Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych l-tia-3-azynonów-4 o ogólnym wzorze 1, w którym R3 i R4 oznaczaja niezaleznie atom wodoru lub rodnik metylowy, R17 oznacza rodnik alkilowy C3—C10, rodnik cykloalkilowy C5—C6, rodnik 2-cy- klopentylo-1-metyloetylowy, rodnik chlorowcofeny- lowy, rodnik trójfluorometylowy, rodnik chlorowco- benzylowy, rodnik ksylilowy, rodnik tolilowy lub rodnik metylotiofenylowy, a X oznacza atom tlenu lub siarki. Zwiazki o wzorze 1 odznaczaja sie wla¬ sciwosciami -regulujacymi wzrost roslin wodnych i wlasciwosciami¦ grzybobójczymi.Z literatury, Surrey, J. Am. Chem. Soc, 69, 2911—2912 (1947), znany jest sposób wytwarzania tiazolidynonów-4 przez reakcje kwasu tioglikolo- wego z zasadami Schiffa. Nie podano tez zadnych zastosowan zwiazków wytwarzanych opisanym tam sposobem.Troutman i inini w J. Am. Chem. Soc, 70, 3436—3439 (1948) opisal metody syntezy 2-arylo-3- -alkilo- lub 2-hetero-3-alkilotiazolidynonów-4, któ¬ rym przypisywano dzialanie przeciwdrgawkowe.Sposób wytwarzania tiazolidynonów-4 podstawio¬ nych w pozycji 2, w którym przypisywano aktyw¬ nosc przeciwgruzlicza in vitro opisal „ Pannington i inni w J. Am. Chem. Soc, 75, 109—114 (1953).Znany jest równiez (Surrey) i inni, J. Am. Chem.Soc, 76, 578—580 (1954) sposób wytwarzania nie¬ których 2-arylotiazolidynonów-4, którym przypisy- 10 25 30 wano silne dzialanie przeoiwamebowe (Endamoeba criceti) ujawnione w badaniach na chomikach.Jeszcze inna informacje podal Singh w J. Indian Chem. Soc, 595—597 (1976), opisujac synteza licznych 5-metylo-3-arylo-2-aryloiminotiazolidyno- nów-4, które podobnie jak ich pochodne acetoksy- rteciowe, odznaczaja sie dzialaniem przeciwko Alternaria solami stosowanym jako organizm tes¬ towy.W innym zródle, japonskim opisie patentowym nr 48-17276, podano sposób wytwarzania pochod¬ nych tiazolidynonu zawierajacych w czasteczce rodnik pirydylowy-2. Zwiazkom tym przypisuje sie aktywnosc inhibitujaca osrodkowy uklad nerwowy.W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4017628 opisano natomiast sposób lecze¬ nia swierzbu przy uzyciu pochodnych tiazolidynonu podstawionych rodnikiem pirydylowyrci-2.Równiez Jadhav i inni w J. Indian Chem." Soc, 424—426 (1978) przedstawil sposób wytwarzania niektórych 2-metylo-2-/2-hydroksy-4,5-dwumetylo- £enylo/-3-arylotiazolidynonów-4, odznaczajacych sie grzybobójczym dzialaniem przeciw Helmynthospo- rium appatarnae.Sposobem wedlug wynalazku nowe l-tia-3-azy- nony-4 o ogólnym wzorze 1, w którym wszystkie podstawniki maja poprzednio podane znaczenie wytwarza sie, poddajac zwiazek o wzorze 2, w któ¬ rym R3, R4 i R17 maja poprzednio podane znaczenie, reakcji zamkniecia pierscienia w obecnosci srodka 127 226127 226 3 4 zamykajacego pierscien, korzystnie N,N'-dwucyklo- heksylokarbondwuimidu, przy czym reakcje te pro¬ wadzi sie w temperaturze od temperatury pokojo¬ wej do temperatury wrzenia pod chlodnica zwrot¬ na, otrzymujac zwiazek o wzorze 1, w którym X oznacza atom tlenu.Jezeli R3 lub R4 oznacza atom wodoru kio jezeli R3 oznacza rodnik metylowy, a R4 oznacza atom wodoru a X i R17 maja wyzej podane znaczenie, to zwiazek taki o wzorze 1 mozna alkilowac w celu otrzymania zwiazku o wzorze 1, w którym albo Ip^^ulfr.