PL184514B1

PL184514B1 - Komozycja agrochemiczna do ochrony roślin środek agrochemiczny do ochrony roślin sposób traktowania roślin sposób traktowania gleby i zaprawiony produkt do rozmnażania roślin

Info

Publication number: PL184514B1
Application number: PL96321566A
Authority: PL
Inventors: Meunier@Lucien; Caruhel@Pascal; Molle@Francis
Original assignee: Rhone Poulenc Agrochimie
Priority date: 1995-01-30
Filing date: 1996-01-26
Publication date: 2002-11-29
Also published as: HUP9801279A2; DE69607743T2; SK103297A3; HU228029B1; HUP9801279A3; BR9607096A; KR19980701807A; CA2211105C; ES2144724T5; RO116990B1; KR19987001807A; TR199700712T1; CA2211105A1; PL321566A1; WO1996023411A1; KR100405400B1; EP0806895A1; CN1169656A; UA41440C2; PH11996052247B1

Abstract

1. K OM POZYCJA AGROCHEM ICZNA DO OCHRONY ROSLIN PRZED OW ADAM I LUB STAW ONOGAM I, ZWLASZCZA DO OCHRONY NASION LUB DO TRAKTOWA- NIA GLEBY PRZEZNACZONEJ POD UPRAWE, ZNAM IENNA TYM, ZE ZAWIERA SUBSTANCJE OWADOBÓJCZA SKLADAJACA SIE Z SUBSTANCJI OWADOBÓJCZEJ A Z KLA- SY ZWIAZKÓW CHLORONIKOTYNYLOWYCH, WYBRANYCH SPOSRÓD IMIDAKLOPRYDU CZYLI 1-(6-CHLORO-3-PIRYDYLOMETYLO)-N-NITROIMIDAZOLIDYN-2-YLI- DENOAM INY, ACETAM IPRYDU CZYLI (E )-N 1 ((6-CHLORO-3-PIRYDYLO)-M ETYLO)-N 2-CYJANO-N 1-M ETYLO-ACETAMIDYNY LUB NITENPIRAM U CZYLI (E)-N-((6-CHLORO-3-PIRYDYLO)-METYLO)-N-ETYLO-N'-METYLO-2-NITROWINYLIDENODIAMMY ORAZ Z SUBSTANCJI OWADOBÓJCZEJ B STANOWIACEJ FIPRONIL CZYLI (±)-5-AM INO-1 -(2 ,6 -D ICH LO RO - A , A , A -TRIFLUORO-P-TOLILO)-4-TRIFLUOROM ETYLOSULFINYLOPIRAZOLO-3-KARBONITRYL, 5-AM INO-1 -(2,6-DI- CH!ORO- A , A , A -TRIFLUORO-P-TOLIIO)-4-ETYLO -SU LFIN Y LO P IRAZO LO -3 -K ARB O N ITRY ALB O 5 -M E TY LO A M IN O -1 -(2,6-D ICH LO RO - A , A , A -TRIFLUOROP-TO- LILO}4-ETYLOSULFINYLOPIRAZOLO-3-KARBONITRYL, PRZY CZYM STOSUNEK WAGOWY A/B WYNOSI OD 0,02 DO 80. 2. SRODEK AGROCHEMICZNY DO OCHRONY ROSLIN PRZED OWADAMI LUB STAWONOGAMI, ZWLASZCZA DO OCHRONY NASION LUB DO TRAKTOWANIA GLEBY PRZEZNACZONEJ POD UPRAWE, ZAWIERAJACY SUBSTANCJE CZYNNA ORAZ JEDEN LUB WIECEJ DOPUSZCZALNY W ROLNICTWIE STALY LUB CIEKLY NOSNIK I/LUB JEDNA LUB WIECEJ DOPUSZCZALNA W ROLNICTWIE SUBSTANCJE POWIERZCHNIOWO CZYNNA, ZN AM IEN N Y TYM , ZE JAKO SUBSTANCJE CZYNNA ZAW IERA... 3. SPOSÓB TRAKTOWANIA ROSLIN PRZECIW OWADOM LUB PRZECIW STAWONOGOM, ZNAM IENNY TYM , ZE NA ROSLINY, A ZWLASZCZA NA NASIONA NANOSI SIE KOMPOZYCJE ZAWIERAJACA SUBSTANCJE OW ADOBÓJCZA SKLADAJACA SIE Z SUBSTANCJI OWADOBÓJCZEJ A Z KLASY ZWIAZKÓW CHLORONIKOTYNYLOWYCH, WYBRANYCH SPOSRÓD IM IDAKLOPRYDU CZYLI 1-(6-CHLORO-3-PIRYDYLOMETYLO)-N-NITROIMIDAZOLIDYN-2-YLIDENOAMINY, ACETAM IPRYDU C Z Y LI... . 8 SPOSÓB TRAKTOWANIA GLEBY, PRZEZNACZONEJ POD UPRAWE, ZWLASZCZA KUKURYDZY LUB ZBÓZ, ZWLASZCZA DLA ZWALCZANIA OWADÓW LUB STAWO- NOGÓW Z GRUPY OBEJMUJACEJ SMIETKE OZIMÓWKE, WOLKA ZBOZOWEGO, ATOMARIA, STONOGI, DWUPARCE, CICADELLIDAE, MSZYCE, SPREZYKI I LARWY SPREZYKOWALYCH, ZNAM IENNY TYM , ZE NANOSI SIE NA GLEBE, ZWLASZCZA ZA POM OCASIEW NIKA, GRANULOWANA KOMPOZYCJE ZAWIERAJACA SUBSTANCJE OWADOBÓJCZA SKLADAJACA SIE Z SUBSTANCJI OWADOBÓJCZEJ A Z KLASY ZWIAZKÓW CHLORONIKOTYNYLOW YCH, WYBRANYCH SPOSRÓD IM IDAKLOPRYDU..... 9. ZAPRAWIONY PRODUKT DO ROZM NAZANIA ROSLIN, ZWLASZCZA NASIONA, ZNAM IENNY TYM , ZE ZAPRAWE STANOWI KOM POZYCJA ZAWIERAJACA SUBSTANCJE OW ADOBÓJCZA SKLADAJACA SIE Z SUBSTANCJI OWADOBÓJCZEJ A Z KLASY ZW IAZKÓW CHLORONIKOTYNYLOW YCH, W YBRANYCH SPOSRÓD..... PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest nowa kompozycja agrochemiczna do ochrony roślin przed owadami i stawonogami, środek agrochemiczny do ochrony roślin, sposób traktowania roślin, sposób traktowania gleby przeznaczonej pod uprawę i zaprawiony produkt do rozmnażania roślin.

