PL168847B1

PL168847B1 - Sposób otrzymywania diacetyloreiny PL PL PL

Info

Publication number: PL168847B1
Application number: PL92295006A
Authority: PL
Inventors: Alfons Carcasona; Wolf Grimminger; Pentti Hietala; Klaus Witthohn; Helga Zaeske
Original assignee: Madaus Ag
Priority date: 1991-06-25
Filing date: 1992-06-24
Publication date: 1996-04-30
Also published as: EP0520414A1; ZA924644B; CA2072283A1; DE4120989C2; FI104892B; ES2084877T3; IE72526B1; US5391775A; CA2072283C; HU220390B; GR3019321T3; PL295006A1; DE4120989A1; IE922046A1; AU1848492A; JPH0825955B2; AU645208B2; FI922930A; JPH05186394A; ATE135341T1

Abstract

1. Sposób otrzymania diacetyloreiny z zawartoscia pochodnych aloeemodyny mniejsza niz 20 ppm, znamienny tym, ze diacetyloreine zawierajaca skladnik aloeemodynowy poddaje sie rozdzialowi ciecz-ciecz miedzy mieszajacym sie tylko czesciowo z woda, polarnym rozpuszczalnikiem organicznym i faza wodna o pH 6,5 do 7,5, wyodrebnia sie z fazy wodnej diacetyloreine i ewentualnie przekrystalizowuje. 7. Sposób wytwarzania diacetyloreiny, która istotnie jest wolna do skladników aloeemodynowych, znamienny tym, ze A) antrono-8-glukozyd reiny zawierajacy skladniki aloeemodynowe utlenia sie do odpowiednich zwiazków antrachinononowych, B) rodnik glukozowy w pozycji 8 zwiazków antrachinonowych odszczepia sie w srodowisku kwasnym, C) acetyluje sie otrzymane zwiazki 1,8-dihydroksyantrachinonowe i D) przeprowadza sie rozdzial ciecz-ciecz otrzymanego produktu miedzy tylko czesciowo mieszajacym sie z woda, polarnym rozpuszczalnikiem organicznym i faza wodna o pH 6,5 do 7,5, wyodrebnia sie diacety- loreine z fazy wodnej i ewentualnie przekrystalizowuje. 9. Sposób wytwarzania diacetyloreiny, która istotnie jest wolna od skladników aloeemodynowych, znamienny tym, ze A) mieszanine senosydowa (Sennosid) poddaje sie redukcji do odpowiednich zwiazków antronowych, B) otrzymane zwiazki antronowe utlenia sie do odpowiednich zwiazków antrachinonowych, C) rodnik glukozowy w pozycji 8 zwiazków antrachinonowych odszczepia sie w srodowisku kwasnym, D) acetyluje sie otrzymane zwiazki, 1,8-dihydroksyantrachinonowe i E) przeprowadza sie rozdzial ciecz-ciecz otrzymanego produktu miedzy tylko czesciowo mieszajacym sie z woda, polarnym rozpuszczalnikiem organicznym i faza wodna o pH 6,5 do 7,5, wyodrebnia sie diacety- loreine z fazy wodnej i ewentualnie przekrystalizowuje. PL PL PL

Description

Wynalazek dotyczy sposobu otrzymywania diacetyloreiny w farmaceutycznie użytecznej czystości z zawartością resztko wąniepożądanych pochodnych aloeemodyny wynoszącą ogółem mniej niż 20 ppm.

Diacetyloreina o wzorze 1 jest substancjączynnąleku, który ma aktywność przeciwdnawą, przeciwzapalną, przeciwgorączkową i przeciwbólową. Diacetyloreinę stosuje się dlatego do leczenia schorzeń artretycznych, patrz na przykład opisy patentowe RFN DE-A 27 11 493 i Stanów Zjednoczonych Ameryki US-A 4 244 968.

Diacetyloreinę można wytwarzać na przykład przez acetylowanie barbaloiny (Barbaloin) ocą trójtlenk i litIpmamp n+rT\.rrnoripi i Uk.AviiALii.uv ukii^) iiiuiiUj ντ Cuxvj l/uiuulviiij χχννχ viubn τ nnm ' Ł.A4· można wytwarzać diacetyloreinę przez acetylowanie reiny, którą można otrzymać na przykład z leku senesowego.

W diacetyloreinie otrzymanej według znanego sposobu zawarte są w ilościach rzędu 3000-7500 ppm jako niepożądane substancje towarzyszące pochodne aloeemodynowe, które wynikająz niecałkowitego utlenienia za pomocą trójtlenku chromu albo są razem ekstrahowane przy ekstrakcji leku senesowego. Te substancje towarzyszące są zawarte w stosunkowo niewielkich ilościach i dlatego bardzo trudno oddzielić je za pomocą klasycznej operacji oczyszczania. Oprócz tego w wymienionym jako pierwszy procesie otrzymuje się pozostałości chromu, które muszą być usunięte jako odpady w odpowiedni sposób.

Zadaniem niniejszego wynalazku jest dlatego oddanie do dyspozycji sposobu otrzymywania diacetyloreiny, który można przeprowadzić w sposób nieskomplikowany i z dużą wydajnością, i w którym diacetyloreinę otrzymuje się z farmaceutycznie użyteczną czystością z zawartością resztkową niepożądanych pochodnych aloeemodyny wynoszącą ogółem mniej niz 20 ppm.

Zadanie to rozwiązano sposobem według wynalazku, który polega na tym, że diacetyloreinę zawierającą składniki aloeemodynowe (to znaczy aloeemodynę i/lub jej pochodne) poddaje się rozdziałowi ciecz-ciecz w mieszającym się tylko częściowo z wodą polarnym rozpuszczalniku organicznym i fazie wodnej o pH 6,5 do 7,5, wyodrębnia się diacetyloreinę z fazy, wodnej i ewentualnie przekrystalizowuje.

Diacetyloreinę zawierającą aloeemodynę można stosować w sposobie według wynalazku. Istotnym źródłem dla diacetyloreiny są senosydy zawarte w leku senesowym jak również otrzymany z senosydów reino-9-antrono-8-glukozyd.

