NL8502383A - Gesubstitueerde 7-oxomitosanen. - Google Patents

Description

VO 7335

Gesubstitueerde 7-oxomitosanen.

De onderhavige uitvinding verschaft nieuwe mitomycine-analoga die een disulfidegroep bevatten, alsmede werkwijzen voor het bereiden daarvan. Deze verbindingen zijn mitomycine-A-analoga waarin de 7-alkoxy-groep een organische substituent draagt die een disulfidegroep bevat.

5 Mitomycine A is een antibioticum waarvan de bruikbaarheid is bewezen, en de 7-0-gesubstitueerde mitosaananaloga daarvan hebben een soortgelijke bruikbaarheid.

De onderhavige uitvinding verschaft nieuwe mitomycine analoga die een disulfidegroep bevatten (Klasse 260, Subklasse 326.24), als-10 mede werkwijzen voor het bereiden daarvan. Deze verbindingen zijn mitomycine A analoga waarin de 7-alkoxygroep een organische substituent draagt die een disulfidegroep. bevat. De onderhavige uitvinding verschaft ook een werkwijze voor het bereiden van mitomycine A en derivaten daarvan (Klasse 260, Subklasse 326.24). Mitomycine A is een antibioticum 15 waarvan de bruikbaarheid is bewezen, en de 7-0-gesubstitueerde mitosaananaloga daarvan hebben een soortgelijke bruikbaarheid.

Nomenclatuur - De systematische Chemical Abstractsnaam voor mitomycine A gebaseerd op een recente herziening [Shirhata et al., J. _Am. Chem. Soc., 105, 7199 (1983)] is: 20 (laS- (lae,8β,8aa,8bB)-8-[((aminocarbonyl)oxy)methyl]- 6,8a-dimethoxy-1,1a,2,8,8a,8b-hexahydro-5-me thyl-arizino[21,31,3,4]pyrrolo[1,2-a]indool-4,7-dion volgens welke naam het azirinopyrroloindool ringsysteem genummerd is volgens formule 1 van het formuleblad (Chemical Abstractsnummering).

25 Een triviaal nomenclatuursysteem dat op grote schaal in de mitomycineliteratuur is'toegepast, identificeert het eerder vermelde ringsysteem dat met inbegrip van verschillende van de karakteristieke substituenten van de mitomycines als mitosaan met formule 2.

Volgens dit systeem is mitomycine A 7,9a-dimethoxymitosaan en 30 is mitomycine C 7-amino-9a-methoxymitosaan. Wat de stereochemische configuratie van de produkten volgens de uitvinding betreft, is de bedoeling dat wanneer ze met de stamnaam "mitosaan" of met een structuur-formule worden aangeduid, ermee de stereochemische configuratie als in mitomycine A of C wordt aangegeven.

15 0 2 38 3 : ï Λ « -2-

Mitomycine A beantwoordt aan formule 3 waarin R^R^OCH^.

Mitomycine C beantwoordt aan formule 3 waarin R=NH2 en R^OCH^.

Mitomycine C is een antibioticum dat door fermentatie wordt bereid en momenteel in de handel is met toestemming van de Food and 5 Drug Administration in de therapie van uitgezaaide adenocarcinoma van de maag of pancreas in bewezen combinaties met andere goedgekeurde chemotherapeutische middelen en als palliatieve behandeling wanneer andere middelen hebben gefaald (Mutamycin '-' Bristol Laboratories, Syracuse, New York 13221, Physicians' Desk Reference 37th 10 Edition, 1983, blz. 747 en 748). Mitomycine C en de bereiding daarvan door fermentatie vormt het onderwerp van het Amerikaanse octrooi-schrift 3.660.578 van 2 mei 1972, dat voorrang inroept van eerdere aanvragen met inbegrip van een in Japan op 6 april 1957 ingediende aanvrage..

15 De structuren van de mitomycines A, B, C en van porfiromycine werden voor het eerst gepubliceerd door J. S. Webb et al. van Lederle Laboratories Division American Cyanamid Company, J. Am. Chem. Soc., 84, 3185-3187 (1962).. Een van de chemische transformaties die in deze structuurstudie is gebruikt om mitomycine A en mitomycine C met elkaar 20 in verband te brengen, was de omzetting van de eerstgenoemde verbinding, 7,9a-dimethoxymitosaan, door reactie met ammoniak in de laatstgenoemde verbinding, 7-amino-9a-methoxymitosaan. Verdringing van de 7-methoxygroep van mitomycine A bleek een reactie van groot belang te zijn voor de bereiding van antitumor-werkzame derivaten van mitomycine 25 C. Onlangs is aangetoond dat de stereochemische.configuraties van de posities 1, la, 8a en 8b zijn zoals bovenstaand is aangegeven in verband met de Chemical Abstractsnomenclatuur [Shirhata et al., J. Am. Chem. Soc., 105, 7199-7200 (1983)]. De’eerdere literatuur verwijst naar het enantiomeer.

30 De volgende artikelen en octrooien hebben onder andere te maken met de omzetting van mitomycine A in een 7-gesubstitueerd amino-mitomycine-C-derivaat met antitumor-werkzaamheid. Het doel van dit onderzoek was om derivaten te bereiden die actiever en in het bijzonder toxisch water dan mitomycine C: 35 Matsui et al., J. Antibiotics, XXI, 189-198 (1968);

Konishita et al., J. Med. Chem. 14, 103-109 (1971);

Iyengar et al., J. Med. Chem., 24, 975-981 (1981); 8502383

4 K

-3-

Iyengar, Sami, Remers en Bradner, Abstracts of Papers, 183rd Annual Meeting of the American Chemical Society, Las Vegas, Nevada, maart 1982, Abstract No. MEDI 72;

Cosulich et al., Ü.S. octrooi No. 3.332.944, 25 juli 1967; 5 Matsui et al., U.S. octrooi Nb. 3.420.846, 7 januari 1969;

Matsui et al., U.S. octrooi No. 3.450.705, 17 juni 1969;

Matsui et al., U.S. octrooi No. 3.514.452, 26 mei 1970;

Nakano et al., U.S. octrooi Nb. 4.231.936, 4 november 1980;

Remers, U.S. octrooi No. 4.268.676, 19 mei 1981.

10 De volgende octrooiaanvragen hebben te maken met de bereiding van 7-gesubstitueerde amino-mitomycine-C-derivaten waarin de substituent een disulfidebrug omvat.

Kono et al., Europese octrooiaanvrage Nb. 116.208 (1984);

Vyas et al., Britse octrooiaanvrage No. 2.140.799, (1984).

15 In een artikel van Urakawa et al., J. Antibiotics, 23, 804- 809 (1980) worden 7-alkoxy-gesubstitueerde mitosanen, die structureel verwant zijn aan mitomycine A, beschreven als bruikbare antibiotica met activiteit in experimentele duurtymoren.

Mitomycine C is het belangrijkste mitomycine dat door fermen-20 tatie wordt bereid en is de in de handel verkrijgbare vorm. De huidige technologie voor de omzetting van mitomycine C in mitomycine A heeft een aantal tekortkomingen. Hydrolyse van mitomycine C in het overeenkomstige 7-hydroxy-9a-methoxy-mitosaan en daaropvolgende methylering van die stof vereist diazomethaan, een stof die voor hantering op 25 produktieschaal zeer gevaarlijk is, en het 7-hydroxytussenprodukt is zeer onstabiel [Matsui et al., J. Antibiotics, XXI, 189-198 (1968)].

Een poging om deze moeilijkheden te vermijden omvat het gebruik van 7-acyloxymitosamen (Kyowa Hakko Kogyo KK Japans octrooi Nb. J5 6073-085, Farmdoc NO. 56227 D/31). Alkoholyse van mitomycine A als beschre-30 ven door Urakawa et al., J. Antibiotics, 23, 804-809 (1980) is beperkt tot de bereiding van alleen specifieke 7-alkoxystructuurtypen als gevolg van de beschikbaarheid en reactiviteit van de als uitgangsmaterialen toegepaste alkohol.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een groep mito-35 mycine-A-analoga met een dithio-organische substituent opgenomen in 8502333 • - κ -4- de alkoxygroep op de 7-positie. De verbindingen kunnen worden weerge- 2 geven met de algemene formule I, waarin R een organische groep is, namelijk de structuurcomponent van een organisch thiol met de formule 2 1 R SH, en Alk^ en R hebben de onderstaand vermelde betekenissen.

5 Deze verbindingen worden ook wel beschreven met de formules II en III, waarin: . Alk. een rechte of vertakte alkyleengroep met 1-6 koolstof- 1 3 atomen wanneer R daarmee via een koolstofatoom is verbonden, en 2-6 koolstofatomen wanneer R^ daarmee via een 10 zwavel-, zuurstof- of stikstofatoom daarvan is verbonden, en R^ en -SS- in dat geval aan verschillende koolstofatomen zijn gebonden, voorstelt,

Alk2 een rechte of vertakte alkyleengroep met 2-6 koolstofatomen die desgewenst een A-substituent draagt, voorstelt, 15 waarin de zwavel- en zuurstofatomen die daarmee zijn verbonden en de optionele A-substituent die daarmee via zuurstof, zwavel of stikstof is verbonden, aan verschillende koolstofatomen van Alk£ zijn gebonden, waarbij de , A-substituent gekozen is uit de groep bestaande uit een 20 of twee C. _ alkyl, C, . alkanoyl, C. _ alkoxy, halogeen, l-o l—o 1—b g alkoxycarbonyl, cyano, g alkylamino, C^_g dial- kylamino, C. . alkanoylamino en C, c alkoxycarbonyl/ 1-b 1—b

Alk^ en Alk2 een dubbele binding kunnen bevatten, R* staat voor waterstof, lage alkyl, lage alkanoyl,.benzoyl, 25 of gesubstitueerd benzoyl, waarin de substituent lage alkyl, lage alkoxy, halogeen, amino of nitro is, R^ gekozen is uit de groep bestaande uit halogeen, carboxy, alkanoyloxy met 1-7 koolstofatomen, hydroxy waarin het zuurstofatoom verbonden is mét Alk^ met 3-6 koolstof-30 atomen, alkylamino of dialkylamino met 1-12 koolstof atomen, N-alkoxy-alkylamino met 2-7 koolstofatomen, alkanoylamino met 1-7 koolstofatomen, benzoylamino of B-gesubstitueerd benzoylamino, naftoylamino of B-gesubsti- 850 2 3 8 3 *» * -5- tueerd naftoylamino, fenylamino of B-gesubstitueerd fenylamino, cycloalkyl of B-gesubstitueerd cycloalkyl met elk 3-8 leden in de ring, cycloalkenyl of B-gesubstitueerd cycloalkenyl met elk 5-8 leden in de ring, fenyl of B-ge- 5 substitueerd fenyl, naftyl of B-gesubstitueerd naftyl, een heterocyclische groep gekozen uit de groep bestaande uit heteroaromatische en heteroalicyclische groepen met 1-2 ringen, met 3-8 leden in elke ring en met 1-2 hetero- atomen in elke ring, gekozen uit zuurstof, stikstof en 10 zwavel, pyridylamino of thiazolylamino, alkoxy of alkyl- thio met elk 1-6 koolstofatomen, alkoxycarbonyl of alkyl- aminocarbonyl met elk 2-7 koolstofatomen, aminocarbonyl, fenoxycarbonyl of B-gesubstitueerd fenoxycarbonyl, fenoxy of B-gesubstitueerd fenoxy, naftoxy of B-gesubstitueerd 15 naftoxy, alkoxycarbonylamino met 2-6 koolstofatomen, ureïdo (-NHC0NH„), N-alkylureyleen (-NHCONHalkyl) met 2-7 kool-^ 3 stofatomen, N -halogeenalkylureyleen met 3-7 koolstof- 3 3 atomen, N -halogeenalkyl-N -nitrosoureyleen met 3-7 koolstof atomen, dialkylaminocarbonyl met 3-13 koolstofatomen, 20 dialkylaminoalkoxy met 4-13 koolstofatomen, alkanoylamino- alkoxy met 3-7 koolstofatomen en hydroxyalkylamino of Ν,Ν-dihydroxyalkylamino met elk 2-8 koolstofatomen, waarin de B-substituent gekozen is uit de groep bestaande uit één of twee lage alkyl, lage alkanoyl, lage alkoxy, 25 halogeen, amino, carboxy, hydroxy en nitrogroepen, en 4 R gekozen is uit de groep bestaande uit alkyl met 1-12 kool-stofatomen, alkenyl of alkynyl met elk 3-12 koolstofatomen, cycloalkyl of B-gesubstitueerd cycloalkyl met 3-8 leden in de ring, cycloalkenyl of B-gesubstitueerd cycloalkenyl 30 met elk 5-8 leden in de ring, fenyl of B-gesubstitueerd fenyl, naftyl of B-gesubstitueerd naftyl, een heterocyclische groep gekozen uit de groep bestaande uit heteroaromatische en heteroalicyclische groepen met 1-2 ringen, 3-8 leden in elke ring en 1-2 heteroatomen in elke ring, 35 gekozen uit zuurstof, stikstof en zwavel, met dien ver stande dat de heterocyclische groep vast zit via een 8502333 ' i * -6- koolstofatoom dat aan ten minste een ander koolstof- atoom is gebonden (d.w.z. het aan de -SS- gebonden kool- stofatoom kan niet zelf aan twee andere heteroatomen zijn gebonden), waarbij de B-substituent gekozen is uit 5 de groep bestaande uit één of twee lage alkyl, lage alkanoyl, lage alkoxy, halogeen, amino, carboxy, hydroxy 4 of nitrogroepen, en R en het daarnaast gelegen zwavel-atoom samen S-cysteïnyl vormen waarbij de S-cysteinyl-groep veresterd, in zoutvorm gebracht of opgenomen in 10 een niet-toxisch en niet-allergeen peptide kan zijn, of een niet-toxisch farmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan.

