NL8402444A - Werkwijze voor het overdragen van informatie, codeerinrichting voor toepassing in de werkwijze en decodeerinrichting voor toepassing in de werkwijze. - Google Patents

Description

$ - Λ » ΡΗΝ Π.117 1 N.V. Philips1 Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

Werkwijze voor het overdragen van informatie, codeer inrichting voor ......

toepassing in de werkwijze en decodeerinrichting voor toepassing in de werkwijze.

De uitvinding heeft betrekking qp een werkwijze voor het overdragen van informatie waarbij voor overdracht n-bits informatie-wocrden in m-bits codewoorden worden omgezet en na overdracht die m-bits codewoorden veer in n-bits informatiewxarden worden omgezet waarbij 5 voor het voorafgaand aan de overdracht ontzetten van opeenvolgende n-bits informatiewoarden in m-bits codewoorden met een beperkte maximale dispariteit + d met n, m en d integers waarvoor geldt n^ m en d m, zodanig, dat de digitale somwaarde genenen over alle voorgaande codewoorden aan het begin van een codewoord beperkt blijft tot een door een IQ eerste en tweede waarde begrensd.bereik doordat als functie van die digitale somwaarde over alle voorgaande codewoorden het volgende codewoord althans qua polariteit van de dispariteit zodanig wordt gekozen, dat een toename van de absolute waarde van die digitale somwaarde door dat volgende codewoord wordt verhinderd waartoe aan althans een eerste 15 groep van mogelijke n-bits informatiewoorden een paar van codewoorden toegevoegd met een tegengestelde dispariteit net absolute waarde d die per bijbehorend infermatiewoord het bit-voor-bit inverse zijn van elkaar.

De uitvinding heeft eveneens betrekking op een decodeerinrich-20 ting voor toepassing in de werkwijze voor het cmzetten van m-bits codewoorden in n-bits informatiewoarden, en qp een decodeerinrichting voor toepassing in de werkwijze voor het cmzetten van m-bits codewoorden in n-bits informatiewoorden.

25 Een dergelijke werkwijze en inrichtingen zijn bekend uit onder andere GB-PS 1.540.617 en ÜS-P 4.387.364.

Van een omzetting van n-bits informatiewoorden naar m-bits codewoorden wordt gebruik gemaakt cm bepaalde eisen ten aanzien van de reeks van mrbits codewoorden te realiseren. Dit houdt in dat niet alle 30 mogelijke combinaties ^mem^xtf7in alle mogelijke volgorde kunnen voorkomen zodat noodgedwongen het aantal benodigde bits m groter zal zijn dan het aantal bits n van de bijbehorende informatiewoorden.

Bij de bekende werkwijze en inrichtingen kan m zowel even als oneven zijn.

8402444 PHN 11.117 2 * * f*

Is m even, dan komen naast de even dispariteiten + 2; + 4 etcetera ook de dispariteit 0 voor terwijl wanneer m oneven is de oneven dispariteiten + 1; + 3 etcetera voorkomen. De maximale dispariteit is daarbij + m. Deze maximale dispariteit wordt begrensd (d< m) ten behoeve van 5 een maximale code-efficiënten ; vergroting van de maximale dispariteit vergroot het aantal mogelijke codewoorden minder dan evenredig terwijl de laagfrequent-inhoud van het spectrum alsmede het maximaal aantal enen of nullen achter elkaar (van belang bij klokgeneratie) wel sterk toeneemt. Het kiezen van de polariteit als functie van de digitale som-10 waarde over de voorafgaande -codewoorden wordt toegepast om een gelijk-stroom-vrij overdrachtssignaal te verkrijgen. Dit kan erg voordelig gebeuren door per informatiewoord twee codewoorden te kiezen die eikaars inversen zijn zodat slechts één van beide codewoorden steeds gegenereerd hoeft te worden; het andere wordt dan immers door inversie gevonden.

15 Een ander aspect dat van belang is, is het genereren van een beslissingsniveau aan de ontvangstzijde om te kunnen beslissen of een ontvangen bit een logische 0 of een logische 1 is. Dit kan geschieden door het momentane digitale somwaarde niveau te filteren. Het is van belang dat de tijdconstante van dit filter zo klein mogelijk is cm 20 snelle variaties van het gemiddelde digitale somwaarde niveau te kunnen volgen. Daarom is het -van belang om de amplitude van de variaties van het momentane digitale somwaarde beperkt wordt omdat de variaties tot variaties op dat beslissingsniveau aanleiding kunnen geven (baseline wander). Hiertoe kunnen dan grenzen gesteld worden aan de πβχίττη1«=> uit-25 wijking binnen de codewoorden bijvoorbeeld de maximale momentane digitale somwaarde beperken tot + (d + 2). Vaak betekent dit, dat er een. behoorlijk overschot is aan toegestane codewoorden ten opzichte van het vereiste aantal 2n. Verkleining van dat bereik tot + (d + 1) levert dan echter weer te weinig mogelijkheden terwijl een asymmetrische 3Q -beperking tot bijvoorbeeld +{d + 1) en -(d + 2) geen zin blijkt te hebben bij toepassing van het inversie principe omdat dan alle paren van codewoorden waarvan er één niet binnen die grenzen valt, niet voldoen waardoor niet meer mogelijk codewoorden gevonden worden dan bij een beperking tot de niveaus + (d + 1). Hetzelfde geldt voor andere grenzen, 35 bijvoorbeeld + (d + 3) ten opzichte van + (d + 2).

De uitvinding beoogt een werkwijze van het in de aanhef genoemde type alsmede een codeer- en een decodeerinrichting voor toepassing in die werkwijze waarbij asymmetrische begrenzing van het noten- 8402444 PEN 11.117 3 » .¾ tane sarwaarde niveau mogelijk is zonder dat het inversie principe verloren gaat. De werkwijze volgens de uitvinding wordt daartoe gekenmerkt, doordat ter beperking van de momentane digitale somwaarde tot een door een derde en vierde waarde begrensd bereik, welke derde en 5 vierde waarde buiten het door de eerste en tweede waarde begrensd bereik zijn gelegen en wel zodanig, dat de afstand tussen de tweede en vierde waarde kleiner is dan de afstand tussen de derde en eerste waarde, waartoe aan althans een deel van de eerste groep informatiewoorden eerste en tweede codewoorden zijn toegevoegd net respectievelijk 10 een dispariteit -id en -d waarbij die tweede codewoorden van dat deel van de eerste groep per bijbehorend informatiewoard het bit-voor-bit inverse van de qua transmissievolgorde omgekeerde eerste codewoorden zijn waarbij die eerste codewoorden tenminste gekozen zijn uit die groep van codewoorden die met inachtneming van genoemde selectieregel 15 binnen het door de derde en vierde waarde begrensd bereik blijven maar het bit-voor-bit inverse codewoord daarvan niet binnen dat bereik blijft terwijl dit bit-voor-bit inverse codewoord na omkering van de transmissievolgorde wél binnen dat bereik blijft.

De uitvinding . berust qp het inzicht, dat bij de bekende werk-20 wijze asymmetrische begrenzing geen verbetering biedt omdat codewoorden die vanaf de eerste waarde verlopen naar de derde waarde. -na inversie verlopen van de tweede waarde tot voorbij de vierde waarde en dus niet toelaatbaar zijn zodat niet meer codewoorden gevonden worden dan wanneer de derde waarde qp dezelfde afstand van de eerste waarde 25 wordt gelegd dan de afstand van de vierde waarde tot de tweede waarde, maar dat een dergelijke inversie wel een toelaatbaar codewoord oplevert wanneer gelijktijdig de transmissievolgorde omgekeerd wordt omdat dan, imi^^niet-geinverteerde^n^omgekeerde codewoord die vierde waarde niet overschrijdt, dat geïnverteerd en omgekeerde codewoord dat ook niet 30 doet en er dus ten opzichte van de situatie bij inversie alleen meer codewoorden mogelijk zijn. Daarbij blijken deze extra codewoorden één-eenduidig onderscheidbaar van andere codewoorden, m principe is het daarbij mogelijk cm alleen die woorden qua transmissievolgorde om te keren die zonder die omkering die vierde waarde zouden overschrijden.

35 Eenvoudiger is het echter vaak cm alle woorden behalve te inverteren ook om te keren zodat geen onderscheid tussen beide type woorden gemaakt hoeft te worden.

De werkwijze volgens de uitvinding kan nader worden gekenmerkt, 8402444 # 5» * *»* PHN 11.117 4 doordat na overdracht van de codewoorden getest wordt of deze een dispariteit van +d of -d vertonen, en dat codewoorden behorende bij genoend deel van de eerste groep inforaatiewoorden afhankelijk van de geteste polariteit van de dispariteit direct of na bit-voor-bit inversie 5 én omkering van de transmissievolgorde warden omgezet.

Een voorkeursuitvoeringsvorm van de werkwijze volgens de uitvinding kan worden gekennerkt, doordat de maximale dispariteit jd. gelijk aan de. minimaal mogelijke dispariteit ongelijk aan nul is, waardoor de digitale somwaarde genomen over alle voorgaande codewoorden aan het 10 begin van een codewoord beperkt blijft tot. óf de. eerste „óf de tweede waarde die op een onderlinge afstand dzijn gelegen en de bij de eerste groep informatiewoorden behorende eerste codewoorden die digitale somwaarde van de eerste waarde naar de tweede waarde doen verlopen terwijl de bijbehorende tweede codewoorden die digitale somwaarde doen verlopen 15 van de tweede naar de eerste waarde waarbij wanneer aan het begin van het codewoord de digitale somwaarde de eerste waarde vertoont uit de eerste codewoorden wordt gekozen wanneer een informatiewoord uit de eerste groep gecodeerd gaat warden en wanneer aan het begim;van het codewoord de digitale somwaarde de tweede waarde vertoont het bit-voor-bit 20· inverse van dat het qua transmissievolgorde omgekeerde codewoord wordt gekozen.

