KR20100056460A - L-리신의 제조법 - Google Patents

L-리신의 제조법 Download PDF

Info

Publication number
KR20100056460A
KR20100056460A KR1020107003129A KR20107003129A KR20100056460A KR 20100056460 A KR20100056460 A KR 20100056460A KR 1020107003129 A KR1020107003129 A KR 1020107003129A KR 20107003129 A KR20107003129 A KR 20107003129A KR 20100056460 A KR20100056460 A KR 20100056460A
Authority
KR
South Korea
Prior art keywords
ala
val
gly
leu
asp
Prior art date
Application number
KR1020107003129A
Other languages
English (en)
Other versions
KR101537508B1 (ko
Inventor
히데타카 도이
다쿠지 우에다
Original Assignee
아지노모토 가부시키가이샤
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by 아지노모토 가부시키가이샤 filed Critical 아지노모토 가부시키가이샤
Publication of KR20100056460A publication Critical patent/KR20100056460A/ko
Application granted granted Critical
Publication of KR101537508B1 publication Critical patent/KR101537508B1/ko

Links

Classifications

    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C12BIOCHEMISTRY; BEER; SPIRITS; WINE; VINEGAR; MICROBIOLOGY; ENZYMOLOGY; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING
    • C12PFERMENTATION OR ENZYME-USING PROCESSES TO SYNTHESISE A DESIRED CHEMICAL COMPOUND OR COMPOSITION OR TO SEPARATE OPTICAL ISOMERS FROM A RACEMIC MIXTURE
    • C12P13/00Preparation of nitrogen-containing organic compounds
    • C12P13/04Alpha- or beta- amino acids
    • C12P13/08Lysine; Diaminopimelic acid; Threonine; Valine
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C12BIOCHEMISTRY; BEER; SPIRITS; WINE; VINEGAR; MICROBIOLOGY; ENZYMOLOGY; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING
    • C12NMICROORGANISMS OR ENZYMES; COMPOSITIONS THEREOF; PROPAGATING, PRESERVING, OR MAINTAINING MICROORGANISMS; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING; CULTURE MEDIA
    • C12N9/00Enzymes; Proenzymes; Compositions thereof; Processes for preparing, activating, inhibiting, separating or purifying enzymes
    • C12N9/10Transferases (2.)
    • C12N9/1025Acyltransferases (2.3)
    • C12N9/1029Acyltransferases (2.3) transferring groups other than amino-acyl groups (2.3.1)
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C12BIOCHEMISTRY; BEER; SPIRITS; WINE; VINEGAR; MICROBIOLOGY; ENZYMOLOGY; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING
    • C12NMICROORGANISMS OR ENZYMES; COMPOSITIONS THEREOF; PROPAGATING, PRESERVING, OR MAINTAINING MICROORGANISMS; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING; CULTURE MEDIA
    • C12N9/00Enzymes; Proenzymes; Compositions thereof; Processes for preparing, activating, inhibiting, separating or purifying enzymes
    • C12N9/10Transferases (2.)
    • C12N9/1096Transferases (2.) transferring nitrogenous groups (2.6)
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C12BIOCHEMISTRY; BEER; SPIRITS; WINE; VINEGAR; MICROBIOLOGY; ENZYMOLOGY; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING
    • C12NMICROORGANISMS OR ENZYMES; COMPOSITIONS THEREOF; PROPAGATING, PRESERVING, OR MAINTAINING MICROORGANISMS; MUTATION OR GENETIC ENGINEERING; CULTURE MEDIA
    • C12N9/00Enzymes; Proenzymes; Compositions thereof; Processes for preparing, activating, inhibiting, separating or purifying enzymes
    • C12N9/90Isomerases (5.)

Landscapes

  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Life Sciences & Earth Sciences (AREA)
  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Zoology (AREA)
  • Engineering & Computer Science (AREA)
  • Wood Science & Technology (AREA)
  • Genetics & Genomics (AREA)
  • Bioinformatics & Cheminformatics (AREA)
  • Microbiology (AREA)
  • Biotechnology (AREA)
  • Biochemistry (AREA)
  • General Engineering & Computer Science (AREA)
  • General Health & Medical Sciences (AREA)
  • Biomedical Technology (AREA)
  • Molecular Biology (AREA)
  • Medicinal Chemistry (AREA)
  • Chemical Kinetics & Catalysis (AREA)
  • General Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Preparation Of Compounds By Using Micro-Organisms (AREA)
  • Micro-Organisms Or Cultivation Processes Thereof (AREA)
  • Enzymes And Modification Thereof (AREA)

Abstract

L-리신 생산능을 갖는 에스케리키아 콜라이로서, 메소-α,ε-디아미노피멜산 합성 경로의 1 또는 2 이상의 효소, 예를 들면 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제, 또는 디아미노피멜산 에피머라제의 활성이 저하되도록 개변되고, 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자가 도입된 에스케리키아 콜라이를 배지 중에서 배양하고, 당해 배지로부터 L-리신을 채취함으로써, L-리신을 제조한다.

