Przedmiotem wynalazku jest sposób zapobiegania tworzeniu sie osadów w procesie wytwarzania po¬ limerów chlorku winylu.Przy prowadzeniu procesów suspensyjnej lub emulsyjnej polimeryzacji mionomerycznego chlorku winylu albo kopolimeryzacji mieszaniny monome- rycznego chlorku winylu z innymi monomerami winylowymi w obecnosci katalizatora polimeryzacji wystepuja problemy zwiazane z przylepianiem sie osadu polimeru do wewnetrznej powierzchni scian polimeryzatora lub do czesci wyposazenia dodatko¬ wego polimeryzatora, takich jak mieszadlo, które moga stykac sie z monomerem podczas polimery¬ zacji.W wyniku przylepiania sie osadu do scian we¬ wnetrznych polimeryzatora nastepuje zmniejszenie wydajnosci polimeru i wydajnosci chlodzenia po¬ limeryzatora, a takze moga tworzyc sie tzw. rybie oczka na skutek odrywania sie przylepionego osadu od wewnetrznych scian polimeryzatora i wymiesza¬ nia sie go z produktem, co z kolei powoduje po¬ gorszenie jakosci produktu. Nalezy równiez zazna¬ czyc, ze usuwanie przylepionych osadów wymaga wiele pracy i czasu, a ponadto nieprzereagowane monomery (chlorek winylu itp.) sa absorbowane przez osad, co moze stanowic niebezpieczenstwo dla ludzi.Znany sposób zapobiegania osadzaniu sie poli¬ meru polega na nakladaniu powloki z reagenta chemicznego, okreslanego ponizej jako „srodek za- 10 15 20 25 30 pobiegajacy tworzeniu sie osadów" na wewnetrznej powierzchni scian polimeryzatora. Zaproponowano wiele takich srodków zapobiegajacych tworzeniu sie osadów. Sposród wielu znanych sposobów na szczególna uwage zasluguje sposób, w którym jako srodek zapobiegajacy tworzeniu sie osadów stosuje sie barwnik i/lub pigment, ujawniony w opubliko¬ wanym japonskim opisie patentowym nr 30835/1970.Sposób ten nie zawsze jednak przeciwdziala sku¬ tecznie i pewnie tworzeniu sie osadów i w zwiazku z tym nie zawsze jest zadawalajacy.Przy próbach ulepszenia sposobu ujawnionego w opublikowanym japonskim opisie patentowym nr 30835/1970 nieoczekiwanie stwierdzono, ze two^ rzeniu sie osadów mozna zapobiec skutecznie i pewnie, stosujac barwnik, pigment lub konkretny zwiazek zawierajacy co najmniej 5 sprzezonych wiazan jt, a takze regulujac stezenie jonów chlor¬ kowych (C1-) w mieszaninie reakcyjnej podczas po¬ limeryzacji.Zgodny z wynalazkiem sposób zapobiegania two¬ rzeniu sie osadów w procesie wytwarzania polime¬ rów chlorku winylu w polimeryzatorze polega na powleczeniu wewnetrznej powierzchni scian poli¬ meryzatora i czesci wyposazenia dodatkowego, któ¬ re moga stykac sie z monomerami podczas poli¬ meryzacji, srodkiem zapobiegajacym tworzeniu sie osadów, zawierajacym co najmniej jeden zwiazek wybrany z grupy obejmujacej barwniki i pigmenty azowe, barwniki i pigmenty antrahdnowe, barwniki 146 867146 867 3 i pigmenty indygoidowe, barwniki i pigmenty ftalo- cyjaninowe, barwniki i pigmenty karboniowe, barw¬ niki chinonoiminowe^ barwniki metynowe, barwni¬ ki chinolinowe, barwniki nitrowe, barwniki benzo- chinonowe i naftachirionowe barwniki i pigmenty najtalimidowe, barwniki perinonowe, barwniki siarkowe, barwniki-fluorescencyjne, barwniki azo- idowe i barwniki reaktywne i/lub co najmniej je¬ den zwiazek aromatyczny lub heterocykliczny za¬ wierajacy co najmniej 5 sprzezonych wiazan jc wybrany z grupy obejmujacej aminonaftaleny, 1,4-dwuaminoantraceny, 9,1O-dwuaminofenantren, 2,2'-dwuaminodwufenyl, l,l'-dwuamino-2,2'-dwu- naftyl, 2-amino-5-fenylooksazol, 1-aminofenantry- dyne, 2-amino-4-fenylotiazol, 2-amino-5-fenylotia- zol, 3-amino-l,5-naftyl, 1-aminofenantrydyne, ami- noakrydyny i aminofenanzyny oraz ewentualnie substancje pomocnicze, wprowadzeniu do polime- ryzatora monomerycznego chlorku winylu lub mie¬ szaniny monomerycznego chlorku winylu i kopo- limeryzujacego z nim monomeru winylowego, wo¬ dy, katalizatora polimeryzacji i dyspergatora i prowadzeniu polimeryzacji suspensyjnej lub emul¬ syjnej, a cecha tego sposobu jest to, ze podczas polimeryzacji utrzymuje sie stezenie jonów chlor¬ kowych w mieszaninie reakcyjnej nie wieksze niz 100 ppm.Postepujac zgodnie z sposobem wedlug wyna¬ lazku skutecznie zapobiega sie tworzeniu sie osa¬ dów, gdyz przy stezeniu jonów chlorkowych nie wiekszym niz 100 ppm srodek zapobiegajacy two¬ rzeniu sie osadów wykazuje silne i pewne dzia¬ lanie. Dzieki sposobowi wedlug wynalazku mozna przeprowadzic az do 200 operacji polimeryzacji bez czyszczenia reaktora. W zwiazku z tym nie zuzy¬ wa sie czasu ani pracy na usuwanie osadów, co umozliwia ciagle uzycie polimeryzatora i zwieksze¬ nie wydajnosci ruchowej. Umozliwia to takze utrzymywanie zdolnosci chlodzacej polimeryzatora na stalym poziomie bez obawy o przedostanie sie osadów do produktu dzieki, czemu mozna znacznie polepszyc jakosc wytwarzanego polimeru.W zasadzie stezenie jonów chlorkowych w mie¬ szaninie reakcyjnej w czasie polimeryzacji mono¬ merycznego chlorku winylu lub mieszaniny mono¬ merów winylowych zawierajacej chlorek winylu zwieksza sie gwaltownie w poczatkowym stadium polimeryzacji, po czym wykazuje tendencje do nie¬ znacznego zwiekszania sie lub ustalenia na stalym poziomie az do zakonczenia polimeryzacji. Uwaza sie, ze stezenie jonów chlorkowych moze zalezec od wielu czynników, takich jak stezenie chlorku me¬ tylu i kwasu chlorowodorowego, zawartych w mo¬ nomerze winylowym stosowanym jako substancja wyjsciowa, temperatury wody stosowanej we wsa¬ dzie, stopnia odgazowania prózniowego po zalado¬ waniu reaktora itp. Stwierdzono, ze dzialanie zapo¬ biegajace tworzeniu sie osadów wykazywane przez barwniki, pigmenty i wymienione zwiazki zawiera¬ jace co najmniej 5 sprzezonych wiazan jt, mozna w pelni uzyskac przez zmniejszenie stezenia jo¬ nów chlorkowych w mieszaninie reakcyjnej w cza¬ sie calej polimeryzacji, do 100 ppm lub ponizej, a korzystnie do 50 ppm lub ponizej, przy realizacji sposobu wedlug wynalazku. Jesli stezenie jonów 4 chlorkowych w mieszaninie reakcyjnej bedzie wiek¬ sze niz 100 ppm, to pomimo naniesienia wspomnia¬ nego srodka zapobiegajacego tworzeniu sie osadów na wewnetrzna powierzchnie scian polimeryzatora 5 i innych urzadzen, srodek ten nie bedzie w pelni wykazywal dzialania zapobiegajacego tworzeniu sie osadów, tak ze tworzeniu sie takich osadów nie mozna bedzie skutecznie zapobiegac.W sposobie wedlug wynalazku stosowac mozna 1( pojedynczo lub w mieszaninie jeden lub kilka zwiazków wybranych z grupy obejmujacej barwni¬ ki, pigmenty i zwiazki aromatyczne lub hetero¬ cykliczne zawierajace co najmniej 5 sprzezonych wiazan jt, (ponizej okreslanych skrótowo jako- 15 „zwiazki o sprzezonych wiazaniach n"h Korzystne jest jednak stosowanie barwnika lub pigmentu, a najkorzystniejsze stosowanie barwnika azynowego.Do barwników i pigmentów, które mozna zasto¬ sowac jako srodki zapobiegajace tworzeniu sie osa- 20 dów w sposobie wedlug wynalazku, przykladowo zaliczyc mozna: barwniki azowe, takie jak bar¬ wniki i pigmenty monoazowe i barwniki poliazowe, barwniki i pigmenty azowe w postaci komplek¬ sów metalicznych, pigmenty