CN101765659A - L-赖氨酸的生产方法 - Google Patents

L-赖氨酸的生产方法 Download PDF

Info

Publication number
CN101765659A
CN101765659A CN200880100226A CN200880100226A CN101765659A CN 101765659 A CN101765659 A CN 101765659A CN 200880100226 A CN200880100226 A CN 200880100226A CN 200880100226 A CN200880100226 A CN 200880100226A CN 101765659 A CN101765659 A CN 101765659A
Authority
CN
China
Prior art keywords
ala
val
gly
leu
asp
Prior art date
Legal status (The legal status is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the status listed.)
Granted
Application number
CN200880100226A
Other languages
English (en)
Other versions
CN101765659B (zh
Inventor
土井秀高
植田拓嗣
Current Assignee (The listed assignees may be inaccurate. Google has not performed a legal analysis and makes no representation or warranty as to the accuracy of the list.)
Ajinomoto Co Inc
Original Assignee
Ajinomoto Co Inc
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Ajinomoto Co Inc filed Critical Ajinomoto Co Inc
Publication of CN101765659A publication Critical patent/CN101765659A/zh
Application granted granted Critical
Publication of CN101765659B publication Critical patent/CN101765659B/zh
Active legal-status Critical Current
Anticipated expiration legal-status Critical

Links

Classifications

    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C12BIOCHEMISTRY; BEER; SPIRITS; WINE; VINEGAR; MICROBIOLOGY; ENZYMOLOGY; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING
    • C12PFERMENTATION OR ENZYME-USING PROCESSES TO SYNTHESISE A DESIRED CHEMICAL COMPOUND OR COMPOSITION OR TO SEPARATE OPTICAL ISOMERS FROM A RACEMIC MIXTURE
    • C12P13/00Preparation of nitrogen-containing organic compounds
    • C12P13/04Alpha- or beta- amino acids
    • C12P13/08Lysine; Diaminopimelic acid; Threonine; Valine
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C12BIOCHEMISTRY; BEER; SPIRITS; WINE; VINEGAR; MICROBIOLOGY; ENZYMOLOGY; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING
    • C12NMICROORGANISMS OR ENZYMES; COMPOSITIONS THEREOF; PROPAGATING, PRESERVING, OR MAINTAINING MICROORGANISMS; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING; CULTURE MEDIA
    • C12N9/00Enzymes; Proenzymes; Compositions thereof; Processes for preparing, activating, inhibiting, separating or purifying enzymes
    • C12N9/10Transferases (2.)
    • C12N9/1025Acyltransferases (2.3)
    • C12N9/1029Acyltransferases (2.3) transferring groups other than amino-acyl groups (2.3.1)
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C12BIOCHEMISTRY; BEER; SPIRITS; WINE; VINEGAR; MICROBIOLOGY; ENZYMOLOGY; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING
    • C12NMICROORGANISMS OR ENZYMES; COMPOSITIONS THEREOF; PROPAGATING, PRESERVING, OR MAINTAINING MICROORGANISMS; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING; CULTURE MEDIA
    • C12N9/00Enzymes; Proenzymes; Compositions thereof; Processes for preparing, activating, inhibiting, separating or purifying enzymes
    • C12N9/10Transferases (2.)
    • C12N9/1096Transferases (2.) transferring nitrogenous groups (2.6)
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C12BIOCHEMISTRY; BEER; SPIRITS; WINE; VINEGAR; MICROBIOLOGY; ENZYMOLOGY; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING
    • C12NMICROORGANISMS OR ENZYMES; COMPOSITIONS THEREOF; PROPAGATING, PRESERVING, OR MAINTAINING MICROORGANISMS; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING; CULTURE MEDIA
    • C12N9/00Enzymes; Proenzymes; Compositions thereof; Processes for preparing, activating, inhibiting, separating or purifying enzymes
    • C12N9/90Isomerases (5.)

Landscapes

  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Life Sciences & Earth Sciences (AREA)
  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Zoology (AREA)
  • Engineering & Computer Science (AREA)
  • Wood Science & Technology (AREA)
  • Genetics & Genomics (AREA)
  • Bioinformatics & Cheminformatics (AREA)
  • Microbiology (AREA)
  • Biotechnology (AREA)
  • Biochemistry (AREA)
  • General Engineering & Computer Science (AREA)
  • General Health & Medical Sciences (AREA)
  • Biomedical Technology (AREA)
  • Molecular Biology (AREA)
  • Medicinal Chemistry (AREA)
  • Chemical Kinetics & Catalysis (AREA)
  • General Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Preparation Of Compounds By Using Micro-Organisms (AREA)
  • Micro-Organisms Or Cultivation Processes Thereof (AREA)
  • Enzymes And Modification Thereof (AREA)

Abstract

通过在培养基中培养下述具有L-赖氨酸生产能力的大肠杆菌,并从该培养基收集L-赖氨酸,来生产L-赖氨酸,所述大肠杆菌经过修饰而降低了内消旋α,ε-二氨基庚二酸合成途径的1种或2种以上的酶,例如2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶、琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶、琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶或二氨基庚二酸差向异构酶的活性,并且其中导入了编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因。

