PL196474B1 - Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego - Google Patents

Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego

Info

Publication number
PL196474B1
PL196474B1 PL349488A PL34948899A PL196474B1 PL 196474 B1 PL196474 B1 PL 196474B1 PL 349488 A PL349488 A PL 349488A PL 34948899 A PL34948899 A PL 34948899A PL 196474 B1 PL196474 B1 PL 196474B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
amino
bis
acid
carboxymethyl
ethyl
Prior art date
Application number
PL349488A
Other languages
English (en)
Other versions
PL349488A1 (en
Inventor
Pier Lucio Anelli
Marino Brocchetta
Haën Christoph De
Ornella Gazzotti
Luciano Lattuada
Giovanna Lux
Giuseppe Manfredi
Pierfrancesco Morosini
Daniela Palano
Michele Serleti
Fulvio Uggeri
Massimo Visigalli
Original Assignee
Bracco Imaging Spa
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Bracco Imaging Spa filed Critical Bracco Imaging Spa
Publication of PL349488A1 publication Critical patent/PL349488A1/xx
Publication of PL196474B1 publication Critical patent/PL196474B1/pl

Links

Classifications

    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61KPREPARATIONS FOR MEDICAL, DENTAL OR TOILETRY PURPOSES
    • A61K49/00Preparations for testing in vivo
    • A61K49/06Nuclear magnetic resonance [NMR] contrast preparations; Magnetic resonance imaging [MRI] contrast preparations
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61KPREPARATIONS FOR MEDICAL, DENTAL OR TOILETRY PURPOSES
    • A61K49/00Preparations for testing in vivo
    • A61K49/06Nuclear magnetic resonance [NMR] contrast preparations; Magnetic resonance imaging [MRI] contrast preparations
    • A61K49/08Nuclear magnetic resonance [NMR] contrast preparations; Magnetic resonance imaging [MRI] contrast preparations characterised by the carrier
    • A61K49/10Organic compounds
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61KPREPARATIONS FOR MEDICAL, DENTAL OR TOILETRY PURPOSES
    • A61K49/00Preparations for testing in vivo
    • A61K49/06Nuclear magnetic resonance [NMR] contrast preparations; Magnetic resonance imaging [MRI] contrast preparations
    • A61K49/08Nuclear magnetic resonance [NMR] contrast preparations; Magnetic resonance imaging [MRI] contrast preparations characterised by the carrier
    • A61K49/085Nuclear magnetic resonance [NMR] contrast preparations; Magnetic resonance imaging [MRI] contrast preparations characterised by the carrier conjugated systems
    • YGENERAL TAGGING OF NEW TECHNOLOGICAL DEVELOPMENTS; GENERAL TAGGING OF CROSS-SECTIONAL TECHNOLOGIES SPANNING OVER SEVERAL SECTIONS OF THE IPC; TECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC CROSS-REFERENCE ART COLLECTIONS [XRACs] AND DIGESTS
    • Y10TECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC
    • Y10STECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC CROSS-REFERENCE ART COLLECTIONS [XRACs] AND DIGESTS
    • Y10S977/00Nanotechnology
    • Y10S977/902Specified use of nanostructure
    • Y10S977/904Specified use of nanostructure for medical, immunological, body treatment, or diagnosis
    • Y10S977/927Diagnostic contrast agent
    • Y10S977/928X-ray agent
    • YGENERAL TAGGING OF NEW TECHNOLOGICAL DEVELOPMENTS; GENERAL TAGGING OF CROSS-SECTIONAL TECHNOLOGIES SPANNING OVER SEVERAL SECTIONS OF THE IPC; TECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC CROSS-REFERENCE ART COLLECTIONS [XRACs] AND DIGESTS
    • Y10TECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC
    • Y10STECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC CROSS-REFERENCE ART COLLECTIONS [XRACs] AND DIGESTS
    • Y10S977/00Nanotechnology
    • Y10S977/902Specified use of nanostructure
    • Y10S977/904Specified use of nanostructure for medical, immunological, body treatment, or diagnosis
    • Y10S977/927Diagnostic contrast agent
    • Y10S977/929Ultrasound contrast agent
    • YGENERAL TAGGING OF NEW TECHNOLOGICAL DEVELOPMENTS; GENERAL TAGGING OF CROSS-SECTIONAL TECHNOLOGIES SPANNING OVER SEVERAL SECTIONS OF THE IPC; TECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC CROSS-REFERENCE ART COLLECTIONS [XRACs] AND DIGESTS
    • Y10TECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC
    • Y10STECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC CROSS-REFERENCE ART COLLECTIONS [XRACs] AND DIGESTS
    • Y10S977/00Nanotechnology
    • Y10S977/902Specified use of nanostructure
    • Y10S977/904Specified use of nanostructure for medical, immunological, body treatment, or diagnosis
    • Y10S977/927Diagnostic contrast agent
    • Y10S977/93MRI contrast agent

Landscapes

  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Nuclear Medicine, Radiotherapy & Molecular Imaging (AREA)
  • Radiology & Medical Imaging (AREA)
  • Epidemiology (AREA)
  • Life Sciences & Earth Sciences (AREA)
  • Animal Behavior & Ethology (AREA)
  • General Health & Medical Sciences (AREA)
  • Public Health (AREA)
  • Veterinary Medicine (AREA)
  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Medicinal Chemistry (AREA)
  • Steroid Compounds (AREA)
  • Medicines Containing Antibodies Or Antigens For Use As Internal Diagnostic Agents (AREA)
  • Magnetic Resonance Imaging Apparatus (AREA)
  • Organic Low-Molecular-Weight Compounds And Preparation Thereof (AREA)

Abstract

1. Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwarto sciowych paramagnetycznych jonów metali, które wybiera si e z grupy obejmuj acej: Fe (2+) , Fe (3+) , Cu (2+) , Cr (3+) , Gd (3+) , Eu (3+) , Dy (3+) , Yb (3+) lub Mn (2+) ze zwi azkami o wzorze (I), jak równie z ich soli z fizjologicznie kompatybilnymi zasadami organicznymi, które wybiera si e z pierwszo-, drugo-, trzeciorz edowych amin lub zasadowych aminokwasów, lub z zasadami nieorganicznymi, które maj a kationy, takie jak sód, potas, magnez, wap n albo ich mieszaniny: X-L-Y (I), w którym: X oznacza reszt e ligandu poliaminopolikarboksylowego lub jego pochodnych, wybranego z grupy obejmuj acej: kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA), kwas 1,4,7,10- -tetraazacyklododekano-1,4,7,10-tetraoctowy (DOTA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklodode-kano-1,4,7-trioctowy (D03A), [10-(2- -hydroksypropylo)-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (HPD03A), kwas 4-karboksy-5,8,11-tris(karboksymetylo)-1- -fenylo-2-oksa-5,8,11-triazatridekan-13-owy (BOPTA); Y oznacza pochodn a kwasu zólciowego wybran a z grupy obejmuj acej reszty kwasów cholowego, chenodeoksycholowego, deoksycholowego, ursodeoksycholowego, litocholowego, zarówno jako takie, jak i funkcjonalizowane w pozycjach maj acych grup e hydroksylow a jako reaktywn a grup e, niezale znie od stereochemii ko ncowych produktów, ta pochodna obejmuje tak ze sprz ezenie grupy kwasowej w pozycji 24 z tauryn a i glicyn a ... PL PL PL PL

