PL180801B1

PL180801B1 - Nowa pochodna pirolokarbazolu oraz zawierająca ją kompozycja farmaceutyczna

Info

Publication number: PL180801B1
Application number: PL95309874A
Authority: PL
Inventors: Chris A. Broka
Original assignee: Hoffmann La Roche
Priority date: 1994-08-04
Filing date: 1995-08-03
Publication date: 2001-04-30
Also published as: CZ288583B6; JPH0859666A; FI953710A; IL114785A0; MA23639A1; CO4410329A1; HUT73437A; SA95160203B1; PE34996A1; ES2123873T3; UY24010A1; BR9503536A; CN1123280A; ZA956327B; KR960007592A; EP0695755A1; DK0695755T3; HK1012341A1; FI953710A0; AU692563B2

Abstract

1. Nowa pochodna pirolokarbazolu, 1,3- diokso-6-(3-metyloaminopropylo)-1,2,3,6-te- trahydro-4-(tiofen-3-ylo)-pirolo[3,4-c]karba- zol oraz jego farmaceutycznie dopuszczalne sole. WZÓR I PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest nowa pochodna pirolokarbazolu oraz zawierająca ją kompozycja farmaceutyczna do stosowania w leczeniu nowotworów złośliwych.

W szczególności wynalazek dotyczy 1i3-diokso-6-(3-metylosminopropylo)-1i2,3i6-tetrahadro-4-(tiofan-3-ylo)-pirolo[3,4-c]karbazolu o wzorze I, w którym R² oznacza grupę tioCan-3-ylową, a R⁴ oznacza grupę metylową oraz jego farmaceutycznie dopuszczalnych soli.

Wynalazek obejmuje też kompozycję farmaceutyczną zawierającą terapeutycznie skuteczną ilość związku o wzorze I albo jego farmaceutycznie dopuszczalnej soli w mieszaninie z co najmniej jednym farmaceutycznie dopuszczalnym podłożem.

Związki według wynalazku stosuje się do leczenia nowotworów złośliwych, w szczególności takich, jak drobnokomórkowy rak płuc, rak okrężnicy oraz guzy nerek i gruczołu krokowego u ssaków, zwłaszcza u ludzi, przez podawanie ssakom wymagającym takiego leczenia terapeutycznie skutecznej ilości związku o wzorze I albo jego farmaąautyąrnia dopuszczalnej soli.

„Farmaceutycznie dopuszczalną solą” może być sól pochodząca od kwasu nieorganicznego lub organicznego. Termin „farmaceutycznie dopuszczalny anion” obejmuje anion takich soli addycyjnych z kwasami. Sole i/lub aniony dobiera się tak, aby nie były niepożądane biologicznie.

Aniony pochodzą od kwasów nieorganicznych, takich jak kwas solny, kwas bromowodorowy, kwas siarkowy (dający sole siarczanowe i wodorosiarczanowe), kwas azotowy, kwas fosforowy oraz od kwasów organicznych, takich jak kwas octowy, kwas propionowy, kwas glikolowy, kwas pirogronowy, kwas szczawiowy, kwas jabłkowy, kwas malonowy, kwas bursztynowy, kwas maleinowy, kwas fumarowy, kwas winowy, kwas ąytrenowai kwas benzoesowy, kwas cynamonowy, kwas migdałowy, kwas metanosulfonowy, kwas etanosulfonowy, kwas salicylowy, kwas p-toluenosulConowa.

Określenie „traktowanie” lub „leczenie” oznacza każde traktowanie choroby u ssaka, obejmujące:

(i) zapobieganie chorobie, to jest niedopuszczanie do rozwoju klinicznych objawów choroby;

(ii) hamowanie schorzenia, to jest powstrzymywanie rozwoju objawów klinicznych;

i/lub (iii) łagodzenie choroby, to jest powodowanie regresu objawów klinicznych.

Termin „ilość skuteczna” oznacza dawkę wystarczającą do zapewnienia leczenia traktowanego stanu chorobowego. Zależy to od pacjenta, choroby i stosowanego leczenia.

W związkach o wzorze I stosuje się nazewnictwo i numerację, jak przedstawiono na rysunku wzoru I.

Określenie „rozpuszczalnik”, „obojętny rozpuszczalnik organiczny” albo „rozpuszczalnik obojętny” oznacza rozpuszczalnik obojętny w warunkach reakcji opisywanych w związku

180 801 z nią. Rozpuszczalniki takie obejmują na przykład benzen, toluen, acetonitryl, tetrahydrofuran (THF), dimetyloformamid (DMF), chloroform, chlorek metylenu (lub dichlorometan), eter dietylowy, metanol, pirydynę i tym podobne. Jeśli nie podano inaczej, rozpuszczalnikami stosowanymi w reakcjach są obojętne rozpuszczalniki organiczne.

Termin „q.s.” oznacza dodawanie ilości wystarczającej do osiągnięcia założonego stanu, np. doprowadzenie roztworu do żądanej objętości (to jest uzupełnienie składu do żądanej masy lub objętości).

Jeśli nie podano inaczej, opisywane tu reakcje prowadzi się pod ciśnieniem atmosferycznym w zakresie temperatury od 5°C do 100°C (korzystnie od 10°C do 50°C, najkorzystniej w temperaturze „pokojowej” albo „temperaturze otoczenia”, np. 20°C). Ponadto jeśli nie podano inaczej, czas trwania reakcji i stosowane warunki są przybliżone, np. reakcję prowadzi się pod ciśnieniem w przybliżeniu atmosferycznym, w zakresie temperatur od około 5°C do około 100°C (korzystnie od 10°C do 50°C, najkorzystniej około 20°C) w ciągu około 1 do około 10 godzin (korzystnie około 5 godzin). Parametry podane w przykładach powinny być specyficzne, nie przybliżone.