Deze voorkeursuitvoeringsvorm kan nader worden gekennerkt, doordat dat de maximale dispariteit jd gelijk is aan + 2 en dat aan een tweede groep informatiewoorden codewoorden met dispariteit gelijk 25 nul zijn toegevoegd die onafhankelijk van de waarde van de digitale somr waarde aan het begin van het codewoord worden gekozen en die wanneer deze verlopen van de eerste naar de eerste waarde de derde waarde niet overschrijden en wanneer deze lopen van de tweede waarde naar de tweede waarde de vierde waarde niet overschrijden.

30 Deze voorkeursuitvoeringsvorm wordt vervolgens nader geken merkt, doordat n = 8 en m = 10 en dat de derde waarde op een afstand 2 van de eerste waarde is gelegen en de vierde waarde op een afstand 1 van de tweede waarde is gelegen.

Een codeer inrichting voor toepassing in een werkwijze volgens 35 de uitvinding kan warden gekenmerkt, door : middelen voor het vaststellen van de digitale somwaarde genomen over alle voorgaande codewoorden, middelen voor het omzetten van de informatiewoorden van de eerste 8402444 er % PHN 11.117 5 groep, middelen voor het inverteren en onteren van de door omzetting van informatiewoacden van de eerste groep verkregen codewoorden wanneer de vastgestelde digitale scmwaarde dit vereist.

5 Een decodeer inrichting voor toepassing in een werkwijze volgens de uitvinding kan worden gekenmerkt, door : middelen voor het - vaststellen van de dispariteit van ontvangen codewoorden, middelen voor het inverteren en omkeren van de codewoorden die 10 behoren bij informatieborden van de eerste groep wanneer de vastgestelde dispariteit dat vereist, en middelen voor het cmzetten van de bij informatiewoorden van de eerste groep behorende codewoorden.

De uitvinding zal nader worden toegelicht aan de hand van 15 de tekening, waarin :

Figuur 1 een inrichting toont waarin de werkwijze voor het coderen en decoderen van digitate data teneinde de digitale scmwaarde van het gecodeerde signaal binnen bepaalde grenzen te houden, is toegepast, 20 Figuren 2 tot en met 12 een aantal Trellis-diagrairmen ter verklaring van de keuze van de codewoorden, tonen,

Figuur 13 een tabel met codewoorden toont,

Figuren 14 tot en met 19 een aantal gemodificeerde Pascal driehoeken ter verklaring van een methode tot coderen en decoderen, tonen, 25 . Figuur 20 een uitvoeringsvoorbeeld van een codeerschakeling die gebruik maakt van de aan de hand van de figuren 14 tot en met 19 * beschreven principes, toont.

Figuur 21 een uitvoeringsvoarbeeld van een decodeer schakeling die gebruik maakt van de aan de hand van de figuren 14 tot en met 19 30 beschreven principes, toont,

Figuren 22 tot en met 25 een aantal Trellis diagrammen ter verklaring van de keuze van een deel van de codewoorden om opslag van een groep codewoorden in een geheugen geheel overbodig te maten, tonen,

Figuren 26 tot en met 28 een aantal gemodificeerde Pascal 35 driehoeken ter verklaring van het coderen en decoderen van ail.P codewoorden net behulp van één gemodificeerde Pascal driehoek, tonen,

Figuur 29 een uitvoer ingsvoorbeeld van een codeerschakeling die gebaseerd is op de gemodificeerde Pascal driehoek volgens figuur 26 8402444 EHN 11.117 6 4 '· . e' ** toont, en 9

Figuur 31 een modificatie op de tabel volgens figuur 13 toont.

Figuur 1 toont een inrichting waarin een systeem voor het 5 coderen en decoderen van digitale data teneinde de digitale sonwaarde van het gecodeerde signaal binnen bepaalde grenzen te houden is toegepast. De inrichting heeft een ingang 1 voor ontvangst van seriële ingangsdata (tenzij de data reeds parallel wordt aangeboden) en een serie-naar-parallel omzetter 2 voor het groeperen van de data in in 10 dit voorbeeld 8 bits parallelle woorden. Deze 8-bits woorden worden aan een codeer schakeling 3, bijvoorbeeld in de vorm van een opzóektabel, toegevoerd die voor ieder ingangswoord volgens in die schakeling vastgelegde regels een in dit voorbeeld 10-bits uitgangswaard genereert.

Deze 10-bits woorden worden met parallel-naar-serie omzetter 4 in een 15 seriële datareeks die bijvoorbeeld met behulp van een conventionele analoge magneetbandrecorder 6 pp een magneetband worden opgetekend.

Daarbij is het bijvoorbeeld mogelijk on een aantal par allele sporen te beschrijven, bijvoorbeeld 20. Het een en ander wordt gesynchroniseerd met kloksignalen die door een kloksignaalgeneratorschakeling 5 20 uit het ingangssignaal warden afgeleid.

Voor wat betreft het decoderen kan in principe eenzelfde schakeling in omgekeerde volgorde doorlopen warden. Het signaal afkomstig van bandrecorder 6 wordt met serie-naar-parallel omzetter 7 in 10-bits woorden gegroepeerd (tenzij de data reeds in 10-bits woorden ter be-25 schikking staat). Deze 10-bits woorden warden volgens regels complementair aan die bij de codering gelden, met een decodeerschakeling 8 omgezet in 8-bits woorden, die met parallel-naar-serie omzetter 9 in een seriële datastroon aan uitgang 10 worden omgezet. Het een en ander wordt wederom gesynchroniseerd met behulp van kloksignalen die met klok-30 signaalgeneratorschakeling 13 uit het van recorder 6 afkomstige signaal aan de ingang 12 van de serie-naar-parallel omzetter 7 worden verkregen.

Om de digitale scmwaarde te begrenzen is het in principe mogelijk om alleen codewoorden met een gelijk aantal enen en nullen toe te 35 'laten, dus codewoorden die in hun geheel de digitale somwaarde niet veranderen. Zeker wanneer ook grenzen aan de digitale samwaarden binnen het codewoord gesteld worden, is het aantal mogelijke codewoorden dat met een bepaald aantal bits, in dit voorbeeld 10, gevormd kunnen worden, 8402444 * » & ESN 11.117 7 zo klein dat net dat beperkt aantal codewoorden van dat aantal bits slechts ingangswoorden met een veel kleiner aantal bits kan worden gecodeerd, zodat een aanmerkelijk kanaalcapaciteitsverlies optreedt, wordt minder capaciteitsverlies gewenst, bijvoorbeeld zoals bij een omzetting 5 van 8 naar 10 bits, dan zullen ook codewoorden met een ongelijk aantal nullen en enen dus met een digitaal scmwaardeverloop oftewel dispariteit ongelijk aan nul, moeten worden toegelaten, zoals is voorgesteld in GB-PS 1540617. In dat octrooischrift is vocrgesteld cm woerden met een nrin-hraie dispariteit cngelijk aan nul, in bet bijzonder + 2 voor codewoorden be-10 staande uit een eren aantal bits, toe te laten en voor elk ingangswoord zowel een uitgangswoord met een dispariteit + 2 als een dispariteit -2 aan te wijzen en steeds dat woord te kiezen dat digitale somwaarde, dus de integraal van de dispariteiten van alle voorgaande woorden, verkleint.

Het een en ander wordt in de inrichting volgens figuur 1 gerealiseerd 15 door met behulp van een op-en-neer teller 14, die bij elke logische nul neertelt en bij elke logische êén cptelt, de digitale somwaarde van alle voorgaande woorden te bepalen en als funktie daarvan een logisch, signaal Sq/S^ te genereren dat aangeeft of die digitale somwaarden een hoge (S^) of een lage (Sq) van ttree mogelijke waarden vertoont. Bij een lage waarde 20 SQ wordt het volgende ingangswoord volgens de gelderde regels of opzoektahellen in een woord met een dispariteit van nul of +2 omgezet zodat de digitale somwaarde SQ blijft respectievelijk wordt (S^ = SQ + 2) en bij een hoge waarde wordt dat ingangswoord in een woord met een dispariteit van nul of -2 omgezet zodat de digitale somwaarde blijft 25 respectievelijk SQ wordt (SQ = S1 - 2).

Bij het decoderen wordt met behulp van de qp/neer teller 15 de digitale somwaarde van alle voorgaande uitgelezen woorden bepaald cm als funktie daarvan te bepalen of als volgende codewoord tijdens de codering een woord met dispariteit 0 of +2 of juist een woord met dis-30 pariteit 0 of -2 is gekozen. Als funktie daarvan wordt de decodeer-schakeling 8 gestuurd. Zöwel de codeer- als de decodeerschakeling bevatten dus middels regels of tabellen een set codewoorden So die geldt als de digitale somwaarde van alle voorgaande woorden SQ is en een set die geldt als de digitale somwaarde van alle voorgaande woorden is.

35 Volgens genoemd Brits octrooischrift kan de ene set eenvoudig lilt de andere set SQ worden verkregen wanneer de woorden met dispariteit 0 identiek worden gekozen en de woerden met dispariteit -2 complementair aan de woorden met dispariteit +2 worden gekozen.

8402444 * « PHN 11.117 8

De keuze van de codewoorden kan worden toegelicht aan de hand van de in de figuren 2 tot en net 12 weergegeven diagrammen die telkens de momentane digitale somwaarde van een codewoord geven als funktie van het bitnummar. Daarbij is uitgegaan van 10-bits codewoorden met op 5 positie 1 het meest-significante bit. Vertikaal is uitgezet de digitale somwaarde lopende van +3 tot -2. Er is dus gekozen voor zes mogelijke digitale scmwaarden. De codewoorden zijn aangeduid met zowel hun binaire representatie als met hun decimale representatie.