azowe stilbenowe, 25 barwniki azowe tiazolowe itp., barwniki i pig¬ menty antrachinonowe, takie jak pochodne antra- chinonu, pochodne antronu itp., barwniki i pig¬ menty indygoidowe, takie jak pochodne indyga, pochodne tioindyga itp., barwniki i pigmenty fta- 30 licyjaninowe, barwniki i pigmenty karboniowe, ta¬ kie jak barwniki dwufenylometanowe, barwniki i pigmenty trójfenylometanowe, barwniki ksante- iiowe, barwniki makrydynowe itp., barwniki chino- noiminowe, takie jak barwniki azynowe, barwni- 35 ki oksazynowe, barwniki tiazynowe itp., barwniki metylenowe, takie jak barwniki polimetynowe lub cyjaninowe itp., barwniki chinolinowe, barwniki nitrowe, barwniki benzochinonowe i naftochinono- we, barwniki i pigmenty naftalimidowe, barwniki 40 perinonowe, barwniki siarkowe, barwniki fluore¬ scencyjne, barwniki azoidowe oraz barwniki reak¬ tywne.Zwiazki te mozna stosowac pojedynczo lub w dowolnej zadanej kombinacji dwóch lub wiecej 45 skladników. Jak to stwierdzono wyzej, sposród po¬ danych wyzej przykladowych barwników i pig¬ mentów, szczególnie korzystnymi sa barwniki azy¬ nowe. W szczególnosci typowe przyklady takich barwników i pigmentów przedstawiono ponizej. 50 Do barwników i pigmentów azowych naleza na¬ stepujace zwiazki.Przykladowymi barwnikami monoazowymi i po- liazowymi sa zólcien zasadowa 32, 34 i 36, oranz zasadowy 2, 32, 33 i 34, czerwien zasadowa 17, 18, 55 22, 23, 24, 32, 34, 38, 39 i 40, fiolet zasadowy 26 i 28, blekit zasadowy 58, 59, 64, 65, 66, 67 i 68, brunat zasadowy 1, 4, 11 i 12, czern zasadowa 8,, azoidowy skladnik dwuazowy 4, 21, 27 i 38, zólcien zawiesinowa 3, 4, 5, 7, 8, 23, 50, 60, 64, 66, 71, 72, «° 76, 78 i 79, oranz zawiesinowy 1, 3, 5, 13, 20, 21, 30, 32, 41, 43, 45, 46, 49, 50 i 51, czerwien zawie¬ sinowa 1, 5, 7, 12, 13, 17, 43, 52, 54, 56, 68, 70, 72, 73, 74, 75, 76, 80, 82, 84, 88, 90, 97, 99, 101, 103, 113, 117, 122, 125, 126, 128 i 129, fiolet zawiesinowy 10^. «5 24, 33, 38, 41, 43 i 96, blekit zawiesinowy 85, 92,146 867 U4 i 106, brunat zawiesinowy 3 i 5, czern zawie¬ sinowa 1, 2, 10, 26, 2?, Z8, 29, 30 i 31, zólcien roz¬ puszczalna 2, 6, 14, 15, ift, 19, 21 i 56, oranz roz¬ puszczalny 1, 2, 5, 6, 14 i 45, czerwien rozpusz¬ czalna 1, 3, 23, 24, Z5, 27 i 30, brunat rozpuszczal- 5 ny 3, 5 i 20, czern rozpuszczalna 3, zólcien pig¬ mentowa 1, 2, 3, 4, 5, 8, i 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 23, 65, 73 i 83, oranz pigmentowy 1, 2, 5, 13, 14, 15, 16, 17, 24 i 31, Czerwien pigmentowa 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, li, lfc, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 10 19, 21, 22, 23, 30, 31, 32, 37, 38, 39, 40, 41, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 57, 5^, 80, 63, 64, 68, 112, 114 i 163, blekit pigmentowy 25, zielen pigmentowa 10, brunat pigmentowy 1 i % czern pigmentowa 1, zólcien bezposrednia 1, 8, li, IZ, 24, 26, 27, 28, 33, 15 44, 50, 58, 85, 86, 87, 88, 89, 9&, 100 i 110, oranz bezposredni 1, 6, 8, id, 28, Z0, §% 4l, 49,51,57,102 i 107, czerwien bezposrednii 1, i, 4, i3, 17, 20, 23, 24, 28, 31, 33, 37, 39, 44, 48, 82, 83 75, 79, 80, 81, 83, 84, 89, 95, 99, 103, 197, 201, 2l& 220, 224, 225, 226, 227, 20 228, 229, 230 i 231, iiólet bezposredni 1, 7, 9, 12, 22, 35, 51, 63, 90, 94 i 98, bie!kit bezposredni 1, 2, 6, 8, 15, 22, 25, 71, 7S, 77, % 80, 120, 123, 158, 160, 163, 165, 168, 194, 193, 1*4, 195, 196, 203, 207, 225, 236, 237, 246, 248 i 249, zielen bezposrednia 1, 25 6, 8, 28, 30, 31, 33, 37, 59, 63, 64 i 74, brunat bez¬ posredni 1A, 2, 6, 25, 27, 44, 58, 59, 101, 106, 173, 194, 195, 209, 210 i 211, czern bezposrednia 17, 19, 22, 32, 38, 51, 56, 71, 74, 75, 77, 94, 105, 106, 107, 108, 112, 113, 117, 118, 132, 133 i 146, zólcien kwa- 30 sowa 11, 17, 19, 23, 25, 29, 36, 38, 40, 42, 44, 49, 61, 70, 72, 75, 76, 78, 79, 110, 127, 131, 135, 141, 142, 164 i 165, oranz kwasowy 1, 7, 8, 10, 19, 20, 24, 28, 33, 41, 43, 45, 51, 56, 63, 64, 65, 67 i 95, czer¬ wien kwasowa 1, 6, 8, 9, 13, 14, 18, 26, 27, 32, 35, 31 37, 42, 57, 75, 77, 85, 88, 89, 97, 106, 111, 114, 115, 117, 118, 119, 129, 130, 131, 133, 134, 138, 143, 145, 154, 155, 158, 168, 249, 252, 257, 262, 265, 266, 274, 276, 282, 283 i 303, fiolet kwasowy 7, 11, 97 i 106, blekit kwasowy 29, 60, 92, 113, 117 i 120, zielen *° kwasowa 19, 20 i 48, brunat kwasowy 2, 4, 13, 14, 20, 53, 92, 100, 101, 236, 247, 266, 268, 276, 277, 282, 289, 301 i 302, czern kwasowa 1, 7, 24, 26, 29, 31, 44, 76, 94, 109 i 110, zólcien zaprawowy 1, 3, 5, 23, 26, 30, 38 i 59, oranz zaprawowy 1, 4, 5, 6, 8, 45 29 i 37, czerwien zaprawowa 7, 9, 17, 19, 21, 26, 30, 63 i 89, fiolet zaprawowy 5 i 44, blekit zapra¬ wowy 7, 13, 44, 75 i 76, zielen zaprawowa 11, 15, 16 i 47, brunat zaprawowy 1, 14, 15, 19, 21, 33, 38, 40, 52 i 87, czern zaprawowa 1, 3, 7, 9, 11, 17, 50 26, 32, 38, 43, 44, 51, 54,- 65, 75, 77, 84, 85, 86 i 87, zólcien spozywcza 3 i 4, czerwien spozywcza 7 19.Przykladowymi barwnikami azowymi, w postaci kompleksów metali sa zólcien rozpuszczalna 61 i 80, oranz rozpuszczalny 37, 40 i 44, czerwien roz- 55 puszczalna 8, 21, 83, 84, 100, 109 i 121, brunat roz¬ puszczalny 37, czern rozpuszczalna 23, czern kwa¬ sowa 51, 52, 58, 60, 62, 63, 64, 67, 72, 107, 108, 112, 115, 118, 119, 121, 122, 123, 131, 132, 139, 140, 155, 156, 157, 158, 159 i 191, zólcien kwasowa 59, ™ 98, 99, 111, 112, 114, 116, 118, 119, 128, 161, 162 i 163, oranz kwasowy 74, 80, 82, 85, 86, 87, 88, 122, 123 i 124, czerwien kwasowa 180, 183, 184, 186, 194, 198, 199, 209, 211, 215, 216, 217, 219, 256, 317, 318, 320, 321 i 322, fiolet kwasowy 75 i 78, blekit kwa- 65 sowy 151, 154, 158, 161, 166, 167, 168, 170, 171, 175, 184, 187, 192, 199, 229, 234 i 236, zielen kwasowa 7, 12, 35, 43, 56, 57, 60, 61, 65, 73, 75, 76, 78 i 79, brunat kwasowy 19, 28, 30, 31, 39, 44, 46, 48, 224, 225, 226, 231, 256, 257, 294, 295, 296, 297, 299 i 300, zólcien bezposrednia 39, fiolet bezposredni 47 i 48, blekit bezposredni 90, 98, 00, 201, 202 i 226, brunat bezposredni 95, 100, 112 i 170.Przykladowym barwnikiem azowym stylbeno- wym jest czern bezposrednia 62, a przykladowymi barwnikami azowymi tiazolowymi jest czerwien bezposrednia 9 i 11.Do barwników i pigmentów antrachinonowych naleza nastepujace zwiazki.Przykladowymi pochodnymi antrachinonowymi sa fiolet zasadowy 25, blekit zasadowy 21, 22, 44, 45, 47, 54 i 60, azoidowy skladnik dwuazowy 36, zólcien kadziowa 2, 3, 10, 20, 22, oraz 33, oranz kadziowy 13 i 15, czerwien kadziowa 10, 13, 16, 31, 35 i 52, fiolet kadziowy 13 i 21, blekit kadzio¬ wy 4, 6, 8, 12, 14, 64, 66, 67 i 72, zielen kadziowa 8, 13, 43, 44 i 45, brunat kadziowy 1, 3, 22, 25, 39, 41, 44, 46, 57, 68, 72 i 73, czern kadziowa 8, 14, 20, 25, 27, 36, 56, 59 i 60, oranz zawiesinowy 11, czer¬ wien zawiesinowa 4, 9, 11, 15, 53, 55, 65, 91, 92, 100, 104, 116 i 127, fiolet zawiesinowy 1, 4, 8, 23, 26, 28, 30 i 37, blekit zawiesinowy 1, 3, 5, 6, 7, 20, 26, 27, 54, 55, 56, 60, 61, 62, 64, 72, 73, 75, 79, 81, 87, 