Wyodrębnianie i oczyszczanie tu opisanych związków i produktów pośrednich można prowadzić, jeśli to pożądane, za pomocą dowolnych odpowiednich metod oddzielania lub oczyszczania, takich jak na przykład sączenie, ekstrakcja, krystalizacja, chromatografia kolumnowa, chromatografia cienkowarstwowa albo chromatografia grubowarstwowa, albo za pomocą kombinacji tych metod. Specyficzne ilustracje odpowiednich metod oddzielania i wyodrębniania podane są w przykładach. Jednakże można oczywiście stosować inne równoważne sposoby rozdzielania i wyodrębniania.

Związek o wzorze I można wytwarzać za pomocą następujących sposobów przedstawionych na podanym na rysunku schemacie, w którym podstawniki mają znaczenie podane na wstępie opisu wynalazku, jeśli nie podano inaczej, a Y oznacza grupę amino-ochronną.

N,N-Dimetyloaminometyloindol o wzorze 1 można uzyskać z Aldrich Chemical Company, Milwaukee, WI.

Jak przedstawiono na podanym na rysunku schemacie w etapie 1, N,N-dimetyloaminometyloindol o wzorze 1 przeprowadza się w sól fosfoniową o wzorze 2 sposobem opisanym w Canadian J. Chem., tom 51, str. 792 (1973).

Związek o wzorze 1, N,N-dimetyloaminometyloindol, rozpuszcza się w rozpuszczalniku protycznym, korzystnie w metanolu i poddaje reakcji z nadmiarem jodku metylu w temperaturze 10-50°C (korzystnie 25°C) w ciągu 1-10 godzin (korzystnie 3 godziny). Następnie do produktu dodaje się około 1 równoważnika molowego trifenylofosfiny w polarnym rozpuszczalniku (korzystnie w dimetyloformamidzie) i mieszaninę utrzymuje się w temperaturze 100-150°C, korzystnie w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w ciągu 6-24 godzin, korzystnie 16 godzin. Po zasadniczym zakończeniu reakcji sól fosfoniową o wzorze 2 wyodrębnia się i oczyszcza w sposób konwencjonalny, korzystnie drogą krystalizacji.

Jak wynika ze schematu w etapie 2 sól fosfoniową o wzorze 2 poddaje się reakcji z aldehydem heteroarylowym o wzorze R²CHO w obecności zasady, otrzymując winyloindol o wzorze 3.

Sól fosfoniową o wzorze 2 rozpuszcza się w polarnym rozpuszczalniku aprotycznym (korzystnie DMSO) i poddaje reakcji z aldehydem o wzorze r2(2HO w obecności zasady z przeszkodą steryczną (korzystnie l,5-diazabicyklo[4.3.0]non-5-en albo 1,8-diazabicyklo[5.4.0]undec-7-en). Reakcję prowadzi się w temperaturze 20-100°C (korzystnie 80°C) w ciągu około 2 godzin, po czym miesza w temperaturze około 20°C w ciągu 6-48 godzin (korzystnie około 16 godzin). Po zasadniczym zakończeniu reakcji winyloindol o wzorze 3 wyodrębnia się i oczyszcza w sposób konwencjonalny, korzystnie drogą chromatografii na żelu krzemionkowym lub krystalizacji.

Jak wynika ze schematu, w etapie 3 winyloindol o wzorze 3 poddaje się reakcji z 1-jodo-3-(tert-butylo)-difenylosililoksypropanem i usuwa grupy ochronne, otrzymując N-hydroksypropylowinyloindol o wzorze 4.

Winyloindol o wzorze 3 rozpuszcza się w polarnym rozpuszczalniku aprotycznym (korzystnie DMF lub DMSO) i traktuje wodorkiem metalu alkalicznego, na przykład wodorkiem

180 801 potasu lub wodorkiem sodu (korzystnie wodorkiem potasu) w temperaturze 0-50°C (korzystnie 25°C). Reakcję prowadzi się w ciągu 5 minut do 3 godzin (korzystnie 15 minut), po czym dodaje 1-jodo-3-(tert-butylo)-difenylosililoksypropan i mieszaninę miesza w tej samej temperaturze w ciągu około 1-24 godzin (korzystnie około 16 godzin). Po zasadniczym zakończeniu reakcji sililo-chroniony związek wyodrębnia się i oczyszcza w sposób konwencjonalny, korzystnie drogą chromatografii na żelu krzemionkowym. Grupę sililową usuwa się przez traktowanie fluorkiem tetrabutyloamoniowym albo układem pirydyna - kwas fluorowodorowy w tetrahydrofuranie lub dimetoksyetanie w temperaturze 20-30°C w ciągu 1-12 godzin (korzystnie 2 godziny). N-Hydroksypropylowinyloindol o wzorze 4 korzystnie oczyszcza się drogą chromatografii na żelu krzemionkowym.

Jak wynika ze schematu, w etapie 4 grupę hydroksylową o wzorze 4 przeprowadza się w chronioną grupę aminową, przy czym otrzymuje się związek o wzorze 5.

Alkohol o wzorze 4 rozpuszcza się w chlorku metylenu i traktuje zasadą z przeszkodą steryczną (na przykład 2,6-lutydyna albo 2,4,6-kolidyna, korzystnie 2,6-lutydyna), a następnie dodaje bezwodnik kwasu trifluorometanosulfonowego w temperaturze od -10°C do 20°C (korzystnie 0°C) w ciągu 15 minut do 1 godziny (korzystnie 30 minut). Produkt poddaje się następnie reakcji z nadmiarem metyloaminy, w temperaturze 0-40°C (korzystnie 25°C) w ciągu około 3 godzin, a następnie w temperaturze około 0°C w ciągu 6-24 godzin (korzystnie 12 godzin). Po zasadniczym zakończeniu reakcji winyloaminę wyodrębnia się i albo oczyszcza w sposób konwencjonalny, korzystnie drogą chromatografii na żelu krzemionkowym, albo bezpośrednio stosuje w następnym etapie.

