PL93415B1

PL93415B1 -

Info

Publication number: PL93415B1
Application number: PL1974172803A
Authority: PL
Priority date: 1973-07-19
Filing date: 1974-07-17
Publication date: 1977-05-30
Also published as: US4035382A; DE2336720A1; HU168362B; RO65812A; AT326146B; CH606064A5; IL45275A; DK133379C; JPS5036642A; DK387174A; DD114339A5; NL7409621A; JPS5037774A; ATA592074A; ZA744592B; IL45275A0; BE817743A; BR7405988D0; DK133379B; FR2237904B1

Description

****OWeco j ¦«^„ ''J llJ^2ff| j Twórca wynalazku: : Uprawniony z patentu: Bayier Aktiengeisellschaft, Leverkuisen (Republika Federalna Niemiec) Srodek owadobójczy i roztoczobójczy Przedmiotem wynalazku jest srodek owadobójczy i roz¬ toczobójczy zawierajacy jako substancje czynna nowe estry benzizoksazolilowych lub amidy estrów benzizoksazolilo- vryeh kwasów tiono/tiolo/-fosforowych/fosfonowyeh.Wiadomo juz, ze podstawione rodnikiem metylowym «stry benzizoksazolilowe kwasów tiofosforowych wzglednie fosfonowych, np. ester 0,0-dwuetylowo-0-[5-metylobenzi- zoksazolilowych-/3/-[ kwasu tiofosforowego lub 0-etylowo- -0-/5-metylobenzizoksazoliJowy-/3/] kwasu tionoetanofo- afonowego maja dzialanie owadobójcze i roztoczobójcze (ogloszeniowy opis patentowy RFN DOS nr 2 040 410).Stwierdzono, ze nowe estry benzizoksazolilowe lub amidy astrów benzoksazolilowych kwasów tiono/tiolo/-fosforo¬ wych/fosfonowyeh/o wzorze 1, w którym R oznacza rodnik ¦alkilowy o 1—6 atomach wegla i R± oznacza rodnik alkilo¬ wy o 1—6 atomach wegla lub grupe alkoksylowa, alkilotio lub alkiloaminowa o 1—6 atomach wegla lub rodnik feny- lowy i Hal oznacza atom chlorowca, maja silne dzialanie owadobójcze i roztoczobójcze.Estry benzizoksalilowe lub amidy estrów benzizoksazoli Iowyeh kwasówtiono/tiolo/fosforowych/fosfonowyeh o wzo¬ rze 1 wykazuja niespodziewanie znacznie lepsze dzialanie owadobójcze, równiez na owady gleby oraz roztoczobójcze niz znane, podstawione rodnikiem metylowym, estry benzi¬ zoksazolilowe kwasu tionofosforowego o podobnej budowie i takim samym kierunku dzialania.Ponadto substancje czynne srodka wedlug wynalazku mozna stosowac z dobrym wynikiem w weterynarii przeciw- ko posozytom zwierzat (ektopasozytom) takim jak paso- Cytujace larwy much. Wzbogacaja zatem stan technikL Jak juz podano nowe estry benzoizoksazolilowe wzglednie amidy estrów benzizoksazolilowych kwasów tiono/tiolo/- fosforowych/fosfonowych/ odznaczaja sie doskonalym dzia¬ laniem owadobójczym i roztoczobójczym. Dzialaja one sku¬ tecznie zarówno na owady o narzadzie gebowym ssacym jak i gryzacym, a oprócz tego na roztocza (Acarinae). Ponadto stosuje sie je z dobrym wynikiem w weterynarii przeciwko pasozytom zwierzat (ektopasozytom) takim jak pasozytujace larwy much. Jednoczesnie wykazuja one nieznaczna fito¬ toksycznosc, czesciowo dzialaja one na owady gleby. Z tych wzgledów zwiazki o wzorze 1 stanowiace substancje czynna srodka wedlug wynalazku mozna stosowac jako srodki szkodnikobójcze w ochronie roslin i produktów przecho- walnianych oraz w higienie i weterynarii.Do owadów o narzadzie gebowym ssacym niszczonych przez srodek wedlug wynalazku naleza glównie mszyca (aphidae np. mszyce brzoskwiniowo-ziemniaczane (Myzus persicae), mszyce trzmielinowo-burakowe (Doralis fabae), mszyce czeremchowo-zbozowe (rhopalosiphum padi), mszyca grochowa (Macrosiphum pisi), mszyca ziemniacza¬ na smugowana (Macrosiphum solanifolii), mszyca