PL188259B1

PL188259B1 - Złącze do przewodów płynów

Info

Publication number: PL188259B1
Application number: PL98338417A
Authority: PL
Inventors: Laurens Last
Original assignee: Itsac Nv
Priority date: 1997-07-21
Filing date: 1998-07-07
Publication date: 2005-01-31
Also published as: CA2296605A1; WO1999005446A1; DE69808639D1; KR20010021976A; CN1100958C; AU749987B2; EP0998644A1; NL1006636C2; RU2198121C2; EP1233228A3; EP1233228A2; ATE225918T1; JP4327467B2; JP3411270B2; ES2187039T3; PT998644E; TR200000138T2; AU8245998A; CA2296605C; JP2001511416A

Abstract

1. Zlacze do przewodów plynów majace czesc obejmu- jaca, czesc obejmowana do polaczenia z ta czescia obejmu- jaca oraz zaslepke, przy czym czesc obejmujaca ma korpus z otworem osiowym biegnacym od otworu wejsciowego dla czesci obejmowanej poprzez korpus i z gniazdem, usytu- owanym wokól otworu dla zaslepki do zamykania otworu, w którym to zlaczu otwór w czesci obejmujacej pomiedzy otworem wejsciowym i gniazdem tworzy wystep, zwrócony w kierunku otworu wejsciowego, a zaslepka jest zaopatrzona w co najmniej jedna elastyczna czesc zaczepowa z odpo- wiednia powierzchnia zaczepowa, przy czym czesc zacze- powa pozostaje w pierwszym polozeniu z powierzchnia zaczepowa oparta o wystep, czesc obejmowana zas ma glowice i usytuowane za glowica wglebienie dla czesci zaczepowej zaslepki w stanie wprowadzenia czesci obej- mowanej do otworu, przy czym zaslepka styka sie z czescia obejmowana, znamienne tym, ze w pierwszym polozeniu czesci zaczepowej (40), promieniowo w jej poblizu, pomie- dzy ta czescia zaczepowa i czescia obejmujaca (1) istnieje wolna przestrzen, przy czym czesc zaczepowa (40) zaslep- ki (3), w stanie wprowadzenia czesci obejmowanej (2) do otworu (7) jest wypchnieta przez glowice (23) czesci obej- mowanej (2) z pierwszego polozenia do drugiego polozenia znajdujacego sie dalej w kierunku promieniowym na ze- wnatrz w porównaniu z pierwszym polozeniem, przy czym czesc zaczepowa w stanie po przejsciu za glowice czesci obejmowanej jest przemieszczona elastycznie do wewnatrz do trzeciego polozenia i znajduje sie we wglebieniu (28) czesci obejmowanej, a powierzchnia zaczepowa (45) i wy- step (56) stykaja sie ze soba. FIG . 1 PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest złącze do przewodów płynów, mające część obejmującą, część obejmowaną do połączenia z tą częścią obejmującą oraz zaślepkę, przy czym część obejmująca ma korpus z otworem osiowym biegnącym od otworu wejściowego dla części obejmowanej poprzez korpus i z gniazdem, usytuowanym wokół otworu dla zaślepki do zamykania otworu, w którym to złączu otwór w części obejmującej pomiędzy otworem wejściowym i gniazdem tworzy występ, zwrócony w kierunku otworu wejściowego, a zaślepka jest zaopatrzona w co najmniej jedną elastyczną część zaczepową z odpowiednią powierzchnią zaczepową, przy czym cześć zaczepowa pozostaje w pierwszym położeniu z powierzchnią zaczepową opartą o występ, przy czym część obejmowana ma głowicę i usytuowane za głowicą wgłębienie dla części zaczepowej zaślepki w stanie wprowadzenia części obejmowanej do otworu, przy czym zaślepka styka się z częścią obejmowaną.

Takie złącze jest znane np. z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 445 551. W tym znanym złączu zaślepka ma, na końcu zwróconym w stronę otworu do wprowadzania, szereg zaczepów, które mogą wejść w obwodowy rowek za głowicą części obejmowanej. W swym pierwszym położeniu zaczepy układają się wzdłuż występu w otworze w taki sposób, że głowicę części obejmowanej można wprowadzić do zaślepki, a zaczepy nie dotykają części obejmowanej. Gdy głowicę części obejmowanej wprowadzono do zaślepki i część obejmowaną wciska się dalej w otwór, zaczepy są popychane do wewnątrz i wpadają w rowek za głowicą części obejmowanej.

Zaślepkę wsuwa się do otworu dopóki część zaślepki, która jest zaopatrzona w otworki nie wystaje na zewnątrz otworu. Pozostała część zaślepki pozostaje w otworze.

Aby zapobiec wysunięciu się zaślepki z otworu w kierunku otworu do wprowadzania, znana zaślepka ma obrzeże oporowe w pobliżu końca oddalonego od zaczepów, które spoczywa na obrzeżu oporowym utworzonym przez otwór.

To znane złącze ma liczne wady. Pierwszą wadą jest to, ze znana zaślepka z wystającymi na zewnątrz zaczepami musi być włożona do otworu z otworu do wprowadzania tak, że obrzeże oporowe zaślepki może być tylko nieco większe niż wewnętrzna średnica obrzeża oporowego otworu. W rezultacie zaślepka może wytrzymać tylko niewielkie ciśnienie w kierunku otworu do wprowadzania. Inną wadą jest to, że zaczepy są cienkie i tym samym łatwe do uszkodzenia albo oderwania. Wadą jest również to, że gdy część obejmowaną wprowadza się pod pewnym kątem, zaślepka może być wypchnięta ze swego gniazda, mimo iż nie połączyła się prawidłowo z częścią obejmowaną. Jeżeli w dalszym ciągu część obejmowana będzie pociągnięta do tyłu, zaślepka nie będzie wciągnięta do gniazda i otwór pozostanie otwarty. Dalszą wadą znanego złącza jest to, że zaślepka może łatwo przyjąć ukośne położenie w gnieździe, gdy część obejmowana została wyciągnięta z części obejmującej tak, że zaślepka nie zamyka prawidłowo otworu.

Oprócz tego znane są złącza innego typu, w których zaślepka jest całkowicie uwalniana z otworu w części obejmującej i następnie utrzymuje się na głowicy części obejmowanej. Przykład takiego złącza ujawniono w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5 370 270. To znane złącze ma tę wadę, że wymagana jest zbyt wielka siła osiowa do połączenia części obejmowanej z zaślepką, a następnie do wypchnięcia zaślepki z otworu. Wadą jest również to, że zaślepka jest wypychana z gniazda zanim jeszcze zaślepka i część obejmowana połączą się ze sobą. Pociąga to za sobą konieczność wykonania zaślepki i otworu bez szwów tak, aby zapewnić prawidłowe uszczelnienie pomiędzy otworem i zaślepką, która została wypchnięta z gniazda, co wymaga skomplikowanej formy wtryskowej i podwyższa koszty.

Celem wynalazku było dostarczenie ulepszonego złącza, które zapewniłoby wysoce niezawodne uszczelnienie. Ponadto niniejszy wynalazek ma na celu dostarczenie złącza, które pozwala na prawie nieograniczony dobór siły osiowej wymaganej podczas kolejnych etapów ustanawiania i przerywania połączenia pomiędzy częścią obejmowaną i obejmującą. Niniejszy wynalazek ma specjalnie na celu dostarczenie złącza, w którym z je'dnej strony siła osiowa wymagana do wypchnięcia z otworu zaślepki połączonej z częścią obejmowaną jest zasadniczo tego samego rzędu co siła osiowa wymagana do połączenia części obejmowanej i zaślepki i w którym z drugiej strony zagwarantowane jest, że część obejmowana łączy się z zaślepką zanim zaślepka wyjdzie ze swego gniazda.