Otrzymaną pośrednią aminę chroni się przez rozpuszczanie w zasadzie trzeciorzędowej (korzystnie w pirydynie) i poddaje reakcji z bezwodnikiem kwasu trifluorooctowego w ciągu 5 minut do 4 godzin (korzystnie 30 minut) w temperaturze około 25°C. Po zasadniczym zakończeniu reakcji związek winylotrifluoroacetamidowy o wzorze 5 wyodrębnia się i oczyszcza w sposób konwencjonalny, korzystnie drogą chromatografii na żelu krzemionkowym.

Jak wynika ze schematu w etapie 5 chroniony związek winylotrifluoroacetamidowy o wzorze 5, przeprowadza się w związek o wzorze I drogą reakcji z imidem kwasu maleinowego.

Chronioną winyloaminę o wzorze 5 rozpuszcza się w aromatycznym węglowodorze (korzystnie w toluenie) i ogrzewa pod chłodnicą zwrotną z 2-3 równoważnikami molowymi (korzystnie 2 równoważnikami molowymi) imidu kwasu maleinowego w ciągu 6-24 godzin (korzystnie 16 godzin). Po zasadniczym zakończeniu reakcji addukt Dielsa-Aldera wyodrębnia się i oczyszcza, korzystnie drogą chromatografii na żelu krzemionkowym. Addukt ten rozpuszcza się w obojętnym rozpuszczalniku (na przykład w benzenie, toluenie, chlorku metylenu, korzystnie w benzenie) i traktuje 2-3 równoważnikami molowymi (korzystnie 2 równoważnikami molowymi) dichlorodicyjanobenzochinonu w temperaturze 20-50°C (korzystnie 25°C), w ciągu 15 minut do 3 godzin (korzystnie 30 minut). Po zasadniczym zakończeniu reakcji otrzymany karbazol wyodrębnia się w sposób konwencjonalny, po czym usuwa się grupę ochronną Y. Usuwanie grupy ochronnej prowadzi się w znany sposób. Jeżeli na przykład obecna jest trifluorooctanowa grupa ochronna, to karbazol traktuje się zasadą nieorganiczną (wodorotlenek sodu, wodorotlenek potasu i tym podobne, korzystnie wodorotlenek sodu) w protycznym rozpuszczalniku (na przykład w metanolu, etanolu albo ich mieszaninie), zmieszanym z tetrahydrofuranem w ciągu około 15 minut w temperaturze około 25 °C, w celu odszczepienia trifluorooctanowej grupy ochronnej. Jeżeli amina jest chroniona przez grupę t-BOC, to grupę ochronną usuwa się przez traktowanie kwasem. Otrzymany pirokarbazol o wzorze I wyodrębnia się i oczyszcza, korzystnie drogą chromatografii na żelu krzemionkowym.

Związek o wzorze I można przeprowadzać w odpowiednie sole addycyjne z kwasami. Konwersję tę prowadzi się przez traktowanie stechiometryczną ilością odpowiedniego kwasu, takiego jak kwas solny (np. 3 równoważniki molowe w celu otrzymania soli trichlorowodorkowej). Zazwyczaj wolną zasadę rozpuszcza się w polarnym rozpuszczalniku organicznym, takim jak metanol lub etanol i dodaje kwas w wodzie, metanolu lub etanolu. Utrzymuje się temperaturę 0-50°C. Odpowiednia sól wytrąca się samorzutnie albo można ją wytrącać z roztworu za pomocą mniej polarnego rozpuszczalnika.

180 801

Sole addycyjne z kwasami związku o wzorze I można rozkładać do odpowiedniej wolnej zasady drogą traktowania nadmiarem odpowiedniej zasady, takiej jak amoniak albo wodorowęglan sodu, zazwyczaj w obecności wodnego rozpuszczalnika, w temperaturze 0-50°C. Wolną zasadę wyodrębnia się w sposób konwencjonalny, taki jak ekstrakcja za pomocą rozpuszczalnika organicznego.

Związki według wynalazku są inhibitorami proteinowej kinazy C, nadającymi się do stosowania jako środki chemioterapeutyczne do leczenia ssaków, zwłaszcza ludzi, wykazujących różne nowotwory złośliwe obejmujące: drobnokomórkowy rak płuc, rak okrężnicy, rak sutka odpowiadający liniom komórkowym MSC7, MDA-MB-435 i MDA-N oraz nadekspresyjne nowotwory PKC, takie jak odpowiadające CHO/PKC-ε.

Aktywność in vitro dla hamowania proteinowej kinazy C oblicza się przez pomiar wbudowywania ³²P z y-³²P ATP do syntetycznych substratów peptydowych.

Aktywność in vivo dla środków chemoterapeutycznych, zwłaszcza do traktowania nowotworów złośliwych, określa się za pomocą testów hamowania nowotworów, na przykład jak opisano przez Maneckjee i innych, w Proc. Natl. Acad. Sci. USA, tom 89, 1169-1173 (luty, 1992). Można stosować modyfikacje tego testu, np. stosując komórki raka okrężnicy HT-29, komórki SCLC H-82, komórki CHO/PKC-β i CHO/PKC-e.