Description

(22) Data zgłoszenia: 16.12.1999 (19) PL (11) 196474 (13) B1 (51) Int.Cl.
A61K 49/00 (2006.01)
Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:
16.12.1999, PCT/EP99/10002 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:
06.07.2000, WO00/38738 PCT Gazette nr 27/00
Opis patentowy przedrukowano ze względu na zauważone błędy
Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów (54) metali do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego
(30) Pierwszeństwo: (73) Uprawniony z patentu: BRACCO IMAGING S.p.A.,Mediolan,IT (72) Twórca(y) wynalazku: Pier Lucio Anelli,Mediolan,IT
23.12.1998,IT,MI98A002802 Marino Brocchetta,Mediolan,IT
(43) Zgłoszenie ogłoszono: Christoph De Haen,Mediolan,IT Ornella Gazzotti,Mediolan,IT Luciano Lattuada,Mediolan,IT Giovanna Lux,Mediolan,IT
29.07.2002 BUP 16/02 Giuseppe Manfredi,Mediolan,IT
(45) O udzieleniu patentu ogłoszono: Pierfrancesco Morosini,Mediolan,IT Daniela Palano,Mediolan,IT Michele Serleti,Mediolan,IT Fulvio Uggeri,Mediolan,IT
31.01.2008 WUP 01/08 Massimo Visigalli,Mediolan,IT
(74) Pełnomocnik: Wojasińska Ewa, POLSERVICE, Kancelaria Rzeczników patentowych Sp. z o.o.
(57) 1. Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali, które wybiera się z grupy obejmującej: Fe(2+), Fe(3+), Cu(2+), Cr(3+), Gd(3+), Eu(3+), Dy(3+), Yb(3+) lub Mn(2+) ze związkami o wzorze (I), jak również ich soli z fizjologicznie kompatybilnymi zasadami organicznymi, które wybiera się z pierwszo-, drugo-, trzeciorzędowych amin lub zasadowych aminokwasów, lub z zasadami nieorganicznymi, które mają kationy, takie jak sód, potas, magnez, wapń albo ich mieszaniny: X-L-Y (I), w którym: X oznacza resztę ligandu poliaminopolikarboksylowego lub jego pochodnych, wybranego z grupy obejmującej: kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7,10-tetraoctowy (DOTA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklodode-kano-1,4,7-trioctowy (D03A), [10-(2-hydroksypropylo)-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (HPD03A), kwas 4-karboksy-5,8,11-tris(karboksymetylo)-1-fenylo-2-oksa-5,8,11-triazatridekan-13-owy (BOPTA); Y oznacza pochodną kwasu żółciowego wybraną z grupy obejmującej reszty kwasów cholowego, chenodeoksycholowego, deoksycholowego, ursodeoksycholowego, litocholowego,
zarówno jako takie, jak i funkcjonalizowane w pozycjach mających grupę hydroksylową jako reaktywną grupę, niezależnie od stereochemii końcowych produktów, ta pochodna obejmuje także sprzężenie grupy kwasowej w pozycji 24 z tauryną i glicyną ...
PL 196 474 B1
Opis wynalazku
Przedmiotem wynalazku jest zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego.
Wynalazek dotyczy nowego zastosowania kompleksów jonów metali sprzężonych układów kwasów żółciowych z cząsteczkami o własnościach chelatujących jako środków kontrastowych stosowanych w technice diagnostycznej, znanej jako „obrazowanie metodą jądrowego rezonansu magnetycznego” (NMR), w szczególności jako środki podawane do krwioobiegu.
Kompleksy utworzone przez środki chelatujące i odpowiednie metale znane są dotychczas jako środki kontrastowe w następujących technikach diagnostycznych: obrazowanie rentgenowskie, obrazowanie metodą jądrowego rezonansu magnetycznego (NMR) i scyntygrafii.
W szczególności, w rozpoznaniu medycznym na podstawie obrazowania metodą jądrowego rezonansu magnetycznego (NMR), uznanej jako wspaniała technika diagnostyczna w praktyce klinicznej (Stark, D. D., Bradley, W. G., Jr. Eds. „Magnetic Resonanse Imiging”, The C. Y. Mosby Company, St. Louis, Missouri (USA), 1988), głównie stosuje się paramagnetyczne kompozycje farmaceutyczne, korzystnie zawierające chelatowe kompleksy bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali z ligandami poliaminopolikarboksylowymi i/lub ich pochodnymi albo analogami.
Obrazy, które zasadniczo pochodzą od NMR-owskich sygnałów protonów wody, są rezultatem złożonych oddziaływań pomiędzy różnymi parametrami, takimi jak gęstość protonowa i czasy relaksacji T1 i T2. Wzmocnienie kontrastowości można uzyskać wprowadzając substancje chemiczne pochodzenia zewnętrznego, które znacznie zmieniają właściwości rezonansowe w pobliżu protonów wody (Lauffer, R. R., Chem. Rev. 1987, 87, 901).
Paramagnetyczne środki kontrastowe stosowane do obrazowania metodą NMR działają w ten sposób, że modyfikują czasy relaksacji protonów wody znajdującej się w tkankach, w których te środki kontrastowe znajdują się w dużych stężeniach i dlatego mogą zwiększać kontrast między różnymi tkankami lub pomiędzy zdrowymi i chorymi tkankami.
Gadolinowe kompleksy paramagnetyczne, dzięki ich wysokiej zdolności skracania czasów relaksacji protonów w pobliżu cząsteczek wody przez oddziaływanie dipolowe są przedmiotem licznych badań, publikacji i patentów.
Niektóre z nich, obecnie stosowane klinicznie jako kontrastowe środki w NMR to: Gd-DTPA, sól N-metyloglukaminowa kompleksu gadolinu z kwasem dietylenotriaminopentaoctowym, MAGNETVIST®; Gd-DOTA, sól N-metyloglukaminowa kompleksu gadolinu z kwasem 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7,10-tetraoctowym, DOTAREM®: Gd-HPDO3A, komopleks gadolinu z kwasem [10-(2-hydroksypropylo)-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-tetraoctowym, PROHANCE®; Gd-DTPA-BMA, kompleks gadolinu z bis-(metyloamidem) kwasu dietylenotriaminopentaoctowego, OMNISCAN®.
Środki kontrastowe wymienione wyżej są handlowo dostępne i przeznaczone do ogólnego stosowania. W rzeczywistości, po ich podaniu, środki kontrastowe zastosowane w NMR dyfundują we krwi i w pozakomórkowych przestrzeniach różnych części ciała zanim zostaną wydalone. Pod tym względem są one podobne do jodowanych związków stosowanych w medycznych diagnozach rentgenowskich.
Obecnie, profesjonalny personel medyczny potrzebuje środków kontrastowych do stosowania w specyficznych organach lub do obrazowania układu krwi, których analiza nie może być poprawna przy zastosowaniu produktów handlowo dostępnych. Pierwsze podejście mające na celu otrzymanie takich środków polegało na kowalencyjnym wiązaniu środka kontrastowego do makromolekuł, takich jak białka lub ukształtowaniu go w formie kuli wewnątrz stabilnych agregatów cząsteczkowych, takich jak liposomy lub idąc dalej, stosowanie tak zwanych cząstek superparamagnetycznych.
Na przykład, kompleks gadolinu z kwasem dietylenotriaminopentaoctowym (Gd-DTPA) wiązano z ludzką albumin ą (HSA), polilizyną lub dekstranem (Oksendal A. N. et al., J. Magn. Reson. Imaging, 157, 1993; Rocklage S. M., „Contrast Agents, Magn. Res. Imaging, Mosby Yea Book, 372-437, 1992) w celu zminimalizowania lub nawet stł umienia dyfuzji z krwi do p ł ynu pozakomórkowego w ten sposób uzyskując większą retencję środka w układzie krwi. Takie podejście, chociaż przynoszące pożądany skutek, daje nieprzyjemne efekty uboczne, ponieważ sam środek jest wydalany z trudnością.
Inna strategia polega na stosowaniu superparamagnetycznych cząstek pokrytych glikolami polietylenowymi lub węglowodorami w celu zredukowania wychwytu przez komórki wątrobowe przez siaPL 196 474 B1 teczkę śródbłonka lub przez inne układy (Tilcock C, Biochim. Biophys. Acta, 77, 1993; Bogdanoy A. A. et al., Radiology, 701, 1993), w ten sposób przedłużając w czasie trwałość tych środków we krwi. W tym przypadku występują także wyżej wspomniane efekty uboczne, jak również problemy z powodu wysokiego kosztu produkcji.
Popyt na skuteczny środek do podawania do krwioobiegu, o niskiej toksyczności i uzasadnionej ekonomicznie cenie, nie jest dlatego jeszcze zaspokojony.
Przedmiotem wynalazku jest zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali, które wybiera się z grupy obejmującej: Fe(2+), Fe(3+), Cu(2+), Cr(3+), Gd(3+), Eu(3+), Dy(3+), Yb(3+) lub Mn(2+) ze związkami o wzorze (I), jak również ich soli z fizjologicznie kompatybilnymi zasadami organicznymi, które wybiera się z pierwszo-, drugo-, trzeciorzędowych amin lub zasadowych aminokwasów, lub z zasadami nieorganicznymi, które mają kationy, takie jak sód, potas, magnez, wapń albo ich mieszaniny X-L-Y (I), w którym:
X oznacza resztę ligandu poliaminopolikarboksylowego lub jego pochodnych, wybranego z grupy obejmującej: kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7,10-tetraoctowy (DOTA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (DO3A), [10-(2-hydroksypropylo)-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (HPDO3A), kwas 4-karboksy-5,8,11-tris(karboksymetylo)-1-fenylo-2-oksa-5,8,11-triazatridekan-13-owy (BOPTA);
Y oznacza pochodną kwasu żółciowego wybraną z grupy obejmującej reszty kwasów cholowego, chenodeoksycholowego, deoksycholowego, ursodeoksycholowego, litocholowego:
zarówno jako takie, jak i funkcjonalizowane w pozycjach mających grupę hydroksylową jako reaktywną grupę, niezależnie od stereochemii końcowych produktów, ta pochodna obejmuje także sprzężenie grupy kwasowej w pozycji 24 z tauryną i glicyną,
L oznacza łańcuch związany z dowolną pozycją X, ewentualnie obejmuje on jedną z grup karboksylowych, która jest w ten sposób przekształcona w grupę amidową i z pozycjami C-3, C-7, C-12 Y i ma on nastę pują cy wzór (II):
PL 196 474 B1 w którym:
m oznacza liczbę całkowitą od 1 do 10, gdzie dla wartości powyżej 1 A może mieć różne znaczenia, A ma następujący wzór (III):
n i q mogą oznaczać 0 lub 1, lecz oba nie oznaczają jednocześ nie zero, p zawiera się w zakresie od 0 do 10,
Z oznacza atom tlenu lub grupę -NR, w której R oznacza atom wodoru, lub grupę (C1-C5) alkilową nie podstawioną lub podstawioną grupą -COOH, do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego.
Korzystnie kompleksy wytwarza się z jonami gadolinu lub manganu.
W związkach o wzorze (I) łańcuchy rozstawieniowe L mają wzory (IIla) i (Illb):
Z oznacza atom tlenu, a L przez to tworzy się przez grupy hydroksy, które znajdują się w pozycjach 3, 7, 12, niezależnie od stereochemii finalnego produktu.
Korzystnie resztę X wybiera się z grupy obejmującej kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7,10-tetraoctowy (DOTA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (DO3A), kwas 4-karboksy-5,8,11-tris-(karboksymetylo)-1-fenylo-2-oksa-5,8,11-triazatridekan-13-owy (BOPTA); L wybiera się z grupy obejmującej struktury (IIla), (Illb); a Y wybiera z grupy, która obejmuje reszty kwasu cholowego, deoksycholowego, chenodeoksycholowego, litocholowego jako takich lub w których jedna albo więcej grup hydroksy zostały przekształcone w grupy keto, powiązane z L przez grupę aminową w pozycji 3, grupa kwasowa w pozycji 24 znajduje się jako taka lub jako jej pochodna z tauryną lub glicyną, kompleksy tych związków tworzy się z jonami gadolinowymi lub manganowymi, a kationy zasad organicznych, odpowiednie do neutralizacji, wybiera się z grupy, która obejmuje etanoloaminę, dietanoloaminę, morfolinę, glukaminę, N-metyloglukaminę, N,N-dimetyloglukaminę lub kationy zasad nieorganicznych wybiera się z grupy obejmującej sód, potas, magnez, wapń lub ich mieszaniny.
W zastosowaniu związków o ogólnym wzorze (IV), w którym we wzorze (I) reszta X oznacza kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA) podstawiony na centralnym łańcuchu i w którym R1 oznacza atom wodoru lub grupę -COOH:
PL 196 474 B1
Y wybiera się z grupy, która obejmuje reszty kwasu cholowego, deoksycholowego, chenodeoksycholowego, litocholowego, a L ma strukturę przedstawioną wzorem (III).
W zastosowaniu związków o ogólnym wzorze (IVa):
HOOC—\ /—COOH
Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (IIla) i (Illb).
Korzystnie stosuje się związki o ogólnym wzorze (IVa), które wybiera się z grupy obejmującej:
kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]
-(karboksymetylo)amino]-cholan-24-owy, kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]-amino]cholan-24-owy, kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]
-amino]-12-oksocholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,7a] -3-[[4-[bis [2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7-hydroksycholan-24-owy,
N2-bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e)-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]cholan-3-ylo]-L-glutamina,
N2-bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e,7a,12a)-7,12-dihydroksy-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]-cholan-3-ylo]-L-glutamina, kwas [3e(S),5e,7e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7-hydroksycholan-24-owy, kwas 3e(R),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(RS),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(RS),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy.
Korzystnie stosuje się związki o ogólnym wzorze (IVb):
w którym Y ma znaczenia podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (IIla).
Stosuje się związki o ogólnym wzorze (IVb), które wybiera się z grupy obejmującej:
kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas (3e,5e-3-[[[[[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]amino]cholan-24-owy, kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[[[[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]-amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy,
PL 196 474 B1 kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[6-[[[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]-1-oksoheksylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy.
W zastosowaniu związków o ogólnym wzorze (V), w którym w ogólnym wzorze (I) reszta X oznacza kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA), Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (IIla):
Korzystnie stosuje się związki o ogólnym wzorze (V), które wybiera się z grupy obejmującej: kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[N-[N-[2-[[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-(karboksymetylo)amino]-etylo]-N-(karboksymetylo)glicylo]glicylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas 18-[[3e,5e,7a,12a)-23-karboksy-7,12-hydroksy-24-norcholan-3-ylo]amino]-3,6,9-tris(karboksymetylo)-11,18-diokso-3,6,9,12-tetraazaoktadekanowy.
Korzystnie stosuje się związki o ogólnym wzorze (VI), w którym w ogólnym wzorze reszta X oznacza kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (DO3A), Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L wybiera się ze struktur (IIla) i (Illb):
Korzystnie stosuje się związki o ogólnym wzorze (VII), w którym w ogólnym wzorze (I) reszta X oznacza kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA):
Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (III).
W zastosowaniu związków o ogólnym wzorze (VII), wybiera się związki z grupy obejmującej: kwas [3a(S),5e,12a]-3-[[[[5-[[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-12-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[[5-[[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]-1,4-dioksobutylo]amino-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas [3e(S),5e]-3-[2-[[5-[[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]-2-oksoetoksy]cholan-24-owy,
PL 196 474 B1 kwas [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[[2-[[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[[2-[[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-oksocholan-24-owy.
W zastosowaniu związków, według wynalazku wybiera się związki z grupy obejmującej: kwas [3a(S),5e,7a,12a]-3-[[[[5-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-7,12-dihydroksy-cholan-24-owy, kwas [3a(S),5e]-3-[2-[[5-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]-amino]-2-oksoetoksylowy]cholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[[5-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]-amino]-1,4-dioksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas 10-[3-[[(3a,5e,7a,12a)-23-karboksy-7,12-dihydroksy-24-norcholan-3-ylo]oksy]-2-hydroksypropylo]-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy.
Korzystnie w zastosowaniu według wynalazku sole chelatowego kompleksu tworzy się z sodem i N-metyloglukaminą.
Przedmiotem wynalazku jest nowe zastosowanie jako środków podawanych do krwioobiegu specyficznie wybranych związków, już poprzednio opisanych przez Zgłaszającego w międzynarodowym zgłoszeniu patentowym o numerze WO-A-95/32741, do obrazowania metodą jądrowego rezonansu magnetycznego układu wątrobowego. Polega ono na sprzężeniu kwasu żółciowego ze środkiem chelatującym, który jest zdolny do chelatowania jonów paramagnetycznych bi-, triwartościowych metali.
Nieoczekiwanie stwierdzono, że specyficzna klasa takich związków pozostaje w układzie naczyniowym przez dostatecznie długi okres czasu, co czyni je przydatnymi jako środki kontrastowe do zobrazowania układu naczyniowego, w szczególności naczyń wieńcowych.
Ten efekt można wyraźnie stwierdzić prowadząc in vivo testy na zwierzętach (takich jak królik, małpa). Trwałość w układzie naczyniowym może być oczywiście natychmiast uwidoczniona na wykresie przedstawiającym wartości relaksacji protonu (1/Ti) w próbkach krwi zwierzęcia pobranych w odpowiednich przedziałach czasowych po podaniu środka kontrastowego.
Ponieważ kompleksy Gd(III) są układami paramagnetycznymi, wysokie wartości 1/Ti są dowodem na wysokie stężenia środka kontrastowego we krwi.
Różnica pomiędzy konwencjonalnym pozakomórkowym środkiem kontrastowym a środkiem podawanym do krwioobiegu, została przejrzyście opisana w pracy Lauffer'a et al., Radiology, 529, 1998, w której przedstawiono profile Ti we krwi w funkcji czasu, jaki upłynął od podania środka kontrastowego.
W szczególności, kompleksy stosowane według wynalazku podane na przykład królikowi w dawce porównywalnej z dawką bezpieczną, wywołują zmiany w szybkościach relaksacji (mierzonej jako Δ1/Τ,) we krwi wyższe niż 5 s-1 w 10 minut po ich podaniu, co jest obiecujące dla ich stosowania jako środków kontrastowych dla obrazowania układu naczyniowego.
Stwierdzono, że ten typ efektu nie może być jedynie związany z kwasami żółciowymi, lecz zależy od chemicznej budowy takich kompleksów. Wydaje się, faktycznie, że chelatująca jednostka powinna być korzystnie związana ze szkieletem steroidowym przez wiązanie w pozycjach 3, 7 lub 12 kwasu żółciowego.
W rzeczywistości udowodniono, że dowolne połączenie między jednostką chelatującą a kwasem żółciowym, obejmujące grupę karboksylową w pozycji 24, dawałoby kompleksy o niezadawalającej trwałości w układzie naczyniowym.
PL 196 474 B1
Dlatego też przedmiotem wynalazku jest stosowanie jako środków do krwioobiegu kompleksów związków o ogólnym wzorze (I) z paramagnetycznymi bi-triwartościowymi jonami metali, które wybiera się z grupy obejmującej Fe(2+), Fe(3+), Cu(2+), Cr(3+), Gd(3), Eu(3+), Dy(3+), Yb(3+) lub Mh(2+), X-L-Y (I), w którym:
X oznacza resztę ligandu poliaminopolikarboksylowego lub jego pochodnych, wybranego z grupy obejmującej:
kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas dietyleno-triaminopentaoctowy (DTPA), kwas-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7,10-tetraoctowy (DOTA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (DOBA), kwas [10-(2-hydroksypropylo)-1,4,7,10-tetrazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (HPDO3A), kwas 4-karboksy-5,8,11-tris-(karboksymetylo)-1-fenylo-2-oksa-5,8,11-triazatridekan-13-owy (BOPTA);
Y oznacza pochodną kwasu żółciowego wybraną z grupy obejmującej reszty kwasów cholowego, chenodeoksycholowego, deoksycholowego, ursodeoksycholowego, litocholowego:
zarówno jako takie, jak i funkcjonalizowane w pozycjach mających grupę hydroksylową jako reaktywną grupę, niezależnie od stereochemii końcowych produktów, ta pochodna obejmuje także sprzężenie grupy kwasowej w pozycji 24 z tauryną i glicyną,
L oznacza łańcuch związany z dowolną pozycją X, ewentualnie obejmuje on jedną z grup karboksylowych, która jest w ten sposób przekształcona w grupę amidową, i z pozycjami C-3, C-7, C-12 pochodnej Y i ma on następujący wzór (II):
m w którym:
m oznacza liczbę całkowitą od 1 do 10, gdzie dla wartości powyżej 1, A moż e mieć róż ne znaczenia,
A ma następujący wzór (III):
PL 196 474 B1 n i q mogą być 0 lub 1, lecz nie są one jednocześnie zerami, p mo ż e wahać się od 0 do 10,
Z oznacza atom tlenu lub grupę -NR, w której
R oznacza atom wodoru, lub grupę (C1-C5) alkilową nie podstawioną lub podstawioną grupą -COOH.
Szczególnie korzystnymi związkami są te, w których oddzielające łańcuchy L mają następujące ogólne wzory (IIla) i (Illb):
Korzystne są także struktury, w których Z oznacza atom tlenu i dlatego L jest utworzony przez grupy hydroksy znajdujące się w pozycjach 3, 7, 12, niezależnie od stereochemii końcowych produktów.
Szczególnie korzystne są związki o wzorze (I), w którym resztę X wybiera się z grupy obejmującej EDTA, DTPA, DOTA, DO3A, BOPTA; L wybiera się z grupy obejmującej (IIla), (Illb).
Y korzystnie wybiera się z grupy obejmującej reszty kwasów cholowego, deoksycholowego, chenodeoksycholowego, litocholowego, związane z L przez grupę aminową w pozycji 3-, a grupa kwasowa w pozycji 24 znajduje się jako taka lub jako jej pochodna z tauryną lub glicyną.
Y może także być w różny sposób funkcjonalizowany, na przykład przez przekształcenie jednej lub więcej grup hydroksylowych w grupy ketonowe.
Szczególnie korzystnymi kompleksami z jonami paramagnetycznymi metali określonymi wyżej są kompleksy z gadolinem lub z manganem.
Korzystne są związki o ogólnym wzorze (IV), w którym w ogólnym wzorze (I) reszta X oznacza DTPA, podstawiony w centralnym łańcuchu i w którym R1 oznacza atom wodoru lub grupę -COOH:
Y korzystnie wybiera się z grupy obejmującej reszty kwasów cholowego, deoksycholowego, chenodeoksycholowego, litocholowego, a L ma strukturę przedstawioną wzorem (III).