188 259

Złącze według wynalazku charakteryzuje się tym, że w pierwszym położeniu części zaczepowej, promieniowo w jej pobliżu, pomiędzy tą częścią zaczepową i częścią obejmującą istnieje wolna przestrzeń, przy czym część zaczepowa zaślepki, w stanie wprowadzenia części obejmowanej do otworu, jest wypchnięta przez głowicę części obejmowanej, z pierwszego położenia do drugiego położenia znajdującego się dalej w kierunku promieniowym na zewnątrz w porównaniu z pierwszym położeniem, przy czym część zaczepowa w stanie po przejściu za głowicę części obejmowanej jest przemieszczona elastycznie do wewnątrz do trzeciego położenia i znajduje się we wgłębieniu części obejmowanej, przy czym powierzchnia zaczepowa i występ stykają się ze sobą. Dzięki temu zapewniono, że zaślepka będzie bardzo mocno trzymana w otworze w chwili gdy część obejmowana łączy się z zaślepką, gwarantując tym samym, że zaślepka najpierw połączy się z częścią obejmowaną, zanim zaślepka wysunie się ze swego gniazda. Wymagana jest tylko niewielka siła działająca na część obejmowaną.

Korzystnie, w części obejmowanej znajduje się wgłębienie z utworzeniem przestrzeni promieniowej pomiędzy częścią zaczepową usytuowaną w swym trzecim położeniu i częścią obejmowaną, przy czym w stanie wprowadzenia części obejmowanej głębiej do otworu część zaczepowa znajduje się poza występem w otworze, a w swym czwartym położeniu część zaczepowa znajduje się dalej do wewnątrz wgłębienia w porównaniu z trzecim położeniem, pod wpływem siły wywieranej na nią przez występ w otworze.

W korzystnym przykładzie wykonania wynalazku, w stanie całkowitego wprowadzenia części obejmowanej do otworu zaślepka jest uwolniona z otworu, przy czym elastyczna część zaczepowa zaślepki zajmuje trzecie położenie poza otworem.

Ponadto, korzystnie otwór części obejmującej ma, na końcu zwróconym w kierunku od otworu wejściowego, powierzchnię przejściową zbieżną do wewnątrz w kierunku otworu wejściowego, chwytaną przez część zaczepową, przy czym w stanie, gdy zaślepka znajduje się w otworze część zaczepowa zajmuje czwarte położenie.

Co najmniej jedną część zaczepową stanowi promieniowo ściśliwy i rozszerzalny kołnierz w kształcie pierścienia na końcu zaślepki, zwrócony w stronę otworu wejściowego.

W kolejnym przykładzie wykonania wynalazku okazało się korzystne rozwiązanie, w którym zaślepka ma komorę do przyjęcia głowicy uformowanej na wolnym końcu części obejmowanej, przy czym ta komora jest ograniczona ścianką pierścieniową oraz ścianką końcową i jest otwarta w kierunku otworu wejściowego.

Ponadto, korzystnie część zaczepowa ma powierzchnię wewnętrzną zbieżną do środka, która łączy się z nachyloną na zewnątrz powierzchnią oporową, która z kolei łączy się z powierzchnią wewnętrzną ścianki pierścieniowej, ograniczającej komorę w zaślepce, a głowica części obejmowanej ma powierzchnię mocującą dla wewnętrznej powierzchni kołnierza, zbieżną do środka w kierunku wolnego końca głowicy, przy czym średnica głowicy pomiędzy powierzchnią mocującą i jej wolnym końcem jest co najwyżej równa najmniejszej średnicy powierzchni mocującej.

Najmniejsza średnica powierzchni mocującej głowicy w korzystnym przykładzie wykonania wynalazku jest mniejsza niż najmniejsza średnica powierzchni wewnętrznej kołnierza, przy czym kąt stożka wewnętrznej powierzchni kołnierza jest większy niż odpowiedni kąt powierzchni mocującej części obejmowanej.

Okazało się korzystne, aby przejście pomiędzy powierzchnią wewnętrzną i powierzchnią oporową zaślepki, patrząc w kierunku wprowadzania, znajdowało się osiowo z przodu występu w otworze części obejmującej, gdy zaślepka znajduje się w swoim gnieździe.

Zgodnie z dalszym przykładem realizacji wynalazku część zaczepowa ma powierzchnię stożkową zbieżną w kierunku na zewnątrz, która łączy się z pierścieniową powierzchnią zaczepową, zbieżną w kierunku do wewnątrz, która z kolei łączy się z powierzchnią zewnętrzną ścianki pierścieniowej, ograniczającej komorę w zaślepce.

Korzystnie, występ w otworze widziany w kierunku wprowadzania części obejmowanej, jest stożkowaty do wewnątrz, a powierzchnia zaczepowa jest ukształtowana jako dopełniająca w pierwszym położeniu powierzchni zaczepowej.

188 259

Część obejmowana zgodnie z kolejnym przykładem wykonania wynalazku ma powierzchnię oporową w tylnym końcu głowicy połączoną funkcjonalnie ze stożkową w kierunku na zewnątrz powierzchnią oporową w zaślepce.

Otwór, widziany w kierunku wprowadzania, ma powierzchnię uszczelniającą na końcu zwróconym od otworu wejściowego, która jest połączona z powierzchnią przejściową i jest zasadniczo walcowa, a zaślepka na swym obwodzie ma co najmniej jedno wystające na zewnątrz zgrubienie uszczelniające.

Ponadto, korzystnie głowica części obejmowanej ma co najmniej jeden rowek, biegnący od jej wolnego końca i kończący się za głowicą.

Głowica na swym końcu ma zasadniczo walcowy występ, a końcowa ścianka zaślepki ma dodatkowe wgłębienie walcowe dla tego walcowego występu.

Ponadto, korzystne jest, gdy głowica części obejmowanej jest na stałe połączona z zaślepką

Zgodnie z kolejnym przykładem wykonania wynalazku zaślepka jest połączona z częścią obejmującą za pomocą co najmniej jednego elementu usytuowanego poza otworem.

Korzystnie, złącze obejmuje elementy mocujące, utrzymujące część obejmowaną względem części obejmującej w położeniu, w którym część obejmowana jest usytuowana w otworze części obejmującej, przy czym elementy mocujące są usuwalne lub blokowalne dla wprowadzenia części obejmowanej głębiej do otworu.

Korzystnie, elementy mocujące stanowi odejmowany pierścień pomiędzy częścią obejmowaną i obejmującą.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schematycznie, częściowo w postaci przekroju poprzecznego, części korzystnej postaci złącza według wynalazku, fig. 2 - schematycznie złącze z fig. 1 z zaślepką zamykającą otwór w części obejmującej i część obejmowaną wprowadzoną do części obejmującej i zaślepki, fig. 3 - schematycznie złącze z fig. 1 z zaślepką uwolnioną z otworu w części obejmującej i osadzonej na części obejmowanej, fig. 4a-e przedstawiają w przekroju poprzecznym poszczególne kolejne etapy ustanawiania połączenia do przetaczania płynów za pomocą złącza z fig. 1, fig. 5 - korzystną postać obejmowanej części złącza w widoku perspektywicznym, fig. 6 - wariant części obejmowanej złącza według wynalazku w przekroju poprzecznym, fig. 7a - inną postać obejmowanej części złącza według wynalazku, w której część obejmowana nadaje się do wielokrotnego połączenia z zaślepką i odłączenia od niej, w widoku z boku, fig. 7b - wariant części obejmowanej z fig. 7a, w którym część obejmowana może być połączona z zaślepką tylko raz w celu utworzenia stałego połączenia, fig. 8a-d przedstawiają wariant złącza według wynalazku, fig. 9a i 9b - kolejną postać złącza według wynalazku w przekroju poprzecznym, fig. lOa i lOb - kolejną postać złącza według wynalazku w przekroju wzdłużnym.