Związek o wzorze I podaje się w terapeutycznie skutecznych dawkach, np. w dawce wystarczającej do zapewnienia leczenia wyżej opisanych stanów chorobowych. Podawanie związku według wynalazku albo jego soli farmaceutycznie dopuszczalnych można prowadzić drogą dowolnych dopuszczalnych sposobów podawania stosowanych dla środków o zbliżonym zastosowaniu.

Związki według wynalazku podaje się ludziom, stosując najbardziej korzystny poziom dawkowania, przy czym na ogół dawka dzienna wynosi od około 0,1 do 20,0 mg/kg wagi ciała, korzystnie około 0,5-10,0 mg/kg wagi ciała, a najkorzystniej około 1,0-5,0 mg/kg wagi ciała. Tak więc dla osoby o wadze 70 kg zakres dawkowania wynosi około 7,0-1400 mg dziennie, korzystnie około 35,0-700 mg dziennie, a najkorzystniej około 70-350 mg dziennie. Ilość podawanej substancji czynnej zależy oczywiście od leczonego i stanu chorobowego, od powagi schorzenia, od sposobu i schematu leczenia i od oceny lekarza.

Do stosowania związków według wynalazku do leczenia wyżej opisanych stanów chorobowych można stosować dowolny farmaceutycznie dopuszczalny sposób podawania. Związki o wzorze I można podawać same albo w zestawieniu z innymi farmaceutycznie dopuszczalnymi podłożami, w postaci stałych, półstałych, ciekłych lub aerozolowych postaci do dawkowania, takich jak na przykład tabletki, kapsułki, proszki, roztwory, zawiesiny, czopki, aerozole i tym podobne. Związki o wzorze I można też podawać w postaci form użytkowych o przedłużonym lub kontrolowanym uwalnianiu, włączając iniekcje depotowe, pompy osmotyczne, pigułki, plastry przezskóme (włącznie z elektrotransportem) i tym podobne, do przedłużonego podawania związku w z góry określonych dawkach, korzystnie w postaci form użytkowych odpowiednich do pojedynczego podawania dokładnych dawek. Kompozycje zawierają zazwyczaj konwencjonalny farmaceutyczny nośnik albo podłoże oraz związek o wzorze I albo jego farmaceutycznie dopuszczalną sól. Dodatkowo kompozycje te mogą zawierać inne środki lecznicze, środki farmaceutyczne, nośniki, substancje pomocnicze itp., takie jak wielolekowe środki odwracające oporność.

Na ogół, w zależności od założonego sposobu podawania, farmaceutycznie dopuszczalna kompozycja zawiera około 0,1% do 90%, korzystnie około 0,5-50% wagowych związku o wzorze I lub jego soli, a pozostałość stanowią odpowiednie farmaceutyczne podłoża, nośniki itp.

Jednym z korzystnych sposobów podawania w przypadku wyżej opisanych stanów chorobowych jest podawanie doustne, z zastosowaniem odpowiedniego reżimu dziennego dawkowania, który można dostosowywać w zależności od stopnia schorzenia. Do takiego doustnego podawania stosuje się farmaceutycznie dopuszczalną, nietoksyczną kompozycję przez włączanie do zwykle używanych rozcieńczalników, takich jak na przykład mannitol, laktoza, skrobia, stearynian magnezu, sodowa pochodna stearyny, talk, celuloza, sodowa pochodna kroskarmelozy, glukoza, żelatyna, sacharoza, węglan magnezu i tym podobne. Kompozycje

180 801 takie stosuje się w postaci roztworów, zawiesin, tabletek, tabletek do dyspergowania, pigułek kapsułek, proszków, preparatów o przedłużonym działaniu i tym podobnych.

Korzystnie kompozycje występują w postaci pigułki lub tabletki i wówczas kompozycja zawiera wraz z substancją czynną rozcieńczalnik, taki jak laktoza, sacharoza, fosforan diwapniowy i tym podobne; środek zwiększający poślizg, taki jak stearynian magnezu i tym podobne; oraz środek wiążący, taki jak skrobia, guma arabska, poliwinylopirolidon, żelatyna, celuloza i jej pochodne i tym podobne.

Ciekłe kompozycje dopuszczalne farmaceutycznie można na przykład wytwarzać drogą rozpuszczania, dyspergowania itp. substancji czynnej, jak wyżej podano oraz ewentualnie farmaceutycznych środków pomocniczych w nośniku, takim jak na przykład woda, solanka, wodna dekstroza, gliceryna, glikole, etanol i tym podobne, przy czym otrzymuje się roztwór lub zawiesinę. Jeśli to pożądane, podawana kompozycja farmaceutyczna może zawierać mniejsze ilości nietoksycznych substancji pomocniczych, takich jak środki zwilżające, środki emulgujące albo środki zwiększające rozpuszczalność, środki buforujące pH i tym podobne, na przykład octan sodu, cytrynian sodu, pochodne cyklodekstryny, monolaurynian sorbitanu, octan trietanoloaminy, oleinian trietanoloaminy i tym podobne. Sposoby wytwarzania takich postaci użytkowych są znane albo są oczywiste dla fachowca; na przykład według Remington’s Pharmaceutical Sciences, Mack Publishing Company, Easton, Pensylwania, wydanie 15, 1975. W każdym razie kompozycja lub preparat do podawania zawiera substancję czynną w ilości skutecznej do złagodzenia objawów u leczonego.

Wytwarza się postacie użytkowe lub kompozycje zawierające substancję czynną w ilości 0,005-95% w równowadze z nietoksycznym nośnikiem.