Szczególnie korzystne są związki o ogólnym wzorze (IVa):
w którym R1 oznacza grupę -COOH, Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorami (IIla) lub (Illb).
Dalszym przedmiotem wynalazku jest zastosowanie następujących związków, należące do klasy związków o ogólnym wzorze (IVa).
PL 196 474 B1
Kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo](karboksymetylo)amino]-cholan-24-owy
Kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]cholan-24-owy
Kwas [3e(S),5e,7e]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7-hydroksycholan-24-owy
Kwas [3a(S),5e]-3-[2-[5-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-cholan-24-owy
PL 196 474 B1
Kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]-amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-oksocholan-24-owy
Kwas [3e(S),5e,7a]-3-[[4-[bis[-2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7-hydroksycholan-24-owy
2
Kwas N -bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e,7a,12a)-7,12-dihydroksy-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]cholan-3-ylo]-L-glutamina
2
Kwas N -bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e)-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]-cholan-3-ylo]-L-glutaminowy
PL 196 474 B1
Kwas [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy
Kwas [3e(R),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy
Kwas [3e(RS),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy
Kwas [3a(S),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy
PL 196 474 B1
Kwas [3e(RS),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
Kwas [3a(S),5e,7a,12a]-3-[[[[5-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonylo]oksy]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
Kwas [3a(S),5e]-3-[2-[[5-[bis-[2-[bis(karboksymetylo]amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino-2-oksoetylo]cholan-24-owy
Inne związki należące do tej klasy, których kompleksy z gadolinem są opisane w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741 są następujące:
Kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
PL 196 474 B1
Kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[[5-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]-1,4-dioksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
Korzystne są także związki o ogólnym wzorze (IVb), które także są pochodnymi DTPA podstawionymi w centralnej pozycji:
w których Y ma takie same znaczenia jak określono wyżej dla związków o wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (IIla).
Dalej, przedmiotem wynalazku jest zastosowanie związków, które należą do klasy związków o ogólnym wzorze (IVb):
Kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
Kwas [3e,5e]-3-[[[[[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]cholan-24-owy
PL 196 474 B1
Inne związki należące do tej klasy, których kompleksy z gadolinem zostały opisane w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, są następujące:
Kwas [3e,5e,7a,12a]-3-[[[[[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dinydroksycholan-24-owy
Kwas [3e,5e,7a,12a]-3-[[6-[[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]-1-oksoheksylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
Szczególnie korzystne są także związki o ogólnym wzorze (V), w którym w ogólnym wzorze (I) reszta X oznacza DTPA, Y ma znaczenia zdefiniowane wyżej dla związków o wzorze (V), a L ma budowę przedstawioną wzorem (IIla).
Inne związki należące do tej klasy, których kompleksy z gadolinem zostały opisane w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, są następujące:
Kwas [3e,5e,7a,12a]-3-[[N-[N-[2-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-etylo]-N-(karboksymetylo)glicylo]glicylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
PL 196 474 B1
Kwas 18-[[(3e,5e,7a,12a]-23-karboksy-7,12-hydroksy-24-norcholan-3-ylo]amino]-3,6,9-tris(karboksymetylo)-11,18-diokso-3,6,9,12-tetraazaoktadekanowy
Korzystne są także związki o wzorze (VI), w którym we wzorze (I) reszta X oznacza DO3A, Y ma takie same znaczenia jak zdefiniowane wyżej dla związków o wzorze (IV), a L wybiera się ze struktur o wzorach (IIla) i (Illb).
Spośród związków o wzorze (VI), szczególnie korzystny jest kwas 10-[3-[[(3α,5β,7α,12α]-23-karboksy-7,12-hydroksy-24-norcholan-3-ylo]oksy]-2-hydroksypropylo]-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy, którego kompleks z gadolinem jest opisany w zgłoszeniu patentowym o nr WO-A-95/32741.
Podobnie, związki o ogólnym wzorze (VII) są korzystne, w którym we wzorze (I) reszta X oznacza EDTA, Y ma takie same znaczenia jak zdefiniowane wyżej dla związków o wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (III).
Szczególnie korzystne są kompleksy związków o wzorze (VII) z manganem.
PL 196 474 B1
Spośród związków o wzorze (VII) szczególnie korzystne są związki następujące:
Kwas [3a(S),5e,12a]-3-[[[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-12-hydroksycholan-24-owy
Kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]-amino]-1,4-dioksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
Kwas [3a(S),5e]-3-[2-[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]-2-oksoetoksy]cholan-24-owy
PL 196 474 B1
Kwas [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[[2-[[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino-12-hydroksycholan-24-owy
Kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[[2-[[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]-amino]-12-oksocholan-24-owy
Związki o ogólnym wzorze (I) można otrzymać metodą zbieżnej syntezy, która obejmuje:
1) syntezę funkcjonalizowanego ligandu, to jest ligandu zdolnego do koordynacji jednego paramagnetycznego jonu metalu połączonego trwale z kwasem żółciowym za pomocą odpowiedniej grupy funkcyjnej,
2) syntezę funkcjonalizowanego kwasu żółciowego,
3) reakcję sprzęgania między dwoma różnymi syntonami,
4) odszczepienie grup zabezpieczających,
5) kompleksowanie paramagnetycznego jonu metalu, szczegółowo opisaną w wyżej cytowanym zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741.
Niektóre z korzystnych sposobów wytwarzania ligandów obejmują tworzenie wiązania amidowego między dwoma syntonami, z których jeden jest prekursorem układu chelatującego jon paramagnetyczny (Synton A), a drugi jest prekursorem reszty kwasu żółciowego zawartej w finalnym kompleksie (Synton B).
Wiązanie amidowe można utworzyć:
a) w wyniku reakcji Syntonu A zawierającego funkcję karboksylową z Syntonem B zawierającym funkcję pierwszo- lub drugorzędowej aminy,
b) w wyniku reakcji Syntonu A zawierającego funkcję pierwszo- lub drugorzędowej aminy z Syntonem B zawierającym funkcję karboksylową,
c) w wyniku reakcji dibezwodnika DTPA (produkt handlowy) z Syntonem B zawierającym funkcje pierwszo- lub drugorzędowej aminy.
Spis niektórych syntonów A i B stosowanych w tym wynalazku podano w poniższej tabeli 1.
PL 196 474 B1
Synton A
Synton B
Stosowane syntony są oczywiście odpowiednio zabezpieczone na tych grupach, które mogą prowadzić do reakcji szkodliwych w warunkach stosowanych przy wytwarzaniu wiązania amidowego. Po utworzeniu wiązania między dwoma syntonami, powinno przewidzieć się jeden lub więcej etapów odbezpieczenia dla odtworzenia oryginalnych grup.
PL 196 474 B1
W alternatywnym sposobie możliwe jest wprowadzenie podjednostki chelatującej w wyniku wieloetapowych reakcji wychodząc z pochodnej kwasu żółciowego, jak w przypadku syntezy związku opisanego w przykładzie 3 w części doświadczalnej, ilustrowane na następującym schemacie 1.
Jony metali, które mogą tworzyć sole kompleksowe z chelatującymi reagentami o ogólnym wzorze (I) są to biwartościowe lub triwartościowe jony pierwiastków wybranych z grupy obejmującej:
Fe(2+), Fe(3+), Cu(2+), Cr(3+), Gd(3+), Eu(3+), Dy(3+), Yb(3+) lub Mn(2+).
PL 196 474 B1
Odnośnie diagnostycznego zastosowania nowych kompleksów chelatowych według wynalazku, to można je stosować jako środki kontrastowe, szczególnie jako środki podawane do krwioobiegu w technice diagnostycznego obrazowania przy pomocy rezonansu magnetycznego.
Kompleksy wytwarza się w konwencjonalny sposób, zgodnie z którym tlenek lub odpowiednią sól metalu paramagnetycznego, rozpuszczoną w wodzie lub zawieszoną w roztworze wodnoalkoholowym, dodaje się do wodnego lub wodno-alkoholowego roztworu środka chelatującego, stosując mieszanie i, jeśli to konieczne, łagodnie ogrzewając lub grzejąc do temperatury wrzenia aż do zakończenia reakcji.
Jeśli kompleks jest nierozpuszczalny w rozpuszczalniku reakcyjnym, to można go odsączyć. Jeśli zaś jest rozpuszczalny, to można go odzyskać przez odparowanie roztworu do uzyskania pozostałości, stosując na przykład suszenie rozpryskowe.
W przypadku, gdy otrzymany kompleks zawiera jeszcze wolne grupy kwasowe, to przerabia się go na obojętną sól w reakcji z nieorganiczną lub organiczną zasadą, która tworzy fizjologicznie kompatybilne kationy w roztworach.
W celu otrzymania tych obojętnych soli, dostateczną ilość zasady można dodać do kompleksów zawierających wolne grupy kwasowe w wodnym roztworze lub zawiesinie, aż do uzyskania obojętnego pH.
Otrzymany roztwór można wtedy odparować w zwykły sposób lub dodać do niego odpowiedni rozpuszczalnik dla wykrystalizowania soli kompleksowej.
Jako korzystne kationy nieorganiczne stosowane do wytwarzania soli chelatowych kompleksów wymienić należy w szczególności jony metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych, takie jak potas, sód, wapń, magnez i ich mieszaniny. Szczególnie korzystny jest jon sodowy.
Jako korzystne kationy wywodzące się z zasad organicznych, które nadają się do wspomnianego celu, należy wymienić między innymi kationy pochodzące z pierwszo-, drugo- i trzeciorzędowych amin, takich jak etanoloamina, dietanoloamina, morfolina, glukamina, N-metyloglukamina, N,N-dimetyloglukamina, z których szczególnie korzystna jest N-metyloglukamina.
Korzystnymi kationami wywodzącymi się z aminokwasów są na przykład kationy tauryny, glicyny, lizyny, argininy lub ornityny.
Alternatywą tego sposobu, jest sposób otrzymywania preparatów do wstrzykiwania bez wyodrębniania soli kompleksowej. W tym przypadku, końcowe roztwory nie mogą zawierać wolnych jonów metali toksycznych dla ludzi.
Można to sprawdzić przez miareczkowanie, na przykład kolorowymi wskaźnikami, takimi jak oranż ksylenowy. Można także brać pod uwagę, jako etap końcowy procesu, czyszczenie soli kompleksowej.
W opisanym typie procesu środek chelatujący, sól lub tlenek metalu albo zasady tworzące sól, poddaje się reakcji w stechiometrycznych ilościach z wodą do iniekcji, a następnie, po zakończeniu reakcji, odsącza się pirogeny i produkt wprowadza do odpowiednich pojemników, a następnie poddaje termicznej sterylizacji.
Farmaceutyczne preparaty do wstrzykiwania zwykle wytwarza się rozpuszczając aktywny składnik, otrzymany jak opisano wyżej i rozczynniki w wodzie o odpowiedniej czystości z punktu widzenia farmaceutycznego, otrzymując preparat farmaceutyczny, który można stosować do podawania jelitowego lub pozajelitowego, w stężeniach w granicach od 0,01 do 1,0 molarnego. Uzyskany środek kontrastowy poddaje się odpowiedniej sterylizacji.
Środki kontrastowe podaje się, w zależności od wymagań diagnostycznych, w dawce od 0,01 do 0,3 mmola/kg wagi ciała. W zasadzie, wielkość dawek do podawania pozajelitowego waha się od 0,001 do 1,0 mmol/kg wagi ciała. Korzystne dawki do podawania pozajelitowego wahają się od 0,01 do około 0,5 mmola/kg wagi ciała.
Powyższe preparaty wykazują dobrą tolerancję. Poza tym, rozpuszczalność ich w wodzie jest ważną cechą, która powoduje, że szczególnie nadają się one do stosowania w magnetycznym rezonansie jądrowym.
Kompozycje diagnostyczne stosuje się w sposób konwencjonalny. Kompozycje można podawać pacjentowi, typowo zwierzętom ciepłokrwistym, zarówno ogólnoustrojowo, jak i domiejscowo do organu lub komórki, które mają być zobrazowane za pomocą rezonansu magnetycznego.
Protokoły analizy i używane aparaty można znaleźć w pracach takich, jak praca Stark'a D. D., Bradley'a W. G., Obrazowanie Metodą Rezonansu Magnetycznego, Mosby Year Book, St.Louis, Mo, 1992.
PL 196 474 B1
Część doświadczalna
Stosowane warunki doświadczalne podane będą w części doświadczalnej.
P r z y k ł a d 1
Kompleks gadolinu kwasu [3e(S),5e]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]-amino]cholan-24-owego w postaci soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3)
A) Ester metylowy kwasu [3e(S),5e]-3-[[5-(1,1-dimetyloetoksy)-4-[bis-[2-[bis[-2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-1,5-dioksypentylo]amino]-cholan-24-owego
3,6 g estru metylowego kwasu (3e,5p)-3-aminocholan-24-owego (otrzymanego w analogiczny sposób, jak opisano w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 5), 8,5 g estru butylowego kwasu N,N-bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-L-glutaminowego (otrzymanego sposobem opisanym w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15) (11,39 mmoli) i 1,64 g cyjanofosfonianu dietylowego (9,39 mmola) rozpuszczono w 160 ml DMF. Roztwór ochłodzono do temperatury 0°C, wkroplono 1,28 ml Et3N (9,24 mmola) i mieszaninę reakcyjną pozostawiono na 30 minut w temperaturze pokojowej. Po 1 godzinie roztwór odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość wytrząsano z EtOAc, przemyto 5% NaHCO3, a następnie solanką. Fazę organiczną oddzielono, wysuszono nad Na2SO4 i następnie odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej i otrzymano 9,5 g pożądanego produktu (8,50 mmola).
Wydajność: 92%
K. F.: 3,47%
Analiza elementarna C H N % obliczony: 66,63 9,74 5,01 % znalezionya: 67,42 10,08 5,07 a po suszeniu w 120°C pod próżnią
TLC: faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent = 4:6 octan etylu/n-heksan
Detekcja: 0,5% KMnO4 w 1M NaOH
Rf = 0,46
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Ester metylowy kwasu [3e(S),5p]-3-[[4-karboksy-4-[bis-(karboksyetylo)amino]etylo]amino]-1-oksobutylo]amino]-cholan-24-owego
Do mieszanego roztworu zawierającego 9,3 g związku otrzymanego w etapie A (8,32 mmole) w 50 ml CH2Cl2 dodano 5,1 ml CF3COOH (66,6 mmoli) i po 10 minutach w temperaturze 0-5°C roztwór odparowano. Pozostałość przeniesiono do 50 ml CF3COOH i po 24 godzinach trzymania go w temperaturze pokojowej, dodano dalsze 30 ml CF3COOH dla zakończenia reakcji. Po 5 godzinach mieszaninę reakcyjną odparowano, a do pozostałości dodawano CH2Cl2, odparowując za każdym razem rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem, aż otrzymano proszek. Stały produkt przemyto wodą, przesączono i wysuszono, otrzymując pożądany produkt (6,9 g, 8,24 mmoli).
Wydajność: 99%
Temp. topnienia 205°C
K. F.: 7,78%
PL 196 474 B1
Analiza elementarna C H % obliczony: 60,27 8,18 % znalezionya: 59,28 8,11 a po suszeniu w 120° pod próżnią
N
6,69
6,68
TLC: faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent = 9:4:1 CHCl3/metanol/25% NH4OH
Detekcja: 0,5% KMnO4 w 1M Na4OH
Rf = 0,28
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) Kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]cholan-24-owy
Do zawiesiny o składzie 6, 14 g związku otrzymanego w etapie B (7,33 mmoli) w 50 ml wody dodano 50 ml 1M NaOH (50 mmoli), utrzymując pH 13 przy pomocy aparatu pH-stat. Po 2 godzinach w temperaturze pokojowej mieszaninę reakcyjną zakwaszono (pH 0,5) 12 M HCl i otrzymaną zawiesinę przesączono, przemyto wodą i wysuszono uzyskując pożądany produkt (5,64 g, 6,85 mmola).
Wydajność: 93%
Temp. topnienia 205°C
K. F.: 9,02%
Analiza elementarna C % obliczony: 59,84 % znalezionya: 59,56 a po suszeniu w 120° pod próżnią
H
8,08
8,15
N
6,81
6,80
Cl, Na <0,1
TLC: Faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent = 6:4:1 CHCl3/metanol/25% NH4OH
Detekcja: 0,5% KMnO4 w 1M NaOH
Rf = 0,28
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
D) Kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]cholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metylamino)-D-glucitolem (1:3)
4,53 g związku otrzymanego w etapie C (5,5 mmoli) zawieszono w 50 ml H2O i rozpuszczono go dodając 10 ml 2M wodnego roztworu megluminy (20 mmoli) i otrzymano roztwór o pH 6,8. Następnie, 11 ml 0,5 M GdCl3 wodnego roztworu (5,5 mmoli) dodano w ciągu 1 godziny, utrzymując pH 6,8 przez dodanie 6,5 ml 2M wodnego roztworu megluminy (13 mmoli). Postęp reakcji monitorowano metodą kapilarnej elektroforezy. Po 2 godzinach roztwór przesączono przez membranę Millipore®, nanofiltrowano i odparowano. Pozostałość wysuszono i otrzymano pożądany związek (6,15 g, 4,17 mmoli).
Wydajność:76%
Temp. topnienia 220°C
K. F.: 8,44%
Analiza metodą elektroforezy kapilarnej: 100% (% powierzchni) Kapilara: kwarcowa 0,56 m x 50 mm z celką kulistą Napięcie: 25 kV
Bufor: 0,05 M boran pH 9,3, 0,3 mM EDTA
Temperatura: 40°C
Czas pomiaru: 20 minut
Detekcja (UV): 200-210 nm
Iniekcja: hydrostatyczna (50 mbar, 5 sek)
Stężenie próbki: 1 mg ml-1
Instrument: Hewlett Packard 3D HPCE
Wstępne kondycjonowanie: t (min) operacja przemycie H2O przemycie 0,1M NaOH przemycie H2O przemycie buforem start analizy
PL 196 474 B1
Analiza elementarna C H Gd N Cl, Na % obliczony: 47,65 7,35 10,06 6,27 % znalezionya: 47,83 7,36 10,01 6,24 <0,1 a po suszeniu w 120° pod próżnią
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
Analogicznym sposobem otrzymano następujące związki i odpowiednie kompleksy z gadolinem: kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e,7e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-okso-butylo]amino]hydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metylamino)-D-glucitolem (1:3);
kompleks gadolinu z kwasem [3a(S),5e]-3-[2[-[5-[bis [2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]-2-oksoetoksy]cholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metylamino)-D-glucitolem (1:3).
P r z y k ł a d 2
Kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-oksocholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metylamino)-D-glucitolem (1:3).
A) Ester metylowy kwasu (3e,5e)-3-azydo-12-oksocholan-24-owego ml odczynnika Jones'a [33,3 mmola Cr (VI)] wkroplono do roztworu 17,8 g estru metylowego kwasu (3e,5e,12a)-3-azydo-12-hydroksycholan-24-owego (41,1 mmoli) (otrzymany analogicznym sposobem jak opisany dla otrzymania estru metylowego kwasu (3e,5e,7a,12a)-3-azydo-7,12-dihydroksycholan-24-owego w zgłoszeniu patentowym o nr WO-A-95/32741, przykład 5) w acetonie (600 ml) w ciągu 90 minut, w temperaturze pokojowej. Po 20 godzinach mieszaninę przesączono i roztwór odparowano. Pozostałość rozpuszczono w CHCl3 (400 ml) i roztwór przemyto nasyconym wodnym wodorowęglanem sodowym, a następnie wodą. Po wysuszeniu roztwór odparowano otrzymując 14,1 g pożądanego produktu (32,9 mmola).
Wydajność: 84%
Temp. topnienia: 153°C
K. F.: < 0,1%
[a]20D = + 83,25 (c 2,1, CHCla)
Analiza elementarna C H N % obliczony 69,90 9,15 9,78 % znaleziony 69,98 9,32 9,69
TLC: faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck
Eluent: 8:2 n-heksan/octan etylu
Detekcja: 0,5% KMnO4 w 1 M NaOH
Rf = 0,43
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Ester metylowy kwasu (3e,5e)-3-amino-12-oksocholan-24-owego
16,4 g związku A) (38,2 mmola) w THF (130 ml) uwodorniano w obecności 5% Pd/C (1,6 g) w temperaturze pokojowej, pod ciśnieniem 40 barów, przez 15 godzin, w aparacie Parra®. Mieszaninę reakcyjną przesączono (bibuła i FH 0,5 μm Millipore® membrana) i odparowano. Surowy proPL 196 474 B1 dukt oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej i uzyskano 11,8 g pożądanego produktu (29,2 mmola).
Wydajność: 77%
Temp. topnienia: 129-130°C
K. F.: 1,04% [a]20D = + 87,8 (c 2,02, CHCl3)
Analiza elementarna C H N
% obliczony: 74,40 10,24 3,47
% znaleziony: 72,72 10,00 3,35
TLC: faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 95:5 Metanol/Et3N
Detekcja: 0,5% KMnO4 w 1 M NaOH Rf = 0,31
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) Ester metylowy kwasu [3e,(S),5e]-3-[[4-[bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-5-(1,1-dimetyloetoksy)-1,5-dioksypentylo]amino]-12-oksocholan-24-owego
Roztwór DCC (6,24 g, 30,3 mmola) w CH2Cl2 (25 ml) wkroplono w ciągu 30 minut do roztworu estru 1-(1,1-dimetyloetylowego) kwasu N,N-bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-L-glutaminowego (otrzymany sposobem opisanym w WO-A-95/32741: przykład 15) (21,5 g, 28,9 mmola) związku B) (11,1 g, 27,5 mmola) i HOBT (1-hydroksybenzotriazol) (3,72 g, 27,5 mmola) w CH2Cl2 (300 ml) w 0°C, w atmosferze azotu. Mieszaninę pozostawiono do ogrzania jej do temperatury pokojowej. Po 21 godzinach mieszaninę reakcyjną przesączono i roztwór przemyto nasyconym wodnym roztworem NaHCO3, następnie wodą i odparowano. Surowy produkt oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej i uzyskano 24,5 g pożądanego produktu (21,7 mmola).
Wydajność: 79%
[a]20D = +12,17 (c 2,07, CHCl3)
TLC: faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck
Eluent: 1:1 octan etylu/n-heksan
Detekcja: 0,5% KMnO04 w 1 M NaOH
Rf = 0,45
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
D) Kwas [3e,(S),5e]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)]amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-oksocholan-24-owy 80 ml TFA (1,0 mola (wkroplono do roztworu 23,8 g związku otrzymanego w etapie C) (21,0 mmola) w CH2Cl2 (50 ml) w 0°C, przez 1 godzinę. Mieszaninę reakcyjną mieszano w temperaturze pokojowej, a następnie po 2 godzinach odparowano. Pozostałość przeniesiono do TFA (100 ml, 1,3 mola) i roztwór mieszano przez dalsze 24 godziny. Następnie mieszaninę reakcyjną odparowano, przeniesiono do CH2Cl2 i znowu odparowano. Surowy produkt rozpuszczono w 150 ml 1M NaOH, oziębiono w łaźni z lodem i roztwór mieszano przez 15 godzin (pH 10) w temperaturze pokojowej. Mieszaninę reakcyjną alkalizowano do pH 13 za pomocą 3,30 ml 30% NaOH i po 4 godzinach, przesączono przez membranę Millipore® (HAS 0,45 μm). Przesącz zakwaszono dodając 12,5 ml 30% HCl i 19 ml 1M HCl do pH 1,60. Wytrącony osad odsączono, przemyto wodą i wysuszono, otrzymując 15,8 g pożądanego produktu (18,9 mmola).