Description

L-赖氨酸的生产方法
技术领域
本发明涉及使用大肠杆菌的L-赖氨酸生产方法。L-赖氨酸是一种必需氨基酸,并被用作药物或者动物用饲料添加物等营养混合物的组分。
背景技术
L-赖氨酸等L-氨基酸是使用具有生产这些L-氨基酸的能力的棒状杆菌型细菌或埃希氏菌属细菌等氨基酸生产菌,采用发酵方法来工业生产的。作为这些氨基酸生产菌,为了提高生产力,人们使用了从自然界分离出来的菌株或该菌株的人工突变株或者通过基因重组而增强了L-氨基酸生物合成酶活性的重组体等。L-赖氨酸的生产方法包括例如专利文献1~4中所述的方法。
作为提高L-赖氨酸等氨基酸的生产能力的方法,除了有增加目的氨基酸的固有生物合成途径的酶的表达量的方法以外,还开发了通过修饰呼吸链途径来改善能量效率的方法(专利文献5)、通过扩增烟酰胺核苷酸转氢酶基因来提高烟酰胺腺嘌呤二核苷酸磷酸生产能力的方法(专利文献6)。
此外,作为对各种氨基酸的生物合成的共有途径进行修饰的方法,已知有补给途径经过修饰的L-氨基酸生产菌,如增加了丙酮酸羧化酶活性的棒状杆菌型细菌L-赖氨酸生产菌(专利文献7)、缺损了丙酮酸激酶的埃希氏菌属L-赖氨酸生产菌(专利文献8)、缺损了苹果酸醌氧化还原酶(malatequinine oxidoreductase)的棒状杆菌型细菌L-赖氨酸生产菌(专利文献9)等。
作为L-赖氨酸的前体,有内消旋α,ε-二氨基庚二酸(以下也称“meso-DAP”)。meso-DAP不但是L-赖氨酸的前体,而且同时作为细胞壁的构成成分,也是细菌生长所必需的物质。关于埃希氏菌属(Escherichia)细菌的meso-DAP合成,已知meso-DAP是从其前体2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸(以下也称“THDP”)通过属于meso-DAP合成途径的四种酶的功能来合成的,这四种酶是:2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶(以下也称“DapD”,非专利文献1)、琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶(以下也称“DapC”,非专利文献2)、琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶(以下也称“DapE”,非专利文献3)、以及二氨基庚二酸差向异构酶(以下也称“DapF”,非专利文献4)。已经清楚在棒状杆菌型细菌中另外存在一条以THDP为前体的meso-DAP合成途径,其使用meso-DAP脱氢酶(以下也称“二氨基庚二酸脱氢酶”或“DDH”)通过一步反应从THDP合成meso-DAP,而且还已知DDH表达对于meso-DAP的生产是有用的(专利文献10)。此外,已经公开了如下内容:在考察埃希氏菌属细菌L-赖氨酸生物合成的限速步骤的过程中,将编码棒状杆菌型细菌DDH的基因导入埃希氏菌属的L-赖氨酸生产菌中,作为增强属于meso-DAP合成途径的酶的活性的替代手段,来进行L-赖氨酸生产。然而,人们并未预想到,当在埃希氏菌属细菌中表达DDH时,降低属于meso-DAP合成途径的酶的活性对L-赖氨酸生产是有效的。
专利文献1特开平10-165180号公报
专利文献2特开平11-192088号公报
专利文献3特开2000-253879号公报
专利文献4特开2001-057896号公报
专利文献5特开2002-17363号公报
专利文献6特许第2817400号公报
专利文献7特表2002-508921号公报
专利文献8国际公开第WO03/008600号小册子
专利文献9美国专利申请公开第0044943号
专利文献10特开昭61-289887号公报
专利文献11国际公开第WO2006/093322号公报
专利文献12美国专利申请公开第2006/0160191号公报
专利文献13美国专利6040160
非专利文献1Richaud,C.et al.,J.Biol.Chem.,259(23):14824-14828,1984
非专利文献2Heimberg,H.et al.,Gene.90(1):69-78,1990
非专利文献3Bouvier,J.et al.,J.Bacteriol.,174(16):5265-71,1992
非专利文献4Wiseman,J.S.et al.,J.Biol.Chem.,259(14):8907-14,1984
发明内容
发明所要解决的问题
本发明的目的是提供L-赖氨酸生产能力提高的大肠杆菌以及使用该大肠杆菌来生产L-赖氨酸的方法。
解决问题的方法
本发明人等对上述问题进行了深入研究,结果发现:通过对大肠杆菌进行修饰而降低属于meso-DAP合成途径的酶的活性,并且导入编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因,能够提高L-赖氨酸生产能力,从而基于上述认识完成了本发明。
即,本发明如下所述。
(1)一种具有L-赖氨酸生产能力的大肠杆菌,该大肠杆菌经过修饰而降低了内消旋α,ε-二氨基庚二酸合成途径的1种或2种以上的酶的活性,并且导入了编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因。
(2)前述的大肠杆菌,其中,所述内消旋α,ε-二氨基庚二酸合成途径的酶选自2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶、琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶、琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶以及二氨基庚二酸差向异构酶。
(3)前述的大肠杆菌,其中,所述2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶、琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶、琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶以及二氨基庚二酸差向异构酶分别由dapD基因、dapC基因、dapE基因以及dapF基因编码。
(4)前述的大肠杆菌,其中,内消旋α,ε-二氨基庚二酸合成途径的酶的活性是通过降低所述基因的表达量或破坏所述基因而降低的。
(5)前述的大肠杆菌,其经过修饰而至少降低了2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶活性。
(6)前述的大肠杆菌,其中,所述编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因是棒状杆菌型细菌的ddh基因。
(7)前述的大肠杆菌,其中,所述2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶是下述(A)或(B)所述的蛋白质:
(A)具有SEQ ID NO:2所示的氨基酸序列的蛋白质;
(B)具有在SEQ ID NO:2所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶活性的蛋白质。
(8).前述的大肠杆菌,其中,所述琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶是下述(C)或(D)所述的蛋白质:
(C)具有SEQ ID NO:4所示的氨基酸序列的蛋白质;
(D)具有在SEQ ID NO:4所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶活性的蛋白质。
(9).前述的大肠杆菌,其中,所述琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶是下述(E)或(F)所述的蛋白质:
(E)具有SEQ ID NO:6所示的氨基酸序列的蛋白质;
(F)具有在SEQ ID NO:6所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶活性的蛋白质。
(10).前述的大肠杆菌,其中,所述二氨基庚二酸差向异构酶是下述(G)或(H)所述的蛋白质:
(G)具有SEQ ID NO:8所示的氨基酸序列的蛋白质;
(H)具有在SEQ ID NO:8所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有二氨基庚二酸差向异构酶活性的蛋白质。
(11).前述的大肠杆菌,其中,所述dapD基因是下述(a)或(b)所述的DNA:
(a)包含SEQ ID NO:1的碱基序列的DNA;或
(b)与SEQ ID NO:1的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,且编码具有2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶活性的蛋白质的DNA。
(12).前述的大肠杆菌,其中所述dapC基因是下述(c)或(d)所述的DNA:
(c)包含SEQ ID NO:3的碱基序列的DNA;或
(d)与SEQ ID NO:3的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交、且编码具有琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶活性的蛋白质的DNA。
(13).前述的大肠杆菌,其中所述dapE基因是下述(e)或(f)所述的DNA:
(e)包含SEQ ID NO:5的碱基序列的DNA;或
(f)与SEQ ID NO:5的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,且编码具有琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶活性的蛋白质的DNA。
(14).前述的大肠杆菌,其中所述dapF基因是下述(g)或(h)所述的DNA:
(g)包含SEQ ID NO:7的碱基序列的DNA;或
(h)与SEQ ID NO:7的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,且编码具有二氨基庚二酸差向异构酶活性的蛋白质的DNA。
(15).前述的大肠杆菌,其中,所述二氨基庚二酸脱氢酶是下述(I)或(J)所述的蛋白质:
(I)具有SEQ ID NO:10、12、14、16或18所示的氨基酸序列的蛋白质;
(J)具有在SEQ ID NO:10、12、14、16或18所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有二氨基庚二酸脱氢酶活性的蛋白质。
(16).前述的大肠杆菌,其中所述ddh基因是下述(i)或(j)所述的DNA:
(i)包含SEQ ID NO:9、11、13、15或17的碱基序列的DNA;或
(j)与SEQ ID NO:9、11、13、15或17的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,且编码具有二氨基庚二酸脱氢酶活性的蛋白质的DNA。
(17).前述的大肠杆菌,该大肠杆菌还具有解除了由L-赖氨酸导致的反馈抑制的二氢吡啶二羧酸合酶,以及解除了由L-赖氨酸导致的反馈抑制的天冬氨酸激酶,并且该大肠杆菌的二氢吡啶二羧酸还原酶活性得到了增强。
(18).一种生产L-赖氨酸的方法,其特征在于,在培养基中培养权利要求1~17中任一项所述的大肠杆菌,并且从该培养基中收集L-赖氨酸。
发明的具体实施方式
以下对本发明进行具体说明。
<1>本发明的大肠杆菌
本发明的大肠杆菌(以下也称“本发明的细菌”)是具有L-赖氨酸生产能力、经过修饰而降低了属于meso-DAP合成途径的酶的活性、而且导入了编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因的大肠杆菌。
此外,本发明的优选的细菌,是除了具有上述性质外,还具有解除了由L-赖氨酸导致的反馈抑制的二氢吡啶二羧酸合酶以及解除了由L-赖氨酸导致的反馈抑制的天冬氨酸激酶,且二氢吡啶二羧酸还原酶活性得到了增强的细菌。
本发明的细菌可以这样获得:以具有L-赖氨酸生产能力的大肠杆菌作为亲本株,对其进行修饰而使得其属于meso-DAP合成途径的酶的活性降低,进而向其中导入编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因。对于降低属于meso-DAP合成途径的酶的活性的修饰,和编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因的导入这两者的顺序而言,没有特别限制。此外,L-赖氨酸生产的赋予可以在所述修饰和基因导入之间进行,还可以在最后进行。
就为了获得本发明的细菌而使用的大肠杆菌亲本株而言,没有特殊限制,具体地说可以利用Neidhardt等的著作(Neidhardt,F.C.et al.,Escherichiacoli and Salmonella Typhimurium,American Society for Microbiology,Washington D.C.,1029 table 1)中列举的微生物。具体而言,可以列举出原型野生株K12株来源的大肠杆菌W3110(ATCC 27325)、大肠杆菌MG1655(ATCC 47076)等。
这些菌株可以从例如美国典型培养物保藏中心(地址12301 ParklawnDrive,Rockville,Maryland 20852,United States of America)通过分售获得。即,各菌株被给予了对应的登录号,可以利用该登录号通过分售获得。对应于各菌株的登录号见美国典型培养物保藏中心的目录。
<1-1>L-赖氨酸生产能力的赋予以及具有L-赖氨酸生产能力的大肠杆菌
作为大肠杆菌中的L-赖氨酸生产菌的例子,可以列举出对L-赖氨酸类似物具有抗性的突变株。L-赖氨酸类似物可抑制大肠杆菌的生长,但在培养基中有L-赖氨酸共同存在时,这种抑制会被完全或部分地解除。作为L-赖氨酸类似物的例子,可以列举出氧代赖氨酸(oxalysine)、赖氨酸氧肟酸(lysinehydroxamate)、S-(2-氨基乙基)-L-半胱氨酸(AEC)、γ-甲基赖氨酸、α-氯己内酰胺等,但不限于此。对这些赖氨酸类似物具有抗性的突变株可以通过对大肠杆菌实施常规人工突变处理来获得。作为可用于L-赖氨酸生产的细菌菌株的具体例子,可以列举出大肠杆菌(E.coli)AJ11442(FERM BP-1543,NRRL B-12185;参照美国专利4,346,170)以及大肠杆菌VL611。在这些微生物中,L-赖氨酸对天冬氨酸激酶造成的反馈抑制已被解除。
WC196株可以用作大肠杆菌中的L-赖氨酸生产菌。该菌株是通过对大肠杆菌K-12来源的W3110株赋予AEC抗性而选育获得的。该菌株被命名为大肠杆菌AJ13069,于1994年12月6日保藏在工业技术院生命工学工业 技术研究所(现为独立行政法人产业技术综合研究所专利生物保藏中心,305-8566日本国茨城县筑波市东1丁目1番地1中央第6),保藏号FERMP-14690,并于1995年9月29日转为基于布达佩斯条约的国际保藏,保藏号FERM BP-5252(美国专利5,827,698)。
作为用于衍生L-赖氨酸生产菌的亲本株的例子,还可以列举出1种或1种以上的编码L-赖氨酸生物合成系统酶的基因的表达增加的菌株。作为这样的基因的例子,可以列举出编码二氢吡啶二羧酸合酶(dapA)、天冬氨酸激酶(lysC)、二氢吡啶二羧酸还原酶(dapB)、二氨基庚二酸脱羧酶(lysA)、磷酸烯醇丙酮酸羧化酶(ppc)、天冬氨酸半醛脱氢酶(asd)以及天冬氨酸酶(aspA)(EP 1253195 A)的基因,但不限于此。此外,亲本株中与能量效率相关的基因(cyo)(EP 1170376 A)、编码烟酰胺核苷酸转氢酶的基因(pntAB)(美国专利5,830,716)、ybjE基因(WO2005/073390)、编码谷氨酸脱氢酶的基因(gdhA)(Gene23:199-209(1983))或这些基因的组合表达水平增加也是可以的。括号内是所述基因的简称。
大肠杆菌的lysC基因的碱基序列如SEQ ID NO:21所示,编码的天冬氨酸激酶的氨基酸序列如SEQ ID NO:22所示。大肠杆菌的dapA基因的碱基序列如SEQ ID NO:23所示,编码的二氢吡啶二羧酸合酶的氨基酸序列如SEQ ID NO:24所示。大肠杆菌的dapB基因的碱基序列如SEQ ID NO:25所示,编码的二氢吡啶二羧酸还原酶的氨基酸序列如SEQ ID NO:26所示。
已知大肠杆菌来源的野生型二氢吡啶二羧酸合酶受到L-赖氨酸的反馈抑制,而大肠杆菌来源的野生型天冬氨酸激酶受到L-赖氨酸的阻遏和反馈抑制。因此,在使用dapA基因和lysC基因时,这些基因优选是编码不受由L-赖氨酸导致的反馈抑制的突变型酶的突变型基因。
作为编码不受由L-赖氨酸导致的反馈抑制的突变型二氢吡啶二羧酸合酶的DNA,可以列举编码具有SEQ ID NO:24的第118位的组氨酸残基被酪氨酸残基取代而得的序列的蛋白质的DNA。此外,作为编码不受由L-赖氨酸导致的反馈抑制的突变型天冬氨酸激酶的DNA,可以列举对具有SEQID NO:22的第352位的苏氨酸残基被异亮氨酸残基取代、第323位的甘氨酸残基被天冬酰胺残基取代、第318位的甲硫氨酸被异亮氨酸取代而成的序列的AKIII编码的DNA(关于这些突变体,参照美国专利5661012以及6040160)。突变型DNA可以通过基于PCR等的定点突变法来获得。
已知的RSF1010来源的广宿主域质粒RSFD80、pCAB1、pCABD2(美国专利6040160)是包含编码具有如上文所述的突变的大肠杆菌突变型二氢吡啶二羧酸合酶的突变型dapA以及编码突变型天冬氨酸激酶的突变型lysC的质粒。经RSFD80转化的大肠杆菌JM109株(美国专利6040160)被命名为AJ12396,该菌株于1993年10月28日被保藏于通产省工业技术院生命工学工业技术研究所(现为独立行政法人产业技术综合研究所专利生物保藏中心,
Figure GPA00001008959900081
305-8566日本国茨城县筑波市东1丁目1番地1中央第6),保藏号FERM P-13936,并于1994年11月1日转为基于布达佩斯条约的国际保藏,保藏号FERM BP-4859。RSFD80可以从AJ12396株采用公知方法获得。pCAB1是在所述RSFD80中进一步插入大肠杆菌的dapB基因而制备的。此外,pCABD2是通过在该pCAB1中进一步插入乳发酵短杆菌(谷氨酸棒杆菌)2256株(ATCC13869)的ddh基因而制备的(美国专利6040160)。
作为L-赖氨酸生产菌或用于衍生L-赖氨酸生产菌的亲本株的例子,可以列举出催化从L-赖氨酸的生物合成途径中改道而生成L-赖氨酸以外的化合物的反应的酶的活性降低或缺损的菌株。作为催化从L-赖氨酸的生物合成途径中改道而生成L-赖氨酸以外的化合物的反应的酶的例子,可以列举出高丝氨酸脱氢酶、赖氨酸脱羧酶(美国专利5,827,698)、以及苹果酸酶(WO2005/010175)。这里,为了降低或缺损赖氨酸脱羧酶活性,优选降低编码赖氨酸脱羧酶的cadA基因和ldcC基因这两者的表达(国际公布第WO2006/038695号小册子)。
为了提高甘油同化性,本发明中使用的细菌的glpR基因(EP1715056)的表达可以被弱化,或者其glpA、glpB、glpC、glpD、glpE、glpF、glpG、glpK、glpQ、glpT、glpX、tpiA、gldA、dhaK、dhaL、dhaM、dhaR、fsa以及talC基因等甘油代谢基因(EP1715055A)的表达可以被强化。
<1-2>本发明的大肠杆菌的构建
接下来,对降低属于meso-DAP合成途径的酶的活性的修饰以及编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因的导入进行说明。
大肠杆菌所具有的meso-DAP合成途径是指从(S)-2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸((S)-2,3,4,5-四氢吡啶二羧酸)生成meso-DAP(内消旋-2,6-二氨基庚二酸、内消旋-α,ε-二氨基庚二酸、或内消旋-二氨基庚二酸)的途径,其由以下的4步反应催化。这些反应是可逆反应。在大肠杆菌中,meso-DAP合成途径也称为DapDCEF途径。
1)DapD(2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶)(EC 2.3.1.117)
琥珀酰-CoA+(S)-2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸+H2O→CoA+N-琥珀酰-L-2-氨基-6-酮庚二酸(N-succinyl-L-2-amino-6-oxoheptanedioate)
DapD由dapD基因编码。大肠杆菌的dapD基因的序列如SEQ ID NO:1所示,DapD的氨基酸序列如SEQ ID NO:2所示。
DapD的酶活性可以参考S.A,Simms等的方法(J.Biol.Chem.,1984,Mar10;259(5):2734-2741)来测定。
2)DapC(琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶)(也称SDAP氨基转移酶)(EC2.6.1.17)
N-琥珀酰-LL-2,6-二氨基庚二酸+2-酮戊二酸→N-琥珀酰-L-2-氨基-6-酮庚二酸+L-谷氨酸
DapC由dapC基因编码。大肠杆菌的dapC基因的序列如SEQ ID NO:3所示,氨基酸序列如SEQ ID NO:4所示。
DapC的酶活性可以采用Thilo,M.等的方法(J.Bacteriol.,2000,Jul;182(13):3626-3631)来测定。
3)DapE(琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶)(也称SDAP脱琥珀酰化酶)(EC 3.5.1.18)
N-琥珀酰-LL-2,6-二氨基庚二酸+H2O→琥珀酸+LL-2,6-二氨基庚二酸
DapE由dapE基因编码。大肠杆菌的dapE基因的序列如SEQ ID NO:5所示,氨基酸序列如SEQ ID NO:6所示。
DapE的酶活性可以采用Lin,Y.K.等的方法(J.Biol.Chem.,1988,Feb5;263(4):1622-1627)来测定。
4)DapF(二氨基庚二酸差向异构酶(EC5.1.1.7)
LL-2,6-二氨基庚二酸→内消旋-2,6-二氨基庚二酸(meso-2,6-diaminopimalate)
DapF由dapF基因编码。大肠杆菌的dapF基因的序列如SEQ ID NO:7所示,氨基酸序列如SEQ ID NO:8所示。
DapF的酶活性可以参考Wiseman,J.S.等的方法(J.Biol.Chem.,1984,Jul 25;259(14):8907-8914)来测定。
此外,在本发明中,DDH(二氨基庚二酸脱氢酶)(EC1.4.1.16)是可逆地从内消旋-2,6-二氨基庚二酸生成(S)-2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸的酶,其催化以下的反应。
内消旋-2,6-二氨基庚二酸+H2O+NADP+→(S)-2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸+NH3+NADPH+H+
DDH的酶活性可以参考Misono,H.等的方法(J.Biol.Chem.,255,10599-10605,1980)来测定。
编码DDH的ddh基因在埃希氏菌属细菌中是不存在的,可以使用谷氨酸棒杆菌(SEQ ID NO:9)、乳发酵短杆菌(SEQ ID NO:11)、Corynebacteriumefficiens(SEQ ID NO:13)等棒状杆菌型细菌的ddh基因。
谷氨酸棒杆菌ATCC13032的ddh基因(NCgl2528)登录于GenbankNP_601818.2 GI:23308957,Corynebacterium efficiens的ddh基因(CE2498)登录于NP_739108.1 GI:25029054。
此外,除了棒状杆菌型细菌以外,还可以利用Herminiimonasarsenicoxydans的ddh基因(SEQ ID NO:15)、多形拟杆菌(Bacteroidesthetaiotaomicron)的ddh基因(SEQ ID NO:17)。Herminiimonas arsenicoxydans的ddh基因登录于Genbank YP_001100730.1GI:134095655,多形拟杆菌的ddh基因登录于NP_810892.1 GI:29347389。
上述各基因以及所述的L-赖氨酸生物合成系统酶基因不仅限于具有上述基因信息的基因或者具有公知序列的基因,也可以是这些基因的同源物、人工修饰体等具有保守突变的基因,只要无损于所编码的蛋白质的功能即可。也就是说,可以是编码具有在公知的蛋白质的氨基酸序列中包含1个或者数个位置上的1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加等而成的序列的蛋白质的基因。
这里,“1个或者数个”因氨基酸残基在蛋白质立体结构中的位置或氨基酸残基的种类而异,具体地说优选为1~20个、更优选1~10个、更优选1~5个。保守突变的代表是保守取代。所谓保守取代,当取代位点是芳香族氨基酸时为Phe、Trp和Tyr之间,当取代位点是疏水氨基酸时为Leu、Ile和Val之间,是极性氨基酸时为Gln和Asn之间,是碱性氨基酸时为Lys、Arg和His之间,当是酸性氨基酸时为Asp和Glu之间,是具有羟基的氨基酸时为Ser和Thr之间的相互取代的突变。视为保守取代的取代具体包括例如:用Ser或Thr取代Ala;用Gln、His或Lys取代Arg;用Glu、Gln、Lys、His或Asp取代Asn;用Asn、Glu或Gln取代Asp;用Ser或Ala取代Cys;用Asn、Glu、Lys、His、Asp或Arg取代Gln;用Gly、Asn、Gln、Lys或Asp取代Glu;用Pro取代Gly;用Asn、Lys、Gln、Arg或Tyr取代His;用Leu、Met、Val或Phe取代Ile;用Ile、Met、Val或Phe取代Leu;用Asn、Glu、Gln、His或Arg取代Lys;用Ile、Leu、Val或Phe取代Met;用Trp、Tyr、Met、Ile或Leu取代Phe;用Thr或Ala取代Ser;用Ser或Ala取代Thr;用Phe或Tyr取代Trp;用His、Phe或Trp取代Tyr;和用Met、Ile或Leu取代Val。此外,这样的氨基酸的取代、缺失、插入、添加或倒位等还包括因基于提供所述基因的微生物的个体差异、种间差异等情形而天然发生的突变(mutant或variant)而产生的那些取代、缺失、插入、添加或倒位。这样的基因可以通过对公知基因的碱基序列进行修饰,例如采用定点突变法使得所编码的蛋白质的特定部位的氨基酸残基包含取代、缺失、插入或添加来获得。
而且,具有如上所述的保守突变的基因可以是编码这样的蛋白质的基因,所述蛋白质相对于编码的氨基酸序列整体具有80%以上、优选90%以上、更优选95%以上、特别优选97%以上的同源性,且具有与野生型蛋白质等同的功能。而且,在本说明书中,“同源性”(homology)”有时指“同一性”(identity)。
此外,可以将基因的序列中的各密码子分别替换成易于在基因所导入的宿主中使用的密码子。
具有保守突变的基因可以通过突变剂处理等用于常规突变处理的方法来获得。
此外,基因还可以是这样的DNA:其在严格条件下与能够从公知的基因序列制备的探针、例如上文所述基因序列或其互补序列杂交,且编码具有与公知的基因产物等同的功能的蛋白质。这里,“严格条件”是指形成所谓特异性杂交体而不形成非特异性杂交体的条件。举一实例,有这样的条件:在该条件下,具有高同源性的DNA之间,例如具有80%以上,优选90%以上,更优选95%以上,特别优选具有97%以上同源性的DNA之间相互杂交,而同源性较之为低的DNA之间则不发生杂交;或者是这样的条件:在与常规Southern杂交的洗涤条件即60℃,1×SSC、0.1%SDS,优选0.1×SSC、0.1%SDS,更优选68℃,0.1×SSC、0.1%SDS相当的盐浓度和温度下,洗涤一次,更优选两次至三次的条件。
作为探针,也可以使用基因的互补序列的一部分。这样的探针可以使用基于公知基因序列制作的寡核苷酸作为引物,以包含这些碱基序列的DNA片段为模板进行PCR来制作。例如,当使用300bp左右长度的DNA片段作为探针时,杂交的洗涤条件可以是例如50℃、2×SSC、0.1%SDS。
“经过修饰而降低了meso-DAP合成途径的酶活性”是指:经过了修饰而使得属于meso-DAP合成途径(以下也称“DapDCEF途径”)的酶、具体地是DapD、DapC、DapE以及DapF这4种酶中的至少一种的活性完全消失,或者与大肠杆菌的非修饰株例如野生株相比活性降低。
被降低活性的酶可以是DapD、DapC、DapE以及DapF中的任何酶,并且可以是1种或2种以上。优选DapDCEF途径的上游侧的酶的活性,特别优选的是进行修饰而至少降低DapD的活性。
所谓降低了DapDCEF途径的酶活性,优选是指,例如,DapDCEF途径的各种酶活性与非修饰株例如野生株相比,每个菌体降低至50%以下、优选30%以下,更优选10%以下。
此处,作为对照的大肠杆菌包括例如作为野生株的原型野生株K12株来源的大肠杆菌W3110(ATCC 27325)、大肠杆菌MG1655(ATCC 47076)等。
关于使得DapDCEF途径的酶活性降低的修饰,具体地说可以这样来实现:缺损染色体上的编码DapDCEF途径的酶的基因,具体地是dapD、dapC、dapE或dapF基因的编码区域的一部分或全部,或者对启动子、ShineDargarno(SD)序列等表达调节序列进行修饰等。此外,通过对表达调节序列以外的非翻译区域进行修饰也能够降低基因的表达量。而且,还可以缺失整个基因,包括染色体上的基因上下游序列。此外,还可以通过采用基因重组在染色体上的编码酶的区域中导入氨基酸取代(错义突变)、或者导入终止密码子(无义突变)、或者导入一~二个碱基的添加或缺失的移框突变来实现(Journal of Biological Chemistry 272:8611-8617(1997)Proceedings of theNational Academy of Sciences,USA 95 5511-5515(1998),Journal of BiologicalChemistry 266,20833-20839(1991))。
在本发明中,优选利用同源重组,通过缺损染色体上的基因的表达调节序列例如启动子区域、或编码区域、或非编码区域的一部分或全部,或者通过在这些区域中插入其它序列,来降低细胞内的酶活性。然而,还可以通过照射X射线或紫外线,或通过使用N-甲基-N’-硝基-N-亚硝基胍等突变剂进行的常规突变处理来进行修饰,只要该修饰使得DapDCEF途径的酶活性降低即可。
表达调节序列的修饰优选为1个碱基以上、更优选2个碱基以上、特别优选3个碱基以上。此外,当缺失编码区域时,发生缺失的区域可以是N末端区域、内部区域、C末端区域中的任何区域,也可以是编码区域整体,只要产生的酶蛋白质的功能降低或缺失即可。通常,缺失的区域越长,越能够切实地使基因失活。此外,优选的是,要缺失的区域的上游和下游的阅读框不一致。
当在编码区域中插入其它序列的场合,基因的任何区域都可以插入,且插入的序列越长,越能够切实地使编码酶的基因失活。优选的是插入部位的上下游序列的阅读框不一致。作为所述其它序列,没有特殊限制,只要其能够降低或缺损酶蛋白质的功能即可,包括例如:携带抗生素抗性基因或对L-赖氨酸生产有用的基因的转座子等。
为了对染色体上的基因进行诸如所述的修饰,例如可以这样来实现:制作经过修饰而缺失了基因的部分序列、不产生正常发挥功能的酶蛋白质的缺失型基因,用包含该基因的DNA转化细菌,使缺失型基因与染色体上的基因之间发生同源重组,从而将染色体上的基因替换成缺失型基因。缺失型基因所编码的酶蛋白质即使产生也具有与野生型酶蛋白质不同的立体结构,其功能降低或消失。基于利用如上所述的同源重组的基因取代的基因破坏已经确立,包括下述方法:称为“Red驱动整合(Red-driven integration)”的方法(Datsenko,K.A,and Wanner,B.L.Proc.Natl.Acad.Sci.U S A.97:6640-6645(2000))、Red驱动整合法与λ噬菌体来源的切出系统(Cho,E.H.,Gumport,R.I.,Gardner,J.F.J.Bacteriol.184:5200-5203(2002))相结合的方法(参照WO2005/010175号)等使用线性DNA的方法,或者使用含有温度敏感复制起点的质粒、可接合转移的质粒的方法,利用在宿主内不具有复制起点的自杀载体的方法,等等(美国专利6303383、或特开平05-007491号)。
基因转录量的降低可以通过将从该基因转录的mRNA的量与野生株或非修饰株进行比较来确认。评价mRNA量的方法包括例如Northern杂交、RT-PCR等(Molecular cloning(Cold spring Harbor Laboratory Press,Coldspring Harbor(USA),2001))。
基因所编码的蛋白质的量降低可以通过使用抗体进行western印迹来确认(Molecular cloning(Cold spring Harbor Laboratory Press,Cold spring Harbor(USA),2001))。
为了在大肠杆菌中导入编码DDH的基因(ddh),例如,可以利用质粒、噬菌体等载体用ddh基因转化大肠杆菌。这样的载体包括例如pUC19、pUC18、pBR322、pHSG299、pHSG298、pHSG399、pHSG398、RSF1010、pMW119、pMW118、pMW219、pMW218等。DDH基因可以使用该基因固有的启动子,也可以使用在大肠杆菌中高效发挥功能的启动子,只要DDH基因能在大肠杆菌中表达即可。这样的启动子包括例如lac启动子、trp启动子、trc启动子、tac启动子、λ噬菌体的PR启动子、PL启动子、tet启动子等。
此外,ddh基因也可以通过利用转导、转座子(Berg,D.E.and Berg,C.M.,Bio/Technol.,1,417(1983))、Mu噬菌体(特开平2-109985)或同源性重组(Experiments in Molecular Genetics,Cold Spring Harbor Lab.(1972))的方法整合到大肠杆菌的染色体上。而且,还可以使整合到染色体上的ddh基因发生转移,来提高拷贝数。
ddh基因导入的确认可以通过例如Southern杂交来进行。此外,导入ddh基因的大肠杆菌具有DDH活性,可以通过例如采用味园春雄,发酵与工业(発酵と工業)45,964(1987)中记载的方法测定DDH活性来确认。此外,也可以使用抗体通过的western印迹检测DDH。
<2>L-赖氨酸的生产方法
本发明的L-赖氨酸生产方法用培养基培养本发明的细菌,在该培养基中或菌体内生成并蓄积L-赖氨酸,并从该培养基或菌体收集L-赖氨酸。
作为所使用的培养基,可以使用在利用微生物的L-赖氨酸发酵生产中传统上使用的培养基。即,可以使用含有碳源、氮源、无机离子以及视需要而定的其它有机成分的常规培养基。这里,作为碳源,可以使用葡萄糖、蔗糖、乳糖、半乳糖、果糖、淀粉水解物等糖类,甘油、山梨醇等醇类,富马酸、柠檬酸、琥珀酸等有机酸类。作为氮源,可以使用硫酸铵、氯化铵、磷酸铵等无机铵盐,大豆水解物等有机氮、氨气、氨气水等。作为有机微量营养源,理想的是掺入适量的维生素B1、L-高丝氨酸等要求的物质或酵母提取物等。除此之外,还可以视需要少量添加磷酸钾、硫酸镁、铁离子、锰离子等。而且,本发明中使用的培养基可以是天然培养基,也可以是合成培养基,只要是包含碳源、氮源、无机离子以及视需要而定的其它有机微量成分的培养基即可。
特别地,在本发明中优选使用甘油作为碳源。甘油可以是作为试剂的甘油,但理想的是使用工业生产的含杂质的甘油。例如,理想的是使用通过用于生物柴油燃料生产的酯化反应来工业生产的甘油(Mu Y,et al,Biotechnol Lett.,28,1755-91759(2006),Haas MJ,et al;Bioresour Technol.97,4,671-8678(2006))。
本发明的培养基中所含的甘油可以作为单独的碳源,也可以使用除甘油之外还添加了其它碳源的混合培养基。作为其它碳源,优选葡萄糖、果糖、蔗糖、乳糖、半乳糖、废糖蜜、淀粉水解物以及生物质水解而得到的糖液等糖类,乙醇等醇类,富马酸、柠檬酸、琥珀酸等有机酸类。当使用混合培养基时,优选甘油相对于培养基中的总碳源的比率为50%以上、60%以上、理想的是70%以上、更理想的是80%以上、特别理想的是90%以上。
培养可以在好氧条件下实施1~7天,培养温度可以是24℃~37℃,培养中的pH可以是5~9。而且,pH调整可以使用无机或者有机的酸性或者碱性物质,还可以使用氨气等。从发酵液中回收L-赖氨酸可以通过组合使用常规的离子交换树脂法、沉淀法及其它公知方法来实施。而且,当L-赖氨酸在菌体内蓄积时,可以例如利用超声波等破碎菌体,再离心分离除去菌体而得到上清,然后用离子交换树脂法等回收L-赖氨酸。
而且,还可以通过采用下述方法进行发酵,并回收赖氨酸的方法来进行生产,所述方法中控制培养中的pH为6.5~9.0、培养结束时培养基的pH为7.2~9.0,并且控制发酵中发酵罐内压力为正,或者,向培养基中供给二氧化碳或含有二氧化碳的混合气体,使得存在培养基中的碳酸氢根离子和/或碳酸根离子为至少2g/L以上的培养期,并且以所述碳酸氢根离子和/或碳酸根离子作为以碱性氨基酸为主的阳离子的反荷离子(参照特开2002-065287号,美国专利申请公开2002025564)。
实施例
以下,通过实施例更具体地说明本发明。
〔实施例1〕dapD被破坏的L-赖氨酸生产菌的构建
<1-1>dapD基因破坏株的构建
首先,使用大肠杆菌野生型株MG1655株进行dapD破坏株的构建。
以pMW118(λattL-Kmr-λattR)(参照国际公布第WO2006093322号公报)质粒为模板,以SEQ ID NO:19以及20所示的、在引物3’末端具有对应于λ噬菌体附着位点的序列attL和attR的两端的序列、在引物5’末端具有对应于作为目的基因的dapD基因的一部分的序列的合成寡核苷酸为引物进行PCR,采用美国专利申请公开第2006/0160191号公报以及WO2005/010175所述的λ-red法构建了MG1655ΔdapD::att-Km株。λ-red法中Km抗性重组体的获得是通过于37℃在含Km(卡那霉素)(50mg/L)的L-琼脂培养基上进行平板培养,并选择Km抗性重组体来进行的。
<1-2>用ΔdapD::att-kan转化L-赖氨酸生产菌WC196LC/pCABD2株
从<1-1>中所得的MG1655ΔdapD::att-Km株按常规方法获得P1溶胞产物,以采用美国专利申请公开第2006/0160191号公报所述的方法构建的L-赖氨酸生产菌WC196ΔcadAΔldcC/pCABD2株作为宿主,采用P1转化法构建了WC196ΔcadAΔldcCΔdapD::att-Km/pCABD2株。WC196ΔcadAΔldc株是采用将Red驱动整合法(Datsenko,K.A.and Wanner,B.L.,2000.Proc.Natl.Acad.Sci.USA.97:6640-6645)与λ噬菌体来源的切出系统(Cho,E.H.,Gumport,R.I.,Gardner,J.F.J.Bacteriol.184:5200-5203(2002))相结合的方法(参照WO2005/010175号)破坏了大肠杆菌WC196的赖氨酸脱羧酶基因cadA和ldc而得到的菌株。在该菌株中导入pCABD2而得的菌株为WC196ΔcadAΔldcC/pCABD2。
目标转化株可以通过于37℃在含Km(卡那霉素)(50mg/L)和Sm(链霉素)(20mg/L)的L-琼脂培养基上进行平板培养,并选择Km抗性且Sm抗性的重组体来获得。
此外,将这些菌株于37℃在含20mg/L链霉素的L培养基中进行培养至终OD600≈0.6,然后加入与培养液等量的40%甘油溶液并搅拌,再以适当的量进行分装,于-80℃保存。这称作甘油保存液。
〔实施例2〕dapD被破坏的L-赖氨酸生产菌的L-赖氨酸生产能力评价
融解实施例1中所得菌株的甘油保存液,取100μL均匀涂布在含20mg/L链霉素的L平板上,于37℃培养24小时。将所得平板上的约1/8量的菌体悬浮在0.5mL的生理盐水中,用分光光度计U-2000(日立)测定波长600nm的浊度。将所得包含菌体的悬浊液接种在500mL坂口烧瓶中的含20mg/L链霉素的发酵培养基(MS培养基,组成如下述)20mL中,其中接种的液量使得波长600nm的浊度为0.15,用往复式振荡培养装置在搅拌速度114rpm、温度37℃的条件下培养约24小时。培养后,使用Biotec AnalyzerAS210(SAKURA精机)测定培养基中蓄积的L-赖氨酸的量,以及残存的葡萄糖。此外,使用Biotec Analyzer BF-5(王子计测机器)测定培养基中蓄积的甘油。
〔发酵培养基组成,g/L〕
葡萄糖或甘油            40
(NH4)2SO4               24
K2HPO4                  11.0
MgSO4·7H2O             1.0
FeSO4·7H2O             0.01
MnSO4·5H2O             0.01
酵母提取物              2.0
用KOH调整至pH7.0,于115℃高压灭菌10分钟(但葡萄糖或甘油以及MgSO4·7H2O另行灭菌)后,加入符合药典的CaCO3 30g/L(180℃,干热灭菌2小时)。添加20mg/L的链霉素。
结果如表1所示(OD表示26倍稀释后于吸光度660nm测定而得的菌体量,Lys(g/L)表示烧瓶中蓄积的L-赖氨酸蓄积量,葡萄糖(g/L)、甘油(g/L)表示培养基中残存的葡萄糖、甘油的量,收率(%)表示从基质收获的L-赖氨酸的收率)。由表1可知,与dapD基因未缺损的WC196ΔcadAΔldcC/pCABD2株相比,WC196ΔcadAΔldcCΔdapD::att-Km/pCABD2株蓄积了更多量的L-赖氨酸。
表1
MS葡萄糖培养基
  菌株名   O.D.(x26)   Lys(g/L)   葡萄糖(g/L)   收率(%)
  WC196ΔcadAΔldcC/pCABD2株   0.361   8.28   18.67   38.82
  WC196ΔcadAΔldcCΔdapD::att-Km/pCABD2株   0.377   8.75   18.13   40.01
MS甘油培养基
  菌株名   O.D.(x26)   Lys(g/L)   甘油(g/L)   收率(%)
  WC196ΔcadAΔldcC/pCABD2株   0.248   2.79   28.64   24.57
  WC196ΔcadAΔldcCΔdapD::att-Km/pCABD2株   0.320   5.10   23.69   31.12
〔序列表的说明〕
SEQ ID NO:1:大肠杆菌dapD的碱基序列
SEQ ID NO:2:大肠杆菌DapD的氨基酸序列
SEQ ID NO:3:大肠杆菌dapC的碱基序列
SEQ ID NO:4:大肠杆菌DapC的氨基酸序列
SEQ ID NO:5:大肠杆菌dapE的碱基序列
SEQ ID NO:6:大肠杆菌DapE的氨基酸序列
SEQ ID NO:7:大肠杆菌dapF的碱基序列
SEQ ID NO:8:大肠杆菌DapF的氨基酸序列
SEQ ID NO:9:谷氨酸棒杆菌(C.glutamicum)的ddh基因的碱基序列
SEQ ID NO:10:谷氨酸棒杆菌的DDH的氨基酸序列
SEQ ID NO:11:乳发酵短杆菌(B.lactofermentum)的ddh基因的碱基序列
SEQ ID NO:12:乳发酵短杆菌的DDH的氨基酸序列
SEQ ID NO:13:C.efficiens的ddh基因的碱基序列
SEQ ID NO:14:C.efficiens的DDH的氨基酸序列
SEQ ID NO:15:H.arsenicoxydans的ddh基因的碱基序列
SEQ ID NO:16:H.arsenicoxydans的DDH的氨基酸序列
SEQ ID NO:17:多形拟杆菌(B.thetaiotaomicron)的ddh基因的碱基序列
SEQ ID NO:18:多形拟杆菌的DDH的氨基酸序列
SEQ ID NO:19:dapD基因缺失用引物
SEQ ID NO:20:dapD基因缺失用引物
SEQ ID NO:21:大肠杆菌lysC的碱基序列
SEQ ID NO:22:大肠杆菌LysC的氨基酸序列
SEQ ID NO:23:大肠杆菌dapA的碱基序列
SEQ ID NO:24:大肠杆菌DapA的氨基酸序列
SEQ ID NO:25:大肠杆菌dapB的碱基序列
SEQ ID NO:26:大肠杆菌DapB的氨基酸序列
工业实用性
根据本发明,在依照使用大肠杆菌的发酵方法进行L-赖氨酸的生产中,能够提高L-赖氨酸的生产量和/或发酵收率。此外,本发明能够用于大肠杆菌的L-赖氨酸生产菌的选育。
序列表
<110> 味之素株式会社 ( Ajinomoto Co.,Inc)
<120>L-赖氨酸的生产方法
 
