PL183622B1

PL183622B1 - Urządzenie rozruchowe do silników spalinowych

Info

Publication number: PL183622B1
Application number: PL97329605A
Authority: PL
Inventors: Siegbert Wessels
Original assignee: Bosch Gmbh Robert
Priority date: 1996-06-22
Filing date: 1997-04-22
Publication date: 2002-06-28
Also published as: AU721977B2; ES2143308T3; BR9709931A; AU2949097A; CN1082621C; SK173698A3; US6134977A; PL329605A1; JP2000512705A; DE19625057C1; SK281154B6; CN1222955A; WO1997049912A1; EP0906509A1; DE59701092D1; EP0906509B1

Abstract

1. Urzadzenie rozruchowe do silników spalino- wych, z silnikiem rozruchowym, przekladnia, sprze- glem jednokierunkowym, walem wyjsciowym i zebnikiem wzebiajacym, który jest wzebiany przez przekaznik wlaczajacy w wieniec zebaty silnika spalinowego za posrednictwem osadzonej wychylnie na kozle lozyskowym, dzwigni zwrotnej przesuwnej osiowo, przy czym plyta posrednia odbierajaca ele- ment przekladniowy i/lub przekaznik wlaczajacy jest wstawiona pomiedzy obudowe silnika rozruchowe- go z jednej strony, a z drugiej strony pokrywe lozy- ska napedowego i przy czym plyta posrednia i ko- ziol lozyskowy stanowia jeden zespól montazowy, w którym sa wstepnie montowane: z jednej strony przekladnia z walem wyjsciowym i zebnikiem wze- biajacym, z drugiej zas strony przekaznik wlaczaja- cy, gdzie polaczone sa ze soba za pomoca dzwigni zwrotnej, znamienne tym, ze dzwignia zwrotna (27, 127, 227, 327) jest osadzona na kozle lozyskowym (36, 136, 236, 436) za pomoca polaczenia zatrza- skowego. F I G . 1 PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie rozruchowe do silników spalinowych, z silnikiem rozruchowym, przekładnią, sprzęgłem jednokierunkowym, wałem wyjściowym i zębnikiem wzębianym.

Z niemieckiego opisu patentowego DE-A-4006795 znane jest tego rodzaju urządzenie rozruchowe (rozrusznik). W tym rozwiązaniu pośrednią płytą łożyskową, przeznaczoną dla łożyska przekładni, jest poszerzona ku górze jako kołnierz dla całkowitego wpasowania przekaźnika włączającego, przy czym kozioł łożyskowy na dźwignię zwrotną przekaźnika włączającego jest osadzony w pokrywie łożyska napędowego. Kozioł łożyskowy wspiera się przy tym na pośredniej płycie łożyskowej za pośrednictwem podkładki gumowej.

Dopasowanie rozrusznika do warunków geometrycznych w przestrzeni do zamontowania silnika spalinowego następuje względem położenia spoczynkowego zębnika i wymiaru wzębienia zębnika w zasadzie przez wzajemne dopasowanie elementów konstrukcyjnych: kozła łożyskowego, pokrywy łożyska napędowego i cięgła przekaźnika (łopatki). Zmiany są przy tym ograniczone do łatwo wytwarzanych części, a mianowicie zwłaszcza do pokrywy łożyska napędowego, która stanowi dla wytwórcy pojazdów cześć specyficzną. Podczas montowania urządzenia rozruchowego zestawienie pokrywy łożyska napędowego z innymi częściami urządzenia rozruchowego nie odpowiada jednak wymaganiom, stawianym podlegającego automatyzacji procesowi montażowemu, ponieważ w tym przebiegu roboczym poszczególne części w szeregu krytycznych miejsc łączenia muszą być zestawiane jednocześnie, w tym pokrywa łożyska napędowego z pośrednią płytą łożyskową, z wałem napędowym, z kozłem łożyskowym i z podkładką gumową, a także pośrednią płytą łożyskową z wpasowaniem przekaźnika. Szczególnie problematyczne jest przy tym zachowanie wzajemnego położenia poszczególnych części przed i podczas montażu. Dochodzi przy tym utrudnienie, polegające na tym, że podczas montażu wstępnego, części montowane na pośredniej płycie łożyskowej, są przesuwane względem siebie przez sprężynę wzębiającą i cofającą, co wywołuje znaczne koszty, związane z operacjami doregulowywania.