Description

L-리신의 제조법{Method for production of L-lysine}
본 발명은, 에스케리키아 콜라이를 사용한 L-리신의 제조법에 관한 것이다. L-리신은 필수 아미노산이며, 의약이나, 동물용 사료 첨가물과 같은 여러 가지 영양 혼합물의 컴포넌트로서 이용된다.
L-리신 등의 L-아미노산은, 이들의 L-아미노산 생산능을 갖는 코리네형 세균 또는 에스케리키아속 세균 등의 아미노산 생산균을 사용하여 발효법에 의해 공업 생산되고 있다. 이러한 아미노산 생산균으로서는, 생산성을 향상시키기 위해서, 자연계로부터 분리한 균주 또는 당해 균주의 인공 변이주, 또는 유전자 재조합에 의해 L-아미노산 생합성 효소 활성이 증강된 재조합체 등이 사용되고 있다. L-리신의 제조법으로서는 예를 들면, 특허문헌 1 내지 4에 기재된 방법을 들 수 있다.
L-리신 등의 아미노산 생산능을 향상시키는 방법으로서, 목적으로 하는 아미노산에 고유의 생합성 경로의 효소의 발현량을 강화하는 방법 이외에, 호흡쇄 경로를 개변하여 에너지 효율을 개선하는 방법(특허문헌 5), 니코틴아미드 뉴클레오타이드 트랜스하이드로게나제 유전자를 증폭시켜 니코틴아미드 아데닌 디뉴클레오타이드 인산 생산능을 상승시키는 방법(특허문헌 6)이 개발되어 있다.
또한 다양한 아미노산 생합성의 공통 경로를 개변하는 방법으로서, 피루브산 카르복실라제 활성을 증가시킨 코리네형 세균 L-리신 생산균(특허문헌 7), 피루브산 키나제를 결손시킨 에스케리키아속 L-리신 생산균(특허문헌 8), 말레이트 퀴논 옥시도리덕타제(malate quinone oxidoreductase)를 결손시킨 코리네형 세균 L-리신 생산균(특허문헌 9) 등의, 보충 경로를 개변한 L-아미노산 생산균이 알려져 있다.
L-리신의 전구체로서 메소-α,ε-디아미노피멜산(이하, 「메소-DAP」라고도 한다)이 존재한다. 메소-DAP는 L-리신의 전구체인 동시에, 세포벽의 구성 성분으로서 세균의 생육에 필수적인 물질이다. 에스케리키아속 세균의 메소-DAP 합성에 관해서는, 그 전구체인 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산(이하, 「THDP」라고도 한다)으로부터, 메소-DAP 합성 경로에 속하는 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제(이하, 「DapD」라고도 한다. 비특허문헌 1), 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제(이하, 「DapC」라고도 한다. 비특허문헌 2), 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제(이하, 「DapE」라고도 한다. 비특허문헌 3), 디아미노피멜산 에피머라제(이하, 「DapF」라고도 한다. 비특허문헌 4)와 같은 4개의 효소의 기능에 의해 메소-DAP이 합성되는 것이 알려져 있다. 코리네형 세균에 있어서는, THDP를 전구체로 하는 메소-DAP 합성 경로가 별도로 존재하고, 메소-DAP 탈수소효소(이하, 「디아미노피멜산 데하이드로게나제」또는 「DDH」라고도 한다)를 사용한 1단계의 반응에 의해 THDP로부터 메소-DAP이 합성되는 것이 밝혀져 있으며, DDH 발현이 메소-DAP의 제조에 유용한 것이 알려져 있다(특허문헌 10). 또한, 에스케리키아속 세균의 L-리신 생합성의 율속 단계를 조사하는 과정에서, 메소-DAP 합성 경로에 속하는 효소의 활성을 증강시키는 대신에, 코리네형 세균의 DDH를 암호화하는 유전자를 에스케리키아속의 L-리신 생산균에 도입하여 L-리신 생산을 실시한 것이 개시되어 있다(특허문헌 13). 그러나, 에스케리키아속 세균에 있어서 DDH를 발현시킬 때에, 메소-DAP 합성 경로에 속하는 효소의 활성을 저하시키는 것이, L-리신 생산에 유효한 것은 예상되지 않았다.
특허문헌 1: 일본 공개특허공보 제(평)10-165180호
특허문헌 2: 일본 공개특허공보 제(평)11-192088호
특허문헌 3: 일본 공개특허공보 2000-253879호
특허문헌 4: 일본 공개특허공보 2001-057896호
특허문헌 5: 일본 공개특허공보 2002-17363호
특허문헌 6: 일본 특허공보 제2817400호
특허문헌 7: 일본 국제공개특허공보 2002-508921호
특허문헌 8: 국제공개 제WO03/008600호 팜플렛
특허문헌 9: 미국 특허출원공개공보 제2003/0044943호
특허문헌 10: 일본 공개특허공보 제(소)61-289887호
특허문헌 11: 국제공개 제WO2006/093322호
특허문헌 12: 미국 특허출원공개공보 제2006/0160191호
특허문헌 13: 미국 특허공고 제6040160호
비특허문헌 1: Richaud, C. et al., J. Biol. Chem., 259(23):14824-14828, 1984
비특허문헌 2: Heimberg, H. et al., Gene. 90(1):69-78, 1990
비특허문헌 3: Bouvier, J. et al., J. Bacteriol., 174(16):5265-71, 1992
비특허문헌 4: Wiseman, J. S. et al., J. Biol. Chem., 259(14):8907-14, 1984
본 발명은, L-리신의 생산능이 향상된 에스케리키아 콜라이 및 이를 사용한 L-리신의 제조법을 제공하는 것을 목적으로 한다.
본 발명자들은 상기 과제를 해결하기 위해 예의 검토를 실시한 결과, 에스케리키아 콜라이를, 메소-DAP 합성 경로에 속하는 효소의 활성이 저하되도록 개변하고, 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자를 도입함으로써, L-리신 생산능을 향상시킬 수 있는 것을 밝혀내고, 이 지견에 기초하여 본 발명을 완성하였다.
즉, 본 발명은 이하와 같다.
(1) L-리신 생산능을 갖는 에스케리키아 콜라이로서, 메소-α,ε-디아미노피멜산 합성 경로의 1 또는 2 이상의 효소의 활성이 저하되도록 개변되고, 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자가 도입된 것을 특징으로 하는 에스케리키아 콜라이.
(2) 상기 메소-α,ε-디아미노피멜산 합성 경로의 효소가, 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제, 및 디아미노피멜산 에피머라제로부터 선택되는, 상기 에스케리키아 콜라이.
(3) 상기 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제, 및 디아미노피멜산 에피머라제가, 각각 dapD 유전자, dapC 유전자, dapE 유전자 및 dapF 유전자에 의해 암호화되는, 상기 에스케리키아 콜라이.
(4) 상기 유전자의 발현량을 저하시키거나, 또는 이러한 유전자를 파괴함으로써, 메소-α,ε-디아미노피멜산 합성 경로의 효소의 활성이 저하된, 상기 에스케리키아 콜라이.
(5) 적어도 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제 활성이 저하되도록 개변된, 상기 에스케리키아 콜라이.
(6) 상기 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자가, 코리네형 세균의 ddh 유전자인, 상기 에스케리키아 콜라이.
(7) 상기 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제가, 하기 (A) 또는 (B)에 기재한 단백질인 상기 에스케리키아 콜라이.
(A) 서열번호 2에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
(B) 서열번호 2에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제 활성을 갖는 단백질.
(8) 상기 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제가, 하기 (C) 또는 (D)에 기재된 단백질인 상기 에스케리키아 콜라이.
(C) 서열번호 4에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
(D) 서열번호 4에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제 활성을 갖는 단백질.
(9) 상기 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제가, 하기 (E) 또는 (F)에 기재된 단백질인 상기 에스케리키아 콜라이.
(E) 서열번호 6에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
(F) 서열번호 6에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제 활성을 갖는 단백질.
(10) 상기 디아미노피멜산 에피머라제가, 하기 (G) 또는 (H)에 기재된 단백질인 상기 에스케리키아 콜라이.
(G) 서열번호 8에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
(H) 서열번호 8에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 디아미노피멜산 에피머라제 활성을 갖는 단백질.
(11) 상기 dapD 유전자가, 하기 (a) 또는 (b)에 기재된 DNA인, 상기 에스케리키아 콜라이.
(a) 서열번호 1의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
(b) 서열번호 1의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
(12) 상기 dapC 유전자가, 하기 (c) 또는 (d)에 기재된 DNA인, 상기 에스케리키아 콜라이.
(c) 서열번호 3의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
(d) 서열번호 3의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
(13) 상기 dapE 유전자가, 하기 (e) 또는 (f)에 기재된 DNA인, 상기 에스케리키아 콜라이.
(e) 서열번호 5의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
(f) 서열번호 5의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
(14) 상기 dapF 유전자가, 하기 (g) 또는 (h)에 기재된 DNA인, 상기 에스케리키아 콜라이.
(g) 서열번호 7의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
(h) 서열번호 7의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 디아미노피멜산 에피머라제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
(15) 상기 디아미노피멜산 데하이드로게나제가, 하기 (I) 또는 (J)에 기재된 단백질인 상기 에스케리키아 콜라이.
(I) 서열번호 10, 12, 14, 16, 또는 18에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
(J) 서열번호 10, 12, 14, 16, 또는 18에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 디아미노피멜산 데하이드로게나제 활성을 갖는 단백질.
(16) 상기 ddh 유전자가, 하기 (i) 또는 (j)에 기재된 DNA인, 상기 에스케리키아 콜라이.
(i) 서열번호 9, 11, 13, 15, 또는 17의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
(j) 서열번호 9, 11, 13, 15, 또는 17의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 디아미노피멜산 데하이드로게나제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
(17) 또한, L-리신에 의한 피드백 저해가 해제된 디하이드로디피콜린산 합성 효소, 및 L-리신에 의한 피드백 저해가 해제된 아스파르토키나제를 보유하고, 디하이드로디피콜린산 리덕타제 활성이 증강된, 상기 에스케리키아 콜라이.
(18) 상기 에스케리키아 콜라이를 배지 중에서 배양하고, 당해 배지로부터 L-리신을 채취하는 것을 특징으로 하는, L-리신의 제조법.
이하, 본 발명을 상세하게 설명한다.
<1> 본 발명의 에스케리키아 콜라이
본 발명의 에스케리키아 콜라이(이하, 「본 발명의 세균」이라고도 한다)는, L-리신 생산능을 갖는 에스케리키아 콜라이로서, 메소-DAP 합성 경로에 속하는 효소의 활성이 저하되도록 개변되고, 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자가 도입된 것을 특징으로 하는, 에스케리키아 콜라이이다.
또한, 본 발명의 바람직한 세균은, 상기 성질에 더하여, 또한 L-리신에 의한 피드백 저해가 해제된 디하이드로디피콜린산 합성 효소, 및 L-리신에 의한 피드백 저해가 해제된 아스파르토키나제를 보유하고, 디하이드로디피콜린산 리덕타제 활성이 증강된 세균이다.
본 발명의 세균은, L-리신 생산능을 갖는 에스케리키아 콜라이를 친주로 하고, 메소-DAP 합성 경로에 속하는 효소의 활성이 저하되도록 개변하고, 또한 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자를 도입함으로써 수득할 수 있다. 메소-DAP 합성 경로에 속하는 효소의 활성을 저하시키는 개변과, 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자의 도입의 순서는 상관없다. 또한, L-리신 생산의 부여는, 상기 개변 및 유전자의 도입 사이에 실시되어도 양호하며, 마지막에 실시되어도 양호하다.
본 발명의 세균을 수득하기 위해 사용하는, 에스케리키아 콜라이의 친주로서는, 특별히 한정되지 않지만, 구체적으로는 나이하르트 외의 저서[참조: Neidhardt, F. C. et al., Escherichia coli and Salmonella Typhimurium, American Society for Microbiology, Washington D.C., 1029 table 1]에 든 것을 이용할 수 있다. 구체적으로는, 프로토타입의 야생주 K12주 유래의 에스케리키아 콜라이 W3110(ATCC 27325), 에스케리키아 콜라이 MG1655(ATCC 47076) 등을 들 수 있다.
이들을 입수하기 위해서는, 예를 들면 아메리칸 타입 컬처 콜렉션(주소: 12301 Parklawn Drive, Rockville, Maryland 20852, United States of America)으로부터 분양을 받을 수 있다. 즉, 각 균주에 대응하는 등록번호가 부여되어 있으며, 이 등록번호를 이용하여 분양을 받을 수 있다. 각 균주에 대응하는 등록번호는, 아메리칸 타입 컬처 콜렉션의 카탈로그에 기재되어 있다.
<1-1> L-리신 생산능의 부여 및 L-리신 생산능을 갖는 에스케리키아 콜라이
에스케리키아 콜라이의 L-리신 생산균의 예로서는, L-리신 유사체에 내성을 갖는 변이주를 들 수 있다. L-리신 유사체는 에스케리키아 콜라이의 생육을 저해하지만, 이 저해는, L-리신이 배지에 공존할 때에는 완전히 또는 부분적으로 해제된다. L-리신 유사체의 예로서는, 옥사리신, 리신하이드록사메이트, S-(2-아미노에틸)-L-시스테인(AEC), γ-메틸리신, α-클로로카프로락탐 등을 들 수 있지만, 이들에 한정되지 않는다. 이러한 리신 유사체에 대해 내성을 갖는 변이주는, 에스케리키아 콜라이를 통상의 인공 변이 처리함으로써 수득할 수 있다. L-리신의 생산에 유용한 세균주의 구체예로서는, 이.콜라이 AJ11442(FERM BP-1543, NRRL B-12185; 미국 특허공보 제4,346,170호 참조) 및 이.콜라이 VL611을 들 수 있다. 이들 미생물에서는, 아스파르토키나제의 L-리신에 의한 피드백 저해가 해제되어 있다.
WC196주는, 이.콜라이의 L-리신 생산균으로서 사용할 수 있다. 이 균주는, 이.콜라이 K-12에 유래하는 W3110주에 AEC 내성을 부여함으로써 육종되었다. 동주는, 에스케리키아 콜라이 AJ13069이라고 명명되어, 1994년 12월 6일, 공업기술원 생명공학공업기술연구소(현 독립행정법인 산업기술종합연구소 특허생물기탁센터, 우편번호 305-8566 일본국 이바라키켄 쓰쿠바시 히가시 1초메 1반치 1 츄오 제6)에 수탁번호 FERM P-14690으로서 기탁되었고, 1995년 9월 29일에 부다페스트 조약에 기초하는 국제기탁으로 이관되어, 수탁번호 FERM BP-5252가 부여되어 있다[참조: 미국 특허공보 제5,827,698호].
L-리신 생산균을 유도하기 위한 친주의 예로서는, L-리신 생합성계 효소를 암호화하는 유전자의 1종 또는 그 이상의 발현이 증대되고 있는 주도 들 수 있다. 이러한 유전자의 예로서는, 디하이드로디피콜린산 신타제(dapA), 아스파르토키나제(lysC), 디하이드로디피콜린산 리덕타제(dapB), 디아미노피멜산 데카르복실라제(lysA), 포스포에놀피루브산 카르복실라제(ppc), 아스파르테이트 세미알데히드 데하이드로게나제(asd) 및 아스파르타제(aspA)[참조: EP1253195A]를 암호화하는 유전자를 들 수 있지만, 이들에 한정되지 않는다. 또한, 친주는, 에너지 효율에 관여하는 유전자(cyo)[참조: EP1170376A], 니코틴아미드 뉴클레오타이드 트랜스하이드로게나제를 암호화하는 유전자(pntAB)[참조: 미국 특허공보 제5,830,716호], ybjE 유전자[참조: WO2005/073390], 글루탐산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자(gdhA)(Gene23:199-209(1983)) 또는, 이들의 조합의 발현 수준이 증대하고 있어도 양호하다. 또한, 괄호안은 그 유전자의 약어이다.
에스케리키아 콜라이의 lysC 유전자의 염기 서열을 서열번호 21에, 암호화되는 아스파르토키나제의 아미노산 서열을 서열번호 22에 나타낸다. 에스케리키아 콜라이의 dapA 유전자의 염기 서열을 서열번호 23에, 암호화되는 디하이드로디피콜린산 신타제의 아미노산 서열을 서열번호 24에 나타낸다. 또한, 에스케리키아 콜라이의 dapB 유전자의 염기 서열을 서열번호 25에, 암호화되는 디하이드로디피콜린산 리덕타제의 아미노산 서열을 서열번호 26에 나타낸다.
에스케리키아 콜라이 유래의 야생형 디하이드로디피콜린산 합성 효소는 L-리신에 의한 피드백 저해를 받는 것이 알려져 있으며, 에스케리키아 콜라이 유래의 야생형 아스파르토키나제는 L-리신에 의한 억제 및 피드백 저해를 받는 것이 알려져 있다. 따라서, dapA 유전자 및 lysC 유전자를 사용하는 경우, 이러한 유전자는, L-리신에 의한 피드백 저해를 받지 않는 변이형 효소를 암호화하는 변이형 유전자인 것이 바람직하다.
L-리신에 의한 피드백 저해를 받지 않는 변이형 디하이드로디피콜린산 합성 효소를 암호화하는 DNA로서는, 서열번호 24의 118 위치의 히스티딘 잔기가 티로신 잔기로 치환된 서열을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA를 들 수 있다. 또한, L-리신에 의한 피드백 저해를 받지 않는 변이형 아스파르토키나제를 암호화하는 DNA로서는, 서열번호 22의 352 위치의 트레오닌 잔기가 이소류신 잔기로 치환, 323 위치의 글리신 잔기가 아스파라긴 잔기로 치환, 318 위치의 메티오닌이 이소류신으로 치환된 서열을 갖는 AKIII를 암호화하는 DNA를 들 수 있다(이들 변이체에 있어서는 미국 특허공보 제5661012호 및 제6040160호 참조). 변이형 DNA는 PCR 등에 의한 부위 특이적 변이법에 의해 취득할 수 있다.
또한, 상기와 같은 변이를 갖는 에스케리키아 콜라이의 변이형 디하이드로디피콜린산 합성 효소를 암호화하는 변이형 dapA 및 변이형 아스파르토키나제를 암호화하는 변이형 lysC를 포함하는 플라스미드로서, RSF1010 유래의 광숙주역 플라스미드 RSFD80, pCAB1, pCABD2이 알려져 있다[참조: 미국 특허공보 제6040160호]. RSFD80으로 형질전환된 에스케리키아 콜라이 JM109주[참조: 미국 특허공보 제6040160호]은, AJ12396라고 명명되고, 동주는 1993년 10월 28일에 통산성 공업기술원 생명공학공업기술연구소(현 독립행정법인 산업기술종합연구소 특허생물기탁센터, 우편번호 305-8566 일본국 이바라키켄 쓰쿠바시 히가시 1초메 1반치 1 츄오 제6)에 수탁번호 FERM P-13936으로서 기탁되고, 1994년 11월 1일에 부다페스트 조약에 기초하는 국제 기탁으로 이관되어, FERM BP-4859의 수탁번호하에서 기탁되어 있다. RSFD80은, AJ12396주로부터 공지의 방법에 의해 취득할 수 있다. pCAB1은, 상기 RSFD80에, 추가로 에스케리키아 콜라이의 dapB 유전자를 삽입함으로써 제작되었다. 또한, pCABD2는, 당해 pCAB1에, 추가로 브레비박테리움 락토퍼멘텀(코리네박테리움 글루타미쿰) 2256주(ATCC13869)의 ddh 유전자를 삽입함으로써 제작되었다[참조: 미국 특허공보 제6040160호].
L-리신 생산균 또는 이를 유도하기 위한 친주의 예로서는, L-리신의 생합성 경로로부터 분기하여 L-리신 이외의 화합물을 생성하는 반응을 촉매하는 효소의 활성이 저하 또는 결손되어 있는 주도 들 수 있다. L-리신의 생합성 경로로부터 분기하여 L-리신 이외의 화합물을 생성하는 반응을 촉매하는 효소의 예로서는, 호모세린 데하이드로게나제, 리신 데카르복실라제[참조: 미국 특허공보 제5,827,698호], 및, 말산 효소[참조: WO2005/010175]를 들 수 있다. 여기에서, 리신 데카르복실라제 활성을 저하 또는 결손시키기 위해서는, 리신 데카르복실라제를 암호화하는 cadA 유전자와 ldcC 유전자 양자의 발현을 저하시키는 것이 바람직하다[참조: 국제공개 제WO2006/038695호 팜플렛].
본 발명에 사용하는 세균은, 글리세롤의 자화성을 높이기 위해서, glpR 유전자[참조: EP1715056]의 발현이 약화되어 있거나, glpA, glpB, glpC, glpD, glpE, glpF, glpG, glpK, glpQ, glpT, glpX, tpiA, gldA, dhaK, dhaL, dhaM, dhaR, fsa 및 talC 유전자 등의 글리세롤 대사 유전자[참조: EP1715055A]의 발현이 강화되어 있어도 양호하다.
<1-2> 본 발명의 에스케리키아 콜라이의 구축
다음에, 메소-DAP 합성 경로에 속하는 효소의 활성을 저하시키는 개변과, 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자의 도입에 관해서 설명한다.
에스케리키아 콜라이가 갖는 메소-DAP 합성 경로란, (S)-2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카르복실레이트((S)-2,3,4,5-테트라하이드로디피콜리네이트)로부터, 메소-DAP(메소-2,6-디아미노피말레이트, 메소-α,ε-디아미노피멜레이트, 또는 메소-디아미노헵탄디오에이트)를 생성하는 경로이며, 이하의 4단계의 반응에 의해 촉매된다. 이들의 반응은 가역 반응이다. 에스케리키아 콜라이에서는, 메소-DAP 합성 경로는 DapDCEF 경로라고도 불린다.
1) DapD(2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제)(EC 2.3.1.117)
석시닐-CoA + (S)-2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카르복실레이트 + H2O → CoA + N-석시닐-L-2-아미노-6-옥소헵탄디오에이트
DapD는, dapD 유전자가 암호화하고 있다. 에스케리키아 콜라이의 dapD 유전자의 서열을 서열번호 1에, DapD의 아미노산 서열을 서열번호 2에 나타낸다.
DapD의 효소 활성은, S. A, Simms 외의 방법[참조: J. Biol. Chem., 1984, Mar 10; 259(5):2734-2741]을 참고로 측정할 수 있다.
2) DapC(석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제)(SDAP 아미노기 전이효소라고도 한다)(EC 2.6.1.17)
N-석시닐-LL-2,6-디아미노헵탄디오에이트 + 2-옥소글루타레이트 → N-석시닐-L-2-아미노-6-옥소헵탄디오에이트 + L-글루타메이트
DapC는, dapC 유전자가 암호화하고 있다. 에스케리키아 콜라이의 dapC 유전자의 서열을 서열번호 3에, 아미노산 서열을 서열번호 4에 나타낸다.
DapC의 효소 활성은, Thilo, M. 외의 방법[참조: J. Bacteriol., 2000, Jul; 182(13):3626-3631]으로 측정할 수 있다.
3) DapE(석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제)(SDAP 탈석시닐화효소라고도 한다)(EC 3.5.1.18)
N-석시닐-LL-2,6-디아미노헵탄디오에이트 + H2O → 석시네이트 + LL-2,6-디아미노헵탄디오에이트
DapE는, dapE 유전자가 암호화하고 있다. 에스케리키아 콜라이의 dapE 유전자의 서열을 서열번호 5에, 아미노산 서열을 서열번호 6에 나타낸다.
DapE의 효소 활성은, Lin, Y. K. 외의 방법[참조: J. Biol. Chem., 1988, Feb 5; 263(4):1622-1627)에 의해 측정할 수 있다.
4) DapF(디아미노피멜산 에피머라제(EC 5.1.1.7)
LL-2,6-디아미노헵탄디오에이트 → 메소-2,6-디아미노피말레이트
DapF는, dapF 유전자가 암호화하고 있다. 에스케리키아 콜라이의, dapF 유전자의 서열을 서열번호 7에, 아미노산 서열을 서열번호 8에 나타낸다.
DapF의 효소 활성은, Wiseman, J. S.외의 방법[참조: J. Biol. Chem., 1984, Jul 25; 259(14):8907-8914]을 참고로 하여 측정할 수 있다.
또한, 본 발명에 있어서, DDH(디아미노피멜산 데하이드로게나제) (EC1.4.1.16)은, 메소-2,6-디아미노피말레이트로부터 (S)-2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카르복실레이트를 가역적으로 생성하는 효소로, 이하의 반응을 촉매한다.
메소-2,6-디아미노피말레이트 + H2O + NADP+ → (S)-2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카르복실레이트 + NH3 + NADPH + H+
DDH의 효소 활성은, Misono, H. 외의 방법[참조: J. Biol. Chem., 255, 10599-10605, 1980]을 참고로 하여 측정할 수 있다.
DDH를 암호화하는 ddh 유전자는, 에스케리키아속 세균은 가지고 있지 않지만, 코리네박테리움 글루타미쿰(서열번호 9), 브레비박테리움 락토퍼멘텀(서열번호 11), 코리네박테리움 에피시엔스(서열번호 13) 등의 코리네형 세균이 가지고 있는 ddh 유전자를 사용할 수 있다.
코리네박테리움 글루타미쿰 ATCC13032의 ddh 유전자(NCgl2528)는 Genbank NP-601818.2 GI:23308957에, 코리네박테리움 에피시엔스의 ddh 유전자(CE2498)는, NP-739108.1 GI:25029054에 등록되어 있다.
기타, 코리네형 세균 이외에는, 헤르미니이모나스 아세니콕시단스(Herminiimonas arsenicoxydans)의 ddh 유전자(서열번호 15), 박테로이데스 세타이오타오미크론(Bacteroides thetaiotaomicron)의 ddh 유전자(서열번호 17)를 이용할 수 있다. 헤르미니이모나스 아세니콕시단스의 ddh 유전자는, Genbank YP-001100730.1 GI:134095655에, 박테로이데스 세타이오타오미크론의 ddh 유전자는 NP-810892.1 GI:29347389에 등록되어 있다.
상기 각 유전자, 및 상기의 L-리신 생합성계 효소 유전자는, 상기한 유전자 정보를 갖는 유전자나, 공지의 서열을 갖는 유전자에 한정되지 않고, 암호화되는 단백질의 기능이 손상되지 않는 한, 그 유전자의 동족체나 인위적인 개변체 등, 보존적 변이를 갖는 유전자라도 양호하다. 즉, 공지의 단백질의 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 위치에서의 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입 또는 부가 등을 포함하는 서열을 갖는 단백질을 암호화하는 유전자라도 양호하다.
여기서, 「1 또는 수개」란, 아미노산 잔기의 단백질의 입체 구조에 있어서의 위치나 아미노산 잔기의 종류에 따라서도 다르지만, 구체적으로는 바람직하게는 1 내지 20개, 보다 바람직하게는 1 내지 10개, 더욱 바람직하게는 1 내지 5개를 의미한다. 보존적 변이의 대표적인 것은, 보존적 치환이다. 또한, 보존적 치환이란, 치환 부위가 방향족 아미노산인 경우에는, Phe, Trp, Tyr 간에, 치환 부위가 소수성 아미노산인 경우에는, Leu, Ile, Val 간에, 극성 아미노산인 경우에는, Gln, Asn 간에, 염기성 아미노산인 경우에는, Lys, Arg, His 간에, 산성 아미노산인 경우에는, Asp, Glu 간에, 하이드록실기를 갖는 아미노산인 경우에는, Ser, Thr 간에 서로 치환하는 변이이다. 보존적 치환으로 간주되는 치환으로서는, 구체적으로는, Ala로부터 Ser 또는 Thr로의 치환, Arg로부터 Gln, His 또는 Lys로의 치환, Asn으로부터 Glu, Gln, Lys, His 또는 Asp로의 치환, Asp로부터 Asn, Glu 또는 Gln로의 치환, Cys로부터 Ser 또는 Ala로의 치환, Gln으로부터 Asn, Glu, Lys, His, Asp 또는 Arg로의 치환, Glu로부터 Gly, Asn, Gln, Lys 또는 Asp로의 치환, Gly로부터 Pro로의 치환, His로부터 Asn, Lys, Gln, Arg 또는 Tyr로의 치환, Ile로부터 Leu, Met, Val 또는 Phe로의 치환, Leu에서 Ile, Met, Val 또는 Phe로의 치환, Lys로부터 Asn, Glu, Gln, His 또는 Arg로의 치환, Met로부터 Ile, Leu, Val 또는 Phe로의 치환, Phe로부터 Trp, Tyr, Met, Ile 또는 Leu로의 치환, Ser로부터 Thr 또는 Ala로의 치환, Thr로부터 Ser 또는 Ala로의 치환, Trp로부터 Phe 또는 Tyr로의 치환, Tyr로부터 His, Phe 또는 Trp로의 치환, 및, Val로부터 Met, Ile 또는 Leu로의 치환을 들 수 있다. 또한, 상기와 같은 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 부가, 또는 역위 등에는, 유전자가 유래하는 미생물의 개체차, 종의 차이에 기초하는 경우 등의 천연적으로 생기는 변이(mutant 또는 variant)에 의해 발생하는 것도 포함된다. 이러한 유전자는, 예를 들면, 부위 특이적 변이법에 의해, 암호화되는 단백질의 특정 부위의 아미노산 잔기가 치환, 결실, 삽입 또는 부가를 포함하도록 공지의 유전자의 염기 서열을 개변함으로써 취득할 수 있다.
또한, 상기와 같은 보존적 변이를 갖는 유전자는, 암호화되는 아미노산 서열 전체에 대해, 80% 이상, 바람직하게는 90% 이상, 보다 바람직하게는 95% 이상, 특히 바람직하게는 97% 이상의 상동성을 가지며, 야생형 단백질과 동등한 기능을 갖는 단백질을 암호화하는 유전자라도 양호하다. 한편, 본 명세서에 있어서, 「상동성」(homology)」은, 「동일성」(identity)을 가리키는 경우가 있다.
또한, 유전자의 서열에 있어서의 각각의 코돈은, 유전자가 도입되는 숙주에서 사용하기 쉬운 코돈으로 치환한 것이라도 양호하다.
보존적 변이를 갖는 유전자는, 변이제 처리 등, 통상 변이 처리에 사용되는 방법에 의해 취득된 것이라도 양호하다.
또한, 유전자는, 공지의 유전자 서열로부터 제조될 수 있는 프로브, 예를 들면 상기 유전자 서열 또는 이의 상보 서열과 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 공지의 유전자 산물과 동등한 기능을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA라도 양호하다. 여기에서, 「엄격한 조건」이란, 소위 특이적인 하이브리드가 형성되고, 비특이적인 하이브리드가 형성되지 않는 조건을 말한다. 일례를 나타내면, 상동성이 높은 DNA끼리, 예를 들면 80% 이상, 바람직하게는 90% 이상, 보다 바람직하게는 95% 이상, 특히 바람직하게는 97% 이상의 상동성을 갖는 DNA끼리가 하이브리드화하고, 그것보다 상동성이 낮은 DNA끼리가 하이브리드화하지 않는 조건, 또는 통상의 서던 하이브리드화의 세정 조건인 60℃, 1×SSC, 0.1% SDS, 바람직하게는, 0.1×SSC, 0.1% SDS, 더욱 바람직하게는, 68℃, 0.1×SSC, 0.1% SDS에 상당하는 염 농도, 온도에서, 1회, 보다 바람직하게는 2 내지 3회 세정하는 조건을 들 수 있다.
프로브로서는, 유전자의 상보 서열의 일부를 사용할 수도 있다. 이러한 프로브는, 공지의 유전자 서열에 기초하여 제작한 올리고뉴클레오타이드를 프라이머로 하고, 이들의 염기 서열을 포함하는 DNA 단편을 주형으로 하는 PCR에 의해 제작할 수 있다. 예를 들면, 프로브로서, 300bp 정도 길이의 DNA 단편을 사용하는 경우에는, 하이브리드화의 세정 조건은, 50℃, 2×SSC, 0.1% SDS를 들 수 있다.