90, 91, 97, 98, 103, 104 i 105, zólcien zawiesinowa 51, fiolet rozpuszczalny 13 i 14, blekit rozpusz¬ czalny 11, 12, 35 i 36, zielen rozpuszczalna 3, czer¬ wien pigmentowa 83 i 89, blekit pigmentowy 22, fiolet kwasowy 31, 34, 35, 41, 43, 47, 48, 51, 54, 66 i 68, czern kwasowa 23, 25, 27, 40, 41, 43, 45, 54, 62, 72, 78, 81, 82, 112, 126, 127, 129, 130, 131, 138, 140, 142, 143, 182, 183, 203, 204 i 205, zielen kwa¬ sowa 25, 27, 28, 36, 40, 41 i 44, brunat kwasowy 27, czern kwasowa 48 i 50, czerwien zaprawowa 3 i 11, blekit zaprawowy 8 i 48, czern zaprawowa 13, fiolet pigmentowy 5.Przykladowymi pochodnymi antronowymi sa zólcien kadziowa 1 i 4, oranz kadziowy 1, 2, 3, 4, oraz 9, fiolet kadziowy 1, 9 i 10, blekit kadziowy 18, 19 i 20, zielen kadziowa 1, 2, 3 i 9, czern ka¬ dziowa 9, 13, 29 i 57, czerwien kadziowa 13, czer¬ wien kwasowa 80, 82 i 83.Do barwników i pigmentów indygoidowych na¬ leza nastepujace zwiazki.Przykladowymi pochodnymi indyga sa blekit ka¬ dziowy 1, 3, 5, 35 i 41, zredukowany blekit kadzio¬ wy 1, fiolet pigmentowy 19 i 122, blekit kwasowy 74 i 102, rozpuszczony blekit kadziowy 5 i 41, rozpuszczona czern kadziowa 1 oraz blekit spo¬ zywczy 1.Przykladowymi pochodnymi tioindyga sa oranz kadziowy 5, czerwien kadziowa 1, 2 i 61, fiolet kadziowa 2 i 3, czerwien pigmentowa 87 i 88 oraz brunat kadziowy 3.Do ftalocyjaninowych barwników i pigmentów moga nalezec np. blekit rozpuszczalny 55, blekit pigmentowy 15, 16 i 17, zielen pigmentowa 36, 37 i 38, blekit bezposredni 86 i 199 oraz blekit zapra¬ wowy 58. Barwniki i pigmenty karboniowe obej¬ muja nastepujace zwiazki. Przykladowym barwni-146 867 kiem dwufenylometanowym jest zólcien zasado¬ wa 2.Przykladowymi barwnikami trójfenylometanowy- mi sa czerwien zasadowa 9, fiolet zasadowy 1, 3 i 14, blekit zasadowy 1, 5, 7, 19, 26, 29, 40 i 41, zielen zasadowa 1 i 4, fiolet rozpuszczalny 8, ble¬ kit rozpuszczalny 2 i 73, fiolet pigmentowy 3, ble¬ kit pigmentowy 1, 2 i 3, zielen pigmentowa 1, 2 i 7, blekit bezposredni 41, fiolet kwasowy 15 i 49, blekit kwasowy 1, 7, 9, 15, 22, 83, 90, 93, 100, 103 i 104, zielen kwasowa 3, 9 i 16, fiolet zaprawowy 1, blekit zaprawowy 1, 29 i 47, fiolet spozywczy 2, blekit spozywczy 2 i zielen spozywcza 2.Przykladowymi barwnikami ksantenowymi sa czerwien zasadowa 1, czerwien rozpuszczalna 49, czerwien pigmentowa 81 i 90, fiolet pigmentowy 1, 2, 23, czerwien kwasowa 51, 52, 87, 92 i 94, czerwien zaprawowa 15 i 27 oraz czerwien spo¬ zywcza 14.Przykladowymi barwnikami akrydynowymi sa oranz zasadowy 14 i 15. Barwniki chinoimiinowe obejmuja nastepujace zwiazki.Przykladowymi barwnikami azynowymi sa czer¬ wien zasadowa 2, czern zasadowa 2, czern roz¬ puszczalna 5 i 7, blekit kwasowy 59 i czern kwa¬ sowa 2.Przykladowymi barwnikami oksazynowymi sa blekit zasadowy 3 oraz blekit bezposredni 106 i 108.Przykladowymi barwnikami tiazynowymi sa zól¬ cien zasadowa 1 oraz blekit zasadowy 9, 24 i 25.Barwniki metynowe obejmuja nastepujace zwiaz¬ ki. Przykladowymi barwnikami polimetynowymi (lub cyjaninowymi sa zólcien zasadowa 11, 13, 14, 19, 21, 25, 28, .33 i 35, oranz zasadowy 21 i 22, czerwien zasadowa 12, 13, 14, 15, 27, 29, 35, 36 i 37, fiolet zasadowy 7, 15, 21 i 27.Przykladowymi barwnikami chinolinowymi sa zielen zasadowa 6, zólcien zawiesinowa 54 i 56, zólcien rozpuszczalna 33 oraz zólcien kwasowa 3.Przykladowymi barwnikami nitrowymi sa zólcien zawiesinowa 1, 33, 39, 42, 49 i 54, oraz zólcien kwa¬ sowa 1.Przykladowymi barwnikami benzochinonowymi i naftochinonowymi sa blekit zawiesinowy 58 i 108, brunat kwasowy 103, 104, 106, 160, 161, 165 i 188.Przykladowymi barwnikami i pigmentami nafta- limidowymi sa czerwien pigmentowa 123, fiolet ka¬ dziowy 23 i 39 oraz zólcien kwasowa 7.Przykladowymi barwnikami perinonowymi sa oranz. kadziowy 7 i 15.Do barwników siarkowych moga nalezec np. roz¬ puszczona zólcien siarkowa 2, zólcien siarkowa 4, oranz siarkowy 3, czrwien siarkowa 2, 3, 5 i 7, rozpuszczony blekit siarkowy 15, blekit siarkowy 2, 3, 4, 6, 7, 9 i 13, zielen siarkowa 2, 3, 6, 14 i 27, rozpuszczony brunat siarkowy 1 i 51, brunat siar¬ kowy 7, 12, 15 i 31, czern siarkowa 1, 2, 5, 6, 10, 11 i 15, zólcien kadziowa 35, 42 i 43, blekit ka¬ dziowy 43 i 56.Do barwników fluoroscencyjnych moga nalezec np. fluoroscencyjne srodki rozjasniajace 14, 22, 24, 30, 32, 37, 45, 52, 54, 55, 56, 84, 85, 86, 87, 90, 91, 104, 112, 121, 134, 135, 153, 162, 163, 164, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176 i 177.Do barwników azoidowych moga nalezec op. azo • idowy skladnik dwuazowy 17, 20, 22, 24, 26, 31, 35,, 41, 47, 48, 109 i 121, azoidowy skladnik sprzegaja¬ cy 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 23, 26, 28, 29, 35, 36, 37, 41 i 108, brunat azo- 5 idowy 2, 7, 11 i 15, czern azoidowa 1 i 5, zólcien azoidowa 1 i 2, oranz azoidowy 2, 3 i 7, czerwien azoidowa 1, 2, 6, 9, 16 i 24, fiolet azoidowy 1, 2, 6, 7, 9 i 10, oraz zielen azoidowa 1.Do barwników reaktywnych moga nalezec np. 10 zólcien reaktywna 1, 2, 3, 4, 6, 7, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 37 i 42, oranz re¬ aktywny 1, 2, 4, 5, 7, 13!, 14, 15, 16, 18, 20, 23 i 24, czerwien reaktywna 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 11, 13, 15, 16, 17, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 28, 29, 31, 32, 33, 34^ 15 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 35, 46, 49, 50, 58, 59, 63 i 64, fiolet reaktywny 1, 2, 4, 5, 8, 9 i 10,. blekit reaktywny 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 13, 14, 15, 17, 18, 19, 20, 21, 25, 26, 27, 28, 29, 31, 32, 33, 34, 37, 38, 39, 40, 41, 43, 44 oraz 46, zielen reaktywna 20 5, 6, 7 i 8, brunat reaktywny 1, 2, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 14 i 16, czern reaktywna 1, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12, 13, 14 i 18.Sposród pigmentów przykladowo wymienic moz¬ na równiez pigmenty nieorganiczne, takie jak zól- 25 cien chromowa, zólcien cynkowa, chromian cynko¬ wy, typu ZTO, minia olowiowa, sproszkowany tle¬ nek zelaza, biel cynkowa, pyl aluminiowy i pyl cynkowy.„Sprzezone wiazanie n" wystepujace w zwiazku 38 o sprzezonych wiazaniach n, który mozna zastoso¬ wac jako srodek zapobiegajacy tworzeniu sie osa¬ dów w sposobie wedlug wynalazku, oznacza dwa lub wiecej wiazan podwójnych i/lub potrójnych w ukladzie sprzezonym. Do zwiazków aromatycznych 35 zawierajacych co najmniej 5 sprzezonych wiazan jt, które mozna stosowac w sposobie wedlug wyna¬ lazku, naleza pochodne benzenu, pochodne nafta¬ lenu, Wielopierscieniowe zwiazki aromatyczne, chi¬ nony oraz niebenzenowe zwiazki aromatyczne, za-- 48 wiefajace co najmniej 5 sprzezonych wiazan n.Poza tym, do zwiazków heterocyklicznych za¬ wierajacych oo najmniej 5 wiazan n nalezec mo¬ ga np. zwiazki heterocykliczne zawierajace tlen, zwiazki heterocykliczne zawierajace azot, zwiaz- 45 ki heterocykliczne zawierajace siarke, zwiazki dwu- cykliczne zawierajace wspólny atom azotu, alka- roidy itp., zawierajace co najmniej 5 sprezonych wiazan jt. Konkretne przyklady takich zwiazków podano ponizej. Do zwiazków aromatycznych za- 50 wierajacych co najmniej 5 wiazan naleza naste¬ pujace zwiazki.Pochodne benzenowe, które moga obejmowac: fenol i ich pochodne, takie jak 2,6-dwu-III-rzed. butylofenylofenol, katechoftaleina, 2,2-dwiidenylolo- 55 propan, 3,7-dWuhydroksy-10-metyloksanten, fenolo- ftaleina, chlorek 7-hydróksy-2,4-dwumetylobenzo- pirooksoniowy, hydroksyahtrachinon, purpurogalli- na, galeina, eter fenylowy a-metoksyfenazyna, chloroglucyd, 2,3-dwuhydroksyantrachinon, 5,7-dwu- 80 hydroksy-4-metylokumaryna, dwuhydroksyankry- dyna, kwas salicylowy, a-hydrindon, p-fenylobu- tyrofenyl, N-2,4-dwunitrofenyIo-N-fenylohydroksy- loamina, l-(4-nitrofenylo)-3,5-dwumetylopirazol,. 