Z niemieckiego opisu patentowego DE-A-2822165 znane jest ponadto rozwiązanie, w którym przekaźnik włączający wstawia się i przykręca z wpasowaniem pomiędzy pokrywę łożyska napędowego i uszczelkę obudowy rozrusznika. Jest tam umieszczona sprężyna wzębiającą na tulei zabierakowej, którą podtrzymuje zarówno sprzęgło jednokierunkowe, jak i zębnik wzębiający. Również to rozwiązanie bez pośredniej płyty łożyskowej ma wadę, polegającą na dużej liczbie miejsc łączenia pokrywy łożyska napędowego, zwłaszcza wówczas, gdy wymagana jest przy tym przekładnia i pośrednia płyta łożyskowa dla przekładni urządzenia napędowego, szczególnie też tam siły sprężyny wzębiającej wymagają doregulowania zmontowanych uprzednio części.

Wreszcie z francuskiego opisu patentowego FR-A-2555670 znane jest rozwiązanie, w którym pośrednia płyta łożyskowa urządzenia rozruchowego jest połączona z kozłem łożyskowym z tworzywa sztucznego natryskanym na dźwignię włączająca. Podczas wstępnego montażu przekładni i przekaźnika włączającego na pośredniej płycie łożyskowej musi dźwignia widełkowa być tam z jednej strony osadzona na przekładni, z drugiej zaś strony zamocowana na koźle łożyskowym oraz na cięgle przekaźnika włączającego przez wstawienie

183 622 trzpieni łożyskowych. Nie jest to jednak możliwe w sposób całkowicie automatyczny, ponieważ podczas montażu wstępnego dźwignia widełkowa, wstawiona luźno w przekładnię, nie jest ustawiona z dostateczną dokładnością, tak, iż kołki łożyskowe należy wstawiać indywidualnie w dźwignię widełkową.

Celem wynalazku jest takie udoskonalenie konstrukcji urządzenia rozruchowego aby możliwy był wstępny montaż części, łączonych z pośrednią płytą łożyskową, umożliwiający w pełni automatyczny montaż urządzenia rozruchowego.

Urządzenie rozruchowe do silników spalinowych, z silnikiem rozruchowym, przekładnią sprzęgłem jednokierunkowym, wałem wyjściowym i zębnikiem wzębiającym, który jest wzębiany przez przekaźnik włączający w wieniec zębaty silnika spalinowego za pośrednictwem, osadzonej wychylnie na koźle łożyskowym, dźwigni zwrotnej przesuwnej osiowo, przy czym płyta pośrednia odbierająca element przekładniowy i/lub przekaźnik włączający jest wstawioną pomiędzy obudowę silnika rozruchowego z jednej strony, a z drugiej pokrywę łożyska napędowego i przy czym płyta pośrednia i kozioł łożyskowy stanowią jeden zespół montażowy, charakteryzuje się według wynalazku tym, że dźwignia zwrotna jest osadzona na koźle łożyskowym za pomocą połączenia zatrzaskowego.

Korzystnie, pokrywa łożyska napędowego jest osadzona na zespole konstrukcyjnym, złożonym z płyty pośredniej z kozłem łożyskowym, przekładnią, wałem wyjściowym, zębnikiem wzębiającym, przekaźnikiem włączającym i dźwignią zwrotną wyłącznie za pośrednictwem dwóch miejsc łączenia, przy czym pierwsze miejsce łączenia dla końcówki wału napędowego jest łożyskiem w pokrywie łożyska napędowego, a drugie miejsce łączenia jest kołnierzem pokrywy łożyska napędowego, w którym jest osadzona ścianka zewnętrzna pośredniej płyty łożyskowej.

Korzystnie, kozioł łożyskowy jest wykonany jako jedna całość z płytą pośrednią, a czop łożyskowy dźwigni zwrotnej jest osadzony w otwartym ku górze zwężonym otworze łożyskowym, przy czym zwłaszcza kozioł łożyskowy posiada wystający ku przodowi wspornik z otwartym ku górze zwężającym się otworem łożyskowym, w którym ułoży skowana jest dźwignia zwrotna umieszczonym pomiędzy ramionami widełek czopem łożyskowym lub kozioł łożyskowy ma postać otwartego ku przodowi wspornika w kształcie litery U, przy czym wspornik ma dwa elastyczne ramiona każde z otworem łożyskowym, w których osadzona jest dźwignia zwrotna umieszczonymi obustronnie czopami łożyskowymi.