Nawiązując do fig. 1, 2, 3 oraz 4a-e, objaśniona będzie konstrukcja i działanie korzystnej postaci złącza według wynalazku. Przedstawione złącze jest przewidziane do zapewniania połączenia dla przepływu płynów lub gazów, np. substancji ciekłych takich jak mydło, kremy kosmetyczne, syropy do napojów bezalkoholowych itp. Złącze nadaje się również do proszków, w szczególności do drobnych proszków, mających odpowiednie właściwości w zakresie przepływu przez takie złącze, takich jak kawa w proszku i podobne albo proszek tonera do drukarek, kopiarek itp. Część obejmująca złącza mogłaby stanowić część wkładu zawierającego proszek, podczas gdy część obejmowana byłaby częścią kopiarki, drukarki albo ekspresu do kawy.

Złącze zawiera trzy części składowe: część obejmującą 1, część obejmowaną 2, która może być z nią połączona i zaślepkę 3. Część obejmująca 1 i zaślepka 3 są korzystnie wykonane jako jednolita część z tworzywa sztucznego, wytwarzana w odpowiedniej formie za pomocą formowania wtryskowego. Część obejmowana 2 może także być wykonana jako wypraska z tworzywa sztucznego, lecz również część obejmowana 2 może być wykonana z metalu, np. ze stali nierdzewnej.

Część obejmująca 1 ma korpus z przednim końcem 5 i tylnym końcem 6, z osiowym i zasadniczo walcowym otworem 7, biegnącym przez korpus od otworu 4 do wprowadzania dla części obejmowanej 2 w przednim końcu 5, a ten otwór 7 jest otwarty na obu końcach.

188 259

Krawędź na przejściu pomiędzy przednim końcem 5 i otworem 7 jest fazowana. Na tylnym końcu 6 otwór 7 jest ograniczony pierścieniową ścianką 8 wystającą z korpusu. Wewnętrzna powierzchnia pierścieniowej ścianki 8 tworzy gniazdo 9 dla zaślepki 3, rozciągające się wokół otworu 7, przy czym ta zaślepka 3 służy do zamykania otworu 7·

Korpus części obejmującej 1 nadaje się szczególnie do zgrzania albo sklejenia ze ścianką albo obrzeżem elastycznego pierścienia z tworzywa sztucznego. Korpus części obejmującej 1 może także być przystosowany do umieszczenia w szyjce butelki albo podobnego pojemnika, bądź też w stabilnym uchwycie w kształcie pierścienia, wmontowanym do elastycznej torebki. Ta ostatnia konstrukcja znana jest zwłaszcza pod nazwą systemu „torba w pudełku”.

Część obejmowana 2 ma rurkowatą część końcową 10 wchodzącą w otwór 7 części obejmującej 1. Gdy część obejmowana 2 jest całkowicie wprowadzona do części obejmującej 1, jak pokazano na fig. 3, wystający promieniowo kołnierz oporowy 11 części obejmowanej 2 opiera się o przedni koniec 5 części obejmującej 1. Część obejmowana 2 ma ponadto cześć rurkowatą 12, połączoną z częścią końcową 10, z pierścieniowym występem 13 ułatwiającym manipulację częścią obejmowaną 2.

Z częścią rurkowatą 12 łączy się część przyłączeniowa 14 dla węża, umożliwiająca połączenie części obejmowanej 2 z wężem (nie pokazanym). Część obejmowana 2 zawiera wewnętrzny osiowy kanał 15 dla płynu, oznaczony liniami punktowymi. Osiowy kanał jest otwarty na końcu części przyłączeniowej 14 dla węża i kończy się ślepo na drugim końcu, co oznacza, że kanał 15 nie biegnie do wierzchołka części końcowej 10, lecz kończy się w pewnej odległości od niego. Wewnątrz części obejmowanej ukształtowano pewną liczbę kanałów poprzecznych 17 (w tym przypadku cztery), które łączą osiowy kanał 15 w pobliżu jego ślepego końca z obwodem zewnętrznym części obejmowanej 2.

Część obejmowana 2 zawiera ponadto na swym obwodzie dwa rozmieszczone naprzeciw siebie na średnicy urządzenia blokujące 19, które biegną równolegle do wzdłużnej osi części obejmowanej 2, od kołnierza oporowego 11 w kierunku wierzchołka części końcowej 10.

Część obejmująca 1 jest zaopatrzona w dwa rowki 20 rozmieszczone naprzeciw siebie na średnicy, biegnące w kierunku osiowym wzdłuż otworu 7, które to rowki służą do przyjęcia urządzeń blokujących 19, gdy część obejmowana 2 jest wprowadzona do otworu 7. Współdziałanie pomiędzy urządzeniami blokującymi 19 i rowkami 20 zapobiega obrotowi części obejmowanej 2 względem części obejmującej 1 zanim część obejmowana 2 nie połączy się z zaślepką 3, jak to będzie objaśnione w dalszym ciągu opisu. Co więcej, urządzenia blokujące 19 i rowki 20 ułatwiają wprowadzanie części obejmowanej 2 do otworu 7. Oprócz tego, zmieniając liczbę urządzeń blokujących i rowków, jak również ich położenia i kształty, można uzyskać coś w rodzaju klucza tak, że uzyskuje się unikalną kombinację części obejmującej 1 i części obejmowanej 2, zapobiegając połączeniu niedopasowanych wzajemnie części obejmowanych i obejmujących.

Część końcowa 10 jest ponadto zaopatrzona w pierścieniowy rowek 22 przeznaczony dla pierścienia uszczelniającego (tu nie pokazanego), który tworzy uszczelnienie pomiędzy częścią obejmowaną 2 i częścią obejmującą 1 i również przyczynia się do utrzymania części obejmowanej 2 w otworze 7. Rowek 22 jest usytuowany w obszarze pomiędzy kanałami poprzecznymi 17 i kołnierzem oporowym 11. W wariancie tu nie pokazanym, zamiast rowka 22 z pierścieniem uszczelniającym, zewnętrzną stronę części obejmowanej 2 można zaopatrzyć w zgrubienie.

Wierzchołek części końcowej 10 części obejmowanej 2 jest skonstruowany jako zasadniczo stożkowa głowica 23, która na swym końcu ma zasadniczo walcowy występ 24. W kierunku od wierzchołka, głowica 23 ma najpierw powierzchnię ustalającą 25, stożkową w kierunku na zewnątrz i przylegającą do niej powierzchnię mocującą 26, w postaci stożka o małej zbieżności w kierunku na zewnątrz. Z powierzchnią mocującą 26 sąsiaduje powierzchnia oporowa 27, stożkowa w kierunku do wewnątrz, która kończy się na dnie wgłębienia utworzonego przez obwodowy rowek 28, pomiędzy głowicą 23 i obszarem obejmowanej części 2, która jest zaopatrzona w kanały poprzeczne 17. Głowica 23 jest zaopatrzona w dwa rowki 29 leżące naprzeciw siebie na średnicy, które biegną od wierzchołka części końcowej 10 do punktu za głowicą 23 i kończą się we wgłębieniu 28 w kształcie rowka.

188 259

Zaślepka 3 ma pierścieniową ściankę 31 i ściankę końcową 32, które wspólnie ograniczają komorę 33 w zaślepce 3, która jest otwarta w kierunku otworu 4 do wprowadzania, a ta komora 33 jest przeznaczona do przyjęcia głowicy 23 części obejmowanej 2. Ścianka końcowa 32 tworzy cylindryczne wgłębienie 34, którego średnica jest dopasowana do średnicy walcowego występu 24 głowicy 23. Ten kształt dopełniający zapewnia, że zaślepka 3 pozostanie osadzona we właściwym położeniu na głowicy 23 i nie będzie się przechylać. Podobnie, wewnętrzna powierzchnia pierścieniowej ścianki 31 jest wykonana jako dopełnienie kształtu głowicy 23 części obejmowanej 2. Rowki 29 umożliwiają ucieczkę wszelkiej substancji obecnej w komorze 33 przez rowki 29, kiedy głowica 23 wchodzi do komory 33. Zaślepka 3 jest połączona z korpusem części obejmującej 1 za pomocą dwóch elastycznych elementów 35. Elementy 35 zapewniają, że zaślepka 3 nie może być oddzielona od części obejmującej 1. Ponadto długość elementów 35 jest taka, że gdy złącze znajduje się w położeniu pokazanym na fig. 1, część obejmowana 2 może połączyć się z zaślepką 3.