Do podawania doustnego wytwarza się farmaceutycznie dopuszczalną, nietoksyczną kompozycję przez włączanie do zwykle stosowanych podłoży, takich jak na przykład farmaceutyczne rodzaje mannitolu, laktozy, skrobi, stearynianu magnezu, talku, pochodnych celulozy, sodowej pochodnej kroskarmelozy, glukozy, sacharozy, węglanu magnezu, sodowej pochodnej sacharyny, talku i tym podobne. Kompozycje takie występują w postaci roztworów, zawiesin, tabletek, kapsułek, proszków, preparatów o przedłużonym działaniu i tym podobnych. Kompozycje takie mogą zawierać 0,01-95% substancji czynnej, korzystnie 0,1-50%.

Dla uzyskania stałej postaci do dawkowania roztwór lub zawiesinę, na przykład w węglanie propylenu, olejach roślinnych lub triglicerydach, zamyka się korzystnie w kapsułkach żelatynowych. Takie roztwory diestrów, sposób ich wytwarzania oraz otrzymywanie kapsułek opisane są w opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 328 245, 4 409 239 i 4 410 545. W przypadku ciekłej postaci do dawkowania roztwór, np. w glikolu polietylenowym, można rozcieńczać dostateczną ilością farmaceutycznie dopuszczalnego ciekłego nośnika, np. wody, w celu łatwego odmierzania przy aplikowaniu.

Można tez ciekłe lub półstałe preparaty doustne wytwarzać przez rozpuszczanie lub dyspergowanie substancji czynnej albo soli w olejach roślinnych, glikolach, triglicerydach, estrach glikolu propylenowego (np. w węglanie propylenowym) i tym podobnych i zamykanie tych roztworów lub zawiesin w twardych lub miękkich kapsułkach żelatynowych.

Inne użyteczne informacje zawarte są w opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 28 819 i 4 358 603.

Podawanie pozajelitowe prowadzi się na ogół drogą iniekcji, albo podskórnej, albo domięśniowej, albo dożylnej. Preparaty do iniekcji można wytwarzać w postaci konwencjonalnej, jako ciekłe roztwory lub zawiesiny, stałe postacie nadające się do rozpuszczania lub zawieszania w cieczach przed iniekcją albo jako emulsje. Jako odpowiednie rozcieńczalniki stosuje się na przykład wodę, solankę, dekstrozę, glicerynę, etanol i tym podobne. Dodatkowo, jeśli to pożądane, kompozycje farmaceutyczne do aplikowania mogą również zawierać niewielkie ilości nietoksycznych substancji pomocniczych, takich jak środki zwilżające lub emulgujące, środki buforujące pH, środki polepszające rozpuszczalność i tym podobne, takie jak na przykład octan sodu, monolaurynian sorbitanu, oleinian trietanoloaminy, cyklodekstryny i tym podobne. Ostatnio do podawania pozajelitowego stosuje się implantowanie układu o powolnym uwalnianiu albo o opóźnionym uwalnianiu, tak aby utrzymywać stały poziom dawkowania, co opisano np. w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 710 795.

180 801

Procentowa zawartość substancji czynnej w takich kompozycjach pozajelitowych zależy w dużym stopniu od ich specyficznego charakteru, jak też od aktywności związku i potrzeb pacjenta. Jednak stosuje się procentową zawartość substancji czynnej 0,01-10% w roztworze i zawartość ta może być wyższa, jeśli kompozycja jest stała i może być następnie rozcieńczana do powyższej procentowości. Korzystnie kompozycja zawiera 0,2-2% substancji czynnej w roztworze.

Można tez stosować roztwory donosowe substancji czynnej samej lub w zestawieniu z innymi farmaceutycznie dopuszczalnymi dodatkami.

Preparaty substancji czynnej lub jej soli można także podawać do układu oddechowego jako aerozol albo roztwór do rozpylacza, albo jako subtelnie rozdrobniony proszek do wdmuchiwania, same lub w zestawieniu z obojętnym nośnikiem, takim jak laktoza. W takim przypadku cząstki preparatu mają średnicę mniejszą niż 50 mikronów, korzystnie mniej niż 10 mikronów.

Następujące preparaty i przykłady bliżej wyjaśniają fachowcom niniejszy wynalazek. Przykłady te nie ograniczają zakresu wynalazku, lecz służą tylko jego ilustracji i bliższemu przedstawieniu.

Przykład I. Wytwarzanie związku o wzorze 2.

Roztwór 5,4 g 2-N,N-dimetyloaminometyloindolu (Acta. Chim. Acad. Sci. Hung., tom 34, str. 439 (1962)) w 40 ml metanolu miesza się z 15 ml jodku metylu i pozostawia na okres 3 godzin. Po odparowaniu rozpuszczalnika otrzymuje się szklistą masę, do której dodaje się 11,6 g trifenylofosfiny i 100 ml dimetyloformamidu (DMF). Mieszaninę ogrzewa się przez noc pod chłodnicą zwrotną po czym większość DMF oddestylowuje się pod obniżonym ciśnieniem, a pozostałość rozciera się z 75 ml benzenu. Otrzymane kryształy odsącza się, przemywa niewielką ilością benzenu i suszy w próżni, otrzymując 10,4 g jodku indolo-2metylotrifenylofosfoniowego.

Przykład II. Wytwarzanie związku o wzorze 3.

R² oznacza grupę tiofen-3-ylową.