<130>C919-C8129
 
<150>JP2007-190795
<151>2007-07-23
 
<160>26
 
<170>PatentIn version 3.5
 
<210>1
<211>825
<212>DNA
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(825)
 
<400>1
atg cag cag tta cag aac att att gaa acc gct ttt gaa cgc cgt gcc       48
Met Gln Gln Leu Gln Asn Ile Ile Glu Thr Ala Phe Glu Arg Arg Ala
1               5                   10                  15
gag atc acg cca gcc aat gca gac acc gtt acc cgc gaa gcg gta aat       96
Glu Ile Thr Pro Ala Asn Ala Asp Thr Val Thr Arg Glu Ala Val Asn
            20                  25                  30
cag gtg atc gcc ctg ctg gat tcc ggc gca ctg cgt gta gcg gaa aaa      144
Gln Val Ile Ala Leu Leu Asp Ser Gly Ala Leu Arg Val Ala Glu Lys
        35                  40                  45
att gac ggt cag tgg gtg acg cat cag tgg ttg aaa aaa gcg gtg ctg      192
Ile Asp Gly Gln Trp Val Thr His Gln Trp Leu Lys Lys Ala Val Leu
    50                  55                  60
ctc tct ttc cgt att aat gat aat cag gtg atc gaa ggg gca gaa agc      240
Leu Ser Phe Arg Ile Asn Asp Asn Gln Val Ile Glu Gly Ala Glu Ser
65                  70                  75                  80
cgc tac ttc gac aaa gtg ccg atg aaa ttc gcc gac tac gac gaa gca      288
Arg Tyr Phe Asp Lys Val Pro Met Lys Phe Ala Asp Tyr Asp Glu Ala
                85                  90                  95
cgt ttc cag aaa gaa ggc ttc cgc gtt gtg cca cca gcg gcg gta cgt      336
Arg Phe Gln Lys Glu Gly Phe Arg Val Val Pro Pro Ala Ala Val Arg
            100                 105                 110
cag ggt gcg ttt att gcc cgt aac acc gtg ctg atg ccg tct tac gtc      384
Gln Gly Ala Phe Ile Ala Arg Asn Thr Val Leu Met Pro Ser Tyr Val
        115                 120                 125
aac atc ggc gca tat gtt gat gaa ggc acc atg gtt gat acc tgg gcg      432
Asn Ile Gly Ala Tyr Val Asp Glu Gly Thr Met Val Asp Thr Trp Ala
    130                 135                 140
acc gtc ggt tct tgt gcg cag att ggt aaa aac gtc cac ctt tcc ggt      480
Thr Val Gly Ser Cys Ala Gln Ile Gly Lys Asn Val His Leu Ser Gly
145                 150                 155                 160
ggc gtg ggc atc ggc ggc gtg ctg gaa ccg ctg cag gct aac cca acc      528
Gly Val Gly Ile Gly Gly Val Leu Glu Pro Leu Gln Ala Asn Pro Thr
                165                 170                 175
atc att gaa gat aat tgc ttc atc ggc gcg cgc tct gaa gtg gtt gaa      576
Ile Ile Glu Asp Asn Cys Phe Ile Gly Ala Arg Ser Glu Val Val Glu
            180                 185                 190
ggg gtg att gtc gaa gaa ggt tcc gtc att tcc atg ggc gta tac att      624
Gly Val Ile Val Glu Glu Gly Ser Val Ile Ser Met Gly Val Tyr Ile
        195                 200                 205
ggt cag agc acc cgt att tac gac cgt gaa acc ggc gaa atc cac tac      672
Gly Gln Ser Thr Arg Ile Tyr Asp Arg Glu Thr Gly Glu Ile His Tyr
    210                 215                 220
ggt cgc gtt ccg gcg ggg tct gtg gtt gtt tca ggt aat ctg ccg tca      720
Gly Arg Val Pro Ala Gly Ser Val Val Val Ser Gly Asn Leu Pro Ser
225                 230                 235                 240
aaa gat ggc aaa tac agc ctc tac tgt gcg gtt atc gtt aag aaa gtt      768
Lys Asp Gly Lys Tyr Ser Leu Tyr Cys Ala Val Ile Val Lys Lys Val
                245                 250                 255
gac gcg aaa act cgc ggc aaa gtc ggc att aac gaa ctg ctg cgt acc      816
Asp Ala Lys Thr Arg Gly Lys Val Gly Ile Asn Glu Leu Leu Arg Thr
            260                 265                 270
atc gac taa                                                          825
Ile Asp
 
<210>2
<211>274
<212>PRT
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<400>2
Met Gln Gln Leu Gln Asn Ile Ile Glu Thr Ala Phe Glu Arg Arg Ala
1               5                   10                  15
Glu Ile Thr Pro Ala Asn Ala Asp Thr Val Thr Arg Glu Ala Val Asn
            20                  25                  30
Gln Val Ile Ala Leu Leu Asp Ser Gly Ala Leu Arg Val Ala Glu Lys
        35                  40                  45
Ile Asp Gly Gln Trp Val Thr His Gln Trp Leu Lys Lys Ala Val Leu
    50                  55                  60
Leu Ser Phe Arg Ile Asn Asp Asn Gln Val Ile Glu Gly Ala Glu Ser
65                  70                  75                  80
Arg Tyr Phe Asp Lys Val Pro Met Lys Phe Ala Asp Tyr Asp Glu Ala
                85                  90                  95
Arg Phe Gln Lys Glu Gly Phe Arg Val Val Pro Pro Ala Ala Val Arg
            100                 105                 110
Gln Gly Ala Phe Ile Ala Arg Asn Thr Val Leu Met Pro Ser Tyr Val
        115                 120                 125
Asn Ile Gly Ala Tyr Val Asp Glu Gly Thr Met Val Asp Thr Trp Ala
    130                 135                 140
Thr Val Gly Ser Cys Ala Gln Ile Gly Lys Asn Val His Leu Ser Gly
145                 150                 155                 160
Gly Val Gly Ile Gly Gly Val Leu Glu Pro Leu Gln Ala Asn Pro Thr
                165                 170                 175
Ile Ile Glu Asp Asn Cys Phe Ile Gly Ala Arg Ser Glu Val Val Glu
            180                 185                 190
Gly Val Ile Val Glu Glu Gly Ser Val Ile Ser Met Gly Val Tyr Ile
        195                 200                 205
Gly Gln Ser Thr Arg Ile Tyr Asp Arg Glu Thr Gly Glu Ile His Tyr
    210                 215                 220
Gly Arg Val Pro Ala Gly Ser Val Val Val Ser Gly Asn Leu Pro Ser
225                 230                 235                 240
Lys Asp Gly Lys Tyr Ser Leu Tyr Cys Ala Val Ile Val Lys Lys Val
                245                 250                 255
Asp Ala Lys Thr Arg Gly Lys Val Gly Ile Asn Glu Leu Leu Arg Thr
            260                 265                 270
Ile Asp
 
<210>3
<211>1221
<212>DNA
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(1221)
 
