TR201807610T1 - Hafizanin, öğrenme beceri̇si̇ni̇n ve bi̇li̇şsel beceri̇ni̇n geli̇şti̇ri̇lmesi̇ i̇çi̇n kompozi̇syon - Google Patents

Abstract

Burada, hafızanın, öğrenme becerisinin ve bilişsel becerinin geliştirilmesine yönelik bir kompozisyon sağlanmaktadır. GAG ile sona eren bir C terminal bölgesine sahip bir peptitin, hafızayı geliştiren bir etkiye sahip olduğu onaylanmıştır. Peptitin, bu etkiye sahip olması için, uzunluğu en az 4 amino asitten oluşan bir peptit olması gerektiği onaylanmıştır. Ayrıca, GAG ile sona eren C terminal bölgesine sahip peptit uzunluğu 5 ila 9 amino asitten oluşan bir peptitin de aynı etkiye sahip olduğu onaylanmıştır. Sonuç olarak, bu buluşun peptiti hafızanın, öğrenme becerisinin ve bilişsel becerinin geliştirilmesine yönelik bir kompozisyon olarak kullanılabilecektir.

Description

TARIFNAME HAFIZANIN, ÖGRENME BECERISININ VE BILISSEL BECERININ GELISTIRILMESI IÇIN KOMPOZISYON Bulusun Teknik Alani Bu bulus, hafizanin, ögrenme becerisinin ve bilissel becerinin gelistirilmesine yönelik bir kompozisyonla ilgilidir. Bulusun Altyapisi Beynin çesitli fonksiyonlari bulunmaktadir, ancak en önemli fonksiyonu hafiza ve bilissel beceridir. Insanin bilissel ve hafiza becerileri bulunmasaydi, günlük yasami sürdürmek zorlasirdi ve hayatta kalma açisindan bir sorun olustururdu. Hafiza ve bilissel beceri, beynin neredeyse bütün fonksiyonlariyla iliskilidir ve hafiza ile bilissel beceriyle iliskili beyin yapilari çesitli özelliklere sahip olup neredeyse bütün beyin parçalariyla yakindan baglantilidir. Hafiza, birkaç adim içerisinde siniflandirilmakta olup bilgilerin kaydedilmesi ve kodlanmasi adimi, bilgilerin saklanmasi adimi ve hafiza alanina ulasilip bilgilerin buradan geri alinmasi adimina bölünmektedir. Kodlama, duyu organlari yoluyla beyne giren bilgilerin ögrenildigi ve ezberlendigi baslangiç sürecine atifta bulunmaktadir. Bilgiler ilk olarak kodlama yoluyla saklanmaktadir ancak, saklanan bilgilerin sürekli bir sekilde muhafaza edilmesi ve daha siki bir sekilde saklanmasi için kodlama sonrasinda bir süreç gereklidir ve bu sürece pekistirme adi verilmektedir. Hafizanin pekistirilmesinin iyi bir sekilde saglanamamasi durumunda, hafizaya alinan bilgiler hizli bir sekilde unutulur ve hafizada tutma zorlasir. Geri alma, uzun süreli hafizada saklanan içeriklerin bilinçli bir sekilde çagrilmasi süreci anlamina gelmektedir. Geri alma yöntemi, hatirlama ve tanima süreçlerini içermektedir. Hatirlama, hafiza içeriklerini bilinçli bir sekilde çagirmaktir ve tanima ise içerikleri ipuçlari uygulanirken çagirmaktir. Çogu durumda, hafiza tanimadan daha zordur. Ancak, ön Iop yaralanmasi ya da subkortikal vasküler bunama görülen hastalar gibi durumlarda hatirlama daha güçken, tanima daha iyi saglanir ve bu durumda hafizanin kodlanmasi ve saklanmasi iyi seviyede gerçeklestirilirken geri alma sürecinde basarisizlik söz konusudur. Hafiza saklama basarisizliginin söz konusu olmasi durumunda, hatirlama ve tanima süreçleri de basarisiz olur. Ayrica, kisa