De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding zijn inhibitors van experimentele tumoren in dieren. In het bijzonder zijn de hierin als de verbindingen van voorbeelden XVII, XX en XXI-XXXIV ge-15 identificeerde stoffen nieuwe stoffen. Zij worden gebruikt op een soortgelijke wijze als mitomycine C. De toegepaste doseringen worden aangepast in evenredigheid met hun toxiciteiten in verhouding tot de toxiciteit van mitomycine C. In gevallen waarin de nieuwe verbinding minder toxisch is, wordt een hogere dosis gebruikt.

20 In een ander aspect van de onderhavige uitvinding wordt een nieuwe werkwijze verschaft voor het bereiden van mitosanen met formules II en III. Deze nieuwe werkwijze omvat een reactie van een mitosaan met formule IV met een triazeen met formule V of formule VI waarin 13 4 R , R , R , Alk^ en Alk^ zoals bovenstaand gedefinieerd zijn Ar de 25 organische rest van een diazotiseerbaar aromatisch amine is.

In een variant van de onderhavige uitvinding wordt een andere werkwijze verschaft voor de bereiding van mitosanen met de formules II en III. Deze werkwijze omvat een reactie van een thiol met formule VII of formule VIII met een mitosaanderivaat met formule Ib.

30 De disulfidemitosanen met formule Ib worden bereid door de hierin beschreven triazeenmethode. Meer in het bijzonder wordt het mitosaan met formule Ib waarin Alk2 ethyleen is en R1 waterstof voorstelt, beschreven in voorbeeld XX.

In een ander aspect van de onderhavige uitvinding wordt een 35 verbeterde werkwijze verschaft voor het bereiden van verbindingen met IX waarin: 8502383 * 1 -7- waterstof of alkyl met 1-6 kooistofatomen voorstelt, en g R staat voor 12 alkyl of gesubstitueerd alkyl, C3 12 cYcl°alkyl· of gesubstitueerd cycloalkyl waarin het koolstofatoom daarvan dat met het 7-zuurstof- 5 atoom van mitosaan is verbonden, 1-2 waterstofatomen draagt en de substituenten gekozen worden uit de groep bestaande uit halogeen, alkoxy, alkanoyl, C- ,. aroyl, cyano, trihalogeenmethyl, amino, C, mono-6—14 l-o alkylamino, C2-\2 dialkylamino’ C6-i2 ary3·' C6-12 ar^_ 10 oxy, C. - alkanoyloxy, C_ ., aroyloxy, heterocyclo met l—o /—14 l of 2 ringen en 5-12 ringatomen met inbegrip van ten hoogste 4 heteroatomen gekozen uit stikstof, zuurstof en zwavel, en waarbij elk van de alkoxy, alkanoyl, aroyl, aryl, arvloxy, alkanoyloxy, aroyloxy, en heterocyclo- 15 substituenten desgewenst 1-2 substituenten bevat, geko- uit halogeen, alkoxy, alkanoyl, cyano, tri- halogeenmethyl, amino, C . alkylamino, of C- . - dialkyl- l—b 2—12 amino -groepen.

Veel van de verbindingen met formule IX zijn bekende verbin-20 dingen met inhibitore werkzaamheid tegen experimentele diertumoren in vivo. Een aantal nieuwe verbindingen dat beantwoordt aan formule IX is met deze werkwijze eveneens bereid, en worden geacht deel uit te maken van de onderhavige uitvinding. In het bijzonder zijn de hierin als verbindingen van de voorbeelden XIV, XV, XVI en XIX aangegeven 25 stoffen nieuwe stoffen, en deze hebben ook antitumorwerkzaamheid tegen experimentele diertumoren. Deze verbindingen maken deel uit van de ^ onderhavige uitvinding. Zij worden op een soortgelijke wijze toegepast als mitomycine C. De toegepaste doseringen worden aangepast in evenredigheid met hun toxiciteiten in verhouding tot de toxiciteit van 30 mitomycine C. In gevallen waarin de nieuwe verbinding minder toxisch is, wordt een hogere dosis toegepast.

De nieuwe werkwijze voor het bereiden van verbindingen met formule IX omvat een reactie van een mitosaan met formule X met een 5 6 triazeen met formule XI waarin R en R zoals bovenstaand gedefinieerd 35 zijn en Ar de organische rest van een diazotiseerbaar aromatisch amine is.

Q Λ ^ t·: o 7 J *,· v <ς yj «J o * * % -8-

De hier gebruikte temen "lage alkyl", "lage alkoxy" en "lage alkanoyl" betekenen (tenzij de context anders aangeeft) rechte of vertakte alkyl, alkoxy of alkanoyl groepen met 1-6 koolstofatomen zoals methyl, ethyl, propyl, isopropyl, butyl, isobutyl, tert.butyl, 5 amyl, hexyl, enz. Bij voorkeur bevatten deze groepen 1-4 koolstof- atomen en liefst bevatten zij 1 of 2 koolstofatomen, tenzij anders in het desbetreffende geval is aangegeven, wordt met de term "halogeen" beoogd om chloor, fluor, broom en jodium te omvatten. De term "niet-toxisch farmaceutisch aanvaardbaar zout" beoogt zouten te omvatten 10 van de verbindingen met de formules I en II met elk niet-toxisch farmaceutisch aanvaardbaar zuur of base. Dergelijke zuren zijn welbekend en omvatten waterstofchloride, waterstofbromide, zwavelzuur, 'sulfamine-zuur, fosforzuur, salpeterzuur, maleïnezuur, fumaarzuur, barnsteen-zuur, oxaalzuur, benzoëzuur, methaansulfonzuur, wijnsteenzuur, citroen-15 zuur, kamfersulfonzuur, levulinezuur en dergelijke. Dergelijke basen zijn eveneens welbekend en omvatten bijvoorbeeld niet-toxische metaal-zouten zoals natrium, kalium, calcium en magnesium zouten, het ammonium zout, en zouten met niet-toxische amines, bijvoorbeeld trialkylamines, procaine, dibenzylamine, pyridine, N-methylmorfoline, N-methylpiperi-20 dine en dergelijke. De zouten worden volgens op zichzelf bekende methoden bereid.

De onderhavige uitvinding verschaft een nieuwe werkwijze voor de bereiding van verbindingen met formule IK, welke een reactie omvat van een mitosaan met formule X met een triazeen met formule XI zoals 5 6 25 afgebeeld in schema 1, waarin R en R zoals bovenstaand gedefinieerd zijn en Ar de organische rest van een diazotiseerbaar aromatisch amine is. ~

De l-gesubstitueerde-3-aryltriazenen met formule XI en meer in het bijzonder l-alkyl-3-aryltriazenen vormen een klasse reagentia 30 waarvan bekend is dat zij bruikbaar zijn voor een reactie met carbon-zuren teneinde de overeenkomstige lage alkylester te vormen. De verbinding l-methyl-3-(4-methylfenyl)triazeen kan worden bereid volgens de algemene procedures beschreven door E.H. White et al. in Org. Syn., 48, 102-105 (1968) en zoals in deze beschrijving onder Procedure 1 35 beschreven. Deze procedure werkt echter alleen goed met‘in water oplosbare amines, en een tweede procedure die beschreven is door it K i-} \ ;*« < ij -w '4# £= V.’ ·/ V/ 0 *- -9- E.H. White et al», Tetrahedron Letters, No. 21, 761 (1961) en eveneens hierin is beschreven onder Procedure 2, is meer geschikt voor de bereiding van triazenen van in water onoplosbare amines.

Het op de bovenstaand beschreven wijze bereide reagens 1-methyl-5 3-(4-methylfenyl)triazeen is eerder gebruikt voor de bereiding van methylesters van carbonzuren zoals 2,4-dinitrobenzoëzuur [E.H. White et al., Org. Syn. 48, 102-105 (1968)] en cefalosporanzuren die de ge- 3 2 wenste Δ -verbinding opleveren zonder isomerisatie tot het Δ -isomeer [Mangia, Tetrahedron Letters, Nb. 52, pag. 5219-20 (1978)]. Het reagens 10 is ook gebruikt voor de bereiding van een 3-methoxy-cefalosporine- derivaat door reactie met het overeenkomstige 3-hydroxy-3-cefem-4- carboxylaat in benzeenoplossing bij de reflextemperatuur. (Wiederkeher et al., U.S. octrooi No. 4.069.324, 17 januari 1978).

Andere l-(lage alkyl)-3-aryltriazenen met formule XI kunnen 15 evenzo worden bereid door reactie van andere lage alleylamines met aryl- diazoniumzouten op soortgelijke wijze. Elk arylamine met 6-12 koolstof- atomen dat gemakkelijk een diazoniumzout vormt, kan worden gebruikt als bron voor het arylgedeelte van het 1,3-tweevoudig gesubstitueerde tria- zeen. Enkele voorbeelden van triazenen die op deze wijze bereid en in 20 de onderhavige uitvinding gebruikt zijn, zijn als volgt: 1-(n-butyl)-3-(4-methylfenyl)triazeen; 1-(1-methylethyl)-3-(4-methylfenyl)triazeen; 1-(4-methylfenyl)-3-[2-(4-morfolinyl)ethyl]triazeen; 1- (4-methylfenyl)-3-[2-(2-pyridyl)ethyl]triazeen; 25 1-(2-benzylthiolethyl)-3-(4-methylfenyl)triazeen; 1-(4-chlorofenyl)-3-(2-methoxyethyl)triazeen; 1-(4-chlorofenyl)-3-(1,3-dioxol-2-ylmethyl)triazeen; 1-(4-chlorofenyl)-3-(tetrahydrofuran-2-ylmethyl)triazeen.

Andere triazenen zijn in de literatuur beschreven, die geschikte reagentia voor gebruik bij de onderhavige werkwijze zijn teneinde 30 7-(gesubstitueerd alkoxymitosaan) met formule IX te bereiden. Voor beelden daarvan zijn die welke beschreven zijn door T.A. Daniels et al.,

Can. J. Chem., 55, 3751-3754 (1977). Dit zijn verbindingen met formule IV waarin de symbolen de volgende betekenissen hebben: fr ^ r\ r* λ ÖO'U Δ 0 b - -10-

a X = Η, Y = CN b X = NC>2, Y = CN C X = C02Me, Y = CN d X = Ac, Y = CN

5 e X = N02, Y = C02Et f X = C02Me, Y = C02Et g X = C02Me, Y = COPh h X = no2, Y = -CH(OCH3)2

Verdere voorbeelden van geschikte triazeen-uitgangsmaterialen 10 met formule XI voor gebruik in de onderhavige uitvinding zijn als volgt: 1-(n-butyl)-3-(a-naftyl)triazeen; 1-(n-hexyl)-3-fenyltriazeen; l-ethyl-3-(2,4-dimethylfenyl)triazeen; 1-(1-methylethyl)-3-(4-methoxyfenyl)triazeen.

15 Voor de bereiding van mitomycine A wordt als methyleringsrea- gens bij voorkeur 3-methyl-l-(4-methylfenyl)triazeen gebruikt. Bij voorkeur worden ten minste twee moleculaire hoeveelheden van laatstgenoemde verbinding per moleculaire hoeveelheid 7-hydroxy-9a-methoxy-mitosaan toegepast en de reactie wordt bij voorkeur uitgevoerd in een 20 vloeibaar organisch oplosmiddel voor het 7-hydroxy-9a-methoxymitosaan-uitgangsmateriaal. Geprefereerde oplosmiddelen zijn de lagere alkano-len, lagere alkylesters van lagere alkaanzuren, de di-lage alkylethers, ' de cyclische alifatische ethers, en de lage polygehalogeneerde alifa- s

tische koolwaterstoffen. Deze oplosmiddelen hebben tot en met 6 kool-25 stofatomen, maar oplosmiddelen die bij temperaturen beneden 100°C

koken hebben de voorkeur. In het bijzonder geprefereerde oplosmiddelen zijn methyleenchloride, methanol, diëthylether, ethylacetaat, en mengsels daarvan. De reactie kan worden uitgevoerd bij de refluxtemperatuur van het reactiemengsel of tot ongeveer 60°C. Bij temperaturen hier-30 boven heeft de mitosaanreactiecomponent de neiging om te ontleden hetgeen tot een vermindering van de opbrengst leidt. Het heeft de voorkeur dat de reactie wordt uitgevoerd bij kamertemperatuur of lager, bijvoorbeeld in het gebied van 0 tot 25°C.

-9502 38 3 -11-

Een geschikte wijze om vast te stellen wanneer de reactie voltooid is, is met dunne-laagchromatografie. Mitomycine A heeft een diep paarse kleur en kan gemakkelijk van het uitgangsmateriaal en van nevenprodukten worden onderscheiden. In het oplosmiddelsysteem raethy- 5 leenchloride/methanol (90/10) vertoont mitomycine A een R^-waarde van 0,36. Chromatografie over neutraal aluminiumoxyde kan voor zuivering van het produkt worden toegepast.

De bovenstaand vermelde reactiecondities en voorzorgen zijn ' 6 algemeen toepasbaar op de bereiding van andere 7-R O-mitosanen met 10 formule IX volgens de onderhavige werkwijze.

De nieuwe werkwijze volgens de onderhavige uitvinding gebruikmakend van l-gesubstitueerde-3-aryltriazenen kan ook worden gebruikt voor het bereiden van verbindingen met formule II of III waarbij een mitosaan met formule IV in reactie wordt gebracht met een triazeen met 1 3 15 formule V of formule VI zoals afgeheeld in schema 2, waarin R , R , 4 R , Alk^ en Alk2 zoals bovenstaand gedefinieerd zijn en Ar de organische rest van een diazotiseerbaar aromatisch amine is.

Aryltriazeen met formule V of VI kunnen op een soortgelijke wijze worden bereid als bovenstaand beschreven is voor de bereiding 20 van aryltriazenen met formule XI, behalve dat de alkylamines die daarbij gebruikt worden, vervangen worden door aminodisulfides met formule XII die ook wel beschreven worden met de formules XIII en XIV.