Korzystnąpostaciąwykonania wynalazkujest dlatego sposób wytwarzania diacetyloreiny, która istotnie jest wolna od pochodnych aloeemodyny, przy czym

A) zawierający składniki aloeemodynowe reino-9-antrono-8-glukozyd utlenia się do odpowiednich związków antrachinonowych,

B) rodnik glukozowy w pozycji 8 związków antrachinonowych odszczepia się w środowisku kwaśnym,

C) acetyluje się otrzymane związki, 1,8-dihydroksyantrachinonowe i

D) przeprowadza się rozdział ciecz-ciecz otrzymanego produktu między mieszającym się tylko częściowo z wodą, polarnym rozpuszczalnikiem organicznym i fazą wodną o pH 6,5 do

7,5, wyodrębnia się diacetyloreinę z fazy wodnej i ewentualnie przekrystalizowuje.

Dalszą korzystną postacią wykonania wynalazku jest sposób wytwarzania diacetyloreiny, która istotnie jest wolna od pochodnych aloeemodyny, przy czym

A) mieszaninę senosydowąpoddaje się redukcji do odpowiednich związków antronowych,

168 847

B) otrzymane związki antronowe utlenia się do odpowiednich związków antrachinonowych,

C) rodnik glukozowy w pozycji 8 związków antrachinonowych odszczepia się w środowisku kwaśnym,

D) acyluje się otrzymane związki 1,8-dihydroksyantrachinonowe i

E) przeprowadza się rozdział ciecz-ciecz otrzymanego produktu między mieszającym się tylko częściowo z wodą, polarnym rozpuszczalnikiem organicznym i fazą wodną o pH 6,5 do

W dalszym ciągu zostają wyjaśnione poszczególne etapy sposobu według wynalazku.

Redukcja mieszaniny senosydowej do odpowiednich związków antronowych.

Służącąjako materiał wyjściowy mieszaninę senosydową można otrzymać na przykład z leku senesowego.

Lek senesowy składa się z wysuszonych liści i owoców rośliny senesu, na przykład indyjskiego senesu (Cassia angustifolia) i egipskiego senesu (Cassia acutifolia). Lek senesowy zawiera diantronoglukozydy reiny i aloeemodyny. Najważniejsze są senosydy A, B, Al, C, D i Dl. Senosydy odpowiadają wzorowi 2.

W przypadku senosydów A, B i A1R oznacza COOH a w przypadku senosydów C, D i Dl R oznacza CH2OH. Senosydy A, B i Al lub C, D i Dl są stereoizomerami i różnią się między sobą przez konfigurację przy atomach węgla 10 i 10'.

Otrzymywanie senosydów z leku senesowego jest np. opisane w opisie patentowym RFN DE-A-32 00 131, do którego niniejsze odnosi się w pełnym zakresie. Stosownie do tego, ekstrahuje się najpierw lek senesowy za pomocą wodnego roztworu metanolu. Koncentrat pozostający po całkowitym usunięciu metanolu zawiera senosydy w postaci soli metalu alkalicznego, korzystnie soli potasu. Koncentrat oczyszcza się przez ekstrakcję ciecz-ciecz za pomocą częściowo rozpuszczalnych w wodzie alkoholi albo ketonów (np. butanoł-2,2-butanon) (rafinat). Ten rafinat zakwasza się do pH około 1,5 do 2,0 i senosydy przy zaszczepieniu doprowadza się do krystalizacji. Otrzymana surowa mieszanina senosydowa nadaje się jako produkt wyjściowy dla sposobu według wynalazku. W razie potrzeby można surowąmieszaninę senosydowa także jeszcze przekrystalizować.

Alternatywnie potraktowany częściowo rozpuszczalnym w wodzie alkoholem albo ketonem, w szczególności butanolem-2, koncentrat można stosować jako produkt wyjściowy dla sposobu według wynalazku.

Przy ekstrakcji leku senesowego stosunek leku do rozpuszczalnika ekstraktu wynosi korzystnie 1:4 do 1:15, w szczególności 1:4 do 1:10.

Ekstrakcję przeprowadza się korzystnie w obecności buforu, na przykład cytrynianu trójsodowego, glicyny, wodorowęglanu sodu albo sacharozy.

W sposobie według wynalazku te materiały wyjściowe poddaje się redukcji do reino-9-antrono-8-glukozydu (R=COOH) i aloeemodyno-9-antrono-8-glukozydu (R=CH₂OH) o wzorze 3.

Środki redukujące o odpowiednim potencjale redukcyjnym stanowią chlorek cyny II, dwutlenek siarki, borowodory metali alkalicznych i korzystnie podsiarczyny metali alkalicznych, w szczególności podsiarczyn sodu. Środek redukujący stosuje się w dużym nadmiarze. Podsiarczyny, w szczególności podsiarczyn sodu, stosuje się na ogół w ilości 1-do 4-krotnej, w odniesieniu do zawartości senosydów w materiale wyjściowym.

W celu przeprowadzenia redukcji można umieścić materiał wyjściowy w wodnym roztworze albo zawiesinie i dodać środek redukujący w postaci stałej albo rozpuszczony w wodzie. Korzystnie proces przeprowadza się w mieszaninie dwufazowej, dodając mieszający się najwyżej częściowo z wodą, polarny rozpuszczalnik organiczny, w szczególności 2-butanol.

Redukcję przeprowadza się w szczególności w temperaturze 40-60°C, w szczególności w temperaturze 50-55°C i przy pH 7 do 9. Korzystnie przeprowadza się redukcję wielokrotnie, w szczególności 2 do 10 razy.

Utworzone 9-antrono-8-glukozydy wytrąca się przez dodanie kwasu, na przykład kwasu siarkowego, do pH 4 do 4,5. Temperatura powinna przy tym wynosić celowo nie więcej niż

168 847

40°C. Celowo proces przeprowadza się przy wytrącaniu antronoglukozydów i przy ich wyodrębnianiu (np. przez filtrację) pod azotem, aby uniknąć niekontrolowanego utleniania tego związku.