「메소-DAP 합성 경로의 효소 활성이 저하되도록 개변되었다」란, 메소-DAP 합성 경로(이하, 「DapDCEF 경로」라고도 한다)에 속하는 효소, 구체적으로는 DapD, DapC, DapE 및 DapF의 4효소 중 적어도 어느 하나의 활성이 완전히 소실되거나, 또는, 에스케리키아 콜라이의 비개변주, 예를 들면 야생주에 비해 활성이 저하되도록 개변된 것을 의미한다.
활성을 저하시키는 효소는, DapD, DapC, DapE 및 DapF 중 어느 것이라도 양호하며, 또한, 1종 또는 2종 이상이라도 양호하다. DapDCEF 경로의 상류측의 효소의 활성을 저하시키는 것이 바람직하고, 적어도 DapD의 활성이 저하되도록 개변되어 있는 것이 특히 바람직하다.
DapDCEF 경로의 효소 활성이 저하되었다란, 예를 들면, DapDCEF 경로의 각각의 효소 활성이 비개변주, 예를 들면 야생주와 비교하여, 균체당 50% 이하, 바람직하게는 30% 이하, 더욱 바람직하게는 10% 이하로 저하되어 있는 것이 바람직하다.
여기서, 대조가 되는 에스케리키아 콜라이로서는, 예를 들면, 야생주로서, 프로토타입의 야생주 K12주 유래의 에스케리키아 콜라이 W3110(ATCC 27325), 에스케리키아 콜라이 MG1655(ATCC 47076) 등을 들 수 있다.
DapDCEF 경로의 효소 활성이 저하되는 개변은, 구체적으로는, 염색체 위의 DapDCEF 경로의 효소를 암호화하는 유전자, 구체적으로는 dapD, dapC, dapE 또는 dapF 유전자의 암호화 영역의 일부 또는 전부를 결손시키거나, 프로모터나 샤인 달가르노(SD) 서열 등의 발현 조절 서열을 개변하거나 하는 것 등에 의해 달성된다. 또한, 발현 조절 서열 이외의 비번역 영역의 개변에 의해서도, 유전자의 발현량을 저하시킬 수 있다. 또한, 염색체 위의 유전자 전후의 서열을 포함하여 유전자 전체를 결손시켜도 양호하다. 또한, 유전자 재조합에 의해, 염색체 위의 효소를 암호화하는 영역으로 아미노산 치환(미스센스 변이)을 도입하는 것, 또한 종결 코돈을 도입하는 것(난센스 변이), 또는 1 내지 2염기 부가·결실되는 프레임 시프트 변이를 도입함으로써도 달성할 수 있다[참조: Journal of Biological Chemistry 272:8611-8617(1997) Proceedings of the National Academy of Sciences, USA 95 5511-5515(1998), Journal of Biological Chemistry 266, 20833-20839(1991)].
본 발명에 있어서는, 상동 재조합을 이용하여, 염색체 위의 유전자의 발현 조절 서열, 예를 들면 프로모터 영역, 또는 암호화 영역, 또는 비암호화 영역의 일부 또는 전부를 결손시키는 것, 또는 이러한 영역에 다른 서열을 삽입함으로써, 세포내의 효소 활성을 저하시키는 것이 바람직하다. 그러나, DapDCEF 경로의 효소 활성이 저하되는 개변이면, X선 또는 자외선을 조사, 또는 N-메틸-N'-니트로-N-니트로소구아니딘 등의 변이제에 의한 통상의 변이 처리에 의한 개변이어도 양호하다.
발현 조절 서열의 개변은, 바람직하게는 1염기 이상, 보다 바람직하게는 2염기 이상, 특히 바람직하게는 3염기 이상이다. 또한, 암호화 영역을 결실시키는 경우는, 생산되는 효소 단백질의 기능이 저하 또는 결실되는 것이면, 결실시키는 영역은, N 말단 영역, 내부 영역, C 말단 영역 중 어느 영역이라도 양호하고, 암호화 영역 전체라도 양호하다. 통상적으로 결실시키는 영역은 긴 쪽이 확실하게 유전자를 불활성화될 수 있다. 또한, 결실시키는 영역의 상류와 하류의 리딩 프레임은 일치하지 않는 것이 바람직하다.
암호화 영역에 다른 서열을 삽입하는 경우도, 유전자의 어느 영역이라도 양호하지만, 삽입하는 서열은 긴 쪽이, 확실하게 효소를 암호화하는 유전자를 불활성화할 수 있다. 삽입 부위의 전후의 서열은, 리딩 프레임이 일치하지 않는 것이 바람직하다. 다른 서열로서는, 효소 단백질의 기능을 저하 또는 결손시키는 것이면 특별히 제한되지 않지만, 예를 들면, 항생 물질 내성 유전자나 L-리신 생산에 유용한 유전자를 탑재한 트랜스포존 등을 들 수 있다.
염색체 위의 유전자를 상기와 같이 개변하기 위해서는, 예를 들면, 유전자의 부분 서열을 결실시키고, 정상적으로 기능하는 효소 단백질을 생산하지 않도록 개변한 결실형 유전자를 제작하고, 당해 유전자를 포함하는 DNA로 세균을 형질전환하여 결실형 유전자와 염색체 위의 유전자로 상동 재조합을 일으킴으로써, 염색체 위의 유전자를 결실형 유전자로 치환함으로써 달성할 수 있다. 결실형 유전자에 의해 암호화되는 효소 단백질은 생성되었다고 해도, 야생형 효소 단백질과는 다른 입체 구조를 가지며, 기능이 저하 또는 소실된다. 이러한 상동 재조합을 이용한 유전자 치환에 의한 유전자 파괴는 이미 확립되어 있으며, 「Red 드리븐 인테그레이션(Red-driven integration)」이라고 불리는 방법[참조: Datsenko, K. A, and Wanner, B. L. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 97:6640-6645(2000)], Red 드리븐 인테그레이션법과 λ파지 유래의 절취 시스템[참조: Cho, E. H., Gumport, R. I., Gardner, J. F. J. Bacteriol. 184: 5200-5203(2002)]를 조합한 방법[참조: WO2005/010175호] 등의 직쇄상 DNA를 사용하는 방법이나, 온도 감수성 복제 기점을 포함하는 플라스미드, 접합 전달 가능한 플라스미드를 사용하는 방법, 숙주 내에서 복제 기점을 갖지 않는 자살 벡터를 이용하는 방법 등이 있다[참조: 미국 특허공보 제6303383호, 또는 일본 공개특허공보 제(평)05-007491호].
유전자의 전사량이 저하된 것의 확인은, 동유전자로부터 전사되는 mRNA의 양을 야생주, 또는 비개변주와 비교함으로써 실시할 수 있다. mRNA의 양을 평가하는 방법으로서는, 노던 하이브리드화, RT-PCR 등을 들 수 있다[참조: Molecular cloning(Cold spring Harbor Laboratory Press, Cold spring Harbor(USA), 2001)].
유전자가 암호화하는 단백질의 양이 저하된 것의 확인은, 항체를 사용하여 웨스턴 블롯에 의해 실시할 수 있다[참조: Molecular cloning(Cold spring Harbor Laboratory Press, Cold spring Harbor(USA), 2001)].
에스케리키아 콜라이에 DDH를 암호화하는 유전자(ddh)를 도입하기 위해서는, 예를 들면, ddh 유전자를 플라스미드나 파지 등의 벡터를 사용하여 에스케리키아 콜라이를 형질전환하면 양호하다. 이러한 벡터로서는, pUC19, pUC18, pBR322, pHSG299, pHSG298, pHSG399, pHSG398, RSF1010, pMW119, pMW118, pMW219, pMW218 등을 들 수 있다. DDH 유전자는, 에스케리키아 콜라이에서 발현 가능하면, 동유전자 고유의 프로모터를 사용해도 양호하지만, 에스케리키아 콜라이에서 효율적으로 기능하는 프로모터를 사용해도 양호하다. 이러한 프로모터로서는, lac 프로모터, trp 프로모터, trc 프로모터, tac 프로모터, 람다파지의 PR 프로모터, PL 프로모터, tet 프로모터 등을 들 수 있다.
또한, ddh 유전자를, 형질도입, 트랜스포존[참조: Berg, D. E. and Berg, C. M., Bio/Technol., 1, 417(1983)), Mu 파지[참조: 일본 공개특허공보 제(평)2-109985호] 또는 상동 재조합[참조: Experiments in Molecular Genetics, Cold Spring Harbor Lab. (1972)]을 사용한 방법으로 에스케리키아 콜라이의 염색체에 편입해도 양호하다. 또한, 염색체 위에 편입된 ddh 유전자를 전이시켜 카피수를 상승시켜도 양호하다.
ddh 유전자가 도입된 것의 확인은, 예를 들면 서던 하이브리드화에 의해 실시할 수 있다. 또한, ddh 유전자가 도입된 에스케리키아 콜라이가 DDH 활성을 갖는 것은, 예를 들면 미소노 하루오, 발효와 공업 45, 964(1987)에 기재된 방법으로 DDH 활성을 측정함으로써 확인할 수 있다. 또한, 항체를 사용하여 웨스턴 블롯에 의해서도 DDH를 검출할 수 있다.
<2> L-리신의 제조법
본 발명의 L-리신의 제조법은, 본 발명의 세균을 배지에서 배양하여, L-리신을 당해 배지중 또는 균체내에 생성 축적시키고, 당해 배지 또는 균체로부터 L-리신을 채취하는 것을 특징으로 한다.
사용하는 배지는, 미생물을 사용한 L-리신의 발효 생산에 있어서 종래부터 사용되어 온 배지를 사용할 수 있다. 즉, 탄소원, 질소원, 무기 이온 및 필요에 따라 그 밖의 유기 성분을 함유하는 통상의 배지를 사용할 수 있다. 여기에서, 탄소원으로서는, 글루코스, 수크로스, 락토스, 갈락토스, 프룩토스나 전분의 가수분해물 등의 당류, 글리세롤이나 소르비톨 등의 알콜류, 푸마르산, 시트르산, 석신산 등의 유기산류를 사용할 수 있다. 질소원으로서는, 황산암모늄, 염화암모늄, 인산암모늄 등의 무기 암모늄염, 대두 가수분해물 등의 유기 질소, 암모니아 가스, 암모니아수 등을 사용할 수 있다. 유기 미량 영양원으로서는, 비타민 B1, L-호모세린 등의 요구 물질 또는 효모 추출물 등을 적량 함유시키는 것이 바람직하다. 이들 이외에, 필요에 따라서, 인산칼륨, 황산마그네슘, 철 이온, 망간 이온 등이 소량 첨가된다. 또한, 본 발명에서 사용하는 배지는, 탄소원, 질소원, 무기 이온 및 필요에 따라서 그 밖의 유기 미량 성분을 포함하는 배지이면, 천연 배지, 합성 배지 중 어느 것이라도 양호하다.
특히 본 발명에 있어서는 글리세롤을 탄소원으로서 사용하는 것이 바람직하다. 글리세롤은, 시약인 글리세롤이라도 양호하지만, 공업적으로 생산되는 불순물을 포함하는 글리세롤을 사용하는 것이 바람직하다. 예를 들면, 바이오디젤 연료생산을 위한 에스테르화 반응에 의해, 공업적으로 생산되는 글리세롤을 사용하는 것이 바람직하다[참조: Mu Y, et al, Biotechnol Lett., 28, 1755-91759 (2006), Haas MJ, et al; Bioresour Technol. 97, 4, 671-8678(2006)].
본 발명의 배지에 포함되는 글리세롤은, 단독의 탄소원이라도 양호하고, 글리세롤에 더하여, 다른 탄소원을 첨가한 혼합 배지를 사용해도 양호하다. 다른 탄소원으로서 바람직한 것은, 글루코스, 프룩토스, 수크로스, 락토스, 갈락토스, 폐당밀, 전분 가수분해물이나 비이오매스의 가수분해에 의해 수득된 당액 등의 당류, 에탄올 등의 알콜류, 푸마르산, 시트르산, 석신산 등의 유기산류이다. 혼합 배지를 사용하는 경우, 배지 중의 전체 탄소원에 대한 글리세롤의 비율은 50% 이상, 60% 이상, 바람직하게는 70% 이상, 더욱 바람직하게는 80% 이상, 특히 바람직하게는 90% 이상인 것이 바람직하다.
배양은 호기적 조건하에서 1 내지 7일간 실시하는 것이 양호하며, 배양 온도는 24 내지 37℃, 배양 중의 pH는 5 내지 9가 양호하다. 한편, pH 조정에는 무기 또는 유기의 산성 또는 알칼리성 물질, 또한 암모니아 가스 등을 사용할 수 있다. 발효액으로부터의 L-리신의 회수는 통상 이온 교환 수지법, 침전법 기타 공지의 방법을 조합함으로써 실시할 수 있다. 또한, 균체 내에 L-리신이 축적되는 경우에는, 예를 들면 균체를 초음파 등에 의해 파쇄하고, 원심분리에 의해 균체를 제거하여 수득되는 상청으로부터 이온 교환 수지법 등에 의해, L-리신을 회수할 수 있다.
또한, 배양 중의 pH가 6.5 내지 9.0, 배양 종료시의 배지의 pH가 7.2 내지 9.0이 되도록 제어하고, 발효중의 발효조내 압력이 양이 되도록 제어하거나, 또는, 탄산 가스 또는 탄산 가스를 포함하는 혼합 가스를 배지에 공급하여, 배지 중의 중탄산 이온 및/또는 탄산 이온이 적어도 2g/L 이상 존재하는 배양기가 있도록 하여, 상기 중탄산 이온 및/또는 탄산 이온을 염기성 아미노산을 주로 하는 양이온의 카운터 이온으로 하는 방법으로 발효를 실시하여, 리신을 회수하는 방법으로 제조를 실시해도 양호하다[참조: 일본 공개특허공보 2002-065287호, 미국 특허출원공개공보 제2002025564호].
〔실시예〕
이하, 실시예에 의해 본 발명을 더욱 구체적으로 설명한다.
〔실시예 1〕dapD가 파괴된 L-리신 생산균의 구축
<1-1> dapD 유전자 파괴주의 구축
우선, 에스케리키아 콜라이 야생형주 MG1655주를 사용하여, dapD 파괴주의 구축을 실시하였다.
pMW118(λattL-Kmr-λattR)[참조: 국제공개 제WO2006093322호] 플라스미드를 주형으로 하고, λ파지의 부착 부위의 서열 attL과 attR의 양 말단에 대응하는 서열을 프라이머의 3' 말단에, 목적 유전자인 dapD 유전자의 일부에 대응하는 프라이머의 5' 말단에 갖는 서열번호 19 및 20에 나타내는 합성 올리고뉴클레오타이드를 프라이머에 사용하여 PCR을 실시하고, 미국 특허출원공개공보 제2006/0160191호 및 WO2005/010175에 기재된 λ-red법을 사용하여 MG1655ΔdapD::att-Km주를 구축하였다. λ-red법에 있어서의 Km 내성 재조합체의 취득은, 37℃에서 Km(카나마이신)(50mg/L)을 포함하는 L-한천 배지 위에서 평판 배양하고, Km 내성 재조합체를 선택함으로써 실시하였다.
<1-2> ΔdapD::att-kan의 L-리신 생산균 WC196LC/pCABD2주로의 형질도입
<1-1>에서 수득된 MG1655ΔdapD::att-Km주로부터, 통상적인 방법에 따라 P1 용해물을 취득하고, 미국 특허출원공개공보 제2006/0160191호에 기재된 방법으로 구축한 L-리신 생산균 WC196ΔcadAΔldcC/pCABD2주를 숙주로 하여 P1 형질도입법을 사용하여 WC196ΔcadAΔldcCΔdapD::att-Km/pCABD2주를 구축하였다. WC196ΔcadAΔldc주는, 에스케리키아 콜라이 WC196의 리신 데카르복실라제 유전자 cadA 및 ldc를, Red-드리븐 인테그레이션법[참조: Datsenko, K. A. and Wanner, B. L., 2000. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 97: 6640-6645]과 λ 파지 유래의 절취 시스템[참조: Cho, E. H., Gumport, R. I., Gardner, J. F. J. Bacteriol. 184: 5200-5203(2002)]를 조합한 방법[참조: WO2005/010175호]에 의해 파괴한 주이다. 당해 주에, pCABD2를 도입한 것이 WC196ΔcadAΔldcC/pCABD2이다.
목적의 형질도입주는, 37℃에서 Km(카나마이신)(50mg/L)과 Sm(스트렙토마이신)(20mg/L)을 포함하는 L-한천 배지 위에서 평판 배양하고, Km 내성, Sm 내성 재조합체를 선택함으로써 취득하였다.
또한, 이들 주를 20mg/L의 스트렙토마이신을 포함하는 L 배지에서 최종 OD600≒0.6이 되도록 37℃에서 배양한 후, 배양액과 등량의 40% 글리세롤 용액을 가하여 교반한 후, 적당량씩 분주하여 -80℃로 보존하였다. 이것을 글리세롤 스톡이라고 부른다.
〔실시예 2〕dapD가 파괴된 L-리신 생산균의 L-리신 생산능의 평가
실시예 1에서 수득된 주의 글리세롤 스톡을 융해하고, 100μL를, 20mg/L의 스트렙토마이신을 포함하는 L 플레이트에 균일하게 도포하고, 37℃에서 24시간 동안 배양하였다. 수득된 플레이트의 약 1/8양의 균체를, 0.5mL의 생리식염수에 현탁하고, 분광 광도계 U-2000[히타치 제조]로 파장 600nm의 탁도를 측정하였다. 수득된 균을 포함하는 현탁액을, 500mL 판구 플라스크의, 20mg/L의 스트렙토마이신을 포함하는 발효 배지(MS 배지. 조성은 하기에 나타낸다) 20mL에, 파장 600nm의 탁도가 0.15가 되는 액량을 접종하고, 왕복 진탕 배양 장치로 교반 속도 114rpm, 온도 37℃에 있어서 약 24시간 동안 배양하였다. 배양후, 배지 중에 축적된 L-리신의 양, 및 잔존하고 있는 글루코스를 바이오텍 애널라이저 AS210[사쿠라 세이키 제조]을 사용하여 측정하였다. 또한, 배지 중에 축적되어 있는 글리세롤을 바이오텍 애널라이저 BF-5[오우시케이소쿠키키 제조]로 측정하였다.
〔발효 배지 조성, g/L〕
글루코스 또는 글리세롤 40
(NH4)2SO4 24
K2HPO4 11.0
MgSO4·7H2O 1.0
FeSO4·7H2O 0.01
MnSO4·5H2O 0.01
효모 추출물 2.0
KOH로 pH 7.0으로 조정하고, 115℃에서 10분 동안 오토클레이브(단, 글루코스 또는 글리세롤, 및 MgSO4·7H2O는 별도 살균) 후, 약전 CaCO3 30g/L(180℃에서 2시간 동안 건열 멸균한 것)을 넣는다. 20mg/L의 스트렙토마이신을 첨가하였다.
결과를 표 1에 기재한다(OD는 흡광도 660nm으로 26배 희석하여 측정하여 수득된 균체량, Lys(g/L)은 플라스크에 축적된 L-리신 축적량, 글루코스(g/L), 글리세롤(g/L)은 배지 중에 잔존한 글루코스, 글리세롤의 양, 수율(%)은 기질로부터의 L-리신 수율을 나타낸다). 표 1로부터 알 수 있는 바와 같이, WC196ΔcadAΔldcCΔdapD::att-Km/pCABD2주는, dapD 유전자를 결손하고 있지 않은 WC196ΔcadAΔldcC/pCABD2주와 비교하여 다량의 L-리신을 축적하였다.
Figure pct00001
〔서열 표의 설명〕
서열번호 1: 이.콜라이 dapD의 염기 서열
서열번호 2: 이.콜라이 DapD의 아미노산 서열
서열번호 3: 이.콜라이 dapC의 염기 서열
서열번호 4: 이.콜라이 DapC의 아미노산 서열
서열번호 5: 이.콜라이 dapE의 염기 서열
서열번호 6: 이.콜라이 DapE의 아미노산 서열
서열번호 7: 이.콜라이 dapF의 염기 서열
서열번호 8: 이.콜라이 DapF의 아미노산 서열
서열번호 9: 씨.글루타미쿰의 ddh 유전자의 염기 서열
서열번호 10: 씨.글루타미쿰의 DDH의 아미노산 서열
서열번호 11: 비.락토퍼멘텀의 ddh 유전자의 염기 서열
서열번호 12: 비.락토퍼멘텀의 DDH의 아미노산 서열
서열번호 13: 씨.에피시엔스의 ddh 유전자의 염기 서열
서열번호 14: 씨.에피시엔스의 DDH의 아미노산 서열
서열번호 15: 에이치.아세니콕시단스의 ddh 유전자의 염기 서열
서열번호 16: 에이치.아세니콕시단스의 DDH의 아미노산 서열
서열번호 17: 비.세타이오타오미크론의 ddh 유전자의 염기 서열
서열번호 18: 비.세타이오타오미크론의 DDH의 아미노산 서열
서열번호 19: dapD 유전자 결실용 프라이머
서열번호 20: dapD 유전자 결실용 프라이머
서열번호 21: 이.콜라이 lysC의 염기 서열
서열번호 22: 이.콜라이 LysC의 아미노산 서열
서열번호 23: 이.콜라이 dapA의 염기 서열
서열번호 24: 이.콜라이 DapA의 아미노산 서열
서열번호 25: 이.콜라이 dapB의 염기 서열
서열번호 26: 이.콜라이 DapB의 아미노산 서열
본 발명에 의하면, 에스케리키아 콜라이를 사용한 발효법에 의한 L-리신의 제조에 있어서, L-리신의 생산량 및/또는 발효 수율을 향상시킬 수 있다. 또한, 본 발명은, 에스케리키아 콜라이의 L-리신 생산균의 육종에 이용할 수 있다.
통상산업성공업기술원생명공학공업기술연구소 FERMBP-4859(수탁일자19931028) 통상산업성공업기술원생명공학공업기술연구소 FERMBP-5252(수탁일자19941206)
<110> Ajinomoto Co., Inc. <120> Method for production of L-lysine <130> C919-C8129 <150> JP 2007-190795 <151> 2007-07-23 <160> 26 <170> KopatentIn 1.71 <210> 1 <211> 825 <212> DNA <213> Escherichia coli <220> <221> CDS <222> (1)..(825) <400> 1 atg cag cag tta cag aac att att gaa acc gct ttt gaa cgc cgt gcc 48 Met Gln Gln Leu Gln Asn Ile Ile Glu Thr Ala Phe Glu Arg Arg Ala 1 5 10 15 gag atc acg cca gcc aat gca gac acc gtt acc cgc gaa gcg gta aat 96 Glu Ile Thr Pro Ala Asn Ala Asp Thr Val Thr Arg Glu Ala Val Asn 20 25 30 cag gtg atc gcc ctg ctg gat tcc ggc gca ctg cgt gta gcg gaa aaa 144 Gln Val Ile Ala Leu Leu Asp Ser Gly Ala Leu Arg Val Ala Glu Lys 35 40 45 att gac ggt cag tgg gtg acg cat cag tgg ttg aaa aaa gcg gtg ctg 192 Ile Asp Gly Gln Trp Val Thr His Gln Trp Leu Lys Lys Ala Val Leu 50 55 60 ctc tct ttc cgt att aat gat aat cag gtg atc gaa ggg gca gaa agc 240 Leu Ser Phe Arg Ile Asn Asp Asn Gln Val Ile Glu Gly Ala Glu Ser 65 70 75 80 cgc tac ttc gac aaa gtg ccg atg aaa ttc gcc gac tac gac gaa gca 288 Arg Tyr Phe Asp Lys Val Pro Met Lys Phe Ala Asp Tyr Asp Glu Ala 85 90 95 cgt ttc cag aaa gaa ggc ttc cgc gtt gtg cca cca gcg gcg gta cgt 336 Arg Phe Gln Lys Glu Gly Phe Arg Val Val Pro Pro Ala Ala Val Arg 100 105 110 cag ggt gcg ttt att gcc cgt aac acc gtg ctg atg ccg tct tac gtc 384 Gln Gly Ala Phe Ile Ala Arg Asn Thr Val Leu Met Pro Ser Tyr Val 115 120 125 aac atc ggc gca tat gtt gat gaa ggc acc atg gtt gat acc tgg gcg 432 Asn Ile Gly Ala Tyr Val Asp Glu Gly Thr Met Val Asp Thr Trp Ala 130 135 140 acc gtc ggt tct tgt gcg cag att ggt aaa aac gtc cac ctt tcc ggt 480 Thr Val Gly Ser Cys Ala Gln Ile Gly Lys Asn Val His Leu Ser Gly 145 150 155 160 ggc gtg ggc atc ggc ggc gtg ctg gaa ccg ctg cag gct aac cca acc 528 Gly Val Gly Ile Gly Gly Val Leu Glu Pro Leu Gln Ala Asn Pro Thr 165 170 175 atc att gaa gat aat tgc ttc atc ggc gcg cgc tct gaa gtg gtt gaa 576 Ile Ile Glu Asp Asn Cys Phe Ile Gly Ala Arg Ser Glu Val Val Glu 180 185 190 ggg gtg att gtc gaa gaa ggt tcc gtc att tcc atg ggc gta tac att 624 Gly Val Ile Val Glu Glu Gly Ser Val Ile Ser Met Gly Val Tyr Ile 195 200 205 ggt cag agc acc cgt att tac gac cgt gaa acc ggc gaa atc cac tac 672 Gly Gln Ser Thr Arg Ile Tyr Asp Arg Glu Thr Gly Glu Ile His Tyr 210 215 220 ggt cgc gtt ccg gcg ggg tct gtg gtt gtt tca ggt aat ctg ccg tca 720 Gly Arg Val Pro Ala Gly Ser Val Val Val Ser Gly Asn Leu Pro Ser 225 230 235 240 aaa gat ggc aaa tac agc ctc tac tgt gcg gtt atc gtt aag aaa gtt 768 Lys Asp Gly Lys Tyr Ser Leu Tyr Cys Ala Val Ile Val Lys Lys Val 245 250 255 gac gcg aaa act cgc ggc aaa gtc ggc att aac gaa ctg ctg cgt acc 816 Asp Ala Lys Thr Arg Gly Lys Val Gly Ile Asn Glu Leu Leu Arg Thr 260 265 270 atc gac taa 825 Ile Asp <210> 2 <211> 274 <212> PRT <213> Escherichia coli <400> 2 Met Gln Gln Leu Gln Asn Ile Ile Glu Thr Ala Phe Glu Arg Arg Ala 1 5 10 15 Glu Ile Thr Pro Ala Asn Ala Asp Thr Val Thr Arg Glu Ala Val Asn 20 25 30 Gln Val Ile Ala Leu Leu Asp Ser Gly Ala Leu Arg Val Ala Glu Lys 35 40 45 Ile Asp Gly Gln Trp Val Thr His Gln Trp Leu Lys Lys Ala Val Leu 50 55 60 Leu Ser Phe Arg Ile Asn Asp Asn Gln Val Ile Glu Gly Ala Glu Ser 65 70 75 80 Arg Tyr Phe Asp Lys Val Pro Met Lys Phe Ala Asp Tyr Asp Glu Ala 85 90 95 Arg Phe Gln Lys Glu Gly Phe Arg Val Val Pro Pro Ala Ala Val Arg 100 105 110 Gln Gly Ala Phe Ile Ala Arg Asn Thr Val Leu Met Pro Ser Tyr Val 115 120 125 Asn Ile Gly Ala Tyr Val Asp Glu Gly Thr Met Val Asp Thr Trp Ala 130 135 140 Thr Val Gly Ser Cys Ala Gln Ile Gly Lys Asn Val His Leu Ser Gly 145 150 155 160 Gly Val Gly Ile Gly Gly Val Leu Glu Pro Leu Gln Ala Asn Pro Thr 165 170 175 Ile Ile Glu Asp Asn Cys Phe Ile Gly Ala Arg Ser Glu Val Val Glu 180 185 190 Gly Val Ile Val Glu Glu Gly Ser Val Ile Ser Met Gly Val Tyr Ile 195 200 205 Gly Gln Ser Thr Arg Ile Tyr Asp Arg Glu Thr Gly Glu Ile His Tyr 210 215 220 Gly Arg Val Pro Ala Gly Ser Val Val Val Ser Gly Asn Leu Pro Ser 225 230 235 240 Lys Asp Gly Lys Tyr Ser Leu Tyr Cys Ala Val Ile Val Lys Lys Val 245 250 255 Asp Ala Lys Thr Arg Gly Lys Val Gly Ile Asn Glu Leu Leu Arg Thr 260 265 270 Ile Asp <210> 3 <211> 1221 <212> DNA <213> Escherichia coli <220> <221> CDS <222> (1)..(1221) <400> 3 atg gca att gaa caa aca gca att aca cgc gcg act ttc gat gaa gtg 48 Met Ala Ile Glu Gln Thr Ala Ile Thr Arg Ala Thr Phe Asp Glu Val 1 5 10 15 atc ctg ccg att tat gct ccg gca gag ttt att ccg gta aaa ggt cag 96 Ile Leu Pro Ile Tyr Ala Pro Ala Glu Phe Ile Pro Val Lys Gly Gln 20 25 30 ggc agc cga atc tgg gat cag caa ggc aag gag tat gtc gat ttc gcg 144 Gly Ser Arg Ile Trp Asp Gln Gln Gly Lys Glu Tyr Val Asp Phe Ala 35 40 45 ggt ggc att gca gtt acg gcg ttg ggc cat tgc cat cct gcg ctg gtg 192 Gly Gly Ile Ala Val Thr Ala Leu Gly His Cys His Pro Ala Leu Val 50 55 60 aac gcg tta aaa acc cag ggc gaa act ctg tgg cat atc agt aac gtt 240 Asn Ala Leu Lys Thr Gln Gly Glu Thr Leu Trp His Ile Ser Asn Val 65 70 75 80 ttc acc aat gaa ccg gcg ctg cgt ctt ggg cgt aaa ctg att gag gca 288 Phe Thr Asn Glu Pro Ala Leu Arg Leu Gly Arg Lys Leu Ile Glu Ala 85 90 95 acg ttt gcc gaa cgc gtg gtg ttt atg aac tcc ggc acg gaa gct aac 336 Thr Phe Ala Glu Arg Val Val Phe Met Asn Ser Gly Thr Glu Ala Asn 100 105 110 gaa acc gcc ttt aaa ctg gca cgc cat tac gcc tgt gtg cgt cat agc 384 Glu Thr Ala Phe Lys Leu Ala Arg His Tyr Ala Cys Val Arg His Ser 115 120 125 ccg ttc aaa acc aaa att att gcc ttc cat aac gct ttt cat ggt cgc 432 Pro Phe Lys Thr Lys Ile Ile Ala Phe His Asn Ala Phe His Gly Arg 130 135 140 tcg ctg ttt acc gtt tcg gtg ggt ggg cag cca aaa tat tcc gac ggc 480 Ser Leu Phe Thr Val Ser Val Gly Gly Gln Pro Lys Tyr Ser Asp Gly 145 150 155 160 ttt ggg ccg aaa ccg gca gac atc atc cac gtt ccc ttt aac gat ctc 528 Phe Gly Pro Lys Pro Ala Asp Ile Ile His Val Pro Phe Asn Asp Leu 165 170 175 cat gca gtg aaa gcg gtg atg gat gat cac acc tgt gcg gtg gtg gtt 576 His Ala Val Lys Ala Val Met Asp Asp His Thr Cys Ala Val Val Val 180 185 190 gag ccg atc cag ggc gag ggc ggt gtg acg gca gcg acg cca gag ttt 624 Glu Pro Ile Gln Gly Glu Gly Gly Val Thr Ala Ala Thr Pro Glu Phe 195 200 205 ttg cag ggc ttg cgc gag ctg tgc gat caa cat cag gca tta ttg gtg 672 Leu Gln Gly Leu Arg Glu Leu Cys Asp Gln His Gln Ala Leu Leu Val 210 215 220 ttt gat gaa gtg cag tgc ggg atg ggg cgg acc ggc gat ttg ttt gct 720 Phe Asp Glu Val Gln Cys Gly Met Gly Arg Thr Gly Asp Leu Phe Ala 225 230 235 240 tac atg cac tac ggc gtt acg ccg gat att ctg acc tct gcg aaa gcg 768 Tyr Met His Tyr Gly Val Thr Pro Asp Ile Leu Thr Ser Ala Lys Ala 245 250 255 tta ggc ggc ggc ttc ccg att agc gcc atg ctg acc acg gcg gaa att 816 Leu Gly Gly Gly Phe Pro Ile Ser Ala Met Leu Thr Thr Ala Glu Ile 260 265 270 gct tct gcg ttt cat cct ggt tct cac ggt tcc acc tac ggc ggt aat 864 Ala Ser Ala Phe His Pro Gly Ser His Gly Ser Thr Tyr Gly Gly Asn 275 280 285 cct ctg gcc tgt gca gta gcg ggg gcg gcg ttt gat atc atc aat acc 912 Pro Leu Ala Cys Ala Val Ala Gly Ala Ala Phe Asp Ile Ile Asn Thr 290 295 300 cct gaa gtg ctg gaa ggc att cag gcg aaa cgc cag cgt ttt gtt gac 960 Pro Glu Val Leu Glu Gly Ile Gln Ala Lys Arg Gln Arg Phe Val Asp 305 310 315 320 cat ctg cag aag