PL150791B1

PL150791B1 - Contact oil and its use for chains of motor-driven saws and construction forms

Info

Publication number: PL150791B1
Application number: PL1987267151A
Authority: PL
Priority date: 1986-08-04
Filing date: 1987-08-03
Publication date: 1990-06-30
Also published as: CA1286280C; US4740324A; DK404087D0; JPS63118398A; EP0255637A2; EP0255637A3; DK404087A; CS579787A2; NO873238L; BR8703959A; HU199553B; HUT44605A; CN87106920A; FI873349A; CN1006806B; AU7627087A; PL267151A1; DE3626376C1; KR880002987A; NO873238D0

Description

RZECZPOSPOLITA POLSKA	OPIS PATENTOWY	150 791

\|A\|	Patent dodatkowy do patentu nr- Zgłoszono: 87 08 03 /P. 267151/ Pierwszeństwo: 86 08 04 Republika Federalna Bierniec	[czytelnia 1 1 U -du Paletowego I
	Int. Cl.’ C10M 159/02
URZĄD PATENTOWY	Zgłoszenie ogłoszono: 88 08 18
RP	Opis patentowy opublikowano: 1990 11 30

Twórca wynalazku Uprawniony z patentu: Hans Schur, Bad Urach /Republika Federalna Niemiec/

Erich Sollner, Leonberg /Republika Federalna Niemiec/

ŚRODEK OLEJOWY 0 ZWIgKSZONEJ PRZYCZEPNOŚCI

Przedmiotem wynalazku jest środek olejowy o zwiększonej przyczepności, zwłaszcza środek rozdzielający do oszalowań budowlanych, odznaczający się podatnością na biologiczny rozkład.

Olejowe preparaty, stosowane jako smary do łańcuchów pił silnikowych, eą w Republice Federalnej Niemiec i w innych krajach używane w wielkich ilościach. W RFN roczne zużycie takich smarów do łańcuchów pił silnikowych wynosi około 6-7 milionów litrów. Poza tym, przemysł budowlany wymaga znacznych ilości przyczepnych preparatów olejowych jako środków zapobiegających przywieraniu form konstrukcyjnych, zwłaszcza w przypadkach konstrukcji betonowych, w których płyty obudowy powinny dawać się łatwo oddzielać od betonowej konstrukcji, po stwardnieniu betonu wlanego do formy. Takimi środkami zapobiegającymi przywieraniu pokrywa się powierzchnię płyt obudowy zwróconą do mieszaniny betonu, dzięki czemu płyty te można łatwo usuwać. Jest rzeczą oczywistą, źe takie preparaty powinny być przyczepne, to znaczy, że powinny przywierać lub przylegać do podłoża, na jakie są nakładane.

Oba typy znanych, przyczepnych preparatów olejowych zawierają składnik adhezyjny, to jest składnik powodujący przywieranie preparatu do podłoża. Składnik ten zawiera wielkocząsteczkowy polimer, taki jak glikol polietylenowy lub poliakryloamid o ciężarze cząsteczkowym 1 milion lub większym. Aczkolwiek polimery takie nadają preparatowi dostateczną przyczepność, to jednak nie ulegają one biologicznemu rozkładowi.

Znane, przyczepne preparaty olejowe zawierają również /często toksyczne lub mutagenne/ oleje mineralne, to jest produkty destylacji ropy naftowej lub oleje syntetyczne, takie jak oleje węglowodorowe, np. poliolefiny, węglowodory chlorowcowane itp., jak również oleje nie będące węglowodorami, takie jak oleje estrowe. Wszystkie te oleje nie ulegają biologicznemu rozkładowi i z tego powodu, znane, przyczepne preparaty olejowe po ich użyciu utrzymują się w środowisku w ciągu długiego okresu czasu, powodując poważne zanieczyszczenie, zwłaszcza złoża wodnego.

150 791

Jak wiadomo, 1 litr takiego preparatu wystarcza do tego, aby uczynić wodę w ilości około 1 miliona litrów nieprzydatną do spożycia przez ludzi.