Figuur 2 toont het digitale samwaarde verloop van een codewoord 10 met dispariteit nul waarbij digitale samwaarde voorafgaande aan dat codewoord is. Als voorbeeld is het codewoord 171 = 0010101011 gekozen. Elke 1 verhoogt de digitale scrawaarde met één en elke 0 verlaagt de digitale somwaarde net êên. Het betreffende codewoord start op waarde en eindigt op waarde en blijft binnen de gestelde digitale somwaarde 15 grenzen +3 en -2. In f iguur 3 is datzelfde codewoord beginnend op waarde SQ getoond. Ook dan blijft het verloop, binnen de gestelde grensen -2 en +3.

Figuur 3 toont het verloop van het codewoord 127 = 0001101011 uitgaande van een digitale somwaarde S^. Dit woord blijft binnen de 20 gestelde grenzen -3 en +2. Echter, uitgaande van een digitale somwaarde Sq , zoals figuur 5 toont, blijft dit woord niet binnen de gestelde grenzen. Het woord 127 behoort dus niet tot groep van woorden met dispariteit nul die binnen de gestelde grenzen blijft. Het is eenvoudig in te zien dat alleen die woorden met dispariteit nul die ongeacht de 25 aanvangstoestand (Sq of S^) binnen de gestelde grenzen voor wat betreft de digitale somwaarde blijven, alle een. digitaal samwaarde verloop vanaf de aanvangswaarden hebben dat tussen +1 en -2 blijft.

Figuur 6 toont het verloop van de digitale somwaarde van het woord 822 = 1100110110 met een dispariteit -2, dus alleen optredend 30 bij een aanvangstoestand SQ. Dit woord blijft binnen de gestelde grenzen. Zou de aanvangstoestand gewenst zijn, dan zou volgens genoemd Brits octrooischrift het inverse codewoord gekozen moeten worden, namelijk het woord 402 = 0011001001 waarvan figuur 7 het digitale somwaarde verloop toont wat ook binnen de gestelde grenzen blijft.

35 Figuur 8 toont het verloop van bet word 237 = 0011101101 met dispariteit -2 dat binnen de gestelde grenzen blijft. Wordt dit woord echter geïnverteerd bij aanvangstoestand S^, dan ontstaat het woord 786 = 1100010010 dat zoals figuur 9 toont, niet binnen de gestelde grenzen 8402444 « > *EHN 11.117 9 blijft. Dit betekent, dat niet alle woorden met dispariteit -2 die binnen de gestelde grenzen blijven bij toepassing van de inversie-techniek bruikbaar zijn omdat eronder woorden zijn die na inversie niet meer voldoen. Een oplossing hiervoor is cm het woord niet alleen te 5 inverteren doch ook te reverseren, dat is de volgorde van transmissie omkeren. 3ne^t/wordt het woord 291 = 0100100011 verkregen waarvan het verloop binnen de gestelde grenzen blijft zoals figuur 10 toont. Vergelijking van figuren 8 en 10 toont, dat inverteren plus reverseren neerkant op spiegeling van het diagram rond de verticale as halverwege het woord.

10 Hieruit is dan te concluderen, dat elk woord met dispariteit -2 dat vanaf beginwaarde SQ binnen de gestelde grenzen blijft, ook ha inversie, waardoor dispariteit +2 wordt verkregen, én revers ie vanaf begintoestand S.j binnen de gestelde grenzen blijft. Alle woorden met dispariteit -2 zijn dus bruikbaar en een optimale codering voor wat betreft kanaalcapa-15 citeitsverlies of beperking van het momentane digitale scmwaarde verloop (bot 6 waarden bij het gekozen uitvoeringsvoorbeeld) is dus mogelijk.

Uit het voorgaande komen twee groepen codewoorden tevoorschijn: - Groep Tqï alle codewoorden met dispariteit 0 die onafhankelijk van de aanvangstoestand binnen de gestelde grenzen blijven.

20 - Groep T.j: alle codewoorden met dispariteit + 2 die afhankelijk van de aanvangstoestand zijn en uit elkaar gevonden worden door inversie én reversie waarbij de woorden die behoren bij aanvangstoestand Sq een dispariteit +2 hebben ai de woorden die behoren bij aanvangstoestand SQ een dispariteit -2 hébben.

25 Hierbij zij qpgemerkt dat het in principe mogelijk is om alleen die woorden behalve te inverteren ook te reverseren die net dispariteit +2 en lopende van toestand Sq naar toestand de waarde -2 bereiken en dus na reversie en inversie die waarde -2 bereiken lopende van de toestand naar de toestand Sq. Er ontstaan dan drie groepen; 30 de genoemde groep Tq, de groep die beperkt is tot die woorden die met dispariteit + 2 het niveau -2 bereiken en daaraan herkenbaar zijn en een groep 1 die beperkt is tot drie woorden met dispariteit + 2 die het niveau -2 niet bereiken (bijvoorbeeld het woord 822 in figuur 6).

Wanneer alleen woorden uit groepen Tq en (en eventueel de 35 groep ') voorkomen, dan kan bij de decodering gedecodeerd worden ongeacht de voorgeschiedenis. Immers, aan de dispariteit van het woord zelf is de decodeerregel te onderscheiden: dispariteit +2, dan decoderen vanuit aanvangstoestand Sq; dispariteit -2, dan decoderen vanuit aan- 8402444 t 1 PHN 11.117 10 vangstoestand en dispariteit 0, dan aanvangstoestand onafhankelijk decoderen. Op/neer teller 15 (figuur 1) behoeft dus slechts de dispariteit van het ontvangen woord zelf te bepalen. Hierdoor ontstaat er geen foutenvoortplanting wanneer een foutieve aanvangstoestand wordt bepaald. g Immers, voor elk woord wordt onafhankelijk de voorgeschiedenis de aan-aanvangstoestand bepaald. In de decodeerschakeling kan dan één tabel, bijvoorbeeld die behorende bij aanvangstoestand SQ, worden vastgelegd waarbij de woorden na inversie en reversie wanneer de dispariteit -2 is en direct wanneer de dispariteit +2 of 0 is, worden omgezet.

10 Het kan voorkomen, zoals het geval is bij de beschreven 8-naar-10 conversie dat het aantal codewoorden dat volgens voorgaande regels gevonden kan worden, niet voldoende is bij de gestelde grenzen.

Bij een 8-naar-10 conversie zijn er 256 (8-bit) verschillende ingangs-woorden mogelijk waarbij voor elk van die ingangswoorden een 10-bits 15 uitgangswoord gekozen moet worden. Groep Tg bevat 89 codwoorden en groep bevat 155'codêwoorden zodat er 12 codewoorden tekort zijn.

Deze kunnen gekozen worden uit die woorden met dispariteit 0 die wel vanuit één van beide aanvangstoestanden SQ en mogelijk zijn doch niet vanuit de andere toestand. Gekozen kan worden uit de groep woorden 2o die aanvangen met drie logische nullen vanuit aanvangstoestand en die door reversie (zonder inversie!) ontstaan uit een groep woorden vanuit aanvangstoestand SQ die eindigen op drie nullen. Figuur 11 toont een voorbeeld van zo een woord eindigend op drie nullen (aanvangstoestand Sg) en figuur 12 een voorbeeld van het woord na reversie (aanvangstoe-25 stand S.j). Bij het decoderen is daarbij de aanvangstoestand eenvoudig herkenbaar aan het feit dat het woord met drie nullen aanvangt (aanvangstoestand S^) of eindigt (aanvangstoestand Sg) terwijl de dispariteit nul is. Figuur 13 toont in een tabel de 256 8-bits ingangswoorden i en de daarbij behorende 10-bits uitgangswoorden in zowel toe-3Q stand Sg als toestand in decimale notatie. De eerste groep Tg wordt gevormd door de ingangswooorden 0 ^ i ^ 88, de tweede groep door de Ingangswoorden 89 i ^ 243 en de derde groep T2 door de woorden 244 ^ i ^ 255.

De omzetting van 8-bits ingangswoorden in 10-bits uitgangs-35 woorden kan geschieden door de tabel van figuur 13, eventueel beperkt tot één van beide toestanden Sg of S^, op te nemen in een geheugen, hetgeen vanwege de benodigde geheugenruimte bezwaarlijk kan zijn.

Het is echter bekend uit onder andere IEEE Transactions on Information 8402444 Η® 11.117 11 '* »

Theory, May 1972, pagina's 395-399, Schalkwijk, alsook uit datzelfde tijdschrift, December 1973, pagina's 1438-1441 cm codewoorden met een bepaalde dispariteit (-2 bij Schalkwijk) lexicografisch, te ordenen met behulp van een zogenaamde driehoek van Pascal, waarvan de elementen 5 volgens het bincmium van Newton zijn gekozen, zodat het ingangscodewoord rechtstreeks in hetuitgangscodewoord is cm te zetten en omgekeerd door alleen de elementen van die driehoek van Pascal op te slaan. Via die driehoek van Pascal verkrijgen namelijk alle uitgangscodewoorden met die dispariteit een rangnummer. De reeks van rangnunmers is sluitend 10 zodat door de 8-bits ingangswoorden volgens hun binaire gewicht aan die rangnunmers te relateren een ondubbelzinninge codewoord omzetting gerealiseerd kan worden. Wanneer echter zoals in het onderhavige geval niet alle woorden met die dispariteit toelaatbaar zijn door volgens de diagrammen van figuren 1 tot en met 10 de maximale uitwijking van de 15 digitale scnwaarde binnen het codewoord te beperken, is deze methode van coderen en decoderen niet mogelijk. Immers; uit de reeks van 10-bits uitgangscodewoorden die via de driehoek van Pascal van een rangnummer te voorzien zijn, zijn er een aantal niet toelaatbaar. De toegestane 10-bits codewoorden kunnen dus niet met de driehoek van Pascal voorzien 20 worden van een sluitende reeks rangnummers zodat de 8-bits ingangswoorden niet volgens hun door hun binaire gewicht bepaalde rangnunmers via de driehoek van Pascal op de 10-bits uitgangscodewoorden afbeeldbaar zijn, noch omgekeerd. Wordt echter een gemodificeerde driehoek van Pascal volgens de aan de hand van figuur 14 uiteengezette regels samengesteld 25 dan blijkt dat weer wel mogelijk te zijn.