Wydajność: 90%
Temp. topnienia 172-175°C
K. F.: 1,98%
[a]20D = + 43,54 (c 2,02, 1M NaOH)
HPLC: 97% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Zorbax ECLIPSE XDB-C8 3,5 μm; 150 x 4,6 mm
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe
A = 0,017 M H3PO4, 0,3 mM EDTA w H2O B = CH3CN
Gradient min %A %B
0 85 15
40 65 35
50 65 35
PL 196 474 B1
Szybkość przepływu: 1,5 ml min Detekcja (UV): 210 nm
Analiza elementarna C H N Cl Na % obliczony: 58,84 7,71 6,69 % znaleziony: 56,57 7,68 6,37 0,25 0,18
TLC: faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 5:4:2 CHCl3/CH3OH/25% NH4OH Detekcja: 0,5% KMnO4 w 1 M NaOH
Rf = 0,28
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
E) Kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5p]-3-[[4-[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-oksocholan-24-owym w postaci soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3)
49,0 ml 0,918 M wodnego roztworu megluminy (45,0 mmola) wkroplono do zawiesiny 14,0 g związku otrzymanego w etapie D) (16,7 mmola) w H2O (100 ml), w temperaturze pokojowej i otrzymano klarowny roztwór o pH 6,5. 31,6 ml 0,503 M (15,9 mmola) wodnego roztworu GdCl3 wkroplono do tego roztworu utrzymując pH 6,5 przez dodawanie, za pomocą pH-statu, 55,7 ml 0,918 M wodnego roztworu megluminy (51,1 mmola). Po zakończeniu dodawania mieszaninę przesączono przez membranę Millipore® (HAWP 0,45 μm), poddano nanofiltrowaniu, ustalono pH 7,0 dodając 0,100 ml 0,918M roztworu wodnego megluminy (0,092 mmola) i odparowano. Pozostałość wysuszono i otrzymano 22,0 g pożądanego produktu (14,0 mmola).
Wydajność: 84%
Temp. topnienia 100-105°C
K. F.: 5,06%
HPLC: 97% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: HYPURITY™ Elite C18 5 μm; 250 x 4,6 mm kolumna z Hypersil'u, Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe,
A = 0,01 M KH2PO4 w wodzie,
B = CH3CN
Gradient: min %A %B
0 95 5
40 65 35
50 65 35
Szybkość przepływu: 1 ml min Detekcja (UV): 210 nm
Analiza elementarna C H N Gd Na, Cl
% obliczony: 47,23 7,16 6,22 9,97
% znaleziony: 45,70 7,32 6,00 9,41 < 0,1
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
P r z y k ł a d 3
Kompleks gadolinu z kwasem (3e,5e,7a,12a)-3-[[[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:2)
PL 196 474 B1
A) Ester metylowy (3e,5e,7a,12a)-3-[[[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owego
24,8 g estru metylowego kwasu (3e,5e,7a,12a)-3-[(aminoacetylo)amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owego (otrzymany według sposobu opisanego w WO-A-95/32741, przykład 5) (51,9 mmola) zawieszono mieszając w roztworze 38,7 g estru 1,1-dimetyloetylowego N-(2-bromoetylo)-N-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]glicyny (otrzymany według sposobu opisanego w WO-A-95/32741, przykład 15) (110 mmoli) w 390 ml CH3CN. Po oddaniu 245 ml 2M buforu fosforanowego o pH 8 otrzymano roztwór dwufazowy, który energicznie mieszano w temperaturze pokojowej przez 144 godziny. Fazę organiczną oddzielono, odparowano i pozostały olej rozpuszczono w 250 ml CH2Cl2. Roztwór przemyto H2O, wysuszono (Na2SO4) i odparowano. Surowy produkt oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej (eluent = 95; 5 CHCl3/CH3OH) i otrzymano pożądany produkt (24,8 g, 24,3 mmola).
Wydajność: 47%
[a]20D = +9,45 (c 1,5, CHCl3) Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
H
9,47
9,44
N
5,49
5,46
C
64,68
64,55
TLC: faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 88:12 CHCl3/CH3OH Detekcja: 0,5% KMnO4 w 1 M NaOH Rf = 0,57
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
318 ml 2M wodnego roztworu LiOH (636 mmoli) wkroplono w ciągu 15 minut do roztworu związku otrzymanego w etapie A) (21,6 g, 21,1 mmola) w 310 ml EtOH. Po 23 godzinach etanol odparowano i mieszaninę reakcyjną mieszano przez dalsze 2 godziny. Roztwór wkroplono do 255 ml 2,6 M HCl i ustalono pH na 1,4 dodając 30% NaOH. Po 1,5 godzinie wytrącony produkt odsączono, przemyto 300 ml 0,1M HCl i po wysuszeniu otrzymano pożądany produkt (13,1 g, 16,7 mmola).
Wydajność: 78%
Temp. topnienia 129-132°C z rozkładem
HPLC: 97,8% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Lichrosorb RP-Select B 5 μm, 250 x 4 mm kolumna Merck KGaA
Temperatura: 45°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe
A = 0,01 M KH2PO4 i 0,017 M H3PO4 w H2O,
B = CH3CN
Gradient: min %A %B
0 95 5
5 20 80
45 20 80
Szybkość przepływu: 1 ml min-1
Detekcja (UV): 210 nm
Miano kompleksometryczne: 95,5% (0,1 M GdCl3) [a]20D = + 13,03 (c 5, 1M NaOH)
Analiza elementarna C H N % obliczony: 58,30 7,98 7,16 % znaleziony: 54,63 8,12 6,64
Cl
1,82 H2O 4,89
C) Kompleks gadolinu z kwasem (3e,5e,7a,12a)-3-[[[bis-[2-bis-[karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:2)
11,3 g związku otrzymanego w etapie B) (13,8 mmola) zawieszono w 40 ml H2O i rozpuszczono przez dodanie 44,7 ml 1M wodnego roztworu megluminy (44,7 mmoli) aż do pH 6. 13,7 ml 1M wodnego roztworu GdCl3 (13,7 mmoli) wkroplono do tej mieszaniny w ciągu 1 godziny, utrzymując pH 6,5 przez dodanie 73,5 ml 1M wodnego roztworu megluminy (73,5 mmoli). Mieszaninę reakcyjną nanofiltrowano i pH ustalono na 6,8 dodając 0,3 ml 0,1 M megluminy. Po odparowaniu i wysuszeniu otrzymano pożądany produkt (17,2 g, 12,9 mmoli).
PL 196 474 B1
Wydajność: 93%
Temp. topnienia: 245-249°C z rozkładem
Wolny ligand: < 0,1% (0,001 M GdCl3)
Próba HPLC: 100% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Lichrospher 100 RP-8 5 μm, 250 x 4 mm kolumna Merck KGaA
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: isokratyczne eluowanie wcześniej otrzymaną mieszaną fazą: 1 g n-oktyloaminy i 0,3 mmola Na2EDTA dodano do 260 ml CH3CN i 740 ml H2O. Roztwór buforowano do pH 7 za pomocą H3PO4
Szybkość przepływu: 1 ml min ,
Detekcja (UV): 210 nm,
Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
C H 47,05 7,06
45,19 7,21
Gd N 11,84 6,33 11,22 6,07
H2O 4,16
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
P r z y k ł a d 4
Kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3)
A) Ester metylowy kwasu [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-5-(1,1-dimetyloetoksy)-1,5-dioksopentylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owego
Trietyloaminę (2,32 g, 22 mmole) dodano do roztworu zawierającego 8,93 g estru metylowego kwasu (3e,5e,12a)-3-amino-12-hydroksycholan-24-owego (otrzymany analogicznym sposobem jak otrzymano pochodną kwasu cholowego opisany w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 5) (22 mmole), 16,41 g kwasu N,N-bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-L -glutaminowego (otrzymany sposobem opisanym w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15) (22 mmole) i 3,91 g cyjanofosfonianu dietylowego (24 mmole) w 300 ml DMF, w 0°C. Po 1,5 godzinie w 0°C i 18 godzinach w temperaturze pokojowej, mieszaninę reakcyjną odparowano i pozostałość rozpuszczono w octanie etylu. Roztwór przemyto wodnym nasyconym roztworem NaHCO3 i wodą, wysuszono (Na2SO4) i odparowano. Surowy produkt oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej i otrzymano pożądany produkt (20,67 g, 18,2 mmola).
Wydajność: 83%
[a]20D= -6,75 (c 2,0, CHCl3)
Analiza elementarna C H N % obliczony: 65,69 9,60 4,94 % znaleziony: 66,54 9,95 4,99
TLC: faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 1:1 n-heksan/octan etylu
Rf = 0,09
Detekcja: Ce(SO^ · 4H2O (0,18%) i (NH4) 6Mo7O24 · 4H2O (3,83%) w 10% H2SO4 Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
B) Kwas [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy
Związek otrzymany w etapie A) (19,72 g, 17,4 mmola)) rozpuszczono w 105 ml CF3CO2H w temperaturze pokojowej. Po 26 godzinach roztwór odparowano, a do pozostałości dodano wodę. Stały produkt odsączono, przemyto wodą i częściowo wysuszono pod próżnią. Otrzymany półprodukt zawieszono w wodzie i rozpuszczono dodając 1M NaOH do pH 13. Po 5 godzinach w temperaturze pokojowej wkroplono 0,5 m HCl do roztworu aż do pH 1,4. Po 15 godzinach w temperaturze pokojowej wytrącony produkt odsączono, przemyto wodą i wysuszono, otrzymując surowy produkt, który oczyszczono metodą chromatograficzną na kolumnie z żywicą Amberlite® XAD 1600 i otrzymano pożądany produkt (9,92 g, 11,8 mmoli).
Wydajność: 68%
Temp. topnienia 184°C (z rozkładem)
Miano kompleksometryczne (0,1 M GdCl3): 99,3%
Miano kwasowe (0,1 N NaOH): 99,8%
[α]20λ (c 2,0, 1M NaOH) λ (nm) 589 578 546 436 405 365
[α] +23,61 +24,59 +27,90 +46,67 +55,61 +71,40
Analiza elementarna C H N % obliczony: 58,70 7,93 6,68 % znaleziony: 58,22 8,16 6,59 H2O 0,70%
TLC: faza stacjonarna: płytka z krzemionką 60F 254 Merck
Eluent: 5:4:2 CHCl3/MeOH/25% NH4OH
Rf = 0,13
Detekcja: Ce(SO4)2 · 4H2O (0,18%) i (NH4)6Mo7O24 · 4H2O (3,83%) w 10% H2SO4
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) Kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3)
Związek otrzymany w etapie B) (8,39 g, 10 mmoli) zawieszono w wodzie (30 ml) i rozpuszczono go przez dodanie 1M wodnej megluminy (36,5 ml, 36,5 mmoli) aż do pH 6. Następnie dodano 1,025 M wodny roztwór GdCl3 (9,85 ml, 10,1 mmoli) w ciągu 1 godziny, utrzymując pH 6 przez dodawanie 1M wodnej megluminy (19,3 ml, 19,3 mmola). Roztwór poddano nanofiltrowaniu i pH ustalono na 7,0 dodając 1M wodny roztwór megluminy. Po odparowaniu i wysuszeniu otrzymano pożądany produkt (8,57g, 5,4 mmoli).
Wydajność: 54%
Temp. topnienia 150-166°C (170°C z rozkładem)
Analiza elementarna C H N Gd
% obliczony: 47,17 7,28 6,21 9,96
% znaleziony: 43,40 7,31 5,68 9,31 H2O 7,14%
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
D) Analogicznie do związku otrzymanego w etapie C) otrzymano kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Związek otrzymany w etapie B) (26,92 g, 32,08 mmoli) zawieszono w wodzie (100 ml) i rozpuszczono przez dodanie 2M NaOH (56 ml, 112 mmoli) do pH 6. Następnie 0,512 M wodny roztwór GdCl3 dodawano przez 3 godziny utrzymując pH 6 przez dodawanie 2M NaOH (28,95 ml, 57,9 mmoli).pH roztworu ustalono na 6,7 przez dodanie 2M NaOH (4 ml, 8 mmoli) i roztwór poddano nanofiltrowaniu. Po liofilizacji otrzymano pożądany produkt (29,86, 28,2 mmoli).
Wydajność: 88%
Temp. topnienia: > 300°C
Analiza elementarna C H N Gd Na
% obliczony: 46,49 5,71 5,29 14,85 6,51 %
% znaleziony: 43,98 6,34 4,92 13,86 6,16 H2O 4,63
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
P r z y k ł a d 5
Alternatywny sposób otrzymywania kwasu [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owego według schematu 3
A) Diester 2-metylo-1-(fenylometylowy) kwasu (S)-5-okso-1,2-pirolidynodikarboksylowego 7,1 g CH3l (50 mmoli) dodano do roztworu zawierającego 6,58 g estru 1-(fenylometylowego) kwasu (S)-5-okso-1,2-pirolidynodikarboksylowego (25 mmoli) i N,N-diizopropyloaminę (3,55 g, 27,5 mmoli) w CH2Cl2 (33 ml) i mieszaninę reakcyjną ogrzewano do wrzenia przez 6,5 godziny. Po ochłodzeniu jej do temperatury pokojowej i rozcieńczeniu CH2Cl2 (50 ml) mieszaninę reakcyjną przemyto wodą, 2% wodnym Na2CO3, 0,2 M HCl i wodą. Po wysuszeniu nad Na2SO4 i odparowaniu otrzymano pożądany produkt.
Wydajność: 98%
Próba HPLC: 98,5% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Lichrosorb RP-Select B 5 μm, 250 x 4 mm kolumna Merck KgaA Temperatura: 45°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe,
A = 0,017 M H3PO4 w wodzie
B = CH3CN
Gradient: min %A %B
0 80 20
15 80 20
35 40 60
Szybkość przepływu: 1 ml min Detekcja (UV): 210 nm [α]20λ (c 2, CHCl3)
λ (nm) 589 578 546 365
[α] -42,97 -44,79 -50,09 -100,43
Analiza elementarna C H N
% obliczony: 60,64 5,45 5,05
% znaleziony: 60,94 5,54 5,00
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Ester metylowy kwasu [3e(S),5e,12a]-3-[[5-metoksy-1,5-diokso-4-[[(fenylometoksy)karbonylo]amino]pentylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owego
8,92 g estru metylowego kwasu (3e,5e,12a)-3-amino-12-hydroksycholan-24-owego (otrzymany w analogiczny sposób jak otrzymano pochodną kwasu cholowego opisaną w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 5) (22 mmole) dodano do roztworu związku A) (6,1 g, 22 mmole) w dioksanie (55 ml) i otrzymaną mieszaninę ogrzewano do 50°C przez 24 godziny, a następnie do 105°C przez 29 godzin. Po odparowaniu rozpuszczalnika pod zmniejszonym ciśnieniem pozostałość poddano chromatografowaniu na krótkiej kolumnie (eluowanie gradientowe mieszaniną octanu etylu z n-heksanem), a następnie krystalizacji z mieszaniny octanu etylu z n-heksanem w stosunku jak 1:1 i otrzymano pożądany produkt (11,2 g, 16,4 mmoli).
Wydajność: 75%
Temp. topnienia 140°C
Próba HPLC: 99,2% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Lichrosorb RP-Select B 5 μm, 250 x 4 mm kolumna Merck KGaA
Temperatura: 45°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe,
A = 0,017 M H3PO4 w wodzie
B = CH3CN
Gradient: min %A %B
0 65 35
25 15 85
30 15 85
Szybkość przepływu: 1 ml min-1
Detekcja (UV): 210 nm
[α]2λ (c 2,01, CHCl3) λ (nm) 589 578 546 365
PL 196 474 B1
[α] +24,14 +25,13 +28,51 +73,81
Analiza elementarna C H N % obliczony: 68,70 8,43 4,11 % znaleziony: 69,36 8,72 4,13
TLC: Faza stacjonarna: płytka z silikażelem 60F 254 Merck Eluent: octan etylu Detekcja: Ce(SO4)2 · 4H2O (0,2%) I(NH4)6Mo7O24 · 4H2O (3,8%) w 10% H2SO4
Rf = 0,11
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) Ester metylowy kwasu [3e(S),5e,12a]-[[4-[bis[-2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-5-metoksy-1,5-dioksypentylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owego g 5% Pd/C dodano do roztworu związku B) (10,4 g, 15,3 mmoli) w MeOH (100 ml). Zawiesinę mieszano przez 3,5 godziny w atmosferze wodoru (zaadsorbowano H2: 348 ml, 15,5 mmoli) w temperaturze pokojowej. Po przesączeniu przez Millipore® FH filter (0,45 μm), roztwór odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem i otrzymaną pozostałość rozpuszczono w CH3CN (60 ml). Następnie dodano 2M wodny bufor fosforanowy o pH 8 (60 ml) a potem roztwór estru 1,1-dimetylowego N-(2-bromoetylo)-N-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]glicyny (otrzymany według sposobu opisanego w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15) (11,86 g, 33,7 mmoli) w CH3CN (15 ml) wkraplano przez 10 minut w temperaturze pokojowej. Mieszaninę mieszano przez 39 godzin. Po rozdzieleniu, fazę organiczną odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem a pozostałość rozpuszczono w octanie etylu (200 ml). Roztwór przemyto wodą, wysuszono (Na2SO4) i odparowano. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatograficzną na krótkiej kolumnie (eluowanie gradientowe stosując octan etylu z n-heksanem) i otrzymano pożądany produkt (11,36 g, 10,4 mmoli).
Wydajność: 68%
Temp. topnienia 55-58°C
Próba HPLC: 100% (% powierzchni)
[α]20λ (c 2,01, CHCl3)
λ (nm) 589 578 546 365
[α] - 6,97 -7,14 -8,61 -32,89
Analiza element arna C H N
% obliczony: 64,93 9,42 5,13
% znaleziony: 65,06 9,36 5,11
TLC: Faza stacjonarna: płytka z silikażelem 60F 254 Merck Eluent: octan etylu Detekcja: Ce(SO4)2 · 4H2O (0,2%) I(NH4)6Mo7O24 · 4H2O (3,8%) w 10% H2SO4
Rf = 0,45
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
D) Kwas [3e(S),5e,12a]-3-[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy
Do roztworu związku C) (8,5 g, 7,8 mmola) w dioksanie (50 ml) dodano 2M wodny roztwór LiOH (117 ml, 234 mmoli). Otrzymaną mieszaninę mieszano w temperaturze pokojowej przez 72 godziny, następnie zakwaszono do pH 6, powoli dodając 37% HCl. Roztwór zatężono do wagi 50 g przez odparowanie pod zmniejszonym ciśnieniem i rozcieńczono wodą (40 ml). Roztwór po zakwaszeniu do pH 2,5 przez dodanie 37% HCl, ogrzewano do 50-55°C i, silnie mieszając, zakwaszono powoli do pH 1,3 dodając 2N HCl. Po 5 minutach niejednorodną mieszaninę pozostawiono do powolnego ochłodzenia do temperatury pokojowej, mieszając, przez 15 godzin. Wytrącony materiał odsączono, przemyto wodą i wysuszono otrzymując pożądany produkt (5,92 g, 7 mmoli).
Wydajność: 90%
Temp. topnienia 180-198°C
Próba HPLC: 99,9% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Zorbax ECLIPSE XDB-C8 3,5 μm, 150 x 4,6 mm kolumna Rockland Technologies, Inc.
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe
A = 0,017 M H3PO4, 0,3 mM EDTA w wodzie B = CH3CN
Gradient: min %A %B
85 15
PL 196 474 B1
65 35
65 35
Szybkość przepływu: 1,5 ml min-1
Detekcja (UV): 210 nm
Kwasowe miano (0,1 N NaOH): 99%
[α]20λ (c 2, 04, 1N NaOH) λ (nm) 589 578 546 436 405 365
[α] +24,80 +25,83 +29,22 +49,02 +58,43 +75,59
Analiza elementarna C H N Cl, Li % obliczony: 58,70 7,93 6,68 % znaleziony: 57,90 7,97 6,57 <0,1 H2O 0,95
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
P r z y k ł a d 6
Kompleks gadolinu z kwasem [3e,5e,7a,12a]-3-[[[[[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:2)
A) N-[Bis[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]acetylo]glicyna
6,5 g glicyloglicyny (49,3 mmole) zawieszono w 100 ml mieszaniny 1:1 H2O/EtOH i rozpuszczono przy pH 10 dodając 10 M NaOH (4,8 ml). Następnie ester 1,1-dimetyloetylowy N-(2-bromoetylo)-N-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]glicyny (42 g, 110,9 mmoli) w 40 ml EtOH wkraplano przez 2 godziny, utrzymując pH 10,5 przez dodawanie 10 M NaOH (5,8 ml). Roztwór szybko przeprowadzono w emulsję, którą rozpuszczono po 2,5 godzinach przez dodanie 10 M NaOH. Po 22 godzinach rozpuszczalnik odparowano, mieszaninę rozcieńczono wodą i ekstrahowano CH2Cl2. Fazę organiczną przemyto wodą, wysuszono i odparowano otrzymując pozostałość, którą oczyszczono chromatograficznie na krótkiej kolumnie. Pozostałość rozpuszczono w wodzie, pH ustalono na 4,5 dodając 1M HCl i roztwór ekstrahowano chloroformem. Fazę organiczną przemyto wodą, wysuszono i odparowano, otrzymując 13 pożądanego produktu (19,3 mmoli).
Wydajność: 39%
Analiza elementarna C H N % obliczony: 56,95 8,66 8,30 % znaleziony: 56,67 8,68 8,30
TLC: Faza stacjonarna: płytka z silikażelem 60F 254 Merck
Eluent: 6:3:1 CHCl3/MeOH/25% NH4OH
Rf = 0,65,
Detekcja: 1% KMnO4 w 1M NaOH
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Ester metylowy kwasu [3e,5e,7a,12a]-3-[[[[[bis-[2-bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]-amino]etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owego
2,8 ml TEA (20,2 mmola) wkroplono przez 5 minut do roztworu zawierającego 13,6 g związku otrzymanego w etapie A) (20,2 mmola), 8,52 g estru metylowego kwasu [3e,5e,7a,12a]-3-amino-7,12-dihydroksycholan-24-owego (20,2 mmole) i DEPC (3,4 ml, 22,2 mmole) w DMF (290 ml) mieszając
PL 196 474 B1 w 0°C. Po 1 godzinie mieszaninę reakcyjną ogrzano do temperatury pokojowej i roztwór mieszano przez 6,5 godziny. Następnie 0,3 ml DEPC (2 mmole) dodano i roztwór mieszano przez dalsze 15,5 godziny. DMF odparowano, pozostałość rozpuszczono w octanie etylu, przemyto wodnym NaHCO3, potem wodą i na końcu wysuszono. Po oczyszczeniu na krótkiej kolumnie chromatograficznej otrzymano 13,7 g pożądanego produktu (12,7 mmoli).
Wydajność: 63%
[a]20D = +5,26 (c 1,5, CHCh)
Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
C
63,48
63,22
H
9,25
9,40
N
6,49
6,40
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) Kwas [3p,5p,7a,12a]-3-[[[[[bis[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
12,85 g związku otrzymanego w etapie B) (12 mmoli) rozpuszczono w TFA (210 ml) mieszając w -5/0°C. Po 16 godzinach TFA odparowano i otrzymano pozostałość, którą rozpuszczono w 90 ml 0,8 M NaOH przy pH 13 i mieszano w temperaturze pokojowej przez 15 godzin. Roztwór zatężono do 50 ml, wkroplono do 105 ml 0,6 M HCl i mieszano przez 2 godziny. Stały materiał odsączono, przemyto 0,1 M HCl i wysuszono, otrzymując surowy produkt, który oczyszczono chromatograficznie. Frakcje zawierające pożądany związek w formie soli odparowano i otrzymano pozostałość, którą rozpuszczono w wodzie i wkroplono do 1M HCl, utrzymując pH 1,45. Wytrącony stały produkt odsączono, przemyto 0,1 M HCl i wysuszono, otrzymując 2,6 g pożądanego produktu (3,1 mmola).
Wydajność: 26%
Temp. topnienia 120-125°C
Próba HPLC: 98% (% powierzchni)
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
D) Kompleks gadolinu z kwasem [3p,5p,7a,12a]-3-[[[[[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem
2,59 g związku otrzymanego w etapie C) (3,08 mmola) zawieszono w wodzie (20 ml) i rozpuszczono przez dodanie 1M wodnego roztworu megluminy (3,08 ml, 3,08 mmola) do pH 5. Następnie Gd2O3 (0,501 g, 2,77 mmola) dodano do mieszaniny grzejąc do 50°C. Po 1 godzinie dodano 1M megluminy (2,8 ml, 2,8 mmola) aby rozpuścić wytrącony materiał. Po 24 godzinach mieszaninę reakcyjną przesączono i pH ustalono na 6,8 za pomocą 1M wodnej megluminy (0,4 ml). Po odparowaniu i wysuszeniu, otrzymano 4,2 g (3,00 mmoli) pożądanego produktu.
Wydajność: 99%
Temperatura topnienia: 209-213°C z rozkładem
Próba HPLC: 99,7 (% powierzchni)
Wolny ligand: < 0,1% (0,001 GdCl3)
Analiza elementarna C H N Gd % obliczony: 46,84 6,99 7,08 11,36 % znaleziony: 44,01 7,35 6,68 10,39 H2O 4,95
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
P r z y k ł a d 7
Kompleks gadolinu z kwasem [3p(S),5p]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo](karboksymetylo)amino]cholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:4)