-JL4- oznacza rodnik metylowy. Równiez grupEr* £eban©iwa-^ inajdujaca sie w polozeniu 4 zwiazku o wzorzej 1 moze ulegac dalszej reakcji £ P*S5 dajac odpowiedni tion.» Wytwarzanie nowych pochodnych czterowodoro- ttazynonu-4, zwiazków zawierajacych szescioczlono- wy pierscien heterocykliczny, polega na prowadze¬ niu procesu jak przedstawiono na schemacie, na którym R3, R4 i R17 maja wyzej podane znaczenie.W przypadku wytwarzania zwiazku o ogólnym wzorze 1, w którym X oznacza atom siarki, a po¬ zostale podstawniki maja wyzej podane znaczenie, otrzymany zwiazek o wzorze 1, w którym X ozna¬ cza atom tlenu a wszystkie pozostale podstawniki maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z PaSs.Mozna równiez wytwarzac zwiazki o ogólnym wzorze 1, w którym R3 i/lub R4 oznacza rodnik metylowy a R17 i X maja wyzej podane znaczenie, poddajac otrzymany poprzednio zwiazek o ogól¬ nym wzorze 1, w którym R3 i/lub R4 oznaczaja atomy wodoru a pozostale symbole maja wyzej podane znaczenie, reakcji ze srodkiem alkilujacym, korzystnie n-butylolitem i jodkiem metylu.W pierwszym etapie mieszanine 3-formylopirydy- ny, odpowiedniej R17 aminy i obojetnego rozpu¬ szczalnika niemieszajacego sie z woda, takiego jak toluen, benzen, ksylen itp., utrzymuje sie w stanie wrzenia stosujac nasadke Deana-Starka w celu zebrania wody odpedzonej z mieszaniny reakcyjnej.Mieszanine reakcyjna chlodzi sie, saczy i zateza pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc oczy¬ szcza sie przez krystalizacje lub metoda chromato¬ grafii kolumnowej. W etapie tym otrzymuje sie produkt identyfikowany jako 3-)[(-R17-imino/mety- lo)] pirydyna uzywana w drugim etapie. 3-[(R17-imino)metylo]pirydyne miesza sie z kwa¬ sem P-merkaptOHa-/R3/R4 propionowym i obojetnym rozpuszczalnikiem niemieszajacym sie z woda, ta¬ kim jak toluen, benzen lub ksylen, po czym pozo¬ stawia na noc w temperaturze pokojowej lub utrzymuje w ciagu kilku godzin w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna. Surowy produkt tej reak¬ cji wyodrebnia sie zatezajac mieszanine reakcyjna pod zmniejszonym cisnieniem. Surowy produkt, identyfikowany jako kwas 3-i[a/R17-ammo/-a-/piry- dylo-3/metylotio]-2-/R3-/2-/R4/propionowy uzywa sie w etapie trzecim.Kwas 3-i[ia-/R17-amino/Ha-/pirydylo-3/metylotio]-2- -/R3/-2-/R4/-propionowy poddaje sie reakcji za¬ mkniecia pierscienia w obecnosci srodka zamyka¬ jacego pierscien, korcystnie N,N'-dwucykloheksylo- karbondwuimidu, prowadzonej w obojetnym rozpu¬ szczalniku w temperaturze pokojowej w ciagu od okolo 3 do okolo 15 godzin lub do zakonczenia. reakcji. Zamiast N,N'-dwucykloheksylokarbondwu- -imidu (DDC) mozna stosowac inny srodek zamy¬ kajacy pierscien, taki jak N-etoksykarbonylo-2-eto- ksy-l,2-dwuwodorochinolina (EEDO). Mona tez uzywac inne znane, peptydowe srodki cyklizujace.Do odpowiednich rozpuszczalników obojetnych zali¬ cza sie chlorek metylenu, chloroform, czterochlo¬ rek wegla i 1,2-dwuchloroetan. Wydzielona stala substancje oddziela sie przez odsaczenie i odrzuca.Przesacz odparowuje sie do sucha pod zmniejszo¬ nym cisnieniem, a pozostalosc oczyszcza sie znany¬ mi sposobami, takimi jak rekrystalizacja lub chro¬ matografia kolumnowa. Produkt identyfikuje sie jako pozadany 3-/podstawiony R17-/-5-/R3//RV-2-/pi- rydylo-3/-4H-l,3-tiazynon-4.Zwiazki o wzorze 1, w którym R3 i R4 oznaczaja atomy wodoru lub R3 oznacza rodnik metylowy, a R4 oznacza atomy wodoru, dogodnie alkiluje sie znanymi sposobami. Wydaje sie, ze rodnik alkilo¬ wy podstawiony jest w pozycje alfa do grupy kar- bonylowej pierscienia tiazynonowego-4.Zwiazki o wzorze 1, w których tlen grupy kar- bonylowej zastapiony jest siarka wytwarza sie, poddajac zwiazek z grupa fcarbonylowa reakcji z pieciosiarczkiem fosforu (P2S5) w odpowiednim rozpuszczalniku, korzystnie w suchej pirydynie, a potem wydziela sie produkt.Dobrze znanymi sposobami latwo otrzymuje sie sole addycyjne zwiazków o wzorze 1 z kwasami, stosujac kwasy wybrane z grupy skladajacej sie z kwasu chlorowodorowego, bromowodorowego, siarkowego, p-toluenosulfonowego itp.Trzeba