Zgodnie z wynalazkiem określenie roślina dotyczy całej rośliny, części rośliny albo produktu do rozmnażania roślin, zwłaszcza nasion.

W szczególności przedmiotem wynalazku jest kompozycja agrochemiczna do ochrony roślin przed owadami lub stawonogami, która zawiera substancję owadobójczą składająca się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu, acetamiprydu lub nitenpiramu, oraz substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (±)-5-amino-1)(2,6)dichloro-α,α,α-trifluoro-p-tolilo))4-trifluorometylosulfinylopirazolo)3)karbonitryl, 5-amino-1-(2,6-dichlorO)a,a,a-trifluoro-p)tolilo)-4-etylosulfinylopirazolo)3-karbonitryl albo 5-metyloamino-1 -(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-etyiosulfinylopiraz.olo-3-karbonitryl, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80.

Substancje owadobójcze B z grupą pirazolu, obejmują związki opisane w europejskim zgłoszeniu patentowy EP 0295117. Oprócz omówienia w zgłoszeniu EP 0295117, właściwości fipronilu opublikowano w raporcie konferencji 1992 Brighton Crop Protection Conference (Pests and Diseases, str. 29-34).

Imidaklopryd jest zwyczajową nazwą 1)(6-chlorO)3-pirydylometylo)-N-nitroimidazolidyn^-ylidenoaminy, której właściwości owadobójcze opisano zwłaszcza w raporcie „Pests and Diseases” z konferencji 1990 Brighton Crop Protection Conference, str. 21.

Acetamipryd jest nazwą zwyczajową (E)-N'((6-chlorO)3-pirydylo)-metylo)-N2 cyjano-N -metylo-acetamidyny. Produkt ten jest wymieniony w Pesticide Manuał (dziesiąte wydanie)

184 514 pod numerem kodowym NI-25. Po raz pierwszy został opublikowany w międzynarodowym zgłoszeniu patentowym PCT/JP90/01282 pod numerem WO 91/04965. Ponadto inne właściwości tego związku opisano w międzynarodowym zgłoszeniu patentowym PCT/EP93/01286 opublikowanym pod numerem WO 93/24004.

Nitenpiram jest nazwą zwyczajową dla (E)-N-((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N-etylo-N'-metylo-2-nitrowinylidenodiaminy. Produkt tenjest wymieniony w Pesticide Manuał (dziesiąte wydanie), wydanym przez Clive Tomlin i opublikowanym przez British Crop Protection Council, 1994.

Korzystnie kompozycje według wynalazku można stosować do ochrony nasion albo do traktowania gleby przeznaczonej pod uprawę.

Dalszym przedmiotem wynalazku jest środek agrochemiczny do ochrony roślin przed owadami lub stawonogami, zwłaszcza do ochrony nasion lub do traktowania gleby przeznaczonej pod uprawę, zawierający substancję czynną oraz jeden lub więcej dopuszczalny w rolnictwie stały lub ciekły nośnik i/lub jedną lub więcej dopuszczalną w rolnictwie substancję powierzchniowo czynną, który jako substancję czynną zawiera 0,5-95% wagowych kompozycji zawierającej substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A, zdefiniowanej powyżej oraz z substancji owadobójczej B, zdefiniowanej powyżej, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80.

Następnym przedmiotem wynalazku jest sposób traktowania roślin przeciw owadom lub przeciw stawonogom, polegający na tym, że na rośl iny, a zwłaszcza na nasiona nanosi się kompozycję zawiierającą substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A oraz z substancji owadobójczej B, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80 albo środek zawierający substancję czynną oraz jeden lub więcej dopuszczalny w rolnictwie stały lub ciekły nośnik i/lub jedną lub więcej dopuszczalną w rolnictwie substancję powierzchniowo czynną, który jako substancję czynną zawiera 0,5-95% wagowych kompozycji zawierającej substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A oraz z substancji owadobójczej B, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80, albo, równocześnie lub kolejno, nanosi się dwie owadobójcze substancje czynne, przy czym substancję owadobójcząB, korzystnie fipronil, nanosi się w dawce w zakresie 10-500 g na kwintal nasion (g/q), a substancję owadobójczą A, nanosi się w dawce w zakresie 10-800 g/q, zaś wyżej wymienione substancje A i B są takie, jak zdefiniowano powyżej.