PL 196 474 B1
A) Ester metylowy kwasu (3e,5p)-3-[[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]cholan-24-owego 40,0 g estru metylowego kwasu (3e,5p)-3-aminocholan-24-owego (otrzymany sposobem jak w powyższym przykładzie 1) (103 mmole) zawieszono w DMF (1,0 l) w temperaturze pokojowej w atmosferze azotu. Po dodaniu trietyloaminy (13,0 g, 129 mmoli) wkraplano przez 1 godzinę do mieszaniny reakcyjnej roztwór estru 1,1-dimetyloetylowego kwasu bromooctowego (24,0 g, 123 mmole) w DMF (30 ml) aż do rozpuszczenia. Po 3 dniach mieszaninę zatężono i rozcieńczono 4% wodnym roztworem NaHCO3. Otrzymaną zawiesinę przesączono, wytrącony materiał przemyto wodą i wysuszono, otrzymując 33,7 g pożądanego produktu (66,9 mmola).
Wydajność: 65%
Temp. topnienia: 62-64°C [a]20D = +23,55 (c 1,96, MeOH)
Analiza elementarna C H N % obliczony: 73,91 10,60 2,78 % znaleziony: 74,67 10,85 2,78 H2O <0,1
TLC: Faza stacjonarna: płytka z silikażelem 60F 254 Merck Eluent: 7:3 n-heksan/octan etylu
Rf = 0,31
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Ester metylowy kwasu (3p(S),5e)-3-[[4-[bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-5-(1,1-dimetyloetoksy)-1,5-dioksopentylo]-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]cholan-24-owego
Diizopropyloaminę (19,5 g, 151 mmoli) wkroplono w ciągu 20 minut do roztworu związku A) (33,0 g, 65,5 mmoli), estru 1-(1,1-dimetyloetylowego) kwasu N,N-bis-[2-bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-L-glutaminowego (otrzymany sposobem opisanym w WO-A-95/32741, przykład 15) (53,8 g, 72,1 mmola) i heksafluorofosforanu (benzotriazol-1-yloksy)-tris-(dimetyloanamino) -fosfoniowego (BOP) (40,6 g, 91,8 mmola) w DMF (400 ml), mieszając w temperaturze pokojowej, w atmosferze azotu. Po 2 dniach mieszaninę reakcyjną zatężono i przeniesiono do octanu etylu. Roztwór przemyto wodą, wysuszono (Na2SO4) i odparowano. Surowy produkt oczyszczono dwukrotnie na krótkiej kolumnie chromatograficznej i otrzymano 38,7 g pożądanego produktu (31,4 mmoli).
Wydajność: 48%
[a]20D = -54,50 (c 2,51, CHCl3)
TLC: Faza stacjonarna: płytka z silikażelem 60F 254 Merck
Eluent: 7:3 n-heksan/octan etylu
Rf = 0,22
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) Kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo](karboksymetylo)amino]cholan-24-owy
Do roztworu związku B) (38,7 g, 31,4 mmoli) w EtOH (350 ml), mieszając w temperaturze pokojowej, wkroplono 500 ml 2M roztworu LiOH w ciągu 1 godziny. Po 16 godzinach mieszaninę reakcyjną zatężono do 500 ml i znowu dodano 2M roztwór LiOH (350 ml), grzejąc do 50°C. Po 24 godzinach mieszaninę reakcyjną ochłodzono do temperatury pokojowej i wkroplono do 320 ml 6M HCl, energicznie mieszając w 5°C.
pH otrzymanej zawiesiny ustalono na 1,0 dodając 55 ml 2M NaOH. Stały produkt odsączono, przemyto 0,1 M HCl i wysuszono. Surowy produkt zawieszono w H2O i rozpuszczono go przez dodanie 1M NaOH, następnie zasadowy roztwór wkroplono do 0,5 M roztworu HCl. Wytrącony materiał odsączono, przemyto 0,05 M HCl, wodą i wysuszono otrzymując 23,5 g pożądanego produktu (26,7 mmoli).
Wydajność: 85%
Temp. topnienia: 178-182°C
[α]40520 = +24,10 (c 1,49, 1M NaOH)
Próba HPLC: 100% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Hypurity Elite C-18 5 pm, kolumna 250 x 4,6 mm
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe
A = 0,01 M KH2PO4, 0,3 mM EDTA w wodzie B= CH3CN
PL 196 474 B1
Gradient: min %A %B
0 95 5
40 65 35
50 65 35
Szybkość przepływu: 1 0 ml min- 1
Detekcja (UV): 210 nm.
Analiza elementarna C H N Na Cl
% obliczony: 58,62 7,78 6,36
% znaleziony: 57,71 8,07 6,20 0,13 0,55 H2O < 0,1
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
D) Kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo](karboksymetylo)amino]cholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:4)
Do zawiesiny związku otrzymanego w etapie C) (12,9 g, 14,6 mmola) w wodzie (100 ml) dodano 1M wodny roztwór megluminy (72,0 ml, 72,0 mmoli) w temperaturze pokojowej i otrzymano klarowny roztwór o pH 6,2. Do tego roztworu dodano wkraplając 0,393 M wodny roztwór GdCl3, utrzymując pH 6,2 przez dodanie 1M megluminy (30,0 ml, 30,0 mmoli), przy pomocy pH-statu. Po zakończeniu dodawania mieszaninę reakcyjną przesączono przez bibułę, a następnie przez membranę Millipore® (HAWP 0,45 μm), poddano nanofiltrowaniu, ustalono pH 7 przez dodanie 1M megluminy (0,20 ml, 0,20 mmola) i odparowano. Stały produkt wysuszono uzyskując 24,0 g pożądanego produktu (13,2 mmola).
Wydajność: 91%
Temp. topnienia: 90-92°C
Próba HPLC: 100% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Lichrospher 100 RP8 5 μm, kolumna Merck KGAa 250 x 4 mm
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie izokratyczne z wcześniej zmieszaną fazą ruchomą: 1 g n-oktyloaminy dodano do 400 ml acetonitrylu i 600 ml wody. Roztwór buforowano do pH 6 za pomocą H3PO4
Szybkość przepływu: 1 ml min-1
Detekcja (UV): 210 nm-1
Analiza elementarna C H N Gd Na, Cl
% obliczony: 46,96 7,38 6,17 8,66
% znaleziony: 44,27 7,59 5,76 8,21 <0,1 H2O 6,61
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
P r z y k ł a d 8
Kompleks gadolinu z kwasem [3e(R),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Zgodnie ze schematem reakcji 3 i procedurą doświadczalną opisaną w przykładzie 5, ester 1-(fenylometylowy) kwasu (R)-5-okso-1,2-pirolidynodikarboksylowego (produkt handlowy) estryfikowano jodkiem metylu w obecności N,N-diizopropyloetyloaminy i otrzymany w ten sposób ester (R)metylowy poddano reakcji z estrem metylowym kwasu (3e,5e,12a)-3-amino-12-hydroksycholan-24-owego (otrzymany analogicznie jak otrzymano pochodną kwasu cholowego, opisaną w zgłoszeniu
PL 196 474 B1 patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 5) i otrzymano ester metylowy kwasu [[3e(R),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-5-metoksy-1,5-diokso-pentylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owego. Po usunięciu (H2/Pd) grupy zabezpieczającej Cbz i alkilowaniu estrem 1,1-dimetyloetylowym N-(2-bromoetylo)-N-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]glicyny (otrzymany według sposobu opisanego w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15) w mieszaninie CH3CN z fosforanem buforowym pH 8, otrzymano heksaester, który przekształcono (wodny LiOH/dioksan) w odpowiedni heksakwas. Ten ostatni poddano kompleksowaniu według sposobu opisanego w przykładzie 4, punkt D) i otrzymano pożądany produkt z ogólną wydajnością 44%.
Temp. topnienia: > 300°C
Analiza elementarna C H N Gd Na
% obliczony: 46,49 5,71 5,29 14,85 6,51
% znaleziony: 44,02 6,13 5,10 14,09 6,17 H2O 4,50%
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
P r z y k ł a d 9
Kompleks gadolinu z kwasem [3e(RS),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Związek syntezowano wychodząc z estru kwasu (3e,5e,12a)-3-amino-12-hydroksycholan-24-owego (otrzymany analogicznym sposobem jak otrzymano pochodną kwasu cholowego opisaną w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 5) i estru 1-(1,1-dimetyloetylowego) kwasu N,N-bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-DL-glutaminowego (otrzymany z kwasu DL-glutaminowego, jak opisano w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15 dla izomeru L) według sposobu opisanego szczegółowo w przykładzie 4.
Temp. topnienia: > 300°C
Próba HPLC: 99% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Zorbax ECLIPSE XDB-C8 3,5 μm, 150 x 4,6 mm kolumna Rockland Technologies, Inc.
Temperatura: 40°C,
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe A = 0,005 M KH2PO4, B = CH3CN
0,005 M K2HPO4, 0,3 mM EDTA w wodzie
Gradient:
min %A %B
Szybkość przepływu: 1,0 ml min-1
Detekcja (UV): 210 nm
Analiza chromatograficzna wykazała dwa piki, prawie jednakowej wielkości procentowej,
które odpowiadają diastereoizomerom powstałym dzięki obecności centrów sterycznych RS
w reszcie DTPA.
Analiza elementarna C H N Gd Na
% obliczony: 46,49 5,71 5,29 14,85 6,51
% znaleziony: 43,98 6,34 4,98 13,86 6,16 H2O 4,63%
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
P r z y k ł a d 10
Kompleks gadolinu z kwasem [3a(S),5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Ester metylowy kwasu (3α,5β,12α) -3-amino-12-hydroksycholan-24-owego Ester metylowy kwasu (3a,5e,12a)-3,12-dihydroksycholan-24-owego poddano reakcji z trifenylofosfiną, azodikarboksylanem dietylu i kwasem mrówkowym w THF, w warunkach Mitsunobu (Mitsunobu, O. Synthesis 1981, 1-28, Denike, J. K. et al. Chem. Phys. Lipids 1995, 77, 261-267) i otrzymano ester metylowy kwasu (3e,5e,12a)-3-formyloksy-12-hydroksycholan-24-owego.
Po usunięciu grupy zabezpieczającej (MeOH/HCl) otrzymany ester metylowy kwasu (3e,5e,12a)-3,12-dihydroksycholan-24-owego poddano serii reakcji opisanych w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 5 dla pochodnej kwasu cholowego.
Otrzymano ester metylowy kwasu (3a,5e,12a)-3-amino-12-hydroksycholan-24-owego z ogólną wydajnością 32%.
Temp. topnienia: 90-92°C.
[a]20D = +53, 46 (c 1,3, CH3OH)
Analiza elementarna C H
10,69 10,99
N
3,44
3,26
C % obliczony: 74,03 % znaleziony: 74,20
TLC: Faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 9:1:0,15 CHCl3/CH3OH/25% NH4OH
Rf = 0,21
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
Zgodnie ze schematem reakcyjnym 3 oraz procedurą doświadczalną podaną w przykładzie 5, diester 2-metylo-1-(fenylometylowy) kwasu (S)-5-okso-1,2-pirolidynodikarboksylowego poddano reakcji ze związkiem A).
W ten sposób otrzymany ester metylowy kwasu [3a(S), 5e,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-5-metoksy-1,5-dioksopentylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owego uwodorniano (H2/Pd) w celu usunięcia grupy zabezpieczającej Cbz.
Po alkilowaniu estrem 1,1-dimetyloetylowym N-(2-bromoetylo)-N-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]glicyny (otrzymany według sposobu opisanego w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15) w mieszaninie CH3CN/bufor fosforanowy pH 8, otrzymano odpowiedni heksaester.
Ten ostatni przekształcono (wodny LiOH/dioksan) w heksakwas, który skompleksowano, zgodnie ze sposobem podanym w przykładzie 4, punkt D), otrzymując pożądany produkt z ogólną wydajnością 33%.
Temp. topnienia: > 300°C
Próba HPLC: 100% (% powierzchni)
Analiza elementarna C H N Gd Na
% obliczony: 46,49 5,71 5,29 14,85 6,51
% znaleziony: 42,04 6,37 4,76 13,28 5,91 H2O 9,79%
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
P r z y k ł a d 11
Kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7-hydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Związek syntezowano wychodząc z estru metylowego kwasu (3e,5e,7a)-3-amino-7-hydroksycholan-24-owego (otrzymany analogicznie jak pochodna kwasu cholowego opisana w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 5) i estru 1-(1,1-dimetyloetylowego) kwasu N,N-bis-[2-[bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-L-glutaminowego (otrzymany sposobem opisanym w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15), zgodnie z procedurą opisaną szczegółowo w przykładzie 4. Produkt otrzymano z ogólną wydajnością 89%.
Temp. topnienia: > 300°C
Analiza elementarna C H % obliczony: 46,49 5,71
6,50
N
5,29
4,91
Gd
14,85
13,62
Na
6,51
6,04
H2O 7,11% % znaleziony: 43,88
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
P r z y k ł a d 12
Kwas [3e(RS),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis-[2-bis-(karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]-amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
Związek ten syntezowano wychodząc z estru metylowego kwasu (3e,5e,7a,12a)-3-amino-7,12-dihydroksycholan-24-owego (otrzymany jak opisano w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 5 i estru 1-(1,1-dimetyloetylowego) kwasu N,N-bis-[2-bis-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-DL-glutaminowego (otrzymany z kwasu DL-glutaminowego, jak opisano w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15 dla izomeru L) zgodnie ze sposobem opisanym szczegółowo w przykładzie 4 dla związku B). Produkt otrzymano z ogólną wydajnością 65%.
Temperatura topnienia: 224°C z rozkładem
Próba HPLC: 97% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Zorbax Eclipse XDB-C8 3,5 μm, 150 x 4,6 mm kolumna Rockland Technologies,Inc.
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe
PL 196 474 B1
A = 0,017 M H3PO4, 0,3 mM EDTA w wodzie B = CH3CN
Gradient: min %A %B
0 95 5
40 65 35
50 65 35
Szybkość przepływu: ,0 ml min-1
Detekcja (UV): 210 nm,
Analiza chromatograficzna wykazała istnienie dwóch pików o jednakowej powierzchni (w %), które odpowiadają dwóm diastereoizomerom, z powodu centrów sterycznych RS w reszcie kwasu DTPA.
N
6,55
6,19
Li, Cl < 0,1 H2O 5,12%
Analiza elementarna C H % obliczony: 57,60 7,78 % znaleziony: 54,34 7,81
Widma IR, NMR i MS odpowiadają podanej strukturze.
P r z y k ł a d 13
Kompleks gadolinu z kwasem [3a(S),5e,7a,12a]-3-[[[[5-[bis[2-bis(karboksymetylo)amino]etylo]-amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-7,12-dihydroksycholan-24-owego w formie soli z sodem (1:3)
A) Ester metylowy kwasu [3a(S),5e,7a,12a]-3-[[[[6-(1,1-dimetyloetoksy)-5-[bis-[2-bis-[(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-6-oksoheksylo]amino]karbonylo]oksy]-7,12-dihydroksycholan-24-owego
Metoda 1
Roztwór węglanu bis(trichlorometylowego) 2,9 g, 9,7 mmoli) w bezwodnym CH2Cl2 (40 ml) wkroplono w atmosferze azotu do roztworu estru metylowego kwasu [3a,5e,7a,12a]-3,7,12-trihydroksycholan-24-owego (produkt handlowy) (10,0 g, 23,7 mmola) i pirydyny (2,3 ml, 28,4 mmoli) w bezwodnym CH2Cl2 (100 ml) oziębionego do 0°C. Następnie, mieszaninę pozostawiono do ogrzania się i po 1 godzinie w temperaturze pokojowej roztwór ochłodzono znowu do 0°C, dodano N,N-diizopropyloetyloaminę (7,9 ml, 47,3 mmole) i następnie wkroplono roztwór estru (1,1-dimetyloetylowego) N2,N2-bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-L-lizyny (Anelli, P.L. et al. Bioconjugate Chem. 1999, 10, 137) (17,6 g, 23,7 mmoli) w bezwodnym CH2Cl2 (50 ml). Roztwór mieszano 3 godziny w temperaturze pokojowej a następnie przemyto wodą (2 x 100 ml), wysuszono nad N2SO4 i odparowano. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatograficzną stosując krótką kolumnę i otrzymano pożądany produkt (14,8 g, 12,4 mmole).
Wydajność: 52%
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
Metoda 2
Roztwór estru metylowego kwasu [3a,5e,7a,12a]-3-[(chlorokarbonylo)oksy]-7,12-dihydroksycholan-24-owego (Janout, V., Lanier, M., Regen, S. L. J. Am. Chem. Soc 1997, 119, (640) (6,1 g, 12,6 mmoli) w bezwodnym CH2Cl2 (150 ml) ochłodzono do 0°C w atmosferze azotu, a następnie dodano N,N-diizopropyloetyloaminę (4,8 ml, 27,6 mmoli). Następnie wkroplono roztwór estru (1,1-dimetyloetylowego) N2,N2bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-L-lizyny (9,3 g, 12,6 mmoli) w bezwodnym CH2Cl2 (20 ml). Otrzymany roztwór mieszano przez 3 godziny w temperaturze pokojowej,
PL 196 474 B1 następnie przemyto wodą (2 x 100 ml), wysuszono nad Na2SO4 i odparowano. Surowy produkt poddano chromatografii stosując krótką kolumnę i otrzymano pożądany produkt (11,9 g, 9,9 mmoli).
Wydajność: 79%.
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Kwas [3a(S),5e,7a,12a]-3-[[[[5-bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonylo]oksy]-7,12-dihydroksycholan-24-owy
2M wodny roztwór LiOH (141 ml) wkroplono do roztworu związku A) (11,2 g, 9,4 mmola) w 1,4-dioksanie (141 ml) w pokojowej temperaturze.
Po 104 godzinach roztwór zatężono (150 ml) i wkroplono do 2M wodnego HCl (175 ml): końcowe pH 9. Wytrącony materiał odsączono, przemyto wodą (5 x 50 ml) i wysuszono pod próżnią.
Surowy produkt oczyszczono chromatograficznie (krótka kolumna). Otrzymane ciało stałe rozpuszczono w 10% wodnym CH3CN i pH ustalono na 1 przez dodanie stężonego HCl, a następnie roztwór wprowadzono na kolumnę z żywicą Amberlite® XAD 16,00 (250 ml) i eluowano gradientowo stosując CN3CN/H2O.
Frakcje zawierające produkt odparowano, otrzymując pożądany produkt (4,3 g, 4,8 mmoli).
Wydajność: 51%
Temp. topnienia: 184-191°C
K. F.: 4,36%
[a]20D= +19,5 (c 1, 1M NaOH)
Próba HPLC: 97,3% (% powierzchni).
Faza stacjonarna: Hypurity Elite C 18 5 pm, 250 x 4,6 mm kolumna upakowana Hypersil'em
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe
A = 0,01 KH2PO4, 0,3 mM EDTA w wodzie B = CH3CN
Gradient: min %A %B
0 95 5
20 65 35
50 65 35
Przepływ: 1 ml min-1 Detekcja (UV): 200 nm Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
C
57,45
55,22
H
7,85
7,91
N
6,23
6,08
Cl < 0,1
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) Kompleks gadolinu z kwasem [3a(S),5p,7a,12a]-3-[[[[5-bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino] -etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-7,12-dihydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Związek otrzymany w etapie B) (4,7 g, 5,2 mmole) zawieszono w wodzie (100 ml) i rozpuszczono przez dodanie 1M NaOH (10 ml) aż do pH 6,5.
Następnie roztwór GdCl3 (1,9 g, 5,2 mmole) w wodzie (17 ml) dodano utrzymując pH 6,5 za pomocą dodawania 1M NaOH (15,6 ml).
Po 1 godzinie w temperaturze pokojowej roztwór podano na kolumnę z żywicą Amberlite® XAD 16,00 (250 ml) i eluowano gradientowo stosując CH3CN/H2O.
Frakcje zawierające produkt odparowano i otrzymano pożądany produkt (4,2 g, 3,8 mmola). Wydajność: 72%
Temp. topnienia: > 300°C K. F.: 9,49%
[a]20D = +2,63 (c 2, H2O)
Próba HPLC: 100% (% powierzchni) (taka sama metoda jak w etapie B)
Analiza elementarna C H N Gd Na Cl
% obliczony: 46,15 5,76 5,00 14,05 6,17
% znaleziony: 41,80 6,28 4,54 12,64 5,73 < 0,1
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
P r z y k ł a d 14
Kompleks manganu z kwasem [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
A) Ester metylowy kwasu [3e(S),5e,12a]-3-[[4-amino-5-metoksy-1,5-dioksopentylo]amino]-12-hydroksycholan-23-owego
3,4 g 5% Pd/C dodano do roztworu estru metylowego kwasu [3e(S),5e,12a)-3-[[5-metoksy-1,5-diokso-4-[[(fenylometoksy)karbonylo]amino]pentylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owego (przykład 5, produkt B) (34,14 g, 50 mmoli) w metanolu (340 ml). Zawiesinę mieszano, w temperaturze pokojowej przez 3,5 godziny w atmosferze wodoru. Po przesączeniu przez Millipore® filtr FH (0,45 μm) roztwór odparowano do sucha i otrzymano pożądany produkt (27,1 g, 49,3 mmole).
Wydajność: 98,6%.
Strata wagi (50°C, wysoka próżnia): <0,1%
Analiza elementarna C H % obliczony: 67,85 9,55
9,72
N
5,10
5,12 % znaleziony:
68,58
[a]20D = + 36,61 (c 2,01, CHCla)
Miano kwasowe (0,1 M HCl): 94,6%
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Ester metylowy kwasu [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[[2-bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo][2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]-5-metoksy-1,5-dioksopentylo]-amino]-12-hydroksycholan-23-owego
Związek otrzymany w etapie A) (16,0 g, 29,1 mmole) i ester 1,1-dimetyloetylowy kwasu N-(2bromoetylo)-N-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]glicyny (13,3 g, 37,8 mmola) (otrzymany według sposobu opisanego w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15) rozpuszczono w EtOAc (120 ml). Po dodaniu 2M buforu fosforanowego o pH 8 (120 ml) mieszaninę energicznie mieszano przez 2 godziny, następnie fazę wodną zastąpiono świeżym 2M buforem fosforanowym pH 8 (120 ml) i mieszano dalej przez 70 godzin. Mieszaninę ogrzewano do 40°C przez 12 godzin, ostudzono do temperatury pokojowej, rozdzielono i fazę organiczną odparowano, otrzymując pozostałość, którą rozpuszczono w CH2Cl2 (150 ml), przemyto wodą (2 x 100 ml), wysuszono nad Na2SO4 i odparowano. Surowy produkt oczyszczono chromatograficznie (krótka kolumna) i otrzymano pożądany produkt (12,3 g, 15,0 mmoli).
Wydajność: 52%
Analiza elementarna C H N % obliczono: 65,90 9,46 5,12 % znaleziony: 65,99 9,72 5,03
TLC: Faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck
Eluent: 1:1 = octan etylu/n-heksan
Rf = 0,40
Detekcja: 1% KMnO4 w 1M NaOH.
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
C) Ester metylowy kwasu [3p(S),5p,12a]-3-[[4-[[2-bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo][2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]-5-metoksy-1,5-dioksopentylo]amino]-12-hydroksycholan-23-owego
Bromooctan tert-butylu (3,9 g, 20,1 mmola) dodano wkraplając do roztworu związku otrzymanego w etapie B) (11,0 g, 13,4 mmole) i N,N-diizopropyloetyloaminy (3,5 ml, 20,1 mmole) w CH3CN. Mieszaninę mieszano 24 godziny w pokojowej temperaturze, a następnie dodano jeszcze N,N-diizopropyloetyloaminy (0,9 ml, 4,0 mmole) i bromooctan tert-butylu (0,8 g, 4,0 mmole). Mieszaninę mieszano przez dalsze 70 godzin, rozdzielono i fazę organiczną odparowano otrzymując pozostałość, którą rozpuszczono w CH2Cl2 (150 ml), przemyto wodą (2 x 100 ml), wysuszono nad Na2SO4 i odparowano. Surowy produkt oczyszczono chromatograficznie (na krótkiej kolumnie) i otrzymano pożądany produkt (10,7 g, 11,5 mmole).
Wydajność: 85%.
Analiza elementarna C H N % obliczono: 65,57 9,39 4,50 % znaleziony: 66,27 9,62 4,52
TLC: Faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck
Eluent: 1:1 = octand etylu/n-heksan
Rf = 0,46
Detekcja: 1% KMnO4 w 1M NaOH
Widma
D) Kwas [3p(S),5p,12a]-3-[ [4-[ [2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy
2M wodny roztwór LiOH (120 ml) dodano wkraplając do roztworu związku otrzymanego w etapie C) (9,2 g, 9,8 mmoli) w 1,4-dioksanie (120 ml), w temperaturze pokojowej. Po 24 godzinach roztwór zatężono (100 ml) i wkroplono do 2M wodnego HCl (135 ml), końcowe pH 1,9. Wytrącony materiał odsączono, przemyto wodą (5 x 50 ml) i wysuszono pod próżnią otrzymując pożądany produkt (7,3 g, 9,6 mmola).