Pewne preparaty zawierające kalafonię są znane, ale nie jako środki zapobiegające przywieraniu przedmiotów w formach czy też jako smary. Na przykład, roztwory kalafonii w olejach mineralnych stosowano przy wyrobie farb do drukowania czasopism oraz w przemyśle kablowym jako dodatki w olejach mineralnych 1 syntetycznych /Ullmanus Encyclopedia of Technical Chemistry, wydanie 4, tom 12, strona 530/» jak również jako pastowate wazę linowe topniki do lutowania miękkiego. Znane są też preparaty do odwłoszenia świńskiej skóry, składające elę z 88-93% kalafonii stopionej z 7-12% oleju z nasion bawełny /Kirk-Othmer, Encyclopedia of Chemical Technology, wydanie 2, tom 17, etrony 481-482/.

Celem wynalazku jest opracowanie środka olejowego o zwiększonej przyczepności, który w ciągu stosunkowo krótkiego czasu, np. kilku miesięcy do paru lat, ulega całkowicie rozkładowi biologicznemu, a którego działanie smarne jest co najmniej porównywalne z działaniem znanych środków olejowych, nie ulegających biologicznemu rozkładowi. Środek według wynalazku powinien umożliwiać smarowanie przedmiotów, takich jak łańcuchy pił silnikowych oraz powinien zapobiegać przywieraniu form do przedmiotów odlewanych.

Osiąga się ten cel za pomocą środka olejowego o zwiększonej przyczepności, którego cechą jest według wynalazku to, że stanowi mieszaninę około 40-90% wagowych ulegającego biologicznemu rozkładowi oleju smarowego i około 60-10% wagowych składnika żywicznego z grupy obejmującej ulegające biologicznemu rozkładowi żywice zawierające kalafonię, kalafonię i mieszaniny tych związków. V przypadku środka rozdzielającego do oszalowań budowlanych mieszanina korzystnie zawiera około 70-90% wagowych wspomnianego oleju smarowego i około 30-10% wagowych wspomnianego składnika żywicznego.

V przypadku środka do smarowania łańcuchów pił silnikowych mieszanina korzystnie zawiera około 40-80% wagowych /wspomnianego oleju smarowego i około 60-20%/ wagowych składnika żywicznego.

Przyczepny środek olejowy według wynalazku ulega całkowicie biologicznemu rozkładowi, ponieważ zarówno składnik będący olejem smarowym, jak i składnik żywiczny ulegają takiemu rozkładowi całkowicie. Dzięki temu, środki według wynalazku nie zanieczyszczają środowiska.

Dzięki zawartości co najmniej jednej żywicy zawierającej kalafonię i/albo kalafonii, środki według wynalazku mają bardzo dobrą przyczepność /pr2?yleganie lub przywieranie do podłoża/, gdy stosuje się je jako smar, np. do łańcuchów pił silnikowych, lub jako środek zapobiegający przywieraniu form, jako środek rozdzielający do oszalowań budowlanych.

Przykładami rozkładanych biologicznie żywic zawierających kalafonię, odpowiednich do stosowania w preparatach według wynalazku, są: balsam żywiczny z balsamu terpentynowego, taki jak produkt wypacania sosny, żywica korzenna, otrzymywana przez ekstrakcję korzeni rozpuszczalnikami oraz żywica talowa, otrzymywana przez frakcjonowaną destylację oleju talowego, stanowiącego produkt uboczny przy roztwarzaniu miazgi drzewnej, np. przy wytwarzaniu celulozy.

Poza tym, jako składnik żywiczny w środku według wynalazku można też stosować samą kalafonię. Kalafonię otrzymuje się z żywicy balsamowej, z żywicy korzennej lub z żywicy talowej. Korzystnie stosuje się żywicę talową, gdyż nadaje ona środkowi według wynalazku szczególnie pożądaną przyczepność.