Aminodisulfides met formule XIII en formule XIV zijn bekende verbindingen en kunnen volgens verschillende methoden worden bereid.

25 Bijvoorbeeld kunnen zij worden bereid door een geschikt thiol 3 4 R Alk.SH of R SH te laten reageren met een Bunte-zout met de formule XV of met"een sulfenylthiocarbonaat met de formule XVI.

Door Klayman et al. ,· J. Org. Chem., 29. 3737-3738 (1964) zijn de volgende verbindingen bereid met behulp van de Bunte-zoutmethode: 30 2-aminoethyl n-butyl-disulfide? 2-aminoethyl n-hexyl-disulfide; 2-aminoethyl n-octyl-disulfide; 2-aminoethyl n-decyl-disulfide; 2-aminoethyl fenyl-disulfide; 35 2-aminoethyl benzyl-disulfide.

8502383 * λ * -12-

Methanol bleek het geprefereerde reactieoplosmiddel voor de reactie van het Bunte-zout met het thiol te zijn. Reactietemperaturen van 0°C tot -10°C bleken de voorkeur te hebben bij gebrui van dit oplosmiddel. Hogere temperaturen waren bij toepassing van andere oplos-5 middelen nodig. Het belangrijkste nadeel van deze methode is de vorming van symmetrische disulfiden als nevenprodukt, waarschijnlijk als gevolg van een disproportionering van het gewenste gemengde disulfide.

De gemengde disulfide-uitgangsmaterialen met de formule XIII en XIV worden bij voorkeur bereid via een reactie van het geschikte 10 thiol met een sulfenylthiocarbonaat met formule XVI. Dit is de methode van S.J. Brois et al., J. Am. Chem. Soc., 92, 7629-7631 (1970). Typerend voor deze bereidingsprocedure is de toevoeging van het thiol aan een methanoloplossing van het amino-alkylsulfenylthio'carbonaat met formule XVI en laten voortgaan van de reactie bij een temperatuur in 15 het bereik van 0-25°C. De reactietijden variëren van vrijwel instantaan tot verschillende uren afhankelijk van het toegepaste thiol. De voortgang van de reactie kan worden gevolgd door de aanwezigheid van niet gereageerd hebben thiol in het reactievat te meten. Wanneer de reactie traag verloopt, kan een katalytische hoeveelheid triëthylamine 20 worden toegevoegd als reactieversneller.

De 1-(gesubstitueerd disulfide)-3-aryltriazenen met formule V of VI worden bereid door een reactie van aminodisulfiden met formule XII met aryldiazoniumzouten of een soortgelijke wijze als hier is beschreven voor de bereiding van aryltriazenen met formule XI. Elk aryl-25 amine met 6-12 koolstofatomen dat gemakkelijk een diazoniumzout vormt, kan worden toegepast als bron voor het arylgedeelte van het 1,3-twee-~ voudig gesubstitueerde triazeen. Enkele voorbeelden van disulfide- triazenen die op deze wijze bereid en in de onderhavige uitvinding toegepast zijn, zijn als volgt: 30 1-[2-(2-acetamidoethyldithiol)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen; 1-[2-(3-nitro-2-pyridyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen.

Verdere voorbeelden van geschikte triazeen-uitgangsmaterialen met formule V of VI voor gebruik in de onderhavige uitvinding zijn als volgt: 8502383 Λ i -13- 1-[2-(3-nitro-2-pyridyldithio)ethyl]-3-(4-chlorofenyl)triazeen; 1-[2- (3-nitro-2-pyridyldithio)propyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen; 1-[2-(2-pyridyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen; 1-[2-(fenyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen; 5 1- (2- (butyldithio) ethyl] -3- (4-methylfenyl) triazeen; 1-f2-(4-methoxyf enyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen; 1-[2-(4-nitrofenyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen; l-{2-[(2-benzoylaminoethyl)dithio]ethyl}-3-(4-methylfenyl)triazeen; 1-f2- (4-chloro-2-nafthyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen; 10 1-f2-(cyclopropylmethyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen; l-{2-[2-fenoxyethyl)dithio]ethyl}-3-(4-methylfenyl)triazeen.

In een voorkeursuitvoeringsvorm van de onderhavige uitvinding wordt een andere werkwijze verschaft voor de bereiding van disulfide- 2 mitosanen met formule Ia, waarin R een organische groep is, nl. de 2 15 structuurcomponent van een organisch thiol met de formule R SH, dat 3 4 3 4 ook wel beschreven wordt met R Alk^ of R waarin R , R en Alk^ zoals bovenstaand gedefinieerd zijn.

Voor de bereiding van de disulfidemitosanen met formule Ia heeft de voorkeur dat gebruik wordt gemaakt van het 9a-methoxy-7-[2—(3— 20 nitro-2-pyridyldithio)ethoxy]mitosaan met formule XVII in een thiol- 2 uitwisselingsproces met een geschikt organisch thiol met formule R SH zoals afgebeeld in reactieschema 3. De drijvende kracht achter de vorming van de disulfides met formule Ia is de stabiliteit van het nevenprodukt, namelijk 3-nitro-2-mercaptopyridine, dat alleen bestaat in de 25 vorm van het thion met formule XVIII.

Wanneer het gewenst is om mitosanen met formule II of III te bereiden waarin Alk^ geen ethyleen voor'stelt, zoals trimethyleen of propyleen, dein wordt het geschikte triazeen met formule V of VI gebruikt in de procedure die in schema 2 is afgebeeld voor de bereiding vein 30 disulfidemitosanen met formule Ib waarin Alk2 en R1 zijn zoals bovenstaand gedefinieerd.

Er zijn hier twee algemene syntheseprocedures beschreven voor de bereiding van zowel lipofiele als hydrofiele mitosanen met formule Ia. Algemene procedure A wordt gebruikt voor de bereiding van lipo-35 fiele of gematigd oplosbare disulfiden met formule Ia, terwijl de alge- 8 * : > :< ’ ' * i * -14- mene procedure B gebruikt wordt voor in water oplosbare disulfiden met formule Ia, die bij voorkeur in de vorm van natriumzouten of in de vorm van zwitterionen worden geïsoleerd. Bij voorkeur wordt ten minste 2 één equivalent van het mercaptan R SH per equivalent mitosaan met for-5 mule XVII gebruikt, en kan de reactie worden uitgevoerd in tegenwoordigheid van ongeveer een equivalent base per equivalent mercaptan met 2 de formule R SH. Geprefereerde basen zijn de tertiaire amines, bijvoorbeeld triëthylamine, N-methylmorfoline, N-methylpiperidine, pyridine, 2,6-lutidine en de anorganische basen, bijvoorbeeld natrium-10 bicarbonaat, kaliumcarbonaat, kaliumbicarbonaat en dergelijke. Geschikte inerte oplosmiddelen voor de reactie van uitgangsmaterialen met 2 formule XVII en R SH zijn de lage alkanolen, lage alkylesters van lage alkaanzuren, lage alifatische ketonen, de cyclische alifatische ethers, de lage polygehalogeneerde alifatische koolwaterstoffen en water. De 15 organische oplosmiddelen hebben tot en met 8 koolstof atomen, maar de oplosmiddelen die koken bij tenperaturen beneden 100°C hebben de voorkeur. Specifiek geprefereerde oplosmiddelen zijn methyleenchloride, methanol, aceton, water en mengsels daarvan. De reactie kan worden uitgevoerd bij de refluxtemperatuur van het reactiemengsel of tot aan 20 ongeveer 60°C. Het heeft de voorkeur dat de reactie wordt uitgevoerd bij kamertemperatuur of lager, bijvoorbeeld in het gebied van 0-25°C.

De bovenstaand vermelde reactiecondities en voorzorgen zijn algemeen toepasbaar op de bereiding van andere disulfidemitosanen met de formules Ia en Ib volgens de algemene procedure die in schema 3 is 25 afgeheeld.

Hierna volgt een opsomming van representatieve thiolen met de 3 4 formule R Alk^SH of R SH die via een reactie met het Bunte-zout met formule XV of sulfenylthiocarbonaat met formule XVI kunnen worden omgezet onder vorming van tussenprodukten met de formules XIII en XIV, 30 die op hun beurt worden omgezet in produkten volgens de onderhavige uitvinding, zoals beschreven. In het geval van de voorkeursuitvoeringsvorm kunnen de representatieve thiolen worden gebruikt in een reactie met mitosanen met de formule Ia of Ib voor de vorming van produkten volgens de onderhavige uitvinding. De enige beperkingen aan de metho-35 diek volgens de onderhavige uitvinding is echter het gebrek van thiolen die eindstandige primaire alkylamines bevatten die tot een mengsel van 8502 38 3 * « -15- produkten kunnen leiden en het gebruik van heteroaromatische thiolen die kunnen weigeren te reageren met verbindingen met formule Ia of Ib.

De thiolen zijn op het formuleblad aangegeven met de formules 5-90.

5 Bruikbaarheid van verbindingen met formules I en IX in anti- neoplastische therapeutische methoden volgens de uitvinding wordt aangetoond door resultaten van in vivo selectieprocedures waarbij de verbindingen in variërende doseringshoeveelheden worden toegediend aan muizen waarin een P-388 leukemische of B16 melanomische conditie is 10 opgewekt.

Gemeend wordt dat verbindingen volgens de onderhavige uitvinding anti-bacteriële werkzaamheid bezitten tegen gram-positieve en gram-negatieve microörganismen op eenzelfde wijze als waargenomen is voor de in de natuur voorkomende mitomycines en derhalve in beginsel 15 bruikbaar zijn als therapeutische middelen voor de behandeling van bacteriële infecties bij de mens en bij dieren.

Activiteit tegen P-388 muizen-leukemie

Tabel A bevat de resultaten van laboratoriumproeven met CDF^- muizen, waarin intraperitoneaal een tumorent was geïmplanteerd van 6 20 10 -ascitescellen van P-388 muizeleukemie en behandeld met verschil lende doses van een testverbinding met formule I of II, of met mito-mycine C. De verbindingen werden door intraperitoneale injectie toetoegediend. Groepen van zes muizen werden voor elke doseringshoeveelheid gebruikt en zij werden behandeld met een enkele dosis van de verbinding 25 op de dag na inenting. In elke reeks experimenten werd een groep van tien met zoutoplossing behandelde controlemuizen opgenomen. De met mito-mycine C behandelde groepen werden als positieve controle opgenomen.

Een 30 dagen durend-protocol werd gebruikt waarbij de gemiddelde over-levingsduur in dagen voor elke groep muizen werd bepaald en het aantal 30 overlevenden op het eind van de 30-daagse periode werd genoteerd. De muizen werden vódr de behandeling en opnieuw op de zesde dag gewogen.

De gewichtsverandering werd genomen als maat voor de toxiciteit van het geneesmiddel. Muizen met een gewicht van 20 gram per stuk werden gebruikt en een gewichtsverlies tot ongeveer 2 gram werd niet buitensporig 35 beschouwd. De resultaten werden vastgesteld in termen van % T/C hetgeen 8502383 -16- de verhouding van de gemiddelde overlevingsduur van de behandelde groep tot de gemiddelde overlevingsduur van de met zoutoplossing behandelde controlegroep x 100 is. De met zoutoplossing behandelde controledieren stierven gewoonlijk binnen 9 dagen. Het maximum effect in de volgende 5 tabel is uitgedrukt als % T/C en de dosis die dat effect geeft is aangegeven. De waarden tussen haakjes zijn de waarden die verkregen werden met mitomycin C als positieve controle in hetzelfde experiment. Aldus kan een maat voor de relatieve activiteit van de onderhavige stoffen ten opzichte van mitomycin C worden geschat. Een minimum effect in 10 termen van % T/C werd 125 geacht. De minimum effectieve dosis die in de volgende tabel is vermeld, is de dosis die een % T/C van ongeveer 125 geeft. De twee waarden die in elk geval in de kolom voor de gemiddelde gewichtsverandering worden gegeven, zijn respectievelijk de gemiddelde gewichtsverandering per muis bij de maximum effectieve dosis en bij de 15 minimum effectieve dosis.

8502333 -17-

CM

CP

g •Η u φ Ό cl nj ^•ρΜΐηοΊΓ'Ιί’ΐί’ΙΓ'Ο'τΗΟΟ μ %»·.··»»***'· 4)φ OOOOOO-i—i—iCNlT-i Ό > I + I+ +I+ + + + + r-t οι

Φ -P

Ό Λ ....

Η -Η τ-ιΓ'Γ^'^Ρ'ίΜνΟσ'Ο'Τ'-ι g *> D»0«| + llllll + l + l OT° 0 Φ

Ό C

U Φ U

Ή -2 O

•w Jj R

4) II Φ O—l sii s *oi in ο ο 0 in Φ6

I §H<NOOON-.OO CM CS ^ £ +J

£ .HO OOOOOOOOOOO Φ «

Oil GO VV vv V <u a 1! % 01 2!! -5 01 3 ^ ojoicMCMCMCNioacMoorara τ* ® & II +J.r^noc^ononr^·5J'¾ί,^I, jj j Si, oo ΰ1ί^Ν^<ί^Ί<Ι(130Ι ® « I 7 Ü ÏÏ Q ^ -Γ VO m 0“ 0 0 o“ VO c7 0 a ο g

?A'!(U ^ <0 <31 M

é· ' - g - a §11 2 ‘d ^ φ ^ π -π — — — — — — — 000 321° (U v· Γ) OOOOOOCNCNnrOO β 0 ® 8 * §ooooot-i-^oo ® ^ 0 !i dP ^¢--^00^1^^00321 . ^ J| .μ vOvOCNrnLfiCO’HvDOr^O M CO Π3 £* II HHCSlfVlHHCVlCNICSrlH 0

S !! > sV

t-tcNO·^ roinot^o O' ^ σισισισιίπαισισισι -amo φφφφοφφφ^ , o >

Ol Η -I Η -I cvjrH^Mrj £{ 7<

^(v* dd:33!B3333 Φ+JC

OMSgSgCJgSgS ^ Q ]£?