Utlenianie związków antronowych do związków antrachinonowych.

Otrzymane związki antronowe utlenia się teraz do odpowiednich związków antrachinonowych o wzorze 4. Odpowiednie środki utleniające do tego celu stanowią np. tlen, związki nadtlenkowe (nadtlenek wodoru), związki manganu, chromu albo żelaza w wysokich stopniach utlenienia. Korzystnie stosuje się sól żelaza III, w szczególności siarczan żelaza III. Celowo stosuje się wysoką temperaturę, jednak poniżej 60°C. Przez to zapobiega· się powstawaniu niepożądanych i nie dających się zdefiniować produktów utleniania. Po zakończonym utlenieniu wyodrębnia się utworzone antrachinono-8-glukozydy w znany sposób.

Odszczepianie rodnika glukozowego.

Rodnik glukozowy w pozycji 8 związków antrachinonowych odszczepia się w kwaśnym roztworze. Celowo proces przeprowadza się w temperaturze około 85 do 95°C. Otrzymany produkt wyodrębnia się w znany sposób.

Znane jest przeprowadzanie senosydów po kwaśnej hydrolizie przez reakcję z chlorkiem żelaza III bezpośrednio w reinę, patrz na przykład opis patentowy DE-A 27 11 493. Przy tym wydajność wynosi jednak tylko około 10% i oprócz tego utworzona reina jest trudna do oddzielenia.

W sposobie według wynalazku redukcyjne odszczepianie senosydów, utlenianie utworzonych związków antronowych do odpowiednich związków antrachinonowych i odszczepianie rodnika glukozowego przeprowadza się w każdorazowo oddzielnych etapach. Nieoczekiwanie otrzymuje się w ten sposób reinę z wydajnością 89%. Do tego możliwe jest przeprowadzenie utleniania w ochraniających temperaturach, tak że unika się tworzenia niepożądanych i nie dających się zdefiniować produktów utleniania. Oprócz tego przy tym sposobie prowadzenia reakcji można odzyskać zastosowaną sól żelaza prawie ilościowo i zastosować ponownie po utlenianiu odwrotnym. Oddzielenie etapu utleniania i etapu hydrolizy pozwala, na podstawie wyższej rozpuszczalności antranoglukozydów w porównaniu z odpowiednimi aglikonami, przeprowadzić utlenianie w sposób ochraniający w temperaturze pokojowej poniżej 60° C, przez co unika się inaczej nieuchronnego tworzenia nie dających się zdefiniować produktów ubocznych.

Acetylowanie związku 1,8-dihydroksyantrachinonowego.

Acetylowanie otrzymanych związków 1,8-dihydroksyantrachinonowych przeprowadza się w znany sposób. Na przykład można acetylować za pomocą bezwodnika octowego w obecności octanu sodu, jak opisano w Arch. Pharm. 241, 607 (1903). Acetylowanie można jednak przeprowadzić innymi, znanymi specjaliście metodami, na przykład przez reakcję z chlorkiem acetylu.

Rozdział ciecz-ciecz.

Przeprowadza się rozdział ciecz-ciecz otrzymanego produktu w mieszającym się najwyżej częściowo z wodą polarnym rozpuszczalniku organicznym i fazie wodnej o pH 6,5 do 7,5. Odpowiednie polarne rozpuszczalniki organiczne stanowią Cą-Cs-alkanole i Ci-C3-dialkiloketony, jak 1 -butanol, 2-butanol, izobutanol i 2-butanon. Korzystny jest ten ostatni.

Stosunek objętościowy fazy ciężkiej do lekkiej leży na ogół w zakresie 1:2 do 2:1. Fazę lżejszą stanowi roztwór związków diacetyloantrachinonowych w polarnym· rozpuszczalniku organicznym. Fazą cięższą jest faza wodna o pH 6,5 do 7,5, które korzystnie nastawia się za pomocą buforu, w szczególności buforu octanowego.

Korzystnie przeprowadza się ekstrakcję ciecz-ciecz w przeciwprądzie. Diacetyloreinę doprowadza się przy tym w fazie organicznej w stężeniu około 0,01 M.

Po rozdziale znajduje się żądana diacetyloreina w fazie cięższej. Wytrąca się ją przez zakwaszenie do około pH 5,2 i wydobywa w znany sposób i przekrystalizowuje jako sól metalu alkalicznego, korzystnie sól potasową, przeprowadzając utworzoną sól w nierozpuszczalny wolny kwas. Jako odmianę można zastosować bezpośrednie przekrystalizowanie za pomocą mleczanu etylu.

168 847

Otrzymana w ten sposób diacetyloreinajest istotnie wolna od aloeemodyny i jej pochodnych. Zawartość tych zanieczyszczeń wynosi przy tym jeszcze około 50 ppm (oznaczona według opisanych w przykładach metod analitycznych). Zawartość tych zanieczyszczeń można dalej obniżyć, jeśli otrzymaną diacetyloreinę przekrystalizowuje się w następujący sposób. Przeprowadza się diacetyloreinę w sól metalu alkalicznego, poddając ją obróbce za pomocą odpowiedniej zasady. Odpowiednią zasadę stanowi na przykład octan metalu alkalicznego, korzystnie octan potasu. Stosuje się korzystnie równomolowe ilości zasady i wodnego roztworu C1-C3-alkoholu, na przykład 80- do 90% etanol, jako środowisko reakcji.

Sól metalu alkalicznego diacetyloreiny pozostawia się do wykrystalizowania na zimno, pobiera się ją w wodnym roztworze C1-C3-alkoholu i strąca przez dodanie kwasu aż do wartości pH około 3. Wytrąconą diacetyloreinę wyodrębnia się potem w znany sposób i poddaje przeróbce. Jako odmianę można zastosować bezpośrednie przekrystalizowanie za pomocą mleczanu etylu.

Tak otrzymany produkt zawiera mniej niż 20 ppm wyżej wymienionych zanieczyszczeń. Oprócz tego produkt występuje w postaci igiełkowych kryształów, które są szczególnie przydatne do formulacji galenowej.