süreli hafiza ayni zamanda bilgilerin kisa süreyle saklanmasinin ardindan kullanilmasiyla bir sonraki görevi gerçeklestirme süreci olan çalisma hafizasi olarak bilinir. Kisa süreli hafiza, beyne giren bilgilerin uzun süreli hafizada pekismesinden önce kisa süreli kalmasi anlamina gelmektedir. Çalisma hafizasinin bir özelligi de önceden tespit edilmis bir görevin gerçeklestirilmesinin ardindan genellikle silinmesidir. Uzun dönemli hafiza, yeni bir görev ögrenmek ve bu yeni görevin önceden belirlenmis bir sürenin geçmesinin ardindan yeniden hafizaya alinmasidir. Günlük yasamlarimizda deneyimlediklerimizin ya da belirli bir sürenin geçmesinin ardindan yeniden ögrenilmis içeriklerin hafizaya alinmasi, neredeyse uzun dönemli hafizaya karsilik gelmektedir. Hafiza bozukluklari ve bilissel bozukluklar günlük yasami imkansiz hale getiren çok ciddi hastaliklardir ve bunlarin arasinda yaslanma, Alzheimer hastaligi, sizofreni, Parkinson hastaligi, Huntington hastaligi, pick hastaligi, Creutzfeldt-Jakob hastaligi, depresyon, yaslanma, kafa yaralanmasi, felç, CNS hipoksiya, serebral iskemi, ansefalit, unutkanlik, travmatik beyin yaralanmasi, hipoglisemi, Wernicke-Korsakoff sendromu, madde bagimliligi epilepsi, fasiola hepatika, hipokampal skleroz, bas agrisi, beyin yaslanmasi, bunama, frontotemporal Iobar dejenerasyon, tümör, normal basinçli hidrosefali, HIV, serebrovasküler hastalik, serebral hastalik, kardiyovasküler hastalik, amnezi, radyasyona maruz kalma, metabolik hastalik, hipotiroidizm, hafif bilissel bozukluk, bilissel eksiklik ve dikkat eksikligi gibi çok çesitli sebeplerden ve mekanizmalardan kaynaklanan hastaliklar yer almaktadir. Hafiza bozukluklari ile bilissel bozukluklarin çözüme kavusturulmasi için bu sekilde çesitli çabalar gösterilmistir ancak bugüne kadar, hassas siralamalara sahip sentetik peptitler, mükemmel nöroprotektif etkiye sahip maddeler ve çesitli beyin-sinir sistemi hastaliklarina karsi etkiyi arttiran bir beyin fonksiyonu etkinligi hakkinda herhangi bir rapor ve uygulama söz konusu olmamistir. Bulusun Özeti Teknik Problem Bu bulus, hafizanin, ögrenme becerisinin ve bilissel becerinin gelistirilmesine yönelik bir peptit saglama çabasi kapsaminda gerçeklestirilmistir. Teknik Çözüm Yukarida bahsedilen amaca ulasabilmek için, bu bulusun açiklayici bir örneginde GAG C-terminal bölgesiyle birlikte amino asit sirasini içeren bir peptit temin edilmektedir. Bu bulusun açiklayici bir örneginde, peptit tercihen bir ipek fibroin hidrolizatindan türetilmekle birlikte, bununla sinirlandirilmamaktadir. Bu bulusun baska bir açiklayici örneginde, peptit tercihen yapay olarak sentezlenmektedir ancak, bununla sinirli olmayabilecektir. Bu bulusun baska bir açiklayici örneginde ise peptit içerisinde tercihen 4 ila 6 amino asit kalintilari bulunmakla birlikte bu sekilde bir uzunlukla sinirli degildir ve peptit içerisinde GGAG, AGAG, QGAG ya da SGAGAG amino asit siralamasi bulunmakla birlikte amino asit siralamasiyla sinirli olmayabilecektir. Bu bulusun baska