atc gat cag cag tac gat gta ttt agc gat att cgc 1008 His Leu Gln Lys Ile Asp Gln Gln Tyr Asp Val Phe Ser Asp Ile Arg 325 330 335 ggt atg ggg ctg ttg att ggc gca gag ctg aaa cca cag tac aaa ggt 1056 Gly Met Gly Leu Leu Ile Gly Ala Glu Leu Lys Pro Gln Tyr Lys Gly 340 345 350 cgg gcg cgt gat ttc ctg tat gcg ggc gca gag gct ggc gta atg gtg 1104 Arg Ala Arg Asp Phe Leu Tyr Ala Gly Ala Glu Ala Gly Val Met Val 355 360 365 ctg aat gcc gga ccg gat gtg atg cgt ttt gca ccg tcg ctg gtg gtg 1152 Leu Asn Ala Gly Pro Asp Val Met Arg Phe Ala Pro Ser Leu Val Val 370 375 380 gaa gat gcg gat atc gat gaa ggg atg caa cgt ttc gcc cac gcg gtg 1200 Glu Asp Ala Asp Ile Asp Glu Gly Met Gln Arg Phe Ala His Ala Val 385 390 395 400 gcg aag gtg gtt ggg gcg taa 1221 Ala Lys Val Val Gly Ala 405 <210> 4 <211> 406 <212> PRT <213> Escherichia coli <400> 4 Met Ala Ile Glu Gln Thr Ala Ile Thr Arg Ala Thr Phe Asp Glu Val 1 5 10 15 Ile Leu Pro Ile Tyr Ala Pro Ala Glu Phe Ile Pro Val Lys Gly Gln 20 25 30 Gly Ser Arg Ile Trp Asp Gln Gln Gly Lys Glu Tyr Val Asp Phe Ala 35 40 45 Gly Gly Ile Ala Val Thr Ala Leu Gly His Cys His Pro Ala Leu Val 50 55 60 Asn Ala Leu Lys Thr Gln Gly Glu Thr Leu Trp His Ile Ser Asn Val 65 70 75 80 Phe Thr Asn Glu Pro Ala Leu Arg Leu Gly Arg Lys Leu Ile Glu Ala 85 90 95 Thr Phe Ala Glu Arg Val Val Phe Met Asn Ser Gly Thr Glu Ala Asn 100 105 110 Glu Thr Ala Phe Lys Leu Ala Arg His Tyr Ala Cys Val Arg His Ser 115 120 125 Pro Phe Lys Thr Lys Ile Ile Ala Phe His Asn Ala Phe His Gly Arg 130 135 140 Ser Leu Phe Thr Val Ser Val Gly Gly Gln Pro Lys Tyr Ser Asp Gly 145 150 155 160 Phe Gly Pro Lys Pro Ala Asp Ile Ile His Val Pro Phe Asn Asp Leu 165 170 175 His Ala Val Lys Ala Val Met Asp Asp His Thr Cys Ala Val Val Val 180 185 190 Glu Pro Ile Gln Gly Glu Gly Gly Val Thr Ala Ala Thr Pro Glu Phe 195 200 205 Leu Gln Gly Leu Arg Glu Leu Cys Asp Gln His Gln Ala Leu Leu Val 210 215 220 Phe Asp Glu Val Gln Cys Gly Met Gly Arg Thr Gly Asp Leu Phe Ala 225 230 235 240 Tyr Met His Tyr Gly Val Thr Pro Asp Ile Leu Thr Ser Ala Lys Ala 245 250 255 Leu Gly Gly Gly Phe Pro Ile Ser Ala Met Leu Thr Thr Ala Glu Ile 260 265 270 Ala Ser Ala Phe His Pro Gly Ser His Gly Ser Thr Tyr Gly Gly Asn 275 280 285 Pro Leu Ala Cys Ala Val Ala Gly Ala Ala Phe Asp Ile Ile Asn Thr 290 295 300 Pro Glu Val Leu Glu Gly Ile Gln Ala Lys Arg Gln Arg Phe Val Asp 305 310 315 320 His Leu Gln Lys Ile Asp Gln Gln Tyr Asp Val Phe Ser Asp Ile Arg 325 330 335 Gly Met Gly Leu Leu Ile Gly Ala Glu Leu Lys Pro Gln Tyr Lys Gly 340 345 350 Arg Ala Arg Asp Phe Leu Tyr Ala Gly Ala Glu Ala Gly Val Met Val 355 360 365 Leu Asn Ala Gly Pro Asp Val Met Arg Phe Ala Pro Ser Leu Val Val 370 375 380 Glu Asp Ala Asp Ile Asp Glu Gly Met Gln Arg Phe Ala His Ala Val 385 390 395 400 Ala Lys Val Val Gly Ala 405 <210> 5 <211> 1128 <212> DNA <213> Escherichia coli <220> <221> CDS <222> (1)..(1128) <400> 5 atg tcg tgc ccg gtt att gag ctg aca caa cag ctt att cgc cgc cct 48 Met Ser Cys Pro Val Ile Glu Leu Thr Gln Gln Leu Ile Arg Arg Pro 1 5 10 15 tcc ctg agt cct gat gat gca gga tgc cag gct ttg ttg att gaa cgt 96 Ser Leu Ser Pro Asp Asp Ala Gly Cys Gln Ala Leu Leu Ile Glu Arg 20 25 30 ttg cag gcg atc ggt ttt acc gtt gaa cgc atg gac ttt gcc gat acg 144 Leu Gln Ala Ile Gly Phe Thr Val Glu Arg Met Asp Phe Ala Asp Thr 35 40 45 cag aat ttt tgg gca tgg cgt ggg cag ggt gaa acg tta gcc ttt gcc 192 Gln Asn Phe Trp Ala Trp Arg Gly Gln Gly Glu Thr Leu Ala Phe Ala 50 55 60 ggg cat acc gac gtg gtg ccg cct ggc gac gcc gat cgt tgg atc aat 240 Gly His Thr Asp Val Val Pro Pro Gly Asp Ala Asp Arg Trp Ile Asn 65 70 75 80 ccc ccg ttt gaa ccc acc att cgt gac ggc atg tta ttc ggg cgc ggt 288 Pro Pro Phe Glu Pro Thr Ile Arg Asp Gly Met Leu Phe Gly Arg Gly 85 90 95 gcg gca gat atg aaa ggc tcg ctg gcg gcg atg gtg gtg gcg gca gaa 336 Ala Ala Asp Met Lys Gly Ser Leu Ala Ala Met Val Val Ala Ala Glu 100 105 110 cgt ttt gtc gca caa cat ccc aac cat acg ggg cga ctg gca ttt ctg 384 Arg Phe Val Ala Gln His Pro Asn His Thr Gly Arg Leu Ala Phe Leu 115 120 125 atc acc tct gat gaa gaa gcc agt gcc cac aac ggt acg gta aaa gtc 432 Ile Thr Ser Asp Glu Glu Ala Ser Ala His Asn Gly Thr Val Lys Val 130 135 140 gtc gaa gcg tta atg gca cgt aat gag cgt ctc gat tac tgc ctg gtt 480 Val Glu Ala Leu Met Ala Arg Asn Glu Arg Leu Asp Tyr Cys Leu Val 145 150 155 160 ggc gaa ccg tcg agt atc gaa gtg gta ggt gat gtg gtg aaa aat ggt 528 Gly Glu Pro Ser Ser Ile Glu Val Val Gly Asp Val Val Lys Asn Gly 165 170 175 cgt cgc gga tca tta acc tgc aac ctt acc att cat ggc gtt cag ggg 576 Arg Arg Gly Ser Leu Thr Cys Asn Leu Thr Ile His Gly Val Gln Gly 180 185 190 cat gtt gcc tac cca cat ctg gct gac aat ccg gta cat cgc gca gca 624 His Val Ala Tyr Pro His Leu Ala Asp Asn Pro Val His Arg Ala Ala 195 200 205 cct ttc ctt aat gaa tta gtg gct att gag tgg gat cag ggc aat gaa 672 Pro Phe Leu Asn Glu Leu Val Ala Ile Glu Trp Asp Gln Gly Asn Glu 210 215 220 ttc ttc ccg gcg acc agt atg cag att gcc aat att cag gcg gga acg 720 Phe Phe Pro Ala Thr Ser Met Gln Ile Ala Asn Ile Gln Ala Gly Thr 225 230 235 240 ggc agt aac aac gtt att ccg ggt gaa ctg ttt gtg cag ttt aac ttc 768 Gly Ser Asn Asn Val Ile Pro Gly Glu Leu Phe Val Gln Phe Asn Phe 245 250 255 cgc ttc agc acc gaa ctg act gat gag atg atc aaa gcg cag gtg ctt 816 Arg Phe Ser Thr Glu Leu Thr Asp Glu Met Ile Lys Ala Gln Val Leu 260 265 270 gcc ctg ctt gaa aaa cat caa ctg cgc tat acg gtg gat tgg tgg ctt 864 Ala Leu Leu Glu Lys His Gln Leu Arg Tyr Thr Val Asp Trp Trp Leu 275 280 285 tcc ggg cag cca ttt ttg acc gcg cgc ggt aaa ctg gtg gat gcg gtc 912 Ser Gly Gln Pro Phe Leu Thr Ala Arg Gly Lys Leu Val Asp Ala Val 290 295 300 gtt aac gcg gtt gag cac tat aat gaa att aaa ccg cag cta ctg acc 960 Val Asn Ala Val Glu His Tyr Asn Glu Ile Lys Pro Gln Leu Leu Thr 305 310 315 320 aca ggc gga acg tcc gac ggg cgc ttt att gcc cgc atg ggg gcg cag 1008 Thr Gly Gly Thr Ser Asp Gly Arg Phe Ile Ala Arg Met Gly Ala Gln 325 330 335 gtg gtg gaa ctc ggg ccg gtc aat gcc act att cat aaa att aat gaa 1056 Val Val Glu Leu Gly Pro Val Asn Ala Thr Ile His Lys Ile Asn Glu 340 345 350 tgt gtg aac gct gcc gac ctg cag cta ctt gcc cgt atg tat caa cgt 1104 Cys Val Asn Ala Ala Asp Leu Gln Leu Leu Ala Arg Met Tyr Gln Arg 355 360 365 atc atg gaa cag ctc gtc gcc tga 1128 Ile Met Glu Gln Leu Val Ala 370 375 <210> 6 <211> 375 <212> PRT <213> Escherichia coli <400> 6 Met Ser Cys Pro Val Ile Glu Leu Thr Gln Gln Leu Ile Arg Arg Pro 1 5 10 15 Ser Leu Ser Pro Asp Asp Ala Gly Cys Gln Ala Leu Leu Ile Glu Arg 20 25 30 Leu Gln Ala Ile Gly Phe Thr Val Glu Arg Met Asp Phe Ala Asp Thr 35 40 45 Gln Asn Phe Trp Ala Trp Arg Gly Gln Gly Glu Thr Leu Ala Phe Ala 50 55 60 Gly His Thr Asp Val Val Pro Pro Gly Asp Ala Asp Arg Trp Ile Asn 65 70 75 80 Pro Pro Phe Glu Pro Thr Ile Arg Asp Gly Met Leu Phe Gly Arg Gly 85 90 95 Ala Ala Asp Met Lys Gly Ser Leu Ala Ala Met Val Val Ala Ala Glu 100 105 110 Arg Phe Val Ala Gln His Pro Asn His Thr Gly Arg Leu Ala Phe Leu 115 120 125 Ile Thr Ser Asp Glu Glu Ala Ser Ala His Asn Gly Thr Val Lys Val 130 135 140 Val Glu Ala Leu Met Ala Arg Asn Glu Arg Leu Asp Tyr Cys Leu Val 145 150 155 160 Gly Glu Pro Ser Ser Ile Glu Val Val Gly Asp Val Val Lys Asn Gly 165 170 175 Arg Arg Gly Ser Leu Thr Cys Asn Leu Thr Ile His Gly Val Gln Gly 180 185 190 His Val Ala Tyr Pro His Leu Ala Asp Asn Pro Val His Arg Ala Ala 195 200 205 Pro Phe Leu Asn Glu Leu Val Ala Ile Glu Trp Asp Gln Gly Asn Glu 210 215 220 Phe Phe Pro Ala Thr Ser Met Gln Ile Ala Asn Ile Gln Ala Gly Thr 225 230 235 240 Gly Ser Asn Asn Val Ile Pro Gly Glu Leu Phe Val Gln Phe Asn Phe 245 250 255 Arg Phe Ser Thr Glu Leu Thr Asp Glu Met Ile Lys Ala Gln Val Leu 260 265 270 Ala Leu Leu Glu Lys His Gln Leu Arg Tyr Thr Val Asp Trp Trp Leu 275 280 285 Ser Gly Gln Pro Phe Leu Thr Ala Arg Gly Lys Leu Val Asp Ala Val 290 295 300 Val Asn Ala Val Glu His Tyr Asn Glu Ile Lys Pro Gln Leu Leu Thr 305 310 315 320 Thr Gly Gly Thr Ser Asp Gly Arg Phe Ile Ala Arg Met Gly Ala Gln 325 330 335 Val Val Glu Leu Gly Pro Val Asn Ala Thr Ile His Lys Ile Asn Glu 340 345 350 Cys Val Asn Ala Ala Asp Leu Gln Leu Leu Ala Arg Met Tyr Gln Arg 355 360 365 Ile Met Glu Gln Leu Val Ala 370 375 <210> 7 <211> 825 <212> DNA <213> Escherichia coli <220> <221> CDS <222> (1)..(825) <400> 7 atg cag ttc tcg aaa atg cat ggc ctt ggc aac gat ttt atg gtc gtc 48 Met Gln Phe Ser Lys Met His Gly Leu Gly Asn Asp Phe Met Val Val 1 5 10 15 gac gcg gta acg cag aat gtc ttt ttt tca ccg gag ctg att cgt cgc 96 Asp Ala Val Thr Gln Asn Val Phe Phe Ser Pro Glu Leu Ile Arg Arg 20 25 30 ctg gct gat cgg cac ctg ggg gta ggg ttt gac caa ctg ctg gtg gtt 144 Leu Ala Asp Arg His Leu Gly Val Gly Phe Asp Gln Leu Leu Val Val 35 40 45 gag ccg ccg tat gat cct gaa ctg gat ttt cac tat cgc att ttc aat 192 Glu Pro Pro Tyr Asp Pro Glu Leu Asp Phe His Tyr Arg Ile Phe Asn 50 55 60 gct gat ggc agt gaa gtg gcg cag tgc ggc aac ggt gcg cgc tgc ttt 240 Ala Asp Gly Ser Glu Val Ala Gln Cys Gly Asn Gly Ala Arg Cys Phe 65 70 75 80 gcc cgt ttt gtg cgt ctg aaa gga ctg acc aat aag cgt gat atc cgc 288 Ala Arg Phe Val Arg Leu Lys Gly Leu Thr Asn Lys Arg Asp Ile Arg 85 90 95 gtc agc acc gcc aac ggg cgg atg gtt ctg acc gtc acc gat gat gat 336 Val Ser Thr Ala Asn Gly Arg Met Val Leu Thr Val Thr Asp Asp Asp 100 105 110 ctg gtc cgc gta aat atg ggc gaa ccc aac ttc gaa cct tcc gcc gtg 384 Leu Val Arg Val Asn Met Gly Glu Pro Asn Phe Glu Pro Ser Ala Val 115 120 125 ccg ttt cgc gct aac aaa gcg gaa aag acc tat att atg cgc gcc gcc 432 Pro Phe Arg Ala Asn Lys Ala Glu Lys Thr Tyr Ile Met Arg Ala Ala 130 135 140 gag cag aca atc tta tgc ggc gtg gtg tcg atg gga aat ccg cat tgc 480 Glu Gln Thr Ile Leu Cys Gly Val Val Ser Met Gly Asn Pro His Cys 145 150 155 160 gtg att cag gtc gat gat gtc gat acc gcg gcg gta gaa acg ctt ggt 528 Val Ile Gln Val Asp Asp Val Asp Thr Ala Ala Val Glu Thr Leu Gly 165 170 175 cct gtt ctg gaa agc cac gag cgt ttt ccg gag cgc gcc aat atc ggt 576 Pro Val Leu Glu Ser His Glu Arg Phe Pro Glu Arg Ala Asn Ile Gly 180 185 190 ttt atg caa gtg gtt aag cgc gag cat att cgt tta cgc gtt tat gag 624 Phe Met Gln Val Val Lys Arg Glu His Ile Arg Leu Arg Val Tyr Glu 195 200 205 cgt ggg gca gga gaa acc cag gcc tgc ggc agc ggc gcg tgt gcg gcg 672 Arg Gly Ala Gly Glu Thr Gln Ala Cys Gly Ser Gly Ala Cys Ala Ala 210 215 220 gtt gca gta ggg att cag caa ggt ttg ctg gcc gaa gaa gta cgc gtg 720 Val Ala Val Gly Ile Gln Gln Gly Leu Leu Ala Glu Glu Val Arg Val 225 230 235 240 gaa ctc ccc ggc ggt cgt ctt gat atc gcc tgg aaa ggt ccg ggt cac 768 Glu Leu Pro Gly Gly Arg Leu Asp Ile Ala Trp Lys Gly Pro Gly His 245 250 255 ccg tta tat atg act ggc ccg gcg gta cat gtc tac gac gga ttt att 816 Pro Leu Tyr Met Thr Gly Pro Ala Val His Val Tyr Asp Gly Phe Ile 260 265 270 cat cta tga 825 His Leu <210> 8 <211> 274 <212> PRT <213> Escherichia coli <400> 8 Met Gln Phe Ser Lys Met His Gly Leu Gly Asn Asp Phe Met Val Val 1 5 10 15 Asp Ala Val Thr Gln Asn Val Phe Phe Ser Pro Glu Leu Ile Arg Arg 20 25 30 Leu Ala Asp Arg His Leu Gly Val Gly Phe Asp Gln Leu Leu Val Val 35 40 45 Glu Pro Pro Tyr Asp Pro Glu Leu Asp Phe His Tyr Arg Ile Phe Asn 50 55 60 Ala Asp Gly Ser Glu Val Ala Gln Cys Gly Asn Gly Ala Arg Cys Phe 65 70 75 80 Ala Arg Phe Val Arg Leu Lys Gly Leu Thr Asn Lys Arg Asp Ile Arg 85 90 95 Val Ser Thr Ala Asn Gly Arg Met Val Leu Thr Val Thr Asp Asp Asp 100 105 110 Leu Val Arg Val Asn Met Gly Glu Pro Asn Phe Glu Pro Ser Ala Val 115 120 125 Pro Phe Arg Ala Asn Lys Ala Glu Lys Thr Tyr Ile Met Arg Ala Ala 130 135 140 Glu Gln Thr Ile Leu Cys Gly Val Val Ser Met Gly Asn Pro His Cys 145 150 155 160 Val Ile Gln Val Asp Asp Val Asp Thr Ala Ala Val Glu Thr Leu Gly 165 170 175 Pro Val Leu Glu Ser His Glu Arg Phe Pro Glu Arg Ala Asn Ile Gly 180 185 190 Phe Met Gln Val Val Lys Arg Glu His Ile Arg Leu Arg Val Tyr Glu 195 200 205 Arg Gly Ala Gly Glu Thr Gln Ala Cys Gly Ser Gly Ala Cys Ala Ala 210 215 220 Val Ala Val Gly Ile Gln Gln Gly Leu Leu Ala Glu Glu Val Arg Val 225 230 235 240 Glu Leu Pro Gly Gly Arg Leu Asp Ile Ala Trp Lys Gly Pro Gly His 245 250 255 Pro Leu Tyr Met Thr Gly Pro Ala Val His Val Tyr Asp Gly Phe Ile 260 265 270 His Leu <210> 9 <211> 963 <212> DNA <213> Corynebacterium glutamicum <220> <221> CDS <222> (1)..(963) <400> 9 atg acc aac atc cgc gta gct atc gtg ggc tac gga aac ctg gga cgc 48 Met Thr Asn Ile Arg Val Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Arg 1 5 10 15 agc gtc gaa aag ctt att gcc aag cag ccc gac atg gac ctt gta gga 96 Ser Val Glu Lys Leu Ile Ala Lys Gln Pro Asp Met Asp Leu Val Gly 20 25 30 atc ttc tcg cgc cgg gcc acc ctc gac aca aag acg cca gtc ttt gat 144 Ile Phe Ser Arg Arg Ala Thr Leu Asp Thr Lys Thr Pro Val Phe Asp 35 40 45 gtc gcc gac gtg gac aag cac gcc gac gac gtg gac gtg ctg ttc ctg 192 Val Ala Asp Val Asp Lys His Ala Asp Asp Val Asp Val Leu Phe Leu 50 55 60 tgc atg ggc tcc gcc acc gac atc cct gag cag gca cca aag ttc gcg 240 Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Lys Phe Ala 65 70 75 80 cag ttc gcc tgc acc gta gac acc tac gac aac cac cgc gac atc cca 288 Gln Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro 85 90 95 cgc cac cgc cag gtc atg aac gaa gcc gcc acc gca gcc ggc aac gtt 336 Arg His Arg Gln Val Met Asn Glu Ala Ala Thr Ala Ala Gly Asn Val 100 105 110 gca ctg gtc tct acc ggc tgg gat cca gga atg ttc tcc atc aac cgc 384 Ala Leu Val Ser Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg 115 120 125 gtc tac gca gcg gca gtc tta gcc gag cac cag cag cac acc ttc tgg 432 Val Tyr Ala Ala Ala Val Leu Ala Glu His Gln Gln His Thr Phe Trp 130 135 140 ggc cca ggt ttg tca cag ggc cac tcc gat gct ttg cga cgc atc cct 480 Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Pro 145 150 155 160 ggc gtt caa aag gca gtc cag tac acc ctc cca tcc gaa gac gcc ctg 528 Gly Val Gln Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Asp Ala Leu 165 170 175 gaa aag gcc cgc cgc ggc gaa gcc ggc gac ctt acc gga aag caa acc 576 Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Gly Asp Leu Thr Gly Lys Gln Thr 180 185 190 cac aag cgc caa tgc ttc gtg gtt gcc gac gcg gcc gat cac gag cgc 624 His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Asp Ala Ala Asp His Glu Arg 195 200 205 atc gaa aac gac atc cgc acc atg cct gat tac ttc gtt ggc tac gaa 672 Ile Glu Asn Asp Ile Arg Thr Met Pro Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu 210 215 220 gtc gaa gtc aac ttc atc gac gaa gca acc ttc gac tcc gag cac acc 720 Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ser Glu His Thr 225 230 235 240 ggc atg cca cac ggt ggc cac gtg att acc acc ggc gac acc ggt ggc 768 Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly 245 250 255 ttc aac cac acc gtg gaa tac atc ctc aag ctg gac cga aac cca gat 816 Phe Asn His Thr Val Glu Tyr Ile Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp 260 265 270 ttc acc gct tcc tca cag atc gct ttc ggt cgc gca gct cac cgc atg 864 Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala His Arg Met 275 280 285 aag cag cag ggc caa agc gga gct ttc acc gtc ctc gaa gtt gct cca 912 Lys Gln Gln Gly Gln Ser Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro 290 295 300 tac ctg ctc tcc cca gag aac ttg gac gat ctg atc gca cgc gac gtc 960 Tyr Leu Leu Ser Pro Glu Asn Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val 305 310 315 320 taa 963 <210> 10 <211> 320 <212> PRT <213> Corynebacterium glutamicum <400> 10 Met Thr Asn Ile Arg Val Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Arg 1 5 10 15 Ser Val Glu Lys Leu Ile Ala Lys Gln Pro Asp Met Asp Leu Val Gly 20 25 30 Ile Phe Ser Arg Arg Ala Thr Leu Asp Thr Lys Thr Pro Val Phe Asp 35 40 45 Val Ala Asp Val Asp Lys His Ala Asp Asp Val Asp Val Leu Phe Leu 50 55 60 Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Lys Phe Ala 65 70 75 80 Gln Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro 85 90 95 Arg His Arg Gln Val Met Asn Glu Ala Ala Thr Ala Ala Gly Asn Val 100 105 110 Ala Leu Val Ser Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg 115 120 125 Val Tyr Ala Ala Ala Val Leu Ala Glu His Gln Gln His Thr Phe Trp 130 135 140 Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Pro 145 150 155 160 Gly Val Gln Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Asp Ala Leu 165 170 175 Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Gly Asp Leu Thr Gly Lys Gln Thr 180 185 190 His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Asp Ala Ala Asp His Glu Arg 195 200 205 Ile Glu Asn Asp Ile Arg Thr Met Pro Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu 210 215 220 Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ser Glu His Thr 225 230 235 240 Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly 245 250 255 Phe Asn His Thr Val Glu Tyr Ile Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp 260 265 270 Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala His Arg Met 275 280 285 Lys Gln Gln Gly Gln Ser Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro 290 295 300 Tyr Leu Leu Ser Pro Glu Asn Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val 305 310 315 320 <210> 11 <211> 963 <212> DNA <213> Brevibacterium lactofermentum <220> <221> CDS <222> (1)..