Na końcu zaślepki 3 zwróconym w stronę otworu 4 do wprowadzania w części obejmującej 1, zaślepka 3 ma kołnierz 40 w kształcie pierścienia, który może rozprężać się albo ściskać w kierunku promieniowym i który stanowi jedną całość z zaślepką 3. Kołnierz 40 ma powierzchnię wewnętrzną 41, zbieżną stożkowo od wolnego końca do wewnątrz, która łączy się z powierzchnią oporową 42 stożkowatą do zewnątrz, z kolei łączącą się z wnętrzem pierścieniowej ścianki 31. Kołnierz 40 ma ponadto powierzchnię zewnętrzną 44, zbieżną stożkowo od wolnego końca w kierunku na zewnątrz, która łączy się z pierścieniową powierzchnią zaczepową 45 stożkowatą do wewnątrz, przy czym ta powierzchnia łączy się z kolei z powierzchnią zewnętrzną ścianki pierścieniowej 31.

Zaślepka 3 ma ponadto zgrubienie uszczelniające 46 usytuowane na zewnętrznym obwodzie ścianki pierścieniowej 31 i wystające na zewnątrz. Zaślepka 3 ma także wystającą na zewnątrz pierścieniową powierzchnię oporową 47 po stronie zgrubienia uszczelniającego 46, które jest skierowane od kołnierza 40.

Ścianka pierścieniowa 8 ma osiową powierzchnię końcową 50, o którą opiera się powierzchnia oporowa 47 zaślepki 3, gdy zaślepka 3 znajduje się w gnieździe 9. Patrząc w kierunku wprowadzania części obejmowanej 2, otwór 7 ma pierwszą część o takiej średnicy, że część obejmowaną 2 można wprowadzić do niej na zasadzie pasowania lekko wtłaczanego.

W punkcie oznaczonym jako 51 pierwsza część przechodzi w drugą część otworu 7 o nieznacznie mniejszej średnicy. Płytki rowek obwodowy 53 w otworze 7 (patrz fig. 1) jest usytuowany w taki sposób, że pierścień uszczelniający (nie pokazany) części obejmowanej 2 wprowadzonej całkowicie do części obejmującej 1 wchodzi częściowo w ten rowek tak, że z jednej strony uzyskuje się niezawodne uszczelnienie, z drugiej zaś strony uzyskuje się pewien rodzaj połączenia zatrzaskowego.

Ścianka pierścieniowa 8 ma (patrz fig. 4a), patrząc od powierzchni końcowej 50 w kierunku otworu 4 do wprowadzania, walcową powierzchnię uszczelniającą 54, o średnicy wewnętrznej, która jest nieco mniejsza niż średnica zewnętrzna zgrubienia uszczelniającego 46 zaślepki 3. W konsekwencji zaślepka 3 ze swym zgrubieniem uszczelniającym 46 będzie pasowana ciasno w ściance pierścieniowej 8, tworząc tym 'samym uszczelnienie promieniowe.

Patrząc w tym samym kierunku, wewnętrzna stożkowa powierzchnia przejściowa 55 łączy się z powierzchnią uszczelniającą 54, z kolei ta powierzchnia przejściowa 55 przechodzi w stożkowatą na zewnątrz powierzchnię oporową 56 otworu 7. Z tą stożkową powierzchnią oporową 56 łączy się powierzchnia przejściowa 57, stożkowata pod małym kątem na zewnątrz, która łączy się z drugą walcową częścią otworu 7.

Działanie złącza będzie objaśnione na podstawie fig. 4a-4e. Należy zauważyć, że dla większej jasności nie wszystkie odnośniki liczbowe wymienione w opisie zostały podane. W takich przypadkach odnośniki można znaleźć na jednej z pozostałych fig. 4a-e. Fig. 4a przedstawia, w jaki sposób zaślepka 3, umieszczona w swym gnieździe, zamyka otwór 7. Zaślepka 3 opiera się swą powierzchnią oporową 47 o powierzchnię końcową 50 ścianki pierścieniowej 8 i wciska zgrubienie uszczelniające 46 w ściankę pierścieniową 8. Na fig. 4a kołnierz 40 znajduje się w swym pierwszym położeniu, a pierścieniowa gładka powierzchnia zaczepowa 45 zaślepki 3 opiera się w stanie wstępnego naprężenia o występ 56 otworu 7. Na188 259 leży zauważyć, że styk powierzchni oporowej 47 z powierzchnią końcową 50 tworzy drugie uszczelnienie otworu 7. W tym pierwszym położeniu kołnierza 40, pomiędzy powierzchnią zewnętrzną 44 kołnierza 40 i powierzchnią przejściową 57 otworu 7 istnieje wolna przestrzeń, której wielkość w kierunku promieniowym wzrasta od występu 56 w kierunku otworu 4 do wprowadzania. Fig. 4b przedstawia sytuację, gdy głowica 23 części obejmowanej 2 jest wprowadzona do komory 33 w zaślepce 3. Ponieważ najmniejsza średnica powierzchni mocującej 26 głowicy 23 jest mniejsza niż najmniejsza średnica powierzchni wewnętrznej 41 w pierwszym położeniu kołnierza 40, i ponieważ kąt stożka wewnętrznej powierzchni 41 kołnierza 40 jest większy niż kąt stożka powierzchni mocującej 26 głowicy 23, styk pomiędzy głowicą 23 i kołnierzem 40 zachodzi szczególnie w miejscu przejścia obręczy wewnętrznej powierzchni 41 w powierzchnię oporową 42 zaślepki 3.

Na figurach 4a i 4b można zobaczyć, że to zgrubienie przejściowe, widziane w kierunku wprowadzania, leży osiowo naprzeciw powierzchni oporowej 56 otworu 7, kiedy zaślepka 3 znajduje się w swym gnieździe 9. W rezultacie kołnierz 40 jest poddany działaniu momentu zginającego na zewnątrz, względem cienkiego połączenia kołnierza 40 ze ścianką pierścieniową 31. Ponieważ powierzchnia 57 otworu 7 powierzchni oporowej 56 jest nachylona na zewnątrz, wokół kołnierza 40 zaślepki 3, która znajduje się w swym gnieździe, istnieje wolna przestrzeń o takich wymiarach, że kołnierz 40 może rozszerzać się na zewnątrz bez znaczącego oporu części obejmującej 1, umożliwiając wprowadzenie głowicy 23 do komory 33. Siłę wymaganą do rozszerzenia kołnierza 40 wyznacza więc w szczególności sztywność samego kołnierza 40.

Na figurze 4b kołnierz 40 znajduje się w swym drugim położeniu, pchnięty na zewnątrz tak daleko, jak to tylko możliwe. Ponieważ kołnierz 40 rozszerzył się, siła jaka byłaby wymagana do wypchnięcia zaślepki 3 z jej gniazda 9 staje się tak duża, że najpierw głowica 23 wejdzie cała do komory 33 zanim zaślepka 3 będzie mogła ruszyć się ze swego gniazda.