Produkt można wysuszyć w znany sposób. Celowo przeprowadza się najpierw suszenie pod zmniejszonym ciśnieniem w stosunkowo niskiej temperaturze, na przykład nie więcej niż 40°C tak długo, aż zawartość wody w produkcie spadnie do około 3% albo mniej. Następnie można podwyższyć temperaturę od 70 do 110°C.

Otrzymana według wynalazku, istotnie czysta diacetyloreina, w której zawartość toksycznej aloeemodyny i jej pochodnych jest obniżona do 4-16 ppm, nadaje się jako składnik środka farmaceutycznego, który zawiera ten związek. Zakresy zastosowania, stosowana dawka i odpowiednie postaci dozowania są znane, patrz opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki US-A-4 244 968,4 346 103,4 950 687, RFN DE-A-2 711 493 jak również Drugs Expltl. Clin. Res. 6(1)53 do 64 (1980).

Następujące przykłady wyjaśniają wynalazek.

Przykład I. Otrzymywanie stosowanej jako materiał wyjściowy mieszaniny senosydowej.

Wprowadza się każdorazowo 40 kg leku senesowego (zawartość senosydu około 1,5%) do dwóch połączonych w szereg perkolatorów o objętości 2501 i pokrywaje dziurkowaną płytą stalową. Jako rozpuszczalnik do ekstrakcji stosuje się 70% metanol, który jest kierowany na lek w pierwszym perkolatorze. Roztwór utworzony w pierwszym perkolatorze kieruje się na lek, który znajduje się w drugim perkolatorze. Przy tym pozwala się na swobodny przepływ rozpuszczalnika przez pierwszy perkolator.

Do ekstrakcji 40 kg leku senesowego stosuje się ogółem 160 1 rozpuszczalnika. Gdy tę objętość 70% metanolu przeprowadzono przez obydwa perkolatory i przechwycono odpowiednią ilość perkolatu, łączy się wąż opróżniający perkolatora ze zbiornikiem po perkolacji i prowadzi jeszcze dodatkowo 60 1 70% metanolu przez perkolatory. Następnie prowadzi się pozostały wolny rozpuszczalnik z pierwszego perkolatora do górnej części drugiego perkolatora i gromadzi perkolat końcowy, dotąd aż wynosi on ogółem 120 1. Potem opróżnia się pierwszy perkolator, napełnia go ponownie 40 kg leku senesowego i pompuje perkolat końcowy na lek, przy czym 120 1 perkolatu końcowego wystarcza, aby pokryć lek w perkolatorze. Następnie doprowadza się temperaturę roztworu do +30°C.

Łączy się ten perkolator z najpierw ekstrahowanym i przeprowadza ekstrakcję jak wyżej opisano.

Dla każdorazowych 40 kg leku gromadzi się 1501 perkolatu, z którego usuwa się metanol w próżniowej wyparce obrotowej, któraj est wyposażona w kolumnę z wypełniaczem. Otrzymuje się około 301 produktu dennego (koncentratu), który ekstrahuje się w aparacie “Mixer-Settler” (10 etapów) za pomocą 401 butanolu-2, który jest nasycony wodą. Otrzymuje się około 38-401 wodnego rafinatu i około 30-32 l ekstraktu butanolu-2.

168 847

Wodny rafinat zakwasza się za pomocą 93% kwasu siarkowego przy jednoczesnym mieszaniu w ciągu 20 h, przy czym stosuje się 1,6⁰% objętościowych (w odniesieniu do zakwaszonej objętości cieczy). Zakwaszony roztwór ma wtedy pH 1,5 do 2,0. Miesza się w ciągu dalszych 6 dni, pozostawia osad przez noc do osadzenia, sączy go, przemywa wodą dotąd aż woda z przemywania jest bezbarwna, przemywa metanolem i suszy w strumieniu powietrza w temperaturze pokojowej. Wydajność na 40 kg surowego materiału wynosi 760 do 790 g (sucha substancja) surowych senosydów o zawartości senosydu wynoszącej 90 do 94%. Wydajność wynosi zatem około 70% obecnej w surowym materiale ilości senosydu.

Etap A: redukcja senosydów do reino-9-antrono-8-glukozydu.

9,0 kg podsiarczynu sodu rozpuszcza się w 100 l odmineralizowanej wody. Do tego roztworu dozuje się przy jednoczesnym mieszaniu otrzymane surowe senosydy zawierające około 3,0 kg senosydów A, A1 i B. Jednorodny roztwór miesza się w ciągu 2 godzin w temperaturze 55-58°C, następnie oziębia się do temperatury 50-55°C. Potem strąca się za pomocą 96-98% wagowo kwasu siarkowego przy pH 4,2. Pozostałą zawiesinę miesza się dalej w ciągu

1,5 godziny w temperaturze maksymalnie 25 °C i następnie sączy pod azotem. Pozostałość przemywa się za pomocą 501 odmineralizowanej wody, która za pomocą kwasu siarkowego jest nastawiona na pH 2. Następnie pokrywa się za pomocą 10 1 roztworu siarczanu żelaza III (wytwarzanie patrz etap B).

Etap B: utlenianie do reino-8-glukozydu.

Produkt z poprzedniego etapu przeprowadza się w zawiesinę w roztworze złożonym ze 1841 odmineralizowanej wody, i 75,5 kg wodzianu siarczanu żelaza III (22% Fe³⁺). Zawiesinę ogrzewa się do temperatury 55-62°C i w ciągu 14 godzin utlenia się przy zastosowaniu szybkobieżnego dyspergatora. Gdy utlenianie jest zakończone, odsącza się utworzony reino-8glukozyd i przemywa za pomocą 501 odmineralizowanej wody, która została nastawiona na pH 2 za pomocą kwasu siarkowego.

Etap C: hydroliza do reiny.

