PL194065B1

PL194065B1 - Zespolony zawór wielofunkcyjny

Info

Publication number: PL194065B1
Application number: PL00351740A
Authority: PL
Inventors: Ehud Orenstein; Zohar Moalem; Yoav Livne; Vladimir Olchinski
Original assignee: Raval Agriculture Coop Soc Ltd
Priority date: 1999-03-11
Filing date: 2000-02-03
Publication date: 2007-04-30
Also published as: HU224900B1; ES2253203T3; CZ297228B6; RU2245474C2; IL128937A; CA2365988A1; PL351740A1; US6564821B1; SK12712001A3; IL128937A0; HUP0200279A2; MXPA01009169A; DE60025329D1; JP4643013B2; SK286481B6; ATE315194T1; KR20020001756A; EP1161634A1; CN1180192C; KR100779316B1

Abstract

1. Zespolony zawór wielofunkcyjny spelniajacy role zaworu przeciwwylewowego, przeciwprzepelnieniowego oraz odpowietrza- jacego, zlozony z obudowy, wewnatrz której jest utworzona komora, zaopatrzona w jeden lub wiecej otworów wlotowych paliwa i pola- czona w swej górnej czesci z otworem wylotowym paliwa, którego obrzeze tworzy gniazdo zaworu oraz z osadzonego przesuwnie w tej komorze zespolu zaworowo-plywakowego, skladajacego sie z czlonu pierwszego stopnia, stanowiacego zawór i zaopatrzonego w swej dolnej czesci w szczelinowy otwór wlotowy, zas w górnej czesci w otwór wylotowy paliwa oraz z czlonu drugiego stopnia stanowiacego plywak, wyposazony w elastyczny, membranowy pasek zamocowany jednym swym koncem do górnej scianki tego czlonu i przylegajacy do szczelinowego otworu wlotowego czlonu pierwszego stopnia, przy czym czlon pierwszego stopnia jest prze- mieszczany w kierunku osiowym miedzy swym polozeniem wyj- sciowym, w którym jego stozkowa koncówka uszczelnia otwór wylotowy w obudowie, laczac go z otworem wlotowym czlonu pierwszego stopnia, a polozeniem koncowym, w którym jest od niego odsuniety, zas czlon drugiego stopnia jest przemieszczany w kierunku osiowym miedzy swym polozeniem wyjsciowym, w którym membranowy pasek zamyka otwór wlotowy czlonu pierwszego stopnia, a polozeniem koncowym, w którym pasek membranowy jest odsuniety od szczelinowego otworu wlotowego i calkowicie otwiera ten otwór, znamienny tym, ze ………………………………... PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest zespolony zawór wielofunkcyjny, przeznaczony zwłaszcza do zbiorników paliwowych pojazdów mechanicznych i spełniający rolę zaworu przeciwwylewowego, przeciwprzepełnieniowego oraz odpowietrzającego. Zawór złożony jest z obudowy, wewnątrz której jest utworzona komora, zaopatrzona w jeden lub więcej otworów wlotowych paliwa i połączona w swej górnej części z otworem wylotowym, którego obrzeże tworzy gniazdo zaworu oraz z osadzonego przesuwnie w tej komorze zespołu zaworowo-pływakowego, składającego się z członu pierwszego stopnia, stanowiącego zawór i zaopatrzonego w swej dolnej części w szczelinowy otwór wlotowy, zaś w górnej części w otwór wylotowy paliwa oraz z członu drugiego stopnia stanowiącego pływak, wyposażony w elastyczny, membranowy pasek zamocowany jednym swym końcem do górnej ścianki tego członu i przylegający do szczelinowego otworu wlotowego członu pierwszego stopnia, przy czym człon pierwszego stopnia jest przemieszczany w kierunku osiowym między swym położeniem wyjściowym, w którym jego stożkowa końcówka uszczelnia otwór wylotowy w obudowie, łącząc go z otworem wlotowym członu pierwszego stopnia, a położeniem końcowym, w którym jest od niego odsunięty, zaś człon drugiego stopnia jest przemieszczany w kierunku osiowym między swym położeniem wyjściowym, w którym membranowy pasek zamyka otwór wlotowy członu pierwszego stopnia, a położeniem końcowym, w którym pasek membranowy jest odsunięty od szczelinowego otworu wlotowego i całkowicie otwiera ten otwór.

