NL8204726A

NL8204726A - Inrichting voor het stapsgewijs verstellen van de relatieve standen van twee onderling verplaatsbare elementen.

Info

Publication number: NL8204726A
Application number: NL8204726A
Authority: NL
Original assignee: Nordpatent Ab
Priority date: 1982-04-13
Filing date: 1982-12-07
Publication date: 1983-11-01
Also published as: FI73299B; SE8302062L; GB2118271A; DE3244137A1; IT1153368B; FR2525001B1; SE447537B; IT8224614A0; FI73299C; US4546668A; FI824024A0; GB2118271B; FR2525001A1; JPS58187605A; FI824024L; IT8224614A1; SE8302062D0; ATA434982A; CA1196213A; BE895297A

Description

-1-

( I

823219/Rey/vL

Korte aanduiding: Inrichting voor het stapsgewijs verstellen van de relatieve standen van twee onderling verplaatsbare elementen

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een inrichting voor het stapsgewijs verstellen van de relatieve standen van twee onderling verplaatsbare elementen. Meer in het bijzonder heeft de uitvinding betrekking op een inrichting van het 5 type omvattende een tandheugel in één van de genoemde delen, een pennenrondsel, dat met de tandheugel kan samenwerken en slechts twee penvormige tanden heeft, welk pennenrondsel op zodanige wijze in het andere element is gemonteerd dat het kan draaien en een beperkte verplaatsing in een richting loodrecht lOop zijn rotatie-as en in longitudinale richting van het tandheugel kan uitvoeren, alsmede aandrukmiddelen om het pennenrondsel in zijn blokkeerstand te houden in welke stand de twee elementen worden vastgezet ter voorkoming van een relatieve verplaatsing, door de twee penvormige tanden tegelijkertijd in in-15 grijping te plaatsen elk in één van twee aan elkaar grenzende tandkuilen van het tandheugel.

Bij dergelijke inrichtingen vormt de pen niet alleen een blokkeerorgaan dat de twee onderling verplaatsbare elementen kan vastzetten tegen relatieve verplaatsing, maar vormt tevens 20 een verstelorgaan waarmee de relatieve standen van de genoemde elementen stapsgewijs kunnen worden versteld. In feite is het zo dat wanneer het pennenrondsel wordt geroteerd, de twee elementen ten opzichte van elkaar worden verplaatst over een afstand die overeenkomt met de tandsteek van het heugel bij elke 25 rotatie van het pennenrondsel over een hoek van 180°C.

Een gemeenschappelijk eigenschap van inrichtingen volgens de stand van de techniek van het hierboven genoemde soort is dat de veerkrachten die worden geproduceerd door de aandrukmiddelen worden uitgeoefend op cilindrische oppervlakken van het 30 rondsel die concentrisch met de rotatie-as van het rondsel liggen. Dit feit heeft het noodzakelijk gemaakt om in vergelijking grote veerkrachten op het rondsel uit te oefenen teneinde een betrouwbare vastzetwerking te verzekeren.

De uitvinding beoogt een verbeterde inrichting van het 8204726 -2- * hiervoor genoemde type te verschaffen, waarbij de grootte van de totale veerkracht die wordt uitgeoefend op het pennenrondsel aanzienlijk kan worden verkleind zonder daarentegen de gewenste vastzetwerking aan te tasten.

5 Dit oogmerk wordt volgens de uitvinding bereikt, doordat de aandrukmiddelen vóór de penvormige tanden zijn geplaatst aan de tegenover het heugel gelegen zijde, en deze middelen zijn voorzien van een veerdruk-overbrengorgaan dat veerkrachtig tegen de beide penvormige tanden kan rusten indien het pennen-10 rondsel zich in zijn blokkeerstand bevindt.

Door de veerkracht op de penvormige tanden over te brengen, die excentrisch ten opzichte van de rotatie-as van het pennenrondsel zijn gelegen, is het mogelijk de groottevan de vereiste veerkracht voor het veilig vastzetten van het pennenrondsel in 15 zijn blokkeerstand aanzienlijk te verkleinen tot ongeveer de halve veerkracht die voor dit doeleinde nodig is bij inrichtingen volgens de stand van techniek. Bovendien is het tevens mogelijk de veerkracht in axiale richting van het pennenrondsel te concentreren naar een plaats die is gelegen aan de voorkant 20 van het tandheugel door gebruik te maken van een enkel veer-element. Bij de inrichting volgens de stand der techniek is het niet mogelijk de veerkracht overeenkomstig te concentreren tenzij tenminste twee verschillende veerelementen worden gebruikt.