porzecz¬ kowa (Cryptomyzus korschelti), mszyca jabloniowo-bab- kowa (Sappaphis mali), mszyce sliwowo-trzcinowe (Myalo- pterus arundinis), mszyce wisniowo-przytuliowa (Myzus cerasi), ponadto zwalczaja czerwcowate (Coccina), np. tarcznika oleandrowca (aspidiotus hederae), Lecanium hes- peridum, Pseudococcus maritimus, przylzence (Thysano- phtera) np. Hercinothrips femoralis, pluskwiaki, np. pla- szczynca burakowego (piesma auadrata), Dysdercus inter- S3 41593 415 4 w znany sposób, np. przez zmieszanie substancji czynnych z rozrzedzalnikami to jest cieklymi rozpuszczalnikami, skroplonymi pod cisnieniem gazami i/lub stalymi nosnikami, ewentualnie stosujac substancje powierzchniowo czynne takie jak emulgatory i/lub dyspergatory i/lub srodki piano¬ twórcze. W przypadku stosowania wody jako rozcienczalnika mozna stosowac tez np. rozpuszczalniki organiczne sluzace jako rozpuszczalniki pomocnicze.Jako ciekle rozpuszczalniki mozna stosowac zasadniczo: zwiazki aromatyczne np. ksylen, toluen, benzen lub alkilo- naftaleny, chlorowane zwiazki aromatyczne lub chlorowane weglowodory alifatyczne takie jak chlorobenzeny, chloro¬ etyleny lub chlorek metylenu, weglowodory alifatyczne, takie jak cykloheksan lub parafiny np. frakcje ropy naftowej, alkohole, takie jak butanol lub glikol oraz jego etery i estry, ketony, takie jak aceton, metyloetyloketon, metyloizobu- tyloketon lub cyldoheksanon, rozpuszczalniki o duzej po- larnosci, takie jak dwumetyloformamid i sulfotlenek dwu- metylowy, oraz wode, przy czym skroplonymi gazowymi rozcienczalnikami lub nosnikami sa ciecze, które w normal^ nej temperaturze i normalnym cisnieniu sa gazami, np. gazy aerozolotwórcze takie jak chlorowcoweglowodory, np. freon, jako stale nosniki stosuje sie naturalne maczki mi¬ neralne, takie jak kaoliny, tlenki glinu, talk, kreda, kwarc, atapulgit, montmorylonit lub ziemie okrzemkowa i synte¬ tyczne maczki nieorganiczne takie jak kwas krzemowy o wysokim stopniu rozdrobnienia, tlenek glinu i krzemiany, jako emulgatory i/lub srodki pianotwórcze stosuje sie emulgatory niejonotwórcze i anionowe, takie jak estry poli- tlenku etylenu i kwasów tluszczowych, etery politlenku i alkoholi tluszczowych, np^ etery alkiloarylowopoligliko- lowe, alkilosulfoniany, siarczany alkilowe, arylosulfoniany oraz hydrolizaty bialka, jako srodki dyspergujace stosuje sie np. lignine, lugi posiarczynowe i metyloceluloze. Ze- stawy substancji czynnych moga miec domieszki znanych substancjiczynnych.Zestawy substancji czynnych zawieraja na ogól 0,1—95% wagowych korzystnie 0,5—90% substancji czynnych.Substancje czynne mozna stosowac w postaci ich zesta- wów lub przygotowanych z nich postaci roboczych takich jak gotowe do uzycia roztwory, emulsje, pianki, zawiesiny* proszki, pasty, proszki rozpuszczalne, srodki do opylania i granulaty. Stosowanie odbywa sie w znany sposób, np. przez opryskiwanie, opryskiwanie mglawicowe, opylanie 45 mglawicowe, opylanie, rozsiewanie, odymianie, gazowanie, podlewanie, zaprawianie lub inkrustowanie.Stezenie substancji czynnych w preparatach roboczych moze wahac sie w szerokich granicach. Na ogól wynosi 0,0001—10%, korzystnie 0,01—1%. Substancje czynne mozna stosowac z powodzeniem w sposobie Ultra-low- -Volume (ULV), w którym mozna stosowac preparaty zawierajace do 95%.Przyklad I. Testowanie larw Phaedon. Rozpuszczal¬ nik: 3 czesci wagowe acetonu, Emulgator: 1 czesc wagowa eteru alkiloarylowopoliglikolowego. 