CflCUfiUMM CMMMUS IIOOOOSBOOO Q mjN

[ΙΙτίΙΙΗΐΗΉΉϋΉΉΉΉ i+JIfl S 1 -u I g φ .

* λ φ 1¾ -η

< SM

- Φ * Λ 3 θ’ «3 -

Π . 01 +J · G

" * S C -4 Φ S 2 § ns φ οι 2 c ιβ ίο οι ^ ο Ό Φ 3 και ηη>>ηηηΧΧηη -j rj

** J β a a * ^ s η 3 * £ s ^3 |S

Ss? * * £ * & 5333 2 i I * 2 3 ^ g > a ¢3 ï H O G ....

g ïi 5 hoi^-i 5502333 * κ -18-

Activiteit tegen Bl6 Melanoma

Tabel B bevat de resultaten van antitumortests waarbij B16 melanoma, gegroeid in muizen werd gebruikt. BDP^ muizen werden gebruikt en subcutaan ingeënt met het tumorimplantaat. Er werd een 60-daags 5 protocol gebruikt. Voor elke geteste doseringshoeveelheid werden groepen van tien muizen gebruikt, en voor elke groep werd de gemiddelde over-levingsduur bepaald. Controledieren, die op dezelfde wijze als de testdieren waren ingeënt en behandeld waren met de injectiedragervloeistof zonder geneesmiddel vertoonden een gemiddelde overlevingsduur van 24 da-10 gen. De gemiddelde overlevingsduur ten opzichte van die van de controles (% T/C) werd gebruikt als maat voor de effectiviteit, en de maximale effectieve dosis en minimale effectieve dosis voor elke testverbinding werd vastgesteld. De minimale effectieve dosis werd gedefinieerd als de dosis die een % T/C waarde van 125 vertoonde. Voor elk doserings-15 niveau werden de testdieren behandeld met de testverbinding op de dagen 1, 5 en 9 langs intraveneuze weg.

TABEL B

Verbinding van Maximum Effect Minium Gemiddelde ge- ^ voorbeeld no. % T/C Dosis·*· Effectieve dosis * wichtsverandering 20 XXVIII 167(112)3 1,6(3)3 <0,4 -0,9; +1,4 >214(145) 2,4(3) <1,6 . -2,4; -1,9 XX 110(112) 3,2(3) 3,2 +0,5; +0,5 XXVI 152(145) 1,6(3) <1,6 -0,6; -0,6 1. Zie voetnoot 1 bij tabel I.

25 2. Zie voetnoot 2 bij tabel I.

3. Zie voetnoot 4 bij tabel I.

ύ ΰ ϋ I 0 & - » 4 -19-

In verband met de in experimentele diertumoren waargenomen anti-tumoractiviteit omvat de uitvinding het gebruik van de stoffen volgens de onderhavige uitvinding voor het realiseren van inhibitie van zoog-diertumoren. Voor dit doel worden zij systematisch toegediend aan een 5 zoogdier dat een tumor heeft, in een hoofdzakelijk niet-toxische anti-tumoreffectieve dosis.

De verbindingen volgens de onderhavige uitvinding zijn primair bestemd voor gebruik door injectie op veelal dezelfde wijze en voor enkele van dezelfde doeleinden als mitomycine C. Ietwat grotere of 10 kleinere dosis kunnen worden gebruikt afhankelijk van de desbetreffende tumorgevoeligheid. Ze worden gemakkelijk gedistribueerd in de vorm van droge farmaceutische preparaten die verdunningsmiddelen, buffers, stabilisatoren, oplosbaarmakende middelen en ingrediënten die aan de farmaceutische elegantie van het preparaat bijdragen, bevatten. Deze pre-15 paraten worden vervolgens op geïmproviseerde wijze vlak voor het gebruik met behulp van een injecteerbaar vloeibaar medium in een voor toediening geschikte vorm gebracht. Geschikte injecteerbare vloeistoffen omvatten water, isotonische zoutoplossingen en dergelijke.

Beschrijving van specifieke uitvoeringsvormen 20 In de volgende procedures en voorbeelden worden alle tempera turen gegeven in graden Celsius, en zijn de smeltpunten niet gecorrigeerd. Proton-kernmagnetische resonantie (*H NMR) spectra werden opgenomen op een Varian XL100, Joel FX-90Q of Bruker WM 360 spectrometer in pyridine-dj. of D^O als aangegeven. Wanneer pyridine-d^ als oplos-25 middel wordt gebruikt, wordt de pyridineresonantie bij 5=8,57 als interne referentie gebruikt, terwijl in het geval van D20 als oplosmiddel TSP als interne referentie wordt toegepast. Chemische verschuivingen worden aangegeven in δ-eenheden en koppelingsconstauten in Hertz. Kbpsplitsingspatronen worden als volgt aangeduid: s, singlet; d, dou-30 biet ; t, triplet; q, quartet ; m, multiplet; bs, breed signaal; dd, doublet van doublet; dt, doublet van triplet. Infraroodspectra werden bepaald op een Beekman Model 4240 spectrometer of op een Nicolet 5DX FT-IR spectrometer en worden aangegeven in reciproce centimeters.

Ultraviolet (UV)-spectra werden bepaald op een Cary Model 290 spectro-35 meter of op een Hewlitt Packard 8450A spectrometer, die voorzien was van een multidiode array-detector. Dunnelaagchromatografie (TLC) werd 8502383 * κ -20- uitgevoerd op 0,25 mm Analtech silicagel GF platen. Flash-chromato-grafie werd uitgevoerd met Woelm neutraal aluminiumoxyde (DCC kwaliteit) of Woelm siliciumoxydegel (32-63 jm) en de aangegeven oplosmiddelen. Alle verdampingen van oplosmiddelen werden onder verminderde 5 druk en beneden 40°C uitgevoerd.

De l-alkyl-3-aryltriazenen vormen een klasse reagentia waarvan bekend is dat ze bruikbaar zijn om ze te laten reageren met carbon-zuren voor de vorming van de overeenkomstige lage alkylesters.

1-Methyl-3- (4-methylfenyl)triazeen kan als volgt worden bereid: 10 Procedure 1 E.H. White et al., Org. Syn., 48, 102-195 (1968).

l-Methyl-3-p-tolyltriazeen. p-Toluldine (50,2 g, 0,47 mol wordt toegevoegd aan een 2-liter kolf, voorzien van een 200-ml druppeltrech-ter en een efficiënte roerder, en de kolf wordt ondergedompeld in een ijs-zoutbad op ongeveer -10°C. Een oplossing van 46,8 g (0,55 mol) 15 kaliumnitriet in 150 ml water wordt in de druppeltrechter gebracht, een een mengsel van 250 g gestampt ijs en 140 ml geconcentreerd zoutzuur wordt onder roeren aan het p-toluïdine toegevoegd. De kalium-nitrietoplossing wordt langzaam toegevoegd, terwijl gedurende 1-2 uur verder geroerd wordt, totdat een positieve stijfsel-kaliumjodidetest 20 wordt verkregen (opmerking 1), en het mengsel wordt gedurende nog 1 uur geroerd om de reactie van al het toluldine te verzekeren.

De oplossing van p-tolueendiazoniumchloride wordt daarna bij 0°C met koud, geconcentreerd waterig natriumcarbonaat op een pH van 6,8-7,2 gebracht, waarna de oplossing rood tot oranje-kleurig wordt en 25 zich een kleine hoeveelheid rood gekleurd materiaal afzet. De koude, neutrale oplossing wordt overgebracht in een druppeltrechter en langzaam toegevoegd een een hevig geroerd mengsel van 150 g natriumcarbonaat, 300 ml 30-35%ig waterig methylamine (opmerking 2), en 100 g gestampt ijs in een 3-liter kolf. Het reactiemengsel wordt tijdens de 30 toevoeging op ongeveer -10°C gehouden, waarvoor ongeveer 45 minuten nodig zijn (opmerking 3). De oplossing wordt met drie porties ether van 1 liter geëxtraheerd. De etherextracten worden gedroogd met water-vrij natriumsulfaat en op een roterende verdamper verdampt bij kamertemperatuur waarbij 65 g ruw l-methyl-3-p-tolyltriazeen wordt verkre-35 gen (opmerking 4). Dit wordt in een met water gekoelde sublimator gebracht, en het triazeen wordt bij 50°C (1 mm) gesublimeerd; men ver- 8502383 -21- krijgt 43,3 g (0,29 mol, 62%) van een geelkleurig, kristallijn sublimaat met een smeltpunt van 77-80°C (opmerking 5). Het sublimaat kan uit hexaan worden herkristalliseerd waarbij het triazeen wordt verkregen in de vorm van witte naalden met een smeltpunt van 80,5-81,5°C.

5 Het is beter om dit op te lossen in de minimale hoeveelheid ether, en de oplossing te verdunnen met 2 volumehoeveelheden hexaan en af te koelen tot 0°C waarbij vlakke plaatjes worden verkregen met een lichtgele tint; smeltpunt 79-81°C. De opbrengst aan zuiver triazeen bedraagt 33-37 g (47-53%) (opmerking 6).

10 Opmerkingen 1. De individuele proeven met stijfsel-kaliumjodidepapier worden bij voorkeur 1-2 minuten nadat de toevoeging van kaliumnitriet is beëindigd, uitgevoerd.

2. In plaats daarvan kan 40% waterig methylamine worden 15 gebruikt.

3. De reactie is voorbij wanneer een druppeL oplossing niet langer een rode kleur geeft met een oplossing van β-naftol in waterig natriumcarbonaat.

4. De belangrijkste verontreiniging is l,5-di-p-tolyl-3-methyl- 20 1,4-pentazadieen (smeltpunt 148°C). Dit kan door een fractionele kris tallisatie worden verwijderd, maar het is gemakkelijker om het triazeen uit het reactiemengsel te sublimeren.

5. Het sublimaat bevat een spoor van 1,3-di-p-tolyl-triazeen, zoals bleek uit dunne-laagchromatografie. Herkristallisatie geeft het 25 zuivere l-methyl-3-p-tolyltriazeen.

6. Deze procedure werkt alleen goed met in water oplosbare amines. De onderstaand getoonde procedure 2 is geschikter voor de bereiding van triazenen van in water onoplosbare amines.

Procedure 2 E.H. White et al., Tetrahedron Letters No. 21, 30 pag. 761 (1961).

l-n-Butyl-3-p-chlorofenyltriazeen. Een oplossing van p-chloro-benzeendiazoniumhexafluorofosfaat (herkristalliseerd uit aceton-methanol; 2,87 g, 10,1 mmol) in dimethylformamide (dimethylamine-vrij) werd langzaam toegevoegd aan een geroerd mengsel van n-butylamine 35 (0,73 g, 10,0 mmol), gepoederd natriumcarbonaat (15 g) en dimethyl formamide (30 ml), werd geroerd en op een temperatuur van -5°C gehouden 8002383 -22- ·> % werd. De diazoniumzoutoplossing kan bij kamertemperatuur worden gebruikt; gewoonlijk wordt echter een zuiverder produkt verkregen wanneer de diazoniumzoutoplossing wordt bereid in en afgegeven uit een gekoelde scheitrechter die op een temperatuur van ongeveer -50°C 5 wordt gehouden. Het mengsel werd tot 0°C opgewarmd en geroerd totdat een negatieve test werd verkregen met 2-naftol (gewoonlijk waren slechts een paar minuten nodig). Ether werd toegevoegd, het mengsel werd gefiltreerd, en het filtraat werd grondig gewassen met water en daarna gedroogd. (Het triazeen kan op dit moment worden geïsoleerd 10 en worden herkristalliseerd uit pentaan bij lage temperaturen). Procedure 3 7-Hydroxy-9a-methoxymitosaan. Mitomycine C (2,2 g, 6,6 mmol) werd opgelost in 140 ml 0,1N methanolisch NaOH (50%ig) en het reactie-mengsel werd bij kamertemperatuur gedurende 30 uur geroerd. De oplos-15 sing werd daarna met IN HC1 ingesteld op een pH van ongeveer 4,0 en geëxtraheerd met 4 x 500 ml ethylacetaat. De gecombineerde ethylace-taatextracten werden gedroogd (Na2SO^) en onder verminderde druk verdampt bij ongeveer 30-35°C waarbij een vast residu werd verkregen dat na oplossen in ether en behandeling met overmaat hexaan een purper-20 kleurig neerslag gaf. Het neerslag werd verzameld en aan de lucht gedroogd waarbij de titelverbinding werd verkregen als een fijn purperkleurig poeder (1,4 g, 63%).

^H NMR (pyridine-d^, 6): 2,05(s, 3H) , 2,14(bs, 1H) , 2,74 (bs, 1H), 3,13 (d, 1H) , 3,24(s, 3H) , 3,56(d, 1H) , 25 4,00 (dd, 1H), 4,37 (d, 1H), 5,05 (t, 1H), 5,40(dd, 1H), 5,90 (bs, 2H) .

Procedure 4

Mitomycine A. Een hoeveelheid 7-hydroxy-9a-methoxymitosaan van 100 mg (0,30 mmol) en een hoeveelheid 3-methyl-l-p-tolyltriazeen van 30 100 mg (0,67 mmol) werd opgelost in 2 ml methyleenchloride en 10 ml diethylether. De oplossing werd na 6 uur kalm koken onder terugvloei-koeling gedurende 18 uur bij kamertemperatuur geroerd. Dunne-laagchro-matografie [methyleenchloride:methanol (90;10)] openbaarde het verschijnen van een plek met een diepe purperkleur bij Rf=0,36 met een 8502333 -23- # sporenhoeveelheid verontreiniging bij R^=0,41. Het react!emengsel werd geconcentreerd tot droge toestand en chromatografisch behandeld op Woelm neutraal aluminiumoxyde, waarbij methyleenchloride en methyleen-chloride:methanol (30:1) als elueeroplosmiddelen werden gebruikt. Frac-5 ties die de component bij R^=0,36 bevatten, werd samengebracht en geconcentreerd tot droge toestand. Precipitatie van het droge residu uit methyleenchloride en hexaan gaf de titelverbinding als een fijn amorf purperkleurig poeder (25 mg, 24%), smeltpunt 161°C.