In een eerste uitvoeringsvorm van de uitvinding, zijn de 25 aandrukmiddelen gemonteerd in een uitsparing, die in het ene element is aangebracht, vóór het tandheugel, waarbij het veerdruk-overbrengorgaan zich in hoofdzaak evenwijdig aan het heugel uitstrekt over nagenoeg de gehele lengte hiervan. Deze uitvoeringsvorm is echter bedoeld om alleen in die gevallen te 30 worden gebruikt waar de maximale lengte van de relatieve beweging tussen de twee onderling verplaatsbare elementen in vergelijking kort is.

Indien het gewenst is om een relatieve beweging tussen de twee elementen over langere afstanden toe te laten, kunnen 35 de aandrukmiddelen bij voorkeur in een verzonken deel zijn gemonteerd dat in het andere element is aangebracht vóór de penvormige tanden.

Het veerdruk-overbrengorgaan kan eenvoudig bestaan uit een 8204726 ·*%. <* -3-..................................................

tenminste, nagenoeg recht deel van een bladveer, die de genoemde aandrukmiddelen vormt. Het veerdruk-overbrengorgaan kan eventueel echter bestaan uit een afzonderlijk stijf element dat geschikt is om de veerdruk van één of meer afzonderlijke 5 veren die op dit element werken over te brengen op de penvormige tanden.

De verkleining van de noodzakelijke veerdruk, die op het pennenrondsel moet worden aangebracht, en wordt bereikt door de uitvinding heeft tot gevolg dat het pennenrondsel gemakke-10 lijk uit zijn blokkeerstand naar een vrijgeefstand kan worden bewogen, waarin beide pennen buiten aanraking staan met het heugel. Teneinde een dergelijke beweging van het pennenrondsel vanuit zijn blokkeerstand naar een vrijgeefstand te vergemakkelijken, kan het pennenrondsel doelmatig zijn voorzien van een 15 handbedieningsorgaan met een tongvormig aangrijpdeel met twee tegenover elkaar gelegen aangrijpoppervlakken die elk aan één kant zijn gelegen van een vlak door de hartlijnen van de twee penvormige tanden.

De uitvinding kan in verschillende technische gebieden 20 worden toegepast. De inrichting volgens de uitvinding kan bij voorbeeld worden gebruikt bij voertuigstoelen of andere stoelen teneinde een stapsgewijze verstelling van de relatieve standen van twee onderling verplaatsbare elementen toe te laten.

De uitvinding zal hierna in detail worden beschreven met 25 verwijzing naar de bijgaande tekening, waarin: fig. 1 een bovenaanzicht toont van twee elementen die zijn aangebracht voor een relatieve verplaatsing in een vertikale richting en die zijn voorzien van een inrichting voor het stapsgewijs verstelling van hun relatieve standen, in overeenstem-30 ming met een eerste uitvoeringsvorm van de uitvinding, fig. 2 toont in doorsnede volgens de lijn II-II in fig. 1, fig. 3 toont in doorsnede loodrecht op die van fig. 2 volgens de lijn III-III in fig. 1, fig. 4 toont een met fig. 2 overeenkomend aanzicht, waarin 35 een andere uitvoeringsvorm van de verstelinrichting is weergegeven , en fig. 5 toont een metfig. 2 overeenkomend aanzicht, dat de 820 4 72 6 -4- ♦ verstelinrichting toont volgens een tweede uitvoeringsvorm van de uitvinding.

In de fig. 1 tot 3 geeft het verwijzingscijfer 10 een vlakke staaf aan die is aangebracht in een rechtopstaande stand 5 en die bij voorbeeld kan dienen als een vaste ondersteuning voor een (niet weergegeven) vertikaal verstelbare armsteun of hoofdsteun van een voertuigstoel of andere stoel. Het verwij-zingscijger 11 geeft een vlakke huls aan die vertikaal verschuifbaar op de staaf 10 is gemonteerd. Het bovenste uiteinde van 10 de huls 11 kan dienen voor de bevestiging van resp. een armsteun of rugsteun.

Door middel van een verstelinrichting volgens een eerste uitvoeringsvorm van de uitvinding, kan de huls in vertikale richting stapsgewijs worden verplaatst langs de staaf 10 en 15 losneembaar in een ingestelde stand op deze staaf worden vastgezet. De verstelinrichting omvat een tandheugel 13 dat in een vertikale wand van een in hoofdzaak rechthoekige doorgaande opening 12 in de staaf 10 is aangebracht en een pennenrondsel dat in zijn totaal met het verwijzingscijfer 14 is aangegeven, 20 dat samenwerkt met dit tandheugel en is voorzien van twee penvormige tanden 15. Het pennenrondsel 14 is zodanig in de huls 11 gemonteerd dat het kan draaien alsmede een bepaalde horizontale verplaatsing kan uitvoeren in een richting loodrecht op zijn rotatie-as.