Figura 4c przedstawia sytuację, kiedy głowica 23 części obejmowanej 2 znajduje się w całości w komorze 33 zaślepki 3. Walcowy występ 24 głowicy 23 wchodzi we wgłębienie 34. Oprócz tego, kołnierz 40 powrócił elastycznie od swego drugiego położenia, jak to pokazano na fig. 4b, do trzeciego położenia. To trzecie położenie znajduje się nieco dalej na zewnątrz niż pierwsze położenie przedstawione na fig. 4a tak, że powierzchnia oporowa 42 zaślepki 3 opiera się w stanie wstępnie naprężonym o powierzchnię oporową 27 głowicy 23 i tym samym pewnie trzyma głowicę 23 w zaślepce 3. Przy wprowadzaniu części obejmowanej 2 dalej do środka części obejmującej 1, powierzchnia oporowa 56 otworu 7 działa siłą reakcji na powierzchnię zaczepową 45 kołnierza 40, co prowadzi do powstania momentu gnącego do wewnątrz na kołnierzu 40, ponownie względem cienkiego połączenia kołnierza 40 ze ścianką pierścieniową 31. Ponieważ wprowadzona do zaślepki 3 część obejmowana 2 ma rowek obwodowy 28 na tym samym poziomie co kołnierz 40, kołnierz 40 może się łatwo ścisnąć promieniowo i w ten sposób zmniejszyć średnicę kołnierza 40. W konsekwencji powierzchnia zaczepowa 45 staje się bardziej równoległa do osi części obejmowanej 2 tak, że siła wywierana poprzez powierzchnię zaczepową 45 na ściankę pierścieniową 8 powoduje promieniowe rozszerzanie się ścianki pierścieniowej 8 w większym stopniu. W rezultacie kołnierz 40 może przejść przez najmniejszą średnicę powierzchni oporowej 56 otworu 7, gdy jest wciskany dalej do wewnątrz i dochodzi tym samym do położenia pokazanego na fig. 4d.

Gdy część obejmowana 2 przemieszcza się do położenia pełnego wprowadzenia, zaślepka 3 uwalnia się całkowicie z otworu 7. Poprzednio ściśnięty kołnierz 40 rozpręża się ponownie na zewnątrz do trzeciego położenia, lecz głowica 23 pozostaje trzymana przez powierzchnię oporową 42 zaślepki 3. Poprzez położenie pokazane na fig. 4e osiąga się ostatecznie sytuację przedstawioną na fig. 3, w której kanały poprzeczne 17 części obejmowanej 2 znajdują się pomiędzy kołnierzem 40 zaślepki 3 i ścianką pierścieniową 8 części obejmującej 1 i połączenie do przetaczania płynu jest ustanowione. Gdy część obejmowana 2, rozpoczynając od położenia pokazanego na fig, 3, jest wyciągana z otworu 7 części obejmującej 1, głowica 23 zabiera zaślepkę 3 w kierunku ścianki pierścieniowej 8 otworu 7. W konsekwencji stożkowa powierzchnia zewnętrzna 44 kołnierza 40 wchodzi do części otworu 7, która jest ograniczona powierzchnią uszczelniającą 54. Gdy tylko powierzchnia zewnętrzna 44 zetknie się ze ścianką

188 259 pierścieniową 8, kołnierz 40 jest ściskany promieniowo, z powrotem do czwartego położenia tak, że siła wymagana do wyciągnięcia głowicy 23 z zaślepki 3 staje się tak wielka, że najpierw zaślepka 3 zostaje całkowicie wyciągnięta ze swego gniazda 9. Gdy część obejmowana 2 jest ciągnięta jeszcze bardziej do tyłu, kołnierz 40 przechodzi następnie poza krawędź przejściową pomiędzy powierzchnią przejściową 55 i powierzchnią oporową 56 otworu 7. Gdy tylko zaślepka 3 znajdzie się w swym gnieździe 9, powierzchnia oporowa 27 głowicy 23 działa na kołnierz 40 momentem gnącym na zewnątrz, przy czym kołnierz 40 może znów łatwo rozprężyć się w kierunku promieniowym do swego drugiego położenia. W rezultacie głowica 23 może wówczas być wyciągnięta z zaślepki 3 za pomocą niewielkiej siły i następnie kołnierz 40 rozpręża się z powrotem do swego pierwszego położenia.

W przypadku złącza według wynalazku można dowolnie dobierać wielkość siły osiowej wymaganej w czasie różnych faz łączenia i rozłączania części obejmowanej i obejmującej. Przykładowo można utrzymać zasadniczo stałą siłę osiową w trakcie wszystkich opisanych wyżej faz. W szczególności w przypadku opisanego tu złącza jest możliwe, aby siła osiowa konieczna do połączenia części obejmowanej 2 z zaślepką 3 była zasadniczo równa sile osiowej wymaganej następnie do wypchnięcia zaślepki 3 z otworu 7.

W wariancie tu nie pokazanym można zapewnić, że przekrój poprzeczny kołnierza 40 nie jest jednorodny na całym obwodzie, lecz składa się z segmentów, które są oddzielone od siebie szwami dzielącymi w kierunku osiowym albo są połączone ze sobą cienkimi częściami łączącymi, mającymi postać cienkiej folii. Kołnierz 40 można także zastąpić szeregiem oddzielnych zaczepów na obwodzie zaślepki 3.

Figura 5 przedstawia jeden koniec, przeznaczony do wprowadzenia do części obejmującej, korzystnej postaci części obejmowanej 100. Część obejmowana 100 jest bardzo podobna do części obejmowanej 2 opisanej wcześniej, do której czyni się tu odniesienie, i może również być używana w połączeniu z częścią obejmującą 1. Ważną różnicę stanowi to, że część obejmowana 100 jest zaopatrzona w wewnętrzną część zamykającą, jak to będzie objaśnione w dalszym ciągu.

Część obejmowana 100 ma wewnętrzny kanał osiowy 101 dla płynu, który jest otwarty na jednym końcu i nieprzelotowy na wierzchołku końca do wprowadzania i kończy się ścianką końcową 103. Na obwodzie części obejmowanej 100 wykonano szereg kanałów poprzecznych 105, w tym przypadku cztery, przy czym każdy biegnie od powierzchni zewnętrznej części obejmowanej 100 do wylotu w kanale osiowym 101. W kanale osiowym 101, w miejscu wylotów kanałów poprzecznych 105 znajduje się element zamykający 110, który pokazano oddzielnie na fig. 5.

Element zamykający 110 ma kształt zasadniczo miseczko waty z elastyczną ścianką pierścieniową 111, która ma stykać się w stanie wstępnego naprężenia z wewnętrzną ścianką osiowego kanału 101, zamykając tym samym wyloty kanałów poprzecznych 105. Elastyczna ścianka pierścieniowa 111 może wyginać się promieniowo do wewnątrz tak, aby zapewnić przelot dla cieczy. Odpowiednia konstrukcja elementu zamykającego 110 umożliwia dobór naprężenia wstępnego, z jakim ścianka pierścieniowa 111 naciska na kanał osiowy 101 oraz dobór sztywności ścianki pierścieniowej 111 w taki sposób, że przelot powstaje tylko wtedy, gdy pomiędzy wewnętrzną i zewnętrzną stroną ścianki pierścieniowej 111 występuje pewna różnica ciśnień. Ponadto stanie się jasne, że element zamykający 110 działa jak zawór zwrotny. W szczególności element zamykający 110 ma ściankę poprzeczną 112, usytuowaną poprzecznie w stosunku do elastycznej ścianki pierścieniowej 111, z otworem centralnym w niej (tu niedostrzegalny).

Korzystnie, element zamykający 110 można wyjąć z części obejmowanej 100 do czyszczenia albo wymiany. Wraz ze ścianką końcową 103 kanału osiowego 101 uformowany jest chwyt 114 z dwoma leżącymi naprzeciw siebie, w pewnej odległości od ścianki końcowej 103, występami promieniowymi 115. W położeniu zmontowanym elementu zamykającego 110, chwyt 114 wystaje przez otwór w ściance poprzecznej 112 elementu zamykającego 110 tak, że występy 115 zahaczają za ściankę poprzeczną 112 elementu zamykającego 110.

Element zamykający 110 jest korzystnie niedzielonym elementem z odpowiedniej gumy, silikonu albo elastomeru i może być wykonany techniką formowania wtryskowego. Po188 259 nieważ element zamykający zamyka kanały poprzeczne 105, prawdopodobieństwo niepożądanego skażenia kanału osiowego albo substancji w nim obecnej jest minimalne. Z tym elementem zamykającym 110 można także zapobiec obecności niepożądanego powietrza podczas ustanawiania połączenia z odpowiednią częścią obejmującą.