Korzystnie, płyta pośrednia z kozłem łożyskowym jest wykrojona i uformowana z jednego kawałka blachy lub jest elementem odlanym wtryskowo z tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknami.

Korzystnie, na koźle łożyskowym od tylnej strony pośredniej wstawiony jest element uszczelniający.

Dźwignia zwrotna może tworzyć swym górnym ramieniem kabłąk, w którym osadzony jest koniec cięgła przekaźnika włączającego. Uformowany u góry na kabłąku, skierowany w dół czop może wchodzić w wydłużony otwór na płaskim końcu cięgła, a po bokach kabłąka uformowane mogą być dwie leżące naprzeciw siebie listwy, które wchodzą w odpowiednie, leżące naprzeciw siebie wybrania boczne na płaskim końcu cięgła.

Korzystnie, pokrywa łożyska napędowego zawiera w obszarze kołnierza szereg odsadzeń oporowych na pośrednią płytę łożyskową.

Kozioł łożyskowy może być oparty wspornikiem na odsądzeniu pokrywy łożyska napędowego.

Korzystnie, płyta pośrednia jest osadzona centrycznie za pomocą naformowanego pierścienia kołnierzowego w przednim odcinku krańcowym obudowy silnika rozruchowego i w tylnym odcinku krańcowym pokrywy łożyska napędowego.

W urządzeniu rozruchowym według wynalazku osiąga się to, że na pośredniej płycie łożyskowej można zamontować kolejno: przekładnię z wałem napędowym, przekaźnik włączający, zębnik wzębiający, w danym przypadku wraz ze sprzęgłem jednokierunkowym i dźwignię zwrotną ze sprężyną wzębiającą przy czym dzięki osadzeniu dźwigni zwrotnej na koźle łożyskowym, tworzącym z pośrednią płytą łożyskową jeden zespół montażowy, sprężyna wzębiająca utrzymuję teraz te części w zadanym położeniu.

183 622

Szczególnie korzystne dla montażu pokrywy łożyska napędowego jest to, że tę ostatnią można osadzić na zmontowanym uprzednio zespole konstrukcyjnym, złożonym z pośredniej płyty łożyskowej, przekładni, wału wyjściowego, zębnika wzębiającego, przekaźnika włączającego i dźwigni zwrotnej, za pomocą tylko dwóch miejsc łączenia. Pierwsze miejsce łączenia jest utworzone przy tym przez wsunięcie końca wału napędowego w pokrywę łożyska napędowego. Drugie miejsce łączenia jest utworzone przez wsunięcie ścianki zewnętrznej pośredniej płyty łożyskowej w kołnierz pokrywy łożyska napędowego. We wsuniętym podzespole znajduje się również uszczelka gumowa i wpasowanie przekaźnika.

Przedmiot wynalazku w przykładzie realizacji jest odtworzony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przekrój poprzeczny przez urządzenie rozruchowe według pierwszego przykładu wykonania, fig. 2 - pośrednią płytę łożyskową z kozłem łożyskowym jako zespół montażowy ze zmontowanymi uprzednio częściami: przekładnią, wałem wyjściowym, zębnikiem ze sprzęgłem i sprężyną wzębiającą oraz przekaźnikiem włączającym przed uruchomieniem dźwigni zwrotnej, fig. 3 - zmontowany uprzednio zespół konstrukcyjny z fig. 2 z uruchomioną dźwignią zwrotną, a fig. 4 - zmontowany uprzednio zespół konstrukcyjny z dodaną pokrywą łożyska napędowego. Fig. 5 uwidacznia przekrój poprzeczny przez przednią cześć urządzenia rozruchowego według drugiego przykładu wykonania, fig. 6 - pośrednią płytę łożyskową ze zintegrowanym z nią kozłem łożyskowym i zmontowaną dźwignią zwrotną, a fig. 7 - dźwignię zwrotną od przodu przed osadzeniem w koźle łożyskowym, fig. 8 - dźwignię zwrotną jako alternatywę względem fig. 7, fig. 9 i 10 - pośrednią płytę łożyskową jako alternatywę względem blaszanej pośredniej płyty łożyskowej z fig. 6, z dopasowaną do niej dźwignią zwrotną a fig. 11 - pokrywę łożyska napędowego urządzenia rozruchowego według fig. 1, z nakładkami na pośrednią płytę łożyskową zaś fig. 12 uwidacznia jako dalszy przykład wykonania urządzenie rozruchowe bez przekładni odboczkowej.

