het vals twijnen loopt de draad door de oven 5, die op een temperatuur van 220°C wordt gehouden, waarin het strekken plaatsvindt, waarna de draad over de omkeerrollen 7 en over de koelplaat 8 40 loopt. De draad wordt door de wrijvingspen 9 (handelsmerk POSITORQ 2) hieraan voorafgaand gedraaid onder een spanning T, en vervolgens voorbij de pen onder een spanning T2 teruggedraaid. De wrijvingspen omvat 9 schijven. De draad loopt vervolgens tussen de rollen 4 door, die met een snelheid V2 draaien.

- strekgraad: V2/V1 = 1,32 - verhouding van de spanningen Tj/T., = 0,83 45 - D/Y = 2,3

De draad loopt vervolgens, nadat deze op gebruikelijke wijze overmatig is geolied in een verstrengelingsbuis (10), waaraan perslucht wordt toegevoerd onder een druk van 3,5 bar. De draad wordt opgewikkeld op een spoel (11) met een krimp van 5% om een goed opwikkelen op de spoel mogelijk te maken.

De eigenschappen van de verkregen draad zijn als volgt: 50 - totale titer, dtex 79,4 - aantal elementairdraden 37 - herstelgraad, % 6,4 - treksterkte, cN/tex 32,6 55 - rek, % 24,5 - cohesiefactor, kruisingen/meter 101 - elasticiteitsmodulus, cN/tex 130

Claims (9)

1. Draad met het voorkomen van gekroesde vezels op basis van polyamide, die uit twee groepen in titer verschillende elementairdraden bestaat, waarbij het aantal elementalrdraden en de ligging een wisselvallige afwisseling vertonen van volumineuze gekroesde gedeelten en verstrengeld ingesnoerde gedeelten van verschillende lengte, met het kenmerk, dat - de draad vrij van twijn of spiralen is; 20. de ingesnoerde gedeelten gelijktijdig verstrengeld en verward zijn; - de cohesiefactor tussen 90 en 140 kruisingen/m ligt, - de elasticiteitsmodulus tussen 100 en 150 cN/tex ligt, - het verschil in ligging tussen de twee groepen elementairdraden, bepaald door meting van de geluidsmodulus, tussen 25 en 50 cN/tex ligt.

2. Draad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat langs de lengte van eenzelfde draad: - de verhouding van de lengten |.,/l2 tussen de volumineuze gedeelten en de ingesnoerde gedeelten tussen 0,6 en 20 ligt; - de verhouding van de diameters d-,/d2 tussen de volumineuze gedeelten en de ingesnoerde gedeelten tussen 1,3 en 8 ligt.

3. Draad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de lengte van de open gedeelten tussen 2,25 en 15 mm ligt en de lengte van de verstrengelde gedeelten tussen 0,5 en 3,6 mm ligt, de diameter van de volumineuze gedeelten tussen 0,8 en 1,9 mm en die van de verstrengelde gedeelten tussen 0,18 en 0,60 mm ligt.

4. Draad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de elementairdraden met een kleine titer een 35 elementairdraadtiter tussen 1 en 2,5 dtex bezitten en de elementairdraden met een hogere titer een elementairdraadtiter tussen 3 en 5 dtex bezitten.

5. Draad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de elementairdraden met de hoogste elementairdraadtiter in een aantal van 7 tot 40 elementairdraden aanwezig zijn en de elementairdraden met de kleinste elementairdraadtiter aanwezig zijn in een aantal van 20 tot 100.

6. Draad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de elasticiteitsmodulus tussen 120 en 140 cN/tex ligt.

7. Draad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het verschil in ligging, bepaald door meting van de geluidsmodulus, tussen 30 en 40 cN/tex ligt.

7 193323 - Emodulus bij verlenging met 8%, cN/tex 147 - krimp, % 1,9 - verschil in geluidsmodulus van de twee bestanddelen, cN/tex 30 - ^/la 0,9 tot 20 5. d/dg 1,3 tot 6 - de lengte van de volumineuze gedeelten I, wisselt van 3,1 tot 9,9 mm - de diameter van de volumineuze gedeelten d1 wisselt van 0,8 tot 1,8 mm - de lengte van de verstrengelde gedeelten l2 wisselt van 0,6 tot 3,6 mm - de diameter van de verstrengelde gedeelten d2 wisselt van 0,3 tot 0,6 mm

8. Draad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat alle elementairdraden waaruit de gesponnen draad is samengesteld, in dwarsdoorsnede een vrijwel regelmatige hexagonale vorm bezitten.

9. Textielproducten, zoals weefsels, breisels, met het kenmerk, dat zij draden met het voorkomen van gekroesde vezels volgens een der conclusies 1 t/m 8 bevatten. Hierbij 2 bladen tekening