Korzystnie sposób powyższy stosuje się do traktowania nasion wybranych z grupy obejmującej nasiona zbóż (zwłaszcza pszenicy, jęczmienia, żyta), kukurydzy, sorgo, słonecznika, bawełny, ryżu, grochu, rzepaku, ziemniaków i warzyw

Stosowane dawki kompozycji związków według wynalazku mogą zmieniać się w szerokim zakresie, zwłaszcza w zależności od typu nasion i w zależności od zjadliwości, charakteru i rozmiaru porażenia przez owady lub stawonogi, a także od warunków klimatycznych. Substancję owadobóJczą(B), korzystnie fipronil, stosuje się w dawce od 10 do 500 g, korzystnie od 40 do 300 g na kwintal (g/q), a substancję owadobójczą A, stosuje się w dawce w zakresie od 10 do 800 g, korzystnie od 20 do 500 g na kwintal nasion, przy czym stosunek B/A wynosi od 0,0125 do 50, korzystnie od 0,08 do 15, a stosunek A/B wynosi od 0,02 do 80, korzystnie od 0,067 do 12,5.

W przypadku traktowania nasion kukurydzy lub sorgo stosowane dawki wynoszą od 20 do 500 g/q dla substancji owadobójczej A, korzystnie imidakloprydu, acetamiprydu lub nitenpiramu, i od 40 do 300 g/q dla substancji owadobójczej B (korzystnie fipronilu).

Korzystnym przedmiotem wynalazku jest sposób traktowania nasion buraków za pomocą wyżej opisanych środków lub kompozycji.

W przypadku traktowania nasion buraków stosowane dawki wynoszą od 20 do 100 g/jednostkę dla substancji owadobójczej A i od 25 do 50 g/jednostkę dla substancji owadobójczej B (korzystnie fipronilu). Jednostką jest ilość nasion potrzebna do obsiania jednego hektara.

Dalszym przedmiotem wynalazku jest sposób traktowania gleby, przeznaczonej pod uprawę, zwłaszcza kukurydzy lub zbóż, zwłaszcza w przypadku zwalczania owadów lub stawono6

184 514 gów z grupy obejmującej śmietkę ozimówkę, wołka zbożowego, Atomaria, stonogi, dwuparce, Cicadellidae, mszyce, sprężyki i larwy sprężykowatych, drogą aplikowania, zwłaszcza za pomocą siewniką, granulowanego preparatu zawierającego kompozycję zawierającą substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A oraz z substancji owadobójczej B, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80, albo zawierającego środek zawierający substancję czynną oraz jeden lub więcej dopuszczalny w rolnictwie stały lub ciekły nośnik i/lub jednąlub więcej dopuszczalną w rolnictwie substancję powierzchniowo czynną, który jako substancję czynną zawiera 0,5-95% wagowych kompozycji zawierającej substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A oraz z substancji owadobójczej B, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80, albo mieszaniny dwóch granulowanych preparatów, z których każdy zawiera jedną z dwóch substancji czynnych, ewentualnie wraz zjednym lub więcej stałym lub ciekłym, dopuszczalnym w rolnictwie nośnikiem i/lub z jednąlub więcej dopuszczalnąw rolnictwie substancją powierzchniowo czynną, przy czym stosuje się dawkę substancji owadobójczej A w zakresie 50-500 g/ha, i dawkę substancji owadobójczej B, korzystnie fipronilu, w zakresie 50-200 g/ha, zaś wyżej wymienione substancje A i B są takie, jak zdefiniowano powyżej.

Sposób ten korzystnie stosuje się na polach przygotowanych pod zasiew zbóż, kukurydzy, bawełny i słonecznika. Dawki substancji owadobójczej A wynosząod 50 do 500 g/ha (gramy na hektar), a substancji owadobójczej B (korzystnie fipronilu) od 50 do 200 g/ha.

Sposoby według wynalazku nadają się w szczególności do zwalczania plagi owadów lub stawonogów.

Wśród tych owadów zwalcza się różne rodzaje much, takie jak śmietka ozimówka (Phorbia coarctata) albo wołek zbożowy (Phorbia platura), Atomaria, dwuparce, stonogi, Cicadellidae, mszyce, a także sprężyki i larwy sprężykowatych (Agriotes sp., Athous haemorrhoidalis), przy użyciu kompozycji, środka i/lub sposobu traktowania według wynalazku.

Dalszym przedmiotem wynalazkujest zaprawiony produkt do rozmnażania roślin, zwłaszcza nasiona, który jest powleczony i/lub zawiera kompozycję zawierającą substancję owadobójczą składaj ącą się z substancji owadobójczej A oraz z substancji owadobójczej B, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80 albo środek zawierający substancję czynną oraz jeden lub więcej dopuszczalny w rolnictwie stały lub ciekły nośnik i/lub jednąlub więcej dopuszczalnąw rolnictwie substancję powierzchniowo czynną, który jako substancję czynną zawiera 0,5-95% wagowych kompozycji zawierającej substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A oraz z substancji owadobójczej B, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80, albo mieszaninę dwóch środków, z których każdy zawierajeden z dwóch składników czynnych zaś wyżej wymienione substancje A i B są takie, jak zdefiniowano powyżej.