Przedstawione na fig. 1 w przekroju poprzecznym urządzenie rozruchowe 10 silnika spalinowego samochodu ma zasilany prąciem stałym silnik rozruchowy 11, którego wał wirnikowy 12 ma na tylnym końcu komutator 13, a na przednim końcu zębnik napędowy 14, który zazębia się jako koło środkowe ze znaną jako taką przekładnią obiegową 15. Przekładnia obiegowa 15 jest połączona za pośrednictwem jej jarzma 16 z wałem wyjściowym 17, którego zewnętrzny koniec jest osadzony w łożysku 18 pokrywy 19 łożyska napędowego. Przekładnia obiegowa 15 jest ponadto podtrzymywana za pośrednictwem dalszego łożyska przekładniowego 20 w wykonanej jako pośrednia płyta łożyskowa 21 płycie pośredniej, która jest osadzona i centrycznie prowadzona zarówno w przednim odcinku krańcowym obudowy 11 a silnika rozruchowego, jak i w tylnym odcinku krańcowym pokrywy 19 łożyska napędowego. Tylny odcinek wału wyjściowego 17 ma na zewnętrznym obwodzie stromy gwint 22, na którym umieszczona jest tuleja zabierakowa 23 z możliwością przesuwu osiowego oraz przekręcania za pomocą stromego gwintu. Na tulei zabierakowej 23 osadzony jest na zewnątrz przesuwnie pierścień prowadzący 24 w kształcie litery U. Na przednim końcu tulei zabierakowej 23 znajduje się jako dalszy element przekładniowy sprzęgło jednokierunkowe 25, którego pierścień wewnętrzny jest wykonany w przednim odcinku jako zębnik wzębiający 26. Z pierścieniem prowadzącym 24 współpracuje przedstawiona bliżej na fig. 6 dźwignia zwrotna 27 z wykonanymi na dolnym końcu widełkami 28. Pomiędzy sprzęgło jednokierunkowe 25 a pierścień prowadzący 24 wstawiona jest sprężyna wzębiająca 29, która podczas odchylenia się zębnika wzębiającego 26 w przypadku ustawienia się ząb na ząb z wieńcem zębatym 35, nie przedstawionego tu, silnika spalinowego zostaje napięta wskutek wychylenia się dźwigni zwrotnej 27 i podczas obrócenia zębnika ten ostatni wzębia się w wieniec zębaty.

Przekaźnik włączający 30 jest wstawiony powyżej silnika rozruchowego pomiędzy pośrednią płytę łożyskową 21 a pokrywę 19 łożyska napędowego i przykręcony. Na zworze 31 przekaźnika włączającego zamocowane jest z przodu cięgło 32, zwane też łopatką które ma wydłużony otwór 33. W ten otwór 33 wchodzi czopem 34 górny koniec dźwigni zwrotnej 27. Na pośredniej płycie łożyskowej 21 uformowany jest kozioł łożyskowy 36, na którym osadzona jest wychylnie dźwignia zwrotna 27. Po włączeniu przekaźnika włączającego 30 zostaje uruchomiony silnik spalinowy, przy czym z jednej strony dźwignia zwrotna 27 zostaje

183 622 tak wychylona przez cięgło 32 przekaźnika włączającego 30, że zębnik wzębiający 26 wzębia się w wieniec zębaty 35 silnika spalinowego (przedstawione linią przerywaną), z drugiej zaś strony zostaję włączony silnik rozruchowy 11 za pośrednictwem mostka stykowego przekaźnika włączającego. Za pośrednictwem przekładni obiegowej 15, tulei zabierakowęj 23, sprzęgła jednokierunkowego 25 i zębnika wzębiającego 26 zostaje w ten sposób napędzony wieniec zębaty 35, w celu uruchomienia silnika spalinowego. Po odłączeniu przekaźnika włączającego 30 zwora 31 zostaje cofnięta do położenia wyjściowego za pomocą sprężyny cofającej 52 (fig. 5), a przy tym dźwignia zwrotna 27 zostaje znowu odchylona z powrotem i zębnik wzębiający 26 wyciągnięty z wieńca zębatego 35. Jednocześnie odłączony zostaje przy tym silnik rozruchowy 11.