3 medius, pluskwe domowa (Cimez lectularius), Rhodnius prolixus, Triatoma infestans, dalej: piewiki np. Euscelis bibobatus i Nephotettix bipunctatus.Do owadów o narzadzie gebowym gryzacym zwalczanym przez srodek* wedlug wynalazku naleza przede wszystkim gasiennice motyli (Lepidoptera), takich jak tantnis krzyzo- wiaczek (Plutella maculipennis), brudnica nieparka (Ly- mantria dispar), kuprówka-rudnica (Euproctis chrysor- rhoea), przadka pierscienica (Malacosoma neustria), po¬ nadto pietnówka kapustówka, (Mamestra brassicae), zbo- zówka rolnica (Agrotis segetum), bielinek kapustnik (Pie- ris brassicae, piedzik przedzimek, (Cheimatobia bramata), zwójka zieloneczka (Tortrix viridana), Lephygma frugi- perda, Prodenia litura, dalej namiotnik owocowy (Hypo- nomeuta padella), molik maczny (Ephestia kuhniella) i barciak wiekszy (Galleria mellonella).Ponadto do owadów o narzadzie gebowym gryzacym niszczonych przez substancje czynne srodka wedlug wy¬ nalazku naleza chrzaszcze (Cóleoptera), np. wolek zbozowy (Sitophilus granarius — Calandra granaria), stonka ziem¬ niaczana (leptinotarsa decemlineata), kaldunica zielonka (Gastrophysa viridula) zaczka chrzanówka (Phaedon co- chleariae), slodyszek rzepakowy, (Meligethes aeneus), kistnik maliniak (Byturus tomentosus), strakowiec fasolowy (Bruchidius = Acenthoscelides obtectus), Dermestes frischi, skórek zbozowiec (trogoderma granarium), trojszyk gryzacy (Tribolium castaneum, wolek kukurydziany (Calandra lub Sitophilus zeamais) zywiak chlebowiec (Ste- gobium paniceum), macznik mlynarek (tenebrio molitor), spichrzel surynamski (Oryzaephilus surinamensis) oraz rodzaje zyjace w glebie np. drutowce (Agriotes spec), chrabaszcze majowe, (melolontha melalontha), karaluchy, np. prusak (Blatella geimanica), pizybyszka amerykanska (Periplaneta americana), Leucophaea lub Rhyparabia maderae, karaczan wschodni, (Blatta orientalis), Blabarus giganteus, Blaberus fuscus, Henschoutedenia flexivitta, dalej róznoskrzydle np. swierszcz domowy (Acheta dome- sticus), tennity np. Reticlitermes flavipes i blonoskrzydle, np. mrówki przykladowo hurtnica czarna (Lasius niger.).Z dwuskrzydlych niszcza glównie muchy, np. wywilzyne karlówke (drosophila melanogaster), owocanke poludniów- ke (Ceratitis capitata), muche domowa (Musca domestica), muche pokojowa (Fannia canicularis), Phormis regina, plujke rudoglowa, (Calliphora erythrocephala) oraz boli- muszke klaperke (Stonoxys calcitrans) dalej dlugoczulkie takie jak komary, np. Aedes aegypti, Culex pipiens i Ano- pheles stephensi.Do roztoczy niszczonych przez srodek naleza roztocza (Acari) zwlaszcza przedziorkowate (Tetranychidae np. przedziorek Chmielowiec (Tetranychus telarius = Tetra- nychus althaeae lub Tetranychus urticae) i przedziorek owocowiec (Paratetranychus pilosus = Pononychus ulmi), szpecielowate, np. szpeciel porzeczkowy (Eryophyes ribis), roztocza róznopazurkowate np. Hemitarsonemus latus i roztocz truskawkowy (Tarsonemus pallidus) oraz kleszcze np. Ornithodorus moubata.Zwiazki wedlug wynalazku przy ich uzyciu do zwalczania szkodników sanitarnych i magazynowych, zwlaszcza much i komarów, maja doskonale dzialanie resztkowe na drewnie i glinie oraz wykazuja dobra odpornosc na alkalia na uwap- nionych podlozach. substancje czynne srodka wedlug wynalazku