Figuur 14 toont een voorbeeld van zo een gemodificeerde Pascal driehoek die volgens de volgende algemene regels tot stand is gekomen: 1) kies evenveel kolenmen k als er mogelijk digitale scmwaarde niveaus zijn binnen de toegelaten groep van codewoorden. In dit voorbeeld is 30 k = 4 gekozen, overeenkomstig het aantal niveaus binnen de groep Tq (zovel vanuit als Sq vier niveaus mogelijk). Voeg één hulpkolcm toe (5e kolom), 2) kies evenveel rijen r als er bits in het uiigangswoord zijn. In dit voorbeeld is r = 10 gekozen vanwege de 8-naar-10-bits conversie, 35 3) kies een kolem als startkolom uit overeenkomstig het startniveau Sq of S.j in de diagrammen volgens figuren 1 tot en met 10. In dit voorbeeld de kolom k = 3 waardoor een digitaal somwaarde verloop tussen +1 en -2 mogelijk is binnen het woord overeenkomstig groep Tq.

8402444 ΡΗΝ 11.117 12 Λ *

Een eindkolan wordt dan gevonden door een aantal kolomen overeenkons-tig de dispariteit van de groep (in dit geval 0, te verplaatsen, 4) plaats op de eerste rij in de kolon rechts van de eindkolom een 1, 5) vul van boven naar beneden de matrix door steeds qp iedere positie 5 de son van beide zich diagonaal daarboven bevindende getallen op te tellen met dien verstande dat in de eerste kolom steeds een nul wordt ingevuld en in de hulpkolon steeds het zich in de vierde kolon diago-naalsgewijs daarboven bevindende getal wordt ingevuld. De matrix volgens figuur 14 ontstaat op deze wijze. De getallen in de vijfde 10 kolon zijn tussen haakjes geplaatst ondat zij na het tot stand komen van de matrix geen rol meer spelen.. Boven de 3e kolom (éindkalon) is een asterisk geplaatst omdat volgens de nog te beschrijven procedures bij coderen en decoderen hierop steeds wordt uitgekonen. Eventuele getallen die buiten de van de asterisk uitgaande diagonalen en de 15 van het startgetal 55 in de 10e rij en 3e kolom uitgaande diagonalen vallen spelen eveneens geen rol en zijn eveneens tussen haakjes geplaatst. De overige wel een rol spelende getallen kunnen bijvoorbeeld in een geheugen worden geplaatst.

Voor het coderen is de procedure als volgt: 2Q Het rangnummer van het ingangswoord wordt met het startnuimer (55) vergeleken. Is dat rangnummer hoger of gelijk, dan wordt dat startnuimer ervan afgetrokken, en wordt volgens de vector ”1" naar het diagonaals-gewijs daar rechtsboven bevindende nummer gegaan onder afgifte van een logische één. Is dat rangnummer kleiner dan wordt zonder meer naar 25 het eerstvolgende rangnummer linksboven gegaan onder afgifte van een logische nul. Steeds bij het volgende nummer wordt de procedure herhaald totdat uiteindelijk steeds bij de asterisk geëindigd wordt.

Bij het decoderen geschiedt het omgekeerde: Bij het startnummer (55) wordt gestart. Bij ontvangst van een logische één wordt schuin naar 3fl rechtsboven gegaan en het nummer geaccumuleerd; bij ontvangst van een logische nul wordt naar linksboven gegaan zonder accumulatie van dat getal. Op iedere positie geschiedt weer dezelfde procedure totdat op de asterisk geëindigd wordt, waarna het door accumulatie verkregen getal het rangnummer van het door decodering verkregen woord vormt. In de 35 praktgk zal als rangnummer het binaire gewicht van dat woord gekozen worden hetgeen rechtstreeks verkregen wordt door de getallen van de gemodificeerde Pascal driehoek als binaire getallen op te tellen.

Figuur 15 toont een eerste voorbeeld ter illustratie van de 84 02 4 44 > * EHN 11.117 13 werking van de codering en decodering. Het gekozen ingangswoord is het 8-bits woord 00000000 met decimaal rangnummer 0. Het getal 55 is hiervan niet aftrekbaar zodat naar linksboven naar het getal 21 gestapt wordt onder afgifte van een logische 0, Het getal 21 is niet aftrekbaar zodat 5 wederom onder afgifte van een logische 0 naar linksboven gestapt wordt waar uitgékcmen wordt op het getal 0. Hiervan is 0 wel aftrekbaar (met rest 0) zodat naar rechtsboven, gestapt wordt onder afgifte van een logische éên. Het zich daar bevindende getal 8 is niet van die rest nul aftrekbaar zodat weer naar linksboven gestapt wordt onder afgifte 10 van een logische nul enzovoorts waardoor het met pijlen aangegeven pad wordt gevolgd naar de asterisk. Het totale 10-bits uitgegevene woord is dan 0010101011 met decimale waarde 171 (volgens 1e woord in tabel 13).

Bij decodering wordt wederom, gestart bij 55. Een logische nul wordt ontvangen en naar linksboven gestapt. De daaropvolgende logische j5 nul noodzaakt wederom een stap naar linksboven. De daaropvolgende logische één noodzaakt een stap naar rechtsboven onder accumulatie van het zich aan het begin van die stap bevindende getal, in dit geval nul. Het 10-bits woord QQ101010,11 leidt dan via de weergegeven weg tot een 8-bits uitgangswoord met rangnummer nul-= 00000000.

20 Figuur 16 toont de toepassing van de gemodificeerde Pascal driehoek voor codering van hét woord 00011101 met rangnuirmer (= binair gewicht) 29. Gestart wordt met getal 55. Dit is groter dan 29, dus wordt naar linksboven gestapt naar nummer 21 en een nul uitgegeven. Het getal 21 is kleiner en er wordt dus naar rechtsboven gestapt onder uitgifte 2g van een logische éên en onder aftrek van het getal 21 waardoor 29 - 21 = 8 resteert. Het volgende getal (21) is groter dus wordt onder afgifte van een logische nul naar linksboven gestapt. Het getal waarop wordt uitgékcmen (8) is aftrekbaar waarna nul overblijft. Er wordt dus naar rechtsboven gestapt onder afgifte van een logische één. De procedure 30 verloopt cp deze wijze verder totdat qp de asterisk geëindigd wordt.

Het totale uitgegeven woord is dan 0101001011 (331 in de tabel van figuur 13).

De decodering van het 10-bits woord 0101001011 verloopt als volgt: Het eerste bit is nul, dus wordt naar linksboven gestapt; het 35 tweede bit is 1 dus wordt vanaf die plaats met getal 21 naar rechtsboven gestapt onder accumulatie van dat getal 21. Het volgende bit is weer ·. nul zodat naar linksboven gestapt naar het getal 8 van waaruit cp ccmmando van het vierde bit (dat een logische één is naar rechtsboven 8402444 EHN 11.117 14 wordt gestapt onder accumulatie van dat getal 8). Uiteindelijk wordt geëindigd bij de asterisk met het getal 29 = 00011101 in de accumulator.

Figuur 17 toont de codering van het 8-bits woord 00010100 = 20 naar het 10-bits woord 0011101010 = 234. De codering verloopt als volgt.

5 Het startwoord is groter dan het ingangswoord 00010100 = 20. Er wordt naar linksboven gestapt onder afgifte van een logische nul. Daar aangekomen bij getal 21 blijkt dat getal ook groter te zijn dan 20. Er wordt onder afgifte van een logische nul weer naar linksboven gestapt waar zich een nul bevindt. Dit getal nul is aftrekbaar van het getal 20 en 10 dus wordt met de rest 20 -0 = 20 naar rechtsboven gestapt onder -afgifte van een logische één. Daar aangekomen wordt onder afgifte van een logische • één met de rest 20 - 8 = 12 naar rechtsboven gestapt en daarna nogmaals met de rest 12 - 8 = 4. Daar wordt aangekomen bij het getal 5 wat groter is dan 8 zodat onder afgifte van een logische nul naar linksboven 15 gestapt wordt naar het getal 3 wat aftrekbaar is van 4 zodat met de rest 4 — 3 = 1 onder afgifte van een logische één naar rechtsboven naar het getal 2 gestapt wordt. Dit getal 2 is niet aftrekbaar van de rest 1 zodat onder afgifte van een logische nul naar linksboven wordt gestapt naar het getal 1 dat aftrekbaar is van 1 zodat onder afgifte van een 2Q logische één met de rest 1 - 1 =0 naar rechtsboven wordt gestapt waar het groter getal 1 onder afgifte van een logische nul de laatste stap naar de asterisk dwingt. Het uitgangswoord 0011101010 = 234 (volgens tabel van figuur 13) is dan uit het ingangswoord 00010100 = 20 ontstaan.

Bij het decoderen wordt weer dezelfde weg bewandeld onder accumulatie van 25 de getallen 0, 0, 8, 8, 3 en 1 waardoor 20 = 00010100 wordt verkregen.

Uit het voorgaande is in te zien dat qp deze wijze nooit woorden met een momentane digitale scmwaarde variatie buiten de gestelde grenzen kan worden verkregen. Irrmers, aangekomen bij de eerste kolom wordt altijd weer naar rechtsboven gestapt omdat nul altijd aftrekbaar 3fl is van de rest op dat moment. Jh de vierde kolom wordt altijd naar linksboven gestapt hetgeen in te zien valt door aan te nemen dat de rest op dat moment tot een stap naar rechtsboven zou dwingen. De rest zou dan echter groter of gelijk zijn aan een vorig getal zodat dan niet in de vierde kolom terecht gekomen zou zijn. Stel bijvoorbeeld dat op getal 2 35 in de vierde kolom 3e rij wordt uitgekomen. Een stap naar rechtsboven zou een rest 3 of groter vereisen. Dan zou echter niet van de 4e rij, 3e kolom (getal 3) naar rechtsboven gestapt zijn.