Wydajność 98%
Temp. topnienia 163-168°C
K. F.: 1,81%
[a]20D= +29,03 (c 1, 1M NaOH)
Próba HPLC: 100% (% powierzchni).
Faza stacjonarna: Zorbax Eclipse XDB-C8 3,5 μπ, 150 x 4,6 mm kolumna upakowana przez Rockland Technologies Inc.
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
A = 0,01 M KH2PO4, B = CH3CN
0,01 M K2HPO4, 0,3mM EDTA w wodzie
Gradient:
min %A %B
Przepływ: 1 ml min-
Detekcja (UV): 200 nm,
Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
Widma
E) Kompleks manganu z kwasem [3p(S),5p,12a]-3-[[4-[[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Związek otrzymany w etapie D) (5,3 g, 7,2 mmola) zawieszono w wodzie (250 ml) i rozpuszczono przez dodanie 1M NaOH (36 ml), aż pH wyniosło 6,5. Roztwór MnCl2 · H2O (1,4 g, 7,2 mmole) w wodzie (50 ml) dodano utrzymując pH 6,5 za pomocą 1M NaOH (7,9 ml). Po 1 godzinie w pokojowej temperaturze, roztwór odsolono przez nanofiltrowanie, następnie odparowano i otrzymano pożądany produkt.
C
60,23
58,60
H
8,06
8,25
N
5,69
5,49
Li
Cl <0,1 <0,1 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
Wydajność: 98%
Temp. topnienia: > 300°C
K. F.: 13,54%
[a]20D = +2,63 (c 2, H2O)
Próba elektroforezy kapilarnej: 100% (% powierzchni) Kapilara: stopiona krzemionka 0,72 m x 50 μm Napięcie: 30kV
Bufor: 0,07 M boran, pH 9,3, 0,3 mM EDTA
Temperatura: 25°C
Czas analizy: 20 minut
Detekcja (UV): 200 nm
Iniekcja: hydrodynamiczna (50 mbar, 4 s),
Stężenie próbki: 1 mg ml-1 Instrument: Hewlett Packard 3D HPCE Wstępne kondycjonowanie:
Czas (min) Działanie wymywanie wodą wymywanie 0,1M NaOH wymywanie wodą wymywanie buforem
Analiza elementarna C H N Mn Na Cl
% obliczony: 51,87 6,35 4,90 6,41 8,05
% znaleziony: 45,50 6,95 4,30 5,28 6,86 <0,1
Widma 1H -NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
W taki sam sposób wychodząc ze związku B) w przykładzie 2 otrzymano kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e]-3-[[4-[[2-[[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-(karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-oksocholan-24-owym.
P r z y k ł a d 15
Kompleks manganu z kwasem [3a(S),5e,12a]-3-[[[[5-[[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonylo]oksy]-12-hydroksycholan-24-owym w formie z sodem (1:3]
Ester 1,1-dimetyloetylowy N-(2-bromoetylo)-N-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]glicyny (25,6 g, 72,55 mmola) (otrzymany według procedury opisanej w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 15) rozpuszczony w CH3CN (25 ml) dodano wkraplając do roztworu chlorowodorku estru metylowego N6-[(fenylometoksy)karbonylo]-L-lizyny (20 g, 60,46 mmoli) i N,N-diizopropyloetyloaminy (12,64 ml, 72,55 mmola) w CH3CN (250 ml). Mieszaninę reakcyjną mieszano w temperaturze pokojowej. Po 5 dniach dodano do roztworu więcej N,N-diizopropyloetyloaminy (17,7 ml, 101,6 m moli) i bromooctanu tert-butylowego (18,8 g, 13,5 ml, 101,6 mmoli). Po 24 godzinach rozpuszczalnik odparowano i pozostałość zadano eterem dietylowym (200 ml). Mieszaninę przesączono, roztwór przemyto 0,1M HCl (2 x 100 ml), wysuszono nad Na2SO4 i odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono chromatograficznie na krótkiej kolumnie i otrzymano pożądany produkt (13,03 g, (13,03 g, 19,2 mmole).
PL 196 474 B1
Wydajność: 32%
K. F.: < 0,1%
[a]20D = - 22,47 (c 1,93, CHCl3)
Analiza elementarna C H N % obliczony: 61,83 8,45 6,18 % znaleziony: 61,70 8,52 5,84
TLC: Faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 3:7 = octan etylu/n-heksan
Rf = 0,40
Detekcja: Ce(SO4)2 · 4H2O (0,18%) i (NH4)6Mo7O24 · 4H2O (3,83%) w 10% H2SO4
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Ester metylowy kwasu (3a,5e,7a,12a)-3-[(chlorokarbonylo)oksy]-12-hydroksycholan-24-owego
UWAGA: wszystkie operacje muszą być prowadzone pod dobrze działającym wyciągiem.
20%-owy roztwór fosgenu w toluenie (100 ml, 202,2 mmoli) wkroplono do roztworu estru metylowego kwasu (3a,5e,7a)-3,12-dihydroksycholan-24-owego (14,7g, 36 mmoli) w bezwodnym CH2Cl2 (350 ml) chłodząc do 0°C, w atmosferze azotu.
Roztwór mieszano 3 godziny w temperaturze pokojowej następnie odparowano (UWAGA) i otrzymano pożądany produkt (15,2 g, 32,4 mmole).
Wydajność: 90%
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) Ester metylowy kwasu [3a(S),5e,12a]-3-[[[[5-[[2-[bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo][2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]-6-metoksy-6-oksoheksylo]amino]karbonyl]oksy]-12-hydroksycholan-2-owego
5% Pd/C (1,3 g) dodano do roztworu związku otrzymanego w etapie A) (12,3 g, 18,1 mmoli) w metanolu (120 ml) i zawiesinę mieszano przez 3 godziny w atmosferze wodoru w pokojowej temperaturze. Po przesączeniu przez filtr Millipore® (FT 0,45 μm) roztwór odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt rozpuszczono w bezwodnym CH2Cl2 (20 ml) i dodano wkraplając do roztworu związek otrzymany w etapie B) (8,7 g, 18,54 mmole) i N,N-diizopropyloetyloaminę (DIEA) (6,5 ml, 37,07 mmoli) w bezwodnym CH2Cl2 (200 ml) w 0°C i w atmosferze azotu. Po 3 godzinach mieszaninę reakcyjną przemyto wodą (2 x 100 ml), fazę organiczną oddzielono, wysuszono nad Na2SO4 i odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono chromatograficznie stosując krótką kolumnę i otrzymano pożądany produkt (8,6 g, 8,8 mmole).
Wydajność: 49%.
K. F. : < 0,1%
Analiza elementarna C H N % obliczony: 65,07 9,38 4,30 % znaleziony: 65,67 9,52 4,24
TLC: Faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 3:7 = octan etylu/n-heksan
Rf = 0,30
Detekcja: Ce(SO4)2 · 4H2O (0,18%) i (NH4)6Mo7O24 · 4H2O (3,83%) w 10% H2SO4
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
D) Kwas [3a(S),5e,12a]-3-[[[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-12-hydroksycholan-24-owy
2M LiOH (133 ml, 266 mmoli) dodano do roztworu związku otrzymanego w etapie C) (8,5 g, 10,64 mmoli) w 1,4-dioksanie (130 ml).
Otrzymany roztwór mieszano w temperaturze pokojowej przez 24 godziny, a następnie zobojętniono do pH 7 przez dodanie 2N HCl (120 ml).
Roztwór zatężono przez odparowanie pod zmniejszonym ciśnieniem do połowy objętości i bardzo powolnie zakwaszono do pH 1,5, silnie mieszając, otrzymując biały wytrącony produkt, który odsączono, przemyto wodą (2 x 100 ml) i wysuszono.
Otrzymano pożądany produkt (6,45 g, 8,13 mmoli).
Wydajność: 76%
Temperatura topnienia: 188,9°C
K. F.: 1,44%
PL 196 474 B1
[a]20D = +35,47 (c 2,01, 1M NaOH)
Próba HPLC: 96,8% (% powierzchni)
Faza stacjonarna: Zorbax Eclipse XDB-C8 3,5 pm, 150 x 4,6 mm kolumna upakowana przez Rockland Technologies Inc.
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie gradientowe
A = 0,017 M H3PO4 w wodzie B = CH3CN
Gradient: min
Przepływ: 1 ml min-1 Detekcja (UV): 210 nm Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
%A %B
65 35
15 85
15 85
C H
59,91 8,12
58,44 8,04
N Li Cl
5,37
5,03 <0,1 <0,1
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą
E) Kompleks manganu z kwasem [3a(S),5e,12a]-3-[[[[5-[[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-(karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Związek otrzymany w etapie D) (5 g, 6,3 mmole) zawieszono w wodzie (50 ml) i rozpuszczono przez dodanie 1M NaOH (18ml, 18 mmoli).
Następnie, 0,559 M wodny roztwór MnCl2 (11,27 ml, 6,3 mmole) dodawano do roztworu przez 3 godziny utrzymując pH 6,5 przez dodanie 1M NaOH (0,9 ml, 0,9 mmola), przesączono (HA 0,45 pm Millipore® membrane) i odsolono przez nanofiltrowanie. Roztwór odparowano i wysuszono otrzymując pożądany produkt (5,45 g, 6,05 mmola).
Wydajność: 96% temperatura topnienia: > 300°C K. F.: 3,78%
[a]20D = +2,74 (c 2, H2O)
Próba elektroforezy kapilarnej: 100% (% powierzchni) Kapilara: stopiona krzemionka 0,72 m x 50 pm Napięcie: 30 kV
Bufor: 0,07 M boran, pH 9,3, 0,3 mM EDTA
Temperatura: 25°C
Czas analizy: 20 minut
Detekcja (UV): 200 nm
Iniekcja: hydrodynamiczna (50 mbar, 4 s),
Stężenie próbki: 1 mg ml-1 Instrument: Hewlett Packard 3D HPCE Wstępne kondycjonowanie:
Czas (min) Działanie wymywanie wodą wymywanie 0,1M NaOH wymywanie wodą wymywanie buforem
Analiza elementarna C H N Mn Na Cl
% obliczony: 52,00 6,49 4,66 6,10 7,66
% znaleziony: 49,54 7,17 4,44 5,65 7,58 <0,1
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
P r z y k ł a d 16
Kompleks gadolinu z N2-bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e,7a,12a)-7,12-dihydroksy-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]cholan-3-ylo]-L-glutaminą w formie soli z sodem (1:3)
A) Ester fenylometylowy kwasu [(3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis-[2-(1,1-dimetyloetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-5-(1,1-dimetyloetoksy)-1,5-dioksopentylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owego
Ester 1-(1,1-dimetyloetylowy) kwasu N,N-bis[2-[bis[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]-etylo]-L-glutaminowego (Anelli, P. L. et al., Bioconjugate Chem. 1999, 10, 137) (37 g, 50 mmoli), ester fenylometylowy kwasu (3e,5e,7a,12a)-3-amino-7,12-dihydroksycholan-2-owego (Anelli, P L., Lattuada, L, Uggeri, F. Synth. Commun. 1998, 28, 109) (31 g, 55 mmoli) i cyjanofosfonian dietylowy (produkt handlowy) (9,6 g, 55 mmoli, 9,2 ml) rozpuszczono w DMF (750 ml).
Otrzymany roztwór oziębiono do 0°C i wkroplono do niego Et3N (7,3 ml). Po 1 godzinie w pokojowej temperaturze roztwór odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość rozpuszczono w octanie etylu (300 ml), przemyto 5% wodnym NaHCO3 (2 x 200 ml) i następnie solanką (2 x 200 ml).
Fazę organiczną oddzielono, wysuszono nad Na2SO4 i następnie odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem.
Surowy produkt oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej i otrzymano pożądany produkt (36 g, 29 mmoli).
Wydajność: 58%
K. F.: 0,98%
Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
C H N
65,64 9,21 4,57
66,31 9,20 4,51
TLC: Faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 2:8 = EtOAc/n-heksan
Rf = 0,3
Detekcja: EtOAc/conc. H2SO4/aldehyd p-anizolowy = 100:2:1
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Sól trietyloamoniowa kwasu [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetyloetoksy)2-oksoetylo]amino]etylo]amino]-5-(1,1-dimetyloetoksy)-1,5-dioksopentylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owego
5% Pd/C (3,6 g) dodano do roztworu związku otrzymanego w etapie A) (36 g, 29,4 mmola) w EtOH (1,5 L) i zawiesinę mieszano przez 3 godziny w atmosferze wodoru w temperaturze pokojowej.
®
Po przesączeniu (przez Millipore filter FT 0,45 μm) roztwór odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem.
Surowy produkt oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej i otrzymano pożądany produkt (22 g, 18 mmoli).
Wydajność: 60%.
Temp. topnienia 58°C
K. F.: 1,34%
PL 196 474 B1
Analiza elementarna C H N % obliczony: 65,07 9,86 5,66 % znaleziony: 64,34 10,07 5,48
TLC: Faza stacjonarna: płytka z żelem krzemionkowym 60F 254 Merck Eluent: 1:5:95= Et3N/MeOH/CH2Cl2 Rf = 0,33
Detekcja: EtOAc/stężony H2SO4/aldehyd p-anizolowy = 100:2:1
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
C) N2-Bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e,7a,12a)-7,12-dihydroksy-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]cholan-3-ylo]-L-glutamina
Et3N (1,2 g, 12 mmoli, 1,7 ml) wkroplono do roztworu związku B) (12,5 g, 11 mmoli), kwasu 2-aminoetanosulfonowego (handlowy produkt) (1,5 g, 12 mmoli) i cyjanofosfonianu dietylowego (handlowy produkt) (2,1 g, 12 mmoli, 2 ml) w DMF (400 ml) w temperaturze 0°C w atmosferze azotu.
Po 20 minutach mieszaninę reakcyjną pozostawiono do ogrzania jej do temperatury pokojowej i mieszano przez 3 godziny. Roztwór odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość rozpuszczono w dioksanie (250 ml) i wkroplono 0,5M wodny roztwór H2SO4 (250 ml, 125 mmoli).
Otrzymaną mieszaninę ogrzewano w 90°C przez 2 godziny. pH roztworu ustalono od 1,4 do 7 za pomocą 2N NaOH i rozpuszczalnik odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem.
Surowy produkt oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej. Produkt rozpuszczono w wodzie (250 ml) i 2N HCl (12,5 ml) i odsolono przez eluowanie przez kolumnę z żywicą Amberlite® XAD-16,00, stosując eluowanie gradientowe mieszaniną CH3CN/H2O i otrzymano pożądany produkt (1,5 g, 1,6 mmoli).
Wydajność 14%
Temp. topnienia: > 200°C
K. F.: 5,87%
Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
C
53,68
50,34
H
7,44
7,71
N
7,28
6,64
S
3,33
2,99
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
D) Kompleks gadolinu z N2-bis[2-bis(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e,7a,12a)-7,12-dihydroksy-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]cholan-3-ylo]-L-glutaminą w formie soli z sodem (1:3)
Produkt C) (880 mg, 0,915 mmoli) rozpuszczono w wodzie (50 ml) i wkroplono 1N NaOH, aż do pH 6,8. Następnie dodano Gd2CO3 (165 mg, 0,46 mmole) i otrzymaną zawiesinę ogrzewano w 50°C przez 6 godzin.
Mieszaninę reakcyjną przesączono przez aparat Millipore® (filtr HA 0,45 μm) i przesącz wprowadzono na kolumnę ze słabą żywicą kationowymienną Dowex® CCR 3LB (forma Na+, 20 ml).
Eluat odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem i wysuszono, otrzymując pożądany produkt (1,00 g, 0,75 mmoli).
Wydajność: 82%
Temp. topnienia: > 250°C
K. F.: 13,95%
Próba HPLC: 100% (% powierzchni).
Faza stacjonarna: Lichrospher 100 RP-8 5 μm, 250 x 4 mm kolumna pakowana przez Merck
KgaA
Temperatura: 40°C
Faza ruchoma: eluowanie izokratyczne uprzednio przygotowaną fazą ruchomą: 1 g n-oktyloaminy dodano do 300 ml acetonitrylu zmieszanego z 700 ml wody. Roztwór buforowano do pH 6 za pomocą H3PO4
Przepływ: 1 ml min-1
Detekcja (UV): 200 nm
Analiza elementarna C H N S Gd Na
% obliczony: 43,78 5,54 5,95 2,71 13,30 5,83
% znaleziony: 36,82 6,04 5,11 2,18 10,64 5,35
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
W taki sam sposób otrzymano kompleks gadolinu z N2-bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]N-[(3e,5e)-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]cholan-3-ylo]-L-glutaminą.
PL 196 474 B1
P r z y k ł a d 17
Kompleks gadolinu z kwasem [3e(S),5e]-3-[2-[[5-bis-[2-bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]-2-oksoetoksy]cholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
A) Ester metylowy kwasu (3a,5e)-3-(karboksymetoksy)cholan-24-owego
Ester benzylo glikolanowy kwasu triftalowego (Williams, M. A., Rapoport, H. J. Org. Chem. 1994, 59, 3616) (16,8 g, 56,3 mmoli) dodano przez okres 15 minut do mieszanego roztworu estru metylowego kwasu (3a,5e)-3-hydroksycholan-24-owego (Dayal, B. et al. Steroids 1981, 37, 239) (20 g, 51,2 mmoli) i N,N-diizopropyloetyloaminy (10 ml, 57,4 mmole) w bezwodnym CH3CN (400 ml) w -20°C. Po 4 godzinach w -20°C mieszaninę ogrzano do temperatury pokojowej i mieszano przez następne 4 godziny. Rozpuszczalnik odparowano a pozostałość podzielono między EtOAc (300 ml) i nasycony NaHCO3 (300 ml). Fazę organiczną wysuszono nad Na2SO4 i odparowano. Pozostałość rozpuszczono w etanolu (200 ml), następnie dodano 5%Pd/C (3 g) i mieszaninę mieszano w temperaturze pokojowej przez 5 godzin w atmosferze wodoru. Po przesączeniu przez Millipore® filter FH (0,45 μm) roztwór odparowano i pozostałość oczyszczono na krótkiej kolumnie chromatograficznej otrzymując pożądany produkt (14,2 g, 31,7 mmoli).
Wydajność: 62%
K. F. : < 0,1
Analiza elementarna C H % obliczony: 72,28 9,89 % znaleziony: 71,97 9,81
Widma 1H-NMR, 13C-NMR, IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
B) Kwas [3a(S),5e]-3-[2-[[5-bis-[2-bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]-amino]-2-oksoetoksy]cholan-24-owy
Ester (1,1-dimetyloetylowy) N2,N2-bis-[2-[bis-[2-(1,1-dimetyloetoksy)-2-oksoetylo]amino]etylo]-L-lizyny (Anelii, P .L. et al. Bioconjugate Chem. 1999, 10, 137) (18,56 g, 25 mmoli), (18,6 g, 25 mmoli), związek A) (11,2 g, 25 mmoli) i cyjanofosfonian dietylowy (produkt handlowy) (4,9 g, 28 mmoli) rozpuszczono w DMF (300 ml). Otrzymany roztwór ochłodzono do 0°C i wkroplono do niego Et3N (4 ml). Po 6 godzinach w pokojowej temperaturze roztwór odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość rozpuszczono w octanie etylu, przemyto 5% wodnym NaHCO3 (2 x 100 ml) i następnie solanką (2 x 100 ml). Fazę organiczną oddzielono, wysuszono nad Na2SO4 i następnie odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość rozpuszczono w dioksanie (300 ml) i wkroplono 0,5M wodny roztwór (300 ml, 150 mmoli). Otrzymaną mieszaninę ogrzewano w 90°C przez 2 godziny. pH roztworu ustalono na 7 dodając 2N NaOH i rozpuszczalnik odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono chromatograficznie na krótkiej kolumnie. Produkt rozpuszczono w wodzie (300 ml) i 2N HCl (30 ml) i odsolono stosując eluowanie gradientowe przez kolumnę z żywicą Amberlite® XAD 16,00 stosując mieszankę CH3CN/H2O i otrzymano pożądany produkt (9,03 g, 10,25 mmoli).
Wydajność 41%
K. F.: 2,78%
Analiza elementarna % obliczony:
% znaleziony:
Widma 1H-NMR/ 13C-NMR, IR i
C H N
59,98 8,24 6,36
58,11 8,28 6,14
MS są zgodne z podaną strukturą.
PL 196 474 B1
C) Kompleks gadolinu z kwasem [3a(S),5p]-3-[2-[[5-bis-[2-bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]-2-oksoetoksy]cholan-24-owym w formie soli z sodem (1:3)
Produkt B) (5 g, 5,67 mmoli) rozpuszczono w wodzie (200 ml) przez dodanie 1N NaOH, aż do pH 6,8. Następnie, dodano Gd2O3 (1,03 g, 2,84 mmole) i otrzymaną zawiesinę ogrzewano w 50°C przez 8 godzin. Mieszaninę reakcyjną przesączono używając aparat Millipore® (HA 0,45 μm filter), przesącz odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem i wysuszono, otrzymując pożądany produkt (5,74 g, 5,21 mmola).
Wydajność 92%
Temp. topnienia: > 250°C
K. F.: 5,81%
Analiza elementarna C H N Gd Na
% obliczony: 47,99 6,04 5,09 14,28 6,26
% znaleziony: 45,09 6,15 4,77 13,39 5,81
Widma IR i MS są zgodne z podaną strukturą.
W taki sam sposób, wychodząc ze związku A) z przykładu 15, wytworzono kompleks gadolinu z kwasem [13a(S),5p]-3-[2-[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]-2-oksoetoksy]cholan-24-owym.
W taki sam sposób, wychodząc ze związku A) z przykładu 15 i estru metylowego kwasu (3p,5p,7a,12a)-3-[(3-karboksy-1-oksopropylo)amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owego (otrzymany zgodnie z procedurą opisaną w zgłoszeniu patentowym nr WO-A-95/32741, przykład 12), wytworzono kompleks gadolinu z kwasem [3p(S),5p,7a,12a]-3-[[4-[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]-1,4-dioksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owym.
P r z y k ł a d 18
Pomiar szybkości relaksacji (Δ1/Τ1)
Skuteczność związków według wynalazku jako środków podawanych do krwioobiegu oceniono na podstawie sporządzonego wykresu zależności pomiędzy postępem szybkości relaksacji podłużnej 1/Τ1 a czasem jaki upłynął od podania związku. Szybkość relaksacji protonowej 1/Τ2 próbek krwi, zebranych w uprzednio określonych czasach, mierzono w temperaturze 39°C za pomocą aparatu Brucker Minispec PC120 stosując „inversion recovery” sekwencji trzech parametrów.
Związek otrzymany w przykładzie 1, kompleks gadolinu z kwasem [3p(S),5p]-3-[[4-[bis-[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]cholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3), podano królikowi w dawce 0,1 mmola/kg. Diagram (fig. 1) przedstawia profil szybkości relaksacji.
Związek otrzymany w przykładzie 9 zgłoszenia patentowego nr WO 95/32741, tj. kompleks gadolinu z kwasem (3p,5p,7a,12a)-3-[[N-[N-[2-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]-(karboksymetylo)amino]etylo]-N-(karboksymetylo)glicylo]glicylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:2), podano królikowi w dawce 0,1 mmola/kg. Diagram (fig. 2) przedstawia profil szybkości relaksacji.
Związek otrzymany w przykładzie 15 zgłoszenia patentowego nr WO 95/32741, kompleks gadolinu z kwasem (3p(S),5p,7a,12a)-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3), podano królikowi w dawce 0,1 mmola/kg. Diagram (fig. 3) przedstawia profil szybkości relaksacji.
Związek otrzymany w przykładzie 4, kompleks gadolinu z kwasem [3p(S),5p,12a]-3-[[4-[bis[2-bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3) podano królikowi w dawce 0,1 mmola/kg. Diagram (fig. 4) przedstawia profil szybkości relaksacji.
P r z y k ł a d 19
0,3M preparat farmaceutyczny kompleksu gadolinu z kwasem [3p(S),5p,12a]-3-[[4-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3)
31,775 kg kompleksu gadolinu z kwasem [3p(S),5p,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owym w formie soli z 1-deoksy-1-(metyloamino)-D-glucitolem (1:3) (jak otrzymany w przykładzie 4) i 100 g chlorowodorku trometamolu rozpuszczono w 100 l sterylnej wody w pokojowej temperaturze w farmaceutycznym reaktorze stalowym. Po rozpuszczeniu, pH roztworu ustalono na 7,4 przez dodanie 1M trometamolu. Roztwór
PL 196 474 B1 przesączono w sterylnych warunkach przez filtr o średnicy 0,22 mm i rozdzielono do 20 mililitrowych fiolek, które zamknięto za pomocą halobutylowych korków, uszczelniono aluminiowym pierścieniem i sterylizowano pod parą przy Fo = 18. HPLC wykazał o miano 0,294 M.
P r z y k ł a d 20
Strzykawki wstępnie napełnione preparatem z przykładu 19 mililitrowe porcje roztworu otrzymanego w przykładzie 19 umieszczono w CZ plastykowej strzykawce z igłą zamkniętą korkiem. Tłok włożono pod próżnią i w ten sposób napełnioną strzykawkę sterylizowano w autoklawie do wartości Fo = 18.