Anal, berekend voor C: 54,96; H: 5,44; N: 12,02 10 gevonden: C: 53,96; H: 5,37; N: 11,99 IR(KBr), max, cm"1: 3400, 3300, 2950, 1700, 1630, 1575, 1200, 1060.

1H NMR (pyridine-dj., 5): l,82(s, 3H), 2,74(dd, 1H), 3,12(d, 1H), 3,24(s, 3H), 3,54(dd, 1H) , 3,96(dd, 1H) , 4,02(s, 3H) , 4,22(d, 1H) , 4,84(bs, 2H), 5,02 (t, 1H) , 5,38 (dd, 1H).

15 De opbrengst in procedure 4 wordt tot 63% verhoogd door ge bruik te maken van methyleenchloride als reactieoplosmiddel en van kamertemperatuur voor een periode van 24 uur.

Procedure 5

In een 250 ml één-hals rondbodemkolf werd vast Na^CO^, 35%ig 20 waterige oplossing van amine (hoeveelheid als in procedure 1) en ijs gebracht, en de suspensie werd bij -5°C (ijs-zoutbad) geroerd. Aan deze suspensie werd druppelsgewijze een koude suspensie toegevoegd van p-chlorobenzeendiazoniumhexafluorofosfaat (Aldrich Chemical Co.) in ijs, water, Na^CO^ (oplossing ongeveer pH 7). Nadat de toevoeging vol-25 tooid was werd het reactiemengsel met diëthylether geëxtraheerd. Het gecombineerde diëthyletherextract. werd teruggewassen met water, gedroogd (Na2SQ^) en geconcentreerd. Het geelachtigde vaste residu werd door kolomchromatografie gezuiverd over Woelm aluminiumoxyde waarbij hexaan-methyleenchloride (1:1) als elueeroplosmiddel werd toe-30 gepast (1H NMR opgenomen).

Voorbeelden I-X

De triazenen 1-7 van de hierna volgende tabel C werden bereid volgens de algemene procedure 1 die bovenstaand is beschreven, 8502333 -24- waarin het triazeen van voorbeeld I als voorbeeld is genomen. De triazenen werden door kolomchromatografie op Woelm aluminiumoxyde verzadigd.

De triazenen 8-10 van tabel G werden bereid volgens de boven-5 staand beschreven algemene procedure 5.

8502383 y * -25- ro 2 o o o 33 2

CM

33

O

CM

33 O co ro cm $n 2 aa — w o

Cj ro cm O

co S3 33 cm

^ U O X

G η N" _<N O

0) 33 33 33 33 CM

(U O CJ CJ O 33 n 2„ ~X £ £ y rtS 2 Β·2 2 ? δ M 2 2 2 ^ I _ |{ η [| ii ^ ^ i ? 2 2 2220002JI00 rf ^ ^ rt rt H 2 t-H T-t jjj jjj jjj 33 *3« u Ii 10 ui ui 1) vQ 2 0) Φ

U U U <-H ·Ή H O O H

ro ro ro 3 3 3 co O 3 g

222SSS®TjSS

cjooMMuoony

β, Q, ft IH S l8 ft ft 5 IM

3 2 o o ^ «j n σ> ^ § $ o) . «2 . .

Ïj c 3 2 ü οι o S g N U « O) (3 o o

h3 —I Ή *H

Η N Q

33 —· <

Eh C

<31 a

<D

N ™ <e s

•H S

ij CN1 61 o

CM

2

CJ

m oj w

e CM CM

-5 2 x s CMCMO—tCMO2<'0O'

rtj 532000 CM CM OO

22—<—<—‘K®’-*''-1 co 2 OU

CJ Φ <D <D 2 cm (U <D CM2 CMrHr-tH2®'jl^j 2 0^3 3 3 0 0 3 3

2 w roSSSOOSS

co co 2 μ ö yco coM U

33200002200 CJU—'Ή'Η'ηΟΟ’μΉ 8

2 hhm>>hhmXX

Λ) WHH >HHH

Q) Η > H

Λ >

U

O

O

> * 8502383 -26-

VoorbeeXd XI

1- [2- (3-Nitro-2-pyridyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)-triazeen

Een oplossing van 4-methylfenyldiazoniumchloride wordt op de in procedure 1 beschreven wijze uit p-toluidine bereid en bij 0°C op 5 een pH van 6,8-7,2 ingesteld zoals in die procedure is beschreven.

Een oplossing die 21,15 mmol van het diazoniumzout in 45 ml oplossing bevat, werd op deze wijze bereid en in een druppeltrechter gebracht die verbonden was met een 250 ml 3-hals rondbodemkolf welke 5,34 g (20,0 mmol) 2-(3-nitro-2-pyridyldithio)ethylamine, 7 g natriumcarbo-10 naat, en 150 ml dioxan bevatte die in deze volgorde aan de kolf waren toegevoegd. Verzadigde waterige natriumcarbonaatoplossing (6 ml), en 10 g ijs werden aan de kolf toegevoegd. De kolf werd in een ijsbad afgekoeld en de inhoud werd met een mechanische roerder bewogen. De dia-zoniumzoutoplossing werd daarna druppelsgewijze in een periode van 15 1 uur uit de druppeltrechter toegevoegd. Toen de toevoeging voltooid was, liet men het reactiemengsel opwarmen tot kamertemperatuur waarna men het extraheerde met drie porties ether van 400 ml. Drogen en verdampen van de extracten gaf het gewenste produkt dat door chromatogra-fie werd gezuiverd met behulp van een aluminiumoxyde gepakte kolom,

20 met een diameter van 2,5 cm en een lengte van 25 cm, gebruikmakend van hexaan:methyleenchloride (4:1); hexaan:methyleenchloride (3:2); hexaan:methyleenchloride (1:4); en tenslotte methyleenchloride dat 1% methanol bevatte, voor ontwikkeling en elutie van de kolom. De juiste fracties (vastgesteld met dunne-laagchromatografie) werden gecombi-25 neerd en verdampt bij 2,5 g van de titelverbinding werd verkregen. Voorbeelden XII-XIX

Algemene procedure voor het bereiden van 7-alkoxy-9a-methoxymitosanen (XII-XIX).

Een oplossing van triazeen (2,4 equivalenten) in CS^Cl^:me^a“ 30 nol (4:1) werd toegevoegd aan een Oplossing van 7-hydroxy-9a-methoxy-mitosaan (bereid in procedure 3) in CH^Cl^:methanol (4:1). Het reactiemengsel werd bij kamertemperatuur geroerd en de voortgang van de reactie werd gevolgd met dunne-laagchromatografie (10% MeOH in CH^Cl2).

Het 7-alkoxy-9a-methoxymitosaanprodukt verscheen in de vorm van een 35 donker purperen plek op het dunne-laagchromatogram. Het reactiemengsel werd chromatografisch behandeld op Woelm aluminiumoxyde toen de reac- 8502383 * t -27- tie op basis van het dunne-laagchromatogram als voltooid werd beoordeeld, en het 7-alkoxy-9a-methoxymitosaan werd verkregen als een amorfe vaste stof. De verkregen produkten zijn in de tabel D aangegeven als de voorbeeld XII-XIX.

8502383 -28- • O' Ο r-t r» οο o O ^ *-| · »H τ-Ι <-l 1-) .. .. .· ·· i

Id a 2 2 2 <u m ω .» — ·' ·« - >i o* tn m o o H o* cn σ\ o nj * - - * c U3 l£> UI VO 0 id 0 ύ · ·> ·· ·· ? η a n i η « _ id ? +) ... .v ·~ — S-) ö O "d· o m <u Φ m co <o gj g * * * * Ql · Φ co 00 CN CN ή —> H in m in in Μ cn W % ri .. .. ·« ·· 0 o OU O O U cn (U a ·· ·· ·· ·· Cn o /—s 33 if - ** *

LD ^ o LO O

Q£ <-i lö fM H

I CN r·* CN

C3 g co *"t *-·

Li V— I I ·* - ** ïö o o o tn

<rt M CO ^ <N LD

5 H OS ^0 O

CO CN t—* ^ %

X

H

%

(D % C

h cr ' ' a “ * - d ** ffi ^ *—* *> ^-» -—V % s. ·* a ^ a a — a a r? a ® cr ^ oo as - ^ a co ** a 0 co * co cn cn ·>*·< in ui *. ·. a “ “ * ^ ^ - Λ Ό "ö *0 Ό “ cn T3 ' q ui-',d'T3 cn co *α "0 4J *-· Ό +> d co ^ ~ ^ w •d’ ^ ^

Jm 0*000* CO “ O O* VO CN O O’ MC so co - ο o’ co co o o' in - o o cQiö -co··- - “ “ -η"**· 3 οι » -η o*in .-π “ O' m cn o*in E-) o m o - +j >o| -a*·* -a-' * rj -- s οι a aa a aa 5*-1*®

6 r* O’"·*-*»-* η * Η (N O* 0*CN

K -Η tn tn n π-t S ' “ a “ “ -Λ-·* “ cö “ “

a ·η ft S'-',aa ό w ό s S'-'SS

jj j_i (¾ — cn —' —· -— ca — wi^ww

m >, Ο* Γ- CN O' CO f' ND O Ot-iCOO

g q, o* *> in o cn » m o o* *. co co 1 ^ CN *· CN “CO “ “ US «HCOin ^ CO LD CN CO O' 0 a “ · “ “ * 1 2 ^ ·»—* *» % >—. ^ -—*» · . ·· ·* s- 33 4K-> 33 y—v 53 «""•k Γ5 53 g1 z as^aacN a^aa a -h a a ^ 0 aa to coco co m th co yA ^ ^ % % % % ^ co % < 4^ΛΜβΛ τ5 Λ CO Ό 1 ^ -|.-< ^ W W ^ w w w C“ Ο 00 O CO O' 000*0* CO vO O' Ο O' CO O CN CN CO CNCNCN.CN (Tir^inCNO* k. k, »t 1. «1 · * ** *· ** O CN (O O' r~ tH CN CO - O' i-iCNCOO'in co a u £ a cn », ~m Λ P=1 aa a 3 Ö os cn '-f y a a o

0 U >W

1 I

Ό rrj ·· 3 Λ λ Ο 0) Η Μ ^ ω · Η Η Η ΰ Ο X Η κ Μ 2 χ ο !> 8502383 -29-

CM PO

r». kQ LD Π

* * CO CO

PM CM ' ' — — 00 00 ·* ·· ·· ** z z z z m co O $

Tf cO cO cO

«» *. «· *» mm mm .. .. M ··

Z Z Z Z I

σΓ -q· r~ co a\ <?i po o cm co

«, * «* co ► cO

cn (Ti σ » σ m in m co m co ü ü ü ra ü ffl K ·« ·· · ^ fa &* fa ^ ^ ^ ^ % % » o tn o o m o o <n in

0-- ω σι — 2J fj? )S

Γ0 CM CM 00 CM <Ti CO O

PO — — CO — — CM — — * * *. ~ ~ » ' ' ' ooino o o o m o o o ro po cm co cm ro cm co 2Γ*Γ! n· o co o ^ σ> co o poc^cm PI (\| η h PO CM — — PO — — —»*·' ^ » >· * — _ BB λ <-» ·· —» ' ' — — κζ — ζζ— 5ζ®ζ öl Ρ0— Γ0 — Z — z — z

Jj » — ΡΟΗ cfl » » oi - ~ "* »1 _Q jj Ό Λ CO Ό "· CO "· 2 r 5 ü 3 Ow^+j. ΛοίΌ+ι 03 CM O Ό CO CO — w ·— 2ΐΓ > t'· CM — r> CM ^ CM 2 Z 1_ C. - - O — Λ CM PM σ o CM PO -¾1 CM PO - - — ' ' ' ' q N mi m ίο cMPOPom ·» ·» «» ^ ^ Γ'"* - ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ H ZZZ ZZ— -Γ- g g £ £ CQ H W H r-J-f-iffi® 5 5 55 jji · cn cn - m m cn cn * i i g § i i »' s | « i £ £ 8 8. S 2 ï S 8 38??

* PO - Φ » - - - f» * ‘ ‘ J

— PO"— CM PO PO CMPOPOM* - co - - ·. Λ * po *·«·'·»—· "-C C? *, λ^^λΖ λ z — — z B — Zin ZZZZ— 5! ^ ÜÜ Ξ ^ po — PO cm — — σ * •01··—» ' » ~ ~ Ό ^Ïïn-Γ—

3 3 S -S 5 3 S S S 3 3 S S S

CD 00 O PM CM If Ό 00 co 00 CO CM ^ o co o in σ σι cd m cm ^ go r» m cm ^ % % ^ ^ ^ ^ ^ ^ * — ro ro - cm po ^ m - cm po m CM P0 3! σι σ σ 3 * 1 s g g Μ y «

SS tS

> H M

M B S

Öa U 2 3 3 3 -30-

00 CM

li <f Γ~ ^ - σι r- 2 2 σΓ οΓ a s a a *«., ·«. «*. I*.