Wilgotną pozostałość po sączeniu z etapu B zawiesza się w 200 kg 20% wagowo kwasu siarkowego i poddaje wmieszaniu w ciągu 8 godzin w temperaturze 88-92°C. Utworzoną reinę odsącza się i można ją do składowania wysuszyć pod zmniejszonym ciśnieniem 1 mbar w ciągu 48 godzin w temperaturze 40°C albo też w stanie wilgotnym zastosować natychmiast do acetylowania w etapie D.

Ogólna wydajność dla etapów A do C: 89%, w odniesieniu do zastosowanych w etapie A senosydów A, A1 B.

Etap D: acetylowanie do diacetyloreiny.

6,5 kg reiny z etapu C zawiesza się w 1001 bezwodnika kwasu octowego w chg^u 10 minut, dodaje 2 kg octanu potasu, ogrzewa mieszając do temperatury 95°C, dodaje 0,65 kg węgla aktywnego i miesza w ciągu 1/2 godziny w temperaturze 90-95°C. Węgieł aktywny odsącza się z gorącego roztworu i do przesączu dodaje się 2,1 kg 96-98% wagowo kwasu siarkowego. Następnie przy jednoczesnym mieszaniu oziębia się możliwie szybko do temperatury 20°C. Powstałą zawiesinę odsącza się. Pozostałość przemywa się za pomocą odmineralizowanej wody do stanu wolnego od siarczanu.

Wydajność: 83%.

Etap E: usuwanie wolnej i acetylowanej aloeemodyny.

, i U θ' J W

Zawartość aloeemodyny usuwa się przez ekstrakcję przeciwprądowąna pulsacyjnej kolumnie ekstrakcyjnej o co najmniej 15 półkach teoretycznych. Stosunek objętościowy fazy ciężkiej do lekkiej wynosi 1:1. Jako faza ciężka służy nasycony butanonem-2 0,1 molowy, wodny roztwór octanu potasu. W fazie lekkiej, która składa się z nasyconego wodąbutanonu-2, rozpuszcza się przeznaczoną do oczyszczania diacetyloreinę 0,01-molowo. Ze spływającej fazy ciężkiej strąca się diacetyloreinę za pomocą 10% wagowo kwasu siarkowego przy pH 5,2. Osad odsącz się i przemywa odmineralizowaną wodą do stanu wolnego od siarczanu.

Wydajność 88%, w odniesienu do zastosowanej surowej diacetyloreiny z etapu D.

Etap F: przekrystalizowanie, suszenie, zmielenie.

168 847

Wariant A.

Przy szybkim mieszaniu zawiesza się 7,5 kg diacetyloreiny z etapu E (w odniesieniu do wysuszonej substancji) w 250 1 90% objętościowo etanolu. Zawiesinę ogrzewa się do temperatury i łind+ar,— .,! <1 ,-,/4n-te 710 ° 1/-ΓΤ 77^01111 Pr^n; miotomii rlro tewnp^tline Wyb^· / \y v_ i XAUOŁyL'^A1-^iV vxv/vuxj\-· _'₅ z ^lv£> puuuou. i x^j ν*\_» ινιιψνχιινυη j v \_z łtjiujj talizowuje z powstałego czasami, klarownego roztworu czysta sól potasowa diacetyloreiny.

Sól potasową odsącza się i rozpuszcza w 300 1 40% objętościowo etanolu z dodatkiem 3 kg octanu potasu w temperaturze 20-30°C. Klarowny roztwór nastawia się za pomocą 10% wagowo kwasu siarkowego napH 3,0. Wykrystalizowanądiacetyloreinę odsącza się i przemywa odmineralizowaną wodą do stanu wolnego od siarczanu.

Wariant B.

7,5 kg diacetylareinyzawiesza się w s75 1 octanu ctyku etze-z pgrzzwgnie przeprowapro w roztwór, sączy i przy jednoczesnym mieszaniu krystalizuje do temperatury 20-25°C. Wykrystalizowaną dlyrptylorelnę odsącza się i przemywa odmlnerylizowyną wodą.

Suszenie produktu przeprowadza się najpierw pod zmniejszonym ciśnieniem 10² Pa i w temperaturze 40°C w ciągu 24 godzin. Gdy zawartość wody resztkowej spadła poniżej 3%, materiał rozdrabnia się wstępnie i suszy dodatkowo pod zmniejszonym ciśnieniem 102 Pa i w temperaturze 70°C w ciągu 24 godzin.

Następnie miele się przy wkładce sitowej 0,5 mm i w celu usunięcia pozostałości rozpuszczalnika suszy dodatkowo pod zmniejszonym ciśnieniem 102 Pa i _w temperaturze 70°C.

Wydajność 95%.

Przykład II. Powtarza się proces opisany w przykładzie I, przy czym jednak podejmuje się następujące zmiany:

Przy ekstrakcji leku senesowego stosuje się cytrynian trójsodowy, dodając 2,85 kg retrenlynu tnójsodowpgo przed dodaniem rozpuszczalnika do każdorazowych 40 kg leku. Jako rozpuszczalnik stosuje się przy tym ogrzany do temperatury 60° C 70% metanol. Po usunięciu metanolu aż do objętości resztkowej wynoszącej 11,41 dodaje się do koncentratu około 21 butanolu-2.

Redukcję mieszaniny koncentratu owoców senesowych /butanolu-2 przeprowadza się następnie w 7 etapach pod azotem jako gazem ochronnym. Po etapie redukcji I następuje strącanie surowego rpino-9-yntrono-8-glukozydu. Etapy redukcji II do VII służądo częściowego usunięcia pochodnych yloepmodyny. Te etapy przeprowadza się bez strąceń. Końcowe strącanie oczyszczonego rρmo-9-yntrono-8-glukorydu następuje po ostatnim etapie redukcji.

Etap redukcji I.