9,10-dwufenylofenantren, acetofenon, •* aminy aromatyczne i ich pochodne, takie jak;146 867 9 N-fenylo-p-benzochmonodwuamina, chinolina, sa- iranina B, rozanilina, rozpuszczalna indiurina, spi¬ rytusowa, czern anilinowa, pararozanilina, fiolet metylowy, oranz metylowy, czerwien metylowa, indygo, karbazol, blekit metylenowy, o-fenantroli- na, p-fenantrolina, 3,6-dwuaminoakrydyna, szkar¬ lat indantrenowy ?G, 4-aminodwufenyloamina, zól¬ cien akrydynowa, 3-aminofenotdazyna, N'-dwufeny- lo-p-fenylenodwuamina, rodamina, 7-amino-4-mety- lokumaryna, 2-aminofenazyna, fenotiazyna, dwufe- nyloamina, N-metylofenyloamina, N-fenylotoliloa- mina, dwutoliloamina, 2-hydroksy-4-metylochinoli- na, zólcien Hansa G, N,N'-dwufenyloformamidyna, fenantrofenazyna, brunat Bismarcka G, 2,3-dwuami- nofenazyna, 2-aminodwufenyloamina, chryzodyna R, 2,3,7,8-czteroaminofenazyna, aminofenoksazon, hy- droksyfenoksazon, trójfenylenodioksadyna, 2,4-dwu- nitrofenoksyzany, 2',4'-dwunitro-4-hydroksy-3-ami- nofenyloamina, pochodne nitrowe i nitrozowe, takie jak p-ni- trozodwufenylohydroksyloamina, fenazyna, tlenek fenazyny, l-fenazylo-2^naftol, trójfenylenodioksady- na, 4-nitroksanton, 4'-nitrozo-2-nitrodwufenyloami- nai pochodne fenylohydroksyloaminowe takie jak 4,4'-dwunitrodwufenyloamina, bis(|3-fenylohydrazy- na) kwasu szczawiowego, bis(p-fenylohydrazyna) kwasu malonowego, bis(P-fenylohydrazyna) kwasu bursztynowego, bis{|3-fenylohydrazyna) kwasu fta¬ lowego; halogenki aromatyczne, takie jak chlorek dwu¬ fenylu; aldehydy aromatyczne, takie jak 2-fenylo-l-ben- zylonbenzimidazol, zielen leukomalachitowa, zielen malachitowa, monobenzoesan czterochlorohydrochi- nonu, benzoflawina, 2-fenylobenzotiazol, 4-benzohy- drylobenzaldehyd, bisfenylohydrazon, bis(4-nitrofe- nylohydrazon), ketony aromatyczne, takie jak trójfenyloizooksa- zol, sól potasowa benzofenonu, 4-metylobenzofenon, anilid kwasu p-toluilowego, toluidyd kwasu ben¬ zoesowego, durylofenyloketon, 2,4-2',4'^czteromety- lobenzofenon, kalchonofenylohydrazon, 1,3,5-trójfe- nylopirazolina, dwunitrobenzyl, kwasy benzoesowe, kwasy ftalowe i ich pochod¬ ne, takie jak chinizalina i eter nitrodwufenylowy, pochodne benzenowe zawierajace dodatkowo je¬ den podstawnik inny, niz grupa aldehydowa, takie jak aldehyd dwusalicylowy, kumaryna, 2-benzodlo- kumaryna, l-hydroksy-2,4-dwumetylofluoron, 3-fe- nylokumaron, kumarynokarboksylan-3 etylu, 3-ace- tylokumaryna, hydrowaniloina, 4-hydroksy-3-meto- ksy-co-nitrostyren, tlenek a-/nitrofenylo/-fl-benzoilo- etylenu, dwunitrofenyloindazol, 5-chloro-3-/4-hy- droksyfenylo/-antranyl, 3^nitroakrydon, 6-nitro-3-fe- nyloantranyl, 2,8-dwumetylo-l,9-antrazolina, karbo- styryl, 1,3-dwuhydroksyakrydyna, hydroksychinak- dyna, florochinyl, 2-metylochinazolina, 3-acetylo-2- -metylochinolina, 2-hydroksy-3-fenylochinolina, 3- -nitrochinolina, ester kwasu chinolinodwukarbo- ksylowego-2,3, pochodne benzenowe zawierajace dodatkowo je¬ den podstawnik inny niz grupa acylowa, takie jak 7-hydroksyflawon, 7-hydroksyflawon, 7,8- -dwuhydroksyflawon, 7-acetoksy-4-metylo-3-fenyli- 10 kumaryna, 7,8-dwuacetoksy-4-metylo-3-fenyloku- imairyna, o-hydroksybenzofenon, ksanton, 2-feny- lobenzoksazol, m-hydroksybenzofenon, p-hydroksy- benzofenon, 2-benzoiloksanton, 2,4-dwuhydroksy- 5 benzofenon, 2,5-dwuhydroksybenzofenon, 2,2'-dwu- hydroksybenzofenon, ksanten, auryna, trójhydroksy- benzofenon, 6,7-dwumetoksy-3-fenylokumaron, o^ni- trobenzofenon, m-nitrobenzofenon, 4,4'-dwubenzoilo- azoksybenzen, 2-/2-aminofenylo/-4^metylochiinon, 10 2-hydroksy-4-metylochinon, akrydon, 2,4-dwumety- lochinazolina, 3-cyjano-2-hydroksy-4-metyIóchinoli- na, fluoren, dimer anhydro/2-aminobenzofenonu/, 2-hydroksy-3-fenyloindazol, 3-fenyloindazol, 2-feny- lobenzimidazol, 2-metylo-8^benzodlochinolina, 2-me- 15 tylo-4-fenylochinolina, 4-fenylo-2-chinazolon, amd- nobenzofenon, chlorobenzofenon, 3-tlenek 4-fenylo- benzo-l,2,3-triazyny, dwuaminobenzofenon, 7^mety- lo-3-fenylo-4,5-benzo-l,2,6-oksydiazyna, 4,4'-bisdime- tyloaminobenzofenon, imid 4,4'Hbisdwumetyloamino- 20 benzofenonu, 2,4-dwunitro-9-fenyloakrydyna, 4,4'- -dwubenzoilodwufenyi, pochodne benzenowe i toluenowe zawierajace trzy lub wiecej róznych podstawników, takie jak czterometoksyindygo, 5,6—5',6'4ismetylenodwuhyd- 25 roksyindygo, 7-acetoksy-8-metoksy-3-/2^nitrofenylo/ /karbostyryl, dwusiarczek 4,4'-formylo-2,2'-dwunitro- fenylowy, 6-chloro-3-benzoiloflawon, < 1,3,8-trójnitro- fenoksazyna, zwiazki aryloalkilowe, takie jak 9-benzyloakry- 30 dyna, zwiazki dwuazowe i zwiazki azowe, takie jak azobenzen, azotoluen, 2,2-dwumetoksyazobenzen, 4,4'-dwuchloroazobenzen, l,l'-azonaftalen, 2,2'-dwu- hydroksyazobenzen, 2,2'-dwuhydroksy-5,5'-dwume- 35 tyloazobenzen, p-bromobenzen, p-nitroazobenzen, fenoazoksyd, nienasycone zwiazki aromatyczne, takie jak 2,3,4,5-czterofenylocyklopenteno-2-on-l, 1,2,3-trójfe- nylenoazulen, 2,2'-dwumetylodwufenyloacetylen, 4,4'- 40 -dwuetylodwufenyloacetylen, 3,4,3',4'^czterometylo- dwufenyloacetylen, 2,2'-dwuchlorodwufenyloacety- len, 2,2'-dwubromodwufenyloacetylen, 2-nitrodwu- fenyloacetylen, 2,2'-dwunitrofenyloacetylen, 2,2'-dwu- amdnodwufenyloacetylen, 2,2/-dwumetoksydwudeny- 45 loacetylen, stilben, a-metylostilben, a-etylostilben, a, p-dwumetylostilben, a, P-dwuetylostilben, a, |3- -dwuchlorostilben, a, P-dwubromostilben, 2-chloro- stilben, 4,4'-dwujodostilben, P^nitrostilben, a, P-dwu- nitrostilben, 2,4,6-trójnitrostilben, 2-aminostilben, 50 2,2'-dwuam;mostilben, 4,4/-dwu/dwSimetyloamino/stil- ben, 2,2/-dwucyjanostilben, 2-hydroksystilben, 2-me- toksystilben, 2,2/-dwuhydroksystilben, 2,2'-dwume- toksystilben, 4,4/-dwualkoksjrstilben, 3,5,2',4'^cztero- hydroksystilben, oraz 55 polifenyle i ich pochodne, takie jak dwufenyl, terfenyl, kwaterfenyl, kwinofenyl, seksyfenyl, sep- tyfenyl, octyfenyl, nowifenyl, decyfenyl itp.Jako pochodne naftalenowe wymienic mozna: alkilonaftaleny, alkenylonaftaleny i fenylonaftaleny, 60 takie jak 1-metylonaftalen, 2-metylonaftalen, 1,2- -dwumetylonaftalen, 1,4-dwumetylonaftalen, 1,5- -dwumetylonaftalen, 1,6-dwumetylonaftalen, 1,7- -dwumetylonaftalen, 2,3-dwumetylonaftalen, 2,6- -dwumetylonaftalen, 2,7-dwumetylonaftalen, 1-pro- 65 