<n m co co in mt «, *k *» ** uo lo in lo ·· *« *· ·· a a a a co in in -¾1 σι rr cc cf ^ n in in in in · Μ 1« »·

O U U U

• a aa aa aa

Eh fc Eh 1¾ Ή a. N a aa "a ' 0 o o o o o m o CO Ο O co CO cm 10 cm r·' cm m σι co o u maHaH ΓΠ 04 aH a—I ^ * ' «a a a a a ooom oooo - 'd’inmco coocNa-i σ io o ^ cm γ·» cm h Γ0 CM a-H a-l rOrOa-la-l (β

+J

Φ a-T IÖ

21 aa «a «a *a "a S

Λ aH "a- a— Λ » a-» a-^ a-a id

tT> ^ B B - B « a X

H ' ® a-4 B Cf CM rt CO

0 M cn a-ι U

> X) -- - ' ' D

u ~ ·> Ό Ό * S S Ό CU Μ Μ ^ Ό Ό w v Ό ' > c^-'O'-' <

'-a "· *3* CM O CO CO COCO

(M (M * M1 O ' - CO Φ

Q a.aa*-a -00^- · G

•a m in m in ή (J a-> ·· ' ' O 0 Μ M ·· Λ aa ·· a^ a-a * CO >1 Μ a—I a—a S3 '—' '— Π3 aC '—' σι £ 3 E η Β Β Η H a ’I · 0 EH · Γ0 a-4 a-l aH ^ W 4-1 CO "a ^ ' S ·Η _Q » ιφ » ' Ό Ό * σ» H g

— in Ό 4-> g Ό ^ g OU

Q a-a V_a WwQa^ 03 fj Ο O CO O’ CM M CM CO 1 -—a ro CN σι O O' in ·· CM '3II> cm ' ' ' · o — m m in cm to in co φ ' ' · G ω , a ' ' ' ' ' a—a aa ,—a ' Φ

33 a·^ a-a a-a a-aa-affJ^SJ Ol rH

m SB SB 33 E B <h B cm cm| --. g —'aHOCM mo a-H +Λ *► n, ^ w 0

-- T3 -(/] W M

in φ 0 S in in φ 4-> Λ uch --- aa aa —' aa —· aa ·Η ·γ4 id CO CO CM CO CM O *3* CO CM ' 4-> 00 o m in cn cm σι σι in » o G i-i

a a a a a, aa »a a, a, fj 'fl φ Q

aHOOTf' aHOO '^r' φ Λ S 0 Φ -H 0 Φ G +J Sa 0 g SL Ό m p λ! o> ή * 10 a y <u ο σ> O' ·, <o m O •nl 2 Φ CM Φ II S Λ S3 rH '

u 0 fe · G <B

cm S <3 9 Ü ® Μ « Φ -W -p

0 0 0) M

1 4h -ri +j sh o U Φ -H ^ 0 <d

Φ td Η M

£ S 0 0 Λ +J td Ο o Η X X Φ

Η Η II (d H G

H X . £ 2 $

> Eh d a X

X .. ^ Λ U Λ *0 <0 8502383 ' -31-

Voorbeeld XX

9a-Methoxy-7-[2-(nitro-2-pyridyldithio)ethoxy]mitosaan (XX)

Men bracht 580 mg (1,73 mmol) 7-hydroxy-9a-methoxymitosaan in een rondbodemkolf en loste op in 60 ml methyleenchloride. Men voegde 5 ongeveer 2,5 g (5,7 mmol) van het triazeen van voorbeeld XI toe aan de oplossing in de kolf en roerde het mengsel gedurende 14 uur bij 5°C en daarna gedurende 8 uur bij kamertemperatuur. De voortgang vein de reactie werd gevolgd met silica dunne-laagchromatografie waarbij methyleenchloride :methanol (9:1) werd gebruikt. De reactievloeistof werd 10 gedurende nog eens 26 uur op kamertemperatuur gehouden en daarna met kolomchromatografie opgewerkt op een kolom welke een breedte had van 0,8 cm en een lengte had van 30,5 cm en gepakt was met aluminiumoxyde. De achtereenvolgens voor ontwikkeling en elutie gebruikte oplosmiddelen waren porties van telkens 200 ml van methyleenchloride; 0,5% 15 methanol in methyleenchloride; 1,0% methanol in methyleenchloride; 1,5% methanol in methyleenchloride; 2% methanol in methyleenchloride; en 4% methanol in methyleenchloride. De juiste fracties werden gecombineerd en verdampt waarbij de titelverbinding werd verkregen in een hoeveelheid van 470 mg.

20 final, berekend voor Co«H__N_0_S-: C: 45,65; H: 4,09; N: 11,82

- ZZ ZJ D o Z

(gecorrigeerd voor 0,5 mol.% CE^C^): gevonden: C: 45,74; H: 4,14; N: 11,61.

IR (KBr), Vmax, cm"1: 3440-3200, 3060, 2930, 1720, 1570, 1510, 1395, 1335, 1210, 1055.

25 NMR (pyridine-dj., δ): 1,81 (s, 3H), 2,00(bs, 1H) , 2,61 (bs, 1H), 2,98 (bs, 1H), 3,08 (s, 3H) , 3,20(m, 2H) , 3,39(d, 1H), 3,83(dd, 1H), 4,07(d, 1H), 4,59-4,89(m, 3H), 5,21(dd, 1H), 7,16 (dd, 1H), 8,31(dd, 1H), 8,71(dd, 1H).

30 Door aanpassing van de procedures van de voorbeelden XI en XX op andere ω-(3-nitro-2-pyridyldithio)alkylamines met 2-6 koolstof-atomen in de alkylgroep, kunnen mitosaanderivaten met formule 111 worden bereid. In deze formule heeft n een waarde van 2-6 en stelt R waterstof of een alkylgroep met 1-6 koolstofatomen voor.

8502383

« V

-32-

Voorbeelden XXI-XXXIV

De 7-alkoxydithio-9a-methoxymitosanen XXI-XXXIV van de hiernavolgende tabel E werden bereid volgens de algemene, onderstaand beschreven en in tabel E aangegeven procedure A of B. De fysische gegevens 5 voor de mitosaanverbindingen XXI-XXXIV zijn vermeld in tabel F die eveneens hierna volgt.

Procedure A

Aan een gedeoxygeneerde oplossing van mitosaan van voorbeeld XX ('MD, 1 mmol) in 3-5 ml aceton wordt onder roeren önder argon trië-10 thylamine (Μ,1 equivalenten) toegevoegd, gevolgd door druppelsgewijze of portiegewijze toevoeging van één equivalent van een mercaptan in 1-2 ml aceton (in gevallen dat het uitgangsmercaptan onzuiver is, is meer dan 1 equivalent thiol vereist). In de meeste reacties (in gevallen dat het uitgangsmitosaan van voorbeeld XX en het produkt zeer 15 dicht bij elkaar gelegen -waarden op TLC hebben, wordt gebruik gemaakt van hoge-drukvloeistofchromatografie (HPLC) volgtechniek (^iBondapak-C^g kolom) wordt de voortgang van de reactie gevolgd met silicagel dunne-laagchromatografie (10% CH^OH in CH^Cl^). De voltooiing van de reactie wordt aangegeven door het verdwijnen van de 20 vlek die met het uitgangsmateriaal correspondeert en het verschijnen van de produktvlek. Op dit punt wordt het reactiemengsel onder verminderde druk bij ongeveer 30°C geconcentreerd en wordt het residu chromatografisch behandeld op een neutrale Woelm aluminiumoxydekolom (0,6 cm bij 25 cm) die gepakt is met een suspensie van met 2-5% 25 CHgOH in CH^Cl^. Deze procedure leidt tot een scheiding van het gewenste mitosaanprodukt van het pyridylthion-nevenprodukt, dat op de kolom wordt vastgehouden. Het aldus onder toepassing van 2-5% CH^OH in geëlueerde produkt wordt verder nauwkeurig gezuiverd door flash-silicagelchromatografie met 5-7% ΟΗ^ΟΗ in als elutie- 30 oplosmiddel. De belangrijkste met het produkt corresponderende band wordt geïsoleerd en het amorfe 7-alkoxydithio-9a-methoxymitosaan werd gekarakteriseerd.

Procedure B

Aan een oplossing van mitosaan van voorbeeld XX ('^0,1 mmol) 35 in 2-5% aceton (methyleenchloride kan ook worden gebruikt, maar aceton heeft de voorkeur) in 10 ml methanol worden ongeveer 6 druppels 8502383 -33- verzadigde waterige NaHCOg-oplossing (in het geval dat het mercaptan L-cysteïne is, wordt deze base niet gebruikt) toegevoegd, gevolgd door toevoeging van 1 equivalent mercaptan in 1 ml methanol (wanneer het uitgangsthiol in water oplosbaar is, wordt water gebruikt). De 5 voortgang van de reactie wordt gevolgd met TLC (silicagel, 10% CH^OH in CH^Cl^). Na voltooiing van de reactie wordt het reactiemeng-sel verdund met 15 ml water en geconcentreerd tot ongeveer 10 ml onder een verminderde druk bij ongeveer 30°C. De verkregen oplossing wordt chromatrografisch behandeld tot een omgekeerde fase C-18 kolom met 10 stapsgewijze gradientelutie (100% H^O (elutie met water leidt tot scheiding van het gele pyridylthion-nevenprodukt van het produkt, dat op de kolom wordt vastgehouden) tot 80% CH^OH in ^O). Het produkt dat als een overheersende rode band wordt geëlueerd, wordt verzameld en geconcentreerd waarbij het 7-alkoxydithio-9a-methoxymitosaan als 15 een amorfe vaste stof wordt verkregen. Wanneer verdere zuivering nodig is, wordt de bovenstaand beschreven chromatografiestap herhaald.

t 20 8502333 -34-

TABEL E

7-Alkoxydithio-9a-methoxymitosanen (schema 5)

Voor- Thiol Procedure Produkt beeld (RSH) R=

No.

Ö XXI ethyl 2-mercapto-acetaat A -CH^CH^OCCH^

XXII 3-mercapto-1_, 2-propaandio 1 A -CH2CH (OH) CH2OH

— XXIII 3-mercaptopropionzuur B -CH CH9C00 Na

XXIV cysteine B -CH2CH(NH3 )COO

XXV thiofenol A fenyl XXVI p-nitrobenzeenthiol A p-nitrofenyl XXVII p-methoxybenzeenthiol A p-methoxyfenyl XXVIII p-aminobenzeenthiol A p-aminofenyl XXIX 2-mercaptobenzoëzuur B formule 112 XXX 2-nitro-4-mercapto- _ _ - ., _ , _ r B formule 113 benzoezuur XXXI 4-mercaptopyridine A formule 114 XXXII 2-mercaptomethyl-l- , _ , ,, _ .. .. i A formule 115 methylimidazoo1 XXXIII glutathion B formule 116 B -CH2CH2H(CH3)2 8502383 -35- * - - οοιηιη o-oo ro m O <n o r- σ> vo σ» o r" co σι o M r4 r4 Η «H in Ί-Ι I „ ^ u s *·»*»** ^

SO o O O O lil * O KI

^hcncno iSi£3rir! '—' ' m r' in cm θ' η n1 n ^ pf) *—i *- *—I CM ΙΟ «Ί «i a « „ -4 H S **»**· ** «» ' » o o o o o o m m m o

p» 'fl4 VO CM CO rf Λ lil O M

(Ί ["· in CM O 10 ^4 σΐ O

s § ^ "j o 2 <n cm m σι σι

K

αχ * _ ie o vo m o g cm >—I --1 cm > r< in cm cm m D w fö

H

" ' · id a ^ ^

3 * * * 2 *n n* cm j· B

u ^ a a a o s ' -4 --4 η μ οι h · σι ' '— * m iw a Ό - σι in a Λ ' ' — σι „ ~ ' jj Ό m ^ ' » •sT'-^o - p.. w «-» o B ·· σι - σ r' ^ * ft ιο ' cm cm a Ό ' m 1(1 c

c . » σι n ' --1 ' w σι ' cm B

l3 nj a - - ' -i c: £ ^ ^ ,o οι —* η n fn * S η * X cn - n in —* -* w co * --V - jj rrt J * * ·* N VO - A ^ S C % w (V, S I 1) ^ 3J if) B W - X X ^ ^ p (0 ^ N E CO *> Ή O cn CVJ *-1 £3 m j5i c t-* E m * *· vo w_ ^ - * * ax -η O' p- ^ ^ ' oToa^m^· CÜO Ό * ** * -Ό CN o w ^ - < £ -Η H 10 111 ' Ό 'CM Λ O ' 2¾ jj —cmN'-' * σι ' ' w --1 ·~·

^ m >v<->· ·· ' p* ' B in ci m co B

ÏÏ S' g B o -< cm a ' -4 ' cm ' --1 L· aconvom a ' ^4 * n\ cn ' ' »^nin''2

I r* «. «·. _jj »· K -- W ** E - E A

0 01*0 U1 w 3 5, ^ Η ί w m

.¾ s ^ '-'P'B CMN ^ s NwoJ

— m ^a-Η' a σι ~ ' ' a cm vo 5 O' a ' ^ Ό ' ω σν o a « ^4 ον «· H tt) ' CM m Ό -P ' ' ° S rn ΰ rrj O' <—I O »-i' CM ΜΓ y. «. O' ρ» ,-ι m «.-Τ'-! ' v qc «. Λ cn co cm ' 2 ® -o n s λ a o' ' ' ' ^ ' ίο - ' c 33 0 g Β^'σι·^4® Β^^σιΒΒ-π 1j m CM »-ιηΝΒ--|-*< a > ' ' acM' I 'cn - ' ' σι ^ ÏÏ rL tn Λ — N N -U 111 λ' n w S I 5 ίο σι a --4 ^ cm Γ' ' ί1 ^ "J οι

m cm ' ' σι t^'-^'OvocM

' ' ' CM CM ' ' a a CM ' ' '

rl (l| IS H rl H CM -I rl ^1 ^1 VO

a o

σ' CM

s δ 8 a

°CM I

s s

CM CM

a a V v r-i ,.