100 1 mieszaniny koncentratu owoców senesu/butanolu©, rawipnająrpj około 4 kg senosydów, umieszcza się w zbiorniku z mieszadłem i przemieszcza z azotem. Przy jednoczesnym mieszaniu dodaje się kolejno 6 1 20% (w) ługu sodowego, następnie 350 1 nasyconego wodą butanolu-2 (np. z etapu II) i miesza w ciągu 15 minut. Zestaw podgrzewa się do temperatury 42-50°C i dodaje 7 kg podsi^c^-anu sodu. Miesza się jeszcze 45 minut. Wartość pH utrzymuje się za pomocą 20% (w) ługu sodowego przy 7,5-8. Potencjał redukcyjny (wobec elektrody Ag/AgCl) utrzymuje się w razie potrzeby przez dodanie podsiarczynu sodu na poniżej -630mV. Po oziębieniu do temperatury 30-35°C strąca się za pomocą 10% (w) kwasu siarkowego do pH poniżej 4 w ciągu 1,5 godziny.

Powstającą zawiesinę miesza się przy małej szybkości mieszania poniżej 25°C około 10 godzin. Powstały osad odsącza się. Osad zawiesza się w 60 1 15% (w) butanolu-2, miesza 30 minut w temperaturze 50 do 60°C i następnie sączy. Pozostałość przemywa się za pomocą 100 1 demoralizowanej wody. Surowa wydajność reino-9-antrono-8-glukQzydu, w odniesieniu do zastosowanych senosydów, wynosi powyżej 82%.

Etap redukcji II.

3,3 kg surowego relnQ-9-yntronQglukorydu z etapu I zawiesza się w mieszaninie złozonej z 42 1 demoralizowanej wody i 7,4 1 butanolu-2. Za pomocą 2 1 20% (w) ługu sodowego i 9,9 kg cytrynianu tnójsodoweeo przeprowadza się zawiesinę w roztwór i następnie dodaje 3,3 kg podsiarczynu sodu i 350 1 nasyconego wodą butanolu-2 (np. z etapu III). Zestaw podgrzewa się do temperatury 42-45°C. Wartość pH utrzymuje się za pomocą 20% (w) ługu sodowego przy

168 847

8,5 do 9. Potencjał redukcyjny (wobec elektrody Ag/AgCl) utrzymuje się w razie potrzeby przez dodanie podsiarczynu sodu na poniżej -750 mV. Po przestoju wynoszącym 30 minut pobiera się fazę górną i fazę dolną w etapie III poddaje dalszej przeróbce.

Etap redukcji III.

Z fazą dolną z etapu II powtarza się z dodatkiem następujących chemikaliów opisany w etapie II proces redukcji/ekstrakcji:

1,65 kg podsiarczynu sodu

0,8 120% (w) ługu sodowego

350 1 nasyconego wodąbutanolu-2 (np. z etapu IV).

Etapy redukcji IV-VII.

Z fazą dolną z każdorazowo poprzedzającego etapu powtarza się z dodatkiem następujących chemikaliów opisany w etapie II proces redukcji/ekstrakcji:

0,825 kg podsiarczynu sodu

0,4120% (w) ługu sodowego

3501 nasyconego wodąbutanolu-2 (np. z każdorazowo następujących etapów).

Oddzieloną w etapie VII fazę dolną oziębia się do temperatury 30-3 5°C i wytrąca się reino-9-antrono-8-glukozyd jak opisano w etapie I. Powstały osad odsącza się i przemywa za pomocą 100 1 odmineralizowanej wody. Następnie pokrywa się za pomocą 10 1 roztworu siarczanu żelaza III (wytwarzanie patrz etap B, przykład I).

Reino-9-antrono-8-glukozyd przeprowadza się wtedy, jak opisano w przykładzie I, w diacetyloreinę.

Badania farmakologiczne.

Skuteczność diacetyloreiny według wynalazku oznaczono u chronicznych modeli zapalenia przy podawaniu doustnym. Zastosowano następujące modele doświadczalne:

ziaminiak granulek bawełnianych (Cotton-Pellet-Granulom) u szczura i wywołaną przez śródstawową aplikację witaminy A artrozę u królika.

a) Cotton-Pellet-Granulom u szczura.

Młode, dojrzałe płciowo szczury (n=10) otrzymały 25,50 albo 100 mg diacetyloreiny/kg lub 5 mg Indomethacin/kg albo 100 mg kwasu acetylosalicylowego/kg dziennie w ciągu 5 dni. Prowadzono również razem grupę kontrolną traktowaną tylko wodą. Wszczepienie granulek następowało w pierwszym dniu postępowania. Ciężary świeże i suche preparowanych pod koniec doświadczenia ziaminiaków (Granulome) wykazywały znaczące i wyraźne zależne od dawki zmniejszenie w porównaniu z grupą kontrolną. Przy tym działanie 100 mg diacetyloreiny/kg odpowiadało w przybliżeniu działaniu 5 mg Indomethacin albo 100 mg kwasu acetylosalicylowego. Ciężary grasicy i nadnercza nie zmieniały się podczas traktowania.

b) Artroza witaminy A.

Przez trzy śródstawowe wstrzyknięcia 30 000 IE witaminy A w ciągu 9 dni wywołano w dwóch grupach po 10 królików (białe nowozelandy) artrozopodobną zmianę stawu. 56 dni później potraktowano 10 zwierząt za pomocą 3 mg diacetyloreiny/kg/dzień w ciągu 8 tygodni. W porównaniu z grupąkontrolnąrozpoznawalne makroskopowo i mikroskopowo zmiany stawu w grupie leczonej były istotnie zmniejszone.

Działanie lecznicze diacetyloreiny porównano dalej z działaniem kwasu acetylosalicylowego na 7 królikach, które po 6-dniowym traktowaniu wstępnym trzykrotnie 10 000 IE witaminy A i 26-dniowej wolnej od traktowania przerwie na 8 tygodni otrzymały albo 5 mg diacetyloreiny/kg/dzień (grupa doświadczalna), 15 mg kwasu acetylosalicylowego/kg/dzień (pozytywna grupa kontrolna) albo pozostały nietraktowane (negatywna grupa kontrolna). We wszystkich trzech grupach występowały 24 dni po ostatnim wstrzyknięciu witaminy A porównywalne zaburzenia ruchów dowolnych w postaci ciągnących za sobą tylnych łap. W negatywnej grupie kontrolnej wzmocniły się w ciągu następnych 8 tygodni kliniczne oznaki jawnej artrozy. W grupie doświadczalnej i pozytywnej grupie kontrolnej poprawiły się te objawy przy 8-tygodniowym traktowaniu istotnie.

