PL171327B1 - Naped do okucia z drazkami ryglujacymi dla okna lub drzwi PL PL PL PL - Google Patents

Abstract

1. Naped do okucia z drazkami ryglujacymi dla okna lub drzwi, skladajacy sie z uchwytu recznego, ulozyskowanego obrotowo na ramie skrzydla i z umie- szczonego w ramie skrzydla mechanizmu z zebni- kiem, zazebiajacym sie z zebatka, przy czym zebatka jest sprzegnieta z drazkami ryglujacymi, znamienny tym, ze ma przemieszczalna przez napedzany zebnik (8) za posrednictwem uchwytu recznego (7), ruchem liniowym wewnatrz lub na obudowie (1) mechani- zmu, czesc przekladniowa, a na tej czesci przekladnio- wej jest ulozyskowany zebnik napedzany (13), zazebiajacy sie z zebatka (15) polaczona z drazkami ryglujacymi (27,28), przy czym zebnik (13) jest zaze- biany z rzedem zebów (14), zespolonych z obudowa (1) mechanizmu.. Fig 1 PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest napęd do okucia z drążkami ryglującymi dla okna lub drzwi, składający się z uchwytu, ułożyskowanego obrotowo na ramie skrzydła, i z umieszczonego w ramie skrzydła mechanizmu z zębnikiem, zazębiającym się z zębatką, przy czym ta zębatka jest sprzęgnięta z drążkami ryglującymi.

Znany jest tego rodzaju napęd z niemieckiego opisu patentowego nr DE 88 14 754.1 U1, w którym mechanizm wraz z przyporządkowaną mu obudową posiada znaczną wysokość konstrukcyjną, tak że w ramie skrzydła, zbudowanej z pustych profilów wytłaczanych, potrzebne

171 327 jest wyfrezowanie. Takie wyfrezowanie wykonuje się w dnie wpustu w profilu ramy skrzydła, w którym są ułożyskowane ślizgowo drążki ryglujące, sprzęgnięte z zębatką. Obudowa mechanizmu przechodzi poprzez wyfrezowanie wykonane w dnie wpustu w pustą komorę w profilu ramy skrzydła. W obudowie mechanizmu ułożyskowany jest zębnik, który jest uruchamiany za pośrednictwem uchwytu i który jest zazębiony z zębatką, a ta z kolei jest sprzęgnięta z drążkami ryglującymi.

Wszystkie mechanizmy służące do uruchamiania okna rozwierno-uchylnego lub drzwi rozwierno-uchylnych mają tą wspólną cechę, że uchwyt pozwala na kąt obrotu 180°, przy którym okucie posiadające drążki ryglujące może przestawić się z położenia zamykania poprzez położenie rozwierania do położenia uchylania skrzydła okna lub drzwi.

Ponieważ droga przestawienia jest zależna od średnicy wieńca zębatego zębnika działającego na zębatkę, to uchwyt ręczny może oddziaływać bezpośrednio na zębnik tylko wtedy, jeżeli istnieje wystarczająca przestrzeń wewnątrz profilu ramy skrzydła, i zazębiać ten zębnik z zębatką, która powoduje przesuwanie drążków ryglujących.

Celem wynalazku jest wyposażenie okucia w napęd wspomnianego już rodzaju, lecz z mechanizmem o tak małej wysokości konstrukcyjnej, aby przy zrezygnowaniu z wyfrezowań przewidzianych w profilu ramy skrzydła, można było umieścić i zamocować taki napęd w komorze pomiędzy ramą skrzydła a futryną.

Cel ten został osiągnięty według wynalazku tak, że przez zębnik, napędzany za pośrednictwem uchwytu ręcznego następuje przesuwanie ruchem liniowym wewnątrz lub na obudowie mechanizmu części przekładniowej. Przy tym na tej części przekładniowej jest ułożyskowany, odbierający ruch zębnik, zazębiający się z zębatką, która porusza drążki ryglujące, przy czym ten zębnik znajduje się w położeniu zazębiania z rzędem zębów, zespolonych z obudową mechanizmu.

W przypadku takiego mechanizmu uzyskuje się większą drogę przestawiania przy zastosowaniu jednego zębnika napędzanego i jednego zębnika napędzającego o małej średnicy dzięki temu, że na ruch postępowy zębnika napędzanego nakłada się ruch obrotowy tego zębnika, a suma tych obu ruchów wyznacza wielkość drogi przestawienia zębatki, zazębionej z napędzanym zębnikiem i sprzęgniętej z drążkami ryglującymi.