Ze stanu techniki znane są różne rozwiązania konstrukcyjne zaworów przeznaczonych do zbiorników paliwowych pojazdów mechanicznych.

Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych AP nr US 5 738 132 znany jest zawór odpowietrzający i przeciwwylewowy, czyli zapobiegający wyciekowi paliwa ze zbiornika po wywróceniu się pojazdu, złożony z obudowy zaopatrzonej w szczelinowe otwory wlotowy i wylotowy oraz z umieszczonego wewnątrz niej pływaka przemieszczanego w kierunku osiowym zaworu między otworem wlotowym i wylotowym. W pobliżu otworu wylotowego znajduje się giętka membrana w postaci taśmy, zamykająca szczelinowy otwór wlotowy, oraz sprężyna przesuwająca pływak w kierunku osiowym do góry. Działająca na pływak siła sprężystości sprężyny oraz siła parcia przepływającego paliwa dociska tę membranę do otworu wylotowego, natomiast siła ciężkości pływaka powoduje stopniowe i powolne otwarcie otworu wylotowego. Natomiast działanie sprężyny i siły parcia powoduje stosunkowo szybkie przemieszczanie się pływaka oraz zamknięcie otworu wylotowego i uszczelnienie go przez elastyczną membranę dociskaną do tego otworu siłą sprężyny i parcia. Jednakże, zwłaszcza przy dużych ciśnieniach, odsunięcie membrany zamykającej otwór wylotowy w położenie otwarte jest odpowiednio opóźnione, a ponadto zawory tego typu nie nadają się do usuwania oparów benzyny, zwłaszcza przy dużych szybkościach przepływu.

Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych AP nr US 5 762 090 znany jest zawór przeciwprzepełnieniowy złożony z obudowy, zaopatrzonej w dolnym końcu w otwór wlotowy, zaś na górnym końcu w otwór wylotowy, oraz z pływaka osadzonego w obudowie i przemieszczanego osiowo wewnątrz niej. Pływak jest na swym dolnym końcu zaopatrzony w drugi otwór wlotowy, a w pobliżu swego górnego końca - w drugi otwór wylotowy. Zawór jest ponadto wyposażony w element uszczelniający, znajdujący się w górnym końcu pływaka oraz w znajdujący się wewnątrz obudowy element dociskający, przeznaczony do dociśnięcia pływaka do otworu wylotowego obudowy. Siły sprężystości elementu dociskającego oraz siły parcia przepływającego paliwa działające na pływak zaworu powodują jego podniesienie i zamknięcie otworu wylotowego w obudowie, zaś działająca na pływak siłą ciężkości dąży do odsunięcia go od tego otworu wylotowego i otwarcia zaworu. Zawór ten jest ponadto wyposażony w element ograniczający wlot płynu do pływaka, przy czym podniesienie poziomu paliwa w zbiorniku powoduje równocześnie podniesienie poziomu paliwa w kadłubie zaworu, a w następstwie podniesienie pływaka w położenie zamknięte. Element ograniczający wlot paliwa otwiera się niezwłocznie po rozpoczęciu ruchu pojazdu.

Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych AP nr US 5 755 252 znany jest zawór odcinający zbiorników paliwowych sterowany poziomem paliwa w zbiorniku i równocześnie zapewniający odpływ par paliwa do pojemnika odzyskowego. Ponadto zawór ten umożliwia w końcowej fazie tankowania utworzenie w zbiorniku paliwa stopniowanego ciśnienia, powodującego dwustopniowe zamykanie zaworu znajdującego się na wylocie przewodu zasilającego dystrybutora paliwa, przy czym w drugim stopniu zamykania, po osiągnięciu przez paliwo górnego umownego poziomu w zbiorniku, następuje całkowite zamknięcie zaworu. Górny człon zamykający zaworu, umieszczony w zewnętrznej klatce