mozna prze¬ prowadzic w zwykle zestawy w postaci roztworów, emulsji, zawiesin, proszków, past i granulatów. Otrzymuje sie je W celu otrzymania odpowiedniego preparatu substancji czynnej miesza sie 1 czesc wagowa substancji z podana iloscia rozpuszczalnika i podana iloscia emulgatora, po czym koncentrat rozciencza sie woda do zadanego stezenia.Otrzymanym preparatem substancji czynnej opryskuje sie do orosienia liscie kapusty (Brassica oleracea) i obsadza larwami zaczki chrzanówki (Phaedon cochlearke). Po po¬ danym czasie okresla sie smiertelnosc w %, przy czym przez 100% oznacza sie, ze wszystkie larwy chrzaszcza 40 45 (J 55 6093 415 zostaly zabite, a przez 0%, ze zadna larwa nie zostala zabita.W tablicy 1 podaje sie substancje czynne, stezenie substancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Tablica 1 Testowanie larw Phaedon ' 1 1 1 Zwiazek o wzorze 4 (znany) Zwiazek o wzorze 5 (znany) Zwiazek o wzorze 6 I Zwiazek o wzorze 7 Zwiazek o wzorze 8 Zwiazek o wzorze 9 Zwiazek o wzorze 10 Zwiazek o wzorze 11 Zwiazek o wzorze 12 Zwiazek o wzorze 13 Zwiazek o wzorze 14 Zwiazek o wzorze 15 Stezenie substancji czynnych w% 2 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,0001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 .0,1 0,01 0,001 0,1 0,01 0,001 Smiertel¬ nosc w % po 3 dniach 3 | 100 100 100 100 0 100 100 85 100 100 100 100 100 90 100 100 100 100 100 85 100 100 100 100 100 80 100 100 95 100 100 90 100 100 90 1 Przyklad II. Testowanie larw Lucilia. Rozpuszczal¬ nik: 3,5 czesci wagowe eteru jednometylowego glikolu etylenowego. Emulgator: 3,5 czesci wagowe eteru nonylo- fenolopoliglikolowego.W celu otrzymania odpowiedniego preparatu substancji czynnej miesza sie 3 czesci wagowe substancji czynnej z podana iloscia rozpuszczalnika, dodaje podana ilosc emulgatora i koncentrat rozciencza sie woda do zadanego stezenia. Okolo 50 mlodych larw gza (Lucilia cuprina) daje sie na kawalek miesa, który nastepnie wprowadza do malej probówki zawierajacej juz wodny preparat substancji czynnej. Po 48 godzinach ustala sie smiertelnosc w %, przy czym przez 100% oznacza, ze wszystkie larwy zostaly zabite, a 0%, ze zadna larwa nie zostala zabita. 6 W tablicy 2 podaje sie substancje czynne, stezenie sub¬ stancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Przyklad III. Testowanie bolimuszki kleparki. Te¬ stowanie doroslych Stomoxys calcitrans (test w naczynku in vitro). Rozpuszczalnik: 35 czesci wagowych eteru jedno¬ metylowego glikolu etylenowego i 35 czesci wagowych eteru nonylofenolopoliglikolowego.W celu otrzymania odpowiedniego preparatu substancji czynnej miesza sie 30 czesci wagowych odpowiedniej substancji czynnej z podana iloscia rozpuszczalnika zawie¬ rajacego podana ilosc emulgatora i tak otrzymany koncen¬ trat rozciencza sie woda do zadanego stezenia.Testowany obiekt: glodne" i dniowe muchy (Stomoxys calcitrans). Sposób testowania: 10 much (w zaleznosci od stezenia) ogluszone za pomoca C02 wprowadza sie na krazek bibuly filtracyjnej o srednicy 7,5 nasyconej substan¬ cja czynna, znajdujacy sie w polistyrenowym naczynku Petriego. Krazki nasyca sie przez naniesienie pipeta 1 ml testowanego stezenia (100, 30, 10, 3 ppm). Nastepnie wstawia sie i utrzymuje w klimatyzowanym pomieszczeniu testowym 27°C±1°C, 70% wzglednej wilgotnosci + 5%.Obserwacje przeprowadza sie po 1/2, 1, 2, 4, 8 i 