zaznaczyc, iz zwiazki o wzorze 1 wyka¬ zuja stereoizometrie, gdy R3 T^R4, a takze gdy R3 A R4 sa jednakowe i oznaczaja atomy wodoru lub rodniki metylowe. Takie stereoizomery mozna roz¬ dzielic przez zastosowanie odpowiednich rozpu¬ szczalników lub chromatograficznie, dobrze znany¬ mi sposobami.Zwiazki o wzorze 1 reguluja wzrost roslin wod¬ nych.Wzrost roslin wodnych reguluje sie dodajac ak¬ tywna, podstawiona pochodina l^bia-3-aznonu-4 0 wzorze 1 do wody zawierajacej zanurzone lub plywajace chwasty. Zwiazki mozna wprowadzac do wody w postaci pylów, zmieszane ze sproszko¬ wanym, stalym nosnikiem, takim jak bentonit, zie¬ mia foliusznicza, ziemia okrzemkowa lub innym krzemianem mineralnym, jak na przyklad mika,, talk, pirofylit i glinki. Zwiazki te mozna tez mie¬ szac z powierzchniowo czynnymi srodkami dysper¬ gujacymi w celu otrzymania koncentratów, które latwo rozpraszaja sie w wodzie i sa latwo zwil¬ zanie, gdy sa stosowane w postaci srodków do opryskiwania. W razie potrzeby zwiazki o wzorze 1 mozna mieszac ze sproszkowanym, stalym nosni¬ kiem i powierzchniowo czynnym srodkiem dysper¬ gujacym, otrzymujac zwilzalny proszek, który moz¬ na stosowac bezposrednio lub wytrzasac z woda w celu utworzenia wodnej dyspersji do stosowania w tej postaci. Zwiazki o wzorze 1 mozna tez roz¬ puszczac w oleju, takim jak olej weglowodorowy lub olej z chlorowanych weglowodorów i dysper¬ gowac olejowy roztwór w wodzie za pomoca po— 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 605 127 226 6 wierzchniowo czynnego srodka dyspergujacego w celu otrzymania wodnej dyspersji do opryski¬ wania.Jako powierzchniowo czynny srodek dysperguja¬ cy mozna stosowac anionowy, niejonowy lub katio¬ nowy srodek powierzchniowo czynny. Takie srodki powierzchniowo czynne sa dobrze znane, a szcze¬ gólowe ich przyklady podal Hoffman i inni w opi¬ sie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 2614916 w kolumnach 2—4. Zwiazki o wzorze 1 mozna równiez stosowac w postaci aerozolu.Roztwory do aerozoli mozna sporzadzac, rozpu¬ szczajac zwiazek bezposrednio w nosniku aerozolo¬ wym, bedacym ciecza pod zwiekszonym cisnieniem, a gazem w normalnej temperaturze (np. 20°C) pod cisnieniem atmosferycznym. Roztwór aerozolowy mozna tez przygotowac, rozpuszczajac najpierw zwiazek w mniej lotnym rozpuszczalniku i miesza¬ jac potem taki roztwór z bardzo lotnym, cieklym .nosnikiem aerozolowym. * ! Do wody zawierajacej zanurzone i plywajace chwasty dodaje sie jeden ze zwiazków o wzorze 1 w ilosci regulujacej wzrost a nie dzialajacej chwastobójczo, takiej, ze stezenie skladnika aktyw¬ nego wynosi od okolo 0,25 do okolo 10 ppm.Optymalne stezenie skladnika aktywnego przy zwalczaniu okreslonych chwastów wodnych zalezy od temperatury, rodzaju zwalczanej rosliny i ksztal¬ tu zbiornika traktowanej wody. Przy wyzszych temperaturach wody do osiagniecia okreslonego stopnia zwalczania na ogól potrzebna jest mniejsza ilosc zwiazku niz w temperaturach nizszych.Przy traktowaniu poruszajacych sie strumieni, w celu zwalczenia wystepujacej w nich stalej flory nalezy zwrócic szczególna uwage na to, ze zwiazki beda przeplywac przez obszar poddawany obróbce i skuteczne stezenie zalezec bedzie od natezenia przeplywu wody, szybkosci reakcji chemicznej i okresu dodawania zwiazku.Sposób syntezy zwiazków o wzorze 1 dokladniej zilustrowano ponizszymi przykladami.Przyklad I. Wytwarzanie 3-/4-chlorofanylo/- -czterowodoro-2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazynonu-4.Synteze tego zwiazku prowadzono w kilku etapach.Etap 1. Mieszanine 53,5 g 3-formylopirydyny, 63,5 g 4-chloroaniliny i 600 ml toluenu utrzymywa¬ no w