Do roztworu 1,04 g jodku indolo-2-metylotrifenylofosfoniowego w 60 ml sulfotlenku dimetylowego wprowadza się 175 pl tiofeno-3-karboksaldehydu i następnie 250 pl 1,8-diazabicyklo[5.4.0]undec-7-enu. Mieszaninę miesza się w atmosferze azotu w temperaturze 40°C w ciągu 1 godziny, a następnie w temperaturze 80°C w ciągu 2 godzin, po czym pozostawia, mieszając, przez noc w temperaturze 20°C. Mieszaninę przenosi się do wody i ekstrahuje eterem dietylowym. Warstwę organiczną suszy się, rozpuszczalnik usuwa pod obniżonym ciśnieniem, a pozostałość oczyszcza drogą krystalizacji z metanolu. Otrzymuje się 200 mg (44%) 2-[2-(tiofen-3-ylo)-winylo]-indolu.

Przykład III. Wytwarzanie związku o wzorze 4. r2 oznacza grupę tiofen-3-ylową.

Sporządza się roztwór 200 mg 2-[2-(tiofen-3-ylo)-winylo]-indolu w 3 ml dimetyloformamidu i traktuje 40 mg wodorku potasu w temperaturze 25°C w ciągu 15 minut. Następnie dodaje się 500 mg 1-jodo-3-(tert-butylodifenylosililoksy)-propanu i mieszaninę reakcyjną miesza się przez noc w temperaturze 25°C. Mieszaninę rozdziela się pomiędzy eter dietylowy i wodę, warstwę organiczną suszy się i rozpuszczalnik usuwa pod obniżonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszcza się drogą preparatywnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym (eluując za pomocą 5:1 heksanu/EtOAc). Otrzymuje się 330 mg (71%) 1-[3(tert-butylodifenylosililoksy)-propylo]-2-[2-(tiofen-3-ylo)-winylo]-indolu.

Produkt ten rozpuszcza się w 2 ml tetrahydrofuranu i traktuje 2 ml roztworu 1 M fluorku tetrabutyloamoniowego w temperaturze 25°C w ciągu 2 godzin. Po rozdzieleniu mieszaniny pomiędzy eter dietylowy i wodę, warstwę organiczną suszy się i rozpuszczalnik usuwa pod obniżonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszcza się za pomocą preparatywnej chromatografii cienkowarstwowej (TLC) na żelu krzemionkowym (eluując za pomocą 2:1 heksanu/EtOAc) i otrzymuje się 121 mg (68%) 1-(3-hydroksypropylo)-2-[2-(tiofen-3-ylo)-winylo]-indolu.

Przykład IV. Wytwarzanie związku o wzorze 5. r2 oznacza grupę tiofen-3-ylową, a R⁴ oznacza grupę metylową.

180 801

Roztwór 121 mg l-(3-hydroksypropylo)-2-[2-(tiofen-3-ylo)-winylo]-indolu w 3 ml chlorku metylenu traktuje się 120 pl 2i6-lutydyny i chłodzi do temperatury 0°C. Dodaje się 10θ pl bezwodnika kwasu trlfluoromatanosulConowago i po mieszaniu w ciągu 30 minut dodaje się 5 ml 40% wodnej metyloaminy i mieszaninę reakcyjną miesza się w temperaturze 25°C w ciągu 3 godzin. Mieszaninę reakcyjną miesza się dalej w ciągu 12 godzin w temperaturze 0°C, po czym rozdziela pomiędzy chlorek metylenu i wodę, warstwę organiczną suszy się i usuwa rozpuszczalnik pod obniżonym ciśnieniem. W wyniku preparatywnej TLC na żelu krzemionkowym (eluując za pomocą 10% metanolu/chlorku metylenu) otrzymuje się 83 mg (67%) 1-[3-(metyloamino)-pro;pylo]^:2-[2-('^i^^fen-3-ylo)-winylo]-indolu. Produkt ten rozpuszcza się w 3 ml chlorku metylenu zawierającego 150 pl pirydyny i dodaje 40 pl bezwodnika kwasu trifluorooctowego. Po upływie 30 minut mieszaninę rozdziela się pomiędzy eter diatyloąa i wodny wodorowęglan sodu, suszy warstwę organiczną i rozpuszczalnik usuwa pod obniżonym ciśnieniem. Po prapsrstywnej TLC na żelu krzemionkowym (eluując za pomocą 3:1 heksanu/EtOAc) otrzymuje się 80 mg (73%) 1-[3-(N-metylotrifluoromatyloacetsmido)-propylo] -2-[2-(tiofen-3 -ylo)-winylo]-indolu.

Przykład V. Wytwarzanie związku o wzorze I. r2 oznacza grupę tloCen-3-ylow¾ r4 oznacza grupę metylową

Roztwór 80 mg 1-[3-(N-matylotrifluorometyloacetamido)-propylo]-2-[2-(tiofen-3-ylo)winylohindolu w 2 ml toluenu traktuje się 40 mg imidu kwasu maleinowego. Mieszaninę ogrzewa się przez noc pod chłodnicą zawrotną, rozpuszczalnik odparowuje pod obniżonym ciśnieniem, a pozostałość oczyszcza drogą preparatywnej TLC na żelu krzemionkowym i otrzymuje 20 mg (20%) adduktu Dialss-Aldars.

‘H-NMR (CDCla): 7,96 (m, 1H), 7,35-7,15 (m, 4H), 7,13 (m, 1H), 7,02 (m, 1H), 4,40 (d, 1H), 4,13 (t, 2H), 3,73 (m, 2H), 3,45 (t, 2H), 3,12 (m, 2H), 3,06 (s, 3H), 2,02 (s, 2H).

Produkt ten rozpuszcza się w 3 ml benzenu i traktuje 20 mg diąhlorodicajanobenzochlnonu (DDQ). Po upływie 20 minut dodaje się ponownie 10 mg DDQ. Po upływie 10 minut mieszaninę reakcyjną przenosi się na płytkę do preparatawnaj TLC i eluuje 2:1 heksanem/EtOAc. Otrzymuje się 18 mg li3-diokso-6-(N-metylotrifluorometyloacetamido)-1,2i3,6tatrahydro-4-(tiofan-3-ylo)-pirolo[3,4-ą]karbazolu w postaci żółtej piany.