pylonaftalen, lnizopropylonaftalen, 24zopropylonaf-146 867 11 talen, trójmetylonaftalen, dwuizopropylonaftalen, 1-winylonaftalen, 2-winylonaftalen, 1-propenylonaf- talen, 1-allilonaftalen, 1-dzopropenylonaftalen, 2nizo- propenylonaf.talen, 1-fenylonaftalen* 2-fenylonafta¬ len, 1,4-dwufenylonaftalen, 1,2,4-trójfenylonaftalen, dwunaftyle, takie jak l,L'-dwunaftyl, 1,2-dwunaf- tyl, 2,2'-dwunaftyl, naftyloarylometany, takie jak l^benzylonaftalen, 2rbenzylonaftalen, l-/a-chlorobenzylo/naftalen, l-/a, a-dwuchlarobenzylo/naftalen, dwufenylo-a-naftylo- metan, dwufenylo-P-naftylometan, 1,8-dwubenzylo- naftaleri, dwu-a-naftylometan, a-naftylo-P-naftylo- metan, dwu-P-naftylometan, naftyloaryloetany, takie jak 1-fenyloetylónaftalen, 1,2-dwu-a-naftyloetan, 1,2-dwu-P-naftyloetan, 1,1-a- -dwunaftyloetan, hydronaftaleny, takie jak 1,2-dihydronaftaleny, 1,4-dihydronaftalen, 1,2,3,4-tetrahydronaftalen, nifcronaftaleny i ich pochodne, takie jak dwunaf- tylopiryda-7,8-benzochinon, 5,6-benzochinon, nafta- zaryna, diperimidyna, nitrometylonaftalen, nitroal- kilonaftalen, nitrofenylonaftalen, chlorowco-nitrona- ftalen, chlorowco-dwunitronaftalen, nitrozonaftalen, dwunitrotetralina? dwuibenzofenazyna, metylobenzo- indol, 9-chloro-l-azaantracen, chinolinochinolina, 1,2,3-trójazafenanitiren, peiimidon, perimidyna, dwu- benzoakrydynsl, 12-tlenek benzofenazyny, dwuami- nonaftalen, trójamkionaftalen, czteroaiminonaftalen, N-etyloHx-naftylodtnkia, N-metyfanaftyloamina, N,N-dwumetylonaftyloamina, N-metylo-N-etylonaf- tyloaniina, N-metylo-N-etylonaftyloamina, sól trój- metyldnaftyloamoniowa, N-fenylonaftyloajwina, N-foenzylonaftyloamiha, N-fenyloetylenodwuamina, N-nafiyloglicyna, N-0-cyjanometylonaftyloamina, N-acetylonaftyloamina, N-formylonaftyloamina, N^enzoalonaftyloamina, N-ftaloilonaftyloamina, asmainometylonaftalen, nitroinaftyloaniina, dwunitro- naftyloamina, chloroWco-nitronaftyloamina, amino- tetralina, dwuaminotetralina, chlorowcowane naftaleny, takie jak 1-fluoronafta- len, 1-chloronaftalen, l-chloro-3,4-dwuhydronafta- len, 1-jodonaftalen, 1-bramonaftalen, l-chloro-4- -chtoroimetylonaftalen, l-bromo-2-bromome-tylanaf- talen, 1,4-dwufluoronaftalen, 1,2-dwuchloronaftalen, 1,6-dwuchloironaftalen, 1,7-dwuchloronaftalen, 1,5- -dwuchloronaftalen, 1,8-dwuchloronaftalen, 2,3-dwu- chloronaftalen, 1,4-dwubromonaftalen, 1,4-dwujodo- naftalen, perylen, l,2,3^tr6jchkironaftalen, 1,2,4-trój-, bromonaffalen, 1,^4-cztrochloronaftalen, 1,4,5-trój- biomo-3,8-dwumelylonaftalen, 1,3,6,7-^czterochLoro- naftalen, l,3,5,8-(^erohromonaftalen, 1,2,3,4,5-piecio- chlotronaftalen, naftylohydroksyloarrriny, naftylopdrazyny i rtafty- lomocaniki, takie jak a-naftylohydroksyloamina, N'-fenylo-N-a-naftylo-N-hydroksyimocznik, P-nafty- lottohydroksyloainiria, N^nitrozo- loamdna, neokupferron, 2-hydnóksy-l, L'^azonafta- len, annaftylohydrazyna, 1,2-dwubenzokaarbazol, 4,4-dwuarnino-l, l'-dwunaftyl, 3,44enzkarbazol, 2,2'-dwuamino-l,l'-dwuinaftyl, N'-acetylo-N^p-inafty- lohydrazyna, N'-lauroilo-N^PHnaftylohydrazyna, N'- -fenylo-N-aHnaftylohydrazyna, N'-/2,4-dwunitrofeny- lo/-N-a-naftylohydrazyna, 2-a-naftylo-5-nitrobenzo- triazol, N,N'-dwu-a-naftylohydrazyna, l,l'-dwuami- no-2,2'-dwunaftyl, N,N'^dwu-5-tetralilohydrazyna, 12 N'-/2,4-dwunitrofenylo/-N-P-naftylohydrazyna, 2-P- -naftylo-5-nitrobenzotriazol, N'-trójfenylometylo-N- -(3-naftylohydrazyna, N,N'-dwu-p-naftylohydrazyna, N-metylo-N-/2,4-dwunitro-l^naftylo/hydrazyna, 2-a- 5 mino/nafto-l',2'-:4,5-tiazoi/, l,2:5,6-dwubenzofenazy- na, 2-amino/nafto-2',r:4,5-tiazol/, 2,3-dwuhydrazyno- naftalen, 2-fenyl-1,3-bisbenzylidenoamino/Hnafto- -2,3':4,5-imidazolina/, N-acetylo-a-naftylonitrozoami- na, N-etylo-a-naftylonitrozoamina, N-fenylo-a-nitro- io zoamdna, a,a-dwunaftylonitrozoaimina, bis/0-maftylo- nitrozoamid/ kwasu bursztynowego, N-etylo-p-naf- tylonitrozoamana, N-fenylo^nnaftylordtrozoarninay N-acetylo-2-rnetylo-lsnaftylonitrozoamina, 4,5-ben- zimidazol, nafttylonitro^oarnina, l-nitro-2-naftylo- 15 amina, annaftyloimocznik, N,N'-dwu-a-naftylomocz- nik, chlorek 4-chloro-lHnaftyk)karbamoilu, 2,4'-dwu- chloro[nafto-l',2:4,5^tiazol], 2rmerkapto-/nafto-l',2/* /nafto-2,T:4,5-tiazol/, 2-chloro/nafto-22/,l/:4,5-tiazol/, 2-chloro/nafto-2',l':4,5-tiazol/, 20 zwiazki aryloalkdlowe pochodzace od naftalenu takie jak dwubenzoazoantracen, acenaften, a-chlo- roetylonaftalen, fenylonaftylochloroimetan, dwufe- nylonaftylochlorometan, nitrometylonaftalen, ain-i- nometylonaftalen, /naftylometylo/amina, a-fenylo/ /naftylometylo/amina, N-benzylo/naftylometylo/^ami- na, sól trójmetylo/naftylometylo/amoniowa, trój/naf- tylometylo/amina, dwu/naftylometylo/aimna, alko¬ hol p-liaftyloetylowy, dwumetylonaftylokarbdnol,. ^ 9-fenylobenzofluoren, tlenek naftylopropylenu, eter fenylonaftylometylowy, aldehyd naftylooctowy, naf- t^loaceton, co-naftyloacetofenon, acenaftenon, dihyd- rofenaron, fenaron, benzoinodamon, naftyloacetoni- tryl 9,9'-dwuchlorodwubenzofluoren, a-nitro-p-naf- ^ tyloetylen, alkohol 7-naftyloallilowy, p-naftyloakro- leina, keton metylOH^-naftylowinylowy, bezwodnik: kwasu naftylofenantrenodwukarboksylowego, nafiaole i kwasy naftalenosulfonowe, takie jak 9-hydroksynaftenochinon, 2'^naftylo-2-indoloindygo, 40 l^metoksynaftalen, 1-etoksynaftalen, 1-fenoksynaf- talen, ester kwasu a-naftalosalicylowego, pnnaftolr a-naftol, ester kwasu a-naftolobenzoesowego, ester kwasu a-naftolooctowego, fenylo-p-hydroksynafty- lobenzalimdnometan, p-naftolofenylometyloaminar 45 metylenodwu-P-naftol, dwunaftopiran, l^naftolo-2- -indoloindygo, 2-metoksynaftalen, 2-etoksynaftalen, zasada N-p-hydroksyfenylo-2-naftyloaminowa, ester kwasu p-naftolosalicylowego, 2-metylo-l-naftol, 1,2-naftaletylenochinon, 1,2-dwuhydroksynaftalenf 50 naftalenoindoloindygo, a,P-naftofenoksazyna, P,YHna- ftofenoksazyna, 4-hydroksy-10-metylo-l/,2/-benzo- karbazol, dwuhydróksynaftofluoran, dwunaftochi- non, 2,6-naftochinon, hydroksybenzoakrydyna, 9-hy- droksy-3-dwumetyloaiminonaftofenoksazyna, 1,2,4- 55 trójhydroksynaftalen, 1,4,5,6-czterohydroksynaftalen, tio-nannaftol, 4-merkapto-l-naftol, l,5^naftalenodwu- tiol, siarczek metylo-a-naftylowy, siarczek l,l'-na- ftylowy, l,l'-tiodwu-l-naftol, tio-p-naftol, naftolo- tioindygo, l-amino-2-naftalenotiol, naftotiantrenf 60 2-merkapto-l,2Hnaftotiazol, aldehydy naftoesowe i ich pochodne, tafcie jak aldehyd a-naftoesowy, 2^2,4-dwunitrofenylo)-l-(a- -naftylo)etylen, 2-metylo-l-formyloftalen, 2,3-dwu- metylo-1-forrnyloHnaftalen, 4-bromo-l-formylo-naf- w talen, 4^nitro-l-formylonaftalen, 2,4-dwuiiitro-l-for-146 867 13 mylonaftalen, 4-amino-formylo-l-naftalen, 2-hydro- ksy-1-formylonaftalen, l^naftaleno-2'-indoloindygo, l,2-bis(2-hydroksy-l-naftylo)etylen, chlorek 1,2:7,8- -dwubenzoksantyliowy, sól 2-hydroksy-l-naftylo- etenylopiryliowa, 5,6-benzokumaryna, bis(2-metylo- -3-indolilo) (2-hydroksy-l-naftylo)metan, 4,5-ben- zindoksazen, 2-acetoksy-l-naftonitr*yl, 4-metoksy-l- naftoaldehyd, l,4-bis{4-metoksy-l-naftylo)-l,3-buta- dien, 2-naftaleno-2'-indolodndygo, 