Claims (17)

  1. Zastrzeżenia patentowe
    1. Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali, które wybiera się z grupy obejmującej: Fe(2+), Fe(3+), Cu(2+), Cr(3+), Gd(3+), Eu(3+), Dy(3+), Yb(3+) lub Mn(2+) ze związkami o wzorze (I), jak również ich soli z fizjologicznie kompatybilnymi zasadami organicznymi, które wybiera się z pierwszo-, drugo-, trzeciorzędowych amin lub zasadowych aminokwasów, lub z zasadami nieorganicznymi, które mają kationy, takie jak sód, potas, magnez, wapń albo ich mieszaniny: X-L-Y (I), w którym:
    X oznacza resztę ligandu poliaminopolikarboksylowego lub jego pochodnych, wybranego z grupy obejmującej: kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7,10-tetraoctowy (DOTA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (DO3A), [10-(2-hydroksypropylo)-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (HPDO3A), kwas 4-karboksy-5,8,11-tris(karboksymetylo)-1-fenylo-2-oksa-5,8,11-triazatridekan-13-owy (BOPTA);
    Y oznacza pochodną kwasu żółciowego wybraną z grupy obejmującej reszty kwasów cholowego, chenodeoksycholowego, deoksycholowego, ursodeoksycholowego, litocholowego, zarówno jako takie, jak i funkcjonalizowane w pozycjach mających grupę hydroksylową jako reaktywną grupę, niezależnie od stereochemii końcowych produktów, ta pochodna obejmuje także sprzężenie grupy kwasowej w pozycji 24 z tauryną i glicyną,
    L oznacza łańcuch związany z dowolną pozycją X, ewentualnie obejmuje on jedną z grup karboksylowych, która jest w ten sposób przekształcona w grupę amidową i z pozycjami C-3, C-7, C-12 Y i ma on następujący wzór (II) m
    PL 196 474 B1 w którym:
    m oznacza liczbę całkowitą od 1 do 10, gdzie dla wartości powyżej 1 A może mieć różne znaczenia, A ma następujący wzór (III):
    n i q mogą oznacza ć 0 lub 1, lecz oba nie oznaczają jednocze ś nie zero, p zawiera się w zakresie od 0 do 10,
    Z oznacza atom tlenu lub grupę -NR, w której R oznacza atom wodoru, lub grupę (C1-C5) alkilową nie podstawioną lub podstawioną grupą -COOH, do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego.
  2. 2. Zastosowanie związków według zastrz. 1, w którym kompleksy wytwarza się z jonami gadolinu lub manganu.
  3. 3. Zastosowanie związków o wzorze (I) według zastrz. 1, w których łańcuchy rozstawieniowe L mają wzory (IIla) i (Illb).
  4. 4. Zastosowanie związków o wzorze (I) według zastrz. 1, w których Z oznacza atom tlenu, a L przez to tworzy się przez grupy hydroksy, które znajdują się w pozycjach 3, 7, 12, niezależnie od stereochemii finalnego produktu.
  5. 5. Zastosowanie związków o wzorze (I) według zastrz. 3, w których resztę X wybiera się z grupy obejmującej kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA), kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7,10-tetraoctowy (DOTA), kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (DO3A), kwas 4-karboksy-5,8,11-tris(karboksymetylo)-1-fenylo-2-oksa-5,8,11-triazatridekan-13-owy (BOPTA); L wybiera się z grupy obejmującej struktury (IIla), (Illb); a Y wybiera z grupy, która obejmuje reszty kwasu cholowego, deoksycholowego, chenodeoksycholowego, litocholowego, jako takich lub w których jedna albo więcej grup hydroksy zostały przekształcone w grupy keto, powiązane z L przez grupę aminową w pozycji 3, grupa kwasowa w pozycji 24 znajduje się jako taka lub jako jej pochodna z tauryną lub glicyną, kompleksy tych związków tworzy się z jonami gadolinowymi lub manganowymi, a kationy zasad organicznych, odpowiednie do neutralizacji, wybiera się z grupy która obejmuje etanoloaminę , dietanoloamin ę, morfolinę , glukamin ę , N-metyloglukaminę , N,N-dimetyloglukaminę lub kationy zasad nieorganicznych wybiera się z grupy obejmującej sód, potas, magnez, wapń lub ich mieszaniny.
  6. 6. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (IV) według zastrz. 1, w którym we wzorze (I) reszta X oznacza kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA) podstawiony na centralnym łańcuchu i w którym R1 oznacza atom wodoru lub grupę -COOH,
    PL 196 474 B1
    Y wybiera się z grupy, która obejmuje reszty kwasu cholowego, deoksycholowego, chenodeoksycholowego, litocholowego, a L ma strukturę przedstawioną wzorem (III).
  7. 7. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (IVa) według zastrz. 6, w którym Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (IIla) i (Illb).
  8. 8. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (IVa) według zastrz. 7, które wybiera się z grupy obejmującej:
    kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]-(karboksymetylo)-amino]-cholan-24-owy, kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]-amino]cholan-24-owy, kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]-amino]-12-oksocholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,7a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7-hydroksycholan-24-owy,
    N2-bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e)-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]cholan-3-ylo]-L-glutamina,
    N2-bis [2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]-N-[(3e,5e,7a,12a)-7,12-dihydroksy-24-okso-24-[(2-sulfoetylo)amino]-cholan-3-ylo]-L-glutamina, kwas [3e(S),5e,7e]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(R),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(RS),5e,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(RS),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy.
  9. 9. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (IVb) według zastrz. 6,
    - COOH
    COOH <TVb), w którym Y ma znaczenia podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV,) a L ma strukturę przedstawioną wzorem (IIla).
    PL 196 474 B1
  10. 10. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (IVb) według zastrz. 9, które wybiera się z grupy obejmującej:
    kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas (3e,5e)-3-[[[[[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]-etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]amino]-cholan-24-owy, kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[[[[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]acetylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[6-[[[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]acetylo]amino]-1-oksoheksylo]-amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy.
  11. 11. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (V) według zastrz. 5, w którym w ogólnym wzorze (I) reszta X oznacza kwas dietylenotriaminopentaoctowy (DTPA), Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (IIla):
  12. 12. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (V) według zastrz. 11, które wybiera się z grupy obejmującej:
    kwas (3e,5e,7a,12a)-3-[[N-[N-[2-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]etylo]-N-(karboksymetylo)glicylo]glicylo]amino] -7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas 18-[[3e,5e,7a,12a)-23-karboksy-7,12-hydroksy-24-norcholan-3-ylo]amino]-3,6,9-tris(karboksymetylo)-11,18-diokso-3,6,9,12-tetraazaoktadekanowy.
  13. 13. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (VI) według zastrz. 5, w którym w ogólnym wzorze reszta X oznacza kwas 1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy (DO3A), Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L wybiera się ze struktur (IIla) i (Illb):
  14. 14. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (VII) według zastrz. 1, w którym w ogólnym wzorze (I) reszta X oznacza kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA):
    Y ma znaczenie podane wyżej dla związków o ogólnym wzorze (IV), a L ma strukturę przedstawioną wzorem (III).
    PL 196 474 B1
  15. 15. Zastosowanie związków o ogólnym wzorze (VII) według zastrz. 14, które wybiera się z grupy obejmującej:
    kwas [3a(S),5e,12a]-3-[[[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]-etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-12-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[ [4-[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]-1,4-dioksobutylo]amino-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas [3a(S),5e]-3-[2-[[5-[[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-5-karboksypentylo]amino]-2-oksoetoksy]cholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,12a]-3-[[4-[[2-[[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-hydroksycholan-24-owy, kwas [3e(S),5e]-3-[[4-[[2-[[bis(karboksymetylo)amino]etylo](karboksymetylo)amino]-4-karboksy-1-oksobutylo]amino]-12-oksocholan-24-owy.
  16. 16. Zastosowanie związków, według zastrz. 1, które wybiera się z grupy obejmującej:
    kwas [3a(S),5e,7a,12a]-3-[[[[5-[bis[2-[bis(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]karbonyl]oksy]-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas [3a(S),5e]-3-[2-[[5-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]-amino]-2-oksoetoksylowy]cholan-24-owy, kwas [3e(S),5e,7a,12a]-3-[[4-[[5-[bis-[2-[bis-(karboksymetylo)amino]etylo]amino]-5-karboksypentylo]amino]-1,4-dioksobutylo]amino]-7,12-dihydroksycholan-24-owy, kwas 10-[3-[[(3a,5e,7a,12a)-23-karboksy-7,12-dihydroksy-24-norcholan-3-ylo]oksy]-2-hydroksypropylo]-1,4,7,10-tetraazacyklododekano-1,4,7-trioctowy.
  17. 17. Zastosowanie związków według zastrz. 1, w których sole chelatowego kompleksu tworzy się z sodem i N-metyloglukaminą.
PL349488A 1998-12-23 1999-12-16 Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego PL196474B1 (pl)