stanie wrzenia w ciagu okolo 4 godzin, sto¬ sujac nasadke Dean-Starka do zbierania wody wy¬ dzielajacej sie w trakcie reakcji. Zebrano w sumie okolo 9 ml wody. Mieszanine reakcyjna oziebiono, przesaczono i,przesacz odparowano do sucha pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc krystalizowa¬ no z goracego eteru etylowego, otrzymujac 87 g produktu o temperaturze topnienia okolo 72°C i zidentyfikowanego jako 3-/[/4-chlorofenyloimi- no/metylo]pirydyna.Etap 2. Mieszanine 15 g 3-[/4-chlarofenyloimi- no/metylo]pirydyny (otrzymanej w etapie 1), 15 g kwasu P-merkaptopropionowego i 200 ml toluenu pozostawiono na noc w temperaturze pokojowej.Nastepnie mieszanine reakcyjna zatezono pod zmniejszonym cisnieniem otrzymujac zólty olej zidentyfikowany jako kwas 3-<[a-/4-chloroanUino/-a- -/pirydylo-3-/metylotioJpropionowy. Czesc zóltego oleju uzyto w nastepnym etapie.Etap 3. Z 6 g produktu addycji otrzymano w eta¬ pie 2, 6 g N,N'-dwucykloheksylokarlx)ndwuimidu i 100 ml chlorku metylenu sporzadzono mieszanine w temperaturze pokojowej. Po pewnym czasie sta- 5 nia z mieszaniny wytracil sie bialy osad. Osad od¬ saczono i zidentyfikowano jako N,N'-dwucyklohek- sylomocznik. Przesacz odparowano do sucha pod zmniejszonym cisnieniem, tak otrzymana pozosta¬ losc zmieszano ponownie z chlorkiem metylenu !0 i calosc przesaczono w celu usuniecia dodatkowej ilosci N,N'-dwucykloheksylomocznika. Przesacz od¬ parowano do sucha pod zmniejszonym cisnieniem.Pozostalosc przemyto 20 ml zimnego acetonu, od¬ saczono bialy osad i wysuszono na powietrzu. 15 Otrzymane cialo stale mialo temperature topnienia okolo 149—150°C i zidentyfikowane zostalo jako 3-/4-chlorofenylo/-czterowodoro-2/pirydylo-3/-4H- -l,3-tiazynon-4.NMR/CDCla/DMSO/' /5/3,0/s, -CH2CH2-/, 3,6/m, ao uklad o wzorze 3/, 6,l/s, -C/H/l/N//, 7,2/m, uklad o wzorze 4/, 8,8/m, uklad o wzorze 5/.Postepujac zasadniczo w sposób opisany w przy¬ kladzie I, w przykladach II—XIV, otrzymano i zidentyfikowano szereg zwiazków. W niektórych 25 przykladach uzyskano lepsza wydajnosc w etapie 2 utrzymujac reagenty w stanie wrzenia, co zazna¬ czono na koncu tych przykladów. Zwiazki oraz podstawowe surowce i ich ilosci lub objetosci uzy¬ te do otrzymywania tych zwiazków opisano w nizej 30 przedstawionych przykladach.Przyklad II. Postepujac jak w przykladzie I, z 3,21 g 3-formylopdrydyny, 3,21 g p-toluidyny i 3,18 g kwasu p-merkaptopropionowego otrzymuje sie kwas 3-f[a-/4-toluidyino/^-/piirydylo-3/-metylo^ 35 tio/]propionowy, który poddaje sie reakcji zamknie¬ cia pierscienia w obecnosci 6,18 g N,N'-dwucyklo- heksylokarbondwuimidu, otrzymujace 1,6 g 3-/to^ lilo- 4/-cEterowodoro-2-/pQirydylo-3/-4H-1,3-tiazymo- nu-4 o temperaturze topnienia okolo 178—180°C. 40 Mieszanine utrzymywano w stanie wrzenia przez noc.Dla wzoru C1§H1(JN2OS obliczono: C 67,58, H 5,67, N 9,85, S 11,28 znaleziono: C 67,36, H 5,72, N 9,56, S 11,08. 45 Przyklad III. Postepujac jak w przykladzie I z 3,21 g 3-formylopirydyny, 2,97 g cyklohefcsy- loaminy i 3,18 g kwasu P-merkaptopropionowego otrzymuje sie kwas 3-[a-/cykloheksyloamino/-ct-/pi- rydylo-3/metylotio]propdonowy, który poddaje sie °° reakcji zamkniecia pierscienia w obecnosci 6,18 g N,N'-dwucykloheksylakarboriidwuimidu, otrzymujac 3,58 g 3-cykloheksylo-c^ercwodor©-2-/pirydylo-3/- -4H-l,3-tiazynonu-4 o temperaturze topnienia okolo 162—164°C. 55 Mieszanine utrzymywano w stanie wrzenia w cia^ gu 4 godzin.Dla wzoru CHH«,NjPS obliczono: C 65,18 H 7,27 N 10,14 S 11,60 a znaleziono: C 64,95 H 6,99 N 9,92 S 11,39 60 Przyklad IV. Postepujac jak w^ przykladzie I z 3,21 g 3-formylopirydyny, 3,03 g heksylóamdny i 3,18 g kwasu P-merkaptopropionowego