168 847

Zmiany błony śluzowej żołądka.

Podczas gdy jednorazowe podanie 400 mg diacetyloreiny/kg albo rozpuszczalnika u szczura nie spowodowało nadżerek błony śluzowej żołądka, to po podaniu Ibuprofen’u (200 v»-» t fo r/\ e 1 f/<\ T-»tzZf//»·»·» deif rYś/tl]rn\ •‘rm ο1 οι-ζί-τ τ cia nnzrniźna ιιο'γΙζΛ/Ι'τοηι o ΙΌπτίχτ

CliL7V AAIU.V'iii^Uł.lU.</IAA ^AA1^^/ru£>? Z-UALAltAZ^A j Oiy VVjA(X<uAAV W.OX-AV\/\-ŁAjV-AAAt* M JLKJ AAJ ΟΑΙΙ^νη^ punktowych (średnica 1 mm) do dużych (średnica 3 mm) nadżerki. Również podanie dwa razy dziennie 100 ,mg diacetyloreiny/kg w ciągu 3 dni nie wywołało uszkodzeń błony śluzowej, również jednak odpowiednie zastosowanie 10 mg Indomethacin/kg. Chodziło przy tym o nadżerki o średnicy 1 -3 mm.

Toksykologia.

Ostra toksyczność LD50 wynosi zależnie od badanych gatunków (szczur, mysz, kot) po zastosowaniu doustnym 1,9 do 7,9 g/kg. Przy tym szczur okazał się najmniej wrażliwy. Po podaniu pozajelitowym (i.v.; i.p.) wynosiły wartości LD50 u tych gatunków między 119 i 339 mg/kg.

Badania kliniczne.

1. W podwójnej ślepej próbie wobec Naproxen i następującym traktowaniu następczym placebo zbadano działanie diacetyloreiny przy koksatrozie i gonartrozie (chorobie zwyrodnieniowej stawu kolanowego) u 95 (49/46) pacjentów. Aplikowana dawka wynosiła 50 mg diacetyloreiny 2 razy dziennie lub 750 mg Naproxen’u dziennie. Czas trwania traktowania wynosił 60 dni po 7-dniowej fazie wash-out. Następne traktowanie placebo rozciągnęło się w ciągu 60 dni.

Wielkościami badanymi były symptomatologia bólowa i ruchliwości według skali punktacji (Score-Scala), ograniczenie czynności i tolerancja.

W obydwóch grupach traktowanych (diacetyloreina/Naproxen) stwierdzono odnośnie wszystkich parametrów badanych statystycznie istotny stopień poprawy (P < 0,01 lub P <0,05) w porównaniu z wartościami wyjściowymi. Po przerwaniu traktowania i następnym podaniu placebo jednak dla grupy diacetyloreina/placebo w dniach 90 i 120 pod względem parametrów ból spontaniczny, aktywny i pasywny ból przy wykonywaniu ruchu, pojawiła się statystycznie istotna przewaga (P < 0,01) w porównaniu z zespołem Naproxen/placebo. Ta różnica była zapewniona na poziomie 5% również dla zmiennych ból nocny i bolesność uciskowa 30 dni po odcięciu diacetyloreiny.

2. W otwartym badaniu przebiegu z kontrolą przebadano działanie diacetyloreiny wobec osteoartrozy kręgosłupa i kolana u 70 pacjentów (35/35). Aplikowana dawka wynosiła 100 mg diacetyloreiny na dzień. Czas trwania traktowania wynosił 60 dni, czas trwania obserwacji 75 dni. Wielkościami badanymi były ograniczenie bólu i ruchu. Wielkości te oznaczono według systemu Score.

Grupa kontrolna obejmowała 35 pacjentów, u których przeprowadzono wyłącznie środki fizjoterapeutyczne. W grupie traktowania diacetyloreiną przeprowadzono również fizjoterapię.

Ocena wyników wykazała odnośnie wszystkich parametrów statystycznie istotną przewagę grupy traktowanej wobec grupy kontrolnej. Również po przerwaniu traktowania można było stwierdzić dla grupy diacetyloreiny trwały efekt terapeutyczny (efekt “hang-over”).

3. W badaniu single-blind (pojedyncze-ślepe), cross-over (wzajemna wymiana segmentów między chromosomami) zbadano działanie diacetyloreiny przy umiejscowionej artrozie u 20 pacjentów. Ci zostali podzieleni na dwie grupy, przy czym w pierwszej grupie najpierw podano 2 razy 50 mg diacetyloreiny w ciągu 20 dni. Potem nastąpiła w ciągu trzech dni faza wash-out (wymywania) i dalsze traktowanie za pomocą2 razy po 250 mg Naproxen’u na dzień w ciągu dalszych 20 dni. W drugiej grupie zachowano odwrotną kolejność. Czas trwania traktowania wynosił ogółem 43 dni. Wielkościami badanymi były ból, ból uciskowy, pasywna kinezalgia, ograniczenie czynności i obrzmienie według systemu Score.

Ocena wyników wskazuje przewagę traktowania diacetyloreiną w porównaniu z traktowaniem Naproxen’enu. Nie zaobserwowano żadnych znaczniejszych działań ubocznych, również żadnych zmian klinicznych parametrów laboratoryjnych.

168 847

4. W wywwkowej podwójnej śjepej p^rót^ie w technice “double dummy’’ (m^^t^^v‘(^jⁿdw pozorującej) wobec Naproxee’” zbadano działanie diacptyloreiny u 23 pacjentów (12/11) z psteoartrozą (badanie tolerancji). Aplikowana dawka wynosiła 2 razy po 50 mg diacetyloreino na dzień i 3 razy po 250 mg Naproxee^,” na dzień. Czas trwania traktowania wynosił 4 tygodnie. Wielkościami badanymi były órzpłokowo-żplądkpwo-dwunasteicz,oskopowe zwiększenie wyników przed i po terapii. Przyjęto do badania tylko pacjentów o normalnym stanie ogólnym błony śluzowej lub z lekkimi uszkodzeniami błony śluzowej (stopień 1).