Eenzelfde veronderstelling op rij 5, kolom vier zou een rest 9402444 ΓΗΝ 11.117 15 Λ Μ groter of gelijk aan 5 vereisen. Dit zou echter betekenen dat op de 6e rij, 2e kolcm de rest van groter dan 8 + 8 = 21 geweest zou zijn hetgeen daar een stap naar rechtsboven in plaats van naar linksboven zou hebben betekend.

_ Dat een sluitende rij getallen in dit voorbeeld lopende van nul tot 88 op deze wijze gecodeerd kan worden is zonder meer te verifiëren door alle mogelijkheden uit te proberen.

Figuur 18 toont het ontstaan van een gemodificeerde Pascal driéhoek ten behoeven van de decodering van de groep . Gekozen is hier 1fl voor de aanvangstoestand S^. De groep vanuit aanvangstoestand wordt dan door reversie plus inversie verkregen. Het digitale scmwaarde verloop binnen het woord is dan +1 en -4 waardoor zes kolommen nodig zijn met de 5e kolom als startkolcm. Zou de omgekeerde situatie gekozen zijn, dus aanvangstoestand Sq, dan is het verloop tussen +3 en -2 ig waardoor ook zes kolomen nodig zijn, echter met de derde kolcm als startkolcm. De dispariteit vanuit S, is -2, zodat de derde de kolcm als eindkolom (zie asterisk) gevonden wordt (in het complementaire geval zou de 5e kolcm als eindkolom gevonden wordt) .. In de vierde kolom eerste rij wordt dus het getal één geplaatst evenals een nul op elke andere 2JJ relevante plaats in die rij. De matrix is verder volgens de regels gevuld waarbij de niet relevante getallen tussen haakjes zijn geplaatst (en in figuur 13 dan ook weggelaten zijn).

Figuur 19 toont de codering van het getal 01000110 = 70 en de codering van het resultaat. Gestart wordt in de 5e kolcm met het getal 108. Dit is niet van 70 aftrekbaar zodat naar linksboven wordt 25 gestapt onder afgifte van een logische nul waarop bij getal 61 wordt aangekomen. Dat getal is aftrekbaar van 70 zodat met de rest 70 - 61 = 9 onder afgifte van een logische 1 naar rechtsboven wordt gestapt waar zich het getal 33 bevindt dat niet van die rest 9 aftrekbaar is waardoor onder afgifte van een logische nul naar linksboven naar 19 wordt gestapt en evenzo verder naar 9 op de zesde rij. Dit is wel aftrekbaar zodat met de rest 9 - 9 = 20 naar rechtsboven wordt gestapt naar het getal 6 onder afgifte van een logische een. Dit getal is niet aftrekbaar van de rest nul zodat onder afgifte van een logische één naar linksboven wordt gestapt, hetgeen nog tweemaal herhaald wordt (telkens net uitgifte 09 van een logische nul) totdat in de tweede rij op nul uitgékonen wordt, hetgeen van nul aftrekbaar is met rest nul, waarmee dan haar de asterisk gestapt wordt onder afgifte van een logische 1. Cp deze wijze wordt het 8402444 PHN 11.117 16 woord 0100100011 = 291 gevonden. De decodering geschiedt weer volgens de regels langs de met pijlen aangegeven weg. Door accumulatie van de getallen van waaruit naar rechtshoven wordt gestapt (bij ontvangst van een logische één) wordt dan het getal 61 + 9 + 0 + 0 = 70 verkregen. 5 Dit getallenpaar 70 en 291 is niet in de tabel volgens figuur 13 te vinden ondat de rangnummers 0 tot en met 88 behoren bij de groep TQ die volgens de gemodificeerde Pascal driehoek van figuur 14 zijn gecodeerd en gedecodeerd. De rangnummers van de groep T^, worden verkregen door dan 89 bij het binaire gewicht qp te tellen waardoor binair nummer 70 10 correspondeert met rangnummer 70 + 89 = 159 in de tabel. Een andere" mogelijkheid is om in het geheugen waarin de Pascal driehoek volgens figuur 18 is opgenamen alle nummers op de diagonaal startend van nummer 108 naar linksboven met 89 te verhogen zodat bij decodering automatisch éénmaal, namelijk wanneer voor de eerste maal (uiterlijk het vijfde bit) 15 naar rechtsboven wordt gestapt, 89 extra wordt geaccumuleerd terwijl bij codering éénmaal 89 extra wordt afgetrokken.

Het is in principe mogelijk cm alle getallen in de driehoek met een bepaald bedrag te verhogen omdat alle woorden een gelijk aantal enen bevatten. De lexicografische waarde wordt dan met het aantal enen 20 vermenigvuldigd met dat bedrag verhoogd. Deze verhoging kan per diagonaal geschieden, omdat per diagonaal éénmaal naar rechts gestapt wordt. Het aantal diagonalen dat naar links omhoog loopt tot aan de diagonaal die.bij de asterisk eindigt, kemt overeen met het aantal enen. Van die verhoging kunnen uitgezonderd warden de getallen in de laatste 25 kolom van waaruit immers niet naar rechtsboven gestapt, kan worden.

Deze mutatie is alleen bruikbaar bij het decoderen van de codewoorden. £ij‘ het coderen mag alleen de genoemde van het beginpunt uitgaande diagonaal verhoogd worden I

Hierbij wordt opgemerkt, dat in de Schalkögk-referentie met 3Q de ongemodificeerde Pascal driehoek steeds het verschil tussen twee diagonaalsgewijs gelegen getallen van de Pascal driehoek wordt genomen', in plaats van het getal van waaruit gestapt wordt, waarbij ook bij het getal één aan de top van de driehoek geëindigd wordt in plaats van bij de asterisk. Dit komt overeen met het verplaatsen van alle elementen 35 van de matrix over één rij en één kolom. Immers, dat verschil staat, steeds linksboven het betreffende getal.

Figuur 20 toont een uitvoeringsvoorbeeld van een ccdeerschake-ling die gebruik maakt van de aan de hand van de voorgaande figuren 8402444 * i EHN 11.117 17 * beschreven principes. Een serieel 8-bits signaal aan ingang 1 wordt met behulp van een serie-naar-parallel anzetter 2 omgezet in een 8-bits parallel signaal. Verder wordt een woordsynchroon kloksignaal c met behulp van kloksignaalgenerator 18 en een 8-bits synchroon kloksignaal 5 a met behulp van kloks ignaalgenerator 17 opgewekt. Ook wordt een kloksignaal b dat synchroon is met de bitfrequentie van het te vormen uitgangssignaal, dat dus een frequentie die 10/8 maal de frequentie van kloksignaal a is, met behulp van kloksignaalgenerator 18 gevormd, welke kloksignalen aan de diverse onderdelen van de codeerschakeling 10 ter synchronisatie worden utoegevoerd. De 8-bits uitgang van de serie-naar-parallel anzetter 2 is verbonden net een groepdecodeerschakeling T9 die met behulp van bijvoorbeeld logische poorten een signaal TQ, respectievelijk genereert wanneer 'voor het binaire ‘gewicht i van het 8-bits woord geldt i< 89; 89 ^ i ^ 243 respectievelijk i ^ 243; dit 15 zijn dus de drie eerder gedefinieerde groepen van ingangswoorden die elk op eigen wijze warden gecodeerd. De schakeling bevat verder een geheugen 20 dat op catmando van het signaal Tg wordt ingeschakeld en dat de gemodificeerde Pascal driehoek, volgens figuur 14 bevat, met parallel daaraan een op konnando van het signaal inschakelbaar geheugen 21 dat 20 de gemodificeerde Pascal driehoek volgens figuur 18 bevat. De uitgangen van beide geheugens voeren naar een aftrekschakeling 22 die het door geheugen 20 of 21 geleverde getal aftrekt van een door een accumulator 23 geleverd getal. De uitgang van de aftrekschakeling 22 voert weer naar de accumulator.23. De accumulator 23 wordt op caimando van het 25 kloksignaal c geladen met het van serie-naar-parallel omzetter 2 afkomstige ingangswoord. De geheugens 20 en 21 worden geadresseerd qua rij door het bitkloksignaal a zodat elk bit één rij opgeschoven wordt, het een en ander zodanig dat de gemodificeerde Pascal driehoek (figuren 14, 18) van onder naar boven doorlopen wordt. Voor wat betreft de kolon-30 adressering wordt op commando van kloksignaal c de derde kolom van geheugen 20 (volgens figuur 14) of de vijde kolom van geheugen 21 (volgens figuur 18) als startkolom ingesteld. Telkens wordt in aftrekschakeling 22 het uitgelezen getal afgetrokken van het getal uit accumulator 23 en de rest weer in die accumulator opgeslagen voor zover die rest groter of 35 gelijk aan nul is, hetgeen bereikt kan worden door het herladen van die accumulator te verbieden met een overvloeisignaal aan een uitgang -vaftreksaiakeling 24 van de>· /Hét met inverter 25 geïnverteerde overvloeisignaal bepaald de kolcroadressering van de geheugens via een cp/neer teller 24 8402444 PHN 11.117 18 die het kolcmgetal met één verlaagt wanneer dat overvloeisignaal optreedt (oftewel het getal in het geheugen niet aftrekbaar is) en net één verhoogt wanneer dat signaal niet optreedt (oftewel het getal in het geheugen aftrekbaar is van het getal in de accumulator). Het geïn-5 verteerde overvloeisignaal is dan tevens het gewenste uitgangssignaal.