Aby zapewnić ulepszony, zautomatyzowany montaż urządzenia rozruchowego, przewidziane jest, że pośrednia płyta łożyskowa 21 i kozioł łożyskowy 36 tworzą jeden zespół montażowy 53, w którym montuje się wstępnie z jednej strony przekładnię 15 z wałem wyjściowym 17 i zębnikiem wzębiającym 26, przesuwnym po nim osiowo za pośrednictwem stromego gwintu 22, z drugiej zaś strony przekaźnik włączający 30. Fig. 2 uwidacznia taki zmontowany wstępnie układ, przy czym zębnikowi wzębiającemu 26 jest tu przyporządkowane sprzęgło jednokierunkowe 25, które może być jednak przyporządkowane alternatywnie również przekładni jako nieruchome sprzęgło jednokierunkowe. Dźwignia zwrotna 27 jest wtedy wcześniej przyporządkowana.

Figura 3 uwidacznia zamontowaną na koźle łożyskowym 36 z możliwością unieruchamiania dźwignię zwrotną 27, która łączy przekaźnik włączający 30 z zębnikiem wzębiającym 26 i przyporządkowanym sprzęgłem jednokierunkowym 25 na wale wyjściowym 17. Pośrednia płyta łożyskowa 21 z kozłem łożyskowym 36, przekładnią 15, wałem wyjściowym 17, zębnikiem wzębiającym 26 ze sprzęgłem jednokierunkowym 25 oraz przekaźnik włączający 30 z dźwignią zwrotną 27 tworzą zmontowany wstępnie zespół konstrukcyjny 37, złożony z połączonych ze sobą części, których wzajemne położenie jest ustabilizowane przez wstawienie dźwigni zwrotnej 27.

Według fig. 4 na zamontowany wstępnie zespół konstrukcyjny 37 nasadza się pokrywę 19 łożyska napędowego tylko w dwóch miejscach łączenia. Pierwsze miejsce łączenia 38 tworzy łożysko 20 w pokrywie 19 łożyska napędowego, w które wstawia się koniec wału wyjściowego 17. Drugie miejsce łączenia jest utworzone przez kołnierz 40 na zewnętrznym obwodzie pokrywy 39 łożyska napędowego, w który wstawia się zewnętrzną ściankę pośredniej płyty łożyskowej 21.

W pierwszym przykładzie wykonania według fig. 1 do 4 kozioł łożyskowy 36 jest wykonany wraz z pośrednią płytą łożyskową 21 w postaci jednej całości jako element wtryskowy z tworzywa sztucznego. Kozioł łożyskowy 36 mą otwarty ku górze, nieco zwężony otwór łożyskowy, w który wpasowany zostaje czop łożyskowy 43 dźwigni zwrotnej 27.

Na figurze 5 przedstawiony jest dalszy przykład wykonania wynalazku, przy czym jest tu uwidoczniona w przekroju poprzecznym jedynie przednia cześć urządzenia rozruchowego. W tej postaci wykonania przedstawiona jest pośrednia płyta łożyskowa, wykonana ze wzmocnionego włóknami tworzywa sztucznego lub materiału o odpowiednio trwałym kształcie, która to płyta jest wtryskiwana lub odlewana w odpowiedniej formie. W celu lepszego dopasowania wymiaru H (fig. 5) do żądanej u klienta sytuacji montażowej, na pośredniej płycie łożyskowej 121 przewidziany jest w obszarze kozła łożyskowego 136 tylny otwór, w który wstawia się element uszczelniający 44 z tworzywa sztucznego lub ebonitu. Dzięki uwidocznionej konstrukcji możliwa staje się modułowa budowa narzędzi, którą można dopasować do różnych wymiarów H za pomocą nielicznych części wymiennych jako urządzenie, wolne od suwaków poprzecznych.

Figura 6 uwidacznia jako następny przykład wykonania pośredniej płyty łożyskowej 221 wtryskiwana lub odlewaną postać wykonania, w której w obszarze kozła łożyskowego 236 zamiast otworu przewidziane jest wgłębienie kształtowe. Poniżej kozła łożyskowego wykonane jest żebro wsporcze 46. Także w tej postaci wykonania dźwignia zwrotna 127 jest wpasowana swym czopem łożyskowym 43 w otwarty u góry otwór łożyskowy 42, przy czym położenie wzębienia jest przedstawione linią przerywaną. Na fig. 7 dźwignia zwrotna 127 jest

183 622 uwidoczniona w widoku z przodu, mianowicie przed wstawieniem w kozioł łożyskowy 236. Można tam rozpoznać, że ramię dźwigni zwrotnej 127, skierowane ku górze, jest wykonane jako kabłąk 47. Przez ten kabłąk 47 przechodzi swobodny koniec cięgła 32 przekaźnika włączającego. U góry na kabłąku 47 uformowany jest skierowany ku dołowi czop 34, który wchodzi w wydłużony otwór 33 na płaskim końcu cięgła 32.