bir açiklayici örneginde ise peptitin tercihen 5 ila 9 amino asit kalintisi bulunmaktadir ve peptit içerisinde QAGAG, SGGAG ya da GAGGAGGAG amino asit siralamasi yer almaktadir ancak bununla sinirli olmayabilecektir. Bu bulusun peptitinin kendi basina mükemmel bir stabilitesi bulunmaktadir ancak, stabiliteyi daha da gelistirmek için çesitli koruma gruplari baglanabilecektir. Koruma gruplari örnekleri arasinda, bir amino asit grubu, bir asetil grubu, bir florenil metoksikarbonil grubu, birformil grubu, bir palmitoil grubu, bir miristil grubu, bir stearil grubu ve polietilen glikol (PEG) bulunmaktadir. Koruma gruplari, bu bulusun peptitinin çesitli amino asit kalintilarina baglanabilecektir ancak tercihen N ya da C terminallerine baglanabilecektir. Ayrica, bu bulus etken madde olarak peptiti dahil olmak üzere, hafiza, bilissel ya da ögrenme bozukluklarinin önlenmesi ya da tedavi edilmesine yönelik farmasötik bir kompozisyon saglamaktadir. Bu bulusun açiklayici bir örneginde, hafiza, bilissel ya da ögrenme bozuklugu tercihen, yaslanma, Alzheimer hastaligi, sizofreni, Parkinson hastaligi, Huntington hastaligi, pick hastaligi, Creutzfeldt-Jakob hastaligi, depresyon, yaslanma, kafa yaralanmasi, felç, CNS hipoksiya, serebral iskemi, ansefalit, unutkanlik, travmatik beyin yaralanmasi, hipoglisemi, Wernicke-Korsakoff sendromu, madde bagimliligi epilepsi, fasiola hepatika, hipokampal skleroz, bas agrisi, beyin yaslanmasi, bunama, frontotemporal lobar dejenerasyon, tümör, normal basinçli hidrosefali, HIV, serebrovasküler hastalik, serebral hastalik, kardiyovasküler hastalik, amnezi, radyasyona maruz kalma, metabolik hastalik, hipotiroidizm, hafif bilissel bozukluk, bilissel eksiklik ve dikkat eksikligi gibi çok çesitli sebeplerden ve mekanizmalardan kaynaklanan bir hafiza, bilissel ya da ögrenme bozuklugu olmakla birlikte bunlarla sinirli olmayabilecektir. Kompozisyon içerisinde farmasötik açidan kabul edilebilir bir tasiyici bulunabilecektir. Kompozisyon içerisinde bulunan farmasötik açidan kabul edilebilir tasiyici genellikle formülasyonda kullanilmakta olup Iaktoz, dekstroz, sakaroz, sorbitol, manitol, nisasta, akasya kauçugu, kalsiyum fosfat, alginat, kalsiyum silikat, mikrokristalin selüloz, polivinilpirolidon, selüloz, su, surup, metil selüloz, metil hidroksibenzoat, propil hidroksibenzoat, talk, magnezyum stearat, mineral yapi ve benzerlerini içermekte olup bunlarla sinirli olmayabilecektir. Farmasötik kompozisyon ayrica, içerik maddelerine ilave olarak, kaydiricilar, yüzey aktif maddelere, tatlandiricilar, aromalar, emulgatörler, süspansiyonlar, koruyucular ve benzerlerini içerebilecektir. Farmasötik kompozisyon oral ya da parenteral olarak uygulanabilecektir. Parenteral uygulamanin söz konusu olmasi durumunda, intravenöz enjeksiyon, subkütanöz enjeksiyon, kas enjeksiyonu, intraperitoneal enjeksiyon, endotelyal uygulama, topikal uygulama, intranazal uygulama, intrapulmoner uygulama, rektal rectal administration ve benzeri uygulamalar gerçeklestirilebilecektir. Oral