otrzytmije sie kwas 3-i[a-heksyloammo/-a^/pirydylo-3/metylo- tio]propionowy, który poddaje sie reakcji zamknie- 65 cia pierscienia w obecnosci 6,18 g N,N'-dwucyklo-127 226 7 8 heksylokarbondjwuimidu, otrzymujac 2,36 g 3-hek- sylo-czterowodoro-2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazynonu-4 0 temperaturze topnienia okolo 84r—860C. Miesza¬ nine utrzymywano w stanie wrzenia przez noc.Dla wzoru C15H22N2OS obliczono: C 64,71 H 7,97 N 10,06 S 11,52 a znaleziono: C 64,92 H 8,03 N 9,77 S 11,57 Przyklad V. Postepujac jak w przykladzie 1 z 3,21 g 3-formylopirydyny, 2,55.g cyklopentylo- aminy i 3,18 g kwasu pHmerkaptopropionowego otrzymuje sie kwas 3-)[a-cyklopentyloamino-a-/piry- dylo-3/-metylotio]lpropk)nowy, który poddaje sie reakcji zamkniecia pierscienia w obecnosci 6,18 g N,N'-dwucyklc^ieksylokarbondwuimidu, otrzymujac 1,38 g 3-cyklopentylo-czterowodoro-2-/pirydylo-3/- r4H-l,3-tiazynonu-4 o temperaturze topnienia okolo 147—149°C. Mieszanine utrzymywano w stanie wrzenia przez noc. .Przyklad VI. Postepujac jak w przykladzie Iz 3,21 g 3-formylopirydyny, 4,86 g 3,4-dwuchloro- aniliny i 3,18 g kwasu p-menkaptopropionowego otrzymuje sie kwas 3H[a-/3,4-dwuchloroanilino/-a- -/pirydylo-3/metyloitio]propionowy, który poddaje sie reakcji zamkniecia pierscienia w obecnos¬ ci 0,18 g NjN^dwucykloheksylokarbonidwuimidu, otrzymujac 6,5 g 3-/3,4-dwuchlorofenylo/-czterowo- doro-2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazynonu-4 o temperatu¬ rze topnienia okolo 157—159°C. Mieszanine utrzy¬ mywano w stanie wrzenia przez noc.Przyklad VII. Postepujac jak w przykladzie I z 9,63 g 3-formylopirydyny, 11,1® g 2-chloroani- liny i 9,55 g kwasu Pjmerkaptopropionowego otrzymuje sie kwas 3-l[a-/2Hchloroaniilino/ra-/pirydy- lo-3/metylotio]propionowy, który poddaje sie reak¬ cji zamkniecia pierscienia w obecnosci 18,57 g N,N'-dwucykloheksylokarbondwuimidu, otrzymujac 6,0 g 3'-/2^chlorofenylo/-czterowodoro-2/pirydylo-3/-r -4H-l,3-tiazynonu o temperaturze topnienia okolo* 111—113°C. Mieszanine utrzymywano w stanie wrzenia przez noc.Dla wzoru C15H13ClNzOS obliczono: C 59,11 H 4,30 N 9,19 S 10,52 a znaleziono: C 59,31 H 4,22 N 9,34 S 10,73 Przyklad VIII. Postepujac jak w przykladzie I z 6,42 g 3-formylopirydyny, 8,5 g 4-chlorobenzy- loaminy i 6,4 g kwasu p-merkaptopropionowego otrzymuje sie kwas 3-([a-/4-chlorobenzyloamino/-a- -/pirydylo-3/metylotk)]panopionowy, który poddaje sie reakcji zamkniecia pierscienia w obecnosci 12,37 g N^-dwucykloheksylokairbondwuimidu, otrzymujac 3,1 g 3-/4-cnlarobenzylo/-czterowodoro- -2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazyinonu-4 o temperaturze topnienia okolo 88—90°C. Mieszanine utrzymywano w stanie wrzenia w ciagu 6 godzin.Dla waoroi C^sClNzOS obliczono: C 60,28 H 4,78 N 8,79 - S 10,06 a znaleziono: C 60,50 H 4,89 N 8,66 S 9,79 Przyklad IX. Postepujac jak w przykladzie I z 6,43 g 3-formylopirydyny, 6,67 g 4-fluoroaniliny i 6,37 g kwasu P-merkaptopropionowego otrzymu¬ je sie kwas 3-l[a/4-fluoroamjno/-a-/pirydylo-3/mety- lotiolpropionowy, który poddaje sie reakcji za¬ mkniecia pierscienia w obecnosci 12,4 g N,N'dwu- cykloheksylokarbondwuimkiu, otrzymujac 6,6 g 3- - -/4-fluorofenylo/-czterawodoro-2-/pirydylo-3^/-4H- -l,3-tiazynonu-4 o temperaturze topnienia okolo 162—164°C. Mieszanine utrzymywano w stanie wrzenia przez cala noc.Dla wzoru C15H31FN2OS 5 obliczono: C 62,48 H 4,54 N 9,72 S 11,12 ' a znaleziono: C 62,29 H 4,66 N 9,91 S 10,91 Przyklad X. Postepujac jak w przykladzie I z 6,43 g 3-formylopirydyny, 9,66 g 4-trójfluoro- metyloaniliny i 6,37 g kwasu p-merkaptopropiono- 10 wago, otrzymuje sie kwas 