25 Het pennenrondsel 14 heeft een lichaam bestaande uit twee tegenover elkaar gelegen delen 16 en 17 met een naar binnen gericht cilindrisch deel 19 dat is opgenomen in langwerpige gaten 18 in de twee tegenover elkaar gelegen brede wanden van de huls 11 teneinde te dienen als astappen voor het pennen-30 rondsel 14. Grenzend aan het genoemde cilindrische deel 19, is elk deel 16 en 17 van het lichaam voorzien van een radiaal uitstekende schouder 20 waarmee het deel rust tegen het buitenoppervlak van de betreffende wand van de huls 11. Zoals blijkt uit fig. 3, bestaan de penvormige tanden 15 uit van schroef-35 draad voorziene bouten die zijn voorzien van verbrede koppen en dienen om de twee delen 16 en 17 van het lichaam met elkaar te verbinden. De koppen van. de bouten 15 zijn opgenomen in ver- 8204726 -5- zonken boorgaten 21 in het deel 16 van het lichaam en de van schroefdraad voorziene uiteinden van hun schachten zijn geschroefd in gaten 22 in het deel 17 van het lichaam.

Het verwijzingscijfer 23 geeft een bladveer aan die in 5 de opening 12 in de staaf 10 is geplaatst en heeft twee in hoofdzaak rechte vertikaal lopende buitendelen 23A en 23B heeft, alsmede een diagonaal lopend middendeel 23C dat de twee buitendelen verbindt.

Indien het pennenrondsel 14 zich in de in fig. 1 tot 3 10 weergegeven stand bevindt, hetgeen betekent dat de twee penvormige tanden 15 elk zijn geplaatst in één van twee aan elkaar grenzende tandkuilen van het heugel 13, rust het deel 23A van de veer 23 tegen beide penvormige tanden 15 aan de kant van de tanden die van het heugel 13 is afgelegen. De huls 11 15 wordt dan tegen verplaatsing op de staaf 10 vastgehouden, daar de veer 23 het pennenrondsel 14 in een stevig opsluitende verbinding met het heugel 13 zal houden.

De hierboven beschreven verstelinrichting laat een verstelling van de stand van de huls 11 toe op twee verschillende 20 manieren. Enerzijds kan de huls 11 vertikaal worden verplaatst over de staaf 10 door het met de hand roteren van het pennenrondsel 14. In dit geval zal de huls 11 worden verplaatst over een afstand die overeenkomt met de tandsteek van het heugel 13 bij elke rotatie van het pennenrondsel 14 over een halve omwen-25 teling. Anderzijds kan het pennenrondsel 14 geheel vrijkomen van het heugel 13 door dit met de hand in horizontale richting in fig. 2 naar rechts te verplaatsen. Wanneer bij een dergelijke verplaatsing van het pennenrondsel 14 de beide penvormige tanden 14 buiten aanraking met het tandheugel 13 zijn ge-30 bracht, kan de huls 11 snel naar een andere stand op de staaf 10 worden verplaatst terwijl het pennenrondsel 14 met de hand in zijn vrijgeefstand wordt gehouden. De huls 11 kan vervolgens worden vastgezet op de staaf 10 door de werking van de veer 23 die het pennenrondsel 14 zal doen terugkeren naar een sluiten-35 de verbinding met het tandheugel 13 zodra het pennenrondsel wordt losgelaten en zodoende niet langer is onderworpen aan een uitwendige handkracht.

8204726 .......... ....... -6-

Het deel 17 van het lichaam van het pennenrondsel 14 is bedoeld voor het vormen van de vereiste handbedieningsmiddelen voor het pennenrondsel. Hiertoe is het buitenste gedeelte van het deel 17 gevormd als een tongvormig aangrijpdeel 24 dat is 5 voorzien van twee tegenover elkaar gelegen aangrijpoppervlak-ken 25 die elk aan één kant zijn gelegen van een vlak door de hartlijnen van de twee penvormige tanden 15.

Vergeleken met de stand van techniek biedt de hierboven beschreven verstelinrichting tenminste de volgende belangrijke 10 voordelen. Daar de veer 23 direkt op de twee penvormige tanden werkt, in plaats van op een oppervlak dat concentrisch loopt met de rotatie-as van het pennenrondsel, kan de vereiste veer-druk om het pennenrondsel 14 in zijn weergegeven blokkeerstand te houden aanzienlijk kleiner zijn. Door de veer 23 in een voor 15 het heugel 13 aangebrachte uitsparing 12 in de staaf 10 te plaatsen is het mogelijk een verkleining te verkrijgen van de axiale lengte van het pennenrondsel 14, en de huls 11 en de veer 23 uit te voeren in een gunstige en eenvoudige vorm en te verzekeren dat de veer op zijn plaats wordt gehouden zonder ge-20 bruik te maken van speciale middelen om de veer in zijn juiste stand te houden.