Applications Claiming Priority (2)

Application Number Priority Date Filing Date Title
IT1998MI002802A IT1304501B1 (it) 1998-12-23 1998-12-23 Uso di derivati di acidi biliari coniugati con complessi metallicicome "blood pool agents" per l'indagine diagnostica tramite risonanza
PCT/EP1999/010002 WO2000038738A1 (en) 1998-12-23 1999-12-16 Blood pool agents for nuclear magnetic resonance diagnostics

Publications (2)

Publication Number Publication Date
PL349488A1 PL349488A1 (en) 2002-07-29
PL196474B1 true PL196474B1 (pl) 2008-01-31

Family

ID=11381326

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL349488A PL196474B1 (pl) 1998-12-23 1999-12-16 Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego

Country Status (20)

Country Link
US (1) US6461588B1 (pl)
EP (2) EP1140209B1 (pl)
JP (1) JP4733271B2 (pl)
KR (1) KR100736298B1 (pl)
CN (2) CN1263515C (pl)
AT (1) ATE405296T1 (pl)
AU (1) AU773876B2 (pl)
CA (1) CA2355888C (pl)
CZ (1) CZ302195B6 (pl)
DE (1) DE69939398D1 (pl)
HK (1) HK1042432B (pl)
HU (1) HU228048B1 (pl)
IL (2) IL143730A0 (pl)
IT (1) IT1304501B1 (pl)
MX (1) MXPA01006344A (pl)
NO (1) NO322551B1 (pl)
PL (1) PL196474B1 (pl)
RU (2) RU2250765C2 (pl)
WO (1) WO2000038738A1 (pl)
ZA (1) ZA200104820B (pl)

Families Citing this family (25)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
TW319763B (pl) 1995-02-01 1997-11-11 Epix Medical Inc
IL134985A0 (en) 1997-10-02 2001-05-20 Epix Medical Inc A method for contrast enhanced diagnostic imaging
IT1317862B1 (it) * 2000-02-29 2003-07-15 Bracco Spa Coniugati di acidi biliari con chelati complessi di ioni metallici eloro uso.
IT1318485B1 (it) * 2000-04-21 2003-08-25 Bracco Spa Uso di derivati di acidi biliari coniugati con complessi di ionimetallici nella visualizzazione diagnostica di sistemi microvascolari
US6900192B2 (en) * 2000-10-06 2005-05-31 Xenoport, Inc. Bile-acid conjugates for providing sustained systemic concentrations of drugs
EP1229041A1 (en) * 2001-02-05 2002-08-07 Bracco Imaging S.p.A. A process for the preparation of 3-Glutamido bile ester derivatives using N-tBoc methyl pyroglutamate
US7053076B2 (en) 2001-08-29 2006-05-30 Xenoport, Inc. Bile-acid derived compounds for enhancing oral absorption and systemic bioavailability of drugs
EP1302465A1 (en) * 2001-10-11 2003-04-16 BRACCO IMAGING S.p.A. Enhanced substrate imaging by reversible binding to a paramagnetic complex
US7850947B2 (en) 2003-01-13 2010-12-14 Bracco Imaging S.P.A. Gastrin releasing peptide compounds
US7922998B2 (en) 2003-01-13 2011-04-12 Bracco Imaging S.P.A. Gastrin releasing peptide compounds
US7226577B2 (en) 2003-01-13 2007-06-05 Bracco Imaging, S. P. A. Gastrin releasing peptide compounds
US8420050B2 (en) * 2003-01-13 2013-04-16 Bracco Imaging S.P.A. Gastrin releasing peptide compounds
US7611692B2 (en) 2003-01-13 2009-11-03 Bracco Imaging S.P.A. Gastrin releasing peptide compounds
AU2003303714B2 (en) * 2003-01-13 2009-02-19 Bracco Imaging S.P.A. Improved linkers for radiopharmaceutical compounds
KR20060121244A (ko) * 2003-12-24 2006-11-28 브라코 이미징 에스.피.에이. 개선된 가스트린 방출 펩티드 화합물
CN101827631B (zh) 2007-07-11 2013-04-24 得克萨斯系统大学董事会 用于成像中的粒子和标记物
CN101845112B (zh) * 2010-06-02 2011-09-14 华东理工大学 一种基于高分子纳米粒子的高灵敏性核磁共振成像造影剂的制备方法
MX356514B (es) 2011-01-20 2018-05-30 Univ Texas Marcadores de formación de imagen por resonancia magnética, sistemas de suministro y extracción, y métodos de fabricación y uso de los mismos.
EP2822605A1 (en) 2012-03-05 2015-01-14 Bracco Imaging S.p.A Dynamic contrast enhanced mri method and agents for the assessment of the macromolecular transport within pathologic tissues
CN102766188B (zh) * 2012-07-24 2016-01-13 上海交通大学 胆固醇衍生物、螯合物、重组高密度脂蛋白及其用途
GB201421163D0 (en) * 2014-11-28 2015-01-14 Ge Healthcare As Formulations of metal complexes
US10093741B1 (en) 2017-05-05 2018-10-09 Fusion Pharmaceuticals Inc. IGF-1R monoclonal antibodies and uses thereof
AU2018261890A1 (en) 2017-05-05 2019-11-28 Centre For Probe Development And Commercialization IGF-1R monoclonal antibodies and uses thereof
BR112019023246B1 (pt) 2017-05-05 2023-11-14 Centre For Probe Development And Commercialization Compostos compreendendo uma fração quelante, métodos para produção dos mesmos e usos dos mesmos
CN112424214A (zh) * 2018-05-30 2021-02-26 川斯勒佰尔公司 包含甾族部分的阳离子脂质

Family Cites Families (8)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
IT1213029B (it) * 1986-01-30 1989-12-07 Bracco Ind Chimica Spa Chelati di ioni metallici paramagnetici.
US5057302A (en) * 1987-02-13 1991-10-15 Abbott Laboratories Bifunctional chelating agents
US5227474A (en) * 1987-02-13 1993-07-13 Abbott Laboratories Bifunctional chelating agents
DE3930696A1 (de) * 1989-09-14 1991-03-28 Hoechst Ag Gallensaeurederivate, verfahren zu ihrer herstellung, verwendung als arzneimittel
NO940115D0 (no) * 1994-01-13 1994-01-13 Nycomed Imaging As Kontrastmidler for roentgen- og magnettomografisk avbildning
DE69534990T2 (de) * 1994-04-20 2006-10-05 Amersham Health Salutar Inc. Kontrastmittel
IT1269839B (it) * 1994-05-26 1997-04-15 Bracco Spa Coniugati di acidi biliari, loro derivati con complessi metallici e relativi usi
JPH11116542A (ja) * 1997-10-06 1999-04-27 Sogo Pharmaceut Co Ltd γ−グルタミン酸アミド類の製造法

Also Published As

Publication number Publication date
CN1333695A (zh) 2002-01-30
HUP0104715A2 (hu) 2002-04-29
NO20013154D0 (no) 2001-06-22
EP1140209A1 (en) 2001-10-10
KR100736298B1 (ko) 2007-07-06
CZ20012330A3 (cs) 2002-01-16
EP1935435A3 (en) 2009-01-21
NO322551B1 (no) 2006-10-23
EP1140209B1 (en) 2008-08-20
CA2355888A1 (en) 2000-07-06
EP1935435B1 (en) 2017-09-06
MXPA01006344A (es) 2002-06-04
EP1935435A2 (en) 2008-06-25
HU228048B1 (en) 2012-09-28
JP4733271B2 (ja) 2011-07-27
AU1980700A (en) 2000-07-31
JP2002533420A (ja) 2002-10-08
WO2000038738A1 (en) 2000-07-06
ATE405296T1 (de) 2008-09-15
KR20010099889A (ko) 2001-11-09
DE69939398D1 (de) 2008-10-02
RU2004127136A (ru) 2006-02-27
NO20013154L (no) 2001-08-23
ITMI982802A1 (it) 2000-06-23
RU2250765C2 (ru) 2005-04-27
IT1304501B1 (it) 2001-03-19
CN1263515C (zh) 2006-07-12
RU2395490C2 (ru) 2010-07-27
CN1854122A (zh) 2006-11-01
CA2355888C (en) 2009-02-24
HUP0104715A3 (en) 2005-11-28
US6461588B1 (en) 2002-10-08
HK1042432B (zh) 2007-01-26
AU773876B2 (en) 2004-06-10
PL349488A1 (en) 2002-07-29
HK1042432A1 (en) 2002-08-16
IL143730A (en) 2007-09-20
IL143730A0 (en) 2002-04-21
CN100450996C (zh) 2009-01-14
ZA200104820B (en) 2002-06-13
CZ302195B6 (cs) 2010-12-08

Similar Documents

Publication Publication Date Title
PL196474B1 (pl) Zastosowanie chelatowych kompleksów bitriwartościowych paramagnetycznych jonów metali do wytwarzania diagnostycznych preparatów do wytwarzania obrazów układu krwi w ciele człowieka i zwierząt przy pomocy jądrowego rezonansu magnetycznego
JP4108120B2 (ja) 胆汁酸抱合体、それらの金属錯体との誘導体、及び関連する使用方法
JP5052726B2 (ja) 金属イオンキレートとの胆汁酸複合体及びその使用
WO2000030688A2 (en) Amphipatic polycarboxylic chelates and complexes with paramagnetic metals as mri contrast agents
JPH09503500A (ja) ジキレート化剤としてのポリアザシクロアルカン
KR100376950B1 (ko) 대환식킬레이트제,이들의킬레이트및진단분야에서의이의용도
KR20030022381A (ko) 극성 라디칼과의 퍼플루오로알킬 함유 착물, 이의 제조방법 및 용도