Jako olejowe składniki smarujące w środku według wynalazku korzystnie stosuje się oleje roślinne, oleje zwierzęce i ich mieszaniny. Jako oleje korzystnie stosuje się olej rzepakowy, słonecznikowy, rącznikowy, oliwkowy, arachidowy lub tran wielorybi. Szczególnie jest korzystne stosowanie oleju rzepakowego i/albo słonecznikowego i/albo rącznikowego. Dodatek oleju rącznikowego do oleju rzepakowego i/albo słonecznikowego jest pożądany, z uwagi na doskonałe właściwości smarowe oleju rącznikowego.

Środki według wynalazku są bardzo stabilne, toteż nie trzeba stosować środków stabilizujących, ale w razie potrzeby można dodawać około 1-5% wagowych stabilizatora, np. sorbitu.

V środku według wynalazku przeznaczonym do smarowania, np. do smarowania łańcuchów pił silnikowych, stosunek zawartości składnika olejowego do składnika żywicznego może wynosić około 40-80 części wagowych składnika olejowego na około 60-20 części wagowych składnika żywicznego.

150 791

Korzystnie stosuje się 50-60 części wagowych oleju smarowego i 50-40 części wagowych składnika żywicznego, a szczególnie korzystne jest stosowanie mieszaniny o stosunku wagowym 50:50 obu tych składników. Środek stosowany do smarowania łańcuchów pił silnikowych, nie wymaga dodatków, takich jak inhibitory korozji lub substancje zwiększające odporność na ścieranie, ponieważ sam jest doskonałym środkiem antykorozyjnym 1 uodporniającym na ścieranie.

Środek według wynalazku, stosowany jako środek zapobiegający przywieraniu ram do przedmiotów odlewanych, zawiera korzystnie ód około 90 do około 70 części wagowych olejowego składnika smarowego i około 10 do około 30 części wagowych składnika żywicznego· Korzystne są zwłaszcza mieszaniny zawierające 80 części wagot<ych składnika olejowego i 20 części wagowych składnika żywicznego.

Środki według wynalazku nadają się szczególnie jako smary, np. do smarowania łańcuchów pił silnikowych, jak również jako środki zapobiegające przywieraniu form do przedmiotów odlewanych, np. jako środki zapewniające łatwe usuwanie form konstrukcyjnych, takich jak oszalowania w konstrukcjach betonowych. Można Je stosować w przypadku form zwanych formami absorbującymi, np. form drewnianych, jak również w przypadku form nieabsorbujących, np. z lekkich metali lub ze stali.

Środki według wynalazku sporządza się przez zwykłe mieszanie składnika olejowego, zawierającego ewentualnie więcej niż jeden olej, ze składnikiem żywicznym, który również może zawierać więcej niż jedną substancję żywiczną. Mieszać można w mieszalniku, do którego najpierw wprowadza się składnik olejowy i następnie dodaje składnik żywiczny. Mieszanie może odbywać się w temperaturze pokojowej, a czas mieszania zależy oczywiście od sprawności urządzenia mieszającego i od objętości mieszanych składników. Na przykład, jeżeli w mieszalniku o pojemności 1000 litrów miesza się około 900 litrów mieszaniny składnika olejowego i składnika żywicznego, to przy mieszaniu ze zwykłą prędkością, wynoszącą od około 1000 do około 1800 obrotów/minutę, homogeniczny środek otrzymuje się po upływie około 10 minut. Takie homogeniczne środki nie rozdzielają się na odrębne warstwy nawet podczas przechowywania ich w ciągu długiego okresu.

W przypadku środka zawierającego 50 części wagowych oleju słonecznikowego i 50 części wagowych żywicy talowej, albo zawierającego 60 części wagowych oleju rzepakowego i 40 części wagowych żywicy talowej, nie zaobserwowano żadnego rozdzielania się podczas przechowywania w ciągu 18 miesięcy.

Niżej podane przykłady ilustrują korzystne postacie środka według wynalazku, nie ograniczając jego zakresu.