Het is immer een logische één wanneer het getal aftrekbaar is van het getal in de accumulator en een logische nul wanneer dat niet het geval is. Voor wat betreft de verwerking van de groep kan het aanvangsrangnummer op canmando van het signaal bij het laden van accumulator 23 met 10 het ingangssignaal daarop in mindering gebracht, worden, of worden verdisconteerd in de getallen in geheugen 21 (op een wijze zoals omschreven bij de bespreking van figuur 19).

Het geïnverteerde overvloeisignaal wordt met serie-naar-parallel omzetter 26 omgezet in een 10-bits parallel signaal (gebruik-15 makend van het kloksignaal b).

De inrichting omvat verder een geheugenschakeling 27 die het 8-bits parallelle ingangswoord van de serie-naar-parallel omzetter 2 ontvangt en door het signaal T2 bekrachtigd wordt en de codewoorden van die derde groep T£ bevat zodat op conmando van het. signaal de 20 10-bits codewoorden van de derde groep worden gegenereerd als functie van de betreffende 8-bits ingangswoorden. Deze 10-bits woorden, die parallel ter beschikking komen, worden via een bedrade-of (wired-or:): aan de uitgang van de serie-naar-parallel omzetter 26 toegevoerd zodat aan die uitgang alle 10-bits codewoorden verschijnen in het ritme van 25 de 8-bits ingangswoorden, echter alle gecodeerd volgens de aanvangstoestand S1. Deze 10-bits woorden worden via een inschakelbare inversie-poortschakeling 28 en een inschakelbare reversie-poortschakeling 29 aan een parallel-naar-serie omzetter 4 toegevoerd die de gecodeerde bitstroom aan uitgang 11 levert. Met behulp van een via kloksignaal c 30 per woord gesynchroniseerde op/neer teller 31 wordt de digitale sonwaarde van alle voorgaande woorden geïntegreerd. Is deze digitale sonwaarde voor alle voorgaande woorden nul, dan geldt aanvangstoestand Sq, terwijl in aanvangstoestand gecodeerd is. In dat geval dient het volgende woord indien dit er een uit groep is, geïnverteerd en 35 gereverseerd te worden en als dat er een uit groep T2 is, alleen gereverseerd te worden. Hiertoe wordt het uitgangssignaal van die op/neer teller 31 via poorten 32, 33 en 34 logisch gecombineerd met de signalen en t°t signalen die in de genoemde gevallen de inversie- 8402444 EH». 11.117 19 schakeling 28 en/of de reversieschakeling 29 bekrachtigen.

Figuur 21 toont een decodeerschakeling voor decodering van 10-bits woorden die met de codeerschakeling volgens figuur 20 gecodeerd zijn. Een ingang 12 ontvangt de 10-bits woorden als seriële bitstroom, 5 welke met serie-naar-parallel omzetter 7 in een 10-bits parallelle bit-stroom warden ongezet. Met behulp van klokgeneratieschakelingen 35, 36 en 37 warden kloksignalen c, b respectievelijka gegenereerd die synchroon zijn met de- woordfrequentie, de bitfrequentie van de 10-bits woorden respectievelijk de bitfrequentie van dé 8-bits woorden.

1Q Van de binnenkomende bitreeks moet telkens bepaald worden ' of het binnenkomende woord in de toestand Sq of gecodeerd is en tot welke van de groepen TQ, of T2 het behoort. Hiertoe werden de 10-bits woorden aan een op en neer teller 41, die door hetwoordkloksignaal c gesynchroniseerd wordt, toegevoerd, die aan het eind van elk woord dan 15 de dispariteit (het digitale sarawaarde verloop binnen dat woord) aangeeft. Deze kan -2, +2 of 0 zijn. De drie minst-significante bits van het uitgangssignaal van serie-naar-parallel omzetter 7 worden met 3ND-poort 42 bewaakt en de drie meest-significante bits met SND-poort 43, beide met inverterende ingangen zodat deze een signaal geven wanneer 2o de betreffende bits nul zijn, dus bij een woord uit de groep T2 in toestand Sq respectievelijk .

Is door teller 41 een dispariteit nul gedetecteerd ên geeft poort 42 Óf poort 41 een signaal af, dan betreft het een woord uit groep T2· Hiertoe worden de uitgangssignalen van poorten 42 en 43 met OF-poort 25 44 gecombineerd en wordt het uitgangssignaal daarvan met het Q-dispari-teitsuitgangssignaal van teller 41 gecombineerd in EN-poort 45 tot een signaal dat een woord uit groep T2 identificeert. Het +2-dispariteits-uitgangssignaal van teller 41 en het -2-dispariteitsuitgangssignaal vrarden met OF-poort 46 gecombineerd tot een signaal dat een woord uit 30 groep T^ identificeert welke woorden immers een dispariteit van + 2 hebben. Het O-dispariteitssignaal van teller 41 is indicatief voor de groep Tq wanneer poorten 42 of 43 geen signaal leveren hetgeen met poort 47 wordt gedetecteerd die aldus een signaal afgeeft dat een woord uit de groep Tq identificeert.

35 Evenals bij de codeerschakeling volgens figuur 20 wordt bij de decodeerschakeling volgens figuur 21 uitgegaan van toestand en worden woorden in toestand Sq door inversie en/of revers ie ongevormd. Woorden uit een groep in toestand Sq zijn herkenbaar aan dispariteit 8402444 PHN 11.117 20 -2 zodat bij dispariteit -2 geïnverteerd én gereverseerd moet worden. Woorden uit groep T2 in de toestand SQ zijn herkenbaar aan het feit dat de drie minst-significante bits nul zijn dus aan een uitgangssignaal van poort 42.

5 Om woorden in dè toestand Sq om te vormen tot woorden in de toestand wordt het uitgangssignaal .van serie-naar-parallel omzetter 7 via een inschakelbare inversieschakeling 38 en een inschakelbare reversie-schakeling 39 geleid. De inversieschakeling 38 wordt ingeschakeld door het -2-dispariteitssignaal van teller 41 en de reversieschakeling 39 10 door de met OF-poort 48 verkregen OF-combinatie van dat -2-dispariteits-signaal en het uitgangssignaal van poort 42, het een en ander gesynchroniseerd met het woordkloksignaal C.

Om de aldus verkregen woorden te decoderen omvat de schakeling volgens figuur 21 een geheugen 49, waarin de gemodificeerde 15 Pascal driehoek volgens figuur 14 is opgeslagen, welke géheugenschakeling door het signaal Tq ingeschakeld wordt, parallel aan een geheugenschake-ling 50 waarin de gemodificeerde Pascal driehoek volgens figuur 18 is opgeslagen welke geheugenschakeling door het signaal wordt ingeschakeld.

20 De geheugenschakelingen 49 en 50 worden qua rij geadresseerd door het bitkloksignaal b, op commando waarvan rij na rij wordt geadresseerd, het een en ander zodanig dat bij het begin van het woord bij een rij overeenkomstig de 10e rij van de Pascal driehoek wordt gestart en deze van beneden naar boven wordt doorlopen. Qua kolom worden 25 die geheugenschakelingen geadresseerd door een op/neer teller 510 die via een parallel-naar-serie omzetter 40 de 10 bits-woorden ontvangt en dus de momentane digitale samwaarde binnen de woorden genereert, het een en ander zodanig, dat in de voorgeschreven startkolom, dat is de derde kolom bij geheugen 49 en de vijfde bij geheugen 50, wordt gestart 30 zodat telkens na een logische een naar een kolom van hoger rangnummer wordt overgegaan. Op commando van de bitklok wordt tegelijkertijd naar een. hogere rij gestart zodat overeenkomstig het beschrevene aan de hand van de figuren 14 tot en met 19 een stap naar rechtsboven in de gemodificeerde Pascal driehoek wordt gemaakt. Evenzo veroorzaakt 3g een logische nul een stap naar linksboven. Volgens de decodeerprocedure moeten de getallen in de gemodificeerde Pascal driehoek bij het optreden van een logische één in het woord .worden geaccumuleerd. Hiertoe bevat de schakeling een accumulator 51 en een optelschakeling 52 die gestuurd 8402444 EHN 11.117 21 wordt door het woord aan de uitgang van de parallel-naar-serie omzetter 40 en telkens bij het optreden van een logische één In dat woord de irihoud van de (¾) dat moment geadresseerde géheugenplaats optelt bij de inhoud van de accumulator, het een en ander uiteraard g zodanig gesynchroniseerd dat het getal uit net geheugen wordt gelezen voordat op ccranando van diezelfde logische één de adressering wijzigt.

Op deze wijze wardt het uitgangswoord als 8-bits codewoord gegenereerd in accumulator 51 die aan het einde van dat woord zijn inhoud doorgeeft aan parallel-naar-serie omzetter 9 en daarop teruggesteld wordt. De ver-10 schuiving over 89 van de woorden uit groep kan daarbij· geschieden door bijvoorbeeld accumulator 51 terug te stellen naar 89 van het eind van ieder woord of door de inhoud van geheugen 50 aan te passen.

Ten behoeve van de decodering van de woorden van groep T2 warden de woorden aan de uitgang van de reversiéschakeling 39 parallel 15 toegevoerd aan een door het signaal T2 ingeschakelde geheugen 53 die als functie daarvan door uitlezing van een tabel de 8-bits woorden genereert die via een bedrade OF-verbinding samen met de uitgangswoorden van accumulator 51 aan parallel-naar-serie omzetter 9, die door kloksignalen a en c bestuurd wordt, toegevoerd en vervolgens aan uitgang 10.

2Q Het een en ander moet naar behoren gesynchroniseerd worden met de kloksignalen a, b en c eventueel gebruikmakend van vertragings-netwerken en houdschakelingen. Zo ondervindt de verwerking van een 10-bits woord één vol woord vertraging in de verwerking via serie-naar-parallel omzetter 7, de inversieschakeling 38 en de reversieschakeling 39 2jj en de parallel-naar-serie omzetter 40 zodat de gegenereerde signalen TQ, T.j en T2 via poorten 54, 55 en 56 over één woordlengte vertraagd moeten worden doorgegeven.