(963) <400> 11 atg acc aac atc cgc gta gct atc gta ggc tac gga aac ctg gga cgc 48 Met Thr Asn Ile Arg Val Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Arg 1 5 10 15 agc gtc gaa aag ctt att gcc aag cag ccc gac atg gac ctt gta gga 96 Ser Val Glu Lys Leu Ile Ala Lys Gln Pro Asp Met Asp Leu Val Gly 20 25 30 atc ttc tcg cgc cgg gcc acc ctc gac aca aag acg cca gtc ttt gat 144 Ile Phe Ser Arg Arg Ala Thr Leu Asp Thr Lys Thr Pro Val Phe Asp 35 40 45 gtc gcc gac gtg gac aag cac gcc gac gac gtg gac gtg ctg ttc ctg 192 Val Ala Asp Val Asp Lys His Ala Asp Asp Val Asp Val Leu Phe Leu 50 55 60 tgc atg ggc tcc gcc acc gac atc cct gag cag gca cca aag ttc gcg 240 Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Lys Phe Ala 65 70 75 80 cag ttc gcc tgc acc gta gac acc tac gac aac cac cgc gac atc cca 288 Gln Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro 85 90 95 cgc cac cgc cag gtc atg aac gaa gcc gcc acc gca gcc ggc aac gtt 336 Arg His Arg Gln Val Met Asn Glu Ala Ala Thr Ala Ala Gly Asn Val 100 105 110 gca ctg gtc tct acc ggc tgg gat cca gga atg ttc tcc atc aac cgc 384 Ala Leu Val Ser Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg 115 120 125 gtc tac gca gcg gca gtc tta gcc gag cac cag cag cac acc ttc tgg 432 Val Tyr Ala Ala Ala Val Leu Ala Glu His Gln Gln His Thr Phe Trp 130 135 140 ggc cca ggt ttg tca cag ggc cac tcc gat gct ttg cga cgc atc cct 480 Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Pro 145 150 155 160 ggc gtt caa aag gcc gtc cag tac acc ctc cca tcc gaa gaa gcc ctg 528 Gly Val Gln Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Glu Ala Leu 165 170 175 gaa aag gcc cgc cgt ggc gaa gcc ggc gac ctc acc gga aag caa acc 576 Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Gly Asp Leu Thr Gly Lys Gln Thr 180 185 190 cac aag cgc caa tgc ttc gtg gtt gcc gac gcg gcc gac cac gag cgc 624 His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Asp Ala Ala Asp His Glu Arg 195 200 205 atc gaa aac gac atc cgc acc atg cct gat tac ttc gtt ggc tac gaa 672 Ile Glu Asn Asp Ile Arg Thr Met Pro Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu 210 215 220 gtc gaa gtc aac ttc atc gac gaa gca acc ttc gac gcc gag cac acc 720 Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ala Glu His Thr 225 230 235 240 ggc atg cca cac ggc gga cac gtg atc acc acc ggc gac acc ggt ggc 768 Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly 245 250 255 ttc aac cac acc gtg gaa tac atc ctg aag ctg gac cga aac cca gat 816 Phe Asn His Thr Val Glu Tyr Ile Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp 260 265 270 ttc acc gct tct tca cag atc gct ttc ggc cgc gca gct cac cgc atg 864 Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala His Arg Met 275 280 285 aag cag cag ggc caa agc ggt gcc ttc acc gtc ctc gaa gtt gct cca 912 Lys Gln Gln Gly Gln Ser Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro 290 295 300 tac ttg ctc tcc ccg gag aac ttg gat gat ctg atc gca cgc gac gtc 960 Tyr Leu Leu Ser Pro Glu Asn Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val 305 310 315 320 taa 963 <210> 12 <211> 320 <212> PRT <213> Brevibacterium lactofermentum <400> 12 Met Thr Asn Ile Arg Val Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Arg 1 5 10 15 Ser Val Glu Lys Leu Ile Ala Lys Gln Pro Asp Met Asp Leu Val Gly 20 25 30 Ile Phe Ser Arg Arg Ala Thr Leu Asp Thr Lys Thr Pro Val Phe Asp 35 40 45 Val Ala Asp Val Asp Lys His Ala Asp Asp Val Asp Val Leu Phe Leu 50 55 60 Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Lys Phe Ala 65 70 75 80 Gln Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro 85 90 95 Arg His Arg Gln Val Met Asn Glu Ala Ala Thr Ala Ala Gly Asn Val 100 105 110 Ala Leu Val Ser Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg 115 120 125 Val Tyr Ala Ala Ala Val Leu Ala Glu His Gln Gln His Thr Phe Trp 130 135 140 Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Pro 145 150 155 160 Gly Val Gln Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Glu Ala Leu 165 170 175 Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Gly Asp Leu Thr Gly Lys Gln Thr 180 185 190 His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Asp Ala Ala Asp His Glu Arg 195 200 205 Ile Glu Asn Asp Ile Arg Thr Met Pro Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu 210 215 220 Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ala Glu His Thr 225 230 235 240 Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly 245 250 255 Phe Asn His Thr Val Glu Tyr Ile Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp 260 265 270 Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala His Arg Met 275 280 285 Lys Gln Gln Gly Gln Ser Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro 290 295 300 Tyr Leu Leu Ser Pro Glu Asn Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val 305 310 315 320 <210> 13 <211> 963 <212> DNA <213> Corynebacterium efficiens <220> <221> CDS <222> (1)..(963) <400> 13 atg tcg aag atc cgc gca gca atc gtt ggt tat gga aat ctg ggg aag 48 Met Ser Lys Ile Arg Ala Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Lys 1 5 10 15 agc gtc gag aag ctc atc gtc cag caa ccg gac atg gaa ctg gtg ggg 96 Ser Val Glu Lys Leu Ile Val Gln Gln Pro Asp Met Glu Leu Val Gly 20 25 30 atc ttc tcc cgc cgc gac acc ctg gac acc gac acc ccc gtg ttc aac 144 Ile Phe Ser Arg Arg Asp Thr Leu Asp Thr Asp Thr Pro Val Phe Asn 35 40 45 gtc gcc gag acg gag aag cac acc ggc gat gtt gat ctc ctc ttc ctc 192 Val Ala Glu Thr Glu Lys His Thr Gly Asp Val Asp Leu Leu Phe Leu 50 55 60 tgc atg ggt tcc gcc act gac atc ccg gag cag gcc ccg ggt ttt gcg 240 Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Gly Phe Ala 65 70 75 80 gca ttc gcc tgc acc gtg gac acc tat gac aac cac cgg gac atc ccg 288 Ala Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro 85 90 95 cgt cac cgt cag gtg atg gat gag gcc gcc cgt gcc gcc ggc aat gtc 336 Arg His Arg Gln Val Met Asp Glu Ala Ala Arg Ala Ala Gly Asn Val 100 105 110 tct gtt gtc gcc acc ggt tgg gat ccg ggg atg ttc tcc atc aac cgc 384 Ser Val Val Ala Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg 115 120 125 gtg tac ggc gca gcc ctg ctc gcc gat cac cag cag cac acc ttc tgg 432 Val Tyr Gly Ala Ala Leu Leu Ala Asp His Gln Gln His Thr Phe Trp 130 135 140 gga ccg ggt ctg tcc cag ggc cac tcc gat gcc ttg cga cgc atc gac 480 Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Asp 145 150 155 160 ggc gtc gag aag gcc gtc cag tac acc ctg cct tcc gag gat gcc ctg 528 Gly Val Glu Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Asp Ala Leu 165 170 175 gag aag gca cgc cgc ggt gag gct gag ggg ctg acc ggt aaa cag acc 576 Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Glu Gly Leu Thr Gly Lys Gln Thr 180 185 190 cac aag cgt cag tgt ttc gtg gtc gcc ccg gag tcc gag cac gag cgc 624 His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Pro Glu Ser Glu His Glu Arg 195 200 205 atc gag aat gag atc cgc acc atg gct gac tac ttc gtc ggc tat gag 672 Ile Glu Asn Glu Ile Arg Thr Met Ala Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu 210 215 220 gtg gag gtc aac ttc atc gat gag gct acc ttc gat tcc gag cac acc 720 Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ser Glu His Thr 225 230 235 240 gga atg ccc cac ggc ggt cat gtg atc acc acc ggt gac acc ggc ggt 768 Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly 245 250 255 ttc cac cac act gtg gag tac acc ctg aag ctg gat cgc aac cct gac 816 Phe His His Thr Val Glu Tyr Thr Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp 260 265 270 ttc acc gcc tcc tcc cag att gcg ttc gga cgt gct gcc tac cga ctg 864 Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala Tyr Arg Leu 275 280 285 aag gaa gca ggt cag gct ggg gca ttc acc gtt ctg gag gtc gct ccc 912 Lys Glu Ala Gly Gln Ala Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro 290 295 300 tac ctc ctg tcc ccg aca cca ctc gat gac ctg atc gcc cgc gac gtc 960 Tyr Leu Leu Ser Pro Thr Pro Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val 305 310 315 320 tag 963 <210> 14 <211> 320 <212> PRT <213> Corynebacterium efficiens <400> 14 Met Ser Lys Ile Arg Ala Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Leu Gly Lys 1 5 10 15 Ser Val Glu Lys Leu Ile Val Gln Gln Pro Asp Met Glu Leu Val Gly 20 25 30 Ile Phe Ser Arg Arg Asp Thr Leu Asp Thr Asp Thr Pro Val Phe Asn 35 40 45 Val Ala Glu Thr Glu Lys His Thr Gly Asp Val Asp Leu Leu Phe Leu 50 55 60 Cys Met Gly Ser Ala Thr Asp Ile Pro Glu Gln Ala Pro Gly Phe Ala 65 70 75 80 Ala Phe Ala Cys Thr Val Asp Thr Tyr Asp Asn His Arg Asp Ile Pro 85 90 95 Arg His Arg Gln Val Met Asp Glu Ala Ala Arg Ala Ala Gly Asn Val 100 105 110 Ser Val Val Ala Thr Gly Trp Asp Pro Gly Met Phe Ser Ile Asn Arg 115 120 125 Val Tyr Gly Ala Ala Leu Leu Ala Asp His Gln Gln His Thr Phe Trp 130 135 140 Gly Pro Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp Ala Leu Arg Arg Ile Asp 145 150 155 160 Gly Val Glu Lys Ala Val Gln Tyr Thr Leu Pro Ser Glu Asp Ala Leu 165 170 175 Glu Lys Ala Arg Arg Gly Glu Ala Glu Gly Leu Thr Gly Lys Gln Thr 180 185 190 His Lys Arg Gln Cys Phe Val Val Ala Pro Glu Ser Glu His Glu Arg 195 200 205 Ile Glu Asn Glu Ile Arg Thr Met Ala Asp Tyr Phe Val Gly Tyr Glu 210 215 220 Val Glu Val Asn Phe Ile Asp Glu Ala Thr Phe Asp Ser Glu His Thr 225 230 235 240 Gly Met Pro His Gly Gly His Val Ile Thr Thr Gly Asp Thr Gly Gly 245 250 255 Phe His His Thr Val Glu Tyr Thr Leu Lys Leu Asp Arg Asn Pro Asp 260 265 270 Phe Thr Ala Ser Ser Gln Ile Ala Phe Gly Arg Ala Ala Tyr Arg Leu 275 280 285 Lys Glu Ala Gly Gln Ala Gly Ala Phe Thr Val Leu Glu Val Ala Pro 290 295 300 Tyr Leu Leu Ser Pro Thr Pro Leu Asp Asp Leu Ile Ala Arg Asp Val 305 310 315 320 <210> 15 <211> 987 <212> DNA <213> Herminiimonas arsenicoxydans <220> <221> CDS <222> (1)..(987) <400> 15 atg gat gaa aaa atc cgt att ggg gtt gcc gga tac ggt aac ctc ggt 48 Met Asp Glu Lys Ile Arg Ile Gly Val Ala Gly Tyr Gly Asn Leu Gly 1 5 10 15 cgc ggg gtc gaa atg gcg atc gca cgc aac cct gat atg caa ctg gtc 96 Arg Gly Val Glu Met Ala Ile Ala Arg Asn Pro Asp Met Gln Leu Val 20 25 30 ggc gtt ttc agc cgg cgc gat ccc gct agc atc gag ctt ttg acc cag 144 Gly Val Phe Ser Arg Arg Asp Pro Ala Ser Ile Glu Leu Leu Thr Gln 35 40 45 gct gta ccc gtc cat aaa ttc gac gat atc gaa cag ttt cgc gac cag 192 Ala Val Pro Val His Lys Phe Asp Asp Ile Glu Gln Phe Arg Asp Gln 50 55 60 att gac gtg ctc att ctg tgc ggc gga tca aag aac gat ctg ccc gaa 240 Ile Asp Val Leu Ile Leu Cys Gly Gly Ser Lys Asn Asp Leu Pro Glu 65 70 75 80 caa ggc cca gca ttg gct acc ttg ttc aac acg att gac agc ttt gat 288 Gln Gly Pro Ala Leu Ala Thr Leu Phe Asn Thr Ile Asp Ser Phe Asp 85 90 95 aca cac aat aaa att ccg gaa tat ttc gcc gcg atg gac agt gcc tca 336 Thr His Asn Lys Ile Pro Glu Tyr Phe Ala Ala Met Asp Ser Ala Ser 100 105 110 tgc gtt ggc gag cgc aca tcc atc atc tcg gta ggc tgg gat ccg ggc 384 Cys Val Gly Glu Arg Thr Ser Ile Ile Ser Val Gly Trp Asp Pro Gly 115 120 125 gtg ttc tcg ctc aat cgt ctg ttc ggc gaa gcc att ttg cca gaa ggc 432 Val Phe Ser Leu Asn Arg Leu Phe Gly Glu Ala Ile Leu Pro Glu Gly 130 135 140 gaa act tat acc ttc tgg ggt aaa ggt cta agt cag ggg cac tcg gac 480 Glu Thr Tyr Thr Phe Trp Gly Lys Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp 145 150 155 160 gca ata cgc cgc gtg ccg ggc gtc aag gcc ggt gtg cag tac acg atc 528 Ala Ile Arg Arg Val Pro Gly Val Lys Ala Gly Val Gln Tyr Thr Ile 165 170 175 ccc tcg gct gag gcg atg gaa ctg gta cgc agt ggc agc cag ccc caa 576 Pro Ser Ala Glu Ala Met Glu Leu Val Arg Ser Gly Ser Gln Pro Gln 180 185 190 ctg tcg aca cgc gag aaa cat act cgc gag tgt cat gtt gta ctc gaa 624 Leu Ser Thr Arg Glu Lys His Thr Arg Glu Cys His Val Val Leu Glu 195 200 205 gcc ggt gcc gat gcc aaa gcg gtg gaa cat gcc atc gtc agc atg ccg 672 Ala Gly Ala Asp Ala Lys Ala Val Glu His Ala Ile Val Ser Met Pro 210 215 220 gac tat ttc gcc gac tat gac acg acc gtg cac ttc atc agc gag gaa 720 Asp Tyr Phe Ala Asp Tyr Asp Thr Thr Val His Phe Ile Ser Glu Glu 225 230 235 240 gag tta cga agc aat cac tct gcc atg cca cac gga ggc ttc gtt atc 768 Glu Leu Arg Ser Asn His Ser Ala Met Pro His Gly Gly Phe Val Ile 245 250 255 cgc agc ggc cag aca gga gat ggc agc aaa cag gta ata gag tat tcg 816 Arg Ser Gly Gln Thr Gly Asp Gly Ser Lys Gln Val Ile Glu Tyr Ser 260 265 270 ctc aag ctc ggt agc aat cct gaa ttt aca gcc gcg gta cta gtc gct 864 Leu Lys Leu Gly Ser Asn Pro Glu Phe Thr Ala Ala Val Leu Val Ala 275 280 285 tac gcc cgc gct gct ttc cgc ctc cac aaa aaa gga gtg cac gga gcg 912 Tyr Ala Arg Ala Ala Phe Arg Leu His Lys Lys Gly Val His Gly Ala 290 295 300 cac agc gtg ctg gat atc gct ccg ggc ctt ctg tca ccc aaa agt ccg 960 His Ser Val Leu Asp Ile Ala Pro Gly Leu Leu Ser Pro Lys Ser Pro 305 310 315 320 gct cag ttg cgc aaa gag ttg ctc tga 987 Ala Gln Leu Arg Lys Glu Leu Leu 325 <210> 16 <211> 328 <212> PRT <213> Herminiimonas arsenicoxydans <400> 16 Met Asp Glu Lys Ile Arg Ile Gly Val Ala Gly Tyr Gly Asn Leu Gly 1 5 10 15 Arg Gly Val Glu Met Ala Ile Ala Arg Asn Pro Asp Met Gln Leu Val 20 25 30 Gly Val Phe Ser Arg Arg Asp Pro Ala Ser Ile Glu Leu Leu Thr Gln 35 40 45 Ala Val Pro Val His Lys Phe Asp Asp Ile Glu Gln Phe Arg Asp Gln 50 55 60 Ile Asp Val Leu Ile Leu Cys Gly Gly Ser Lys Asn Asp Leu Pro Glu 65 70 75 80 Gln Gly Pro Ala Leu Ala Thr Leu Phe Asn Thr Ile Asp Ser Phe Asp 85 90 95 Thr His Asn Lys Ile Pro Glu Tyr Phe Ala Ala Met Asp Ser Ala Ser 100 105 110 Cys Val Gly Glu Arg Thr Ser Ile Ile Ser Val Gly Trp Asp Pro Gly 115 120 125 Val Phe Ser Leu Asn Arg Leu Phe Gly Glu Ala Ile Leu Pro Glu Gly 130 135 140 Glu Thr Tyr Thr Phe Trp Gly Lys Gly Leu Ser Gln Gly His Ser Asp 145 150 155 160 Ala Ile Arg Arg Val Pro Gly Val Lys Ala Gly Val Gln Tyr Thr Ile 165 170 175 Pro Ser Ala Glu Ala Met Glu Leu Val Arg Ser Gly Ser Gln Pro Gln 180 185 190 Leu Ser Thr Arg Glu Lys His Thr Arg Glu Cys His Val Val Leu Glu 195 200 205 Ala Gly Ala Asp Ala Lys Ala Val Glu His Ala Ile Val Ser Met Pro 210 215 220 Asp Tyr Phe Ala Asp Tyr Asp Thr Thr Val His Phe Ile Ser Glu Glu 225 230 235 240 Glu Leu Arg Ser Asn His Ser Ala Met Pro His Gly Gly Phe Val Ile 245 250 255 Arg Ser Gly Gln Thr Gly Asp Gly Ser Lys Gln Val Ile Glu Tyr Ser 260 265 270 Leu Lys Leu Gly Ser Asn Pro Glu Phe Thr Ala Ala Val Leu Val Ala 275 280 285 Tyr Ala Arg Ala Ala Phe Arg Leu His Lys Lys Gly Val His Gly Ala 290 295 300 His Ser Val Leu Asp Ile Ala Pro Gly Leu Leu Ser Pro Lys Ser Pro 305 310 315 320 Ala Gln Leu Arg Lys Glu Leu Leu 325 <210> 17 <211> 900 <212> DNA <213> Bacteroides thetaiotaomicron <220> <221> CDS <222> (1)..