Figura 6 przedstawia część obejmowaną 200, która jest odpowiednia do zastosowania w połączeniu ze złączem pokazanym na fig. 1, 2, 3 i 4a-4e, a mianowicie do napełniania pojemnika wyposażonego w część obejmującą 1 albo podobną. Część obejmowana 200 ma rurkowaty korpus 201 z kołnierzem oporowym 202, który w położeniu pełnego wprowadzenia opiera się o część obejmującą. Oprócz tego można rozpoznać pierścień uszczelniający 203 0 przekroju okrągłym, który realizuje uszczelnienie pomiędzy częścią obejmowaną 200 i częścią obejmującą. Rurkowaty korpus 202 ma kanał osiowy 206, który jest otwarty na końcu do wprowadzania. W tym kanale osiowym 206 znajduje się trzpień 207, który może poruszać się do przodu i do tyłu, wraz z głowicą 208, która w zasadzie jest podobna do głowicy 23 części obejmowanej 2. W celu napełnienia pojemnika, część obejmowaną 200 wprowadza się do części obejmującej 1. W tej sytuacji można sobie wyobrazić, że zaślepka 3 znajduje się już poza swym gniazdem 9 albo że zaślepka 3 znajduje się jeszcze w swym gnieździe 9. Będzie to zależeć w dużej mierze od techniki wytwarzania wybranej do produkcji zespołu zaślepki 3 i części obejmującej 1. Poruszając trzpieniem 207 można w razie potrzeby wypchnąć zaślepkę 3 z otworu 7 i można napełnić pojemnik przez część obejmującą 1. Po napełnieniu zaślepkę 3 wciąga się do gniazda 9 za pomocą trzpienia 207, zamykając tym samym pojemnik. Część obejmowana 200 przedstawiona na fig. 6 może także być wykorzystana w celu wytworzenia najpierw próżni w pojemniku, a następnie do wciągnięcia zaślepki 3 do części obejmującej 1. Tym samym uzyskuje się zamknięcie otworu 7 takie, że próżnia utrzymuje się przez długi czas. Można także w razie potrzeby zastosować część obejmowaną 200 w warunkach sterylnych, do ponownego wypchnięcia zaślepki 3 z gniazda 9 i pojemnik może być napełniony przez kanał 206, nie dopuszczając do wniknięcia powietrza do pojemnika. W tym przypadku ważne jest, aby wciągnąć zaślepkę 3 z powrotem do gniazda 9 za pomocą tej samej części obejmowanej 200, za pomocą której napełniono pojemnik. Należy zauważyć, że głowicę 208 można dociągnąć do korpusu 201 w celu uzyskania uszczelnienia pomiędzy tymi częściami tak, że powietrze i/lub zanieczyszczenia nie będą mogły wniknąć do kanału 206.

Figura 7 przedstawia część obejmowaną 300 z częścią 301 do wprowadzania, która jest zasadniczo taka sama jak część 10 części obejmowanej 2 pokazanej na fig. 1. W szczególności część 301 do wprowadzania jest odpowiednia do wprowadzenia do otworu części obejmującej, nie pokazanej, która jest zasadniczo taka sama jak część obejmująca 1 pokazana na fig. 1.

Część obejmowana 300 ma głowicę 323 z walcowym występem 324 na końcu, powierzchnię ustalającą 325 i stożkową powierzchnię mocującą 326. Powierzchnia mocująca 326 przechodzi, poprzez powierzchnię oporową 327 nachyloną do wewnątrz pod kątem F względem osi wzdłużnej, we wgłębienie 328 usytuowane za głowicą 323. Głowica 323 części obejmowanej 300 wchodzi w odpowiadające jej wgłębienie w części obejmującej w taki sposób, że może być wprowadzana do wgłębienia i wyciągana z niego wielokrotnie.

Figura 7b przedstawia, w tej samej skali co fig. 7a, część obejmowaną 350, która jest wariantem części obejmowanej 300. Część obejmowana 350 może być połączona z dokładnie taka samą częścią obejmującą i odpowiadającą zaślepką co część obejmowana 300. Różnica pomiędzy częściami obejmowanymi 300 i 350 polega na konstrukcji głowicy 373, która jest taka, że ta głowica 373 nie może opuścić wgłębienia w zaślepce, jeżeli nie użyje się siły niszczącej. Głowica 373 ma, podobnie jak głowica 323, występ 374, powierzchnię ustalającą 375, stożkową powierzchnię mocującą 376 i powierzchnię oporową 377, która łączy się z wgłębieniem 378. Różnica pomiędzy głowicą 323 i 373 polega na tym, że średnica głowicy 373 jest większa tak, że pierścieniowa ścianka zaślepki części obejmującej rozszerza się w zasadniczym stopniu kiedy głowica 373 znajduje się we wgłębieniu zaślepki.

W szczególności, na podstawie fig. 7b można stwierdzić, że największa średnica głowicy 373 jest większa niż średnica części zaopatrzonej w otwory 367, podczas gdy w głowicy 323 największa średnica głowicy 323 jest mniejsza niż średnica części zaopatrzonej w otwory 317, przy czym ta ostatnia średnica jest równa średnicy części zaopatrzonej

188 259 w otwory 367. Z powodu nadwymiarowej średnicy głowicy 323, ta ostatnia jest zaciskana z wielką siłą promieniową we wgłębieniu zaślepki, w wyniku czego kołnierz tej zaślepki nie jest naciskany promieniowo na zewnątrz i kołnierz ten utrzymuje więc głowicę 373 mocno we wgłębieniu. Inną różnicą pomiędzy głowicą 373 i głowicą 323 jest to, że powierzchnia oporowa tworzy kąt G z osią wzdłużną, który jest zasadniczo większy niż kąt F z fig. 7a, kąt G jest prawie kątem prostym. W rezultacie, gdy część obejmowaną 350 wyciąga się na zewnątrz, powierzchnia oporowa 377 nie będzie wywierać dostatecznej siły promieniowej na kołnierz zaślepki w celu jej rozszerzenia w kierunku promieniowym tak, że głowica 373 nie może wyjść z zaślepki.

Gdy część obejmowana 350 jest połączona z zaślepką, połączenie to jest więc trwałe tak, że to złącze nadaje się do wielokrotnego otwierania i zamykania bez odłączania części obejmowanej 350 od zaślepki. Taka konstrukcja jest specjalnie korzystna w zastosowaniach objaśnionych niżej na bazie fig. 8a-d i fig 9a i 9b.

W wariancie części obejmowanej według fig. 1, tu nie pokazanym, głowica jest zaopatrzona w szereg pofałdowań skierowanych na zewnątrz, których boki zwrócone w stronę kołnierza zaślepki są prawie prostopadłe do osi wzdłużnej części obejmowanej.

Figury 8a-d przedstawiają pojemnik 400, który jest zaopatrzony w część obejmującą 1 (tu niedostrzegalną) albo podobną część obejmującą oraz wariant części obejmowanej 350 pokazanej na fig. 7b, skonstruowanej w postaci zamykanego zaworka 402.