<400>3
atg gca att gaa caa aca gca att aca cgc gcg act ttc gat gaa gtg       48
Met Ala Ile Glu Gln Thr Ala Ile Thr Arg Ala Thr Phe Asp Glu Val
1               5                   10                  15
atc ctg ccg att tat gct ccg gca gag ttt att ccg gta aaa ggt cag       96
Ile Leu Pro Ile Tyr Ala Pro Ala Glu Phe Ile Pro Val Lys Gly Gln
            20                  25                  30
ggc agc cga atc tgg gat cag caa ggc aag gag tat gtc gat ttc gcg      144
Gly Ser Arg Ile Trp Asp Gln Gln Gly Lys Glu Tyr Val Asp Phe Ala
        35                  40                  45
ggt ggc att gca gtt acg gcg ttg ggc cat tgc cat cct gcg ctg gtg      192
Gly Gly Ile Ala Val Thr Ala Leu Gly His Cys His Pro Ala Leu Val
    50                  55                  60
aac gcg tta aaa acc cag ggc gaa act ctg tgg cat atc agt aac gtt      240
Asn Ala Leu Lys Thr Gln Gly Glu Thr Leu Trp His Ile Ser Asn Val
65                  70                  75                  80
ttc acc aat gaa ccg gcg ctg cgt ctt ggg cgt aaa ctg att gag gca      288
Phe Thr Asn Glu Pro Ala Leu Arg Leu Gly Arg Lys Leu Ile Glu AIa
                85                  90                  95
acg ttt gcc gaa cgc gtg gtg ttt atg aac tcc ggc acg gaa gct aac      336
Thr Phe Ala Glu Arg Val Val Phe Met Asn Ser Gly Thr Glu Ala Asn
            100                 105                 110
gaa acc gcc ttt aaa ctg gca cgc cat tac gcc tgt gtg cgt cat agc      384
Glu Thr Ala Phe Lys Leu Ala Arg His Tyr Ala Cys Val Arg His Ser
        115                 120                 125
ccg ttc aaa acc aaa att att gcc ttc cat aac gct ttt cat ggt cgc      432
Pro Phe Lys Thr Lys Ile Ile Ala Phe His Asn Ala Phe His Gly Arg
    130                 135                 140
tcg ctg ttt acc gtt tcg gtg ggt ggg cag cca aaa tat tcc gac ggc      480
Ser Leu Phe Thr Val Ser Val Gly Gly Gln Pro Lys Tyr Ser Asp Gly
145                 150                 155                 160
ttt ggg ccg aaa ccg gca gac atc atc cac gtt ccc tttaac gat ctc       528
Phe Gly Pro Lys Pro Ala Asp Ile Ile His Val Pro Phe Asn Asp Leu
                165                 170                 175
cat gca gtg aaa gcg gtg atg gat gat cac acc tgt gcg gtg gtg gtt      576
His Ala Val Lys Ala Val Met Asp Asp His Thr Cys Ala Val Val Val
            180                 185                 190
gag ccg atc cag ggc gag ggc ggt gtg acg gca gcg acg cca gag ttt      624
Glu Pro Ile Gln Gly Glu Gly Gly Val Thr Ala Ala Thr Pro Glu Phe
        195                 200                 205
ttg cag ggc ttg cgc gag ctg tgc gat caa cat cag gca tta ttg gtg      672
Leu Gln Gly Leu Arg Glu Leu Cys Asp Gln His Gln Ala Leu Leu Val
    210                 215                 220
ttt gat gaa gtg cag tgc ggg atg ggg cgg acc ggc gat ttg ttt gct      720
Phe Asp Glu Val Gln Cys Gly Met Gly Arg Thr Gly Asp Leu Phe Ala
225                 230                 235                 240
tac atg cac tac ggc gtt acg ccg gat att ctg acc tct gcg aaa gcg      768
Tyr Met His Tyr Gly Val Thr Pro Asp Ile Leu Thr Ser Ala Lys Ala
                245                 250                 255
tta ggc ggc ggc ttc ccg att agc gcc atg ctg acc acg gcg gaa att      816
Leu Gly Gly Gly Phe Pro Ile Ser Ala Met Leu Thr Thr Ala Glu Ile
            260                 265                 270
gct tct gcg ttt cat cct ggt tct cac ggt tcc acc tac ggc ggt aat      864
Ala Ser Ala Phe His Pro Gly Ser His Gly Ser Thr Tyr Gly Gly Asn
        275                 280                 285
cct ctg gcc tgt gca gta gcg ggg gcg gcg ttt gat atc atc aat acc      912
Pro Leu Ala Cys Ala Val Ala Gly Ala Ala Phe Asp Ile Ile Asn Thr
    290                 295                 300
cct gaa gtg ctg gaa ggc att cag gcg aaa cgc cag cgt ttt gtt gac      960
Pro Glu Val Leu Glu Gly Ile Gln Ala Lys Arg Gln Arg Phe Val Asp
305                 310                 315                 320
cat ctg cag aag atc gat cag cag tac gat gta ttt agc gat att cgc     1008
His Leu Gln Lys Ile Asp Gln Gln Tyr Asp Val Phe Ser Asp Ile Arg
                325                 330                 335
ggt atg ggg ctg ttg att ggc gca gag ctg aaa cca cag tac aaa ggt     1056
Gly Met Gly Leu Leu Ile Gly Ala Glu Leu Lys Pro Gln Tyr Lys Gly
            340                 345                 350
cgg gcg cgt gat ttc ctg tat gcg ggc gca gag gct ggc gta atg gtg     1104
Arg Ala Arg Asp Phe Leu Tyr Ala Gly Ala Glu Ala Gly Val Met Val
        355                 360                 365
ctg aat gcc gga ccg gat gtg atg cgt ttt gca ccg tcg ctg gtg gtg     1152
Leu Asn Ala Gly Pro Asp Val Met Arg Phe Ala Pro Ser Leu Val Val
    370                 375                 380
gaa gat gcg gat atc gat gaa ggg atg caa cgt ttc gcc cac gcg gtg     1200
Glu Asp Ala Asp Ile Asp Glu Gly Met Gln Arg Phe Ala His Ala Val
385                 390                 395                 400
gcg aag gtg gtt ggg gcg taa                                         1221
Ala Lys Val Val Gly Ala
                405
 
<210>4
<211>406
<212>PRT
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<400>4
Met Ala Ile Glu Gln Thr Ala Ile Thr Arg Ala Thr Phe Asp Glu Val
1               5                   10                  15
Ile Leu Pro Ile Tyr Ala Pro Ala Glu Phe Ile Pro Val Lys Gly Gln
            20                  25                  30
Gly Ser Arg Ile Trp Asp Gln Gln Gly Lys Glu Tyr Val Asp Phe Ala
        35                  40                  45
Gly Gly Ile Ala Val Thr Ala Leu Gly His Cys His Pro Ala Leu Val
    50                  55                  60
Asn Ala Leu Lys Thr Gln Gly Glu Thr Leu Trp His Ile Ser Asn Val
65                  70                  75                  80
Phe Thr Asn Glu Pro Ala Leu Arg Leu Gly Arg Lys Leu Ile Glu Ala
                85                  90                  95
Thr Phe Ala Glu Arg Val Val Phe Met Asn Ser Gly Thr Glu Ala Asn
            100                 105                 110
Glu Thr Ala Phe Lys Leu Ala Arg His Tyr Ala Cys Val Arg His Ser
        115                 120                 125
Pro Phe Lys Thr Lys Ile Ile Ala Phe His Asn Ala Phe His Gly Arg
    130                 135                 140
Ser Leu Phe Thr Val Ser Val Gly Gly Gln Pro Lys Tyr Ser Asp Gly
145                 150                 155                 160
Phe Gly Pro Lys Pro Ala Asp Ile Ile His Val Pro Phe Asn Asp Leu
                165                 170                 175
His Ala Val Lys Ala Val Met Asp Asp His Thr Cys Ala Val Val Val
            180                 185                 190
Glu Pro Ile Gln Gly Glu Gly Gly Val Thr Ala Ala Thr Pro Glu Phe
        195                 200                 205
Leu Gln Gly Leu Arg Glu Leu Cys Asp Gln His Gln Ala Leu Leu Val
    210                 215                 220
Phe Asp Glu Val Gln Cys Gly Met Gly Arg Thr Gly Asp Leu Phe Ala
225                 230                 235                 240
Tyr Met His Tyr Gly Val Thr Pro Asp Ile Leu Thr Ser Ala Lys Ala
                245                 250                 255
Leu Gly Gly Gly Phe Pro Ile Ser Ala Met Leu Thr Thr Ala Glu Ile
            260                 265                 270
Ala Ser Ala Phe His Pro Gly Ser His Gly Ser Thr Tyr Gly Gly Asn
        275                 280                 285
Pro Leu Ala Cys Ala Val Ala Gly Ala Ala Phe Asp Ile Ile Asn Thr
    290                 295                 300
Pro Glu Val Leu Glu Gly Ile Gln Ala Lys Arg Gln Arg Phe Val Asp
305                 310                 315                 320
His Leu Gln Lys Ile Asp Gln Gln Tyr Asp Val Phe Ser Asp Ile Arg
                325                 330                 335
Gly Met Gly Leu Leu Ile Gly Ala Glu Leu Lys Pro Gln Tyr Lys Gly
            340                 345                 350
Arg Ala Arg Asp Phe Leu Tyr Ala Gly Ala Glu Ala Gly Val Met Val
        355                 360                 365
Leu Asn Ala Gly Pro Asp Val Met Arg Phe Ala Pro Ser Leu Val Val
    370                 375                 380
Glu Asp Ala Asp Ile Asp Glu Gly Met Gln Arg Phe Ala His Ala Val
385                 390                 395                 400
Ala Lys Val Val Gly Ala
                405
 
<210>5
<211>1128
<212>DNA
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(1128)
 
<400>5
atg tcg tgc ccg gtt att gag ctg aca caa cag ctt att cgc cgc cct        48
Met Ser Cys Pro Val Ile Glu Leu Thr Gln Gln Leu Ile Arg Arg Pro
1               5                   10                  15
tcc ctg agt cct gat gat gca gga tgc cag gct ttg ttg att gaa cgt       96
Ser Leu Ser Pro Asp Asp Ala Gly Cys Gln Ala Leu Leu Ile Glu Arg
            20                  25                  30
ttg cag gcg atc ggt ttt acc gtt gaa cgc atg gac ttt gcc gat acg      144
Leu Gln Ala Ile Gly Phe Thr Val Glu Arg Met Asp Phe Ala Asp Thr
        35                  40                  45
cag aat ttt tgg gca tgg cgt ggg cag ggt gaa acg tta gcc ttt gcc      192
Gln Asn Phe Trp Ala Trp Arg Gly Gln Gly Glu Thr Leu Ala Phe Ala
    50                  55                  60
ggg cat acc gac gtg gtg ccg cct ggc gac gcc gat cgt tgg atc aat      240
Gly His Thr Asp Val Val Pro Pro Gly Asp Ala Asp Arg Trp Ile Asn
65                  70                  75                  80
ccc ccg ttt gaa ccc acc att cgt gac ggc atg tta ttc ggg cgc ggt      288
Pro Pro Phe Glu Pro Thr Ile Arg Asp Gly Met Leu Phe Gly Arg Gly
                85                  90                  95
gcg gca gat atg aaa ggc tcg ctg gcg gcg atg gtg gtg gcg gca gaa      336
Ala Ala Asp Met Lys Gly Ser Leu Ala Ala Met Val Val Ala Ala Glu
            100                 105                 110
cgt ttt gtc gca caa cat ccc aac cat acg ggg cga ctg gca ttt ctg      384
Arg Phe Val Ala Gln His Pro Asn His Thr Gly Arg Leu Ala Phe Leu
        115                 120                 125
atc acc tct gat gaa gaa gcc agt gcc cac aac ggt acg gta aaa gtc      432
Ile Thr Ser Asp Glu Glu Ala Ser Ala His Asn Gly Thr Val Lys Val
    130                 135                 140
gtc gaa gcg tta atg gca cgt aat gag cgt ctc gat tac tgc ctg gtt      480
Val Glu Ala Leu Met Ala Arg Asn Glu Arg Leu Asp Tyr Cys Leu Val
145                 150                 155                 160
ggc gaa ccg tcg agt atc gaa gtg gta ggt gat gtg gtg aaa aat ggt      528
Gly Glu Pro Ser Ser Ile Glu Val Val Gly Asp Val Val Lys Asn Gly
                165                 170                 175
cgt cgc gga tca tta acc tgc aac ctt acc att cat ggc gtt cag ggg      576
Arg Arg Gly Ser Leu Thr Cys Asn Leu Thr Ile His Gly Val Gln Gly
            180                 185                 190
cat gtt gcc tac cca cat ctg gct gac aat ccg gta cat cgc gca gca      624
His Val Ala Tyr Pro His Leu Ala Asp Asn Pro Val His Arg Ala Ala
        195                 200                 205
cct ttc ctt aat gaa tta gtg gct att gag tgg gat cag ggc aat gaa      672
Pro Phe Leu Asn Glu Leu Val Ala Ile Glu Trp Asp Gln Gly Asn Glu
    210                 215                 220
ttc ttc ccg gcg acc agt atg cag att gcc aat att cag gcg gga acg      720
Phe Phe Pro Ala Thr Ser Met Gln Ile Ala Asn Ile Gln Ala Gly Thr
225                 230                 235                 240
ggc agt aac aac gtt att ccg ggt gaa ctg ttt gtg cag ttt aac ttc      768
Gly Ser Asn Asn Val Ile Pro Gly Glu Leu Phe Val Gln Phe Asn Phe
                245                 250                 255
cgc ttc agc acc gaa ctg act gat gag atg atc aaa gcg cag gtg ctt      816
Arg Phe Ser Thr Glu Leu Thr Asp Glu Met Ile Lys Ala Gln Val Leu
            260                 265                 270
gcc ctg ctt gaa aaa cat caa ctg cgc tat acg gtg gat tgg tgg ctt      864
Ala Leu Leu Glu Lys His Gln Leu Arg Tyr Thr Val Asp Trp Trp Leu
        275                 280                 285
tcc ggg cag cca ttt ttg acc gcg cgc ggt aaa ctg gtg gat gcg gtc      912
Ser Gly Gln Pro Phe Leu Thr Ala Arg Gly Lys Leu Val Asp Ala Val
    290                 295                 300
gtt aac gcg gtt gag cac tat aat gaa att aaa ccg cag cta ctg acc      960
Val Asn Ala Val Glu His Tyr Asn Glu Ile Lys Pro Gln Leu Leu Thr
305                 310                 315                 320
aca ggc gga acg tcc gac ggg cgc ttt att gcc cgc atg ggg gcg cag     1008
Thr Gly Gly Thr Ser Asp Gly Arg Phe Ile Ala Arg Met Gly Ala Gln
                325                 330                 335
gtg gtg gaa ctc ggg ccg gtc aat gcc act att cat aaa att aat gaa     1056
Val Val Glu Leu Gly Pro Val Asn Ala Thr Ile His Lys Ile Asn Glu
            340                 345                 350
tgt gtg aac gct gcc gac ctg cag cta ctt gcc cgt atg tat caa cgt     1104
Cys Val Asn Ala Ala Asp Leu Gln Leu Leu Ala Arg Met Tyr Gln Arg
        355                 360                 365
atc atg gaa cag ctc gtc gcc tga                                     1128
Ile Met Glu Gln Leu Val Ala
    370                 375
 
<210>6
<211>375
<212>PRT
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<400>6
Met Ser Cys Pro Val Ile Glu Leu Thr Gln Gln Leu Ile Arg Arg Pro
1               5                   10                  15
Ser Leu Ser Pro Asp Asp Ala Gly Cys Gln Ala Leu Leu Ile Glu Arg
            20                  25                  30
Leu Gln Ala Ile Gly Phe Thr Val Glu Arg Met Asp Phe Ala Asp Thr
        35                  40                  45
Gln Asn Phe Trp Ala Trp Arg Gly Gln Gly Glu Thr Leu Ala Phe Ala
    50                  55                  60
Gly His Thr Asp Val Val Pro Pro Gly Asp Ala Asp Arg Trp Ile Asn
65                  70                  75                  80
Pro Pro Phe Glu Pro Thr Ile Arg Asp Gly Met Leu Phe Gly Arg Gly
                85                  90                  95
Ala Ala Asp Met Lys Gly Ser Leu Ala Ala Met Val Val Ala Ala Glu
            100                 105                 110
Arg Phe Val Ala Gln His Pro Asn His Thr Gly Arg Leu Ala Phe Leu
        115                 120                 125
Ile Thr Ser Asp Glu Glu Ala Ser Ala His Asn Gly Thr Val Lys Val
    130                 135                 140
Val Glu Ala Leu Met Ala Arg Asn Glu Arg Leu Asp Tyr Cys Leu Val
145                 150                 155                 160
Gly Glu Pro Ser Ser Ile Glu Val Val Gly Asp Val Val Lys Asn Gly
                165                 170                 175
Arg Arg Gly Ser Leu Thr Cys Asn Leu Thr Ile His Gly Val Gln Gly
            180                 185                 190
His Val Ala Tyr Pro His Leu Ala Asp Asn Pro Val His Arg Ala Ala
        195                 200                 205
Pro Phe Leu Asn Glu Leu Val Ala Ile Glu Trp Asp Gln Gly Asn Glu
    210                 215                 220
Phe Phe Pro Ala Thr Ser Met Gln Ile Ala Asn Ile Gln Ala Gly Thr
225                 230                 235                 240
Gly Ser Asn Asn Val Ile Pro Gly Glu Leu Phe Val Gln Phe Asn Phe
                245                 250                 255
Arg Phe Ser Thr Glu Leu Thr Asp Glu Met Ile Lys Ala Gln Val Leu
            260                 265                 270
Ala Leu Leu Glu Lys His Gln Leu Arg Tyr Thr Val Asp Trp Trp Leu
        275                 280                 285
Ser Gly Gln Pro Phe Leu Thr Ala Arg Gly Lys Leu Val Asp Ala Val
    290                 295                 300
Val Asn Ala Val Glu His Tyr Asn Glu Ile Lys Pro Gln Leu Leu Thr
305                 310                 315                 320
Thr Gly Gly Thr Ser Asp Gly Arg Phe Ile Ala Arg Met Gly Ala Gln
                325                 330                 335
Val Val Glu Leu Gly Pro Val Asn Ala Thr Ile His Lys Ile Asn Glu
           340                 345                 350
Cys Val Asn Ala Ala Asp Leu Gln Leu Leu Ala Arg Met Tyr Gln Arg
        355                 360                 365
Ile Met Glu Gln Leu Val Ala
    370                 375
 
<210>7
<211>825
<212>DNA
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(825)
 
<400>7
atg cag ttc tcg aaa atg cat ggc ctt ggc aac gat ttt atg gtc gtc       48
Met Gln Phe Ser Lys Met His Gly Leu Gly Asn Asp Phe Met Val Val
1               5                   10                  15
gac gcg gta acg cag aat gtc ttt ttt tca ccg gag ctg att cgt cgc       96
Asp Ala Val Thr Gln Asn Val Phe Phe Ser Pro Glu Leu Ile Arg Arg
            20                  25                  30
ctg gct gat cgg cac ctg ggg gta ggg ttt gac caa ctg ctg gtg gtt      144
Leu Ala Asp Arg His Leu Gly Val Gly Phe Asp Gln Leu Leu Val Val
        35                  40                  45
gag ccg ccg tat gat cct gaa ctg gat ttt cac tat cgc att ttc aat      192
Glu Pro Pro Tyr Asp Pro Glu Leu Asp Phe His Tyr Arg Ile Phe Asn
    50                  55                  60
gct gat ggc agt gaa gtg gcg cag tgc ggc aac ggt gcg cgc tgc ttt      240
Ala Asp Gly Ser Glu Val Ala Gln Cys Gly Asn Gly Ala Arg Cys Phe
65                  70                  75                  80
gcc cgt ttt gtg cgt ctg aaa gga ctg acc aat aag cgt gat atc cgc      288
Ala Arg Phe Val Arg Leu Lys Gly Leu Thr Asn Lys Arg Asp Ile Arg
                85                  90                  95
gtc agc acc gcc aac ggg cgg atg gtt ctg acc gtc acc gat gat gat      336
Val Ser Thr Ala Asn Gly Arg Met Val Leu Thr Val Thr Asp Asp Asp
            100                 105                 110
ctg gtc cgc gta aat atg ggc gaa ccc aac ttc gaa cct tcc gcc gtg      384
Leu Val Arg Val Asn Met Gly Glu Pro Asn Phe Glu Pro Ser Ala Val
        115                 120                 125
ccg ttt cgc gct aac aaa gcg gaa aag acc tat att atg cgc gcc gcc      432
Pro Phe Arg Ala Asn Lys Ala Glu Lys Thr Tyr Ile Met Arg Ala Ala
    130                 135                 140
gag cag aca atc tta tgc ggc gtg gtg tcg atg gga aat ccg cat tgc      480
Glu Gln Thr Ile Leu Cys Gly Val Val Ser Met Gly Asn Pro His Cys
145                 150                 155                 160
gtg att cag gtc gat gat gtc gat acc gcg gcg gta gaa acg ctt ggt      528
Val Ile Gln Val Asp Asp Val Asp Thr Ala Ala Val Glu Thr Leu Gly
                165                 170                 175
cct gtt ctg gaa agc cac gag cgt ttt ccg gag cgc gcc aat atc ggt      576
Pro Val Leu Glu Ser His Glu Arg Phe Pro Glu Arg Ala Asn Ile Gly
            180                 185                 190
ttt atg caa gtg gtt aag cgc gag cat att cgt tta cgc gtt tat gag      624
Phe Met Gln Val Val Lys Arg Glu His Ile Arg Leu Arg Val Tyr Glu
        195                 200                 205
cgt ggg gca gga gaa acc cag gcc tgc ggc agc ggc gcg tgt gcg gcg      672
Arg Gly Ala Gly Glu Thr Gln Ala Cys Gly Ser Gly Ala Cys Ala Ala
    210                 215                 220
gtt gca gta ggg att cag caa ggt ttg ctg gcc gaa gaa gta cgc gtg      720
Val Ala Val Gly Ile Gln Gln Gly Leu Leu Ala Glu Glu Val Arg Val
225                 230                 235                 240
gaa ctc ccc ggc ggt cgt ctt gat atc gcc tgg aaa ggt ccg ggt cac      768
Glu Leu Pro Gly Gly Arg Leu Asp Ile Ala Trp Lys Gly Pro Gly His
                245                 250                 255
ccg tta tat atg act ggc ccg gcg gta cat gtc tac gac gga ttt att      816
Pro Leu Tyr Met Thr Gly Pro Ala Val His Val Tyr Asp Gly Phe Ile
            260                 265                 270
cat cta tga                                                          825
His Leu
 