Określenie „powlekane i/lub zawierające” oznacza na ogół, że substancja czynna występuje w większej części na powierzchni produktu do rozmnażania w czasie aplikowania, chociaż większa lub mniejsza część substancji czynnej może penetrować do produktu, w zależności od sposobu aplikowania. Gdy ten produkt do rozmnażaniajest przesadzany, absorbuje on substancję czynną. W praktyce można stwierdzić dla celów handlowych, że większość substancji czynnej występuje na powierzchni przez większość czasu.

Następujące przykłady bliżej wyjaśniająkompozycje, środki i sposób traktowania według wynalazku. Przykłady te nie ograniczają wynalazku i wiele innych roślin można traktować, a owadów lub stawonogów zwalczać za pomocą kompozycji i środków według wynalazku.

Przykład 1. Nasiona kukurydzy traktuje się zgodnie z konwencjonalnym sposobem traktowania nasion:

- z jednej strony koncentratem zawiesinowym FS fipronilu w stężeniu 500 g ai/litr (0,125 l/q) ;

- z drugiej strony proszkiem zwilżalnym do traktowania nasion WS imidakloprydu (Gaucho WS) w stężeniu 700 g ai/kg (0,35 lub 0,7 kg tego preparatu stosuje się na kwintal nasion);

- wreszcie jedną porcję traktuje się 0,125 l/q fipronilu i 0,35 kg/q imidakloprydu.

184 514

Jako próbę kontrolną stosuje się nietraktowaną porcję nasion. Dodatkowo jako związek porównawczy stosuje się karbofuran, który aplikuje się w postaci mikrogranulek do siewnika. Tak traktowane nasiona kukurydzy albo nasiona kontrolne wprowadza się do gleby nieuprawianej, podczas gdy nietraktowaną część wysiewa się na poletku, w którym obecne są granulki karbofuranu. Po upływie 49 dni po wysiewie ocenia się wyniki, przy czym bierze się pod uwagę procentową ilość roślin zaatakowanych przez larwy sprężykowatych (Agriotes sp.). Wyniki podane są w następującej tabeli:

Tabela

Traktowanie	Rośliny zaatakowane (%)
Nietraktowana kontrola	90
Fipronil 62,5 g ai/q	18,3
Fipronil 62,5 g/q + imidaklopryd 245 g/q	3,1
Imidaklopryd 245 g ai/q	20
Imidaklopryd 490 g ai/q	5
Karbofuran 600 g ai/ha	10

Przykład ten wykazuje wyraźnie wyższość kompozycji, środków i sposobów według wynalazku względem zarówno samych substancji owadobójczych jak i względem odpowiedniego produktu handlowego.

Ponadto nie zaobserwowano żadnej fitotoksyczności w tym przykładzie.

Przykład 2. Testowanie jęczmienia (Rhopalosiphum padi; imidaklopryd + fipronil

Nasiona jęczmienia traktuje się w sposób następujący:

. a) jedną część za pomocą 50 g/q fipronilu,

b) jedną część za pomocą 35 g/q imidakloprydu,

c) jedną część za pomocą 50 g/q fipronilu + 35 g/q imidakloprydu,

d) wreszcie ostatniej porcji nasion nie traktuje się w ogóle i część ta służy jako próba kontrolna.

Po upływie 160 dni po wysiewie nasion jęczmienia analiza procentowego odbarwienia związanego z zakażeniem wirusem żółknienia i karłowacenia jęczmienia przekazanym przez Rhopalosiphum padi wykazuje, że występuje 6,3% odbarwienia w przypadku c) wobec 67,8 i 19,5% odpowiednio w przypadku a) i b). Rośliny kontrolne ulegają odbarwieniu w ilości większej niż 80% (81,3%). Należy zaznaczyć, że te dwie substancje owadobójcze oddzielnie umożliwiają zmniejszenie odbarwienia, lecz że to zmniejszenie jest znacznie wyraźniejsze, gdy stosuje się kompozycję tych dwóch produktów.

Przykład 3. Testowanie Plutella xylostella; acetamipryd + fipronil

Test przeprowadzony na tantnisiu krzyźowiaczku (Plutella xylostella) wykazuje, że dodatek nieskutecznej ilości N125 (acetamipryd) do fipronilu umożliwia zmniejszenie dawki tego ostatniego czynnikiem 2,5 (stosunek synergii), przy uzyskaniu takiej samej aktywności.

Test prowadzi się w sposób następujący: larwy Plutella xylostella w pośrednim stadium ich rozwoju (3 stadium larwalne) umieszcza się na liściach kapusty, które służąjako podłoże biologiczne. Różne liście traktuje się następnie różnymi stężeniami substancji czynnej i po upływie 48 godzin po traktowaniu liczy się martwe larwy. Z krzywej śmiertelności jako funkcję stężenia substancji czynnej określa się LC50 (stężenie, które niszczy 50% populacji). Stężenie letalne 50 uzyskuje się przy 0,4 ppm fipronilu. LC50 dlaN 125 wynosi 40 ppm. Jeżeli stosuję się mieszaninę fipronilu (2 dawki) + N125 (1 dawka), LC50 wynosi 0,16 ppm (dawka wyrażona w stężeniu fipronilu).