uygulama sirasinda, bir protein ya da peptit sindirildiginden, oral kompozisyon bir etken madde kaplamasi yoluyla ya da mide içerisindeki dekompozisyondan korunabilecek sekilde formüle edilebilecektir. Ayrica, kompozisyon etken maddenin hedef hücreye dogru hareket edebilecegi bir aparat yoluyla da uygulanabilecektir. Farmasötik kompozisyonun uygun dozu, formülasyon yöntemi, uygulama tipi, hastanin yasi, kilosu ve cinsiyeti, patolojik durumu, gida, uygulama süresi, uygulama yolu, bosaltim hizi ve tepki hassasiyeti gibi faktörlerle çesitli sekillerde saptanabilecektir. Kompozisyonun tercih edilen dozu, yetiskinlerde 0.001 ila 100 mg/kg araliginda olabilecektir. da ögrenme bozukluklarinin önlenmesi ya da tedavi edilmesi için uygun doz anlamina gelmektedir. Kompozisyon, birim dozaj formunda hazirlanacak ya da çok dozlu bir kap içerisine intrüzyon yoluyla hazirlanacak sekilde bu alanda becerili kisiler tarafindan kolaylikla gerçeklestirilebilecek bir yönteme göre farmasötik açidan kabul edilebilir bir tasiyici ve/veya eksipiyan kullanilmak suretiyle formüle edilmektedir. Bu durumda formülasyon, solüsyon, süspansiyon, surup ya da yag veya sulu besiyeri içerisinde emülsiyon formunda ya da ekstrakt, diskutyent, toz, granül, tablet ya da kapsül formunda olabilecek ve ilaveten dispersan ya da stabilizör içerebilecektir. Ayrica, kompozisyon bagimsiz bir terapötik ajan olarak ya da diger terapötik ajanlarla birlikte ve ilgili alandaki terapötik ajanlarla sirali ya da es zamanli sekilde uygulanabilecektir. Bu bulus ayni zamanda, etken madde olarak peptiti dahil olmak üzere, bir beyin fonksiyonunun ya da bilissel fonksiyonun gelistirilmesine yönelik bir gida kompozisyonu saglamaktadir. Bu bulusun açiklayici bir örneginde, beyin fonksiyonu ya da bilissel fonksiyon tercihen, ögrenme becerisi, hafiza becerisi ya da konsantrasyon olmakla birlikte bunlarla sinirli olmayabilecektir. Bu bulusun yiyecek ya da içecegi içerisindeki peptit miktari, bütün gida agirliginin % agirlik cinsinden 0.01 ila 15'i seklinde etkilenebilecek olup tercihen 100 ml üzerinden 0.3 ila 1 9 olmak üzere 0.02 ila 5 9 oraninda eklenebilecektir ancak ürüne göre bu alanda becerili kisiler tarafindan da kolaylikla tespit edilebilecektir. Gida kompozisyonu ayni zamanda, peptite ilave olarak sitolojik açidan kabul edilebilir bir gida tamamlayici katkisi içerebilecek olup tablet, kapsül, hap, likit preparat, jel, toz, granül ve benzeri formlarda hazirlanabilecektir. Bu bulusun gida kompozisyonu içerisinde, gerekli içerik malzemesi olarak peptitin dahil edilmesi hariç olmak üzere, diger içerik malzemeleri açisindan özellikle bir kisitlama söz konusu degildir ve ilave içerik malzemesi olarak genel içecekler, çesitli aroma maddeleri, dogal nisastalar ya da benzerleri dahil edilebilecektir. Yukarida bahsedilen dogal karbonhidratlar örnekleri arasinda, glikoz, früktoz ve benzerleri gibi monosakkaridler seklinde genel sekerler, maltoz, sakaroz ve benzerleri gibi disakkaritler ve dekstrin, siklodekstrin