<210>8
<211>274
<212>PRT
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<400>8
Met Gln Phe Ser Lys Met His Gly Leu Gly Asn Asp Phe Met Val Val
1               5                   10                  15
Asp Ala Val Thr Gln Asn Val Phe Phe Ser Pro Glu Leu Ile Arg Arg
             20                  25                  30
Leu Ala Asp Arg His Leu Gly Val Gly Phe Asp Gln Leu Leu Val Val
        35                  40                  45
Glu Pro Pro Tyr Asp Pro Glu Leu Asp Phe His Tyr Arg Ile Phe Asn
    50                  55                  60
Ala Asp Gly Ser Glu Val Ala Gln Cys Gly Asn Gly Ala Arg Cys Phe
65                  70                  75                  80
Ala Arg Phe Val Arg Leu Lys Gly Leu Thr Asn Lys Arg Asp Ile Arg
                85                  90                  95
Val Ser Thr Ala Asn Gly Arg Met Val Leu Thr Val Thr Asp Asp Asp
            100                 105                 110
Leu Val Arg Val Asn Met Gly Glu Pro Asn Phe Glu Pro Ser Ala Val
        115                 120                 125
Pro Phe Arg Ala Asn Lys Ala Glu Lys Thr Tyr Ile Met Arg Ala Ala
    130                 135                 140
Glu Gln Thr Ile Leu Cys Gly Val Val Ser Met Gly Asn Pro His Cys
145                 150                 155                 160
Val Ile Gln Val Asp Asp Val Asp Thr Ala Ala Val Glu Thr Leu Gly
                165                 170                 175
Pro Val Leu Glu Ser His Glu Arg Phe Pro Glu Arg Ala Asn Ile Gly
            180                 185                 190
Phe Met Gln Val Val Lys Arg Glu His Ile Arg Leu Arg Val Tyr Glu
        195                 200                 205
Arg Gly Ala Gly Glu Thr Gln Ala Cys Gly Ser Gly Ala Cys Ala Ala
    210                 215                 220
Val Ala Val Gly Ile Gln Gln Gly Leu Leu Ala Glu Glu Val Arg Val
225                 230                 235                 240
Glu Leu Pro Gly Gly Arg Leu Asp Ile Ala Trp Lys Gly Pro Gly His
                245                 250                 255
Pro Leu Tyr Met Thr Gly Pro Ala Val His Val Tyr Asp Gly Phe Ile
            260                 265                 270
His Leu
 
<210>9
<211>963
<212>DNA
<213>谷氨酸棒杆菌(Corynebacterium glutamicum)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(963)
 
<400>9
atg acc aac atc cgc gta gct atc gtg ggc tac gga aac ctg gga cgc       48
Met Thr Asn Ile Arg Val Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Arg
1               5                   10                  15
agc gtc gaa aag ctt att gcc aag cag ccc gac atg gac ctt gta gga       96
Ser Val Glu Lys Leu Ile Ala Lys Gln Pro Asp Met Asp Leu Val Gly
            20                  25                  30
atc ttc tcg cgc cgg gcc acc ctc gac aca aag acg cca gtc ttt gat      144
Ile Phe Ser Arg Arg Ala Thr Leu Asp Thr Lys Thr Pro Val Phe Asp
        35                  40                  45
gtc gcc gac gtg gac aag cac gcc gac gac gtg gac gtg ctg ttc ctg      192
Val Ala Asp Val Asp Lys His Ala Asp Asp Val Asp Val Leu Phe Leu
    50                  55                  60
tgc atg ggc tcc gcc acc gac atc cct gag cag gca cca aag ttc gcg      240
Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Lys Phe Ala
65                  70                  75                  80
cag ttc gcc tgc acc gta gac acc tac gac aac cac cgc gac atc cca      288
Gln Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro
                85                  90                  95
cgc cac cgc cag gtc atg aac gaa gcc gcc acc gca gcc ggc aac gtt      336
Arg His Arg Gln Val Met Asn Glu Ala Ala Thr Ala Ala Gly Asn Val
            100                 105                 110
gca ctg gtc tct acc ggc tgg gat cca gga atg ttc tcc atc aac cgc      384
Ala Leu Val Ser Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg
        115                 120                 125
gtc tac gca gcg gca gtc tta gcc gag cac cag cag cac acc ttc tgg      432
Val Tyr Ala Ala Ala Val Leu Ala Glu His Gln Gln His Thr Phe Trp
    130                 135                 140
ggc cca ggt ttg tca cag ggc cac tcc gat gct ttg cga cgc atc cct      480
Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Pro
145                 150                 155                 160
ggc gtt caa aag gca gtc cag tac acc ctc cca tcc gaa gac gcc ctg      528
Gly Val Gln Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Asp Ala Leu
                165                 170                 175
gaa aag gcc cgc cgc ggc gaa gcc ggc gac ctt acc gga aag caa acc      576
Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Gly Asp Leu Thr Gly Lys Gln Thr
            180                 185                 190
cac aag cgc caa tgc ttc gtg gtt gcc gac gcg gcc gat cac gag cgc      624
His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Asp Ala Ala Asp His Glu Arg
        195                 200                 205
atc gaa aac gac atc cgc acc atg cct gat tac ttc gtt ggc tac gaa      672
Ile Glu Asn Asp Ile Arg Thr Met Pro Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu
    210                 215                 220
gtc gaa gtc aac ttc atc gac gaa gca acc ttc gac tcc gag cac acc      720
Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ser Glu His Thr
225                 230                 235                 240
ggc atg cca cac ggt ggc cac gtg att acc acc ggc gac acc ggt ggc      768
Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly
                245                 250                 255
ttc aac cac acc gtg gaa tac atc ctc aag ctg gac cga aac cca gat      816
Phe Asn His Thr Val Glu Tyr Ile Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp
            260                 265                 270
ttc acc gct tcc tca cag atc gct ttc ggt cgc gca gct cac cgc atg      864
Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala His Arg Met
        275                 280                 285
aag cag cag ggc caa agc gga gct ttc acc gtc ctc gaa gtt gct cca      912
Lys Gln Gln Gly Gln Ser Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro
    290                 295                 300
tac ctg ctc tcc cca gag aac ttg gac gat ctg atc gca cgc gac gtc      960
Tyr Leu Leu Ser Pro Glu Asn Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val
305                 310                 315                 320
taa                                                                  963
 
<210>10
<211>320
<212>PRT
<213>谷氨酸棒杆菌(Corynebacterium glutamicum)
 
<400>10
Met Thr Asn Ile Arg Val Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Arg
1               5                   10                  15
Ser Val Glu Lys Leu Ile Ala Lys Gln Pro Asp Met Asp Leu Val Gly
            20                  25                  30
Ile Phe Ser Arg Arg Ala Thr Leu Asp Thr Lys Thr Pro Val Phe Asp
        35                  40                  45
Val Ala Asp Val Asp Lys His Ala Asp Asp Val Asp Val Leu Phe Leu
    50                  55                  60
Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Lys Phe Ala
65                  70                  75                  80
Gln Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro
                85                  90                  95
Arg His Arg Gln Val Met Asn Glu Ala Ala Thr Ala Ala Gly Asn Val
            100                 105                 110
Ala Leu Val Ser Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg
        115                 120                 125
Val Tyr Ala Ala Ala Val Leu Ala Glu His Gln Gln His Thr Phe Trp
    130                 135                 140
Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Pro
145                 150                 155                 160
Gly Val Gln Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Asp Ala Leu
                165                 170                 175
Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Gly Asp Leu Thr Gly Lys Gln Thr
            180                 185                 190
His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Asp Ala Ala Asp His Glu Arg
        195                 200                 205
Ile Glu Asn Asp Ile Arg Thr Met Pro Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu
    210                 215                 220
Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ser Glu His Thr
225                 230                 235                 240
Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly
                245                 250                 255
Phe Asn His Thr Val Glu Tyr Ile Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp
            260                 265                 270
Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala His Arg Met
        275                 280                 285
Lys Gln Gln Gly Gln Ser Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro
    290                 295                 300
Tyr Leu Leu Ser Pro Glu Asn Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val
305                 310                 315                 320
 
<210>11
<211>963
<212>DNA
<213>乳发酵短杆菌(Brevibacterium lactofermentum)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(963)
 
<400>11
atg acc aac atc cgc gta gct atc gta ggc tac gga aac ctg gga cgc       48
Met Thr Asn Ile Arg Val Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Arg
1               5                   10                  15
agc gtc gaa aag ctt att gcc aag cag ccc gac atg gac ctt gta gga       96
Ser Val Glu Lys Leu Ile Ala Lys Gln Pro Asp Met Asp Leu Val Gly
            20                  25                  30
atc ttc tcg cgc cgg gcc acc ctc gac aca aag acg cca gtc ttt gat      144
Ile Phe Ser Arg Arg Ala Thr Leu Asp Thr Lys Thr Pro Val Phe Asp
        35                  40                  45
gtc gcc gac gtg gac aag cac gcc gac gac gtg gac gtg ctg ttc ctg      192
Val Ala Asp Val Asp Lys His Ala Asp Asp Val Asp Val Leu Phe Leu
    50                  55                  60
tgc atg ggc tcc gcc acc gac atc cct gag cag gca cca aag ttc gcg      240
Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Lys Phe Ala
65                  70                  75                  80
cag ttc gcc tgc acc gta gac acc tac gac aac cac cgc gac atc cca      288
Gln Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro
                85                  90                  95
cgc cac cgc cag gtc atg aac gaa gcc gcc acc gca gcc ggc aac gtt      336
Arg His Arg Gln Val Met Asn Glu Ala Ala Thr Ala Ala Gly Asn Val
            100                 105                 110
gca ctg gtc tct acc ggc tgg gat cca gga atg ttc tcc atc aac cgc      384
Ala Leu Val Ser Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg
        115                 120                 125
gtc tac gca gcg gca gtc tta gcc gag cac cag cag cac acc ttc tgg      432
Val Tyr Ala Ala Ala Val Leu Ala Glu His Gln Gln His Thr Phe Trp
    130                 135                 140
ggc cca ggt ttg tca cag ggc cac tcc gat gct ttg cga cgc atc cct      480
Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Pro
145                 150                 155                 160
ggc gtt caa aag gcc gtc cag tac acc ctc cca tcc gaa gaa gcc ctg      528
Gly Val Gln Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Glu Ala Leu
                165                 170                 175
gaa aag gcc cgc cgt ggc gaa gcc ggc gac ctc acc gga aag caa acc      576
Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Gly Asp Leu Thr Gly Lys Gln Thr
            180                 185                 190
cac aag cgc caa tgc ttc gtg gtt gcc gac gcg gcc gac cac gag cgc      624
His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Asp Ala Ala Asp His Glu Arg
        195                 200                 205
atc gaa aac gac atc cgc acc atg cct gat tac ttc gtt ggc tac gaa      672
Ile Glu Asn Asp Ile Arg Thr Met Pro Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu
    210                 215                 220
gtc gaa gtc aac ttc atc gac gaa gca acc ttc gac gcc gag cac acc      720
Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ala Glu His Thr
225                 230                 235                 240
ggc atg cca cac ggc gga cac gtg atc acc acc ggc gac acc ggt ggc      768
Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly
                245                 250                 255
ttc aac cac acc gtg gaa tac atc ctg aag ctg gac cga aac cca gat      816
Phe Asn His Thr Val Glu Tyr Ile Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp
            260                 265                 270
ttc acc gct tct tca cag atc gct ttc ggc cgc gca gct cac cgc atg      864
Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala His Arg Met
        275                 280                 285
aag cag cag ggc caa agc ggt gcc ttc acc gtc ctc gaa gtt gct cca      912
Lys Gln Gln Gly Gln Ser Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro
    290                 295                 300
tac ttg ctc tcc ccg gag aac ttg gat gat ctg atc gca cgc gac gtc      960
Tyr Leu Leu Ser Pro Glu Asn Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val
305                 310                 315                 320
taa                                                                  963
 
<210>12
<211>320
<212>PRT
<213>乳发酵短杆菌(Brevibacterium lactofermentum)
 
<400>12
Met Thr Asn Ile Arg Val Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Arg
1               5                   10                  15
Ser Val Glu Lys Leu Ile Ala Lys Gln Pro Asp Met Asp Leu Val Gly
            20                  25                  30
Ile Phe Ser Arg Arg Ala Thr Leu Asp Thr Lys Thr Pro Val Phe Asp
        35                  40                  45
Val Ala Asp Val Asp Lys His Ala Asp Asp Val Asp Val Leu Phe Leu
    50                  55                  60
Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Lys Phe Ala
65                  70                  75                  80
Gln Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro
                85                  90                  95
Arg His Arg Gln Val Met Asn Glu Ala Ala Thr Ala Ala Gly Asn Val
            100                 105                 110
Ala Leu Val Ser Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg
        115                 120                 125
Val Tyr Ala Ala Ala Val Leu Ala Glu His Gln Gln His Thr Phe Trp
    130                 135                 140
Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Pro
145                 150                 155                 160
Gly Val Gln Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Glu Ala Leu
                165                 170                 175
Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Gly Asp Leu Thr Gly Lys Gln Thr
            180                 185                 190
His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Asp Ala Ala Asp His Glu Arg
        195                 200                 205
Ile Glu Asn Asp Ile Arg Thr Met Pro Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu
    210                 215                 220
Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ala Glu His Thr
225                 230                 235                 240
Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly
                245                 250                 255
Phe Asn His Thr Val Glu Tyr Ile Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp
            260                 265                 270
Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala His Arg Met
        275                 280                 285
Lys Gln Gln Gly Gln Ser Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro
    290                 295                 300
Tyr Leu Leu Ser Pro Glu Asn Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val
305                 310                 315                 320
 
<210>13
<211>963
<212>DNA
<213>Corynebacterium efficiens
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(963)
 
<400>13
atg tcg aag atc cgc gca gca atc gtt ggt tat gga aat ctg ggg aag        48
Met Ser Lys Ile Arg Ala Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Lys
1               5                   10                  15
agc gtc gag aag ctc atc gtc cag caa ccg gac atg gaa ctg gtg ggg        96
Ser Val Glu Lys Leu Ile Val Gln Gln Pro Asp Met Glu Leu Val Gly
            20                  25                  30
atc ttc tcc cgc cgc gac acc ctg gac acc gac acc ccc gtg ttc aac       144
Ile Phe Ser Arg Arg Asp Thr Leu Asp Thr Asp Thr Pro Val Phe Asn
        35                  40                  45
gtc gcc gag acg gag aag cac acc ggc gat gtt gat ctc ctc ttc ctc       192
Val Ala Glu Thr Glu Lys His Thr Gly Asp Val Asp Leu Leu Phe Leu
    50                  55                  60
tgc atg ggt tcc gcc act gac atc ccg gag cag gcc ccg ggt ttt gcg       240
Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Gly Phe Ala
65                  70                  75                  80
gca ttc gcc tgc acc gtg gac acc tat gac aac cac cgg gac atc ccg      288
Ala Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro
                85                  90                  95
cgt cac cgt cag gtg atg gat gag gcc gcc cgt gcc gcc ggc aat gtc      336
Arg His Arg Gln Val Met Asp Glu Ala Ala Arg Ala Ala Gly Asn Val
            100                 105                 110
tct gtt gtc gcc acc ggt tgg gat ccg ggg atg ttc tcc atc aac cgc      384
Ser Val Val Ala Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg
        115                 120                 125
gtg tac ggc gca gcc ctg ctc gcc gat cac cag cag cac acc ttc tgg      432
Val Tyr Gly Ala Ala Leu Leu Ala Asp His Gln Gln His Thr Phe Trp
    130                 135                 140
gga ccg ggt ctg tcc cag ggc cac tcc gat gcc ttg cga cgc atc gac      480
Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Asp
145                 150                 155                 160
ggc gtc gag aag gcc gtc cag tac acc ctg cct tcc gag gat gcc ctg      528
Gly Val Glu Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Asp Ala Leu
                165                 170                 175
gag aag gca cgc cgc ggt gag gct gag ggg ctg acc ggt aaa cag acc      576
Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Glu Gly Leu Thr Gly Lys Gln Thr
            180                 185                 190
cac aag cgt cag tgt ttc gtg gtc gcc ccg gag tcc gag cac gag cgc      624
His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Pro Glu Ser Glu His Glu Arg
        195                 200                 205
atc gag aat gag atc cgc acc atg gct gac tac ttc gtc ggc tat gag      672
Ile Glu Asn Glu Ile Arg Thr Met Ala Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu
    210                 215                 220
gtg gag gtc aac ttc atc gat gag gct acc ttc gat tcc gag cac acc      720
Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ser Glu His Thr
225                 230                 235                 240
gga atg ccc cac ggc ggt cat gtg atc acc acc ggt gac acc ggc ggt      768
Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly
                245                 250                 255
ttc cac cac act gtg gag tac acc ctg aag ctg gat cgc aac cct gac      816
Phe His His Thr Val Glu Tyr Thr Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp
            260                 265                 270
ttc acc gcc tcc tcc cag att gcg ttc gga cgt gct gcc tac cga ctg      864
Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala Tyr Arg Leu
        275                 280                 285
aag gaa gca ggt cag gct ggg gca ttc acc gtt ctg gag gtc gct ccc      912
Lys Glu Ala Gly Gln Ala Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro
    290                 295                 300
tac ctc ctg tcc ccg aca cca ctc gat gac ctg atc gcc cgc gac gtc      960
Tyr Leu Leu Ser Pro Thr Pro Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val
305                 310                 315                 320
tag                                                                  963
 