Dzięki takiej konstrukcji mechanizmu można ten mechanizm wykonać przy zachowaniu tak małej jego wysokości konstrukcyjnej, że obudowę mechanizmu można wsunąć we wpust, przewidziany dla okucia w profilu ramy skrzydła, od strony uchwytu ręcznego i zamocować ją we wpuście. We wpuście dla okucia są również, ułożyskowane ślizgowo, drążki ryglujące.

Korzystnie przemieszczalna ruchem liniowym część przekładniowa jest ukształtowana jako suwak, wyposażony w element widełkowy, przy czym w tym elemencie widełkowym jest ułożyskowany obrotowo zębnik napędzany, a od strony przeciwległej względem tego elementu widełkowego przewidziany jest rząd zębów, zazębiający się z napędzającym zębnikiem.

Korzystnie zębatka posiada w przekroju poprzecznym kształt podobny do litery U, nakrywa jedną stronę obudowy i listwami prowadzącymi, wystającymi do wewnątrz, wchodzi w rowki w obudowie mechanizmu.

Korzystnie zębatka i obudowa mechanizmu, są dzielone w kierunku wzdłużnym.

Korzystnie czworokątne wybranie w napędzającym zębniku jest otwarte od strony zamykania skrzydła okiennego, a mechanizm jest ustalony w kierunku podłużnym wpustu dla okucia przez wprowadzony w to wybranie kwadratowy czop uchwytu.

Korzystnie napędzający zębnik swoją średnicą koła wierzchołkowego jest ułożyskowany obrotowo w otworze znajdującym się w obudowie mechanizmu.

Korzystnie zębnik posiada odnoszące się do koła stóp zębów uzębienia odsadzenia łożyskujące, które wchodzą w wybrania w obudowie mechanizmu.

Korzystnie suwak jest przesuwny na skutek działania odcinka zębatki, wyposażonego w rząd zębów oraz za pomocą kołnierzy łożyskujących elementu widełkowego w obudowie mechanizmu.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia mechanizm z przyporządkowaną zębatką, pokazany w przekroju podłużnym,

171 327 fig. 2 - mechanizm z fig. 1 z objaśnieniem drogi przestawiania zębatki, fig. 3 - zębnik napędzany mechanizmu z przyporządkowanymi elementami mechanizmu, pokazany w powiększeniu i w przekroju podłużnym, fig. 4 - układ z fig. 3 pokazany w przekroju wzdłuż linii IV-IV zaznaczonej na fig. 3, fig. 5 - zębnik napędzany uchwytem ręcznym z przyporządkowanymi częściami mechanizmu, pokazany w powiększeniu i w przekroju podłużnym, fig. 6 - zębnik z przyporządkowanymi częściami mechanizmu z fig. 5 pokazany w przekroju wzdłuż linii VI-VI zaznaczonej na fig. 5, oraz fig. 7 - profil ramy skrzydła od strony uchwytu ręcznego z wbudowanym mechanizmem, pokazany w przekroju podłużnym.

Mechanizm posiada obudowę 1, która jak pokazano na fig. 4, może być dzielona w kierunku wzdłużnym i jest wyposażona w rowki wzdłużne 2, 3, co umożliwia jej wsunięcie we wpust 4 w profilu 5 ramy skrzydła od strony uchwytu ręcznego. Listwy krawędziowe 6 wpustu 4 dla okucia wchodzą w rowki wzdłużne 2, 3.

W obudowie mechanizmu jest ułożyskowany obrotowo zębnik 8, uruchamiany za pośrednictwem uchwytu ręcznego 7. Zębnik 8 ma wybranie 9 o kształcie czworokątnym dla umieszczenia w nim czworokątnego czopa 10 uchwytu ręcznego 7. Zębnik 8 zazębia się swoimi zębami z rzędem zębów 10, przemieszczającej się ruchem liniowym części przekładniowej, która jest ukształtowana w postaci suwaka 11 i która jest wyposażona w element widełkowy 12, w którym jest ułożyskowany obrotowo zębnik napędzany 13.

Zębnik napędzany 13 zazębia się z rzędem zębów 14 zespolonych z obudową oraz zazębia się z zębatką 15, która na swoich końcach posiada sworznie 16,17. Sworznie te są wprowadzone w otwory w drążkach ryglujących, tak że ruch zębatki 15 jest przenoszony na drążki ryglujące.