Przykład 4. Testowanie oberżyny (Myzus persicae), acetamipryd + fipronil

Pewną liczbę roślin oberżyny zakaża się mszycą brzoskwiniowo-ziemniaczaną (Myzus persicae). Nietraktowane rośliny służąjako próba kontrolna i umożliwiają obliczenie procento8

184 514 wej aktywności uzyskanej na roślinach traktowanych uprzednio albo samym fipronilem w różnych dawkach albo samym acetamiprydem albo wreszcie mieszaniną w zbiorniku. Procentową śmiertelność owadów określa się po upływie 3 dni po traktowaniu liści roślin oberżyny i odczyt ten prowadzi do wyników zebranych w następującej tabeli:

Tabela

Fipronil/NI25	0 g/ha	6,25 g/ha	Oczekiwany wynik E**	Synergizm
0,00 g/ha	0%*	2%	-	-
3,13 g/ha	0%	6%	2,0%	+4,0%
12,50 g/ha	0%	47%	2,0%	+45,0%
50,00 g/ha	23%	72%	20,4%	+51,6%

* nietraktowana próba kontrolna ** jak obliczono według wzoru Colby, który jest znany fachowcom:

E = X + Y - XY/100 przy czym:

E oznacza oczekiwany procent śmiertelności owadów dla mieszaniny dwóch substancji owadobójczych A i B w określonych dawkach, odpowiadających odpowiednio a i b, X oznacza obserwowany procent śmiertelności dla substancji owadobójczej A w dawce a, i Y oznacza obserwowany procent śmiertelności dla substancji owadobójczej B w dawce b.

Jeżeli procentowa śmiertelność dla mieszaniny jest większa niż E, wówczas występuje synergizm.

Do stosowania w praktyce kompozycje według wynalazku rzadko stosuje się same, a można je stosować w środkach zawierających jedną lub drugą substancję czynną albo też obydwie razem. W każdym środku substancję czynną zestawia się w znany sposób z dopuszczalnym w rolnictwie, ciekłym lub stałym nośnikiem i ewentualnie z co najmniej jedną substancją powierzchniowo czynną.

Środki te, które można stosować do ochrony roślin przed owadami, zawierająjako substancję czynną co najmniej jeden ze składników kompozycji według wynalazku, jak wyżej opisano, w zestawieniu z dopuszczalnymi w rolnictwie, ciekłymi lub stałymi nośnikami i/lub dopuszczalnymi w rolnictwie substancjami powierzchniowo czynnymi. W szczególności można stosować znane nośniki i znane substancje powierzchniowo czynne.

Środki te zawierają, jak wspomniano, 0,5-95% związku według wynalazku, to jest albo kompozycji albo jednej z dwóch substancji czynnych. Jeżeli nie podano inaczej, podane w opisie procenty są procentami wagowymi.

Określenie „nośnik” stosowane w niniejszym opisie oznacza naturalną, lub syntetyczną substancję nieorganiczną lub organiczną, z którą zestawia się substancję czynną w celu ułatwienia jej aplikowania na rośliny, nasiona lub do gleby. W związku z tym nośnik jest na ogół obojętny i musi być dopuszczalny do stosowania w rolnictwie, zwłaszcza wobec traktowanych roślin. Nośnik może być stały (glinki, krzemiany naturalne lub syntetyczne, krzemionka, żywice, woski, stałe nawozy itp.) albo ciekły (woda, alkohole, ketony, frakcje ropy naftowej, węglowodory aromatyczne lub parafinowe, węglowodory chlorowane, skroplone gazy itp.).

Jako substancję powierzchniowo czynną stosuje się emulgatory, środki dyspergujące albo zwilżające typu jonowego lub niejonowego. Jako przykłady wymienia się sole kwasów poliakrylowych, sole kwasów lignosulfonowych, sole kwasów fenylosulfonowych lub naftalenosulfonowych, produkty polikondensacji tlenku etylenu z alkoholami szeregu tłuszczowego albo z kwasami tłuszczowymi albo z aminami szeregu tłuszczowego, podstawione fenole (zwłaszcza alkilofenole lub arylofenole), sole estrów sulfobursztynowych, pochodne tauryny (zwłaszcza tauryniany alkilowe), albo estry fosforowe polietoksylowanych fenoli lub alkoholi. Obecność co najmniej jednej substancji powierzchniowo czynnej jest zasadniczo istotna wtedy, gdy sub184 514 stancja czynna i/lub obojętny nośnik są nierozpuszczalne w wodzie, a jako podłoże do aplikowania stosuje się wodę.

Środki te mogą również zawierać różne rodzaje innych składników, takich jak na przykład koloidy ochronne, środki zwiększające przyczepność, zagęszczacze, środki tiksotropowe, środki penetrujące, stabilizatory, substancje maskujące itp., a także inne substancje czynne znane ze swych właściwości szkodnikobójczych (zwłaszcza owadobójczych lub grzybobójczych) albo właściwości przyspieszających wzrost roślin (zwłaszcza nawozy) albo właściwości regulujących wzrost roślin. Bardziej ogólnie, związki według wynalazku można zestawiać z wszelkimi stałymi lub ciekłymi dodatkami, które są zgodne ze znanymi technikami otrzymywania preparatów.

Do aplikowania składniki kompozycji stosuje się więc często w postaci środków, które same występują we względnie różnych postaciach stałych lub ciekłych.

Jako środki w postaci stałej wymienia się proszki do opylania lub do dyspergowania (o zawartości kompozycji według wynalazku do 100%) i granulaty, zwłaszcza otrzymywane drogą wytłaczania, prasowania, impregnowania podłoża granulatu albo przez granulowanie proszku (zawartość kompozycji według wynalazku w tych granulatach wynosi od 0,5% do 80% w ostatnich przypadkach).