β H Ü

n a a I

m z κ o g 8502383 -36- » ·* *. » *.»·* - - · in in o o m m o inmom ^ ^ τη (j\ o <-4 r*- o in [s η η r-· ^ co r·* in co o

*-!*·«* *-4 fH ««4 iH

s ** s «* ^ ^ ^ · *·**·**· oomo o m ο o ο o m m

N N Ο η N Is IJ CM m m O

σι vo mi* cm φ ui η o cn vo m ft CM fl fl f* CM fI f* f1 CM fl ft fl %%<-«»· ---- Ο Ο Ο O m O m Ο O oooo m in m o vo m m m ,-ι mt m m *h vo ^ m o ’d'vo'fl’CN fl1 ia 'ϊ «

PO t—I »H t—4 T—i fO *-l «-4 *H rn^Hf—lrH

« % ro rt< m ^

CM CM CM CM

co co in ro ** *» » * mo vo vo

,-1 fi ft CO O CM

cm m cm co cm m * " Γ0 * * * * rQ · * ^ ^ ^ OS*^* N N B ·— N cm m N B «-i * N B CM CTl ' ' mt β o — B m co B p- * ^jt * «* ® m ' *· - fi p~ » ,-h g co^hO ' m 41 -

C^ fi — · —h · ^ - B

* 41 — » » λ IB » * Ό cm ^ B ' ' 00 Β 01 B ' N *-i f* -f- Ό O' cm Β O ' cm *i Β B BN'"' i-i cm ' 4* σι fi co * -I s n tl *Q ' •'C ' CM' ' 01 M* CN Ό > 4J * 'S ' Ό ' O Λ ''»-— jj — +j -.-— — (<) " *j d '-OCMmo φ CO'—BB'^i CM—' f< w ft —1 > r—r-^cMVO- 'OO' vo oi **- -- — ( _ * — - m oo 'fO'—c- .

CM'ie'C— B ^ ' ' CM'BB

h mog m 4· 4· m fi f· - · ^ 'w» "e»* % ^ ^ .*—s /«“·.

/ ,J λ ' m 00 — »*-»»' — * * ' N N

M B — COinN g Ν — Β Br^OS®*

03 τ-ι Β ' ' Β ~ΒΝ-1 rtB'-'-CMCM

< mm^vo moB m vo cm r-P ' g3 » *>,-i~t'*' ' ο σ> t— -in * *d 1 Ü] ^ ^ η ΓΟ H CO t3 £ M ffl -

— — Ν Ν I — — — ft B

ooBB' m ' ' vo σι co ' ' cm vo o 4< m f1 σι ο o vo σι o —- —- ' ^ H ^ ^ ^ ^ ^ — — Mffl *0 ^ CM CO CM CM ^ CM^^^T r-4 CO Ê tH ^ T3 ^ «-4 O ^4 w «* *«* ·* ·»·*·»·* - - - - ΤΗ o ** «*·», — — ® *-«* 33 EC *<»* ^-s ^4 S - in BBBB—I B —I Β B W *-· w P- ' m m fi «-» m cm mm t*' p· * *· * ' m ' ’ ----^ ' t3 ^ ' - ' m * — ' 016¾¾¾ cn ¾ ¾ a oi a ' 4> n *%—» s_s w* »w* w w" *«—' w» »w* w> «-J4 pr* N]

p- 4· co vo o cm vo o co moo 'OB

ρ- σι m o cm σι m fi 4· ρ» σι - — ' cm v - - - - ---- « - Β B f* fi cm m 41 m -MmO*'? — cm fi *-» ft P'

B

+ s (0 o

2 O

K ^

O CM

Ο B

U §

CM

Β B

υ oh CM CM >1

Β B C

U O ,0) I I <w H > >

Η Η X

Η XX

X X

X

8502383 -37- ^ % % v ^ ^ s %

o o in m in o O O m O o in o O

§°rrSS s i; o ^ o g{ £ Ξ ~ en i o «· cm o Oi in ^ PI H cn in 'T cm M 2 ^ η Ξ N ^ ™ ^ ~ ~

^ K H *, , » ^ <* ·« I

(—5 in in in in O li) O O O o O O 2 'O

Storno O PI Ί θ' Γ' (N Is « “3 2 η om o ë o 2 η o <n -· o m o o o £2222 m _ ^ ^ ,η - ™ - -ίο in o o o o m o o o m ° ° 2 £! ï! 2 2 2 2 Ξ o *-< O co — in in cm σ> o o ^ !2 S 2 2 2 2 2 ^2 2 2 £ Sj cm' 2

SS S

%

Λ 33 ** ·* ·* 'O

S s ™ £ S3 N N

o5* <n - 'SC' 'O - in cm ' Ό ό ' -,..2. -3 > * ..Ε'-'νο -< +) tn Ό ^ J· £^22- ^ '-•in * ·» ^ e m o ^ ,_. as sc cm oo r^ sb 33 co — eb o Ώ 'f - s j m * co 33 Ό t ^ g 3 : i : S S -2 - « S S « ΐ * i .

? i s - 3 °- ; 5 5 - I-°is-3 “l η o - a ιί - B - s -g Π “. a fr. cm 'OS · cm οι t-i in — «. co <ï iro cm » *2-5 . ^ - —' cm o - “· j » *-. σο co cm n - < - - 33 'cm > - oo

ffl SC CM - - If CO 33CM-*-'N- 5 is. ^ 5 E SJ

§ - . " * . o? ^ - " § s ω H s . N § 5 g' ü ^ ^ 2 - s ~ ~ -i o 33' +Γ co' 2 s s ' -S O Μ M 33 —* CM PM —* CM 't' S ° 5 2« 0 -0— -- O — TO m CM Γ- 2. m - - ë - - O - M 33 «O - 33 Ό JT ' n H CM N - Ό CM CM 33 ~ °+ Μ ~ <i U· - _i _i o w ^ th o 5: ^ - — CM CM - — --C0 ' c' 2. ffi — 31 - - - o — sc - «i -u - ς s ^ * 33 2 33 3S m - K-SS-'T^O 5 Ξ B 7Ï co ^ ^ ω co »h o M 2 * ,2 s ee ·* ίΛ ·*» CM ** *—*. · ^ » λ ^ Ό ΓΊ morrtfrtN^ 03.0*0 ·* *3* N <-· 01 PO N CNJ Ό * S C 2 3 a N ci Ü w ^ EN — I E ^ — co co m in CM O 33 O O £ -033 5! S “1 * 3 s

Os GO CO O - ω Γ- O CO - — - Γ- ^ 2. om EG - 33 ^^•.*.«-1 ** * ·«. *» E E *“* * **CNW η-· <h η η Μ η o thcocot-icM'i-’OO rH μ t h in pi

iH

& h i-i c 'i >, <u g>

G Ή C

O) >? ^ 4-1 £ ^ o 9 g

Sn λ Jj +)+1 e 25 s § t l *

§ g H

κ I ^

X

8Ö02 33 3 -38- s V « · » » » ' ' * 1 o o o η n ooo oinÏÏH2 (I) co Ö1 rt N CM CM 'CT Μ Γ» n co σ n co cm o r-- n co r~ n co o CM — — — — — — — — — — — ·,«.«. s s ****·· ******** o η η n o o o o o o o n o ' o να n o r·* co co o i"- cm co o — η Λ 'i n o d tn O1 o o vo -31 cm CO — — — — CM — — — CM — — — *»·»·»*»·» «····· ·>» *·*··%.

o o n o o o o o Ui o o o o σ cm n — >ï « m h co η n o co r* n co — ^ vo mp cm m1 co π CO — — — — CO — — — CO — — — ^ ^ ^

IO ^ — — CM

CM CM -O’ CM

CM n CO CM UI

» *» % * % o m o n co — cm — cm — cm CM Γ0 CM n CM co % 33

H

·» “ ·* ,—N <-N ·* ** ** * ^ ^ N 33 — T3 — 33 * Z N 03 O 33 — IS) — . N -33 o 33 — * — cn o 33 n üjcM-tn - o m n - - - - ^ CM (O 00 Λ * CO * * * 33 CM — — E ~ ' » ' N fl * * — CO — n 33 — — γ* ω uocoko^ * — — λ * * co r* c: * ~ ^

s co * % ****** th m ffiro^osD

33 * CM * 33 — 33 — cm CM MO — cm O cm * — Η ra * ^ι η B cm N — * * ' ' - η

Oi — o* cm 33 nr* * m •m' M' * * ,-M - n * — -CO - m — *0 — 0 mo * — +J -P ' 33 - ~ Λ CO * * Ό > X3 "* 33 33 " M cm — — — — Ο 03 — - * u ^ co — cm co Λ co — nn o * — 33 σ 33

0) σι ο— σ - 33 33 VOCO CMCOCM

* > n * * * * η * ο Ό η n * * * — - Λ irj g r* * CM Cl ^ ' CM - t3 * Γ* * cm 33 Ό —’ r* · * vo O CO —'ÖS Ό 1¾ — - n * — * η o — * 33 —* * Ό - on— "N — - - — — ro cm — —'

iJ — * 00 * N — 33 33 * 'ï * 33 33 COnNO

rj 33 m * 33 N r* — EB 33- — - -- 33 'O' ¢0 — Λ co -M· 33 * — * — g co ^ n *

jg] *— - - *jt p- - Λ * * * *" * CO

Eh * η * — o · m * N * Ό — mo - ·* O

g σι — N — r* * Λ Ό 33 +3 - 33 Λ O — — — *· w * jg ö ® *-« *-* σ —* n — - * n n — n CM 33 M· * * — CO ω * ω M1 n co 03 33 ' 33 <n co * cm co n co o co - * σι n 'a* co cm - -- cm * * * - - — * r* m * * * * * — — CM — "d* r* Ό cm co ^ X] — — — cm ·Μ* *

M — - * * - N — — S

-33 - - r* - * co * — ^P *33 -—'

cm * * 33 33 ^P -—. — *— M — ·—* — — — 33 VO

UJ - 33 33 — — » 33 33 ^ 33 33 * m *33 33 — * co VO — — CO CO— CM Γ' CO vO — — Γ* S % ^ * * * - - - - ig <g - **33*0* 33 - * * φ * mSB'd'öOO— m s — s '-i mBS'd'd'd —

— CM · — W —' N —W W N ^ CM——“'-'N

vo co n co co 33 no * co * 33 vo or*n33 r- * co o - cm - c^oOncMco r* *coocMn **173*** h ^ n ^ ui r* ¢0 h cn w ^ ^ co th cn m

CM CO

— — — — — — φ Φ Φ

Η H

3 3 §

g B S

B u a a δ ΰ 3 S3 3 κ 3 8502383 -39- ΟΟΙΛΙΛ ο LH LH Q Ο

Ol CO Π O $2 2 £ ïï

r- in co i-i fli O Μ O

^,-1,-(,-1 W η rt <H rt ^ ^ k - - - - - o o o o o o m o m i ίΰ n in η ei in in o co

φ ifl <f M CM cQ ’H' CO O

04 r-( 1-1 -rH fd) ,_( ,-4 ,-4 ,-1 s ^ V W 1 » 1 1 » O O O O in O in O O m

(I) UI 31 O U) (D H O O

if tfl n1 n O co r- m co i-< n 1-1 1-t 1-1 i-l {1^1-11-11-1^1 m -ig cm ^ co (*> | - * * oo o co 'S*

^ CM CM CM

cm in co Lfi . N -

Oi - S3 ~ CT

- co K Kin ε 33 ---

^ 1 -CM 1-1 O —1 N

w co θ' in oo σιθ -i * KDSO - m cm - - —< co-m 1311-1--01 --Om - ε -

- 131--.—· CM CO — I - cm ^ CM

lO - Kin 1-10 K o 11 g *· Ol * * VO Γ** K O ”n - co" ^ K co co - £ 33 co K N · -1 CM rr K H Kin -P 33 ^ ΰ σι -o^ - cm - ' r ^ 2

-j » rn * * * *-«* ^ Ö * ^ C JT LJ

η +1 ,-1 13· N ι3·ΗΝΝΠΟ “1SS2 Sd

5 O· - 1-1 - K i-i w K 33 - 1-1 ^ η ^ Η X

u ro ~ <j 5 o 1-1 m 13* -^fiO X

> - rn -31 - O 131 - O - in - 01 5 O CM - — - CO ii -* — CM ' <ü - 13· K C^I iJ"31 -S-^ -> ü* -01 cm- in ' ' * ° ' 2 - 13· - 31 CO 3* h — 5 j K CO K - - K - - - - K K m N CB *j

3 ^0^0)131 (N N 3 3 31 h -1 5 X

S -- -1 ' C'l -, -rf» ^ r<\ te —4 te te te te te ^ ^ ' w p$ αΐ^Ό^Κ Ό — 33K-T3 Μ 33 O £ 0) ^ Λ-Ό-ι-ί Φ n i-i 1-1 K Ό jqmi-i|0 ^ wffi cs s-* w w «"* ki ^ vocs^^ ιη ro Φ C) lo k co * *0 ε m cs o)

te es ό ^ JT 'S

cm - m N w CM r· rr ^ 1-1 g ^ m £ mt ® in - co o cm o o

- -incM - co cm r— o ' ' ' P

^ ^ ^ ^ t, k. ^ N «n-te *»·* n S r KKKcMin κ cm m co o· K « ' H * c co ^ co *-4 ^ m - 04 ^8-°4 § te te te te **** *“ ** ** [2 ^ ^ w Ό w s o: ω cs X n E ε 3 04 S -5 c

« ω m " ~ : - " 2 " CO - S «- I

r- σι o1 - - σ> -P - - - ^ c--pootn ü - » - Ό B -OoimS- * ® ‘ ‘ 5 -4 cm co >- 'S ^ w — τη — 13· ^coco^f ω

P

i-( 6 cm y o co 0 in '•O g > 1-4 ^ o jj

^ ^ Z X

0) 0} aT1 3 si CM Λ ES s: gi 00 u n» lp Ή Ό

P

0) s

ïï Η H

5 H X O

X g 5 _

*- s M

8502383

Claims (39)

1. Verbinding, gekozen uit de groep met formule IX of formule III, waarin: Alk. een rechte of vertakte alkyleengroep met 1-6 koolstof-1 3 atomen wanneer R daarmee via een koolstof atoom daarvan 5 is verbonden, en 2-6 koolstofatomen wanneer R^ daarmee via een zwavel- zuurstof- of stikstofatoom daarvan is verbonden, en R^ en -SS- in dat geval aan verschillende koolstofatomen zijn gebonden, voorstelt,