ve benzerleri gibi polisakkaritler ile ksilitol, sorbitol ve eritritol gibi seker alkolleri yer almaktadir. Yukaridaki örnekler disindaki aroma maddeleri olarak, dogal aroma maddeleri (thaumatin, stevya ektrakti (örnegin, rebaudioside A, gliserizin ve benzerleri) ve sentetik aroma maddeleri (sakarin, aspartam ve benzerleri) avantaj olarak kullanilabilecektir. Dogal karbonhidrat orani bu bulusun kompozisyonunun her bir 100 ml'si basina genel olarak yaklasik 1 ila 20 g ve tercihen 5 ila 12 g olabilecektir. Bu bulusun gida kompozisyonunda, içerik malzemelerine ilave olarak, çesitli besin maddeleri, vitaminler, mineraller (elektrolitler), sentetik aroma maddeleri ve dogal aroma maddeleri gibi aroma maddeleri, renklendiriciler ve kivamlastirici maddeler (peynir, çikolata ve benzerleri), pektik asit ve tuzu, aljinik asit ve tuzu, organik asit, koruyucu kolloidal kivamlastirici, pH düzenleme ajani, stabilizör, koruyucu, gliserin, alkol, gazli içecek içerisinde kullanilan karbonik asit ya da benzerleri bulunabilecektir. Bunun yani sira, bu bulusun gida kompozisyonu dogal meyve suyu ile meyve suyu içecekleri ve sebze içeceklerinin hazirlanmasi için posalar içerebilecektir. Içerik malzemeleri bagimsiz bir sekilde ya da kombinasyon içerisinde kullanilabilecektir. Katki maddelerinin orani genel olarak, bu bulusun bilesimini agirligi açisindan, her bir 100 parça basina 0 ila 20 parça araliginda seçilmektedir. Ayrica, bu bulus peptitini kodlayan bir polinükleotid saglamaktadir. ya da ribonükleotid polimeridir. Polinükleotid, bir RNA genom dizilimi, DNA (gDNA ve cDNA) ve bundan kopyasi çikarilan bir RNA dizilimi ile aksi özellikle bildirilmedikçe dogal polinükleotid analoglari içermektedir. Polinükleotid sadece nükleotid dizilimi degil ayni zamanda nükleotid dizilimine yönelik tamamlayici bir dizilim de içermektedir. Tamamlayici dizilim sadece tamamen tamamlayici bir dizilim degil ayni zamanda büyük ölçüde tamamlayici bir dizilim içermektedir. Dizilim, bu alanda bilinen siki kosullar altinda nükleotid dizilimle hibritlesebilecek bir dizilimdir. Ayrica, polinükleotid modifiye edilebilecektir. Modifikasyon, nükleotid eklenmesi, silinmesi veya konservatif olmayan substitüsyon ya da konservatif substitüsyon seklinde olabilecektir. Amino asit dizilimini kodlayan polinükleotidin, nükleotid dizilimiyle ilgili esasa iliskin bir idantitesi bulunan bir nükleotid dizilimini içermekte oldugu anlasilmaktadir. Esas iliskin idantite, nükleotid diziliminden farkli bir dizilime maksimal oranda karsilik gelecek ve bu alanda genel kabul gören bir algoritmanin kullanilmasiyla hizalanan bir dizilimin analiz edilmesi durumunda, en az %80 homoloji, en az %90 homoloji ya da en az %95 homoloji bulunan bir dizilim olabilecektir. Bu bulus ayni zamanda, polinükleotidi dahil olmak üzere, rekombinant vektör saglamaktadir. anlamina gelmektedir. Vektör bir plazmit vektörü örnegin, bir kozmid vektörü ile bakteriyofaj vektörü, adenovirüs vektörü, retrovirüs vektörü ve adeno ile iliskili virüs vektörü