Na figurze 6 pokazano, że zębatka 15 jest dzielona w kierunku wzdłużnym, oraz posiada przekrój poprzeczny o kształcie podobnym do litery U. Zębatka nakrywa jedną część obudowy 1 mechanizmu i swoimi, wystającymi do wewnątrz listwami prowadzącymi 18 wchodzi w rowki wzdłużne obudowy mechanizmu, które są usytuowane blisko górnej krawędzi ograniczającej bocznych ścianek obudowy.

Na figurze 6 widać, że obudowa mechanizmu w stanie wbudowanym dochodzi blisko dna 19 wpustu 4 dla okucia, znajdującym się w profilu 5 ramy skrzydła, i od otwartej strony tego wpustu wchodzi przyporządkowaną jej zębatką 15 w komorę, utworzoną pomiędzy ramą skrzydła a futryną. A zatem dla umieszczenia obudowy mechanizmu i przynależnej zębatki 15 nie potrzebne są już teraz dodatkowe wybrania w profilu ramy skrzydła.

Na podstawie fig. 2 zostanie teraz objaśniony sposób działania mechanizmu.

Uruchamiany za pośrednictwem uchwytu ręcznego 7 zębnik 8 przyjmuje stałe położenie zazębiania się A na skrzydle okiennym.

W położeniu środkowym mechanizmu występuje położenie stałe zębnika napędzanego 13, które zostało oznaczone literą B. Jeśli rozpatrzymy teraz położenie zębnika 13 względem kąta obrotu zębnika 8, to zawsze po obróceniu o kąt 90° uzyskuje się przemieszczenie punktu B do punktu B1 względnie B2.

Ponieważ na zębnik 13, ze względu na jego zazębianie się z rzędem zębów 14 zespolonych z obudową 1, wywierane jest działanie powodujące jego ruch obrotowy, to uzyskuje się, rozważając to oddzielnie, zmianę odległości pomiędzy punktem B i punktem C w kierunku Ci względnie C2.

Na przesunięcie punktu B do punktu A z odchyleniem ± x zostaje nałożony drugi liniowy ruch punktu C o wielkości odcinka drogi wynoszącym ± y, tak że dla napędzanej zębatki 15 całkowita droga przemieszczenia wynosi ± (x + y).

Na figurze 5 i 6 zostało pokazane w powiększeniu ułożyskowanie zębnika 8. Zębnik ten jest ułożyskowany obrotowo średnicą swojego koła wierzchołkowego w otworze, znajdującym się w obudowie mechanizmu. Zębnik 8 posiada względem koła stóp zębów swojego uzębienia odsadzenia łożyskujące 21, które zapewniają dobre, odciążające obciążeniowo ułożyskowanie względem obudowy 1 mechanizmu.

Ze względu na podzielenie wzdłużne obudowy 1 nie potrzeba podejmować żadnych dodatkowych środków dla osiowego ograniczenia zębnika 8, ponieważ odsadzenia łożyskujące 21 stwarzają również takie ograniczenia osiowe w obudowie mechanizmu.

171 327

Wybranie 9 o kształcie czworokątnym w zębniku 8 jest otwarte od strony zamykania skrzydła okiennego, tak że czworokątny czop 10 uchwytu ręcznego można wsunąć przez odpowiednie wybranie 22 w profilu 5 ramy skrzydła i wskutek tego mechanizm zostaje ustalony również i w kierunku wzdłużnym wpustu 4 dla okucia.

Na figurze 3 i 4 pokazano ułożyskowanie zębnika 13 w elemencie widełkowym 12, który posiada dwa kołnierze łożyskujące 25, w które wchodzą bolce łożyskowe 26 zębnika 13.

Suwak 11, który jest prowadzony na odcinku zębatki 15 wyposażony w rząd zębów 10a, jest dodatkowo prowadzony w obudowie mechanizmu za pomocą kołnierzy łożyskujących 25.

Na figurze 7 pokazano mechanizm w stanie wbudowanym. Sworznie 16, 17 zębatki 15 wchodzą w umieszczone na końcach drążków ryglujących 27, 28 otwory, przy czym drążki ryglujące są prowadzone we wpuście 4 dla okucia.