Produkt ten rozpuszcza się w 4 ml 1:1 MeOH/THF i dodaje 1 ml 1 M NaOH. Miesza się w ciągu 15 minut, mieszaninę rozdziela się pomiędzy chlorek metylenu i wodę. Warstwę organiczną oddziela się i rozpuszczalnik usuwa pod obniżonym ciśnieniem. Pozostałość poddaje się preparatawneJ TLC (eluując 10% metanolem w chlorku metylenu) i otrzymuje 15 mg 1i3-dioks()-6-(3-metalosrcinopropalo)-1,2i3i6-tatrahydro-4-(li()fen-3-ylo)-pirolo[3i4-c]karbazolu.

¹ H-NMR (d₆-DMSO): 8,96 (d, 1H), 8,00 (s, 1H), 7,95 (m, 1H), 7,74 (d, 1H), 7,62 (m, 3H), 7,35 (t, 1H), 4,59 (t,2H), 2,55 (t, 2H), 2,29 (s, 3H), 1,97 (t, 2H).

HRMS obliczono dla C22H19N3O2S: 389,1197

Znaleziono: 389,1198

Przykład VI. Przykład ten ilustruje sposób wytwarzania reprezentatywnego preparatu farmacautaąznago do podawania doustnego zawierającego substancję czynną o wzorze I, 1,3-diokso-6-(3 -metaloamlnopropylo)- 1,2,3i6-tetrshadro-4-(t^oCen-3-alo)-pirolo [3 ^-c^arbazol.

Składniki Ilość na tabletkę, mg

Substancja czynna Laktoza, suszona rozpyłowo Stearynian magnezu

220

144

Powyższe składniki miesza się i wprowadza do twardych kapsułek żelatynowych. Przykład VII. Przykład ten ilustruje sposób wytwarzania reprezentatywnego preparatu farmaceutycznego do podawania doustnego zawierającego substancję czynną o wzorze I, L3-diokso-6-(3-metylosIcm()propylo)-1,2i3i6-tatralladTO-4-(tiofen-3-ylo)-pirolo[3i4-c]karbazol.

Składniki Substancja czynna Skrobia kukurydziana Laktoza

Stearynian magnezu

Ilość na tabletkę, mg 440 50 1‘4

180 801

Powyższe składniki miesza się dokładnie i prasuje na pojedyncze tabletki z nacięciem. Przykład VIII. Przykład ten ilustruje sposób wytwarzania reprezentatywnego preparatu farmaceutycznego zawierającego substancję czynną o wzorze I, 1,3-diokso-6-(3-metyloaminopropylo)-1,2,3,6-tetrahydro-4-(tiofen-3-ylo)-pirolo[3,4-c]karbazol.

Wytwarza się zawiesinę do podawania doustnego o następującym składzie:

Składniki	Hość
Substancja czynna	i,0g
Kwas fumarowy	0,5g
Chlorek sodu	2,0g
Metylo-paraben	0,1 g
Cukier granulowany	25,5 g
Sorbitol (70% roztwór)	12,85 g
Veegum K (Vanderbilt Co.)	l,0g
Substancje aromatyzujące	0,035 ml
Substancje barwiące	0,5 mg
Woda destylowana	q.s. do 100 ml

Przykład IX. Przykład ten ilustruje sposób wytwarzania reprezentatywnego preparatu farmaceutycznego zawierającego substancję czynną o wzorze I, 1,3-diokso-6-(3-metyloaminopropylo)-1,2,3,6-tetrahydro-4-(tiofen-3-ylo)-pirolo[3,4-c]karbazol.

Wytwarza się preparat do iniekcji zbuforowany do wartości pH 7,4 o następującym składzie:

Składniki Ilość

Substancja czynna 0,2 g

Roztwór buforowy octanu sodu (0,4 M) 2,0 ml

HCl (1 N) q.s. do wartości pH 7,4

Woda (destylowana, sterylna) q.s. do 20 ml

Przykład X. Przykład ten ilustruje sposób wytwarzania reprezentatywnego preparatu farmaceutycznego zawierającego substancję czynną o wzorze I, 1,3-diokso-6-(3-metyloaminopropylo)-1,2,3,6-tetrahydro-4-(tiofen-3-ylo)-pirolo[3,4-c]karbazol.

Wytwarza się czopki o wadze całkowitej 2,5 g o następującym składzie:

Składniki Rość

Substancja czynna 500 mg Witepsol H-15 reszta ) triglicerydy nasyconego roślinnego kwasu tłuszczowego; produkt Riches-Nelson, Inc. Nowy Jork, N.Y)

Przykład XI. Oznaczanie aktywności in vitro z zastosowaniem testu hamowania proteinowej kinazy C.