(900) <400> 17 atg aaa aaa gta aga gca gct att gtc ggt tac ggc aat atc gga cac 48 Met Lys Lys Val Arg Ala Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Ile Gly His 1 5 10 15 tat gta ctt gaa gcg cta cag gca gcg cct gat ttc gaa ata gcc gga 96 Tyr Val Leu Glu Ala Leu Gln Ala Ala Pro Asp Phe Glu Ile Ala Gly 20 25 30 gta gtt cgt cgt gca gga gca gag aac aag ccg gaa gag ttg gca aac 144 Val Val Arg Arg Ala Gly Ala Glu Asn Lys Pro Glu Glu Leu Ala Asn 35 40 45 tat gca gta gtc aaa gat atc aaa gag ctg gaa gga gtg gaa gtg gcc 192 Tyr Ala Val Val Lys Asp Ile Lys Glu Leu Glu Gly Val Glu Val Ala 50 55 60 atc ctc tgc aca ccg acc cgc agc gtt gag aaa tac gcg aaa gaa tat 240 Ile Leu Cys Thr Pro Thr Arg Ser Val Glu Lys Tyr Ala Lys Glu Tyr 65 70 75 80 ttg gca atg gga atc aac acg gtg gac agc ttc gac atc cac aca ggc 288 Leu Ala Met Gly Ile Asn Thr Val Asp Ser Phe Asp Ile His Thr Gly 85 90 95 atc gtt gac ctg cgc cgc acg ctg gat gcc acc gcc aaa gag cac aaa 336 Ile Val Asp Leu Arg Arg Thr Leu Asp Ala Thr Ala Lys Glu His Lys 100 105 110 gcc gta tcc atc atc tcc gca gga tgg gat ccg gga agc gac tcg atc 384 Ala Val Ser Ile Ile Ser Ala Gly Trp Asp Pro Gly Ser Asp Ser Ile 115 120 125 gta cgc acc atg ctc gaa gca atc gct ccg aaa ggc atc act tac acc 432 Val Arg Thr Met Leu Glu Ala Ile Ala Pro Lys Gly Ile Thr Tyr Thr 130 135 140 aac ttc ggt ccc ggc atg agt atg gga cac acc gta gcc gta aaa gcg 480 Asn Phe Gly Pro Gly Met Ser Met Gly His Thr Val Ala Val Lys Ala 145 150 155 160 atc gac gga gtg aaa gcc gcc ctc tcc atg acg atc cct act gga acg 528 Ile Asp Gly Val Lys Ala Ala Leu Ser Met Thr Ile Pro Thr Gly Thr 165 170 175 gga atc cac cgc cgc atg gta tat atc gaa ctg aaa gac gga tac aag 576 Gly Ile His Arg Arg Met Val Tyr Ile Glu Leu Lys Asp Gly Tyr Lys 180 185 190 ttt gaa gaa gta gcc gca gcc atc aag gca gac cct tac ttc gtg aac 624 Phe Glu Glu Val Ala Ala Ala Ile Lys Ala Asp Pro Tyr Phe Val Asn 195 200 205 gac gag aca cat gta aaa ctt gtg ccc agc gta gac gca ctg ctc gat 672 Asp Glu Thr His Val Lys Leu Val Pro Ser Val Asp Ala Leu Leu Asp 210 215 220 atg gga cac ggt gta aat ctg act cgc aag gga gtt tcc ggt aaa acg 720 Met Gly His Gly Val Asn Leu Thr Arg Lys Gly Val Ser Gly Lys Thr 225 230 235 240 cag aat cag ctg ttc gag ttc aat atg cgc atc aac aat ccg gca ctg 768 Gln Asn Gln Leu Phe Glu Phe Asn Met Arg Ile Asn Asn Pro Ala Leu 245 250 255 acc gca cag gta ctt gtg tgc gtg gca cgc gct tcc atg aag cag caa 816 Thr Ala Gln Val Leu Val Cys Val Ala Arg Ala Ser Met Lys Gln Gln 260 265 270 ccg ggg tgc tac acc atg gta gaa gtc ccc gtc atc gac ctc ctt ccg 864 Pro Gly Cys Tyr Thr Met Val Glu Val Pro Val Ile Asp Leu Leu Pro 275 280 285 ggc gac cgc gaa gag tgg atc gga cac ctg gta taa 900 Gly Asp Arg Glu Glu Trp Ile Gly His Leu Val 290 295 <210> 18 <211> 299 <212> PRT <213> Bacteroides thetaiotaomicron <400> 18 Met Lys Lys Val Arg Ala Ala Ile Val Gly Tyr Gly Asn Ile Gly His 1 5 10 15 Tyr Val Leu Glu Ala Leu Gln Ala Ala Pro Asp Phe Glu Ile Ala Gly 20 25 30 Val Val Arg Arg Ala Gly Ala Glu Asn Lys Pro Glu Glu Leu Ala Asn 35 40 45 Tyr Ala Val Val Lys Asp Ile Lys Glu Leu Glu Gly Val Glu Val Ala 50 55 60 Ile Leu Cys Thr Pro Thr Arg Ser Val Glu Lys Tyr Ala Lys Glu Tyr 65 70 75 80 Leu Ala Met Gly Ile Asn Thr Val Asp Ser Phe Asp Ile His Thr Gly 85 90 95 Ile Val Asp Leu Arg Arg Thr Leu Asp Ala Thr Ala Lys Glu His Lys 100 105 110 Ala Val Ser Ile Ile Ser Ala Gly Trp Asp Pro Gly Ser Asp Ser Ile 115 120 125 Val Arg Thr Met Leu Glu Ala Ile Ala Pro Lys Gly Ile Thr Tyr Thr 130 135 140 Asn Phe Gly Pro Gly Met Ser Met Gly His Thr Val Ala Val Lys Ala 145 150 155 160 Ile Asp Gly Val Lys Ala Ala Leu Ser Met Thr Ile Pro Thr Gly Thr 165 170 175 Gly Ile His Arg Arg Met Val Tyr Ile Glu Leu Lys Asp Gly Tyr Lys 180 185 190 Phe Glu Glu Val Ala Ala Ala Ile Lys Ala Asp Pro Tyr Phe Val Asn 195 200 205 Asp Glu Thr His Val Lys Leu Val Pro Ser Val Asp Ala Leu Leu Asp 210 215 220 Met Gly His Gly Val Asn Leu Thr Arg Lys Gly Val Ser Gly Lys Thr 225 230 235 240 Gln Asn Gln Leu Phe Glu Phe Asn Met Arg Ile Asn Asn Pro Ala Leu 245 250 255 Thr Ala Gln Val Leu Val Cys Val Ala Arg Ala Ser Met Lys Gln Gln 260 265 270 Pro Gly Cys Tyr Thr Met Val Glu Val Pro Val Ile Asp Leu Leu Pro 275 280 285 Gly Asp Arg Glu Glu Trp Ile Gly His Leu Val 290 295 <210> 19 <211> 69 <212> DNA <213> Artificial sequence <220> <223> primer <400> 19 atgcagcagt tacagaacat tattgaaacc gcttttgaac gccgtgccga tctagacgct 60 caagttagt 69 <210> 20 <211> 70 <212> DNA <213> Artificial sequence <220> <223> primer <400> 20 ttagtcgatg gtacgcagca gttcgttaat gccgactttg ccgcgagttt agatcttgaa 60 gcctgctttt 70 <210> 21 <211> 1350 <212> DNA <213> Escherichia coli <220> <221> CDS <222> (1)..(1350) <400> 21 atg tct gaa att gtt gtc tcc aaa ttt ggc ggt acc agc gta gct gat 48 Met Ser Glu Ile Val Val Ser Lys Phe Gly Gly Thr Ser Val Ala Asp 1 5 10 15 ttt gac gcc atg aac cgc agc gct gat att gtg ctt tct gat gcc aac 96 Phe Asp Ala Met Asn Arg Ser Ala Asp Ile Val Leu Ser Asp Ala Asn 20 25 30 gtg cgt tta gtt gtc ctc tcg gct tct gct ggt atc act aat ctg ctg 144 Val Arg Leu Val Val Leu Ser Ala Ser Ala Gly Ile Thr Asn Leu Leu 35 40 45 gtc gct tta gct gaa gga ctg gaa cct ggc gag cga ttc gaa aaa ctc 192 Val Ala Leu Ala Glu Gly Leu Glu Pro Gly Glu Arg Phe Glu Lys Leu 50 55 60 gac gct atc cgc aac atc cag ttt gcc att ctg gaa cgt ctg cgt tac 240 Asp Ala Ile Arg Asn Ile Gln Phe Ala Ile Leu Glu Arg Leu Arg Tyr 65 70 75 80 ccg aac gtt atc cgt gaa gag att gaa cgt ctg ctg gag aac att act 288 Pro Asn Val Ile Arg Glu Glu Ile Glu Arg Leu Leu Glu Asn Ile Thr 85 90 95 gtt ctg gca gaa gcg gcg gcg ctg gca acg tct ccg gcg ctg aca gat 336 Val Leu Ala Glu Ala Ala Ala Leu Ala Thr Ser Pro Ala Leu Thr Asp 100 105 110 gag ctg gtc agc cac ggc gag ctg atg tcg acc ctg ctg ttt gtt gag 384 Glu Leu Val Ser His Gly Glu Leu Met Ser Thr Leu Leu Phe Val Glu 115 120 125 atc ctg cgc gaa cgc gat gtt cag gca cag tgg ttt gat gta cgt aaa 432 Ile Leu Arg Glu Arg Asp Val Gln Ala Gln Trp Phe Asp Val Arg Lys 130 135 140 gtg atg cgt acc aac gac cga ttt ggt cgt gca gag cca gat ata gcc 480 Val Met Arg Thr Asn Asp Arg Phe Gly Arg Ala Glu Pro Asp Ile Ala 145 150 155 160 gcg ctg gcg gaa ctg gcc gcg ctg cag ctg ctc cca cgt ctc aat gaa 528 Ala Leu Ala Glu Leu Ala Ala Leu Gln Leu Leu Pro Arg Leu Asn Glu 165 170 175 ggc tta gtg atc acc cag gga ttt atc ggt agc gaa aat aaa ggt cgt 576 Gly Leu Val Ile Thr Gln Gly Phe Ile Gly Ser Glu Asn Lys Gly Arg 180 185 190 aca acg acg ctt ggc cgt gga ggc agc gat tat acg gca gcc ttg ctg 624 Thr Thr Thr Leu Gly Arg Gly Gly Ser Asp Tyr Thr Ala Ala Leu Leu 195 200 205 gcg gag gct tta cac gca tct cgt gtt gat atc tgg acc gac gtc ccg 672 Ala Glu Ala Leu His Ala Ser Arg Val Asp Ile Trp Thr Asp Val Pro 210 215 220 ggc atc tac acc acc gat cca cgc gta gtt tcc gca gca aaa cgc att 720 Gly Ile Tyr Thr Thr Asp Pro Arg Val Val Ser Ala Ala Lys Arg Ile 225 230 235 240 gat gaa atc gcg ttt gcc gaa gcg gca gag atg gca act ttt ggt gca 768 Asp Glu Ile Ala Phe Ala Glu Ala Ala Glu Met Ala Thr Phe Gly Ala 245 250 255 aaa gta ctg cat ccg gca acg ttg cta ccc gca gta cgc agc gat atc 816 Lys Val Leu His Pro Ala Thr Leu Leu Pro Ala Val Arg Ser Asp Ile 260 265 270 ccg gtc ttt gtc ggc tcc agc aaa gac cca cgc gca ggt ggt acg ctg 864 Pro Val Phe Val Gly Ser Ser Lys Asp Pro Arg Ala Gly Gly Thr Leu 275 280 285 gtg tgc aat aaa act gaa aat ccg ccg ctg ttc cgc gct ctg gcg ctt 912 Val Cys Asn Lys Thr Glu Asn Pro Pro Leu Phe Arg Ala Leu Ala Leu 290 295 300 cgt cgc aat cag act ctg ctc act ttg cac agc ctg aat atg ctg cat 960 Arg Arg Asn Gln Thr Leu Leu Thr Leu His Ser Leu Asn Met Leu His 305 310 315 320 tct cgc ggt ttc ctc gcg gaa gtt ttc ggc atc ctc gcg cgg cat aat 1008 Ser Arg Gly Phe Leu Ala Glu Val Phe Gly Ile Leu Ala Arg His Asn 325 330 335 att tcg gta gac tta atc acc acg tca gaa gtg agc gtg gca tta acc 1056 Ile Ser Val Asp Leu Ile Thr Thr Ser Glu Val Ser Val Ala Leu Thr 340 345 350 ctt gat acc acc ggt tca acc tcc act ggc gat acg ttg ctg acg caa 1104 Leu Asp Thr Thr Gly Ser Thr Ser Thr Gly Asp Thr Leu Leu Thr Gln 355 360 365 tct ctg ctg atg gag ctt tcc gca ctg tgt cgg gtg gag gtg gaa gaa 1152 Ser Leu Leu Met Glu Leu Ser Ala Leu Cys Arg Val Glu Val Glu Glu 370 375 380 ggt ctg gcg ctg gtc gcg ttg att ggc aat gac ctg tca aaa gcc tgc 1200 Gly Leu Ala Leu Val Ala Leu Ile Gly Asn Asp Leu Ser Lys Ala Cys 385 390 395 400 ggc gtt ggc aaa gag gta ttc ggc gta ctg gaa ccg ttc aac att cgc 1248 Gly Val Gly Lys Glu Val Phe Gly Val Leu Glu Pro Phe Asn Ile Arg 405 410 415 atg att tgt tat ggc gca tcc agc cat aac ctg tgc ttc ctg gtg ccc 1296 Met Ile Cys Tyr Gly Ala Ser Ser His Asn Leu Cys Phe Leu Val Pro 420 425 430 ggc gaa gat gcc gag cag gtg gtg caa aaa ctg cat agt aat ttg ttt 1344 Gly Glu Asp Ala Glu Gln Val Val Gln Lys Leu His Ser Asn Leu Phe 435 440 445 gag taa 1350 Glu <210> 22 <211> 449 <212> PRT <213> Escherichia coli <400> 22 Met Ser Glu Ile Val Val Ser Lys Phe Gly Gly Thr Ser Val Ala Asp 1 5 10 15 Phe Asp Ala Met Asn Arg Ser Ala Asp Ile Val Leu Ser Asp Ala Asn 20 25 30 Val Arg Leu Val Val Leu Ser Ala Ser Ala Gly Ile Thr Asn Leu Leu 35 40 45 Val Ala Leu Ala Glu Gly Leu Glu Pro Gly Glu Arg Phe Glu Lys Leu 50 55 60 Asp Ala Ile Arg Asn Ile Gln Phe Ala Ile Leu Glu Arg Leu Arg Tyr 65 70 75 80 Pro Asn Val Ile Arg Glu Glu Ile Glu Arg Leu Leu Glu Asn Ile Thr 85 90 95 Val Leu Ala Glu Ala Ala Ala Leu Ala Thr Ser Pro Ala Leu Thr Asp 100 105 110 Glu Leu Val Ser His Gly Glu Leu Met Ser Thr Leu Leu Phe Val Glu 115 120 125 Ile Leu Arg Glu Arg Asp Val Gln Ala Gln Trp Phe Asp Val Arg Lys 130 135 140 Val Met Arg Thr Asn Asp Arg Phe Gly Arg Ala Glu Pro Asp Ile Ala 145 150 155 160 Ala Leu Ala Glu Leu Ala Ala Leu Gln Leu Leu Pro Arg Leu Asn Glu 165 170 175 Gly Leu Val Ile Thr Gln Gly Phe Ile Gly Ser Glu Asn Lys Gly Arg 180 185 190 Thr Thr Thr Leu Gly Arg Gly Gly Ser Asp Tyr Thr Ala Ala Leu Leu 195 200 205 Ala Glu Ala Leu His Ala Ser Arg Val Asp Ile Trp Thr Asp Val Pro 210 215 220 Gly Ile Tyr Thr Thr Asp Pro Arg Val Val Ser Ala Ala Lys Arg Ile 225 230 235 240 Asp Glu Ile Ala Phe Ala Glu Ala Ala Glu Met Ala Thr Phe Gly Ala 245 250 255 Lys Val Leu His Pro Ala Thr Leu Leu Pro Ala Val Arg Ser Asp Ile 260 265 270 Pro Val Phe Val Gly Ser Ser Lys Asp Pro Arg Ala Gly Gly Thr Leu 275 280 285 Val Cys Asn Lys Thr Glu Asn Pro Pro Leu Phe Arg Ala Leu Ala Leu 290 295 300 Arg Arg Asn Gln Thr Leu Leu Thr Leu His Ser Leu Asn Met Leu His 305 310 315 320 Ser Arg Gly Phe Leu Ala Glu Val Phe Gly Ile Leu Ala Arg His Asn 325 330 335 Ile Ser Val Asp Leu Ile Thr Thr Ser Glu Val Ser Val Ala Leu Thr 340 345 350 Leu Asp Thr Thr Gly Ser Thr Ser Thr Gly Asp Thr Leu Leu Thr Gln 355 360 365 Ser Leu Leu Met Glu Leu Ser Ala Leu Cys Arg Val Glu Val Glu Glu 370 375 380 Gly Leu Ala Leu Val Ala Leu Ile Gly Asn Asp Leu Ser Lys Ala Cys 385 390 395 400 Gly Val Gly Lys Glu Val Phe Gly Val Leu Glu Pro Phe Asn Ile Arg 405 410 415 Met Ile Cys Tyr Gly Ala Ser Ser His Asn Leu Cys Phe Leu Val Pro 420 425 430 Gly Glu Asp Ala Glu Gln Val Val Gln Lys Leu His Ser Asn Leu Phe 435 440 445 Glu <210> 23 <211> 879 <212> DNA <213> Escherichia coli <220> <221> CDS <222> (1)..(879) <400> 23 atg ttc acg gga agt att gtc gcg att gtt act ccg atg gat gaa aaa 48 Met Phe Thr Gly Ser Ile Val Ala Ile Val Thr Pro Met Asp Glu Lys 1 5 10 15 ggt aat gtc tgt cgg gct agc ttg aaa aaa ctg att gat tat cat gtc 96 Gly Asn Val Cys Arg Ala Ser Leu Lys Lys Leu Ile Asp Tyr His Val 20 25 30 gcc agc ggt act tcg gcg atc gtt tct gtt ggc acc act ggc gag tcc 144 Ala Ser Gly Thr Ser Ala Ile Val Ser Val Gly Thr Thr Gly Glu Ser 35 40 45 gct acc tta aat cat gac gaa cat gct gat gtg gtg atg atg acg ctg 192 Ala Thr Leu Asn His Asp Glu His Ala Asp Val Val Met Met Thr Leu 50 55 60 gat ctg gct gat ggg cgc att ccg gta att gcc ggg acc ggc gct aac 240 Asp Leu Ala Asp Gly Arg Ile Pro Val Ile Ala Gly Thr Gly Ala Asn 65 70 75 80 gct act gcg gaa gcc att agc ctg acg cag cgc ttc aat gac agt ggt 288 Ala Thr Ala Glu Ala Ile Ser Leu Thr Gln Arg Phe Asn Asp Ser Gly 85 90 95 atc gtc ggc tgc ctg acg gta acc cct tac tac aat cgt ccg tcg caa 336 Ile Val Gly Cys Leu Thr Val Thr Pro Tyr Tyr Asn Arg Pro Ser Gln 100 105 110 gaa ggt ttg tat cag cat ttc aaa gcc atc gct gag cat act gac ctg 384 Glu Gly Leu Tyr Gln His Phe Lys Ala Ile Ala Glu His Thr Asp Leu 115 120 125 ccg caa att ctg tat aat gtg ccg tcc cgt act ggc tgc gat ctg ctc 432 Pro Gln Ile Leu Tyr Asn Val Pro Ser Arg Thr Gly Cys Asp Leu Leu 130 135 140 ccg gaa acg gtg ggc cgt ctg gcg aaa gta aaa aat att atc gga atc 480 Pro Glu Thr Val Gly Arg Leu Ala Lys Val Lys Asn Ile Ile Gly Ile 145 150 155 160 aaa gag gca aca ggg aac tta acg cgt gta aac cag atc aaa gag ctg 528 Lys Glu Ala Thr Gly Asn Leu Thr Arg Val Asn Gln Ile Lys Glu Leu 165 170 175 gtt tca gat gat ttt gtt ctg ctg agc ggc gat gat gcg agc gcg ctg 576 Val Ser Asp Asp Phe Val Leu Leu Ser Gly Asp Asp Ala Ser Ala Leu 180 185 190 gac ttc atg caa ttg ggc ggt cat ggg gtt att tcc gtt acg gct aac 624 Asp Phe Met Gln Leu Gly Gly His Gly Val Ile Ser Val Thr Ala Asn 195 200 205 gtc gca gcg cgt gat atg gcc cag atg tgc aaa ctg gca gca gaa ggg 672 Val Ala Ala Arg Asp Met Ala Gln Met Cys Lys Leu Ala Ala Glu Gly 210 215 220 cat ttt gcc gag gca cgc gtt att aat cag cgt ctg atg cca tta cac 720 His Phe Ala Glu Ala Arg Val Ile Asn Gln Arg Leu Met Pro Leu His 225 230 235 240 aac aaa cta ttt gtc gaa ccc aat cca atc ccg gtg aaa tgg gca tgt 768 Asn Lys Leu Phe Val Glu Pro Asn Pro Ile Pro Val Lys Trp Ala Cys 245 250 255 aag gaa ctg ggt ctt gtg gcg acc gat acg ctg cgc ctg cca atg aca 816 Lys Glu Leu Gly Leu Val Ala Thr Asp Thr Leu Arg Leu Pro Met Thr 260 265 270 cca atc acc gac agt ggt cgt gag acg gtc aga gcg gcg ctt aag cat 864 Pro Ile Thr Asp Ser Gly Arg Glu Thr Val Arg Ala Ala Leu Lys His 275 280 285 gcc ggt ttg ctg taa 879 Ala Gly Leu Leu 290 <210> 24 <211> 292 <212> PRT <213> Escherichia coli <400> 24 Met Phe Thr Gly Ser Ile Val Ala Ile Val Thr Pro Met Asp Glu Lys 1 5 10 15 Gly Asn Val Cys Arg Ala Ser Leu Lys Lys Leu Ile Asp Tyr His Val 20 25 30 Ala Ser Gly Thr Ser Ala Ile Val Ser Val Gly Thr Thr Gly Glu Ser 35 40 45 Ala Thr Leu Asn His Asp Glu His Ala Asp Val Val Met Met Thr Leu 50 55 60 Asp Leu Ala Asp Gly Arg Ile Pro Val Ile Ala Gly Thr Gly Ala Asn 65 70 75 80 Ala Thr Ala Glu Ala Ile Ser Leu Thr Gln Arg Phe Asn Asp Ser Gly 85 90 95 Ile Val Gly Cys Leu Thr Val Thr Pro Tyr Tyr Asn Arg Pro Ser Gln 100 105 110 Glu Gly Leu Tyr Gln His Phe Lys Ala Ile Ala Glu His Thr Asp Leu 115 120 125 Pro Gln Ile Leu Tyr Asn Val Pro Ser Arg Thr Gly Cys Asp Leu Leu 130 135 140 Pro Glu Thr Val Gly Arg Leu Ala Lys Val Lys Asn Ile Ile Gly Ile 145 150 155 160 Lys Glu Ala Thr Gly Asn Leu Thr Arg Val Asn Gln Ile Lys Glu Leu 165 170 175 Val Ser Asp Asp Phe Val Leu Leu Ser Gly Asp Asp Ala Ser Ala Leu 180 185 190 Asp Phe Met Gln Leu Gly Gly His Gly Val Ile Ser Val Thr Ala Asn 195 200 205 Val Ala Ala Arg Asp Met Ala Gln Met Cys Lys Leu Ala Ala Glu Gly 210 215 220 His Phe Ala Glu Ala Arg Val Ile Asn Gln Arg Leu Met Pro Leu His 225 230 235 240 Asn Lys Leu Phe Val Glu Pro Asn Pro Ile Pro Val Lys Trp Ala Cys 245 250 255 Lys Glu Leu Gly Leu Val Ala Thr Asp Thr Leu Arg Leu Pro Met Thr 260 265 270 Pro Ile Thr Asp Ser Gly Arg Glu Thr Val Arg Ala Ala Leu Lys His 275 280 285 Ala Gly Leu Leu 290 <210> 25 <211> 822 <212> DNA <213> Escherichia coli <220> <221> CDS <222> (1)..(822) <400> 25 atg cat gat gca aac atc cgc gtt gcc atc gcg gga gcc ggg ggg cgt 48 Met His Asp Ala Asn Ile Arg Val Ala Ile Ala Gly Ala Gly Gly Arg 1 5 10 15 atg ggc cgc cag ttg att cag gcg gcg ctg gca tta gag ggc gtg cag 96 Met Gly Arg Gln Leu Ile Gln Ala Ala Leu Ala Leu Glu Gly Val Gln 20 25 30 ttg ggc gct gcg ctg gag cgt gaa gga tct tct tta ctg ggc agc gac 144 Leu Gly Ala Ala Leu Glu Arg Glu Gly Ser Ser Leu Leu Gly Ser Asp 35 40 45 gcc ggt gag ctg gcc gga gcc ggg aaa aca ggc gtt acc gtg caa agc 192 Ala Gly Glu Leu Ala Gly Ala Gly Lys Thr Gly Val Thr Val Gln Ser 50 55 60 agc ctc gat gcg gta aaa gat gat ttt gat gtg ttt atc gat ttt acc 240 Ser Leu Asp Ala Val Lys Asp Asp Phe Asp Val Phe Ile Asp Phe Thr 65 70 75 80 cgt ccg gaa ggt acg ctg aac cat ctc gct ttt tgt cgc cag cat ggc 288 Arg Pro Glu Gly Thr Leu Asn His Leu Ala Phe Cys Arg Gln His Gly 85 90 95 aaa ggg atg gtg atc ggc act acg ggg ttt gac gaa gcc ggt aaa caa 336 Lys Gly Met Val Ile Gly Thr Thr Gly Phe Asp Glu Ala Gly Lys Gln 100 105 110 gca att cgt gac gcc gct gcc gat att gcg att gtc ttt gct gcc aat 384 Ala Ile Arg Asp Ala Ala Ala Asp Ile Ala Ile Val Phe Ala Ala Asn 115 120 125 ttt agc gtt ggc gtt aac gtc atg ctt aag ctg ctg gag aaa gca gcc 432 Phe Ser Val Gly Val Asn Val Met Leu Lys Leu Leu Glu Lys Ala Ala 130 135 140 aaa gtg atg ggt gac tac acc gat atc gaa att att gaa gca cat cat 480 Lys Val Met Gly Asp Tyr Thr Asp Ile Glu Ile Ile Glu Ala His His 145 150 155 160 aga cat aaa gtt gat gcg ccg tca ggc acc gca ctg gca atg gga gag 528 Arg His Lys Val Asp Ala Pro Ser Gly Thr Ala Leu Ala Met Gly Glu 165 170 175 gcg atc gcc cac gcc ctt gat aaa gat ctg aaa gat tgc gcg gtc tac 576 Ala Ile Ala His Ala Leu Asp Lys Asp Leu Lys Asp Cys Ala Val Tyr 180 185 190 agt cgt gaa ggc cac acc ggt gaa cgt gtg cct ggc acc att ggt ttt 624 Ser Arg Glu Gly His Thr Gly Glu Arg Val Pro Gly Thr Ile Gly Phe 195 200 205 gcc acc gtg cgt gca ggt gac atc gtt ggt gaa cat acc gcg atg ttt 672 Ala Thr Val Arg Ala Gly Asp Ile Val Gly Glu His Thr Ala Met Phe 210 215 220 gcc gat att ggc gag cgt ctg gag atc acc cat aag gcg tcc agc cgt 720 Ala Asp Ile Gly Glu Arg Leu Glu Ile Thr His Lys Ala Ser Ser Arg 225 230 235 240 atg aca ttt gct aac ggc gcg gta aga tcg gct ttg tgg ttg agt ggt 768 Met Thr Phe Ala Asn Gly Ala Val Arg Ser Ala Leu Trp Leu Ser Gly 245 250 255 aag gaa agc ggt ctt ttt gat atg cga gat gta ctt gat ctc aat aat 816 Lys Glu Ser Gly Leu Phe Asp Met Arg Asp Val Leu Asp Leu Asn Asn 260 265 270 ttg taa 822 Leu <210> 26 <211> 273 <212> PRT <213> Escherichia coli <400> 26 Met His Asp Ala Asn Ile Arg Val Ala Ile Ala Gly Ala Gly Gly Arg 1 5 10 15 Met Gly Arg Gln Leu Ile Gln Ala Ala Leu Ala Leu Glu Gly Val Gln 20 25 30 Leu Gly Ala Ala Leu Glu Arg Glu Gly Ser Ser Leu Leu Gly Ser Asp 35 40 45 Ala Gly Glu Leu Ala Gly Ala Gly Lys Thr Gly Val Thr Val Gln Ser 50 55 60 Ser Leu Asp Ala Val Lys Asp Asp Phe Asp Val Phe Ile Asp Phe Thr 65 70 75 80 Arg Pro Glu Gly Thr Leu Asn His Leu Ala Phe Cys Arg Gln His Gly 85 90 95 Lys Gly Met Val Ile Gly Thr Thr Gly Phe Asp Glu Ala Gly Lys Gln 100 105 110 Ala Ile Arg Asp Ala Ala Ala Asp Ile Ala Ile Val Phe Ala Ala Asn 115 120 125 Phe Ser Val Gly Val Asn Val Met Leu Lys Leu Leu Glu Lys Ala Ala 130 135 140 Lys Val Met Gly Asp Tyr Thr Asp Ile Glu Ile Ile Glu Ala His His 145 150 155 160 Arg His Lys Val Asp Ala Pro Ser Gly Thr Ala Leu Ala Met Gly Glu 165 170 175 Ala Ile Ala His Ala Leu Asp Lys Asp Leu Lys Asp Cys Ala Val Tyr 180 185 190 Ser Arg Glu Gly His Thr Gly Glu Arg Val Pro Gly Thr Ile Gly Phe 195 200 205 Ala Thr Val Arg Ala Gly Asp Ile Val Gly Glu His Thr Ala Met Phe 210 215 220 Ala Asp Ile Gly Glu Arg Leu Glu Ile Thr His Lys Ala Ser Ser Arg 225 230 235 240 Met Thr Phe Ala Asn Gly Ala Val Arg Ser Ala Leu Trp Leu Ser Gly 245 250 255 Lys Glu Ser Gly Leu Phe Asp Met Arg Asp Val Leu Asp Leu Asn Asn 260 265 270 Leu