gibi virüs rektörlerini içermektedir. Rekombinant vektörü olarak kullanilabilecek vektör, plazmitleri (örnegin: pSClO1, pGV1106, pACYCl77, ColE1, pGEX serisi, pET serisi, pUC19 ve benzerleri), fajlari (örnegin: kgt4kB, k-Charon, kAz1, M13 ve benzerleri) ve virüsleri (örnegin: CMV, SV40 ve benzerleri) manipüle etmek suretiyle hazirlanabilmektedir. Rekombinant vektöründe, peptiti kodlayan polinükleotid, operatif olarak bir promoter"a bagli olabilecektir. promoter dizilimi) ve farkli bir nükleotid dizilimi arasindaki fonksiyonel bir baglanti anlamina gelmektedir. Bu sekilde, düzenleyici dizilim, farkli nükleotid dizilimin transkripsiyonu ve/veya translasyonunu fonksiyonel baglama yoluyla düzenleyebilmektedir. Rekombinant vektörü, tipik olarak klonlamaya yönelik bir vektör ya da ifadeye yönelik bir vektör olarak insa edilebilmektedir. Ifade vektörü, bu alanda, bitkilerde, hayvanlarda ya da mikroorganizmalardaki yabanci proteinleri ifade etmek için kullanilan genel vektörleri kullanabilecektir. Rekombinant vektörü, bu alanda bilinen çesitli yöntemlerle insa edilebilecektir. Rekombinant vektörü, konak hücre olarak bir prokaryotik hücre ya da ökaryotik hücre kullanilarak insa edilebilecektir. Örnegin, kullanilan vektör bir ifade vektörüdür ve konak h'ücre olarak prokaryotik hücre kullanilmasi durumunda, vektör genel olarak, güçlü bir promoter (örnegin: pLÄ promoteri, trp promoteri, lac promoteri, tac promoteri, T7 promoteri ve benzerleri), translasyon baslatilmasi için ribozom ve transkripsiyon/ translasyon terminasyon dizilimi içermektedir. Konak hücre olarak ökaryotik hücre kullanilmasi durumunda, vektör içerisinde yer alan ökaryotik hücre içerisinde fonksiyon gösteren replikasyon kökeni, bu sekilde sinirli olmamak üzere, f1 replikasyon kökeni, SV40 replikasyon kökeni, pMBl replikasyon kökeni, adeno replikasyon kökeni, AAV replikasyon kökeni, CMV replikasyon kökeni, BBV replikasyon kökeni ve benzerlerini içermektedir. Ayrica, bir memeli hücresinin genomundan türetilen bir promoter (örnegin: metallothionein) ya da bir memeli virüsünden türetilen bir promoter (örnegin: adenovirüs geç evre promoteri, vaksinia virüsü promoteri ve HSV tk promoteri) kullanilabilecek olup transkripsiyon terminasyon dizilimi olarak genellikle bir poliadenilasyon dizilimi kullanilmaktadir. Bu bulus ayni zamanda, rekombinant vektörüyle birlikte degisen bir konak hücre saglamaktadir. Bu bulusun konak hücresi olarak, bu alanda bilinen herhangi bir konak hücresi kullanilabilecek olup prokaryotik hücre olarak ise, örnegin E. coli JM109, E. coli türleri, basilus subtilis ve basilus trungensis gibi basilus subtilis türleri, salmonella typhimurium, serratia marcesensis gibi enterobakterler ve türler ile çesitli psödomonas türleri kullanilabilecektir. Ökaryotik hücre transformasyonu durumunda, konak hücre olarak, SP2/O, CHO (Chinese hamster ovary) K1, CHO DG44, PER.CG, mayalar (Saccharomyce cerevisiae), böcek hücreleri, bitki hücreleri ve hayvan hücreleri ile benzerleri kullanilabilecektir. Bu