10 Alk2 een rechte of vertakte alkyleengroep met 2-6 koolstof atomen voorstelt die desgewenst een A-substituent draagt, waarin de daarmee verbonden zwavel- en zuurstofatomen en een eventuele daarmee via zuurstof, zwavel of stikstof verbonden optionele A-substituent aan verschillende 15 # - koolstofatomen van Alk2 zijn gebonden, waarbij de A- substituent gekozen is uit de groep bestaande uit een of twee C. c alkyl, C. _ alkanoyl, C. .. alkoxy, halogeen, 1"0 1-b 1—b C^_g alkoxycarbonyl, cyano, C^_g alkylamino, C^_g dial- kylamino, C. c alka'noylamino en C. r alkoxycarbonyl, 1-b l—o

20 Alk^ en Alk2 een dubbele binding kunnen bevatten, R waterstof, lage alkyl, lage alkanoyl, benzoyl of gesubstitueerd benzoyl voorstelt, waarbij de substituent lage alkyl, lage alkoxy, halogeen, amino of nitro is, 3 R gekozen is uit de groep bestaande uit halogeen, carboxy, 25 alkanoyloxy met 1-7 koolstofatomen, hydroxy waarbij het zuurstofatoom aan Alkj met 3-6 koolstofatomen is gebonden, alkylamino of dialkylamino met 1-12 koolstofatomen, N-alkoxy-alkylamino met 2-7 koolstofatomen, alkanoyl-amino met 1-7 koolstofatomen, benzoylamino of B-gesub-30 stitueerd benzoylamino, naftoylamino of B-gesubstitueerd 8302383 -41- naftoylamino, fenylamino of B-gesubstitueerd fenylamino, cycloalkyl of B-gesubstitueerd cycloalkyl met elk 3-8 leden in de ring, cycloalkenyl of B-gesubstitueerd cycloalkenyl met elk 5-8 leden in de ring, fenyl of B-5 gesubstitueerd fenyl, naftyl of B-gesubstitueerd naftyl, een heterocyclische groep gekozen uit de groep bestaande uit heteroaromatische en heteroalicyclische groepen met 1-2 ringen, 3-8 leden in elke ring en 1-2 heteroatomen in elke ring, gekozen uit zuurstof, stikstof en zwavel, 10 pyridylamino of thiazolylamino, alkoxy of alkylthio met elk 1-6 koolstofatomen, alkoxycarbonyl of alkylamino-carbonyl met elk 2-7 koolstofatomen, aminocarbonyl, fenoxycarbonyl of B-gesubstitueerd fenoxycarbonyl, fenoxv of B-gesubstitueerd fenoxy, naftoxy of B-gesub-15 stitueerd naftoxy, alkoxycarbonylamino met 2-6 koolstof- atomen, ureldo (-NHC0NEL), N-alkylureyleen (-NHCONHalkyl) 1 3 met 2-7 koolstofatomen, N -halogeenalkylureyleen met 3 3 3-7 koolstofatomen, N -halogeenalkyl-N -nitrosoureyleen met 3-7 koolstofatomen, dialkylaminocarbonyl met 3-13 20 koolstofatomen, dialkylaminoalkoxy met 4-13 koolstofatomen, alkanoylaminoalkoxy met 3-7 koolstofatomen en hydroxyalkyl-amino of Ν,Ν-dihydroxyalkylamino met elk 2-8 koolstof-atomen, waarbij de B-substituent gekozen is uit de groep bestaande uit één of twee lage alkyl, lage alkanoyl, lage 25 alkoxy, halogeen, amino, carboxy, hydroxy en nitrogroepen, en 4 R gekozen is uit de groep bestaande uit alkyl met 1-12 koolstof atomen, alkenyl of alkynyl met elk 3-12 koolstofatomen, cycloalkyl of B-gesubstitueerd cycloalkyl met 3-8 leden 30 in de ring, cycloalkenyl of B-gesubstitueerd cycloalkenyl met elk 5-8 leden in de ring, fenyl of B-gesubstitueerd fenyl, naftyl of B-gesubstitueerd naftyl, een heterocyclische groep gekozen uit de groep bestaande uit heteroaromatische en heteroalicyclische groepen met 1-2 ringen, 35 3-8 leden in elke ring en 1-2 heteroatomen in elke ring, 2ö9t383 -42- gekozen uit zuurstof, stikstof en zwavel, met dien ver- verstande dat de heterocyclische groep vast zit via een koolstofatoora dat aan ten minste een ander koolstofatoom is gebonden, waarbij de B-substituent gekozen is uit de 5 groep bestaande uit één of twee lage alkyl, lage alkanoyl, lage alkoxy, halogeen, amino, carboxy, hydroxy of nitro-4 groepen, en R en het daarnaast gelegen zwavelatoom samen S-cystelnyl vormen, waarin de S-cysteinylgroep kan zijn vefesterd, in zoutvorm gebracht of gebonden 10 binnen een niet-toxisch en niet-allergeen peptide, of een niet-toxisch farmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan.

2. Verbinding volgens conclusie 1 waarin Alk, ethyleen is en 1 ^ R waterstof is.

3. Verbinding volgens conclusie 2 met formule II waarin Alk. 3 1 15 ethyleen is en R acetylammo is.

4. Verbinding volgens conclusie 2 met formule II waarin Alk. 3 1 ethyleen is en R acetyloxy is.

5. Verbinding volgens conclusie 2 met formule II waarin Alk. 3 1 methyleen is en R 1,2-dihydroxyethyl is.

6. Verbinding volgens conclusie 2 met formule II waarin Alk. 3 1 ethyleen is en R carboxy is of een niet-toxisch farmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan.

7. Verbinding volgens conclusie 2 met formule II waarin Alk. 3 1 methyleen is en R 1-carboxyaminomethyl is of een niet-toxisch far-25 maceutisch aanvaardbaar zout daarvan.

8. Verbinding volgens conclusie 2 met formule II waarin Alk. 3 1 methyleen is en R l-methylimidazol-2-yl is.

9. Verbinding volgens conclusie 2 met formule II waarin Alk. 3 1 ethyleen is en R dimethylamino is. 4

10. Verbinding volgens conclusie 2 met formule III waarin R fenyl is. 4

11. Verbinding volgens conclusie 2 met formule III waarin R 4-nitrofenyl is. 4

12. Verbinding volgens conclusie 2 met formule III waarin R 35 4-methoxyfenyl is. ^02381 4 -43- 13* Verbinding volgens conclusie 2 met formule III waarin R 4-aminofenyl is. 4

14. Verbinding volgens conclusie 2 met formule III waarin R 2-carboxyfenyl is of een niet-toxisch farmaceutisch aanvaardbaar zout 5 daarvan. 4

15. Verbinding volgens conclusie 2 met formule III waarin R 4-nitro-3-carboxyfenyl is of een niet-toxisch farmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan. 4

16. Verbinding volgens conclusie 2 met formule III waarin R 10 4-pyridyl is.

17. Verbinding volgens conclusie 2 met formule 117, of een niet-toxisch farmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan.

18. Verbinding volgens conclusie 1 met formule Ib waarin R* en Alk2 zoals in conclusie 1 gedefinieerd zijn.

19. Verbinding volgens conclusie 2 met formule XVII.

20. Werkwijze voor het remmen van de groei van een zoogdiertumor, omvattende een systemische toediening aan een zoogdier dat een tumor draagt, van een hoofdzakelijk niet-toxische antitumor-effectieve dosis van een verbinding volgens conclusie 1.

21. Farmaceutisch preparaat, omvattende een verbinding volgens conclusie 1, samen met een farmaceutisch aanvaardbaar oplosmiddel, verdunningsmiddel, adjuvans of drager.

22. Werkwijze voor de bereiding van een verbinding volgens conclusie 1, omvattende een reactie van ten minste één equivalent van een 25 triazeen met formule V of formule VI met één equivalent van een mito- 13 4 saan met formule IV, waarin R , R , R , Alk^ en Alk^ zijn zoals gedefinieerd in conclusie 1 en Ar de organische rest is van een diazoti-seerbaar aromatisch amine onder reactiecondities in een inert organisch oplosmiddel bij een temperatuur van 0-60°C totdat een behoor-30 lijke hoeveelheid van het produkt met formule II of formule III is verkregen.

23. Werkwijze volgens conclusie 22, waarin het triazeen met formule VI de verbinding l-[2-(3-nitro-2-pyridyldithio)ethyl]-3-(4-methylfenyl)triazeen is. O 0 ü £ 0 ti 3 -44-

24. Werkwijze voor het bereiden van een verbinding volgens conclusie 1, omvattende een reactie van ten minste één equivalent van 3 1 4 een thiol met de formule R Alk SH of de formule R SH met eén equiva- 13 4 lent van een mitosaan met de formule Ib waarin R , R , R , Alk^ en 5 z*-in zoals gedefinieerd in conclusie 1 en desgewenst in tegen woordigheid van ten minste één equivalent van een base in een inert oplosmiddel bij een temperatuur van ongeveer 0-60°C, totdat een behoorlijke hoeveelheid van het produkt met formule II of formule III is verkregen.

25. Werkwijze volgens conclusie 24, waarin Alk,, ethyleen is en R* waterstof is.

26. Werkwijze volgens conclusie 24 of 25, waarbij één equivalent base in de reactie wordt gebruikt. 27. ' Werkwijze volgens conclusie 24 of 25, waarbij een lage alka-15 nol, een lage alkylester van een laag alkaanzuur, een laag alifatisch keton, een cyclische alifatische ether of een lage polyhalogeneerde alifatische koolwaterstof met tot aan 8 koolstofatomen of water als reactiemedium wordt toegepast.

28. Werkwijze voor het bereiden van een verbinding met de formule 20 IX, waarin: 5 R waterstof of alkyl met 1-6 koolstofatomen voorstelt, en g R staat voor ^ alkyl of gesubstitueerd ^ alkyl, C3-12 cYcloalkyl of gesubstitueerd cycloalkyl, waarbij het koolstofatoom daarvan dat met het 7-zuurstof-25 atoom van mitosaan is verbonden, 1-2 waterstofatomen draagt, en de substituenten gekozen zijn uit de groep bestaande uit halogeen, C^_g alkoxy, g alkanoyl, Cg aroyl, cyano, trihalogeenmethyl, amino, C^_g mono- alkylamino, C2-12 dialkylamino' cg_12 ary^-' cg_12 30 oxy, g alkanoyloxy, aroyloxy, heterocyclo met 1 of 2 ringen en 5-12 ringatomen waarin ten hoogste 4 heteroatomen gekozen uit stikstof, zuurstof en zwavel, en waarbij elk van de alkoxy, alkanoyl, aroyl, aryl, aryloxy, alkanoyloxy, aroyloxy, en heterocyclosubsti-35 tuenten desgewenst 1-2 substituenten bevat, gekozen uit halogeen, Cj_g alkoxy, C^g alkanoyl, cyano, trihalo- 8502 38 7 -45- geenmethyl, amino, alkylamino, of ^-12 ^^^ylamino -groepen, omvattende een reactie van een mitosaan met 5 6 formule X met een triazeen met formule XI waarin R en R zoals bovenstaand gedefinieerd zijn en Ar de organische 5 rest vein een diazotiseerbaar aromatisch amine is.

29. Werkwijze volgens conclusie 28, waarbij het triazeen met formule XI de verbinding 3-methyl-l-(4-methylfenyl)triazeen is.

30. Werkwijze volgens conclusie 27 of 28, waarbij ten minste twee moleculaire hoeveelheden van het triazeen in verhouding tot het mito- 10 saan met formule X worden toegepast.

31. Werkwijze volgens conclusie 27 of 28, waarbij een reactie-inert organisch vloeibaar oplosmiddel voor het mitosaan met formule X als reactiemedium wordt toegepast.

32. Werkwijze volgens conclusie 27 of 28, waarbij een lage alkanol, 15 een lage alkylalkaanzuurester, een dilage alkylether, een lage poly- halogeneerde alifatische koolwaterstof of een cyclische alifatische ether met ten hoogste 8 koolstofatomen als reactiemedium wordt toegepast.

33. Werkwijze volgens conclusie 27 of 28, waarbij methyleenchlo-20 ride, methanol, diëthylether, ethylacetaat of een mengsel van twee of meer daarvan als reactiemedium wordt toegepast.

34. Werkwijze volgens conclusie 27 of 28, waarbij de reactietem-peratuur 0-60°C is.

35. Werkwijze volgens conclusie 27 of 28, waarbij de reactietem-25 peratuur 0-25°C is. g

36. Verbinding volgens conclusie 28, waarbij R 2-(benzylthio)- 5 ethyl en R waterstof voorstellen.

37. Verbinding volgens conclusie 28, waarbij R^ 2-(2-pyridyl)-ethyl en R^ waterstof voorstellen.

38. Verbinding volgens conclusie 28, waarbij 2-(4-morfolinyl)- ethyl en R^ waterstof voorstellen. 6

39. Verbinding volgens conclusie 28, waarbij R staat voor (1,3-dioxolan-2-yl)methyl en R^ staat voor waterstof. 850 2 3 8 3 VEREENIGDE OCTROOIBUREAUX o.a.nr. 8502383 S-GRAVENHAGE (HOLLAND) Behoort bij schrijven d.d. 18 oktober 1985 Ln/AH : : 71P. * *i * W* f ·( c\ r;('.n£ I ' ut\ j i rJO I Verbetering van errata in de beschrijving behorende bij octrooiaanvrage nr.8502383 voorgesteld door Aanvraagster onder datum 18 oktober 1985 Op blz. 12, regel 30 wordt "dithiol" gewijzigd in "dithio"; op blz. 23, regel 11 wordt "max" gewijzigd in "Vmax"; op blz. 45, regels 26, 28, 30 en 32 wordt "Verbinding" gewijzigd in "Werkwijze" 8502383 545