Figura 8 przedstawia inną postać wykonania dźwigni zwrotnej 227 w obszarze kabłąka 47. Uformowane są tam w górnym obszarze kabłąka 47 dwie leżące naprzeciw siebie listwy 48, które wchodzą w odpowiednie, leżące naprzeciw siebie wybrania boczne 49 na płaskim końcu cięgła 132.

Z figury 6 w połączeniu z fig. 7 można rozpoznać, że kozioł łożyskowy 236 tworzy wystający ku przodowi wspornik, na który nasunięte są ramiona widełek 28 dźwigni zwrotnej 127, a przy tym czop łożyskowy 43 dźwigni zwrotnej 127 może być wpasowany w otwarty ku górze otwór łożyskowy 42.

Figury 9 i 10 przedstawiają dalszy przykład wykonania pośredniej płyty łożyskowej 321, która jest wykrojona i uformowana z jednego kawałka blachy wspólnie z kozłem łożyskowym 336. W tej postaci wykonania kozioł łożyskowy 336 tworzy otwarty ku przodowi, mający kształt litery U wspornik z bocznymi otworami łożyskowymi 142 w ramionach wspornika. Dźwignia zwrotna 327, przedstawiona na fig. 9 w widoku z góry, ma w swym obszarze łożyskowym czopy łożyskowe 143, uformowane z obu stron. Podczas wsuwania obszaru łożyskowego dźwigni zwrotnej 327 w kozioł łożyskowy 336 ramiona 50 wspornika są w takim stopniu rozsuwane sprężyście od siebie, aż czopy łożyskowe 143 wejdą w otwory łożyskowe 142. Element blaszany można tak ukształtować, że również tu osiąga się taki sam kierunek łączenia, jak w przypadku łożyska pośredniego z tworzywa sztucznego.

Na figurze 11 przedstawiony jest w swoich zarysach widok z tyłu pokrywy 19 łożyska napędowego. W celu jednoznacznego nałożenia na pośrednią płytę łożyskową 21, przewidzianych jest tu pięć odsadzeń oporowych 51, rozłożonych na obwodzie kołnierza 40. W górnym odcinku pośredniej płyty łożyskowej 21, która zawiera kozioł łożyskowy 3 6, przewidziane są dwa dalsze odsądzenia oporowe 51. Element uszczelniający 44 wstawia się od tyłu w obszarze kozła łożyskowego 336, zanim zostanie zamontowany przekaźnik włączający 30 i silnik rozruchowy 11.

Ponieważ pośrednia płyta łożyskowa może być podczas montażu zamocowana na jednym nośniku półwyrobu, przeto wszystkie domontowywane do niego części można połączyć ze sobą nieprzesuwnie za pomocą dźwigni zwrotnej, przy czym sprężyna wzębiająca 29 oraz sprężyna 52 do cofania kotwy przekaźnika włączającego 30 przez wstawienie dźwigni zwrotnej w kozioł łożyskowy może przejąć funkcję przytrzymywania. Silnik rozruchowy 11 może być w tym rozwiązaniu zamontowany uprzednio jak dotychczas. Ustawia się go wówczas od tyłu na pośredniej płycie łożyskowej i wreszcie przykręca się podobnie jak przekaźnik włączający 30 do pokrywy 19 łożyska napędowego.

Na figurze 12 przedstawione jest jako dalszy przykład wykonania urządzenie rozruchowe, które bez odboczkowej przekładni obiegowej napędza silnik spalinowy bezpośrednio przez zębnik wzębiający 26 za pośrednictwem nie uwidocznionego wieńca zębatego tego silnika. Silnik rozruchowy 11 jest przy tym sprzęgnięty swym wałem wirnikowym 12 z zębnikiem wzębiającym 26 bezpośrednio poprzez sprzęgło jednokierunkowe 25a. Jak w poprzednich przykładach wykonania także tu sprzęgło jednokierunkowe 25a jest przesuwne osiowo wspólnie z zębnikiem wzębiającym 26 przez przekaźnik włączający 30 za pośrednictwem dźwigni zwrotnej 27. Obracanie zębnika 26 podczas jego wzębiania się następuje przy tym za pośrednictwem gwintu stromego 22a, który jest umieszczony na przednim odcinku wału wirnikowego 12. W ten stromy gwint 22a wchodzą występy wewnętrzne 22b, które są umieszczone na wewnętrznej powierzchni tulei zabierakowej 23 i powodują podczas wzębiania się wzębnika zębiającego 26 wzajemne obracanie się pomiędzy z jednej strony sprzęgłem jednokierunkowym 25a, a z drugiej strony wałem wirnikowym 12.