3-acetylo-6,7-ben- zokumaryna, 4-chloro-l-hydroksy-2-formylonaftalen, dwuformylonaftalen, 5-hydroksy-2-naftalenoindolo- indygo, 5,6,7,8-tetrahydro-2-naftoaldehyd, imido- chlorek, naftoimid, naftoanilid, naftonitryl, P-nafto- imidan etylu, |3-naftoimidyna, a-inaftoamidookrym, a-naftohydrazyd, naftostyryl, hydroksynaftonitryl, l;2:7,8-dwubenzoksantron, 1,2-benzoksantron, 1,1'- -dwunaftyleno-2,8':8,2'-dwutlenek 2,3:6,7-dwubenzo- ksantron, 3-hydroksy-2-naftoanilid, l,3-bis(3-hydro- ksy-2-naftoiloksy)-benzen, keton 2,4-dwuhydroksy- ienylo-3-hydroksy-2Hnaftylowy, 4-aryloazo-3-hydro- ksy-2-naftoanilid, bezwodnik kwasu 3,4-dihydronaf- taleno-1,2-dwukarboksylowego, 2-aminonaftalimid, naftylohydrazyd, -pirydonaftalon, N-metylonaftali- mid oraz acetonafteny i benzoilonafteny, takie jak 1,2:5,6- ?dwubenziantracen, keton 2'-metylo-2,r~dwunaf ty Io¬ wy, keton 2-metylo-l,l'-dwunaftylowy, keton sty- rylo-2-naftyIowy, -naftoiloaceton, P-naftoiloacetofe- non, l-(p-naftylo)-l-chloroetylen, 2-[tris((3-cyjano- -etylo)acetylo]naftalen, l,3,5-tris-|3-naftylo)-benzen, dwiimetylo-2-naftylokarbinol, 4,5:4',-5-dwubenzotio- indygo, keton styrylo-1-naftylowy, P-acetonafton, 1-propionylonaftalen, 1-butylonaftalen, 1-izóbutylo- naftalen, 1-stearoilonaftalen, 1-benzoilonaftalen, 1-o-toluilonaftalen, keton-p-dwufenylo-1-naftylowy, 1,2,5,6-dwubenzantracen, l-acetylo-3,4-dwuhydronaf- talen, l-acetylo-7-bromonaftalen, 1-aminoacetylo- naftalen, 2-aminobenzoilonaftalen, l-acetylo-2-hy- droksynaftalen, l-acetylo-2-metoksynaftalen, 1-ace- tylo-4-etoksynaftalen, 2^cynamoilo-l-naftol, 7,8-ben- zochromon, 3-acetylo-2Hmetylo-7,8-benzochromon, 3,4-dwumetylo-7,8-benzokumaryna, 4-metylo-3-fe- nylo-7,8-benzokumaryna, l-benzoilo-2-hydroksynaf- talen, • 4-hydroksybenzatron, 4^benzoilo-l-naftol, 3-hydroksy-l,2^benzofluorenon, 2-acetylo-4-chloro-l- -hydroksynaftalen, a-naftyloglioksal, P^naftyloglio- ksal, 1,4-dwubenzoilonaftalen, dwuketon fenylo-4- -metylo-1-naftylowy itp.Jako wielopierscieniowe zwiazki aromatyczne wy¬ mienic mozna: antraceny i ich pochodne, takie jak antracen, 1,2-dihydroantracen, 1-chloroantracen 1,4-dwuchlorioantracen, 1,2,7-trójchloroantracen, 1,2, 3,4-czterochloroantracen, 1-nitroantracen, 9,10-dwu- nitroantracen, 1-am noantracen, 2-dwumetyloami- noantracen, 2-anilinoantracen, 9Hmetyloaminoantra- cen, 1,4-dwiiaminoantracen, 1-hydroksyantracen, 9,10-dihydroantrol, 10-metyloantranol, 10-fenyloan- tranol, 10-nitroantranol, 2-amino-l-antranol, 1,2- -dwuhydroksyantracen, dwuoctan 9,10-dwuhydro- ksyantracenu, 1-metyloantracen, 4-chloro-l-metylo- antracen, l,5-dw^chloro-2-metyloantracen, 9-etylo- antracen, 9-winyloantracen, 9^propyloantracen, '9-winyloantracen, 9-propyloantracen, 94zopropylo- antracen, 9-butyloantracen, 9-izobutyloantracen, '9Hizoamyloantracen, 1,3-dwumetyloantracen, 9,10- 14 -dwuetyloantracen, 1-fenyloantracen, 9-fenyloan- tracen, l,5-dwuchloro-9-fenyloantracen, 10-nitro-9- -fenyloantracen, 9-benzyloantracen, 1-benz-hydry- loantracen, 9,10-dwufenyloantracen, 9,10-dwubenzy- 5 loantracen, 9,10-dwufenylo-9,10-dihydroantracen, l-(p-naftylo) antracen, 9-(a-naftylo-)-10-fenyloan¬ tracen, 9,10-dwu(a-naftylo)antracen, l,l'-dwuantryl, 2,2'-dwunatryl, 9,9'-dwunatryl, 9-formyloantracen, 1-acetyloantracen, 9-benzoiloantracen, lOnnitroan- 10 tracenon, 9,10-dwubenzoiloantracen, antron, 9-mer- kaptoantracen, 9,10-dihydroantrylenodwusód-9,10, bromek lO-bromo-9-antrylorteci, chlorek antrylo- rteci, fenantreny i ich pochodne, takie jak fenantren, 15 9,10-dihydrofenantren, 1,2,3,4-tetrahydrofenantren, 1-chlorofenantren, 9,10-dwuchlorek fenantrenu, 1-bromofenantren, 1-jodofenantren, 9-(chlo,romety- lo)fenantren, l-(bromometylo)fenantren, 4,5-bis(bro- mometylo)fenantren, l^nitrofenantren, 10-bromo-9- 20 ^nitrofenantren, 1-aminofenantren, 9,10-dwuamiofe- nantren, 9,9'-azoksyfenantren, 1-hydroksyfeanantren, cholesterol, estron, antrosteron, 10-bromo-9-fenan- trol, 9-nitro-3-fenantrol, 4-aminp-l-fenantrol, 10- benzoazo-9-fenantrol, 1,2-dwuhydroksyfenantren, re- 25 tenodiol-3,8, 2,3,5,6-czterohydroksyfenantren, 1-me- tylofenantren, 1-etylofenantren, 1-winylofenantren, 1,2-dwumetylofenantren, 9,10-dwuetylofenantren, 9,10-dwupropylofenantren, 2-etylo-l-metylofenan- tren, 7-izopropylo-l^metylofenantren, 9,10-dihydro- 30 reten, aminoreten, 3-acetoaminoreten, 6-acyloami- noreten, 9-fenylofenantren, 9-benzylofenantren, l-(a^naftylo)fenantren, ljl^dwufenantryl, 9,9-dwu- fenantryl, 1-fenamtryldehyd, 2-fenantraldehyd, 9-fe- nantraldehyd, 1-acetylofenantren, 2-propionylofe- 35 nantren, 3-acetyloretan, l-benzoilofenantren, fenantrenochinony, takie jak fenantreno-l,2-chi- non, fenantreno-l,4-chinon, fenantreno-3,4-chinon, fenantreno-9,10-chinon, 2-fenylo-3-acetoksy-4,5-dwu- fenylofuran, 7-izopropylo-l-metylofenantrenochinon, 40 1-chlorofenantrenochinon, 2-bromofenantrenochinon, 2-jodofenantrenochinon, 2,7-dwubromofenantreno- chinon, 2^nitrofenantrenochinon, 2,5-dwunitrofenan¬ trenochinon, 2-aminofenantrenochinon, 2,7-dwuami- nofenantrenjochino, 3,6-dwuaminofenantrenochinon, 45 2,5-dwuaminofenantrenochmon, 2-hydroksyfenantre- no-l,4-chinon, 3-hydroksyfenantrenochinon, 2-hy- droksyretenochinon, 3-hydroksyretenochinon, 6-hy- droksyretenochinon, 2-hydroksy-3,4-dwunitrofenan¬ trenochinon, 2^amino-3-hydroksyfenantrenochinon 50 oraz wielopierscieniowe zwiazki aromatyczne i ich po¬ chodne, takie jak pentacen, heksacen, benzofenan- tren, benzo[a]antracen, nafto[2,l,a]piren, dwubenzo- [a,j]antracen, piren, koronen, l,12^benzopiren owa- 55 len, dwubenzoantracen, naftacen, terramycyna, au- reomycyna, rubren, o^toluilo-l^naftalen, benzoan- tracjinon, 5,6-dwuhydroksy-5,6-dwuhydrobenzoan- tracen, chryzen, trifenylen, dwubenzonaftacen, hek- sahydropiern, perylen, 3,9-dwuchloroperylen, czterd- 60 chloroperylen, 3,9-dwubromoperylen, 3,10-dwuni- troperylen, 4,6-dwubenzoilo-l,3-dwuimetylobenzen, 6,13-dihydropentacen, nafto[2,3-a]antracen, dwuspi- ran, dwubenzo[a,h]antraden, picen, ,picylenoketon, piceno-5,6-chinon, dwubenzo[c,g]fenantren, benzo- 65 [a]piren, benzo[a]pireno-l,6^chinon, bezwodnik kwa-146 867 15 su mezobenzoantronoperikarboksylowego, antrace¬ nowi-a]antracen, dwubenzo[a,l]naftacen, fenantre- no[2,3-a]antracen, nafto)[2,3-a]-piren, dwubenzo[a,h]- pdren dwubenzo[a,l]piren cedren, antrantren, ben¬ zoil,^]perylen, heptacen czterobenzo[a,c,h,j]antra¬ cen, trójbenzo[a,i,l]piren, .tetrahydrodwumetylodwu- naftyl, mezonaftodwuantren, mezoantrodwuantren, 2,3:8,9-dwubenzokoronen, pirantren itp.Jako chinony i ich pochodne mozna wymienic: benzochinony i ich pochodne, takie jak dwusiar¬ czek dwubenzochinoilu, 2,5-bis(fenylotio)-p-benzo- chinon, bibenzochinon, bitoluchinon, fenicyna, oo- sporeina, indofenol, indoaniMna, blekit Hydron, in- damina, blekit Meldola, blekit Wurstera, czerwien Wurstera, 4,4'-dwufenochinon, 4,4'-stdlbenochinon, 3,5,3',5/-czterometylo-4,4/-dwufenochinon, 3,5,3',5'- HC2tero-III-rzed.