Przykład I. Środek smarowy.

„ k/ Do stosowania w lecie: 50 części wagowych oleju słonecznikowego i 50 części wagowych żywicy talowej.

B/ Do stosowania w lecie: 60 części wagowych oleju słonecznikowego i 40 części wagowych kalafonii.

0/ Do stosowania w zimie: 60 części wagowych oleju rzepakowego i 40 części wagowych żywicy talowej. Lepkość preparatu /0/ w temperaturze 10°C wynosi około 0,012 Pa.s, a w temperaturze 15°C około 0,008 Pa.s.

D/ Do stosowania w zimie: 40 części wagowych oleju rzepakowego, 15 części wagowych oleju racznikowego i 45 części wagowych żywicy talowej, albo 80 części wagowych oleju słonecznikowego i 20 części wagowych żywicy talowej.

Przykład II. Smarowanie łańcucha piły silnikowej.

Próbę prowadzono z piłą silnikową model Aseco No. 18, produkowaną przez firmę Stihl w Rep. Fed. Niemiec. W zbiorniku umieszczono 300 ml preparatu /A/ z przykładu I. Po uruchomieniu piły nakładano preparat na jej łańcuch. Stwierdzono, że piła poddana temu zabiegowi może pracować pod pełnym obciążeniem w ciągu około pół godziny.

Przykład III. Próba usuwania formy odlewniczej przy zastosowaniu środka według wynalazku.

Próbę prowadzono z obudową stalową, stosowaną w konstrukcjach betonowych. Powierzchnię obudowy po stronie, która ma być zwrócona do betonu, pokryto równomiernie środkiem według wynalazku, zawierającym 20 części wagowych żywicy talowej i 80 części wagowych oleju rzepakowego,

150 791 a następnie wlano beton. Po upływie 3 dni, gdy beton stwardniał, rozebrano obudowę i oddzielono ją bez trudności od bryły betonowej.

Przy tego rodzaju zabiegach na ogół stosuje się około 100 ml środka według wynalazku na 1 m^ obudowy. Może to byó obudowa drewniana, z lekkich metali lub stalowa.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Środek olejowy o zwiększonej przyczepności, zwłaszcza środek rozdzielający do oszalowań budowlanych, znamienny tym, że stanowi mieszaninę około 40-90% wagowych ulegającego biologicznemu rozkładowi oleju smarowego i około 60-10% wagowych składnika żywicznego z grupy obejmującej ulegające biologicznemu rozkładowi żywice zawierające kalafonię, kalafonię i mieszaniny tych związków.

2. Środek według zastrz. 1, Z n a m i e n n y t y rn. że zawiera olej smarowy wybrany z grupy obejmującej oleje roślinne, oleje zwierzęce i ich mieszaniny. 3. Środek według zastrz. 1. z n a m i e n n y t y m, że jako składnik żywiczny zawiera żywicę talową. 4. Środek według zastrz. 1, z n a m i e n n y t y w, że jako olej smaroyy zawiera olej roślinny wybrany z grupy obejmującej olej rzepakowy, . olej słonecznikowy, olej rącznikowy i ich mieszaniny. 5. Środek według zastrz. 2, z n a m i e n n y t y m, że zawiera także od około 1 do około 5% wagowych sorbitu. 6. Środek według zastrz. 3, z n a m i e n n y t y rn. że zawiera także od około 1 do około 5% wagowych sorbitu. 7. Środek według zastrz. 4. z n a m i e n n y t y rn, że zawiera także od około 1 do około 5% wagowych sorbitu. 8. Środek według zastrz. 1, z n a m i e n n y t y rn, że zawiera około 70-90% wagowych składnika olejowego i około 30- •10% wagowych składnika żywicznego. 9. Środek według zastrz. β. z n a m i e n n y t y m. że zawiera składnik olejowy

i składnik żywiczny w stosunku wagowym 80:20.

Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 100 egz.

Cena 1500 zł