Na figurze 8a można zobaczyć zdejmowaną taśmę, stanowiącą element mocujący 403, która utrzymuje część obejmowaną 402 w pewnej odległości od części obejmującej, w takim oddaleniu, że część obejmowana 402 jest połączona z zaślepką 3 części obejmującej, lecz zaślepka 3 nadal znajduje się w swym gnieździe 9 (patrz fig. 2 i 4). Po usunięciu tej taśmy albo innego tymczasowego elementu dystansowego, zaworek 402 można popchnąć w kierunku części obejmującej 1, powodując wyjście zaślepki 3 z gniazda. Sam zaworek 402 ma dodatkowy i obsługiwany ręcznie element zamykający 404, w tym przypadku pokrywkę na zawiasie, którą na fig. 8d pokazano w położeniu otwartym. Pociągając zaworek 402 na zewnątrz, zaślepka 3 zostaje z powrotem wciągnięta do gniazda 9 i pojemnik jest szczelnie zamknięty. Dzięki konstrukcji części obejmowanej 402, jak to objaśniono na podstawie fig. 7b, zaworka 402 nie można wyjąć z pojemnika 400. Fig. 9a i 9b przedstawiają postać złącza według wynalazku w postaci zamykanego kurka. Rysunki te przedstawiają część obejmującą 430 z zaślepką 431, które są zasadniczo takie same jak część obejmująca 11 zaślepka 3 przedstawione na fig. 1. Część obejmująca 430 jest zamontowana w ściance 432 pojemnika, którego pokazano tylko fragment. Oprócz tego przedstawiono część obejmowaną 440, której część wprowadzana do części obejmującej jest zasadniczo taka sama jak odpowiadająca część części obejmowanej 350 na fig. 7b. Głowica części obejmowanej 440 jest więc stale połączona z zaślepką 431. Część wprowadzona do otworu łączy się z rurkowatą częścią 441 z kanałem osiowym, którą można wsunąć w odpowiadający jej otwór w zewnętrznej prowadnicy 442. Zewnętrzna prowadnica 442 jest przymocowana, w tym przypadku zaczepami zatrzaskowymi 443, do części obejmującej 430. Zewnętrzna prowadnica 442 jest zaopatrzona w występy 444 tworzące gwint zewnętrzny. Na końcu zewnętrznej prowadnicy 442 zwróconym w kierunku od części obejmującej 430 znajduje się tulejka 445 zaopatrzona w gwint wewnętrzny, która współpracuje z gwintem zewnętrznym zewnętrznej prowadnicy 442. Tulejka 445 jest skonstruowana w sposób umożliwiający chwytanie ręką przez użytkownika i obracanie. W tym celu są w niej uformowane dwa elementy 446 przeznaczone do chwytania. Na rurkowatej części 441 części obejmowanej 440 jest uformowany zabierak 447, który współpracuje z tulejką 445. Obracając tulejkę 445 można przemieszczać część obejmowaną 440 pomiędzy położeniem zamkniętym, w którym zaślepka 431 zamyka otwór w części obejmującej 430 (fig. 9a) i położeniem otwartym, w którym część obejmowana 440 jest wprowadzona głębiej do otworu i zaślepka 431 została wypchnięta z gniazda tak, że powstało połączenie dla płynu.

Figury 10a i 10b przedstawiają część ryglującą 500, za pomocą której wariant części obejmowanej 2 z fig. 1, oznaczony odnośnikiem 501, może być przymocowany do części obejmującej 1. Część obejmowana 501 w rzeczywistości zawiera część 10 części obejmowanej 2 i łączącą część 502, która wchodzi w otwór 503 części ryglującej 500. Część ryglująca 500

188 259 i cześć obejmowana 501 są zaopatrzone w urządzenia sprzęgające, tu nie pokazane, w celu ustanowienia połączenia rozłączalnego pomiędzy dwiema częściami. Przykładowo można zastosować połączenie bagnetowe albo zatrzaskowe.

Część ryglująca 500 jest zaopatrzona w jeden lub większą liczbę, korzystnie dwa wahliwe zaczepy 505, rozmieszczone symetrycznie na średnicy naprzeciw siebie. Każdy z wahliwych zaczepów 505 jest zamontowany na części ryglującej 500 w taki sposób, ze może obracać się wokół osi obrotu 504, która jest usytuowana poprzecznie do wzdłużnej osi otworu 503. Na końcu gdzie część obejmowaną 501 wprowadza się do otworu 503, w pewnej odległości od odpowiadającej osi obrotu 504, każdy zaczep wahliwy jest zaopatrzony w występ zaczepowy 506 albo podobne urządzenie, za pomocą którego zaczep wahliwy 505 może zaczepić za krawędź kołnierzową uformowaną na części obejmującej 1, bądź też za odpowiednie wgłębienie. Oprócz tego każdy zaczep wahliwy 505 ma część, która biegnie od osi obrotu 504 w kierunku od występu zaczepowego 506. Części te mają kształt litery „L, z częścią 507 ułożoną wzdłuż otworu 503 i częścią 508 odchodzącą na zewnątrz prostopadle do otworu 503. Osie obrotu 504 są wykonane z tworzywa sztucznego i utrzymują zaczepy wahliwe 505 w położeniu, w którym występy zaczepowe 506 znajdują się blisko siebie.

Wprowadzając część obejmowaną 501 przedstawioną na fig. lOa do otworu części obejmującej 1, ścięte występy zaczepowe 506 oddalają się od siebie i chwytają za krawędź części obejmującej. Po naciśnięciu części 507 w kształcie „L”, zaczepy wahliwe 505 obrócą się i występy zaczepowe oddalą się tak, że część obejmowaną 501 można wyjąć z części obejmującej 1.

Pierścień 509 za poprzecznymi ramionami 508 jest umieszczony w taki sposób, że te poprzeczne ramiona 508 stykają się z tym pierścieniem 509 gdy zaczepy wahliwe 505 są ściskane, patrz fig. lOb. Gdy część obejmowana 501 jest wyjęta, pierścień 509 daje dodatkowe oparcie poprzecznym ramionom 508. Na końcu przeciwległym do części obejmowanej 501 część ryglująca 500 ma część przyłączeniową 510 dla węża albo innej części.

W wariancie części obejmowanej złącza według wynalazku, tu nie pokazanym, część obejmowana składa się z wielu połączonych elementów, przy czym część, która ma być wprowadzona do otworu części obejmującej jest oddzielną częścią. Część ta może następnie być połączona z częścią łączącą dobraną do przewidywanego zastosowania, korzystnie rozłączalną, np. z połączeniem bagnetowym albo zatrzaskowym. Umożliwia to wykorzystanie złącza do różnych zastosowań bez konieczności wymiany względnie drogiej części, która ma być wprowadzana do części obejmującej. Przykładowo część łącząca może być prosta albo wygięta pod kątem prostym, bądź też skonstruowana jako element ryglujący 500 na fig. lOa i lOb.