PL 194 065 B1 połączonej z pływakiem, jest dociskany sprężyną do uszczelki znajdującej się na obrzeżu otworu wylotowego, przy czym w pierwszej fazie działania zamyka on taki przekrój otworu wylotowego, aby pozostawić możliwość odpływu par paliwa przez otwór o mniejszym przekroju znajdujący się w górnym członie zamykającym zaworu. Powstały w zbiorniku wzrost ciśnienia uruchamia zamykanie zaworu na wylocie przewodu zasilającego dystrybutora, zaś po nieznacznym przekroczeniu przez paliwo jego górnego poziomu w zbiorniku, występ na górnej powierzchni pływaka dociska umieszczony w połączonej z pływakiem klatce dolny człon zamykający do powierzchni górnego członu zamykającego zaworu, zamykając szczelnie znajdujący się w tym członie otwór o niewielkiej średnicy. Powstały w zbiorniku dodatkowy wzrost ciśnienia powoduje zadziałanie drugiego stopnia zamykania zaworu na wylocie przewodu zasilającego dystrybutora i całkowite zakończenie tankowania. Obydwa człony zamykające są zaopatrzone w ograniczniki powodujące połączenie z pływakiem niezależnie od poziomu paliwa w zbiorniku. W dolnym położeniu pływaka sprężyna dociska górny człon zamykający do jednego z tych ograniczników, zaś w górnym położeniu pływaka dociska górny człon zamykający do otworu wylotowego zaworu.

Niedogodnością tego zaworu jest jego skomplikowana budowa wymagająca bardzo dokładnego wykonania jego poszczególnych części oraz możliwość zakłócenia jego działania nawet przez bardzo niewielkie zanieczyszczenia paliwa.

Celem wynalazku jest opracowanie takiego wielofunkcyjnego zaworu, stosowanego zwłaszcza w zbiornikach paliwowych pojazdów mechanicznych, który będzie dostosowany do pełnienia równocześnie funkcji zaworu przeciwprzepełnieniowego, zaworu odzyskiwania oparów, zaworu przeciwwylewowego, zaworu odpowietrzającego ograniczającego napełnianie, zaworu odzyskiwania oparów podczas tankowania oraz zaworu odpowietrzającego. Ponadto przemieszczanie się pływaka w położenie zamknięte zaworu nie może wytwarzać ciśnieniowej fali uderzeniowej wewnątrz zbiornika, zaś otwarcie zaworu winno być możliwe nawet przy stosunkowo dużych ciśnieniach.

Cel ten zrealizowano w zespolonym zaworze wielofunkcyjnym według wynalazku, pełniącym rolę zaworu przeciwwylewowego, przeciwprzepełnieniowego oraz odpowietrzającego, który charakteryzuje się tym, że jest wyposażony w układ elementów sprzęgających człon pierwszego stopnia i człon drugiego stopnia na określonym odcinku ich ruchu osiowego, przy czym człon pierwszego stopnia jest wyposażony przynajmniej w jedno skierowane do dołu ramię, współpracujące przynajmniej z jednym prostokątnym wycięciem w członie drugiego stopnia, przy czym szerokość ramienia jest nieco mniejsza od szerokości prostokątnego wycięcia, umożliwiając wzajemne przesunięcie osiowe członu pierwszego stopnia względem członu drugiego stopnia, a ponadto ramię jest zaopatrzone w zaczep współpracujący z zaczepem, znajdującym się w górnej części prostokątnego wycięcia członu drugiego stopnia i ograniczający wzajemny ruch osiowy obu tych członów.

Długość ramienia z zaczepem jest korzystnie tak dobrana, aby w położeniu wyjściowym członu pierwszego stopnia sprzężony z tym zaczepem przez inny zaczep człon drugiego stopnia opierał się o podstawę członu zamykającego.

Obudowa zaworu według wynalazku jest zaopatrzona przynajmniej w jeden otwór wlotowy względnie w układ symetrycznie rozmieszczonych na jej obwodzie otworów wlotowych, przy czym górne obrzeże tego otworu wlotowego odpowiada maksymalnemu poziomowi paliwa w zbiorniku.