Kozioł łożyskowy 436 do dźwigni zwrotnej 27 jest przy tym uformowany na płycie pośredniej 421, która w górnej części jest przystosowana według pierwszego przykładu wykonania do odbioru przekaźnika włączającego 30. W dolnej części uformowany jest pierścień

183 622 kołnierzowy 54, za pomocą którego osiąga się wycentrowane osadzenie płyty pośredniej 421 zarówno na przednim odcinku krańcowym obudowy lla silnika rozruchowego 11, jak i na tylnym odcinku krańcowym pokrywy 19 łożyska napędowego. Miejsce łożyska pośredniego, jak to jest przewidziane w urządzeniu rozruchowym z przekładnią odboczkową przez łożysko przekładniowe 20 w pierwszym przykładzie wykonania, nie jest potrzebne w tej postaci wykonania napędzanego bezpośrednio rozrusznika.

Podczas montażu tego urządzenia rozruchowego następuje wskutek tego najpierw wstępny montaż przekaźnika włączającego 30, sprzęgła jednokierunkowego 25a i dźwigni zwrotnej 27 na płycie pośredniej 421. Następnie na ten zmontowany wstępnie zespól montażowy nasadza się pokrywę 19 łożyska napędowego w miejscach łączenia 38 i 39, jak to opisano w związku z pierwszym przykładem wykonania. Z kolei z drugiej strony nasadza się silnik rozruchowy 11 na pierścień kołnierzowy 54 płyty pośredniej 421, a wreszcie przykręca się mocno przekaźnik włączający 30 i silnik rozruchowy 11 do pokrywy 19 łożyska napędowego.

Istotna dla wynalazku jest zatem płyta pośrednia lub pośrednia płyta łożyskowa, która pod względem swej konstrukcji jest skojarzona z kozłem łożyskowym dźwigni zwrotnej. Dzięki temu powstaje integralny zespół przekładniowy, w którym wszystkie poszczególne przekładnie, takie jak przekładnia jednokierunkowa, obiegowa i wzębiająca, ujęte są razem. Kozioł łożyskowy i pośrednią płytę łożyskowa można przy tym wykonać również jako dwuczęściowe, przy czym części te są jednak zestawione w jeden zespół montażowy ze stałym zespoleniem w stanie złączenia, np. za pomocą połączenia na jaskółczy ogon. Przy użyciu elementu uszczelniającego 44 według wykonania z fig. 5 możliwe jest, że przekaźnik włączający zostaje osadzony niezależnie od wykonania pośredniej płyty łożyskowej przy pokrywie 19 łożyska napędowego i elemencie uszczelniającym 44, z tą korzyścią, iż dzięki temu możliwe są w prosty sposób dalsze dopasowania do każdorazowych warunków montażu urządzenia rozruchowego.

Ponieważ w przypadku wykonania płyty pośredniej z tworzywa sztucznego kozioł łożyskowy może być narażony na pęknięcie wskutek częstych obciążeń udarowych, przeto dla zabezpieczenia przed pęknięciem proponuje się ponadto według pierwszego przykładu wykonania wzmocnienie kozła łożyskowego 36 wspornikiem 55, skierowanym ku pokrywie 19 łożyska napędowego, w który to wspornik wchodzi odsądzenie 56, uformowane na tej pokrywie 19, tak, iż kozioł łożyskowy 36 opiera się swym wspornikiem 55 na tym odsądzeniu 56.