Bij de schakelingen volgens figuren 20 en 21 is voor elk van de drie groepen Tq, T.j en T2 een geheugenschakeling nodig, hetgeen vanwege 3{J de benodigde geheugenruimte bezwaarlijk kan zijn.

Cm de codetabel voor de derde groep T2 te vermijden moet dan een methode worden gevonden cm het aantal mogelijke codewoorden met dispariteit nul binnen de groep Tg uit te breiden. Volgens de tabel van figuur 13 zijn er in de groep Tg 89 codewoorden met dispariteit 35 nul benut. Het aantal mogelijkheden cm met dispariteit nul binnen de gestelde grenzen een codewoord te vormen is echter gelijk aan 131 in toestand en 197 in toestand SQ. Cm daarbij van een gemodificeerde Pascal driehoek te kunnen gebruiken is het dan nuttig cm van de toestand met 8402444 ΡΗΝ 11,117 22 het kleinste aantal mogelijkheden uit te gaan, dus toestand , en die woorden wanneer de aanvangstoestand Sq is, in toestand af te beelden. Alle mogelijkheden in toestand kunnen dan gebruikt worden zodat een gemodificeerde Pascal driehoek gebruikt kan worden waarvoor immers een 5 sluitencfereeks rangnummers nodig is.

• Bij beschouwing van de groep TQ is in te zien dat alleen die codewoorden gebruikt worden waarvan de momentane digitale somwaarde vanaf het begin van het woord ligt tussen +1 en -2. Dit betekent, dat in de toestand de woorden die een momentane digitale somwaarde van -3 10 of -4 hebben niet benut worden. - ·λ- ~

De woorden met een momentane digitale somwaarde van -3 doch niet -4, kunnen in de toestand Sq af geheeld worden door alleen inversie. Figuur 22 toont bijvoorbeeld het verloop van het woord 286 = 0100011110 in de toestand S-j, welk woord het niveau -1, dus een 15 momentane somwaarde van -3, bereikt. Dit woord is na inversie, waardoor het verandert in 737 = 1011100001 afbeeldbaar in toestand SQ volgens figuur 23, . ' De woorden met een momentane digitale somwaarde van -4 zijn niet zonder meer afbeeldbaar in toestand Sq omdat deze dan door-20 inversie in de toestand Sq het niet-toegestane niveau 4 zouden bereiken. In die toestand Sq komen voor de niveaus -2, -1, 0 en +1, evenals' door de hiervoor beschreven inversie het niveau +3. Er ontbreken dus de codewoorden die het niveau +2 bereiken zonder het niveau +3 te bereiken. Hierop zijn dan die codewoorden afbeeldbaar bijvoorbeeld door na inversie 25 het woord te "vouwen" rond niveau +2 bijvoorbeeld door telkens bij het bereiken van het niveau +2 de daaropvolgende bits extra te inverteren en bij ten tweede male bereiken van dit niveau weer extra te inverteren (de vorige inversie teniet te doen), etcetera. Ter illustratie toont figuur 24 het woord 59 = 0011001011 dat een momentane digitale somwaarde 30 variatie van -4 heeft in de toestand S^. Dit woord kan worden af geheeld in de toestand Sq volgens de beschreven regels waardoor het woord 820 = 1100110100 ontstaat zoals figuur 25 toont.

Op de beschreven wijze zijn dus alle mogelijke codewoorden in de toestand S^ bruikbaar waardoor het gebruik van een gemodificeerde 35 Pascal driehoek met zes kolommen mogelijk wordt. Hierdoor worden 131 codewoorden met dispariteit nul gevonden. Daar er ook 155 codewoorden met dispariteit -2 ter beschikking staan, brengt dit het totaal op 286 mogelijke codewoorden terwijl er slechts 256 nodig zijn. De codewoorden 8402444 PNN 11.117 23 die teveel zijn kunnen bijvoorbeeld woeden overgeslagen zonder extra geheugenruimte te vragen door deze aan het begin of einde van de rangnunmervolgorde over te slaan, bijvoorbeeld door met rangnummer 19 repectievelijk 0 aan te vangen met coderen.

5 De op deze manier gevonden groep codewoorden is codeer- en decodeerbaar net een gemodificeerde Pascal driehoek van zes kolomen.

Daar ook voor de codering en decodering van de groep een gemodificeerde Pascal driehoek van zes kolommen nodig is, is het lonend om beide te combineren hetgeen mogelijk blijkt wanneer twee eindkolcmmen 10 worden toegepast. Er wordt dan een startkolcm gekozen (5e kolom overeenkomstig toestand ; zie ook figuur 18 en beschrijving), een eindkolóm voor de woorden met dispariteit nul, dus de vijfde kolom, en een eindkolcm voor de woorden met dispariteit -2, dus de derde kolom.

Volgens de regel dat in de eerste rij het getal één in de kolom rechts 15 van de met een asterisk aangeduide eindkolcm geplaatst moet warden, wordt nu het getal één rechts van beide eindkolcnroen geplaatst, dus in de kolomen 4 en 6 en wordt verder volgens de aan de hand van de figuren 14 tot en met 19. beschreven regels de matrix gevuld. Dan ontstaat de matrix volgens figuur 26 waarbij de niet-relevante getallen tussen 20 haakjes zijn geplaatst en de posities die tengevolge van het diagonaals-gewijs doorlopen van‘de matrix niet relevant zijn, blanco gelaten zijn.

Figuur 27 illustreert de codering en decodering van het 8-bits woord 15 = 00001111 naar het 10-bits woord 77 = 0001001101 wat een woord is met dispariteit -2, en omgekeerd en figuur 28 de codering 25 en decodering van het 8-bits woord 17 = 00010001 naar het 10-bits woord 79 - 0001001111 wat een woord is met dispariteit nul, en omgekeerd, het een en ander geheel in overeenstemming met de aan de hand van figuren 14 tot en met 19 beschreven codeer- en decodeerregels.

Figuur 29 toont een uitvoeringsvoorbeeld van een codeer-30 schakeling die gebaseerd is op de gemodificeerde Pascal driehoek volgens figuur 26. Deze komt qua principe overeen met die volgens figuur 20 met dien verstande dat er slechts één geheugen 21, waarin de gemodificeerde Pascal driehoek volgens figuur 26 is opgenomen, aanwezig is, dat verder geheel overeenkomstig figuur 26 wordt gebruikt, 35 dat de aansturing van de inversieschakeling 28 en de reversieschakeling 29 als functie van de codewoorden anders geschiedt, en dat tussen de parallel-naar-serie omzetter 4 en de uitgang 11 een inverter 60 is opgenomen om het aan de hand van figuur 25 beschreven "cmvouwen" 8402444 Λ ΡΗΝ 11.117- 24 rond .2 te bewerken.

Het gegenereerde codewoord dat als overvlceis ignaal van aftrek-schakeling 22 ter beschikking komt na inversie met inverter 25, wordt ter besturing van de kolomadr es sering van het geheugen 21 aan de op en 5 neer teller 24 toegevoerd. Het uitgangssignaal wordt ook aan poortschake-lingen met houd-functie (flip-flop) 61 en 62 toegevoerd die een stand -3 respectievelijk -4 van die op en neer teller 24 detecteren. Dat uitgangssignaal wordt eveneens toegevoerd aan een houdschakeling 63 cm de stand van die teller aan het eind van het woord - de dispariteit -10 vast te houden. De dispariteit wordt gedetecteerd door poorten 64 en 65 met houd-functie die de standen 0 en -2 detecteren. Daarnaast wordt., evenals bij de uitvoerig volgens figuur 20 met de op en neer teller 31 de aanvangstoestand (Sg of ) gedetecteerd. Met EN-poort 66 worden de uitgangssignalen van poorten 61, 64 en teller 31 gecombineerd, welke 15 EN-poort dus een uitgangssignaal geeft dat indicatief is voor een woord wat niveau -3 bereikt cq. gepasseerd heeft terwijl de dispariteit van dit woord 0 is en de toestand SQ. Zulk een woord moet dan geïnverteerd worden. Met EN-poort 67 worden de signalen van poort 65 en teller 31 gecombineerd, welke EN-poort dan een signaal geeft dat indicatief ‘is 20 voor woorden met dispariteit -2 in de toestand SQ; woorden dus die geïnverteerd en gereverseerd moeten worden. Hiertoe wordt het uitgangssignaal van poort 67 aan de reversieschakeling 29 toegevoerd evenals na combinatie met het uitgnagssignaal van poort 66 met een OF-poort 68 aan de inversieschakeling 28. Met een EN-poort 90 worden de signalen 25 van poorten 62 en 64 en van teller 31 gecombineerd. Deze EN-poort geeft dan een signaal dat indicatief is voor woorden met een dispariteit nul welke het niveau -4 bereiken.terwijl de aanvangstoestand SQ is. Deze woorden moeten rond +2 worden omgevouwen. Dit kan met de inverter 6Ö gebeuren. De bitreeks na parallel-naar-serie omzetting in omzetter 4 30 is echter één woordlengte vertraagd ten opzichte van de bitreeks aan de ingang van de omzetter 26. Het signaal van poort 90 wordt daarom met houdschakeling 69 één woordlengte vertraagd. Van het uitgangssignaal van de omzetter 4 wordt het een op en neer teller 71 het momentane somwaarde verloop binnen telkens een woord gevolgd en een signaal afgege-35 ven telkens wanneer daarbij het niveau +2 wordt bereikt. Dat signaal wordt in EN-poort_72 gecombineerd met het uitgangssignaal van houdschakeling 69. Deze EN-poort 72 stuurt een flip-flqp 70 die dus telkens bij het bereiken van niveau *2 gedurende een woord dat omgevouwen dientte 8402444 Λ ΕΗΝ 11.117 25 woeden, cmschakelt. Deze flip-flcp stuurt de inverter 60 waardoor het gewenste ontvouwen rond +2 tot stand komt.