W przykładzie środka w postaci granulatu stosuje się następujące składniki:

Przykład G

- kompozycja albo jedna z dwóch substirncj i czynnych 50,0 g

- epichlorohydryna 2,:5 g

- eter cetylo-poliglikolowy 2,:5 g

- glikol polietylenowy 35,0 g

- kaolin (wielkość cząstek: 0,3 do0,8 mm) 910,0 g

W tym konkretnym przypadku substancję czynną miesza się z epichlorohydry nąi mieszaninę rozpuszcza w 60 g acetonu, po czym dodaje się glikol polietylenowy i eter cetylo-poliglikolowy. Kaolin nasącza się otrzymanym roztworem, po czym aceton odparowuje się w próżni.

Związki lub kompozycje tych związków można też stosować w postaci proszków do opylania. Można również stosować środek zawierający 50 g substancji czynnej(ych) i 950 g talku, albo też środek zawierający 20 g substancji czynnej(ych), 10 g subtelnie rozdrobnionej krzemionki i 970 g talku. Składniki te miesza się i miele, a mieszaninę stosuje do opylania.

Wspomniane środki, które występująw postaci ciekłej lub które są przeznaczone do utworzenia ciekłych środków w momencie aplikowania obejmują roztwory, zwłaszcza koncentraty rozpuszczalne w wodzie, koncentraty emulsyjne, emulsje, koncentraty zawiesinowe, aerozole, proszki zwilżalne i pasty.

Koncentraty emulsyjne lub rozpuszczalne zawierają zazwyczaj 10-80% substancji czynnej , przy czym gotowe do użytku roztwory lub emulsje zawieraj ą 0,01 -20% substancj i czynnej.

Na przykład, dodatkowo do rozpuszczalnika, koncentraty emulsyjne mogą zawierać, jeśli to pożądane, 2-20% odpowiednich dodatków, takich jak wyżej wymienione stabilizatory, substancje powierzchniowo czynne, środki penetrujące, inhibitory korozji, barwniki lub środki zwiększające przyczepność.

Koncentraty zawiesinowe, które można aplikować również drogą rozpylania, wytwarza się tak, aby otrzymać trwały ciekły produkt, który nie tworzy osadów i który zazwyczaj zawiera 2-75% substancji czynnej, 0,5-15% substancji powierzchniowo czynnej, 0,1-10% środków tiksotropowych, 0-10% odpowiednich dodatków, takich jak substancje przeciwpienne, inhibitory korozji, stabilizatory, środki penetrujące i zwiększające przyczepność, oraz jako nośnik wodę albo ciecz organiczną, w której substancja czynna wykazuje niską lub żadnąrozpuszczalność. Niektóre stałe substancje organiczne albo sole nieorganiczne można rozpuszczać w nośniku w celu zapobiegania sedymentacji albo jako środki zapobiegające zamarzaniu wody.

184 514

Przykład takiego preparatu podany jest poniżej. Przykład SC
- substancja czynna	600,0 g
- fosforan polietoksylowanego tristyrylofenolu	50,0 g
- polietoksylowany alkilofenol	50,0 g
- polikarboksylan sodu	20,0 g
- glikol etylenowy	50,0 g
- olej organopolisiloksanowy (środek przeciwpienny)	1,0 g
- polisacharyd	1,5 g
- woda	qs 1 1.
Proszki zwilżalne wytwarza się zazwyczaj tak, aby zawierały 20-95% substancji czynnej

i zawierająone na ogół, dodatkowo do stałego nośnika, 0-5% środka zwilżającego, 3-10% dyspergatora i, jeśli to pożądane, 0-10% jednego lub więcej stabilizatora i/lub inne dodatki, takie jak środki penetrujące, substancje zwiększające przyczepność, środki przeciw spiekaniu, barwniki itp.

W celu uzyskania takich proszków zwilżalnych substancje czynne miesza się dokładnie w odpowiednich mieszalnikach z substancjami dodatkowymi i mieszaniny miele się w odpowiednich młynach lub innych urządzeniach rozdrabniających. W ten sposób otrzymuje się proszki zwilżalne, których zwilżalność i cechy zawiesiny są korzystne. Można je zawieszać w wodzie w dowolnym stężeniu.

Zamiast proszków zwilżalnych można wytwarzać pasty. Warunki i metody wytwarzania i stosowania tych past są zbliżone do tych dla proszków zwilżalnych.

Jak już wspomniano, wodne emulsje i dyspersje, na przykład preparaty uzyskiwane przez rozcieńczanie wodą proszków zwilżalnych albo koncentratów emulsyjnych według wynalazku, są objęte ogólnym zakresem wynalazku. Emulsje mogą występować w postaci emulsji woda w oleju albo olej w wodzie i mogą mieć gęstą konsystencję podobną do sosu majonezowego.