Fig. 4 toont een enigszins gewijzigde uitvoeringsvorm.

In deze figuur strekt de uitsparing 12 zich naar boven toe uit naar de rand van de staaf 10. Bovendien is de veer 23 tussen 25 een afzonderlijke veerdruk-overbrengorgaan, dat rust tegen de penvormige tanden 15 en bestaat uit een stijve staaf 26, en een afzonderlijke veersteun geplaatst, die rust tegen een inwendig oppervlak van de wand van de huls 11 en bestaat uit een stijve staaf 27.

30 Fig. 5 toont een verstelinrichting volgens een tweede uit voeringsvorm van de inrichting. Deze uitvoeringsvorm verschilt van de fig. 1 tot 4, doordat de veer 23 is opgenomen in een verzonken deel 28 dat in de huls 11 is aangebracht vóór de pen-vormigetanden 15. In dit verzonken deel 28 is tevens een af-35 zonderlijk veerdruk-overbrengorgaan 26 verplaatsbaar gemonteerd. De veer 23 en het orgaan 26 worden continu voor het pennenrondsel 14 gehouden om rekening te houden met de momentale stand 8204726 tl ‘

«*>.. 1|'"T

van dé staaf 10. Deze uitvoeringsvorm is in het bijzonder be.-doeld om in die gevallen te worden gebruikt waar het heugel 13 een grote lengte heeft en/of indien het gewenst is dat de staaf 10 en de huls gemakkelijk van elkaar zijn te scheiden.

8204 726

Claims

1. Inrichting voor het stapsgewijs verstellen van de relatieve standen van twee onderling verplaatsbare elementen, omvattende een tandheugel aangebracht in één van de genoemde elementen, een pennenrondsel dat kan samenwerken met het tandheu- 5 gel en slechts twee penvormige tanden heeft, welk pennenrondsel zodanig in het andere element is gemonteerd dat het kan draaien en een beperkte verplaatsing kan uitvoeren in een richting loodrecht op zijn rotatie-as en in de longitudinale richting van het tandheugel, alsmede aandrukmiddelen om het pennenrondsel 10 in een blokkeerstand te houden waarbij de twee genoemde elementen worden vastgehouden ter voorkoming van een relatieve verplaatsing door de twee penvormige tanden in een gelijktijdige ingrijping te plaatsen, elk in één van twee aangrenzende tand-kuilen van het tandheugel met het kenmerk dat de 15 aandrukmiddelen (23) vóór de penvormige tanden (15) zijn geplaatst aan de tegenover het tandheugel (13) gelegen zijde hiervan, en dat zij bestaan uit een veerdruk-overbrengorgaan (23A) dat veerkrachtig tegen beide penvormige tanden kan rusten indien het pennenrondsel (14) zich in zijn blokkeerstand 20 bevindt.

2. Inrichting volgens conclusie 1 met het kenmerk dat de aandrukmiddelen (23) zijn gemonteerd in een uitsparing (12), die in één van de elementen (10) is aangebracht vóór het tandheugel (13), waarbij het veerdruk-overbrengorgaan (23A) 25 zich in hoofdzaak evenwijdig uitstrekt aan het tandheugel (13) langs tenminste nagenoeg de gehele lengte hiervan.

3. Inrichting volgens conclusie 1 met het kenmerk dat de aandrukmiddelen (23) in een verzonken deel (28) zijn gemonteerd dat in het andere element (11) is aangebracht vóór 30 de penvormige tanden (15).

4. Inrichting volgens één der voorafgaande conclusies met het kenmerk dat het veerdruk-overbrengorgaan wordt gevormd door tenminste een in hoofdzaak recht deel (23A) van een bladveer (23) die de genoemde aandrukmiddelen vormt.

4 * -8-

5. Inrichting volgens één der voorafgaande conclusies met het kenmerk dat het pennenrondsel (14) is voorzien 8204 726 -9- van handbedieningsmiddelen (17) met een tongvormig aangrijp-deel (24) met twee tegenover elkaar gelegen aangrijpoppervlak-ken (25) die elk aan één kant van een vlak door de hartlijnen van de twee penvormige tanden (15) zijn gelegen.

6. Inrichting volgens conclusie 5 met hetkenmerk dat het pennenrondsel (14) bestaat uit een lichaam, bestaande uit twee delen (16, 17) die op een afstand tegenover elkaar worden gehouden door middel van twee van schroefdraad voorziene bouten (15), die de twee penvormige tanden van het pennenrond-10 sel (14) vormen. 8204 726