183 622

FIG.8

183 622

FIG. 12

183 622

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Urządzenie rozruchowe do silników spalinowych, z silnikiem rozruchowym, przekładnią, sprzęgłem jednokierunkowym, wałem wyjściowym i zębnikiem wzębiającym, który jest wzębiany przez przekaźnik włączający w wieniec zębaty silnika spalinowego za pośrednictwem osadzonej wychylnie na koźle łożyskowym, dźwigni zwrotnej przesuwnej osiowo, przy czym płyta pośrednia odbierająca element przekładniowy i/lub przekaźnik włączający jest wstawiona pomiędzy obudowę silnika rozruchowego z jednej strony, a z drugiej strony pokrywę łożyska napędowego i przy czym płyta pośrednia i kozioł łożyskowy stanowią jeden zespół montażowy, w którym są wstępnie montowane: z jednej strony przekładnia z wałem wyjściowym i zębnikiem wzębiającym, z drugiej zaś strony przekaźnik włączający, gdzie połączone są ze sobą za pomocą dźwigni zwrotnej, znamienne tym, że dźwignia zwrotna (27, 127, 227, 327) jest osadzona na koźle łożyskowym (36,136, 236, 436) za pomocą połączenia zatrzaskowego.
2. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 1, znamienne tym, że pokrywa (19) łożyska napędowego jest osadzona na zespole konstrukcyjnym (37), złożonym z płyty pośredniej (21) z kozłem łożyskowym (36), przekładnią (15), wałem wyjściowym (17), zębnikiem wzębiającym (26), przekaźnikiem włączającym (30) i dźwignią zwrotną (27) wyłącznie za pośrednictwem dwóch miejsc łączenia (38, 39), przy czym pierwsze miejsce łączenia (38) dla końcówki wału napędowego jest łożyskiem (18) w pokrywie (19) łożyska napędowego, a drugie miejsce łączenia (39) jest kołnierzem (40) pokrywy (19) łożyska napędowego, w którym jest osadzona ścianka zewnętrzna (41) pośredniej płyty łożyskowej (21).
3. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 2, znamienne tym, że kozioł łożyskowy (36) jest wykonany jako jedna całość z płytą pośrednią (21), a czop łożyskowy (43) dźwigni zwrotnej (27) jest osadzony w otwartym ku górze zwężonym otworze łożyskowym.
4. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 3, znamienne tym, że kozioł łożyskowy (36) posiada, wystający ku przodowi wspornik z otwartym ku górze zwężającym się otworem łożyskowym (42), w którym ułożyskowana jest dźwignia zwrotna (27) umieszczonym pomiędzy ramionami widełek (28) czopem łożyskowym (43).
5. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 3, znamienne tym, że kozioł łożyskowy (336) ma postać otwartego ku przodowi wspornika w kształcie litery U, przy czym wspornik ma dwa elastyczne ramiona (50) każde z otworem łożyskowym (142), w których osadzona jest dźwignia zwrotna (327) obustronnie umieszczonymi czopami łożyskowymi (143).
6. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 3, znamienne tym, że płyta pośrednia (321) z kozłem łożyskowym (236) jest wykrojona i uformowana z jednego kawałka blachy.
7. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 3, znamienne tym, że płyta pośrednia (121) z kozłem łożyskowym (136) jest elementem odlanym wtryskowo z tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknami.
8. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 2, znamienne tym, że na koźle łożyskowym (136) od tylnej strony pośredniej (121) wstawiony jest element uszczelniający (44).
9. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 1, znamienne tym, że dźwignia zwrotna (127) tworzy swym górnym ramieniem kabłąk (47), w którym osadzony jest koniec cięgła (32) przekaźnika włączającego (30).
10. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 9, znamienne tym, że uformowany u góry na kabłąku (47), skierowany w dół czop (34) wchodzi w wydłużony otwór (33) na płaskim końcu cięgła (32).
11. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 9, znamienne tym, że po bokach kabłąka (47) uformowane są dwie leżące naprzeciw siebie listwy (48), które wchodzą w odpowiednie, leżące naprzeciw siebie wybrania boczne (49) na płaskim końcu cięgła (132).

183 622
12. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 2, znamienne tym, że pokrywa (19) łożyska napędowego zawiera w obszarze kołnierza (40) szereg odsadzeń oporowych (51) na pośrednią płytę łożyskową (21).
13. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 2, znamienne tym, że kozioł łożyskowy (36) jest oparty wspornikiem (55) na odsądzeniu (56) pokrywy (19) łożyska napędowego.
14. Urządzenie rozruchowe według zastrz. 1, znamienne tym, że płyta pośrednia (221) jest osadzona centrycznie za pomocą naformowanego pierścienia kołnierzowego (54) w przednim odcinku krańcowym obudowy (11 a) silnika rozruchowego (11) i w tylnym odcinku krańcowym pokrywy (19) łożyska napędowego.

* * *