Otwór wlotowy obudowy zaworu ma korzystnie w przekroju prostopadłym do osi tego otworu kształt koła współosiowego względem stożkowej końcówki członu pierwszego stopnia, zaopatrzonej w otwór wylotowy.

Ruch osiowy członu pierwszego stopnia jest ograniczony od dolnego położenia wyjściowego tego członu, w którym stożkowa końcówka z otworem wylotowym znajduje się poniżej gniazda otworu wylotowego w obudowie, zaś szczelinowy otwór wlotowy jest zamknięty przez dociśnięty do niego nachyloną powierzchnią członu drugiego stopnia membranowy pasek zamykający - do górnego położenia końcowego, w którym otwór wylotowy jest zamknięty dociśniętym do jego obrzeża członem uszczelniającym, zaś szczelinowy otwór wlotowy jest otwarty.

Człon pierwszego stopnia jest zaopatrzony w człon uszczelniający, korzystnie w postaci talerza zaopatrzonego pośrodku w wystającą z niego tuleję, nasadzaną na podstawę stożkowej końcówki i zamykający otwór wylotowy obudowy zaworu jedynie w górnym końcowym położeniu członu pierwszego stopnia, przy czym otwór wylotowy obudowy oraz otwór wylotowy stożkowej końcówki członu pierwszego stopnia zwężają się w kierunku do góry.

Wewnątrz komory obudowy znajduje się sprężyna śrubowa, przesuwająca człon drugiego stopnia w położenie wyjściowe.

PL 194 065 B1

Szczelinowy otwór wlotowy członu pierwszego stopnia jest korzystnie nachylony względem podłużnej osi obudowy zaworu.

Człon drugiego stopnia jest zaopatrzony na swej górnej powierzchni w występ z nachyloną powierzchnią, na której jest osadzony membranowy pasek zamykający, przy czym kąt nachylenia powierzchni do podłużnej osi obudowy jest równy kątowi nachylenia szczelinowego otworu wlotowego członu pierwszego stopnia do podłużnej osi obudowy.

Obudowa zaworu według wynalazku jest korzystnie zaopatrzona w swej górnej części w kołnierz do osadzania zaworu w zbiorniku.

Badania eksploatacyjne zespolonego zaworu wielofunkcyjnego według wynalazku wykazały, że z powodzeniem spełnia on wszystkie powierzone mu funkcje, zabezpieczając zbiornik paliwa w pojeździe mechanicznym przed przepełnieniem, przed wylaniem w czasie jego przewrócenia lub przechylenia oraz umożliwiającego odpowietrzanie oraz odzyskiwanie oparów podczas tankowania zbiornika. Stosunkowo prosta budowa zaworu zapewnia pewność jego funkcjonowania oraz stosunkowo długą żywotność.

Zespolony zawór wielofunkcyjny według wynalazku jest uwidoczniony w przykładowym rozwiązaniu konstrukcyjnym na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia zawór z jego rozsuniętymi częściami składowymi, w widoku perspektywicznym; fig. 2 - zawór osadzony w zbiorniku paliwa, w położeniu całkowicie otwartym, w przekroju osiowym; fig. 3 - zawór według fig. 2 w trakcie napełniania zbiornika paliwem, w przekroju osiowym; fig. 4 - zawór według fig. 2 w położeniu zamkniętym, w przekroju osiowym; fig. 5 - zawór według fig. 2 w czasie pierwszego etapu otwierania, w przekroju osiowym; fig. 6 zawór według fig. 2 w położeniu, w którym człon pierwszego stopnia znajduje się w swym dolnym położeniu, natomiast człon drugiego stopnia w położeniu nieco uniesionym nad podstawę członu zamykającego -w przekroju osiowym, a fig. 7 - zawór według fig. 2, w którym obydwa człony pierwszego i drugiego stopnia znajdują się w swym najniższym położeniu.