3-ra-/4-trójfluorometylo- anilino/-a-/pirydylo-3/metylotio]propionowy, który poddaje sie reakcji zamkniecia pierscienia w obec¬ nosci 12,4 g N^-dwucykloheksylokarbondwuimidu, otrzymujac 10,6 g ozterowodoro-2-/pirydylo-3/3-[4- 15 -/trójfluorometylo/fenylo]-4H-l,3-tiazynonu-4 o tem¬ peraturze topnienia 131—133°C. Mieszanine utrzy¬ mywano w stanie wrzenia w ciagu nocy.Dla wzoru Ci6H13F3N2OS obliczono: C 56,80 H 3,87 N 8,28 S 9,48 20 a znaleziono: C 56,62 H 3,76 N 8,31 S 9,40 Przyklad XI. Postepujac jak w przykladzie I z 6,43 g 3-formylopirydyny, 7,63 g 2-cyklopen- tylo-1-metyloetyloaminy i 6,37 g kwasu P-merkap¬ topropionowego otrzymuje sie kwas 3-[a-/2-cyklo- 25 pentylo-l-metyloetyloamino/-«-/pirydylo-3/metylo- tiolpropionowy, który poddaje sie reakcji zamknie¬ cia pierscienia w obecnosci 12,4 g N,N'-dwucyklo- heksylokarbondwuimidu, otrzymujac 2,55 g 3-/2-cy- klopentylo-1-metyloetyloZ-czterowodoro-2-/pirydylo- 30 -3/-4H-l,3-tiazynonu-4 o temperaturze topnienia okolo 100—112°C. Mieszanine utrzymywano w ciagu nocy w stanie wrzenia. obliczono: C 67,07 H 7,95 N 9,20 S 10,53 a znaleziono: C 66,77 H 8,05 N 9,26 S 10,55 35 Przyklad XII. Postepujac jak w przykladzie I z 6,43 g 3-formylopirydyny, 7,27 g 3,4-dwumety- loaniliny i 6,37 g kwasu Pninerkaptapropionowego otrzymuje sie kwas 3-i[a-/3,4-dwumetyloanilino/-a- -/pirydylo-3/metylotio]propionowy, który poddaje 40 sie reakcji zamkniecia pierscienia w obecnosci 12,4 g N,N'dwucykloheksylokarbondwuJ]nidu, otrzymu¬ jac 8,75 g 3-/3,4-ksylilo/-czterowodoro-2-/pirydylo- -3/-4H-l,3-tiazynonu-4 o temperaturze topnienia okolo 185—188°C. Mieszanine utrzymywano w cia- 45 gu nocy w stanie wrzenia.Dla wzoru Cl7H18N.yOS obliczono: C 68,43 H 6,08 N 9,39 S 10,75 a znaleziono: G 68,66 H 6,26 N 9,62 S 10,56.Przyklad XIII. Postepujac jak w przykladzie 50 Iz 6,43 g 3-formylopirydyny, 4-metyloitioaniliny otrzymanej z 10,54 g chlorowodorku 4-metylotio- aniliny i z 6,37 g kwasu P-merkaptopropionowego otrzymuje sie kwas 3-)[a-/4-metylotioanilino/-a-/pi- rydylo-3/metyIotio]propionowy, który poddaje sie w reakcji zamkniecia pierscienia w Obecnosci 8,25 g NjN^dwucykloheksylokarbondwuimidu, otrzymujac 5,72 g 3-/4-metylotiofenylo/-czterowodoro-2-/pirydy- lo-3/-4H-l,3-tiazynonu-4 o temperaturze topnienia okolo 164—166°C. Mieszanine utrzymywano w ciagu oo nocy w stanie wrzenia.Dla wzoru C1gH16N2OS2 obliczono: C 60,76 H 5,06 N 8,86 S 20,25 a znaleziono: C 60,68 H 5,18 N 8,54 S 20,34.Przyklad XIV. Postepujac jak w przykladzie w I z 6,43 g 3-formylopirydyny, 6,67 t 2-fluoroarrfliny9 127 226 10 i 6,37 g kwasu p-rcierkaptopropionowego otrzymuje * sie kwas 3-[a-/2-fluoiroainilino/-a-/pirydylo-3/mety- lotio]propionowy, który poddaje sie reakcji za¬ mkniecia pierscienia w obecnosci 12,4 g N,N'-dwu- cykloheksylokarbondwuimidu, otrzymujac 6,93 g 3- 5 -/2-fliuorofenylo[/-czterowodoro-2-/pirydylo-3/-4H- -l,3-tiazynonu-4 o temperaturze topnienia okolo 147—149°C. Mieszanine utrzymywano w ciagu nocy w stanie wrzenia.NMR/CDCl3/DMSO//6/3,0/iS, -CH2CH2-/, 6,2/s,- 10 —CH/N//S-/, 8,8/m, uklad o wzorze 4/, 9,0/m, uklad o wzorze 5/.Przyklad XV. Wytwarzanie 3-/4-chlorofeny- lo/-czterowodoro-5-rnetylo-2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tia- zynon-4. 