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Kompozycja agrochemiczna do ochrony roślin przed owadami lub stawonogami, zwłaszcza do ochrony nasion lub do traktowania gleby przeznaczonej pod uprawę, znamienna tym, że zawiera substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu czyli 1-(6-chloro-3-pirydylometylo)-N-nitroimidazolidyn-2-ylidenoaminy, acetamiprydu czyli (E)-N¹ ((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N²-cyjano-N¹-metylo-acetamidyny lub nitenpiramu czyli (E)-N-((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N-etylo-N'-metylo-2-nitrowinylidenodiaminy oraz z substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (±)-5-ammo-ll(2,6-dichloro-(x,a,«-trifluoro-p-tolilo)-4-trinuorcimetylosullinylopinuolo-3-karbonitryl, 5-amino-1-(2,6-dichloro-α,(xα.-triΠuoro-p-toiilo)4-etγlOl sulfinylopirazolo-3-karbonitryl albo 5-metyloamino-1-(2,6-dichlorOlα,α,α-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosulΓlnylopirazolo-3-karbonitryl, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80.
2. Środek agrochemiczny do ochrony roślin przed owadami lub stawonogami, zwłaszcza do ochrony nasion lub do traktowania gleby przeznaczonej pod uprawę, zawierający substancję czynną oraz jeden lub więcej dopuszczalny w rolnictwie stały lub ciekły nośnik i/lub jedną lub więcej dopuszczalną w rolnictwie substancję powierzchniowo czynną, znamienny tym, że jako substancję czynną zawiera 0,5-95% wagowych kompozycji zawierającej substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu czyli 1-(6-chloro-3-pirydylometylo)-N-nitroimidazolil dyn-2-ylidenoaminy, acetamiprydu czyli (E)-N'((6-chloro-3-pirydylo)-metylc)-N2-cyjal no-N'-metylo-acetamidyny lub nitenpiramu czyli (E^N-^-chloroG-pirydylo^metylo^N-etylo-N'-metylo-2-nitrowinylidenodiammy oraz z substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (±)l5-aminOlll(2,6ldichloro-α,α,α-trifluoro-p-tolilo)-4-trifluorometylosulfinylopirazolo-3-karbonitryl, 5-amino-1 -(2,6-dichloro-α,α,α-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosUl lfinylopirazolo-3 -karbonitryl albo 5 -metyloamino-1 l(2,6-dichlorolα,α,αltrifluoro-p-tolilo)l4-etylol sulfmylopirazolo-3-karbonitryl, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80.
3. Sposób traktowania roślin przeciw owadom lub przeciw stawonogom, znamienny tym, że na rośliny, a zwłaszcza na nasiona nanosi się kompozycję zawierającą substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu czyli 1-(6-chloro-3-pirydylometylo)-N-nitroimidazolidyn-2-ylidenoaminy, acetamiprydu czyli cyjano-N¹-metylo-acetamidyny lub nitenpiramu czyli (E)-N-((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N-etyl lo-N'-metylo-2-nitrowinylidencdiaminy oraz z substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (i^-amino-1 -(2,6-dichlorOlα,α,α-trifluoro-pltolilo)-4-trifluorometylosulfinylopirazclc-3-karbOl nitry1, 5-amino-1 -22,6-dichloco4X,α,cl-rrifluoro-ptCoillo--4-etylosuifmylopirazolc-3-karbonirry 1 albo 5-me tyloaαnino-l-(2,6-dichloro-α,α,α-trifluoro-pttoillo)-4-etylosuifmylopiazcllo-3-lα-bonitryl, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0, 02 do 80, albo środek zawierający substancję czynną oraz jeden lub więcej dopuszczalny w rolnictwie stały lub ciekły nośnik i/lub jedną lub więcej dopuszczalnąw rolnictwie substancję powierzchniowo czynną, który jako substancję czynną zawiera 0,5-95% wagowych kompozycji zawierającej substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu czyli 1-(6lChloro-3-pil rydylometylo)-NlnitroimidazΌlidyn-2-ylidenoaminy, acetamiprydu czyli (Ej-N ((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)lN2-cyjano-N'-metylo-acetamidyny lub nitenpiramu czyli (E)-N-((6lChlol