Zespolony zawór wielofunkcyjny 10 według wynalazku, przedstawiony na fig. 1 do 7, złożony jest z cylindrycznej obudowy 12, zaopatrzonej w swej górnej części w kołnierz 14, służący do zamocowania zaworu 10 do zbiornika paliwowego 16, z zespołu zaworowo-pływakowego 30, składającego się z członu 32 pierwszego stopnia oraz z oddzielonego od niego za pomocą membranowego paska zamykającego 66 członu 34 drugiego stopnia, stanowiącego pływak i zaopatrzonego w sprężynę śrubową 86, oraz z członu zamykającego 80 (fig. 1). Po przymocowaniu kołnierza 14 obudowy 12 zaworu 10 do zewnętrznej powierzchni zbiornika paliwowego 16 pojazdu mechanicznego, na przykład przez zgrzewanie, zawór 10 pozostaje wewnątrz zbiornika 16, przy czym z otworem wylotowym 22 w obudowie 12 zaworu 10 jest połączony przewód wylotowy 23, doprowadzający paliwo do silnika.

Wewnątrz obudowy 12 zaworu 10 znajduje się komora 18, zaopatrzona w swej dolnej części w układ otworów wlotowych 20 oraz w znajdujący się w jej górnej części otwór wylotowy 22, na którego obrzeżu znajduje się stożkowe gniazdo 24 zaworu. Na swym dolnym obrzeżu obudowa 12 jest zaopatrzona w zagłębienia 21, współpracujące z występami 82 członu zamykającego 80.

Zespół zaworowo-pływakowy 30 zaworu 10 jest wyposażony w człon 32 pierwszego stopnia, stanowiący zawór oraz w człon 34 drugiego stopnia, stanowiący pływak. Człon 32 pierwszego stopnia jest zakończony u góry stożkową końcówką 35 z otworem wylotowym 36 i połączony ze szczelinowym otworem wlotowym 40, nachylonym pod kątem ostrym względem osi zaworu. Człon 32 pierwszego stopnia jest ponadto wyposażony w trzy skierowane promieniowo do dołu ramiona 42 w postaci płaskich nóżek zakończonych zaczepami 46 oraz w trzy znajdujące się nad tymi ramionami 42 łukowe szczeliny 47. Na stożkowej końcówce 35 członu 32 jest osadzony sprężysty człon uszczelniający 50, mający postać talerza połączonego z wystającą z jego środka tuleją. Człon uszczelniający 50 służy do uszczelniania gniazda 24 obudowy 12 zaworu 10.

Człon 34 drugiego stopnia ma postać dwuściennego pływaka, zaopatrzonego w dolnej części w walcowe gniazdo 56 na sprężynę śrubową 86 i zamkniętego od dołu pokrywką 58. Ścianka górna 60 członu 34 drugiego stopnia jest zaopatrzona w wystający z jej powierzchni występ z nachyloną powierzchnią 62, przy czym kąt nachylenia tej powierzchni 62 do osi zaworu jest równy kątowi nachylenia powierzchni otworu wlotowego 40 członu 32 pierwszego stopnia do osi zaworu 10. Na nachylonej powierzchni 62 jest osadzony giętki membranowy pasek zamykający 66. Człon 34 drugiego stopnia jest ponadto zaopatrzony w trzy podłużne prostokątne wycięcia 70, równoległe do jego osi, zakończone u góry zaczepami 71, współpracującymi z zaczepami 46 ramion 42 oraz w łukowe występy 72, wchodzące do łukowych szczelin 47 członu 32 pierwszego stopnia.