Claims (18)

  1. L-리신 생산능을 갖는 에스케리키아 콜라이로서, 메소-α,ε-디아미노피멜산 합성 경로의 1 또는 2 이상의 효소의 활성이 저하되도록 개변되고, 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자가 도입된 것을 특징으로 하는 에스케리키아 콜라이.
  2. 제1항에 있어서, 상기 메소-α,ε-디아미노피멜산 합성 경로의 효소가, 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제, 및 디아미노피멜산 에피머라제로부터 선택되는, 에스케리키아 콜라이.
  3. 제2항에 있어서, 상기 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제, 및 디아미노피멜산 에피머라제가, 각각 dapD 유전자, dapC 유전자, dapE 유전자 및 dapF 유전자에 의해 암호화되는, 에스케리키아 콜라이.
  4. 제3항에 있어서, 상기 유전자의 발현량을 저하시키거나, 또는 이들의 유전자를 파괴함으로써, 메소-α,ε-디아미노피멜산 합성 경로의 효소의 활성이 저하된, 에스케리키아 콜라이.
  5. 제2항 내지 제4항 중의 어느 한 항에 있어서, 적어도 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제 활성이 저하되도록 개변된, 에스케리키아 콜라이.
  6. 제1항 내지 제5항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 디아미노피멜산 데하이드로게나제를 암호화하는 유전자가, 코리네형 세균의 ddh 유전자인, 에스케리키아 콜라이.
  7. 제2항 내지 제6항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제가, 하기 (A) 또는 (B)에 기재된 단백질인 에스케리키아 콜라이.
    (A) 서열번호 2에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
    (B) 서열번호 2에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제 활성을 갖는 단백질.
  8. 제2항 내지 제7항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제가, 하기 (C) 또는 (D)에 기재된 단백질인 에스케리키아 콜라이.
    (C) 서열번호 4에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
    (D) 서열번호 4에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제 활성을 갖는 단백질.
  9. 제2항 내지 제8항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제가, 하기 (E) 또는 (F)에 기재된 단백질인 에스케리키아 콜라이.
    (E) 서열번호 6에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
    (F) 서열번호 6에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제 활성을 갖는 단백질.
  10. 제2항 내지 제9항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 디아미노피멜산 에피머라제가, 하기 (G) 또는 (H)에 기재된 단백질인 에스케리키아 콜라이.
    (G) 서열번호 8에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
    (H) 서열번호 8에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 디아미노피멜산 에피머라제 활성을 갖는 단백질.
  11. 제3항 내지 제10항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 dapD 유전자가, 하기 (a) 또는 (b)에 기재된 DNA인, 에스케리키아 콜라이.
    (a) 서열번호 1의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
    (b) 서열번호 1의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 2,3,4,5-테트라하이드로피리딘-2,6-디카복실산 N-석시닐트랜스퍼라제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
  12. 제3항 내지 제11항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 dapC 유전자가, 하기 (c) 또는 (d)에 기재된 DNA인, 에스케리키아 콜라이.
    (c) 서열번호 3의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
    (d) 서열번호 3의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 석시닐디아미노피멜산 트랜스아미나제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
  13. 제3항 내지 제12항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 dapE 유전자가, 하기 (e) 또는 (f)에 기재된 DNA인, 에스케리키아 콜라이.
    (e) 서열번호 5의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
    (f) 서열번호 5의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 석시닐디아미노피멜산 데석시닐라제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
  14. 제3항 내지 제13항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 dapF 유전자가, 하기 (g) 또는 (h)에 기재된 DNA인, 에스케리키아 콜라이.
    (g) 서열번호 7의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
    (h) 서열번호 7의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 디아미노피멜산 에피머라제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
  15. 제1항 내지 제14항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 디아미노피멜산 데하이드로게나제가, 하기 (I) 또는 (J)에 기재된 단백질인 에스케리키아 콜라이.
    (I) 서열번호 10, 12, 14, 16, 또는 18에 나타내는 아미노산 서열을 갖는 단백질.
    (J) 서열번호 10, 12, 14, 16, 또는 18에 나타내는 아미노산 서열에 있어서, 1 또는 수개의 아미노산의 치환, 결실, 삽입, 또는 부가를 포함하는 아미노산 서열을 가지며, 디아미노피멜산 데하이드로게나제 활성을 갖는 단백질.
  16. 제6항 내지 제13항 중의 어느 한 항에 있어서, 상기 ddh 유전자가, 하기 (i) 또는 (j)에 기재된 DNA인, 에스케리키아 콜라이.
    (i) 서열번호 9, 11, 13, 15, 또는 17의 염기 서열을 포함하는 DNA, 또는
    (j) 서열번호 9, 11, 13, 15, 또는 17의 염기 서열 또는 동 염기 서열로부터 제조될 수 있는 프로브와 엄격한 조건하에서 하이브리드화하고, 디아미노피멜산 데하이드로게나제 활성을 갖는 단백질을 암호화하는 DNA.
  17. 제1항 내지 제16항 중의 어느 한 항에 있어서, 또한, L-리신에 의한 피드백 저해가 해제된 디하이드로디피콜린산 합성 효소, 및 L-리신에 의한 피드백 저해가 해제된 아스파르토키나제를 보유하고, 디하이드로디피콜린산 리덕타제 활성이 증강된, 에스케리키아 콜라이.
  18. 제1항 내지 제17항 중의 어느 한 항에 따르는 에스케리키아 콜라이를 배지 중에서 배양하고, 당해 배지로부터 L-리신을 채취하는 것을 특징으로 하는, L-리신의 제조법.
KR1020107003129A 2007-07-23 2008-07-22 L-리신의 제조법 KR101537508B1 (ko)