Po 4 tygodniach wykazały wyniki endoskopowe w jednym przypadku (10%) w grupie diaoPt^Ίprpino uszkodzenia błony śluzowej stopnia 2, podczas gdy w grupie traktowania Naóroxee’u 5 pacjentów (50%) wykazywało uszkodzenia błony śluzowej stopnia 2, 3 i 4. We wszystkich przypadkach występował normalny wynik badania przy przyjęciu.

Analityczne oznaczenie aloppmodyny.

Rozpuszcza się 50 mg diacptylorpiey w 25,3 ml 0,5 M NaOH w rozdzielaczu i wytrząsa w ciągu 10 minut. Następnie dodaje się 74,6 ml roztworu, który zawiera 0,5 M glicyny i 0,5 M NaCl. Przy tym wynika stąd pH 9,5.

Ten roztwór ekstrahuje się 3 razy za pomocą 25 ml chloroformu. Połączone fazy organiczne ekstrahuje się 1 raz za pomocą 10 ml 0,5 M buforu o pH 9,5 (glicyna, NaOH, NaCl) i 1 raz za pomocą 10 ml 0,01 M kwasu siarkowego. Usuwa się rozpuszczalnik fazy organicznej i rozpuszcza pozostałość w 1 ml metanolu.

Dla roztworu wzorcowego rozpuszcza się 2 mg aloppmodono w 20 ml N,N-dimetyloacetamidu i rozcieńcza metanolem aż do stężenia 2 μ g/ml (odpowiednio 40 ppm).

Zawartość roztworów bada się za pomocą^^. Liniowość metody HPLC wykazano za pomocą roztworu wzorcowego alpeemodyno w zakresie od 0,11 // g/ml (odpowiednio 2,2 ppm) do 53,6 μ g/ml (odpowiednio 1072 ppm). Oznaczenie zawartości następuje za pomocą kolumny HPLC Merck’a. Lichrocart 250-4, wypełnionej przez LiChrosóher-100 RP-18,5«.m, w temperaturze 40°C z fazą ruchoma z 1% kwasu octowego w metanolu, (v/v), 1% kwasu octowego w wodzie (v/v) i acetonki-ylu w stosunku wynoszącym 49:46:5.

Znaczenie stosowanych w opisie przyjętych skrótów:

iv = ietravenous (dożylnie) ip = ietraperitonρal (śródotrzewnowo)

HPLC = High Performance Liquid Chrpmatographo (chromatografia cieczowa wysokosprawna) v/v = objętość/objętość.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób otrzymania diacetyloreiny z zawartością pochodnych aloeemodyny mniejszą niż 20 ppm, znamienny tym, że diacetyloreinę zawierającą składnik aloeemodynowy poddaje się rozdziałowi ciecz-ciecz między mieszającym się tylko częściowo z wodą, polarnym rozpuszczalnikiem organicznym i fazą wodna o pH 6,5 do 7,5. wyodrębnia się z fazy wodnej diacetyloreinę i ewentualnie przekrystalizowuje.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że do rozdziału ciecz-ciecz jako polarny rozpuszczalnik organicznych stosuje się 2-butanon.
3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że do rozdziału ciecz-ciecz stosuje się fazę wodną buforowaną octanem.
4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że rozdział ciecz-ciecz przeprowadza się w procesie przeciwprądowym.
5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że otrzymaną diacetyloreinę poddaje się przekrystalizowaniu, przeprowadzając diacetyloreinę w sól metalu alkalicznego, pobierając ją w wodnym roztworze C1-C3-alkoholu i diacetyloreinę wytrąca się ponownie przez dodanie kwasu.
6. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że otrzymaną diacetyloreinę przekrystalizowuje się z octanu etylu.
7. Sposób wytwarzania diacetyloreiny, która istotniejest wolna do składników aloeemodynowych, znamienny tym, że

A) antrono-8-glukozyd reiny zawierający składniki aloeemodynowe utlenia się do odpowiednich związków antrachinononowych,

B) rodnik glukozowy w pozycji 8 związków antrachinonowych odszczepia się w środowisku kwaśnym,

C) acetyluje się otrzymane związki 1,8-dihydroksyantraćhinonowe i

D) przeprowadza się rozdział ciecz-ciecz otrzymanego produktu między tylko częściowo mieszającym się z wodą, polarnym rozpuszczalnikiem organicznym i fazą wodną o pH 6,5 do

7.5, wyodrębnia się diacetyloreinę z fazy wodnej i ewentualnie przekrystalizowuje.
8. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że jako środek utleniający stosuje się sól żelaza III, korzystnie siarczan żelaza III.
9. Sposób wytwarzania diacetyloreiny, która istotniejest wolna od składników aloeemodynowych, znamienny tym, ze

A) mieszaninę senosydową (Sennosid) poddaje się redukcji do odpowiednich związków antronowych,

B) otrzymane związki antronowe utlenia się do odpowiednich związków antrachinonowych,

C) rodnik glukozowy w pozycji 8 związków antrachinonowych odszczepia się w środowisku kwaśnym,

D) acetyluje się otrzymane związki, 1,8-dihydroksyantrachinonowe i

E) przeprowadza się rozdział ciecz-ciecz otrzymanego produktu między tylko częściowo mieszającym się z wodą, polarnym rozpuszczalnikiem organicznym i fazą wodną o pH 6,5 do

7.5, wyodrębnia się diacetyloreinę z fazy wodnej i ewentualnie przekrystalizowuje.
10. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że mieszaninę senosydową. otrzymuje się przez ekstrakcję leku senesowego za pomocą wodnego roztworu metanolu, korzystnie w obecności buforu.
11. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że w etapie A) jako środek redukujący stosuje się podsiarczyn metalu alkalicznego.

168 847
12. Sposób według zastrz. 11, znamienny tym, że proces przeprowadza się przy wartości pH 7 do 9.
13. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że redukcję przeprowadza się wielokrotnie.