<210>14
<211>320
<212>PRT
<213>Corynebacterium efficiens
 
<400>14
Met Ser Lys Ile Arg Ala Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Lys
1               5                   10                  15
Ser Val Glu Lys Leu Ile Val Gln Gln Pro Asp Met Glu Leu Val Gly
            20                  25                  30
Ile Phe Ser Arg Arg Asp Thr Leu Asp Thr Asp Thr Pro Val Phe Asn
        35                  40                  45
Val Ala Glu Thr Glu Lys His Thr Gly Asp Val Asp Leu Leu Phe Leu
    50                  55                  60
Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Gly Phe Ala
65                  70                  75                  80
Ala Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro
                85                  90                  95
Arg His Arg Gln Val Met Asp Glu Ala Ala Arg Ala Ala Gly Asn Val
            100                 105                 110
Ser Val Val Ala Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg
        115                 120                 125
Val Tyr Gly Ala Ala Leu Leu Ala Asp His Gln Gln His Thr Phe Trp
    130                 135                 140
Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Asp
145                 150                 155                 160
Gly Val Glu Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Asp Ala Leu
                165                 170                 175
Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Glu Gly Leu Thr Gly Lys Gln Thr
            180                 185                 190
His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Pro Glu Ser Glu His Glu Arg
        195                 200                 205
Ile Glu Asn Glu Ile Arg Thr Met Ala Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu
    210                 215                 220
Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ser Glu His Thr
225                 230                 235                 240
Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly
                245                 250                 255
Phe His His Thr Val Glu Tyr Thr Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp
            260                 265                 270
Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala Tyr Arg Leu
        275                 280                 285
Lys Glu Ala Gly Gln Ala Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro
    290                 295                 300
Tyr Leu Leu Ser Pro Thr Pro Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val
305                 310                 315                 320
 
<210>15
<211>987
<212>DNA
<213>Herminiimonas arsenicoxydans
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(987)
 
<400>15
atg gat gaa aaa atc cgt att ggg gtt gcc gga tac ggt aac ctc ggt       48
Met Asp Glu Lys Ile Arg Ile Gly Val Ala Gly Tyr Gly Asn Leu Gly
1               5                   10                  15
cgc ggg gtc gaa atg gcg atc gca cgc aac cct gat atg caa ctg gtc       96
Arg Gly Val Glu Met Ala Ile Ala Arg Asn Pro Asp Met Gln Leu Val
            20                  25                  30
ggc gtt ttc agc cgg cgc gat ccc gct agc atc gag ctt ttg acc cag      144
Gly Val Phe Ser Arg Arg Asp Pro Ala Ser Ile Glu Leu Leu Thr Gln
        35                  40                  45
gct gta ccc gtc cat aaa ttc gac gat atc gaa cag ttt cgc gac cag      192
Ala Val Pro Val His Lys Phe Asp Asp Ile Glu Gln Phe Arg Asp Gln
    50                  55                  60
att gac gtg ctc att ctg tgc ggc gga tca aag aac gat ctg ccc gaa      240
Ile Asp Val Leu Ile Leu Cys Gly Gly Ser Lys Asn Asp Leu Pro Glu
65                  70                  75                  80
caa ggc cca gca ttg gct acc ttg ttc aac acg att gac agc ttt gat      288
Gln Gly Pro Ala Leu Ala Thr Leu Phe Asn Thr Ile Asp Ser Phe Asp
                85                  90                  95
aca cac aat aaa att ccg gaa tat ttc gcc gcg atg gac agt gcc tca      336
Thr His Asn Lys Ile Pro Glu Tyr Phe Ala Ala Met Asp Ser Ala Ser
            100                 105                 110
tgc gtt ggc gag cgc aca tcc atc atc tcg gta ggc tgg gat ccg ggc      384
Cys Val Gly Glu Arg Thr Ser Ile Ile Ser Val Gly Trp Asp Pro Gly
        115                 120                 125
gtg ttc tcg ctc aat cgt ctg ttc ggc gaa gcc att ttg cca gaa ggc      432
Val Phe Ser Leu Asn Arg Leu Phe Gly Glu Ala Ile Leu Pro Glu Gly
    130                 135                 140
gaa act tat acc ttc tgg ggt aaa ggt cta agt cag ggg cac tcg gac      480
Glu Thr Tyr Thr Phe Trp Gly Lys Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp
145                 150                 155                 160
gca ata cgc cgc gtg ccg ggc gtc aag gcc ggt gtg cag tac acg atc      528
Ala Ile Arg Arg Val Pro Gly Val Lys Ala Gly Val Gln Tyr Thr Ile
                165                 170                 175
ccc tcg gct gag gcg atg gaa ctg gta cgc agt ggc agc cag ccc caa      576
Pro Ser Ala Glu Ala Met Glu Leu Val Arg Ser Gly Ser Gln Pro Gln
            180                 185                 190
ctg tcg aca cgc gag aaa cat act cgc gag tgt cat gtt gta ctc gaa      624
Leu Ser Thr Arg Glu Lys His Thr Arg Glu Cys His Val Val Leu Glu
        195                 200                 205
gcc ggt gcc gat gcc aaa gcg gtg gaa cat gcc atc gtc agc atg ccg      672
Ala Gly Ala Asp Ala Lys Ala Val Glu His Ala Ile Val Ser Met Pro
    210                 215                 220
gac tat ttc gcc gac tat gac acg acc gtg cac ttc atc agc gag gaa      720
Asp Tyr Phe Ala Asp Tyr Asp Thr Thr Val His Phe Ile Ser Glu Glu
225                 230                 235                 240
gag tta cga agc aat cac tct gcc atg cca cac gga ggc ttc gtt atc      768
Glu Leu Arg Ser Asn His Ser Ala Met Pro His Gly Gly Phe Val Ile
                245                 250                 255
cgc agc ggc cag aca gga gat ggc agc aaa cag gta ata gag tat tcg      816
Arg Ser Gly Gln Thr Gly Asp Gly Ser Lys Gln Val Ile Glu Tyr Ser
            260                 265                 270
ctc aag ctc ggt agc aat cct gaa ttt aca gcc gcg gta cta gtc gct      864
Leu Lys Leu Gly Ser Asn Pro Glu Phe Thr Ala Ala Val Leu Val Ala
        275                 280                 285
tac gcc cgc gct gct ttc cgc ctc cac aaa aaa gga gtg cac gga gcg      912
Tyr Ala Arg Ala Ala Phe Arg Leu His Lys Lys Gly Val His Gly Ala
    290                 295                 300
cac agc gtg ctg gat atc gct ccg ggc ctt ctg tca ccc aaa agt ccg      960
His Ser Val Leu Asp Ile Ala Pro Gly Leu Leu Ser Pro Lys Ser Pro
305                 310                 315                 320
gct cag ttg cgc aaa gag ttg ctc tga                                  987
Ala Gln Leu Arg Lys Glu Leu Leu
                325
 
<210>16
<211>328
<212>PRT
<213>Herminiimonas arsenicoxydans
 
<400>16
Met Asp Glu Lys Ile Arg Ile Gly Val Ala Gly Tyr Gly Asn Leu Gly
1               5                   10                  15
Arg Gly Val Glu Met Ala Ile Ala Arg Asn Pro Asp Met Gln Leu Val
            20                  25                  30
Gly Val Phe Ser Arg Arg Asp Pro Ala Ser Ile Glu Leu Leu Thr Gln
        35                  40                  45
Ala Val Pro Val His Lys Phe Asp Asp Ile Glu Gln Phe Arg Asp Gln
    50                  55                  60
Ile Asp Val Leu Ile Leu Cys Gly Gly Ser Lys Asn Asp Leu Pro Glu
65                  70                  75                  80
Gln Gly Pro Ala Leu Ala Thr Leu Phe Asn Thr Ile Asp Ser Phe Asp
                85                  90                  95
Thr His Asn Lys Ile Pro Glu Tyr Phe Ala Ala Met Asp Ser Ala Ser
            100                 105                 110
Cys Val Gly Glu Arg Thr Ser Ile Ile Ser Val Gly Trp Asp Pro Gly
       115                 120                 125
Val Phe Ser Leu Asn Arg Leu Phe Gly Glu Ala Ile Leu Pro Glu Gly
    130                 135                 140
Glu Thr Tyr Thr Phe Trp Gly Lys Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp
145                 150                 155                 160
Ala Ile Arg Arg Val Pro Gly Val Lys Ala Gly Val Gln Tyr Thr Ile
                165                 170                 175
Pro Ser Ala Glu Ala Met Glu Leu Val Arg Ser Gly Ser Gln Pro Gln
            180                 185                 190
Leu Ser Thr Arg Glu Lys His Thr Arg Glu Cys His Val Val Leu Glu
        195                 200                 205
Ala Gly Ala Asp Ala Lys Ala Val Glu His Ala Ile Val Ser Met Pro
    210                 215                 220
Asp Tyr Phe Ala Asp Tyr Asp Thr Thr Val His Phe Ile Ser Glu Glu
225                 230                 235                 240
Glu Leu Arg Ser Asn His Ser Ala Met Pro His Gly Gly Phe Val Ile
                245                 250                 255
Arg Ser Gly Gln Thr Gly Asp Gly Ser Lys Gln Val Ile Glu Tyr Ser
            260                 265                 270
Leu Lys Leu Gly Ser Asn Pro Glu Phe Thr Ala Ala Val Leu Val Ala
        275                 280                 285
Tyr Ala Arg Ala Ala Phe Arg Leu His Lys Lys Gly Val His Gly Ala
    290                 295                 300
His Ser Val Leu Asp Ile Ala Pro Gly Leu Leu Ser Pro Lys Ser Pro
305                 310                 315                 320
Ala Gln Leu Ara Lys Glu Leu Leu
                325
 
<210>17
<211>900
<212>DNA
<213>多形拟杆菌(Bacteroides thetaiotaomicron)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(900)
 
<400>17
atg aaa aaa gta aga gca gct att gtc ggt tac ggc aat atc gga cac       48
Met Lys Lys Val Arg Ala Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Ile Gly His
1               5                   10                  15
tat gta ctt gaa gcg cta cag gca gcg cct gat ttc gaa ata gcc gga       96
Tyr Val Leu Glu Ala Leu Gln Ala Ala Pro Asp Phe Glu Ile Ala Gly
            20                  25                  30
gta gtt cgt cgt gca gga gca gag aac aag ccg gaa gag ttg gca aac      144
Val Val Arg Arg Ala Gly Ala Glu Asn Lys Pro Glu Glu Leu Ala Asn
        35                  40                  45
tat gca gta gtc aaa gat atc aaa gag ctg gaa gga gtg gaa gtg gcc      192
Tyr Ala Val Val Lys Asp Ile Lys Glu Leu Glu Gly Val Glu Val Ala
    50                  55                  60
atc ctc tgc aca ccg acc cgc agc gtt gag aaa tac gcg aaa gaa tat      240
Ile Leu Cys Thr Pro Thr Arg Ser Val Glu Lys Tyr Ala Lys Glu Tyr
65                  70                  75                  80
ttg gca atg gga atc aac acg gtg gac agc ttc gac atc cac aca ggc      288
Leu Ala Met Gly Ile Asn Thr Val Asp Ser Phe Asp Ile His Thr Gly
                85                  90                  95
atc gtt gac ctg cgc cgc acg ctg gat gcc acc gcc aaa gag cac aaa      336
Ile Val Asp Leu Arg Arg Thr Leu Asp Ala Thr Ala Lys Glu His Lys
            100                 105                 110
gcc gta tcc atc atc tcc gca gga tgg gat ccg gga agc gac tcg atc      384
Ala Val Ser Ile Ile Ser Ala Gly Trp Asp Pro Gly Ser Asp Ser Ile
        115                 120                 125
gta cgc acc atg ctc gaa gca atc gct ccg aaa ggc atc act tac acc      432
Val Arg Thr Met Leu Glu Ala Ile Ala Pro Lys Gly Ile Thr Tyr Thr
    130                 135                 140
aac ttc ggt ccc ggc atg agt atg gga cac acc gta gcc gta aaa gcg      480
Asn Phe Gly Pro Gly Met Ser Met Gly His Thr Val Ala Val Lys Ala
145                 150                 155                 160
atc gac gga gtg aaa gcc gcc ctc tcc atg acg atc cct act gga acg      528
Ile Asp Gly Val Lys Ala Ala Leu Ser Met Thr Ile Pro Thr Gly Thr
                165                 170                 175
gga atc cac cgc cgc atg gta tat atc gaa ctg aaa gac gga tac aag      576
Gly Ile His Arg Arg Met Val Tyr Ile Glu Leu Lys Asp Gly Tyr Lys
            180                 185                 190
ttt gaa gaa gta gcc gca gcc atc aag gca gac cct tac ttc gtg aac      624
Phe Glu Glu Val Ala Ala Ala Ile Lys Ala Asp Pro Tyr Phe Val Asn
        195                 200                 205
gac gag aca cat gta aaa ctt gtg ccc agc gta gac gca ctg ctc gat      672
Asp Glu Thr His Val Lys Leu Val Pro Ser Val Asp Ala Leu Leu Asp
    210                 215                 220
atg gga cac ggt gta aat ctg act cgc aag gga gtt tcc ggt aaa acg      720
Met Gly His Gly Val Asn Leu Thr Arg Lys Gly Val Ser Gly Lys Thr
225                 230                 235                 240
cag aat cag ctg ttc gag ttc aat atg cgc atc aac aat ccg gca ctg      768
Gln Asn Gln Leu Phe Glu Phe Asn Met Arg Ile Asn Asn Pro Ala Leu
                245                 250                 255
acc gca cag gta ctt gtg tgc gtg gca cgc gct tcc atg aag cag caa      816
Thr Ala Gln Val Leu Val Cys Val Ala Arg Ala Ser Met Lys Gln Gln
            260                 265                 270
ccg ggg tgc tac acc atg gta gaa gtc ccc gtc atc gac ctc ctt ccg      864
Pro Gly Cys Tyr Thr Met Val Glu Val Pro Val Ile Asp Leu Leu Pro
        275                 280                 285
ggc gac cgc gaa gag tgg atc gga cac ctg gta taa                      900
Gly Asp Arg Glu Glu Trp Ile Gly His Leu Val
    290                 295
<210>18
<211>299
<212>PRT
<213>多形拟杆菌(Bacteroides thetaiotaomicron)
 
<400>18
Met Lys Lys Val Arg Ala Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Ile Gly His
1               5                   10                  15
Tyr Val Leu Glu Ala Leu Gln Ala Ala Pro Asp Phe Glu Ile Ala Gly
            20                  25                  30
Val Val Arg Arg Ala Gly Ala Glu Asn Lys Pro Glu Glu Leu Ala Asn
        35                  40                  45
Tyr Ala Val Val Lys Asp Ile Lys Glu Leu Glu Gly Val Glu Val Ala
    50                  55                  60
Ile Leu Cys Thr Pro Thr Arg Ser Val Glu Lys Tyr Ala Lys Glu Tyr
65                  70                  75                  80
Leu Ala Met Gly Ile Asn Thr Val Asp Ser Phe Asp Ile His Thr Gly
                85                  90                  95
Ile Val Asp Leu Arg Arg Thr Leu Asp Ala Thr Ala Lys Glu His Lys
            100                 105                 110
Ala Val Ser Ile Ile Ser Ala Gly Trp Asp Pro Gly Ser Asp Ser Ile
        115                 120                 125
Val Arg Thr Met Leu Glu Ala Ile Ala Pro Lys Gly Ile Thr Tyr Thr
    130                 135                 140
Asn Phe Gly Pro Gly Met Ser Met Gly His Thr Val Ala Val Lys Ala
145                 150                 155                 160
Ile Asp Gly Val Lys Ala Ala Leu Ser Met Thr Ile Pro Thr Gly Thr
                165                 170                 175
Gly Ile His Arg Arg Met Val Tyr Ile Glu Leu Lys Asp Gly Tyr Lys
            180                 185                 190
Phe Glu Glu Val Ala Ala Ala Ile Lys Ala Asp Pro Tyr Phe Val Asn
        195                 200                 205
Asp Glu Thr His Val Lys Leu Val Pro Ser Val Asp Ala Leu Leu Asp
    210                 215                 220
Met Gly His Gly Val Asn Leu Thr Arg Lys Gly Val Ser Gly Lys Thr
225                 230                 235                 240
Gln Asn Gln Leu Phe Glu Phe Asn Met Arg Ile Asn Asn Pro Ala Leu
                245                 250                 255
Thr Ala Gln Val Leu Val Cys Val Ala Arg Ala Ser Met Lys Gln Gln
            260                 265                 270
Pro Gly Cys Tyr Thr Met Val Glu Val Pro Val Ile Asp Leu Leu Pro
        275                 280                 285
Gly Asp Arg Glu Glu Trp Ile Gly His Leu Val
    290                 295
 
<210>19
<211>69
<212>DNA
<213>人工序列
 
<220>
<223>primer
 
<400>19
atgcagcagt tacagaacat tattgaaacc gcttttgaac gccgtgccga tctagacgct    60
caagttagt                                                            69
 
<210>20
<211>70
<212>DNA
<213>人工序列
 
<220>
<223>primer
 
<400>20
ttagtcgatg gtacgcagca gttcgttaat gccgactttg ccgcgagttt agatcttgaa    60
gcctgctttt                                                           70
<210>21
<211>1350
<212>DNA
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(1350)
 