PL 194 065 B1

Po zmontowaniu zaworu 10 zaczepy 46 ramion 42 członu 32 pierwszego stopnia wchodzą w podłużne, prostokątne wycięcia 70 członu 34 drugiego stopnia i zahaczają o zaczepy 71 na górnym obrzeżu tych wycięć 70, natomiast łukowe występy 72 członu 32 wchodzą w łukowe szczeliny 47 członku 34 drugiego stopnia. Obydwa te człony 32 i 34 otrzymanego dwustopniowego zespołu zaworowo-pływakowego 30 mogą być względem siebie przesuwane w kierunku osiowym na ograniczoną odległość, równą długości ramion 42, przy czym ich wzajemny obrót jest ograniczony jedynie tolerancją wykonawczą, aby nachylona powierzchnia 62 i dociskany nią membranowy pasek zamykający 66 były dopasowane do kąta nachylenia szczelinowego otworu wlotowego 40 członu 32 pierwszego stopnia. Cały zespół zaworowo-pływakowy 30 jest wkładany do wnętrza obudowy 12 zaworu 10 i po osadzeniu sprężyny śrubowej 86 w walcowym gnieździe 56 członu 34 drugiego stopnia, zostaje zamknięty od dołu przez człon zamykający 80, którego występy 82 zatrzaskują się w zagłębieniach 21 obudowy 12.

Człon zamykający 80 jest otwarty od góry, umożliwiając swobodny przepływ ośrodka między zespołem zaworowo-pływakowym 30 a komorą 18 obudowy 12.

Działanie zaworu 10 według wynalazku jest następujące. Na fig. 2 przedstawiono zawór w położeniu całkowicie otwartym, bowiem poziom 90 paliwa wewnątrz zbiornika 16 znajduje się poniżej dna zaworu 10. W wyniku działania siły ciężkości członów 32 i 34 zajmują one swe dolne położenia, będąc jedynie pod działaniem sprężyny śrubowej 86. W tym położeniu opary paliwowe przepływają swobodnie przez układ otworów wlotowych 20 do komory 18 obudowy 12 i są odprowadzane przez otwór wylotowy 22 i przewód wylotowy 23 do urządzenia zbierającego opary.

Należy zaznaczyć, że układ otworów wlotowych 20 i otwór wylotowy 22 mają na tyle duży przekrój, że umożliwiają przepływ oparów nawet przy stosunkowo dużych szybkościach przepływu paliwa, co jest niezwykle istotne podczas tankowania zbiornika 16 pojazdu.

Figura 3 przedstawia zbiornik 16 i zawór 10 w czasie tankowania. Paliwo jest wlewane do zbiornika 16 przez przewód doprowadzający 85. Gdy poziom 90 paliwa podniesie się tak, że wpłynie ono przez układ otworów wlotowych 20 do komory 18 obudowy 12 zaworu 10, siła rozprężającej się sprężyny śrubowej 86, oddziałująca na człon 34 drugiego stopnia, oraz parcie paliwa spowodują podniesienie członu 32 pierwszego stopnia i jego niewielkie przesunięcie względem członu 34 drugiego stopnia, pozostawiając otwarty otwór wlotowy 22, lecz przy zmniejszonej o około 50% powierzchni jego przekroju czynnego.

W tym pierwszym etapie zamykania zaworu 10 nie jest możliwe powstanie fali uderzeniowej w czasie, gdy obydwa człony 32 i 34 zostają przesunięte w położenie zamknięte, bowiem we wnętrzu zbiornika 16 tworzy się nadciśnienie, które zamyka zawór spustowy nieuwidocznionego na rysunku urządzenia tankującego paliwo przez przewód doprowadzający 85.

W położeniu przedstawionym na fig. 4 poziom paliwa, które wpłynęło do komory 18 zaworu 10 spowodował podniesienie zespołu zaworowo-pływakowego 30 w jego najwyższe położenie, w którym stożkowa końcówka 35 członu 32 pierwszego stopnia całkowicie weszła do wnętrza otworu wylotowego 22 obudowy 12, powodując zamknięcie i uszczelnienie gniazda 24 przez człon uszczelniający 50 oraz równocześnie zamknięcie i uszczelnienie otworu wlotowego 40 członu 32 pierwszego stopnia przez membranowy pasek zamykający 66. Zawór jest w tym położeniu szczelnie zamknięty, uniemożliwiając zarówno przepływ ciekłego paliwa, jak i jego oparów przez otwór wylotowy 22.