-butylo-4,4'-dwufenochinon, 3,5,5',5'- -czterometylo-4,4'^stilbenochinon, 3,5,3',5'-cztero-III- -rzed.-butylo-4,4'-stilbenochinon, naftochinony i ich pochodne, takie jak 1,2,-nafto- chinon, 3-hydroksy-2,2/-dwunaftylo-1,4:3',4'-dwuchi- non, 5,6-benzochinoksalina, 1,2-benzofenazyna, 2- -benzoazo-lnnaftol, 4-(2,4-dwuhydroksyfenylo)-l,2- -dwuhydroksynaftalen, 4-(3,4,5-trójhydroksyfenylo)- -1,2-dwuhydroksynaftalen, 1,2-naftochinono-l-feny- lodmid, 1,2-benzofenoksazyna, l,2-naftochinono-2- -chloroimid, 1,2-naftochinono-bis-chloroimid, 2-ani- lino-l,4Hnaftochinono-4^anil, 2-hydroksy-l,4-nafto- chinono-4^anil, benzoesan, 1,2-naftochinono-l^oksy- mu, eter metylowy 1,2-naftochinono-l-osymu, 1-ni- tro-2Hnaftol, 2nnitrozo-lHnaftol, nafto-[l',2'-: 3,4]fura- na, benzoesan l,2-naftochinono-2-oksymu, eter me¬ tylowy l,2-naftochinono-2-kksymu, 3-anilino-l,2:8, 9-dwubenzofenazyna, blekit naftylowy, fiolet naf- tylowy, l,2:5,6-dwubenzofenazyna, 2-tlenek nafto- [r,2/:3,4]furazanu, trójftaloilobenzen, bezwodnik szesciohydroksynaftalenowy, 2,2'-binaftylo-1,4: l',4'- dwuchinon, l',4'-dwuhydroksynafto(2',3':3,4)pirazol, 4,7-dwuhydroksy-3,3-dwufenylo-5,6-benzindiazen, 2- -dwufnylometylo-1,4-naftochinon, metylonafto [2',3': :4,5]triazolo-1^4'-chinon, 1,2,4-trójacetoksynaftaIen, 1,4-naftpcMnonfenyloimid, 1,4-naftochinono-mono(p- -dwumetyloaminoanil), 1,4nnaftochinonalkiloimid, 4-nitrozo-l-naftol, karbaminian fenylu, 4-nitrozo- -lnnaftyloamina, 4-benzhydrylo-l,2^aftochinon, 2- 4)enzhydrylo-l,4-naftochinon, 3^benzhydrylo-2^me- tyIo-l,4nnaftochinon, 3-geranylo-2-metylo-1,4-nafto¬ chinon, 3-femezylo-2-metylo-2-metylo-l,4-nafto- chinon, 2-metylo-3-fitylo-1,4-naftochinon, witamina KI, witamina K2, 3^allilo-2,6-dwumetylo-1,4-nafto¬ chinon, 2,6-dwumetylo-3-fitylo-I,4Hnaftochinon, 2,3- -dwuallilo-6,7-dwumetylo-l,4-naf tochinon, 2-fenylo- -l,4nnaftochinon, 2-metylo-l,4-naftochinori, 3-benzy- lo-2-metylo-l,4^naftochinon, 2-metylo-3-(|3-fenyloety- lo)-l,4^naftochinon, 3-cynamylo-2-metylo-l,4-nafto¬ chinon, 2-benzhydrylo-l,4-naftochinon, 4,7-dwuke- to-8-dwufenylometylo-4,7,8,9-tetrahydro-5,6-benzin- diazen, 2-metylo-3-dwufenylometylo-l,4-naftochinon, 2,3-dwufenylo-l-naftol, nafto-[2',3': 3,4]pirazolo-1',4'- chinon, 3,4-dwuchloro-l,2-benzofenazyna, 2-jodo-l,4- nnaftochinon, l,4,5,8^czterohydroksy-2,3:6,7-dwuben- zotiantren, 5,8-dwiuhydroksy-2,3:6,7-dwubenzotrian- treno-l,4-chinon, 2,3-dwufenoksy-l,4-naftochinon, dwunafto[2/,3/:2,3-l//,2',:5,4]furan-l/,4/-chinon, 2,3,5,8- czterochloro-l,4-naftochinon, N,N'-bis(1,4-naftochi- 16 non-2-ylo)benzydyna, 2-anilino-l,41naftochinono-4- -anil, 4-aniMno-l,2-naftochinono-2-anil, fenylorozyn- daryna, 2-anilino-l,4-naftochinono-4-(p-dwumetylo- aminoanil), 2-anilino-l,4-naftochinono-dwuanil, 2- 5 -anilino-3-fenylo- 1,4-naftochinon, 2-anilino-3-bro- mo-1,4-naftochinon, 2-anilino-4-chloro-l,4^naftochi- non, 2,3-dwuanilino-l,4-naftochinon, 2,3-dwuanili- no-1,4-naftochinon; 2,3-dwuanilmo-1,4-naftochinon,, 2,3-dwuanilino-l,4-naftochinonodwuanil, nitrozoami- !0 nonaftochinon, 3-chloro-2-fenylonitroarnino-l,4-na- ftochinon, fenylobis(3^anilino-l,4-naftochinon-2-ylo)- amina, 3-chloro-2-(p-tolilonitrozoamijno)-l,4-nafto¬ chinon, 2,7-dwuhydroksy-l-nitrozonaftylen, 4-ben- zenoazo-l,3-dwuhydroksynaftalen, dwu(3-hydroksy- 15 -l,4-naftochinon-2-ylo)-metain, anhydroa!kanninar dwuchinoksalinop^^l^^^jS^^^l-naftalen, 3,4-fta- lofurazan oraz antrachinony i ich pochodne, takie jak 1,2-antra- chinon, 2,3-antrachinoin, 1,4-antrachinon, 9,10-an- 20 trachinon, 1,5-antrachinon, 2,6^antrachinon, 1,10-an- trachinon, 9,9-bis/-p-hydxoksyfenylo/antron, bisdwu- fenylometyd antrachinonu, bisfenylohycLrazon, ben- zantron, antrahydrochinon, p-etyloantrachinon, 1,3,5,7-czterometyloantrachinon, 2,2-dwuantrachino- 25 nyloetan, 2,2'-dwuantrachinonyloetylen, 1,2,3-trój- hydroksyantrachinon, antrachryzon, erytrohydro- ksynatrachinon, alizaryna, chinizaryna, antrarulina, chrysazyna, histazaryna, antraflawina, izoantrafla- wina, antragallol, purpuryna, hydroksyaintrarufina, 30 antrapurpuryna, hydroksychrysazyna, hydroksyfla- wopurpuryna, rufiopina, chinazaryna, alizarymopen- tacyjanina, rufigallol, blekit antracenowy WR, ali- zarynioeksacyjanina, 2-chlorochinizaryma, 1-nitiro- antrachinon, purpuryna, 2,4,6,8-czterobronioantra- 35 chryzon, 3-aminoantrapurpuryna, 1,8-dwunitroantra- chinon, a-arninoantrachinon, l,l'-dwuantrachinon, dwuantrachinonoimid, 1,4-dwumetyloaminoantrachi- non, 5-aniLno-lHnitro-6,8-dwubromoantrachinon, l,5-c^terometylodwuamino-4,8-dwunitroantrachinon, 40 antrachinonakrydon, bis-N-/2-hydroksyantrachinoli- lo/-p-fenylenodwuamina, leukochinazaryna, zielen chinazarynowa, l-aimino-2,4-dwubromoantrachinon, 1,4-dwuacyloaminoantrachinon, antrachinono-p-al- dehyd, o-dwuazyna, 6,7-ftaloilo-l,9-benzatron, hy- 45 droksynitrozoantrachinon, l,l'-dwuantrachinolil, azo- ksyantrachinon, 8-chloropirazoloantraon, 2,6-dwuhy- drazynoantrachinon, sól antrachinonodwuazoniowa, P-antrachinonohydrazyna, pirazoloantron, l-/antra- chinolil-2-ylo/-3-metylopirazolon, 1-hydroksyamino- 50 antrachinon, 1,5-dwuhydroksyaminoantrachinon, 1-nitroazoantrachinon, 1-hydrazynoantrachinon, 1,5- -dwuhydrazynoantrachinon, 1-azydoantrachinon, 2- -azydoantrachinon, antrachinonometylosulfotlenek, 1,4-dwurodanoantrachinon, siarczek p, p'-dwuantra- 55 chinolilowy, chlorek antrachinosulfenylu, 2,2'-dwu- antrachinonyl, l,l'-dwuantrachinonyl, heliantron, mezobenzodwuantron, 2,2'-dwuamino-l,l,-dwuantra- chinolil, flawantron, 2,2'-dwuantryl, mezonaftodwu- antron, 1,1-dwuantrachinoliloamina, chinizarynochi- 60 non, histazarynochinon, alizarynochinon, 6-hydro- ksychinazarynochinon itp.Ponadto, jako niebenzenowe zwiazki aromatyczne wymienic mozna np. azulen, cyklodekapentan, cy- klotradekaheptan, cyklooktafekanonaen, cylkotetra- 65 kozadodekaen, heptalen, fulwalen, seskwi-fulwalen,146 867 17 heptafulwalen, perinaften, indeno-[2,l-a]perinaften, dwubenzo[bf]oksepina, dwubeinzo[bf]-tiepina, indo- Mzyna, cylko [3,2,2]azyoa, 4,5-benzotroporon, 3,4-ben- zotroptan, 5H-benzocyklohepten, 7H^benzocyklo- hepten, kolchicyma, kilchiceina, eter metylowy, kol- chinolu, eter dwutropylowy, siarczek dwutropolowy, cyklopentadienylotropyliden, benzoazulen, karbinol, 4,5-benzotropon, 2-fenylotropon, naftylocyklohepta- dienon, naftotropon, tarójbenzotropon, l-amino-1,3- -dwucyjanoazulen, benzoilohydrazon, 3-fenylo-l-ok- saazuiranono-2,2-benzylotropon, 3-metylo-2-fenylo- tropon, 2,7-dwufenylotropon, 2-/ 2,7-czterometyleno-4,5-benzotropoii, 2,7-dwufenylo- -4,5-benzotropon, nafto[2",3"-4,5]-tropon, nafto[2',- -2,3]tropon, dwubenzosuberen, naf.to[l',2"-2,3]tropon, dwubenzosuberoi, 4-hydjoksy-2-fnylotropon, 4,5,7- -trójbromo-2-fenylotropon, 3,5'-dwutroporon, 3-/p- -metoksyfenylo/troporon, 4-hydroksy-2-fenylotropon, 3-/a-naftylo/tropoiro(Q, 3,4-dwufenylotroporon, 3,7- -dwubeinzylotroporon, 4-/y-fenylopropylo/troporon, 3,5-bitrcoporonyl, eter metylowy 4-/p-nitrostyrylo/ /troporonu, 2-amino-l,3-dwucyjanoazuren, benzo[b] tropotiazyna, 5-bromo-2-fenylotroporn, 