<400>21
atg tct gaa att gtt gtc tcc aaa ttt ggc ggt acc agc gta gct gat       48
Met Ser Glu Ile Val Val Ser Lys Phe Gly Gly Thr Ser Val Ala Asp
1               5                   10                  15
ttt gac gcc atg aac cgc agc gct gat att gtg ctt tct gat gcc aac       96
Phe Asp Ala Met Asn Arg Ser Ala Asp Ile Val Leu Ser Asp Ala Asn
            20                  25                  30
gtg cgt tta gtt gtc ctc tcg gct tct gct ggt atc act aat ctg ctg      144
Val Arg Leu Val Val Leu Ser Ala Ser Ala Gly Ile Thr Asn Leu Leu
        35                  40                  45
gtc gct tta gct gaa gga ctg gaa cct ggc gag cga ttc gaa aaa ctc      192
Val Ala Leu Ala Glu Gly Leu Glu Pro Gly Glu Arg Phe Glu Lys Leu
    50                  55                  60
gac gct atc cgc aac atc cag ttt gcc att ctg gaa cgt ctg cgt tac      240
Asp Ala Ile Arg Asn Ile Gln Phe Ala Ile Leu Glu Arg Leu Arg Tyr
65                  70                  75                  80
ccg aac gtt atc cgt gaa gag att gaa cgt ctg ctg gag aac att act      288
Pro Asn Val Ile Arg Glu Glu Ile Glu Arg Leu Leu Glu Asn Ile Thr
                85                  90                  95
gtt ctg gca gaa gcg gcg gcg ctg gca acg tct ccg gcg ctg aca gat      336
Val Leu Ala Glu Ala Ala Ala Leu Ala Thr Ser Pro Ala Leu Thr Asp
            100                 105                 110
gag ctg gtc agc cac ggc gag ctg atg tcg acc ctg ctg ttt gtt gag      384
Glu Leu Val Ser His Gly Glu Leu Met Ser Thr Leu Leu Phe Val Glu
        115                 120                 125
atc ctg cgc gaa cgc gat gtt cag gca cag tgg ttt gat gta cgt aaa      432
Ile Leu Arg Glu Arg Asp Val Gln Ala Gln Trp Phe Asp Val Arg Lys
    130                 135                 140
gtg atg cgt acc aac gac cga ttt ggt cgt gca gag cca gat ata gcc      480
Val Met Arg Thr Asn Asp Arg Phe Gly Arg Ala Glu Pro Asp Ile Ala
145                 150                 155                 160
gcg ctg gcg gaa ctg gcc gcg ctg cag ctg ctc cca cgt ctc aat gaa      528
Ala Leu Ala Glu Leu Ala Ala Leu Gln Leu Leu Pro Arg Leu Asn Glu
                165                 170                 175
ggc tta gtg atc acc cag gga ttt atc ggt agc gaa aat aaa ggt cgt      576
Gly Leu Val Ile Thr Gln Gly Phe Ile Gly Ser Glu Asn Lys Gly Arg
            180                 185                 190
aca acg acg ctt ggc cgt gga ggc agc gat tat acg gca gcc ttg ctg      624
Thr Thr Thr Leu Gly Arg Gly Gly Ser Asp Tyr Thr Ala Ala Leu Leu
        195                 200                 205
gcg gag gct tta cac gca tct cgt gtt gat atc tgg acc gac gtc ccg      672
Ala Glu Ala Leu His Ala Ser Arg Val Asp Ile Trp Thr Asp Val Pro
    210                 215                 220
ggc atc tac acc acc gat cca cgc gta gtt tcc gca gca aaa cgc att      720
Gly Ile Tyr Thr Thr Asp Pro Arg Val Val Ser Ala Ala Lys Arg Ile
225                 230                 235                 240
gat gaa atc gcg ttt gcc gaa gcg gca gag atg gca act ttt ggt gca      768
Asp Glu Ile Ala Phe Ala Glu Ala Ala Glu Met Ala Thr Phe Gly Ala
                245                 250                 255
aaa gta ctg cat ccg gca acg ttg cta ccc gca gta cgc agc gat atc      816
Lys Val Leu His Pro Ala Thr Leu Leu Pro Ala Val Arg Ser Asp Ile
            260                 265                 270
ccg gtc ttt gtc ggc tcc agc aaa gac cca cgc gca ggt ggt acg ctg      864
Pro Val Phe Val Gly Ser Ser Lys Asp Pro Arg Ala Gly Gly Thr Leu
        275                 280                 285
gtg tgc aat aaa act gaa aat ccg ccg ctg ttc cgc gct ctg gcg ctt      912
Val Cys Asn Lys Thr Glu Asn Pro Pro Leu Phe Arg Ala Leu Ala Leu
    290                 295                 300
cgt cgc aat cag act ctg ctc act ttg cac agc ctg aat atg ctg cat      960
Arg Arg Asn Gln Thr Leu Leu Thr Leu His Ser Leu Asn Met Leu His
305                 310                 315                 320
tct cgc ggt ttc ctc gcg gaa gtt ttc ggc atc ctc gcg cgg cat aat     1008
Ser Arg Gly Phe Leu Ala Glu Val Phe Gly Ile Leu Ala Arg His Asn
                325                 330                 335
att tcg gta gac tta atc acc acg tca gaa gtg agc gtg gca tta acc     1056
Ile Ser Val Asp Leu Ile Thr Thr Ser Glu Val Ser Val Ala Leu Thr
            340                 345                 350
ctt gat acc acc ggt tca acc tcc act ggc gat acg ttg ctg acg caa     1104
Leu Asp Thr Thr Gly Ser Thr Ser Thr Gly Asp Thr Leu Leu Thr Gln
        355                 360                 365
tct ctg ctg atg gag ctt tcc gca ctg tgt cgg gtg gag gtg gaa gaa     1152
Ser Leu Leu Met Glu Leu Ser Ala Leu Cys Arg Val Glu Val Glu Glu
    370                 375                 380
ggt ctg gcg ctg gtc gcg ttg att ggc aat gac ctg tca aaa gcc tgc     1200
Gly Leu Ala Leu Val Ala Leu Ile Gly Asn Asp Leu Ser Lys Ala Cys
385                 390                 395                 400
ggc gtt ggc aaa gag gta ttc ggc gta ctg gaa ccg ttc aac att cgc     1248
Gly Val Gly Lys Glu Val Phe Gly Val Leu Glu Pro Phe Asn Ile Arg
                405                 410                 415
atg att tgt tat ggc gca tcc agc cat aac ctg tgc ttc ctg gtg ccc     1296
Met Ile Cys Tyr Gly Ala Ser Ser His Asn Leu Cys Phe Leu Val Pro
            420                 425                 430
ggc gaa gat gcc gag cag gtg gtg caa aaa ctg cat agt aat ttg ttt     1344
Gly Glu Asp Ala Glu Gln Val Val Gln Lys Leu His Ser Asn Leu Phe
        435                 440                 445
gag taa                                                             1350
Glu
 
<210>22
<211>449
<212>PRT
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<400>22
Met Ser Glu Ile Val Val Ser Lys Phe Gly Gly Thr Ser Val Ala Asp
1               5                   10                  15
Phe Asp Ala Met Asn Arg Ser Ala Asp Ile Val Leu Ser Asp Ala Asn
            20                  25                  30
Val Arg Leu Val Val Leu Ser Ala Ser Ala Gly Ile Thr Asn Leu Leu
        35                  40                  45
Val Ala Leu Ala Glu Gly Leu Glu Pro Gly Glu Arg Phe Glu Lys Leu
    50                  55                  60
Asp Ala Ile Arg Asn Ile Gln Phe Ala Ile Leu Glu Arg Leu Arg Tyr
65                  70                  75                  80
Pro Asn Val Ile Arg Glu Glu Ile Glu Arg Leu Leu Glu Asn Ile Thr
                85                  90                  95
Val Leu Ala Glu Ala Ala Ala Leu Ala Thr Ser Pro Ala Leu Thr Asp
            100                 105                 110
Glu Leu Val Ser His Gly Glu Leu Met Ser Thr Leu Leu Phe Val Glu
        115                 120                 125
Ile Leu Arg Glu Arg Asp Val Gln Ala Gln Trp Phe Asp Val Arg Lys
    130                 135                 140
Val Met Arg Thr Asn Asp Arg Phe Gly Arg Ala Glu Pro Asp Ile Ala
145                 150                 155                 160
Ala Leu Ala Glu Leu Ala Ala Leu Gln Leu Leu Pro Arg Leu Asn Glu
                165                 170                 175
Gly Leu Val Ile Thr Gln Gly Phe Ile Gly Ser Glu Asn Lys Gly Arg
            180                 185                 190
Thr Thr Thr Leu Gly Arg Gly Gly Ser Asp Tyr Thr Ala Ala Leu Leu
        195                 200                 205
Ala Glu Ala Leu His Ala Ser Arg Val Asp Ile Trp Thr Asp Val Pro
    210                 215                 220
Gly Ile Tyr Thr Thr Asp Pro Arg Val Val Ser Ala Ala Lys Arg Ile
225                 230                 235                 240
Asp Glu Ile Ala Phe Ala Glu Ala Ala Glu Met Ala Thr Phe Gly Ala
                245                 250                 255
Lys Val Leu His Pro Ala Thr Leu Leu Pro Ala Val Arg Ser Asp Ile
            260                 265                 270
Pro Val Phe Val Gly Ser Ser Lys Asp Pro Arg Ala Gly Gly Thr Leu
        275                 280                 285
Val Cys Asn Lys Thr Glu Asn Pro Pro Leu Phe Arg Ala Leu Ala Leu
    290                 295                 300
Arg Arg Asn Gln Thr Leu Leu Thr Leu His Ser Leu Asn Met Leu His
305                 310                 315                 320
Ser Arg Gly Phe Leu Ala Glu Val Phe Gly Ile Leu Ala Arg His Asn
                325                 330                 335
Ile Ser Val Asp Leu Ile Thr Thr Ser Glu Val Ser Val Ala Leu Thr
            340                 345                 350
Leu Asp Thr Thr Gly Ser Thr Ser Thr Gly Asp Thr Leu Leu Thr Gln
        355                 360                 365
Ser Leu Leu Met Glu Leu Ser Ala Leu Cys Arg Val Glu Val Glu Glu
    370                 375                 380
Gly Leu Ala Leu Val Ala Leu Ile Gly Asn Asp Leu Ser Lys Ala Cys
385                 390                 395                 400
Gly Val Gly Lys Glu Val Phe Gly Val Leu Glu Pro Phe Asn Ile Arg
                405                 410                 415
Met Ile Cys Tyr Gly Ala Ser Ser His Asn Leu Cys Phe Leu Val Pro
            420                 425                 430
Gly Glu Asp Ala Glu Gln Val Val Gln Lys Leu His Ser Asn Leu Phe
        435                 440                 445
Glu
 
<210>23
<211>879
<212>DNA
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(879)
 
<400>23
atg ttc acg gga agt att gtc gcg att gtt act ccg atg gat gaa aaa       48
Met Phe Thr Gly Ser Ile Val Ala Ile Val Thr Pro Met Asp Glu Lys
1               5                   10                  15
ggt aat gtc tgt cgg gct agc ttg aaa aaa ctg att gat tat cat gtc       96
Gly Asn Val Cys Arg Ala Ser Leu Lys Lys Leu Ile Asp Tyr His Val
            20                  25                  30
gcc agc ggt act tcg gcg atc gtt tct gtt ggc acc act ggc gag tcc      144
Ala Ser Gly Thr Ser Ala Ile Val Ser Val Gly Thr Thr Gly Glu Ser
        35                  40                  45
gct acc tta aat cat gac gaa cat gct gat gtg gtg atg atg acg ctg      192
Ala Thr Leu Asn His Asp Glu His Ala Asp Val Val Met Met Thr Leu
    50                  55                  60
gat ctg gct gat ggg cgc att ccg gta att gcc ggg acc ggc gct aac      240
Asp Leu Ala Asp Gly Arg Ile Pro Val Ile Ala Gly Thr Gly Ala Asn
65                  70                  75                  80
gct act gcg gaa gcc att agc ctg acg cag cgc ttc aat gac agt ggt      288
Ala Thr Ala Glu Ala Ile Ser Leu Thr Gln Arg Phe Asn Asp Ser Gly
                85                  90                  95
atc gtc ggc tgc ctg acg gta acc cct tac tac aat cgt ccg tcg caa      336
Ile Val Gly Cys Leu Thr Val Thr Pro Tyr Tyr Asn Arg Pro Ser Gln
            100                 105                 110
gaa ggt ttg tat cag cat ttc aaa gcc atc gct gag cat act gac ctg      384
Glu Gly Leu Tyr Gln His Phe Lys Ala Ile Ala Glu His Thr Asp Leu
        115                 120                 125
ccg caa att ctg tat aat gtg ccg tcc cgt act ggc tgc gat ctg ctc      432
Pro Gln Ile Leu Tyr Asn Val Pro Ser Arg Thr Gly Cys Asp Leu Leu
    130                 135                 140
ccg gaa acg gtg ggc cgt ctg gcg aaa gta aaa aat att atc gga atc      480
Pro Glu Thr Val Gly Arg Leu Ala Lys Val Lys Asn Ile Ile Gly Ile
145                 150                 155                 160
aaa gag gca aca ggg aac tta acg cgt gta aac cag atc aaa gag ctg      528
Lys Glu Ala Thr Gly Asn Leu Thr Arg Val Asn Gln Ile Lys Glu Leu
                165                 170                 175
gtt tca gat gat ttt gtt ctg ctg agc ggc gat gat gcg agc gcg ctg      576
Val Ser Asp Asp Phe Val Leu Leu Ser Gly Asp Asp Ala Ser Ala Leu
            180                 185                 190
gac ttc atg caa ttg ggc ggt cat ggg gtt att tcc gtt acg gct aac      624
Asp Phe Met Gln Leu Gly Gly His Gly Val Ile Ser Val Thr Ala Asn
        195                 200                 205
gtc gca gcg cgt gat atg gcc cag atg tgc aaa ctg gca gca gaa ggg      672
Val Ala Ala Arg Asp Met Ala Gln Met Cys Lys Leu Ala Ala Glu Gly
    210                 215                 220
cat ttt gcc gag gca cgc gtt att aat cag cgt ctg atg cca tta cac      720
His Phe Ala Glu Ala Arg Val Ile Asn Gln Arg Leu Met Pro Leu His
225                 230                 235                 240
aac aaa cta ttt gtc gaa ccc aat cca atc ccg gtg aaa tgg gca tgt      768
Asn Lys Leu Phe Val Glu Pro Asn Pro Ile Pro Val Lys Trp Ala Cys
                245                 250                 255
aag gaa ctg ggt ctt gtg gcg acc gat acg ctg cgc ctg cca atg aca      816
Lys Glu Leu Gly Leu Val Ala Thr Asp Thr Leu Arg Leu Pro Met Thr
            260                 265                 270
cca atc acc gac agt ggt cgt gag acg gtc aga gcg gcg ctt aag cat      864
Pro Ile Thr Asp Ser Gly Arg Glu Thr Val Arg Ala Ala Leu Lys His
        275                 280                 285
gcc ggt ttg ctg taa                                                  879
Ala Gly Leu Leu
290
 
<210>24
<211>292
<212>PRT
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<400>24
Met Phe Thr Gly Ser Ile Val Ala Ile Val Thr Pro Met Asp Glu Lys
1               5                   10                  15
Gly Asn Val Cys Arg Ala Ser Leu Lys Lys Leu Ile Asp Tyr His Val
            20                  25                  30
Ala Ser Gly Thr Ser Ala Ile Val Ser Val Gly Thr Thr Gly Glu Ser
        35                  40                  45
Ala Thr Leu Asn His Asp Glu His Ala Asp Val Val Met Met Thr Leu
    50                  55                  60
Asp Leu Ala Asp Gly Arg Ile Pro Val Ile Ala Gly Thr Gly Ala Asn
65                  70                  75                  80
Ala Thr Ala Glu Ala Ile Ser Leu Thr Gln Arg Phe Asn Asp Ser Gly
                85                  90                  95
Ile Val Gly Cys Leu Thr Val Thr Pro Tyr Tyr Asn Arg Pro Ser Gln
            100                 105                 110
Glu Gly Leu Tyr Gln His Phe Lys Ala Ile Ala Glu His Thr Asp Leu
        115                 120                 125
Pro Gln Ile Leu Tyr Asn Val Pro Ser Arg Thr Gly Cys Asp Leu Leu
    130                 135                 140
Pro Glu Thr Val Gly Arg Leu Ala Lys Val Lys Asn Ile Ile Gly Ile
145                 150                 155                 160
Lys Glu Ala Thr Gly Asn Leu Thr Arg Val Asn Gln Ile Lys Glu Leu
                165                 170                 175
Val Ser Asp Asp Phe Val Leu Leu Ser Gly Asp Asp Ala Ser Ala Leu
            180                 185                 190
Asp Phe Met Gln Leu Gly Gly His Gly Val Ile Ser Val Thr Ala Asn
        195                 200                 205
Val Ala Ala Arg Asp Met Ala Gln Met Cys Lys Leu Ala Ala Glu Gly
    210                 215                 220
His Phe Ala Glu Ala Arg Val Ile Asn Gln Arg Leu Met Pro Leu His
225                 230                 235                 240
Asn Lys Leu Phe Val Glu Pro Asn Pro Ile Pro Val Lys Trp Ala Cys
                245                 250                 255
Lys Glu Leu Gly Leu Val Ala Thr Asp Thr Leu Arg Leu Pro Met Thr
            260                 265                 270
Pro Ile Thr Asp Ser Gly Arg Glu Thr Val Arg Ala Ala Leu Lys His
        275                 280                 285
Ala Gly Leu Leu
    290
 
<210>25
<211>822
<212>DNA
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<220>
<221>CDS
<222>(1)..(822)
 
<400>25
atg cat gat gca aac atc cgc gtt gcc atc gcg gga gcc ggg ggg cgt       48
Met His Asp Ala Asn Ile Arg Val Ala Ile Ala Gly Ala Gly Gly Arg
1               5                   10                  15
atg ggc cgc cag ttg att cag gcg gcg ctg gca tta gag ggc gtg cag       96
Met Gly Arg Gln Leu Ile Gln Ala Ala Leu Ala Leu Glu Gly Val Gln
            20                  25                  30
ttg ggc gct gcg ctg gag cgt gaa gga tct tct tta ctg ggc agc gac      144
Leu Gly Ala Ala Leu Glu Arg Glu Gly Ser Ser Leu Leu Gly Ser Asp
        35                  40                  45
gcc ggt gag ctg gcc gga gcc ggg aaa aca ggc gtt acc gtg caa agc      192
Ala Gly Glu Leu Ala Gly Ala Gly Lys Thr Gly Val Thr Val Gln Ser
    50                  55                  60
agc ctc gat gcg gta aaa gat gat ttt gat gtg ttt atc gat ttt acc      240
Ser Leu Asp Ala Val Lys Asp Asp Phe Asp Val Phe Ile Asp Phe Thr
65                  70                  75                  80
cgt ccg gaa ggt acg ctg aac cat ctc gct ttt tgt cgc cag cat ggc      288
Arg Pro Glu Gly Thr Leu Asn His Leu Ala Phe Cys Arg Gln His Gly
                85                  90                  95
aaa ggg atg gtg atc ggc act acg ggg ttt gac gaa gcc ggt aaa caa      336
Lys Gly Met Val Ile Gly Thr Thr Gly Phe Asp Glu Ala Gly Lys Gln
            100                 105                 110
gca att cgt gac gcc gct gcc gat att gcg att gtc ttt gct gcc aat      384
Ala Ile Arg Asp Ala Ala Ala Asp Ile Ala Ile Val Phe Ala Ala Asn
        115                 120                 125
ttt agc gtt ggc gtt aac gtc atg ctt aag ctg ctg gag aaa gca gcc      432
Phe Ser Val Gly Val Asn Val Met Leu Lys Leu Leu Glu Lys Ala Ala
    130                 135                 140
aaa gtg atg ggt gac tac acc gat atc gaa att att gaa gca cat cat      480
Lys Val Met Gly Asp Tyr Thr Asp Ile Glu Ile Ile Glu Ala His His
145                 150                 155                 160
aga cat aaa gtt gat gcg ccg tca ggc acc gca ctg gca atg gga gag      528
Arg His Lys Val Asp Ala Pro Ser Gly Thr Ala Leu Ala Met Gly Glu
                165                 170                 175
gcg atc gcc cac gcc ctt gat aaa gat ctg aaa gat tgc gcg gtc tac      576
Ala Ile Ala His Ala Leu Asp Lys Asp Leu Lys Asp Cys Ala Val Tyr
            180                 185                 190
agt cgt gaa ggc cac acc ggt gaa cgt gtg cct ggc acc att ggt ttt      624
Ser Arg Glu Gly His Thr Gly Glu Arg Val Pro Gly Thr Ile Gly Phe
        195                 200                 205
gcc acc gtg cgt gca ggt gac atc gtt ggt gaa cat acc gcg atg ttt      672
Ala Thr Val Arg Ala Gly Asp Ile Val Gly Glu His Thr Ala Met Phe
    210                 215                 220
gcc gat att ggc gag cgt ctg gag atc acc cat aag gcg tcc agc cgt      720
Ala Asp Ile Gly Glu Arg Leu Glu Ile Thr His Lys Ala Ser Ser Arg
225                 230                 235                 240
atg aca ttt gct aac ggc gcg gta aga tcg gct ttg tgg ttg agt ggt      768
Met Thr Phe Ala Asn Gly Ala Val Arg Ser Ala Leu Trp Leu Ser Gly
                245                 250                 255
aag gaa agc ggt ctt ttt gat atg cga gat gta ctt gat ctc aat aat      816
Lys Glu Ser Gly Leu Phe Asp Met Arg Asp Val Leu Asp Leu Asn Asn
            260                 265                 270
ttg taa                                                              822
Leu
 