188 259

I

188 259

FIG. 4 a

188 259

FIG. 4d

FIG. 4e

188 259

FIG. 5 _Z112 i

ΥΓ ----- γιο

-111

188 259

FIG. 6

188 259

FIG. 7b

188 259

FIG. 9b

188 259

FIG. 1Qb

188 259

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Złącze do przewodów płynów, mające część obejmującą, część obejmowaną do połączenia z tą częścią obejmującą oraz zaślepkę, przy czym część obejmująca ma korpus z otworem osiowym biegnącym od otworu wejściowego dla części obejmowanej poprzez korpus i z gniazdem, usytuowanym wokół otworu dla zaślepki do zamykania otworu, w którym to złączu otwór w części obejmującej pomiędzy otworem wejściowym i gniazdem tworzy występ, zwrócony w kierunku otworu wejściowego, a zaślepka jest zaopatrzona w co najmniej jedną elastyczną część zaczepową z odpowiednią powierzchnią zaczepową, przy czym część zaczepowa pozostaje w pierwszym położeniu z powierzchnią zaczepową opartą o występ, część obejmowana zaś ma głowicę i usytuowane za głowicą wgłębienie dla części zaczepowej zaślepki w stanie wprowadzenia części obejmowanej do otworu, przy czym zaślepka styka się z częścią obejmowaną, znamienne tym, że w pierwszym położeniu części zaczepowej (40), promieniowo w jej pobliżu, pomiędzy tą częścią zaczepową i częścią obejmującą (1) istnieje wolna przestrzeń, przy czym część zaczepowa (40) zaślepki (3), w stanie wprowadzenia części obejmowanej (2) do otworu (7) jest wypchnięta przez głowicę (23) części obejmowanej (2) z pierwszego położenia do drugiego położenia znajdującego się dalej w kierunku promieniowym na zewnątrz w porównaniu z pierwszym położeniem, przy czym część zaczepowa w stanie po przejściu za głowicę części obejmowanej jest przemieszczona elastycznie do wewnątrz do trzeciego położenia i znajduje się we wgłębieniu (28) części obejmowanej, a powierzchnia zaczepowa (45) i występ (56) stykają się ze sobą.
2. Złącze według zastrz. 1, znamienne tym, że w części obejmowanej (2) znajduje się wgłębienie (28) z utworzeniem przestrzeni promieniowej pomiędzy częścią zaczepową (40) usytuowaną w swym trzecim położeniu i częścią obejmowaną, przy czym w stanie wprowadzenia części obejmowanej głębiej do otworu (7) część zaczepowa znajduje się poza występem (56) w otworze, a w swym czwartym położeniu część zaczepowa (40) znajduje się dalej do wewnątrz wgłębienia w porównaniu z trzecim położeniem, pod wpływem siły wywieranej na nią przez występ (56) w otworze (7).
3. Złącze według zastrz. 2, znamienne tym, że w stanie całkowitego wprowadzenia części obejmowanej (2) do otworu (7), zaślepka (3) jest uwolniona z otworu (7), przy czym elastyczna część zaczepowa (40) zaślepki przyjmuje trzecie położenie poza otworem.
4. Złącze według zastrz. 3, znamienne tym, że otwór (7) części obejmującej (1) ma, na końcu zwróconym w kierunku od otworu wejściowego (4), powierzchnię przejściową zbieżną do wewnątrz w kierunku otworu wejściowego, chwytaną przez część zaczepową (40), przy czym w stanie gdy zaślepka (3) znajduje się w otworze (7) część zaczepowa (40) przyjmuje czwarte położenie.
5. Złącze według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, znamienne tym, że co najmniej jedną część zaczepową (40) stanowi promieniowo ściśliwy i rozszerzalny kołnierz w kształcie pierścienia na końcu zaślepki (3), zwrócony w stronę otworu wejściowego (4).
6. Złącze według zastrz. 5, znamienne tym, że zaślepka (3) ma komorę (33) do przyjęcia głowicy (23) uformowanej na wolnym końcu części obejmowanej (2), przy czym ta komora (33) jest ograniczona ścianką pierścieniową (31) oraz ścianką końcową (32) i jest otwarta w kierunku otworu wejściowego (4).
7. Złącze według zastrz. 6, znamienne tym, że część zaczepowa (40) ma powierzchnię wewnętrzną (41) zbieżną do środka, która łączy się z nachyloną na zewnątrz powierzchnią oporową (42), która z kolei łączy się z powierzchnią wewnętrzną ścianki pierścieniowej (31), ograniczającej komorę (33) w zaślepce (3), a głowica (23) części obejmowanej (2) ma powierzchnię mocującą (26) dla wewnętrznej powierzchni kołnierza, zbieżną do środka w kierunku wolnego końca głowicy, przy czym średnica głowicy pomiędzy powierzchnią mocującą i jej wolnym końcem jest co najwyżej równa najmniejszej średnicy powierzchni mocującej.

188 259
8. Złącze według zastrz. 7, znamienne tym, że najmniejsza średnica powierzchni mocującej (26) głowicy (23) jest mniejsza niż najmniejsza średnica powierzchni wewnętrznej (41) kołnierza (40), przy czym kąt stożka wewnętrznej powierzchni kołnierza jest większy niż odpowiedni kąt powierzchni mocującej części obejmowanej (2).
9. Złącze według zastrz. 7 albo 8, znamienne tym, że przejście pomiędzy powierzchnią wewnętrzną (41) i powierzchnią oporową (42) zaślepki (3), patrząc w kierunku wprowadzania, znajduje się osiowo z przodu występu (56) w otworze (7) części obejmującej (1), gdy zaślepka znajduje się w swoim gnieździe (9).
10. Złącze według zastrz. 6 albo 7, albo 8, znamienne tym, że część zaczepowa (40) ma powierzchnię stożkową (44) zbieżną w kierunku na zewnątrz, która łączy się z pierścieniową powierzchnią zaczepową (45), zbieżną w kierunku do wewnątrz, która z kolei łączy się z powierzchnią zewnętrzną ścianki pierścieniowej (31), ograniczającej komorę (33) w zaślepce (3).
11. Złącze według zastrz. 9, znamienne tym, że część zaczepowa (40) ma powierzchnię stożkową (44) zbieżną w kierunku na zewnątrz, która łączy się z pierścieniową powierzchnią zaczepową (45), zbieżną w kierunku do wewnątrz, która z kolei łączy się z powierzchnią zewnętrzną ścianki pierścieniowej (31), ograniczającej komorę (33) w zaślepce (3).
12. Złącze według zastrz. 9, znamienne tym, że występ (56) w otworze (7), widziany w kierunku wprowadzania części obejmowanejjest stożkowaty do wewnątrz, a powierzchnia zaczepowa (45) jest ukształtowana jako dopełniająca w pierwszym położeniu powierzchni zaczepowej.
13. Złącze według zastrz. 7, znamienne tym, że część obejmowana (2) ma powierzchnię oporową (27) w tylnym końcu głowicy (23) połączoną funkcjonalnie ze stożkową w kierunku na zewnątrz powierzchnią oporową (42) w zaślepce (3).
14. Złącze według zastrz. 4, znamienne tym, że otwór (7), widziany w kierunku wprowadzania, ma powierzchnię uszczelniającą (54) na końcu zwróconym od otworu wejściowego (4), która jest połączona z powierzchnią przejściową (55) i jest zasadniczo walcowa, a zaślepka (3) na swym obwodzie ma co najmniej jedno wystające na zewnątrz zgrubienie uszczelniające (46).
15. Złącze według zastrz. 1 albo 7, albo 8, znamienne tym, że głowica (23) części obejmowanej (2) ma co najmniej jeden rowek (29), biegnący od jej wolnego końca i kończący się za głowicą.
16. Złącze według zastrz. 5, znamienne tym, że głowica ma na swym końcu zasadniczo walcowy występ (24), a końcowa ścianka (32) zaślepki (3) ma dodatkowe wgłębienie walcowe (34) dla tego walcowego występu (24).
17. Złącze według zastrz. 5, znamienne tym, że głowica (373) części obejmowanej (350) jest na stałe połączona z zaślepką (3).
18. Złącze według zastrz. 1 albo 3, albo 4, albo 6, albo 7, albo 11, albo 13, albo 14, albo 16, albo 17, znamienne tym, że zaślepka (3) jest połączona z częścią obejmującą (1) za pomocą co najmniej jednego elementu (35) usytuowanego poza otworem (7).
19. Złącze według zastrz. 5, znamienne tym, że zaślepka (3) jest połączona z częścią obejmującą (1) za pomocą co najmniej jednego elementu (35), usytuowanego poza otworem (7).
20. Złącze według zastrz. 9, znamienne tym, że zaślepka (3) jest połączona ż częścią obejmującą (1) za pomocą co najmniej jednego elementu (35), usytuowanego poza otworem (7).
21. Złącze według zastrz. 1, znamienne tym, że obejmuje elementy mocujące (403), utrzymujące część obejmowaną (2) względem części obejmującej (1) w położeniu, w którym część obejmowana jest usytuowana w otworze części obejmującej, przy czym elementy mocujące (403) są usuwalne dla wprowadzenia części obejmowanej głębiej do otworu.
22. Złącze według zastrz. 1, znamienne tym, że obejmuje elementy mocujące (403), utrzymujące część obejmowaną (2) względem części obejmującej (1) w położeniu, w którym część obejmowana jest usytuowana w otworze części obejmującej, przy czym elementy mocujące (403) sąblokowalne dla wprowadzenia części obejmowanej głębiej do otworu.
23. Złącze według zastrz. 21 albo 22, znamienne tym, że elementy mocujące (403) stanowi odejmowany pierścień pomiędzy częścią obejmowaną i obejmującą.

188 259