15 3,05 g (0,01 mola) 3-/4-chlorofenylo/-czterowodoro- -2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazynoinu-4 otrzymanego spc*L sobem opisanym w przykladzie I dodano, miesza¬ jac, do 40 ml bezwodnego czterowodorofuranu w ^mosferze azotu i calosc oziebiono do temperatury 20 — 75°C. Do zimnego roztworu dodano nastepnie, w ciagu 15—20 minut, 4,28 ml heksanowego roz¬ tworu n-butylolitu (roztwór 2,4 molowy w heksa¬ nie) utrzymujac temperature mieszaniny reakcyj¬ nej ponizej —70°C. Po zakonczeniu dodawania mie- 25 szanine reakcyjna mieszano w ciagu okolo 30 mi¬ nut w temperaturze okolo —75°C a potem wkroplo- no do niej 5 ml jodku metylu w ciagu okolo 10—15 minut. Calosc mieszano w ciagu nocy w lazni z suchego lodu z acetonem; podczas mieszania mie- 30 szanina stopniowo podgrzala sie do temperatury okolo 0°C. W ciagu nocy wytracil sie osad koloru brzoskwiniowego. Mieszanine produktów reakcji ogrzano z kolei do temperatury pokojowej i doda¬ no chlorek metylenu. Utworzyl sie czerwony roz- 35 twór, który zatezono pod zmniejszonym cisnieniem.Tak otrzymana pozostalosc rozpuszczono ponownie w chlorku metylenu, roztwór przemyto dwukrotnie zimna, slona woda i suszono nad bezwodnym siar¬ czanemsodowym. 40 Srodek suszacy odsaczono a przesacz zatezono pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc zmiesza¬ no z octanem etylu i przepuszczono przez warstwe zelu krzemionkowego (400 ml). Poddany takiej obróbce roztwór octanowy zatezono pod zmniejszo- 45 nym cisnieniem, oleista pozostalosc rozpuszczono w chlorku metylenu, potraktowano odbarwiajacym weglem, przesaczono i przesacz odparowano do su¬ cha pod zmniejszonym cisnieniem. Tak otrzymana pozostalosc rozpuszczono w eterze etylowym i po 50 oziebieniu, wytracone krysztaly odsaczono. Otrzy¬ mano 1,1 g produktu o temperaturze topnienia oko¬ lo 128—130°C, zidentyfikowanego na podstawie wy¬ ników analizy elementarnej jako 3-/4-chlojrofenylo/- -czterowodoro-5-metylo-2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazy- 55 non-4.Dla wzoru C16H15ClN2OS obliczono: C 60,28 H 4,74 N 8,79 S 10,06 a znaleziono: C 60,46 H 4,65 N 8,77 S 9,94.Postepujac zasadniczo w sposób opisany w przy- 60 kladzie XV otrzymano i zidentyfikowano zwiazek otrzymany w przykladzie XVI.Przyklad XVI. Z 4 g 3-/4-chlorofenylo/-czte- rowodoro-5-metylo-2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazyno- nu-4 (otrzymanego jak w przykladzie XV), 8 ml* m jodku metylu i 5,4 ml 2,4 m roztworu n-butylolitu w heksanie, otrzymano 2,60 g 3-/4-chlorofenylo/- -czterowodoro-5,5-dwuimetylo-2-y1pirydylo-3/-4H-l,3- -tiazynonu-4.Dla wzoru C^HjtCIN^OS (temperatura topnienia 126°C—128°C) obliczono: C 61,34 H 5,15 N 8,42 S 9,63 a znaleziono: C 61,15 H 4,95 N 8,47 S 9,53.Przyklad XVII. Wytwarzanie 3-/4-chlorofeny- lo/-czterowodoro-2-/|pirydylo-3/-4H-l,3-tiazynotio- nu-4.Przygotowano zawiesine 10 g (0,033 mola) 3-/4* -chlorofenylo/-cziterowodoro-2-/pirydylo-3/-4H-l,3- -tiazynonu-4 (otrzymanego sposobem podanym w przykladzie I) w 30 ml suchej pirydyny i, mie¬ szajac mechanicznie, podgrzewano mieszanine do temperatury okolo 90°C, otrzymujac roztwór. Do tak uzyskanego roztworu dodawano porcjami, w ciagu 10—15 minut, 1,78 g (0,008 mola) piecio- siarczku fosforu kontynuujac mieszanie. Roztwór zmienil wówczas barwe na pomaranczowa. Po za¬ konczeniu dodawania pieciosiarczku mieszanine reakcyjna mieszano jeszcze przez cala noc w tem¬ peraturze okolo 90°C. Nastepnie roztwór o barwie czerwonej oziebiono i pod zmniejszonym cisnieniem odparowano pirydyne stanowiaca rozpuszczalnik.Lepka, oleista pozostalosc przemyto przez rozcie¬ ranie jej z woda. Potem olej rozpuszczono w mie¬ szaninie dwumetyloformamidu i etanolu, odbar¬ wiono za pomoca wegla, odsaczono i etanol odpa¬ rowano pod zmniejszonym cisnieniem. Roztwór dwumetyloformamidowy wylano powoli do zimnej wody powodujac wytracanie surowego, osadu o barwie pomaranczowej. Osad wyekstrahowano z wodnej mieszaniny za pomoca octanu etylu. Eks¬ trakt przemyto zimnym wodnym roztworem chlor¬ ku sodowego i zatezono pod zmniejszonym cisnie¬ niem, otrzymujac