4-bromo-2,7- -dwufenylotroporon, dwufenylobifenylokarbiiiol, tia- zynotropon itp.Typowe przyklady zwiazków heterocyklicznych zawierajacych 5 lub wiecej sprzezonych wiazan ji obejmuja nastepujace zwiazki.Zwiazki heterocykliczne zawierajace tlen, do któ¬ rych moga nalezec: furan i jego pochodne, takie jak 2,5-dwufenylofuran, 2-fenylofuran, 3-metyDofe- nylofuran, lepiden, pirydoksyna i 2,4-dwufenylofu- ran, benzofuran, izobenzofuran, dwubenzofuran i ich pochodne, takie jak dwubenzofuran, furano[2",3'- -7,8]flawon, egonol, euparyna, 1,3-dwufenyloizoben- zofuran, glikol czterofenylowy, czterofenyloftalan, 9-fenyloantracen, o-hydroksytrójfenylokarbinol, 3,3'- -dwufenyloftalid, 1-fenyloftalan, 1,1-fenyloftalan, 3,3-dwufenyloftalid, rubren, a-sorinina, dwubenzo¬ furan, 2,2'-dwuhydroksybifenyl, 2,2'-dwuaminodwu- fenyl, fenazon, dwubenzochinon, 2-hydroksybenzo- furan, 2-metylobenzofuran, benzo [a]benzofuran, benzo[b]benzofuran, dwubenzo[a, f]dwubenzofuran, dwubenzofc, d]dwubenzofuran, dwubenzo[c, e]dwu¬ benzofuran, Dds/2-dwubenzofuryl/ oraz bis/3-dwu- benzofuryl/, (pochodne piranu i pironu, takie jak zelazichlorek 2-p-hydroksyfenylo-4,6-dwufenylopirydyliowy, an- hydrozasada, benzopiran, zelazichlorek 4-p-hydro- ksyfenylo-2,6-dwufenylopirydyliowy oraz 6-fenylo- kumaryna, pochodne chromenu i chromenolu, takie jak 6-me- tylo-2,3-dwufenylochromon, 6-metylo-2,3-dwufenylo- -4/p-tolilo/-l,4-benzopiran-4-ol, chromanol, y-ch1"0- men, hydroksychmaron, chromen, chlorek cyjanizy- ny, fizetyna, chlorek 6-hydroksy-3-metoksy-5,7-dwu- metyloflawiriowy, S^-dwutlenek 4,4'-dwuflawilenu, chryzynidyna, apigenidyna, rotoflawinidyna, lutoso- nidyna, galanginidyna, flizenidyna, molinidyna, fla- ownoimlna, peralgonldyna, cyjanidyna, delfinidyna, petunidyna, syryngidyna, hirsutydyna, apigeninidy- na, karajuryna, drakorodyna i drakorubina, pochodne flawonu, flawonolu i izoflawonu, takie jak flawanol, flawon i fukugetyna, 18 pochodne kumaryny i izokumaryny, takie jak 7-hydroksy-3,4-benzokumaryna, dwukumarol, ange- licyna, psoralen, bergapten, bergaptol, ksantoksy- na/3 ksantotoksal, izopimpAnellkia, pimpinelldna, 5 oroselol, oroselon, peucedanina, hydroksypeucedani- na, ostrutol, mefakendna, nodakenetyna, sesalina, ksantylena i ksantoksylane oraz ksanton i zwiazki pokrewne, takie jak dwuksan- tylen, 9-fenyloksanten, izoksanton, 1,2,7,8-dwuben- 10 zoksanten, 3,9-dwufenyloksanten, 9,9-dwufenylo- ksanten itp.Zwiazki heterocykliczne zawierajace azot moga obejmowac: ipiro e, takie jak 1-fenylopirol, 5-fenylo(pirolo-2al- dehyd, fenylo-2-piryloketonoksym, 2-fenylopirol, 2-metylo-l-fenylopirol, 2-metylo-4-fenyloplrol, 2-me- tylo-5-fenylopirol, 3-metylo-5-fenylopirol, 2,4-dwu- fenylopdrol, 2,5-dwufenylopdirol, 2,3-dwufenylopirol, 2,3,5-trójfenylopirol, 1,2,3,5-czterofenylopirol, 2,3,4,5- -czterofenylopirol, dwufenylo-2-pirylokarbinol, bar¬ wnik pirolocyklotrójmetynowy, barwnik pirolopoli- metylenowy, biliwerdyna, bilirubina, prodigiozyina i sterkobilina, 25 indole, takie jak 5,7-dwuchloro-2-fenyloindol, 7-chloro-2-fnyloindol, 5,7-dwubromo-2-fenylodndol, 7-bromo-5-chloro-2-fenyloindol, -/3'-indolilo/izonitro- indolenina, rozeindol, blekit tryptofanowy, indolo [3,2-c]chinolina, indolo[l,2-c]chiriazolina, 2-fenyloin- M doi, 3-nitro-2-fenyloindol, 3-fenyloindol, N-metylo- -3-fenyloindol, 3-/o-nitrofenyl/inol, 2,3-dwufenylo- indol, 3-trójfenylometyXoindol, 2-metylo-3-trójfeny- lometyloindol, 2-fenylo-3-trójfenylometyloindol, 2-/1- Hnaftylo/-3-trójfenylometyloindol, 2-/2-naftylo/-3- 35 -trójfenylometyloindol, 3,3'-dwuindolil, 3,2'-dwuin- dolil, 3,3'-dehydrodwuindol, rozeindol, 3^nitrozo-2- -fenyloindol, 3-nitro-2-fenyloindol, 2-metylo-3-feny- loazodndol, 2-fenyio-3-fenyloazoinclol, 6-hydroksy-3- fenyloindol, tryptofan, 4,5-benzotryptofan, 6,7-ben- 4Q zotryptofan i wiolaseina, hydroksylowe pochodne lindolu, takie jak 3-/4- -etoksy-l^naftylo/hydroksyindol, indofenina, indygo- azyna, zólcien indygowa 3G, izoindole, takie jak l-chloro-4-metyloftalazyna, 45 1-benzylidenoftalimidyna, 2^metylo-3-fenyloftalimi- dyna( 2-metylo-i,3-dwufenyloizoindol, 2,5-dwufeny- loizodlndol, P-izoindygo i dwumetyloimiino-P-iziindy- go, karbazole, takie jak l-fenylo-l,2,3-benzotriazol, 50 2,2/-dwuaminodwufenyl i l,l'-dwukairbazol, porfiryny, takie jak porfirazyna, osmiometylote- traazaporfiryna magnezowa, azodwupirometyna, ftalocyjandna, dwuazokoproporfina, porfina, mezo- czterofenyloporfiny, chlorofil-b i chlorofil-a, 55 oksazole, takie jak 2-fenylooksazol, 4-fenylooksa- zol, 5-fenylooksazol, 2-metylo-4-fenylooksazol, 2nme- tylo-5-fnylooksazol, 4-metylo-2-fenylooksazol, 5-me- tylo-2-e£nylooksazol, 4,5-dwumetylo-2-fenylooksazol, 2,4-dwufenylooksazol, 2,5-dwufnylooksazol, 4,5-dwu- 80 fenylooksazol, 2nmetylo-4,5-dwufenylooksazol, 2,4,5- -trójfenylooksazol, 2-/o-nitrofenylo/oksazol, 2-/pnni- trofenylo/oksazol, 2-amino-5^ofenylooksazol, 2-"p- -aminofenylo/oksazol, 2-/o^amdnófenylo/oksazol, 4,5- -dwumetylo-2-fenylokrydooksazol 4-metylo-2,5-dwu- 85 fenyloksydooksazol, 2,4,5-trójfenyloksydooksazol, 4-146 867 19 -/o^metoksykarbonylobenzal/-2-fenylo-5-oksazolon, barwnik oksakarbocyJaninowy i fenantrooksazol, izooksazole, takie jak 4-nitro-3-fenyloizooksazol, 5-amino-3-mtylo-4-fenyloizooksazol, 5-benzoilo-3,4- -dwufenyloizooksazol, tiazole, takie jak 4-fenylotiazol, 5-fenylotizaol, 5-/p-fluorofenylo/tiazol, 2-metylo-4-fenylotiazol, 4- -metylo-5-fenylotiazol, 5-metylo-4-fenylotiazol, 4,5- dwufenylotiazol, 2-metylo-4,5-fenylotiazol, l,4-bis/4- -anetylo-2-tiazolilo/dwufeinyl, p,p'-bis/4-metylo-2 tia- zoldlo/benzen, 2^amino-4-fenylotiazol, 2-arnino-5-fe- nylotiazol, 2-amino-4,5-dwufenylotiazol, 2-fenyloazo- tiazol, 2-amino-4-nietylo-5-fenyloazotiazol, 4^metylo- -2-fenyloazotiazol, annaftotiazol, ^nnaftotiazol, naf¬ to^]tiazol, nafto [1,2]tiazol, 2-metylo[l,2]tiazol, 2- -fenylonafto[l,2]tiazol, 2^metylonafto[2,l]tdazol, 4- -bromo-2-fenylonafto»[2,3]tiazol, 2hydroksynafto[2,l]- tiazol, 2-aminonalto[l,2]tiazol, 2-aminonafto[2,l]tia- zol, 2-merkaptonaftol[l,2]tiazol i 2nmerkaptonafto- [2,l]tiazol, imidazole, takie jak 2-fenyloimidazol, 4-fenylo- imidazol, 4-metylo-2-fenyloimidazol, 2,4-dwufenylo- imidazol, 4,5-dwufenyloimidazol, 2,4,5-trójfenylo- imidazol, 2-bromo-4-fenyloimidazol, 5-chloro-1-ety- lo-2-fenyloimidazol, 5-chloro-1,2-dwufenyloimidazol, 2-fenyloazoimidazol, 2-metylo-4-fenyloimidazol, i 2-(o-aminofenylobenzoimidazol, pirazole, takie jak 3-fenylopirazol, 5-fenylopirazol, 4-fenylopirazol, 1-metylo-3-fenylopirazol, 1-metylo- -5-fenylopirazol, 3Hmetylo-5-fenylopirazol, 1,3-dwu- fenylopirazol, 1,5-dwufenylopirazol, 1,3,4-trójfenylo- pirazol, 1,3,5-trójfenylopirazol, 1,4,5-trójfenylopira- zol, 5-amino-3-fenylopirazol, 3-amino-5-fenylopira¬ zol, 4-formylo-5-metylo-l,3-dwufenylopirazol, 3,5- -dwuacetylo-4-fenylopirazol i 4-benzoilo-l,5-dwufe- nylopirazol, oksadiazole, takie jak 3-fenylofurazan, 3,4-dwufe- nylofurazan, nafto[l,2]furazan, fenylofuroksan, 3-me- tylo-5-fenylo-l,2,4 PL PL PL PL