184 514 ro-3-pirydylo)-metylo)-N-etylo-N'-metylo-2-nitrowinylidenodiaminy oraz z substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (±)-5-amino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-trifluorometylosulfmylopirazolo-3-karbonitryi, 5-amino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosulfmylopiraz.olo-3-karbonitryl albo 5-metyloamino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosulfinylopirazolo-3-karbonitryl, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80, albo, równocześnie lub kolejno, nanosi się dwie substancje czynne, przy czym substancję owadobójcząB, korzystnie fipronil, nanosi się w dawce w zakresie 10-500 g na kwintal nasion (g/q), a substancję owadobójczą A, nanosi się w dawcę w zakresie 10-800 g/q.
4. Sposób według zastrz.3, znamienny tym, że traktowane nasiona wybrane są z grupy obejmującej nasiona zbóż, zwłaszcza pszenicy, jęczmienia, żyta, nasiona kukurydzy, sorgo, słonecznika, bawełny, ryżu, grochu, rzepaku, ziemniaków i warzyw.
5. Sposób według zastrz.4, znamienny tym, że w przypadku upraw kukurydzy i sorgo, stosuje się dawki w zakresie 20-500 g/q dla substancji owadobójczej A, oraz 40-300 g/q dla substancji owadobójczej B, korzystnie fipronilu.
6. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że traktowane nasiona stanowią nasiona buraków.
7. Sposób według zastrz.6, znamienny tym, że w przypadku nasion buraków nanosi się dawki w zakresie 20-100 g/jednostkę dla substancji owadobójczej A oraz 25-50 g/jednostkę dla substancji owadobójczej B, korzystnie fipronilu, przy czym jednostka oznacza ilość nasion potrzebnych do obsiania 1 ha.
8. Sposób traktowania gleby, przeznaczonej pod uprawę, zwłaszcza kukurydzy lub zbóż, zwłaszcza dla zwalczania owadów lub stawonogów z grupy obejmującej śmietkę ozimówkę, wołka zbożowego, Atomaria, stonogi, dwuparce, Cicadellidae, mszyce, sprężyki i larwy sprężykowatych, znamienny tym, że nanosi się na glebę, zwłaszcza za pomocą siewnika, granulowaną kompozycję zawierającą substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu czyli 1 -(6-chloro-3-pirydylomeeylo)-N-nitroimidazolidyn-2-ylidenoaminy, acetamiprydu czyli (E)-N¹ ((6-chloro-3-pirydylo)-metylo) -N²-cyjano-N¹-metylo-acetamidyny lub nitenpiramu czyli (E)-N-((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N-etylo-N'-metylo-2-nitrowinylidenodiaminy oraz z substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (±)-5-amino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-trriΊuoromeeylosulΓίny 1ορϊγπζοΙο-3-karbonitryl, 5-amino-l-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosulfinylopirazolo-3-karbonitryl albo 5-metyloamino-1- (2, 6-dichloro-^x,a,a-triiluoro-p-tolilo)-4-etylosulfinylopirazolo-3-karbonitryl, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80, albo granulowany środek zawierający substancję czynną oraz jeden lub więcej dopuszczalny w rolnictwie stały lub ciekły nośnik i/lub jedną lub więcej dopuszczalną w rolnictwie substancję powierzchniowo czynną, który jako substancję czynną zawiera 0,5-95% wagowych kompozycji zawierającej substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu czyli l-(6-c^horo-3-piryddlomeeylo))N-niiroimidazolldyn-2-ylidenoaminy, acetamiprydu czyli (E) -N¹((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N2-cyjano-N1-metylo-acetamidyny lub nitenpiramu czyli (E)-N-((6-chloro-3-pirydylo)metylo)-N-etylo-N'-metylo-2-nitrowinylidenodiaminy oraz z substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (±)-5-amino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p--olilo)-4-trifluoromeeylosulfinylopiraaolo-3-karbonitryl, 5-amino-1-(2,6-dichloro-α,α,α-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosulfinylopirazolo-3-karbonitry 1 albo 5-metyloamino-1 -(2,6-dichloro-(x,α,α-trif'luoro-p-tollio)-4-eeylosulfinylopirazolo-3-karbonitryl, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0,02 do 80, albo mieszaniny dwóch granulowanych preparatów, z których każdy zawierajednąz dwóch substancji czynnych, ewentualnie wraz z jednym lub więcej stałym lub ciekłym, dopuszczalnym w rolnictwie nośnikiem i/lub zjedną lub więcej dopuszczalną w rolnictwie substancją powierzchniowo czynną, przy czym stosuje się dawkę substancji owadobójczej A w zakresie 50-500 g/ha, i dawkę substancji owadobójczej B, korzystnie fipronilu, w zakresie 50-200 g/ha.

184 514
9. Zaprawiony produkt do rozmnażania roślin, zwłaszcza nasiona, znamienny tym, że zaprawę stanowi kompozycja zawierająca substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu czyli 1 -(6-chloro-3-piryclylometylo)-N-nitroimidazolidyn-2-ylidenoaminy, acetamiprydu czyli (E)-N¹((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N²-cyjano-N^l-metylo-acetamidyny lub nitenpiramu czyli (E)-N-((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N-etylo-N'-metylo-2-nitrowinylidenodiaminy oraz z substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (±)-5-amino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifiuOro-p-tolilo)-4-tafluorometylosulfinylopirazolo-3-karbonitryl, 5-amino-1 -(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosulfmylopirazolo-3-karbonitryl albo 5-metyloamino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosulfmylopirazolo-3-karbonitryl, przy czym stosunek wagowy A/B wynosi od 0, 02 do 80, albo środek zawierający substancję czynną oraz jeden lub więcej dopuszczalny w rolnictwie stały lub ciekły nośnik i/lub jedną lub więcej dopuszczalną w rolnictwie substancję powierzchniowo czynna, który jako substancję czynną zawiera 0,5-95% wagowych kompozycji zawierającej substancję owadobójczą składającą się z substancji owadobójczej A z klasy związków chloronikotynylowych, wybranych spośród imidakloprydu czyli 1-(6-chloro-3-pirydylometylo)-N-nitroimidazolidyn-2-ylidenoaminy, acetamiprydu czyli (E) -N ((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N²-cyjano-N1-metylo-acetamidyny lub nitenpiramu czyli (E)-N-((6-chloro-3-pirydylo)-metylo)-N-etylo-N'-metylo-2-nitrowinylidenodiaminy oraz z substancji owadobójczej B stanowiącej fipronil czyli (±)-5-amino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-toiilo)-4trrif]uorometylosulfinylopirazolo-3-karbonitryl, 5-amino-1-(2,6-dichloro-a,a,a-trifluoro-p-tolilo)-4-etylosul fmylopirazolo-3 -karbonitryl albo ó-metyloamino-1 -^^-dichlo rO)α,α,α)trifhlorO)p-tolilo))4)etylosulίmylopirazolo-3-karbomtryl, przy czym stosunek wagowy. A/B wynosi od 0,02 do 80, albo mieszanina dwóch środków, z których każdy zawiera jeden z dwóch składników czynnych.,