ciemnoczerwony olej. Olej ten rozpuszczono w minimalnej objetosci octanu etylu i oczyszczano chromatograficznie na kolumnie z zelem krzemionkowym. Otrzymano czerwony, lepki olej, który krystalizowano z mieszaniny octa¬ nu etylu i eteru, uzyskujac 3,91 g zóltego ciala stalego o temperaturze topnienia okolo 115—117°C.Metoda analizy elementarnej produkt zidentyfiko¬ wano jako 3-/4-chlorofenylo/-czterowodolro-2-/piry- dylo-3/-4H-l,3-tiazynotion-4.Dla wzoru C15H13C1N2S2 obliczono: C 56,15 H 4,08 N 8,73 S 19,99 a znaleziono: C 56,10 H 4,22 N 8,58 S 19,94.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania nowych l-tia-3-azyno- nów-4 o ogólnym wzorze 1, w którym R3 i R4 oznaczaja niezaleznie atom wodoru lub rodnik me¬ tylowy, R17 oznacza rodnik alkilowy C3—Ci0 rodnik cykloalkilowy C5—C6, rodnik 2-cyklopentylo-l-me- tyloetylowy, rodnik chlorowoofenylowy, rodnik trójfluorometylofenylowy, rodnik chlorowcobenzy- lowy, rodnik ksylilowy, rodnik tolilowy lub rodnik metylotiofenylowy, a X oznacza atom tlenu lub siarki, znamienny tym, ze zwiazek o ogólnym wzo¬ rze 2, w którym R3, R4 i R" maja wyzej podane znaczenie poddaje sie w temperaturze od tempera-127 226 11 12 tury pokojowej do temperatury wrzenia pod chlodnica zwrotna, reakcji zamkniecia pierscienia w obecnosci srodka zamykajacego pierscien, korzystnie N,N'-dwucyklóheksylokarbondwuimidu i ewentualnie w przypadku wytwarzania zwiaz¬ ku o ogólnym wzorze 1, w którym X oznacza atom siarki a pozostale podstawniki maja wyzej wymienione znaczenie, otrzymany zwiazek o wzo¬ rze 1, w którym X oznacza atom tlenu, a wszyst¬ kie pozostale podstawniki maja wyzej podane zna¬ czenie poddaje sie reakcji z P2S5, i ewentualnie w przypadku wytwarzania zwiazku o ogólnym wzorze 1, w którym R3 i/lub R4 oznacza rodnik metylowy i R17 i X maja wyzej podane znaczenie, otrzymany zwiazek o wzorze 1, w którym R3 i/lub R* oznaczaja atomy wodoru a pozostale symbole maja wyzej podane znaczenie poddaje sie reakcji ze srodkiem alkilujacym, korzystnie n-butylolitem i jodkiem metylu. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w przypadku wytwarzania 3-/4-*chlorobenzylo/czte- rowodoro-2-yipirydylo-3/-4H-l,3-tiazynonu-4, kwas 3-.[a-/4^chlorobenzyloamino/-a-/pirydylo-3/metylo- tio]propionowy poddaje sie reakcji zamkniecia 10 15 20 » pierscienia w obecnosci N,N'-dwucykloheksylokar- bondrwiuimidu. 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w przypadku wytwarzania 3-/2-cyklopentylo-l-me- tyloetylo/czterowodoro-2-/pirydylo-3/-4H-1,3-tiazy- nonu-4, kwas 3-l[a-/2-cyiklopentylo-l-metyloetyIo- amino/-a-/porydylo-3/metylotio]propionowy poddaje sie reakcji zamkniecia pierscienia w obecnosci NjN^dwucykloheksylokarbondwaiimidiu. 4. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w przypadku wytwarzania 3-/3,4-ksylilOi/czterowo- doro-2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazynonu-4, kwas 3-[a- -/3,44Qsyliiloannmo/^-^irydylo-3/metylotio];proipio- nowy poddaje sie reakcji zamkniecia pierscienia w obecnosci N,N'-dwucykloheksylokaLrbondwu- imldiu. ^ 5. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w przypadku wytwarzania 3-/4-chlorofenylo/cztero- wodoro-5-metylo-2-/pirydylo-3/-4H-1 ^-tiazynoou-^ cyklizuje sie kwas 3H[a-/4^hlccoanuino/-ci-/piryd3i^ lo-3/metylotio]propionowy i otrzymany 3-/4-chloro- fenylcVHraterowodoro-2-/pirydylo-3/-4H-l,3-tiazy- non-4 poddaje sie reakcji z n-butylolitem i jod¬ kiem metylu.127 226 *N *N W I H I R« //w / -c- Sx c- I H -N-R'7 S^COOH R4 ^ N N-^H H V fYCH0 + R,7-NH2 Etgpl ^M H R3 H R4 N-R Etap 3 I ,C = 0 Schemat 17 Etap 2 CH = NR' R3 HSCH-C-COOH h k» H H 1 I 17 C — N—IT RJ VCH-C-C00H H R4 PL