bulus ayni zamanda, konak hücresinin inkübasyon dahil olmak üzere, peptitinin hazirlanmasina yönelik bir yöntem saglamaktadir. Polinükleotid ya da polinükleotid içeren rekombinant vektörü konak hücresine insersiyonda, bu alanda iyi bilinen bir insersiyon yöntemi kullanilabilecektir. Transfer yönteminde, konak hücrenin prokaryotik hücre olmasi durumunda CaCl2 yöntemi ya da elektroporasyon yöntemi kullanilabilecek olup konak hücrenin ökaryotik hücre olmasi durumunda ise mikroenjeksiyon, kalsiyum fosfat presipitasyon, elektroporasyon, Iipozom aracili transfeksiyon ve gen bombardimani kullanilabilmektedir. Dönüstürülen konak hücrenin taranmasina yönelik bir yöntem, bu alanda iyi bilinen bir yönteme göre bir seçim isaretleyiciyle ifade edilen fenotip kullanilmak suretiyle kolaylikla gerçeklestirilebilecektir. Örnegin, seçim isaretleyicisinin spesifik bir antibiyotik dirençli gen olmasi durumunda, antibiyotik dahil olmak üzere bir besiyeri içerisinde transformantin inkübe edilmesi yoluyla kolaylikla taranabilecektir. Bu bulusa göre, GAG ile sona eren bir C terminal bölgesine sahip bir peptitin, hafizayi gelistiren bir etkiye sahip oldugu teyit edilmistir. Peptitin, bu etkiye sahip olmasi için, uzunlugu en az 4 amino asitten olusan bir peptit olmasi gerektigi onaylanmistir. Ayrica, GAG ile sona eren C terminal bölgesine sahip peptit uzunlugu ila 9 amino asitten olusan bir peptitin de ayni etkiye sahip oldugu onaylanmistir. Sonuç olarak, bu bulusun peptiti hafizanin, ögrenme becerisinin ve bilissel becerinin gelistirilmesine yönelik bir kompozisyon olarak kullanilabilecektir. Bulusun Açiklanmasina Yardimci Sekiller SEKIL 1, pasif kaçinmali bir test yoluyla, C terminal bölgesi amino asit diziliminin GAG oldugu bir peptitin hafiza gelistirici etkisini gösteren bir diyagramdir. Y ekseni zamandir (saniye). SEKIL 2, bir Y labirent testi yoluyla, C terminal bölgesi amino asit diziliminin GAG oldugu bir peptitin hafiza gelistirici etkisini gösteren bir diyagramdir. Y ekseni, spontane alternasyondur (%). SEKIL 3, pasif kaçinmali bir test yoluyla, 5 ila 9 amino asitten olusan C terminal bölgesi amino asit diziliminin GAG oldugu bir peptitin hafiza gelistirici etkisini gösteren bir diyagramdir. SEKIL 4, bir Y labirent testi yoluyla, 5 ila 9 amino asitten olusan C terminal bölgesi amino asit diziliminin GAG oldugu bir peptitin hafiza gelistirici etkisini gösteren bir diyagramdir. Bulusun Detayli Açiklanmasi Asagida, bu bulus Örnekler yoluyla daha ayrintili bir sekilde açiklanacaktir. Ancak, bu Örnekler, bu bulusun örneklerle gösterilmesi amacini tasimakta olup bu bulusun kapsami bu Örneklerle sinirli degildir. Örnek 1: Peptitlerin sentezi Sentezlenen peptitler, Genscript'ten (New Jersey, ABD) elde edilmistir. Peptitler, flexpeptide teknolojisi yöntemiyle sentezlenmis ve yüksek basinçli sivi kromatografi ile kütle spektrometrisi yoluyla onaylanmistir. Sentezlenen peptitlerin amino asit dizilimleri, Tablo 1'de listelenmektedir. Peptit adi (dizilim Amino asitdizilimi