Figuur 30 toont een uitvoeringsvoorbeeld van een decodeer-schakeling voor het decoderen van woorden die met de schakeling volgens 5 figuur 29 gecodeerd zijn. Deze decodeerschakeling stempt qua principe overeen met die volgens figuur 21, met dien verstande , dat er slechts êên gebeugenschakeling 50, waarin de gemodificeerde Pascal driehoek volgens figuur 26 is cpgeslagen, gebruikt wordt, en dat de aansturing van de inversieschakeling en de reversieschakeling als functie van het 10 ingangssignaal anders verloopt.

Het ingangssignaal wordt aan een cp en neer teller 73 toegevoerd. Het uitgangssignaal van die teller wordt aan poorten 74 en 75 met houdfunctie toegevoerd ter detectie van telstanden +2 en +3 evenals aan een houdschakeling 76 die de eindstand van die teller aan het einde 15 van telkens één woord vasthoudt, van welke eindstand met behulp van poorten 77 respectievelijk 78 met houd-functie wordt gedetecteerd of deze nul respectievelijk +2 is. Met EN-poort 79 worden de uitgangssignalen van poorten 74 en 77 gecombineerd, waardoor een signaal wordt verkregen dat indicatief is voor woorden met dispariteit nul die niveau +3 * 20 bereiken. Met EN-poort 80 worden de uitgangssignalen van poorten 75 en 77 gecombineerd. Deze poort 80 geeft dan een signaal dat indicatief is voor woorden met dispariteit nul die niveau +2 bereiken of passeren, dus voor woorden die.of alleen geïnverteerd, of geïnverteerd plus omge-veuwen geweest zijn. Dit signaal wordt met het inverse van het uitgangs-25 signaal van poort 79 geccmbineerdiin EN-poort 81 die dan een signaal geeft dat indicatief is voor woorden die rond +2 omgevouwen zijn, welk signaal aan houdschakeling 82 wordt toegevoerd cm gedurende één woord-lengte te worden vastgehouden. Het uitgangssignaal van poort 78 is indicatief voor woerden net dispariteit +2, woorden dus die zijn 30 geïnverteerd en gereverseerd. Dit signaal wordt aan reversieschakeling 39 toegevoerd alsook na combinatie met het uitgangssingaal van poort 80 met OF-poort 83 aan de inversieschakeling.

Het uitgangssignaal van de serie-naar-parallel omzetter 40 wordt met qp ai neer teller 84 bewaakt cm telkens wanneer binnen een 35 woord de telstand +2 bereikt wordt een signaal te geven dat met behulp van EN-poort 85 met het signaal van houdschakeling 82 wordt gecombineerd en aan flip-flop 86 wordt toegevoerd die een inverter 87 omschakelt die tussen de omzetter 40 en cpteller 52 is geschakeld, 8402444

J

FHN 11.117 26

Voor wat betreft de uitvoeringsvorm volgens figuren 20, 21, 29 en 30 kan opgemerkt worden dat in de praktijk de codeerschakeling (figuur 20 of 29) in hoge mate te combineren valt met de decodeerschakeling (figuur 21 of 30) omdat vele onderdelen daarin gelijk zijn.

5 Voor wat betreft de generatie van het woordsynchronisaties ignaal c (generator 35 in figuren 21 en 30) kan opgemerkt worden dat ervoor gezorgd kan worden dat dit in fase blijft met de datawoorden door het toevoegen van synchronisatiewoorden die binnen de reeks van codewoorden uniek zijn en ook niet gevormd kunnen worden uit aaneensluitende delen 10 van opeenvolgende codewoorden. Hiertoe kan het noodzakelijk zijn om, bijvoorbeeld in de tabel van figuur 13, een aantal codewoorden uit te sluiten. Figuur 31 toont daartoe in tabelvorm die informatiewoorden (i) uit de tabel van figuur 13 die daartoe in een uitvoeringsvorm gewijzigd zijn om de synchronisatiewoorden 0100111110 en 0000111110 mogelijk te 15 maken.

20 25 30 35 8402444

Claims (7)

1. Werkwijze voor het overdragen van informatie waarbij voor overdracht n-bits informatiewoorden in m-bits codewoorden worden omgezet en na overdracht die m-bits codewoorden weer in n-bits informatiewoorden worden omgezet waarbij voor het voorafgaand aan de overdracht onzetten 5 van opeenvolgende n-bits informatiewoorden in mrbits codewoorden met een beperkte maximale dispariteit + d met n, men d integers waarvoor geldt n^mend^i, zodanig dat de digitale somwaarde genomen over alle voorgaande codewoorden aan het begin van een codewoord beperkt blijft tot een door een eerste en tweede waarde begrensd bereik doordat 10 als functie van die digitale somwaarde over alle voorgaande codewoorden het volgende codewoord althans qua polariteit van de dispariteit zodanig wordt gekozen, dat een toename van de absolute waarde van die digitale somwaarde door dat volgende codewoord wordt verhinderd waartoe aan althans een eerste groep van mogeljke n-bits informatiewoorden een 15 paar van codewoorden worden toegevoegd met een tegengestelde dispariteit met absolute waarde d die per bijbehorend informatiewoord het bit-voor-bit inverse zijn van elkaar met het kenmerk, dat ter beperking van de momentane digitale somwaarde tot een door een derde en vierde waarde begrensd bereik, welke derde en vierde waarde buiten het door de eerste 20 en twaede waarde begrensibereik zijn gelegen en wel zodanig, dat de afstand tussen de tweede en vierde waarde kleiner is dan de afstand tussen de derde en eerste waarde, waartoe aan althans een deel van de eerste groep informatiewoorden eerste en tweede codewoorden zijn toegevoegd met respectievelijk een dispariteit -fd en -d waarbij'''die 25 twse codewoorden van dat deel van de eerste groep per bijbehorend informatiewoord het bit-voor-bit inverse van de qua transmissievolgorde omgekeerde eerste codewoorden zijn waarbij die eerste codewoorden tenminste gekozen zijn uit die groep van codewoorden die met inachtneming van genoemde selectieregel binnen het door de derde en vierde vaarde 30 begrensd bereik blijven maar het bit-voor-bit inverse codewoord waarvan niet binnen dat bereik blijft terwijl dit bit-voor-bit inverse codewoord na omkering van de transmissievolgorde wél binnen dat bereik blijft.

2. Werkwijze volgens conclusie 1 met het kenmerk, dat na overdracht van de codewoorden getest wordt of deze een dispariteit 35 van -fd of -d vertonen, en dat codewoorden behorende bij genoemd deel van de eerste groep informatiewoorden afhankelijk van de geteste polariteit van de dispariteit direct of na bit-voor-bit inversie én omkering van de transmissievolgorde warden omgezet. 8402444 EHN 11.117 28 b Λ

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2 met het kenmerk, dat de maximale dispariteit + d gelijk aan de minimaal mogelijke dispariteit ongelijk aan nul is, waardoor de digitale scmwaarde genoten over alle voorgaande .codewoorden aan het begin van een codewoord beperkt blijft 5 tot óf de eerste Óf de tweede waarde die op een onderlinge afstand d zijn gelegen en de bij de eerste groep informatiewoorden behorende eerste codewoorden die digitale scmwaarde van de eerste waarde naar de tweede waarde doen verlopen terwijl de bijbehorende tweede codewoorden die digitale sonwaarde doen verlopen, van de tweede naar de 10 eerste waarde waarbij wanneer aan het begin van het codewoord de digitale sonwaarde de eerste waarde vertoont uit de eerste codewoorden wordt gekozen wanneer een informatiewoord uit de eerste groep gecodeerd gaat worden en wanneer aan het begin van het codewoord de digitale sonwaarde de tweede waarde vertoont heb bit-voor-bit inverse van dat 15 het qua transmissievolgorde omgekeerde codewoord wordt gekozen.

4. Werkwijze volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat de maximale dispariteit + d gelijk is aan + 2 en dat aan een tweede groep informatiewoorden codewoorden met dispariteit gelijk nul zijn toegevoegd die onafhankelijk van de waarde van de digitale sonwaarde aan het begin 20 van het codewoord worden gekozen en die wanneer deze verlopen van de eerste naar de eerste waarde de derde waarde niet overschrijden en wanneer deze lopen van de tweede waarde naar de tweede waarde de vierde waarde niet overschrijden.

5. Werkwijze volgens conclusie 4 met het kenmerk, dat n = 8 en 25 m = 10 en dat de derde waarde qp een afstand 2 van de eerste waarde is gelegen en de vierde waarde qp een afstand 1 van de tweede waarde is gelegen.

6. Codeerinrichting voor .toepassing in de werkwijze volgens één of meer der voorgaande conclusies voor het omzetten van n-bits informa- 30 tiewoorden in m-bits codewoorden gekenmerkt door: middelen voor het, vaststellen van de digitale somwaarde genomen over alle voorgaande codewoorden, middelen voor hetLomzetten van de informatiewoorden van de eerste groep 35 middelen voor het inverteren en ankeren van de door omzetting van informatiewoorden van de eerste groep verkregen codewoorden wanneer de vastgestelde digitale scmwaarde dit vereist.

7. Decodeer inrichting voor toepassing in de werkwijze volgens één 8402444 ♦ C EHN 11.117 29 » *4 of meer der conclusies 1 tób en met 5 voor het cmzetten van m-bits codewoorden in n-bits infornatiewoorden gekenmerkt door: middelen voor het vaststellen van de dispariteit van ontvangen codewoorden, g middelen voor het inverteren en ankeren van de codewoorden die behoren bij informatiewoorden van de eerste groep wanneer de vastgestelde dispariteit dat vereist, en middelen voor het omzetten van de bij informatiewoorden van de eerste groep behorende codewoorden. 10 -15 20 · 25 30 35 8402444