Aktywność hamującą proteinową kinazę C (PKC) oznacza się przez pomiar wbudowywania ³²P z y-³²P ATP do syntetycznych substratów peptydowych. Siłę hamowania mierzy się, stosując β1 izozym PKC z mózgu szczura oraz syntetyczny substrat peptydowy ala-lysarg-arg-arg-leu-ser-ser-leu-arg-ala. '

Mieszaninę reakcyjną zawierającą 25 mM Tris-HCl o pH 7,5, 2,5 mM Mg(NO3)2, 1,0 mM EGTA, 20 pM substratu, 1 pg/mL fosfatydyloseryny (PS), 5 x 10'⁶ M diacylogliceryny (di-C8) i 50 pM ATP traktuje się y-3²P ATP (> 5,000 Ci/mmol), uzyskując w przybliżeniu 106 CPM na reakcję i 0,08 pg/mL PKC w 50 pl objętości na zagłębienie. Test prowadzi się z obecnością lub bez obecności testowanego związku, który dodaje się w różnych stężeniach. Po 5-minutowej inkubacji w temperaturze pokojowej reakcję zatrzymuje się przez dodanie 0,2 V 50% roztworu TCA. Próbkę 30 pl z każdego zagłębienia (próba kontrolna i testowany związek) punktuje się następnie na jonowymienną bibułę chromatograficzną Whatman P-81 i następnie liczy się wbudowanie 32-P za pomocą cieczowego licznika scyntylacyjnego Beckman LS 5000 Ta. Procentowe hamowanie PKC aktywowanej przez 5 x 10'6 M diC8 i 1 pg/mL fosfatydyloseryny określa się według wzoru:

% hamowania = 1,0 - [(CPM próbki - podstawowe CPM) / (całkowite CPM - podstawowe CPM) x 100 i oznacza się stężenie konieczne do uzyskania 50% hamowania.

180 801

Związki według wynalazku są aktywnymi inhibitorami proteinowej kinazy C, gdy są testowane tą metodą; na przykład 1,3-diokso-6-(3-metyloaminopropylo)-1,2,3,6-tetrahydro-4(tiofen-3-ylo)-pirolo[3,4-c]karbazol - IC50 = 30 nM.

Przykład XII. Oznaczanie aktywności in vivo z zastosowaniem testu z heteroprzeszczepem drobnokomórkowego raka płuc.

Proces ten jest modyfikacją sposobu opisanego przez Maneckjee i innych w Proc. Natl. Acad. Sci. USA, tom 89, 1169-1173 (luty, 1992).

Komórki H-82 drobnokomórkowego raka płuc (SCLC) poddaje się odtajaniu z zamrożonego szczepu i hoduje w RPMI. Przed iniekcją komórki poddaje się trypsynowaniu, liczy i ponownie zawiesza w PBS: preparat solubilizowanej błony podstawnej (MatrigelR (1:12) do stężenia 5 x 10⁵ albo 1,5 x 10⁶ komórek/ml. Atymiczne samice nagich myszy, 4-5tygodniowe (Harlan Sprague Dawley) otrzymują 200 R/mysz promieniowania na jeden dzień przed prowokacją i otrzymują 0,2 ml SCLC/mysz drogą podskórnej iniekcji w bok (stężenia 1 x 10⁵ albo 3 x 10⁵ komórek SCLC/mysz). Grupy 30 myszy traktuje się śródotrzewnowo, raz dziennie, testowanym związkiem przy dawce 10 mg/kg (rozpuszczony w DMSO i rozcieńczony do końcowego stężenia podłoża 20% DMSO w PBS). Traktowanie rozpoczyna się w 2 godziny po prowokacji i kontynuuje przez 45 dni. Jako próbę kontrolną stosuje się myszy traktowane podłożem i nietraktowane.

Analiza statystyczna: stosuje się Fisher Exact Test (Kendall M., Stuart A., The Advanced of Statistics, tom 2 (MacMillan Pub. Co. NY, 1979)) do porównania występowania nowotworu pomiędzy grupami. Stosuje się Mann Whitney U Test (Hollander N., Wolfe D.A., Non-parametric Statistical Methods (John Wiley and Sons, Inc., NY, 1973)) do porównania różnic okresu przeżycia oraz test log rangi (Kalbfleisch J.D., Prentice R.L., The Statistical Analysis of Failure Time Data (John Wiley and Sons, Inc., NY, 1980)) do porównania dla każdego nowotworu czasu potrzebnego do osiągnięcia 2000 mm³.

Związki według wynalazku hamują wzrost nowotworu podczas testowania tą metodą.

Przykład XIII. Oznaczanie aktywności in vivo z zastosowaniem testu z heteroprzeszczepem raka okrężnicy.

Postępując w sposób opisany w przykładzie XII i zastępując komórki H-82 drobnokomórkowego raka płuc komórkami raka okrężnicy HT-29, prowadzi się hodowlę do stężenia 5 x 106 komórek/ml i podaje w ilości 1 x 106 komórek/mysz i oznacza aktywność wobec raka okrężnicy.

180 801

V

WZÓR I

Etap 1

N NR' H ‘

'N PPh₃ ⁺I H

WZÓR 1

WZÓR 2

ΛΑ

R^CHO 4. _ Ehp 2 n pph₃ ⁺r H ar

H

R²

WZÓR 2 WZÓR 3

Schemat (strona 1)

180 801

R²__p

Etap 3

R²_

Etap 4^> ^^Nv_Aoh

WZÓR 4

Schemat ^N^©)H

WZÓR 4

(strona 2)

-1>	o /=^ λ-	H y° Ar2
Etap 5
yr^R2	nh r
ⁿ^Anhr⁴y	WZÓR	Ϊ

WZÓR 5

Schemat (strona3 )

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Nowa pochodna pirolokarbazolu, 1,3-diokso-6-(3-metyloaminopropyło)-1,2,3,6-tetrahydro-4-(tiofen-3-ylo)-pirolo[3,4-c]karbazol oraz jego farmaceutycznie dopuszczalne sole.

2. Kompooycja farmaceutyczna, za w,erająca substancjs czynną oraz farm aceutycznie dopuszczalne podłoże, znamienna tym, że jako substancję czynną zawiera 1,3-diokso-6-(3mataloaminopropyl^o)-1,2,3,6-tatrahedr()-4-(tioten-3-ylo)-pπΌlo[3,4-ą]karbaz()l albo jego farmaceutycznie dopuszczalną sól.