<210>26
<211>273
<212>PRT
<213>大肠杆菌(Escherichia coli)
 
<400>26
Met His Asp Ala Asn Ile Arg Val Ala Ile Ala Gly Ala Gly Gly Arg
1               5                   10                  15
Met Gly Arg Gln Leu Ile Gln Ala Ala Leu Ala Leu Glu Gly Val Gln
            20                  25                  30
Leu Gly Ala Ala Leu Glu Arg Glu Gly Ser Ser Leu Leu Gly Ser Asp
        35                  40                  45
Ala Gly Glu Leu Ala Gly Ala Gly Lys Thr Gly Val Thr Val Gln Ser
    50                  55                  60
Ser Leu Asp Ala Val Lys Asp Asp Phe Asp Val Phe Ile Asp Phe Thr
65                  70                  75                  80
Arg Pro Glu Gly Thr Leu Asn His Leu Ala Phe Cys Arg Gln His Gly
                85                  90                  95
Lys Gly Met Val Ile Gly Thr Thr Gly Phe Asp Glu Ala Gly Lys Gln
            100                 105                 110
Ala Ile Arg Asp Ala Ala Ala Asp Ile Ala Ile Val Phe Ala Ala Asn
        115                 120                 125
Phe Ser Val Gly Val Asn Val Met Leu Lys Leu Leu Glu Lys Ala Ala
    130                 135                 140
Lys Val Met Gly Asp Tyr Thr Asp Ile Glu Ile Ile Glu Ala His His
145                 150                 155                 160
Arg His Lys Val Asp Ala Pro Ser Gly Thr Ala Leu Ala Met Gly Glu
                165                 170                 175
Ala Ile Ala His Ala Leu Asp Lys Asp Leu Lys Asp Cys Ala Val Tyr
            180                 185                 190
Ser Arg Glu Gly His Thr Gly Glu Arg Val Pro Gly Thr Ile Gly Phe
        195                 200                 205
Ala Thr Val Arg Ala Gly Asp Ile Val Gly Glu His Thr Ala Met Phe
    210                 215                 220
Ala Asp Ile Gly Glu Arg Leu Glu Ile Thr His Lys Ala Ser Ser Arg
225                 230                 235                 240
Met Thr Phe Ala Asn Gly Ala Val Arg Ser Ala Leu Trp Leu Ser Gly
                245                 250                 255
Lys Glu Ser Gly Leu Phe Asp Met Arg Asp Val Leu Asp Leu Asn Asn
            260                 265                 270
Leu

Claims (18)

1.一种具有L-赖氨酸生产能力的大肠杆菌,其特征在于该大肠杆菌经过修饰而降低了内消旋α,ε-二氨基庚二酸合成途径的1种或2种以上的酶的活性,并且导入了编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因。
2.根据权利要求1所述的大肠杆菌,其中,所述内消旋α,ε-二氨基庚二酸合成途径的酶选自2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶、琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶、琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶以及二氨基庚二酸差向异构酶。
3.根据权利要求2所述的大肠杆菌,其中,所述2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶、琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶、琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶以及二氨基庚二酸差向异构酶分别由dapD基因、dapC基因、dapE基因以及dapF基因编码。
4.根据权利要求3所述的大肠杆菌,其中,所述内消旋α,ε-二氨基庚二酸合成途径的酶的活性是通过降低所述基因的表达量或破坏所述基因而降低的。
5.根据权利要求2~4中任一项所述的大肠杆菌,其经过修饰而至少降低了2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶活性。
6.根据权利要求1~5中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述编码二氨基庚二酸脱氢酶的基因是棒状杆菌型细菌的ddh基因。
7.根据权利要求2~6中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶是下述(A)或(B)所述的蛋白质:
(A)具有SEQ ID NO:2所示的氨基酸序列的蛋白质;
(B)具有在SEQ ID NO:2所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶活性的蛋白质。
8.根据权利要求2~7中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶是下述(C)或(D)所述的蛋白质:
(C)具有SEQ ID NO:4所示的氨基酸序列的蛋白质;
(D)具有在SEQ ID NO:4所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶活性的蛋白质。
9.根据权利要求2~8中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶是下述(E)或(F)所述的蛋白质:
(E)具有SEQ ID NO:6所示的氨基酸序列的蛋白质;
(F)具有在SEQ ID NO:6所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶活性的蛋白质。
10.根据权利要求2~9中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述二氨基庚二酸差向异构酶是下述(G)或(H)所述的蛋白质:
(G)具有SEQ ID NO:8所示的氨基酸序列的蛋白质;
(H)具有在SEQ ID NO:8所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有二氨基庚二酸差向异构酶活性的蛋白质。
11.根据权利要求3~10中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述dapD基因是下述(a)或(b)所述的DNA:
(a)包含SEQ ID NO:1的碱基序列的DNA;或
(b)与SEQ ID NO:1的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,并且编码具有2,3,4,5-四氢吡啶-2,6-二羧酸N-琥珀酰转移酶活性的蛋白质的DNA。
12.根据权利要求3~11中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述dapC基因是下述(c)或(d)所述的DNA:
(c)包含SEQ ID NO:3的碱基序列的DNA;或
(d)与SEQ ID NO:3的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,并且编码具有琥珀酰二氨基庚二酸转氨酶活性的蛋白质的DNA。
13.根据权利要求3~12中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述dapE基因是下述(e)或(f)所述的DNA:
(e)包含SEQ ID NO:5的碱基序列的DNA;或
(f)与SEQ ID NO:5的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,且编码具有琥珀酰二氨基庚二酸脱琥珀酰基酶活性的蛋白质的DNA。
14.根据权利要求3~13中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述dapF基因是下述(g)或(h)所述的DNA:
(g)包含SEQ ID NO:7的碱基序列的DNA;或
(h)与SEQ ID NO:7的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,且编码具有二氨基庚二酸差向异构酶活性的蛋白质的DNA。
15.根据权利要求1~14中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述二氨基庚二酸脱氢酶是下述(I)或(J)所述的蛋白质:
(I)具有SEQ ID NO:10、12、14、16或18所示的氨基酸序列的蛋白质;
(J)具有在SEQ ID NO:10、12、14、16或18所示的氨基酸序列中包含1个或数个氨基酸的取代、缺失、插入或添加而得到的氨基酸序列,且具有二氨基庚二酸脱氢酶活性的蛋白质。
16.根据权利要求6~13中任一项所述的大肠杆菌,其中,所述ddh基因是下述(i)或(j)所述的DNA:
(i)包含SEQ ID NO:9、11、13、15或17的碱基序列的DNA;或
(j)与SEQ ID NO:9、11、13、15或17的碱基序列或能够由该碱基序列制备的探针在严格条件下杂交,且编码具有二氨基庚二酸脱氢酶活性的蛋白质的DNA。
17.根据权利要求1~16中任一项所述的大肠杆菌,该大肠杆菌还具有解除了由L-赖氨酸导致的反馈抑制的二氢吡啶二羧酸合酶以及解除了由L-赖氨酸导致的反馈抑制的天冬氨酸激酶,并且该大肠杆菌的二氢吡啶二羧酸还原酶活性得到了增强。
18.一种生产L-赖氨酸的方法,其特征在于,在培养基中培养权利要求1~17中任一项所述的大肠杆菌,并且从该培养基中收集L-赖氨酸。
CN200880100226.1A 2007-07-23 2008-07-22 L-赖氨酸的生产方法 Active CN101765659B (zh)

Applications Claiming Priority (3)

Application Number Priority Date Filing Date Title
JP2007190795A JP2010226956A (ja) 2007-07-23 2007-07-23 L−リジンの製造法
JP190795/07 2007-07-23
PCT/JP2008/063126 WO2009014117A1 (ja) 2007-07-23 2008-07-22 L-リジンの製造法

Publications (2)

Publication Number Publication Date
CN101765659A true CN101765659A (zh) 2010-06-30
CN101765659B CN101765659B (zh) 2014-09-24

Family

ID=40281368

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
CN200880100226.1A Active CN101765659B (zh) 2007-07-23 2008-07-22 L-赖氨酸的生产方法

Country Status (9)

Country Link
US (1) US20100190217A1 (zh)
EP (1) EP2180052B1 (zh)
JP (1) JP2010226956A (zh)
KR (1) KR101537508B1 (zh)
CN (1) CN101765659B (zh)
BR (1) BRPI0814659B1 (zh)
ES (1) ES2403199T3 (zh)
PL (1) PL2180052T3 (zh)
WO (1) WO2009014117A1 (zh)

Cited By (6)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
CN106190997A (zh) * 2016-07-20 2016-12-07 清华大学 一种nadh依赖性的二氨基庚二酸脱氢酶及其应用
CN107922954A (zh) * 2015-07-03 2018-04-17 Cj第制糖株式会社 具有l‑赖氨酸生产力的微生物和使用其生产l‑赖氨酸的方法
CN108504617A (zh) * 2018-04-10 2018-09-07 江南大学 一种高产l-赖氨酸的大肠杆菌重组菌及其构建方法
CN110741091A (zh) * 2017-05-19 2020-01-31 齐默尔根公司 增加nadph的生物合成途径的基因组工程化
CN111411092A (zh) * 2020-03-08 2020-07-14 安徽丰原发酵技术工程研究有限公司 高产l-赖氨酸的谷氨酸棒状杆菌及其应用
WO2022037338A1 (zh) 2020-08-19 2022-02-24 中国科学院天津工业生物技术研究所 具有启动子活性的多核苷酸及其在生产氨基酸中的应用

Families Citing this family (11)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
US7915018B2 (en) 2004-10-22 2011-03-29 Ajinomoto Co., Inc. Method for producing L-amino acids using bacteria of the Enterobacteriaceae family
EP2004803A2 (en) 2006-03-23 2008-12-24 Ajinomoto Co., Inc. A method for producing an l-amino acid using bacterium of theenterobacteriaceae family with attenuated expression of a gene coding for small rna
JP2011167071A (ja) * 2008-05-22 2011-09-01 Ajinomoto Co Inc L−アミノ酸の製造法
JP2012223092A (ja) 2009-08-28 2012-11-15 Ajinomoto Co Inc L−アミノ酸の製造法
JP2013074795A (ja) 2010-02-08 2013-04-25 Ajinomoto Co Inc 変異型rpsA遺伝子及びL−アミノ酸の製造法
JP2014036576A (ja) 2010-12-10 2014-02-27 Ajinomoto Co Inc L−アミノ酸の製造法
BR112013016373B1 (pt) 2011-11-11 2021-05-18 Ajinomoto Co., Inc método para produzir uma substância alvo
KR101518860B1 (ko) * 2013-10-11 2015-05-12 씨제이제일제당 (주) L-아미노산의 생산 방법
JP2017131111A (ja) 2014-06-03 2017-08-03 味の素株式会社 L−アミノ酸の製造法
US10920189B2 (en) * 2019-06-21 2021-02-16 Inscripta, Inc. Genome-wide rationally-designed mutations leading to enhanced lysine production in E. coli
CN116042416A (zh) * 2023-01-09 2023-05-02 天津科技大学 高产ε-聚赖氨酸的多基因过表达链霉菌工程菌株及方法与应用

Family Cites Families (16)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
US5830716A (en) * 1993-10-28 1998-11-03 Ajinomoto Co., Inc. Increased amounts of substances by modifying a microorganism to increase production of NADPH from NADH
JPH07155184A (ja) * 1993-12-08 1995-06-20 Ajinomoto Co Inc 発酵法によるl−リジンの製造法
JP4075087B2 (ja) * 1996-12-05 2008-04-16 味の素株式会社 L−リジンの製造法
EP1015621B1 (de) * 1997-10-04 2005-03-09 Degussa AG Verfahren zur mikrobiellen herstellung von aminosäuren der aspartat- und/oder glutamatfamilie und im verfahren einsetzbare mittel
JP4380029B2 (ja) * 2000-07-05 2009-12-09 味の素株式会社 微生物を利用した物質の製造法
US7049106B2 (en) * 2001-04-10 2006-05-23 Degussa Ag Process for the production of L-amino acids by fermentation using coryneform bacteria with an attenuated mqo gene
JP3732789B2 (ja) * 2002-02-15 2006-01-11 株式会社トプコン 眼特性測定装置用模型眼及びその校正方法
WO2005010175A1 (en) * 2003-07-29 2005-02-03 Ajinomoto Co., Inc. Method for producing l-lysine or l-threonine using escherichia bacteria having attnuated malic enzyme activity
ES2331956T3 (es) * 2004-01-30 2010-01-21 Ajinomoto Co., Inc. Microorganismo que produce l-aminoacidos y procedimiento para producir l-aminoacidos.
US7915018B2 (en) * 2004-10-22 2011-03-29 Ajinomoto Co., Inc. Method for producing L-amino acids using bacteria of the Enterobacteriaceae family
US7547531B2 (en) * 2005-01-18 2009-06-16 Ajinomoto Co., Inc. L-amino acid producing microorganism which has been modified to inactive the fimH gene, and a method for producing I-amino acid
WO2007037460A1 (en) * 2005-09-27 2007-04-05 Ajinomoto Co., Inc. An l-amino acid-producing bacterium and a method for producing l-amino acids
EP1929028A1 (en) * 2005-09-27 2008-06-11 Ajinomoto Co., Inc. An l-amino acid-producing bacterium and a method for producing l-amino acids
EP2004803A2 (en) * 2006-03-23 2008-12-24 Ajinomoto Co., Inc. A method for producing an l-amino acid using bacterium of theenterobacteriaceae family with attenuated expression of a gene coding for small rna
JP2009165355A (ja) * 2006-04-28 2009-07-30 Ajinomoto Co Inc L−アミノ酸を生産する微生物及びl−アミノ酸の製造法
US8298295B2 (en) * 2007-09-28 2012-10-30 Intel Corporation Theft-deterrence method and apparatus for processor based devices

Cited By (7)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
CN107922954A (zh) * 2015-07-03 2018-04-17 Cj第制糖株式会社 具有l‑赖氨酸生产力的微生物和使用其生产l‑赖氨酸的方法
CN107922954B (zh) * 2015-07-03 2022-01-11 Cj第一制糖株式会社 具有l-赖氨酸生产力的微生物和使用其生产l-赖氨酸的方法
CN106190997A (zh) * 2016-07-20 2016-12-07 清华大学 一种nadh依赖性的二氨基庚二酸脱氢酶及其应用
CN110741091A (zh) * 2017-05-19 2020-01-31 齐默尔根公司 增加nadph的生物合成途径的基因组工程化
CN108504617A (zh) * 2018-04-10 2018-09-07 江南大学 一种高产l-赖氨酸的大肠杆菌重组菌及其构建方法
CN111411092A (zh) * 2020-03-08 2020-07-14 安徽丰原发酵技术工程研究有限公司 高产l-赖氨酸的谷氨酸棒状杆菌及其应用
WO2022037338A1 (zh) 2020-08-19 2022-02-24 中国科学院天津工业生物技术研究所 具有启动子活性的多核苷酸及其在生产氨基酸中的应用

Also Published As

Publication number Publication date
EP2180052A4 (en) 2011-06-29
ES2403199T3 (es) 2013-05-16
CN101765659B (zh) 2014-09-24
BRPI0814659B1 (pt) 2023-01-17
PL2180052T3 (pl) 2013-06-28
KR20100056460A (ko) 2010-05-27
BRPI0814659A2 (pt) 2014-10-21
WO2009014117A1 (ja) 2009-01-29
KR101537508B1 (ko) 2015-07-17
US20100190217A1 (en) 2010-07-29
EP2180052A1 (en) 2010-04-28
JP2010226956A (ja) 2010-10-14
EP2180052B1 (en) 2013-01-23

Similar Documents

Publication Publication Date Title
CN101765659A (zh) L-赖氨酸的生产方法
CN1908174B (zh) 生产l-赖氨酸的方法
CN1305002A (zh) 发酵生产l-氨基酸的方法
EP1253195B1 (en) Process for producing l-lysine
WO2020204427A1 (ko) 신규 l-트립토판 배출 단백질 변이체 및 이를 이용한 l-트립토판을 생산하는 방법
JP4088982B2 (ja) 発酵法によるl−アミノ酸の製造法
US20040142435A1 (en) Method for producing L-amino acid using methylotroph
CN1346402A (zh) L-氨基酸生产菌以及用于生产l-氨基酸的方法
US20060286645A1 (en) Polynucleotide constructs for increased lysine production
EP0857784A2 (en) Method for producing L-lysine
WO2003040373A2 (en) Production of l-lysine by genetically modified corynebacterium glutamicum strains
RU2001130146A (ru) Бактерия, продуцирующая l-аминокислоту, и способ получения l-аминокислоты
KR20040041576A (ko) 화학적 화합물 ⅱ를 생산하는 코리네형 세균
PL196781B1 (pl) Mikroorganizm wytwarzający kwas L-glutaminowy i sposób wytwarzania kwasu L-glutaminowego
CN1934265A (zh) 使用棒状细菌生产l-氨基酸的方法
CN107922955B (zh) 用于产生腐胺或鸟氨酸的微生物和使用其产生腐胺或鸟氨酸的方法
KR20020013777A (ko) 트레오닌 및 이소류신의 제조방법
WO2021150029A1 (ko) Nadp 의존적 글리세르알데하이드-3-포스페이트 디하이드로지나제를 포함하는 미생물을 이용하여 l-아미노산을 생산하는 방법
CN112980867A (zh) 一种改造谷氨酸棒杆菌启动子的重组菌株及其构建方法与产l-氨基酸的应用
Ohshima et al. Biochemistry and biotechnology of amino acid dehydrogenases
WO2021049866A1 (ko) L-쓰레오닌 배출 단백질의 변이체 및 이를 이용한 l-쓰레오닌 생산 방법
KR20020073153A (ko) L-아미노산의 제조법 및 신규 유전자
WO2022163951A1 (ko) 신규한 단백질 변이체 및 이를 이용한 l-라이신 생산 방법
CA2299105A1 (en) Process for the fermentative production of l-amino acids using coryneform bacteria
SK170597A3 (en) Bacteria belonging to the genus serratia and process for producing l-lysine

Legal Events

Date Code Title Description
C06 Publication
PB01 Publication
C10 Entry into substantive examination
SE01 Entry into force of request for substantive examination
C14 Grant of patent or utility model
GR01 Patent grant