Dzięki temu, że oba zębniki 8 i 13 mechanizmu działają wspólnie na suwak 11, a przy tym nie zazębiają się wzajemnie, można wykorzystać niemal całą szerokość mechanizmu dla umieszczenia zębników, co z uwagi na problem trwałości oraz zużywania się zębów daje tu szczególne korzyści. Ponadto każdy z zębników można w optymalnym stopniu ułożyskować.

Konstrukcja mechanizmu według wynalazku pozwala na dobranie zębnika o małej średnicy względnie o takich średnicach, które umożliwiają uzyskanie optymalnej konstrukcji zębnika pod względem jego trwałości oraz rozwiązania technicznego jego uzębienia. Mechanizm daje możliwość stosowania kombinacji poszczególnych, nakładających się wzajemnie obszarów przekładni dla uzyskiwania zmian wielkości drogi przestawiania.

171 327

171 327

171 327

Fg 7

17

16 5 27

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 2,00 zł

Claims (9)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Napęd do okucia z drążkami ryglującymi dla okna lub drzwi, składający się z uchwytu ręcznego, ułożyskowanego obrotowo na ramie skrzydła i z umieszczonego w ramie skrzydła mechanizmu z zębnikiem, zazębiającym się z zębatką, przy czym zębatka jest sprzęgnięta z drążkami ryglującymi, znamienny tym, że ma przemieszczalną przez napędzany zębnik (8) za pośrednictwem uchwytu ręcznego (7), ruchem liniowym wewnątrz lub na obudowie (1) mechanizmu, część przekładniową, a na tej części przekładniowej jest ułożyskowany zębnik napędzany (13), zazębiający się z zębatką (15) połączoną z drążkami ryglującymi (27,28), przy czym zębnik (13) jest zazębiany z rzędem zębów (14), zespolonych z obudową (1) mechanizmu.
2. 2. Napęd według zastrz. 1, znamienny tym, że obudowa (1) mechanizmu posiada boczne rowki wzdłużne (2,3), w które wchodzą listwy krawędziowe (6) wpustu (4) przewidzianego dla okucia w ramie skrzydła, przy czym obudowa (1) mechanizmu dochodzi prawie do dna (19) wpustu przewidzianego dla okucia, a po przeciwległej stronie wchodzi ona z przyporządkowaną jej zębatką (15) w komorę pomiędzy ramą skrzydła a futryną.
3. 3. Napęd według zastrz. 1, znamienny tym, że przemieszczalna ruchem liniowym część przekładniowajest ukształtowanajako suwak (11), wyposażony w element widełkowy (12), przy czym w tym elemencie widełkowym (12) jest ułożyskowany obrotowo zębnik napędzany (13), a od strony przeciwległej względem tego elementu widełkowego przewidziany jest rząd zębów (10a), zazębiający się z napędzającym zębnikiem (8).
4. 4. Napęd według zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienny tym, że zębatka (15) posiada w przekroju poprzecznym kształt podobny do litery U, nakrywa jedną stronę obudowy i listwami prowadzącymi (18), wystającymi do wewnątrz, wchodzi w rowki w obudowie (1) mechanizmu.
5. 5. Napęd według zastrz. 4, znamienny tym, że zębatka (15) i obudowa (1) mechanizmu, są dzielone w kierunku wzdłużnym.
6. 6. Napęd według zastrz. 1 albo 5, znamienny tym, że czworokątne wybranie (9) w napędzającym zębniku (8) jest otwarte od strony zamykania skrzydła okiennego, a mechanizm jest ustalony w kierunku podłużnym wpustu (4) dla okucia przez wprowadzony w to wybranie (9) kwadratowy czop (10) uchwytu (7).
7. 7. Napęd według zastrz. 6, znamienny tym, że napędzający zębnik (8) swoją średnicą koła wierzchołkowego jest ułożyskowany obrotowo w otworze znajdującym się w obudowie (1) mechanizmu.
8. 8. Napęd według zastrz. 1, znamienny tym, że zębnik (8) posiada odnoszące się do koła stóp zębów uzębienia odsadzenia łożyskujące (21), które wchodzą w wybrania w obudowie (1) mechanizmu.
9. 9. Napęd według zastrz. 3, znamienny tym, że suwak (11) jest przesuwny na skutek działania odcinka zębatki (15), wyposażonego w rząd zębów (10a), oraz za pomocą kołnierzy łożyskujących (25) elementu widełkowego (12) w obudowie (1) mechanizmu.