Applications Claiming Priority (2)

Application Number Priority Date Filing Date Title
JP2007190795A JP2010226956A (ja) 2007-07-23 2007-07-23 L−リジンの製造法
JPJP-P-2007-190795 2007-07-23

Publications (2)

Publication Number Publication Date
KR20100056460A true KR20100056460A (ko) 2010-05-27
KR101537508B1 KR101537508B1 (ko) 2015-07-17

Family

ID=40281368

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
KR1020107003129A KR101537508B1 (ko) 2007-07-23 2008-07-22 L-리신의 제조법

Country Status (9)

Country Link
US (1) US20100190217A1 (ko)
EP (1) EP2180052B1 (ko)
JP (1) JP2010226956A (ko)
KR (1) KR101537508B1 (ko)
CN (1) CN101765659B (ko)
BR (1) BRPI0814659B1 (ko)
ES (1) ES2403199T3 (ko)
PL (1) PL2180052T3 (ko)
WO (1) WO2009014117A1 (ko)

Families Citing this family (17)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
US7915018B2 (en) * 2004-10-22 2011-03-29 Ajinomoto Co., Inc. Method for producing L-amino acids using bacteria of the Enterobacteriaceae family
EP2186881B1 (en) 2006-03-23 2014-04-23 Ajinomoto Co., Inc. A method for producing an L-amino acid using bacterium of the Enterobacteriaceae family with attenuated expression of a gene coding for small RNA
JP2011167071A (ja) * 2008-05-22 2011-09-01 Ajinomoto Co Inc L−アミノ酸の製造法
JP2012223092A (ja) 2009-08-28 2012-11-15 Ajinomoto Co Inc L−アミノ酸の製造法
JP2013074795A (ja) 2010-02-08 2013-04-25 Ajinomoto Co Inc 変異型rpsA遺伝子及びL−アミノ酸の製造法
JP2014036576A (ja) 2010-12-10 2014-02-27 Ajinomoto Co Inc L−アミノ酸の製造法
PE20141569A1 (es) 2011-11-11 2014-11-08 Ajinomoto Kk Metodo para producir una sustancia diana mediante fermentacion
KR101518860B1 (ko) * 2013-10-11 2015-05-12 씨제이제일제당 (주) L-아미노산의 생산 방법
JP2017131111A (ja) 2014-06-03 2017-08-03 味の素株式会社 L−アミノ酸の製造法
KR101793328B1 (ko) * 2015-07-03 2017-11-03 씨제이제일제당 (주) L-라이신 생산능을 갖는 미생물 및 이를 이용한 l-라이신 생산 방법
CN106190997A (zh) * 2016-07-20 2016-12-07 清华大学 一种nadh依赖性的二氨基庚二酸脱氢酶及其应用
JP2020520645A (ja) * 2017-05-19 2020-07-16 ザイマージェン インコーポレイテッド Nadphの増大を導く生合成経路のゲノム工学
CN108504617A (zh) * 2018-04-10 2018-09-07 江南大学 一种高产l-赖氨酸的大肠杆菌重组菌及其构建方法
EP3986909A4 (en) * 2019-06-21 2023-08-02 Inscripta, Inc. GENOME-WIDE RATIONAL DESIGNED MUTATIONS LEADING TO INCREASED LYSINE PRODUCTION IN E. COLI
CN111411092B (zh) * 2020-03-08 2022-07-05 安徽丰原发酵技术工程研究有限公司 高产l-赖氨酸的谷氨酸棒状杆菌及其应用
CN113201536B (zh) 2020-08-19 2022-09-13 中国科学院天津工业生物技术研究所 具有启动子活性的多核苷酸及其在生产氨基酸中的应用
CN116042416A (zh) * 2023-01-09 2023-05-02 天津科技大学 高产ε-聚赖氨酸的多基因过表达链霉菌工程菌株及方法与应用

Family Cites Families (16)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
HU221120B1 (en) * 1993-10-28 2002-08-28 Ajinomoto Kk Process for producing different substances with use of microorganism
JPH07155184A (ja) * 1993-12-08 1995-06-20 Ajinomoto Co Inc 発酵法によるl−リジンの製造法
JP4075087B2 (ja) * 1996-12-05 2008-04-16 味の素株式会社 L−リジンの製造法
SK284235B6 (en) * 1997-10-04 2004-11-03 Forschungszentrum Juelich Gmbh Method for microbial production of amino acids of the aspartate and/or glutamate family and agents which can be used in the said method
JP4380029B2 (ja) * 2000-07-05 2009-12-09 味の素株式会社 微生物を利用した物質の製造法
US7049106B2 (en) * 2001-04-10 2006-05-23 Degussa Ag Process for the production of L-amino acids by fermentation using coryneform bacteria with an attenuated mqo gene
JP3732789B2 (ja) * 2002-02-15 2006-01-11 株式会社トプコン 眼特性測定装置用模型眼及びその校正方法
JP4894134B2 (ja) * 2003-07-29 2012-03-14 味の素株式会社 物質生産に影響する代謝フラックスの決定方法
PL1664318T3 (pl) * 2004-01-30 2010-03-31 Ajinomoto Kk Mikroorganizm wytwarzający L-aminokwas i sposób wytwarzania L-aminokwasu
US7915018B2 (en) * 2004-10-22 2011-03-29 Ajinomoto Co., Inc. Method for producing L-amino acids using bacteria of the Enterobacteriaceae family
EP1838726A1 (en) * 2005-01-18 2007-10-03 Ajinomoto Co., Inc. L-amino acid producing microorganism and a method for producing l-amino acid
WO2007037459A1 (en) * 2005-09-27 2007-04-05 Ajinomoto Co., Inc. An l-amino acid-producing bacterium and a method for producing l-amino acids
WO2007037460A1 (en) * 2005-09-27 2007-04-05 Ajinomoto Co., Inc. An l-amino acid-producing bacterium and a method for producing l-amino acids
EP2186881B1 (en) * 2006-03-23 2014-04-23 Ajinomoto Co., Inc. A method for producing an L-amino acid using bacterium of the Enterobacteriaceae family with attenuated expression of a gene coding for small RNA
JP2009165355A (ja) * 2006-04-28 2009-07-30 Ajinomoto Co Inc L−アミノ酸を生産する微生物及びl−アミノ酸の製造法
US8298295B2 (en) * 2007-09-28 2012-10-30 Intel Corporation Theft-deterrence method and apparatus for processor based devices

Also Published As

Publication number Publication date
BRPI0814659A2 (pt) 2014-10-21
US20100190217A1 (en) 2010-07-29
JP2010226956A (ja) 2010-10-14
EP2180052B1 (en) 2013-01-23
ES2403199T3 (es) 2013-05-16
WO2009014117A1 (ja) 2009-01-29
KR101537508B1 (ko) 2015-07-17
CN101765659A (zh) 2010-06-30
CN101765659B (zh) 2014-09-24
EP2180052A4 (en) 2011-06-29
EP2180052A1 (en) 2010-04-28
PL2180052T3 (pl) 2013-06-28
BRPI0814659B1 (pt) 2023-01-17

Similar Documents

Publication Publication Date Title
KR101537508B1 (ko) L-리신의 제조법
EP2083083B1 (en) Method for production of l-amino acid
US7186531B2 (en) L-threonine producing bacterium belonging to the genus Escherichia and method for producing L-threonine
KR101208480B1 (ko) 말산 효소 활성이 감쇠된 에스케리키아 세균을 사용하는l-라이신 또는 l-트레오닌의 생산방법
KR100976072B1 (ko) 에스세리키아속 세균을 사용하는 l-트레오닌의 제조방법
EP2818556B1 (en) Method for producing a basic substance
EP0723011B1 (en) Variant phosphoenolpyruvate carboxylase, gene thereof, and process for producing amino acid
EP1979486B1 (en) L-amino acid producing bacterium and method of producing l-amino acid
EP1963486B1 (en) L-amino acid producing bacterium and method of producing l-amino acid
RU2518677C2 (ru) Способ получения l-аминокислоты
EP2471942B1 (en) Process for production of l-amino acid
WO2007037460A1 (en) An l-amino acid-producing bacterium and a method for producing l-amino acids
JP4306169B2 (ja) L−アミノ酸の製造法及び新規遺伝子
RU2392322C2 (ru) СПОСОБ ПОЛУЧЕНИЯ L-ТРЕОНИНА С ИСПОЛЬЗОВАНИЕМ БАКТЕРИИ, ПРИНАДЛЕЖАЩЕЙ К РОДУ Escherichia, В КОТОРОЙ ИНАКТИВИРОВАН ГЕН yahN
EP1929028A1 (en) An l-amino acid-producing bacterium and a method for producing l-amino acids
US20050106688A1 (en) Method for producing L-amino acid
KR101117513B1 (ko) 에스케리치아 속에 속하는 l-트레오닌 생산 세균 및l-트레오닌의 생산 방법
CN101273138A (zh) 产生l-氨基酸的细菌和用于产生l-氨基酸的方法
EP2202299B1 (en) A method for producing L-lysine
RU2515095C1 (ru) Бактерия рода escherichia - продуцент l-треонина и способ микробиологического синтеза l-треонина с ее использованием
BamHI S kkkk I
WO2001005979A1 (fr) Methode d&#39;elaboration d&#39;une substance cible par fermentation
MXPA06006334A (en) L-threonine producing bacterium belonging to the genus escherichia and method for producing l-threonine

Legal Events

Date Code Title Description
A201 Request for examination
E902 Notification of reason for refusal
E701 Decision to grant or registration of patent right
GRNT Written decision to grant
FPAY Annual fee payment

Payment date: 20180628

Year of fee payment: 4