24 godzi¬ nach. Kryterium testu: Kryterium testowym jest wystapie- nie smierci u traktowanych much (oznaki smierci: brak odruchowych ruchów czlonków po podraznieniu igla sekcyjna). Ocena: 3 = dzialanie 100% wszystkie muchy martwe, 2 dzialanie 50%50% much martwych, 1< dzialanie 50%<50% much martwych, 0 = brak dzialania = wszystkie muchy zaja^ Uzyskane wyniki testu zestawiono w tablicy 2.Tablica 2 TestowanieLucillia i Stomoxys Substancja czynna 1 Zwiazek o wzorze 7 Zwiazek o wzorze 16 Zwiazek o wzorze 9 Zwiazek o wzorze 12 Zwiazek o wzerze 17 Zwiazek o wzorze 6 Zwiazek o wzorze 8 Pasozyt 2 .Lucilia cuprina Lucilia cuprina Stomoxys calcitrans Lucillia cuprina Stomoxys calcitrans Lucilia cuprina Lucilia cuprina Lucilia cuprina Lucilia Stez. subst. czynnych w ppm 3 100 100 100 100 100 100 100 100 100 Smier¬ telnosc w% 4 100 100 50 100 100 100 100 100 100 100 100 100 | 100 5093 415 c.d. tablicy 2 1 1 Zwiazeko wzorze 10 Zwiazek o wzorze 18 2 Lucilia cuprina Lucilia cuprina 3 100 100 4 100 50 100 | Przyklad IV. Testowanie Tetranychus (odporny).Rozpuszczalnik: 3 czesci wagowe, emulgator: l czesc wago¬ wa eteru alkiloarylowopoliglikolowego. W celu otrzymania odpowiedniego preparatu substancji czynnej miesza sie 1 czesc wagowa substancji czynnej z podana iloscia roz¬ puszczalnika i podana ilosc emulgatora, po czym koncen¬ trat rozciencza sie woda do zadanego stezenia.Otrzymanym preparatem substancji czynnej opryskuje sie mglawicowo do orosienia siewki fasoli (Phaseohis vul- garis) o wysokosci 10—30 cm. Siewki fasoli sa porazone wszystkimi stadiami rozwojowymi przedziorka chmielowca (Tetranychus urticae). Po podanym czasie ustala sie sku¬ tecznosc preparatu substancji czynnej liczac martwe zwie¬ rzeta. Otrzymany wynik podaje sie jako smiertelnosc, w %, przy czym 100% oznacza, ze wszystkie przedziorki zostaly zabite, a 0%, ze zaden przedziorek nie zostal zabity.W tablicy 3 podaje sie substancje czynne, stezenie sub¬ stancji czynnych, czasy obserwacji oraz uzyskane wyniki.Tablica 3 TestowanieTetranychus i Substancja czynna Zwiazek o wzorze 4 (znany) Zwiazek o wzorze 5 Zwiazek o wzorze 19 Zwiazek o wzorze 20 Stezenie substancji czynnej w% 0,1 0,01 0,1 0,1 0,01 0,1 0,01 0,001 Smiertel- 1 nosc w % po 2 dniach 1 60 0 0 100 98 100 90 45 | PL

Claims

1. Zastrzezenie patentowe Srodek owadobójczy i roztoczobójczy, znamienny tym, ze zawiera jako substancje czynna estry benzizoksa- zolilowe lub amidy estrów benzizoksazolilowych kwasów tiono/tiolo/fosforowych/fosfonowych/o wzorze 1, w któ¬ rych R oznacza rodnik alkilowy o 1—6 atomach wegla, Rt oznacza rodnik alkilowy o 1—6 atomach wegla lub grupe alkoksylowa, alkilotio lub alkiloaminowa kazda o 1—6 ato¬ mach wegla lub rodnik fenylowy i Hal oznacza atom chlo¬ rowca, oraz znane nosniki i/lub substancje powierzchniowo- -czynne Hal 0-P \r PR, Wsór 1 Wzór 2 R°\A R1 Wzór 3 CH 0-P(OC2H5)2 Wzór A93 415 CH 3 ~ f§/0C2H5 i-Px C2H5 Wzór 5 Br CH- O—P(OCH3)2 Wzór 6 ci CH, 0-P(0C2H5)2 Wzór 7 Br DH, S P(0C2H5)2 Wzór 8 PXc2H5 Wzór 9 er CH, CK% OCoH 0—P |^uu2ng C2H5 Wzór 1093 415 Cl CH, T II O n r Wzór 11 .OCH, OCgHj, Br jnr? O Q_p; Wzór M -0CH3 "OCjHjri Cl CHT^VN ? /0C2H. Ó—P \ Wzór 12 0C3Hrl 8r ch^yNs oc2h5 0 o—pC" 0C3Hr Wzór 15 Br CH^VV°CH3 o o—?f Wzór 13 0C3Hr 0-P(OCH3)2 Wzór 1693 415 Wzór \7 Br J^\ O I J^r NS II ó—p: ,0C3Hr-i s0C2H3 Wzór 18 0—P Wzór 19 fNi/W / CH, Wzór 20 OCjH^-l PL