W położeniu zaworu 10 po zatankowaniu paliwa, przedstawionym na fig. 5, jego poziom w komorze 18 nieznacznie opadł, umożliwiając przemieszczanie się członu 34 drugiego stopnia w swe dolne położenie, w czasie którego membranowy pasek zamykający 66 odsuwa się od szczelinowego otworu wlotowego 40 członu 32 pierwszego stopnia, bowiem ciężar członu 34 drugiego stopnia jest wobec braku sił parcia większy od skierowanej do góry siły oddziaływania ściśniętej sprężyny śrubowej 86. Otwieranie otworu wlotowego 40 następuje również wtedy, kiedy w zbiorniku 16 wytworzyło się stosunkowo duże ciśnienie, oddziałujące na górną powierzchnię członu 34 drugiego stopnia, ułatwiając jego przesunięcie się do dołu. Jednakże w miarę opadania człon 34 drugiego stopnia odsuwa spoczywający na nachylonej powierzchni 62 membranowy pasek zamykający 66 od szczelinowego otworu wlotowego 40 członu 32 pierwszego stopnia, przy czym ciśnienie wewnątrz zbiornika 16 stopniowo zmniejsza się (fig. 6) w jego położeniu, w którym zaczepy 46 ramion 42 członu 32 pierwszego stopnia zazębiają się o zaczepy 71, znajdujące się nad podłużnymi wycięciami 70 członu 34 drugiego stopnia, następuje przesuwanie się do dołu również członu 32 pierwszego stopnia (fig. 7).

Należy zaznaczyć, że kiedy ciśnienie w zbiorniku 16 spada, a człon 32 pierwszego stopnia odsunął się od otworu wylotowego 22 obudowy 12, a równocześnie człon uszczelniający 50 odsunął się

PL 194 065 B1 od gniazda 24 zaworu, wówczas człon 32 pierwszego stopnia przemieszcza się do swego położenia wyjściowego przedstawionego na fig. 1.

Opisany zawór według wynalazku automatycznie zamyka się w przypadku wywrócenia się pojazdu, bowiem zespół zaworowo-pływakowy 30 pod działaniem swej siły ciężkości zamyka otwór wylotowy 22, zapobiegając wyciekowi paliwa ze zbiornika 16.

Przedstawione w niniejszym opisie przykładowe rozwiązanie konstrukcyjne zaworu niczym nie ogranicza wynalazku, bowiem możliwe są również jego różne odmiany i modyfikacje.

Claims

1. Zespolony zawór wielofunkcyjny spełniający rolę zaworu przeciwwylewowego, przeciwprzepełnieniowego oraz odpowietrzającego, złożony z obudowy, wewnątrz której jest utworzona komora, zaopatrzona w jeden lub więcej otworów wlotowych paliwa i połączona w swej górnej części z otworem wylotowym paliwa, którego obrzeże tworzy gniazdo zaworu oraz z osadzonego przesuwnie w tej komorze zespołu zaworowo-pływakowego, składającego się z członu pierwszego stopnia, stanowiącego zawór i zaopatrzonego w swej dolnej części w szczelinowy otwór wlotowy, zaś w górnej części w otwór wylotowy paliwa oraz z członu drugiego stopnia stanowiącego pływak, wyposażony w elastyczny, membranowy pasek zamocowany jednym swym końcem do górnej ścianki tego członu i przylegający do szczelinowego otworu wlotowego członu pierwszego stopnia, przy czym człon pierwszego stopnia jest przemieszczany w kierunku osiowym między swym położeniem wyjściowym, w którym jego stożkowa końcówka uszczelnia otwór wylotowy w obudowie, łącząc go z otworem wlotowym członu pierwszego stopnia, a położeniem końcowym, w którym jest od niego odsunięty, zaś człon drugiego stopnia jest przemieszczany w kierunku osiowym między swym położeniem wyjściowym, w którym membranowy pasek zamyka otwór wlotowy członu pierwszego stopnia, a położeniem końcowym, w którym pasek membranowy jest odsunięty od szczelinowego otworu wlotowego i całkowicie otwiera ten otwór, znamienny tym, że jest wyposażony w układ elementów sprzęgających człon pierwszego stopnia (32) i człon drugiego stopnia (34) na określonym odcinku ich ruchu osiowego, przy czym człon pierwszego stopnia (32) jest wyposażony przynajmniej w jedno skierowane do dołu ramię (42), współpracujące przynajmniej z jednym prostokątnym wycięciem (70) w członie drugiego stopnia (34), przy czym szerokość ramienia (42) jest nieco mniejsza od szerokości prostokątnego wycięcia (70), umożliwiając wzajemne przesunięcie osiowe członu pierwszego stopnia (32) względem członu drugiego stopnia (34), a ponadto ramię (42) jest zaopatrzone w zaczep (46) współpracujący z zaczepem (71), znajdującym się w górnej części prostokątnego wycięcia (70) członu drugiego stopnia (34) i ograniczający wzajemny ruch osiowy obu tych członów (32) i (34).

2. Zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że długość ramienia (42) z zaczepem (46) jest tak dobrana, aby w położeniu wstępnym członu pierwszego stopnia (32) sprzężony z tym zaczepem (46) przez zaczep (71) człon drugiego stopnia (34) opierał się o podstawę członu zamykającego (80).

3. Zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że jego obudowa (12) jest zaopatrzona przynajmniej w jeden otwór wlotowy (20) względnie w układ symetrycznie rozmieszczonych na jej obwodzie otworów wlotowych (20), przy czym górne obrzeże tego otworu wlotowego (20) odpowiada maksymalnemu poziomowi paliwa w zbiorniku (16).

4. Zawór według zastrz. 3, znamienny tym, że otwór wlotowy (22) obudowy (12) zaworu ma w przekroju prostopadłym do osi tego otworu kształt koła współosiowego względem stożkowej końcówki (35) członu pierwszego stopnia (32), zaopatrzonej w otwór wylotowy (36).

5. Zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że ruch osiowy członu pierwszego stopnia (23) jest ograniczony od dolnego położenia wyjściowego tego członu, w którym stożkowa końcówka (35) z otworem wylotowym (36) znajduje się poniżej gniazda (24) otworu wylotowego (22) w obudowie (12), zaś szczelinowy otwór wlotowy (40) jest zamknięty przez dociśnięty do niego nachyloną powierzchnią (62) członu drugiego stopnia (34) membranowy pasek zamykający (66) do górnego położenia końcowego, w którym otwór wylotowy (22) jest zamknięty dociśniętym do jego obrzeża członem uszczelniającym (50), zaś szczelinowy otwór wlotowy (40) jest otwarty.

6. Zawór według zastrz. 5, znamienny tym, że jego człon pierwszego stopnia (32) jest zaopatrzony w człon uszczelniający (50), korzystnie w postaci talerza zaopatrzonego pośrodku w wystającą z niego tuleję, nasadzaną na podstawę stożkowej końcówki (35) i zamykający otwór wylotowy (22) obudowy (12) zaworu jedynie w górnym końcowym położeniu członu pierwszego stopnia (32).

PL 194 065 B1

7. Zawór według zastrz. 6, znamienny tym, że otwór wylotowy (22) obudowy (12) oraz otwór wylotowy (36) stożkowej końcówki (35) członu pierwszego stopnia (32) zwężają się w kierunku do góry.

8. Zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że wewnątrz komory (18) obudowy (12) znajduje się sprężyna śrubowa (86), przesuwająca człon drugiego stopnia (34) w położenie wyjściowe.

9. Zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że szczelinowy otwór wlotowy (40) członu pierwszego stopnia (32) jest nachylony względem podłużnej osi obudowy (12) zaworu.

10. Zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że człon drugiego stopnia (34) jest zaopatrzony na swej górnej powierzchni w występ z nachyloną powierzchnią (62), na której jest osadzony membranowy pasek zamykający (66), przy czym kąt nachylenia powierzchni (62) do podłużnej osi obudowy (12) jest równy kątowi nachylenia szczelinowego otworu wlotowego (40) członu pierwszego stopnia (32) do podłużnej osi obudowy (12).

11. Zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że jego obudowa (12) jest zaopatrzona w swej górnej części w kołnierz (14) do osadzania zaworu w zbiorniku.