numarasi) Peptit-1 AG Peptit-2 GAG Peptit-3 AGAG Peptit-4 QGAG Peptit-5 GGAG Peptit-6 SGAGAG Ayrica, bu bulus sahipleri ilave bir test gerçeklestirmek üzere 5 ila 9 amino asit dizilimlerine sahip peptitleri de (dizilim numaralari 7 ila 9) sentezlemislerdir. Sentezlenen bu peptitler, Genscript'ten (New Jersey, ABD) elde edilmistir. Peptitler, flexpeptide teknolojisi yöntemiyle sentezlenmis ve yüksek basinçli sivi kromatografi ile kütle spektrometrisi yoluyla onaylanmistir. Sentezlenen peptitlerin amino asit QAGAG (dizilim numarasi 7) SGGAG (dizilim numarasi 8) Örnek 2: Reaktifler ve hayvanlar Skopolamin, Sigma-Aldrich'den (St. Louis, MO, ABD) satin alinmistir. 4 haftalik erkek ICR fareleri, Korean BioLink Co.'dan (Chungbuk, Kore) satin alinmistir. Fareler, bir haftalik adaptasyon süresinin ardindan, bir test içerisinde kullanilmis ve bütün reaktifler intraperitoneal olarak uygulanmistir. Hafiza bozuklugu, testten 30 dakika önce skopolamin enjeksiyonuyla uyarilmis ve skopolamin enjeksiyonundan 30 dakika önce sentezlenen peptitler enjekte edilmistir. Örnek 3: Pasif Kaçinmali Testte peptitlerin etkisinin onaylanmasi Ayni aydinlik oda ve karanlik oda içerisinde bir pasif kaçinmali test gerçeklestirilmistir. Her bir odanin zemini, birbirlerinden 1 cm araliklarla ayrilmis 2 mm paslanmaz çelik çubuklarin bulundugu bir sekilde düzenlenmistir. Aydinlik karelerde (20 x 20 x 20 cm), 100-W ampuller kullanilmistir. Bu kareler, bir giyotin kapiya baglanmistir. Bir elde etme (acquisition) deneyi için, fare reaktiflerin enjeksiyonunun ardindan aydinlik odaya yerlestirilmis ve 10 saniye sonra kapi açilmistir. Fare tamamen karanlik odaya girdiginde, kapi kapatilmis ve 3 saniye süreyle elektrik soku uygulanmistir. Elde etme deneyinden 24 saat sonra bir elde tutma (retention) deneyi gerçeklestirilmis ve fare aydinlik odaya konulmustur. Elde etme ve elde tutma deneylerinin gecikme süresi, farenin kapinin açilmasinin ardindan karanlik odaya girmesine kadar geçen süreyle ölçülmüstür. Pasif kaçinmali test içerisindeki elde tutma (retention) gecikmesi, kemirgenlerdeki uzun süreli hafiza fonksiyonunu temsil etmektedir. Bu sekilde, ipek silk fibroin peptitinin skopolamin ile uyarilan hafiza bozulmasi üzerindeki etkisi, kademeli pasif kaçinmali test kullanilmak suretiyle onaylanmis olup sonuç, SEKIL 1'de gösterilmektedir. SEKIL 1'de gösterildigi üzere, elde tutma (retention) deneyinde, normal salin tedavili farenin gecikme süresi 180 saniye olarak gerçeklesmistir (maksimum kesim (cut-off) süresi). Skopolamin enjeksiyonundan dolayi hafiza bozulmasi bulunan skopolamin enjekte edilmis grup içerisindeki kademeli tepki ortalamasinin, normal salin tedavili grupla karsilastirildiginda önemli ölçüde düsük oldugu onaylanmistir. Skopolamin uygulamasindan önce, sentezlenmis peptit uygulanan gruplarda, iki amino asitten olusan peptit 1 enjekte edilmis grup içerisinde, skopolamin enjekte edilmis grupla karsilastirildiginda hafif bir gelisim elde edilmis ve peptit 3 enjekte edilmis grupta ise skopolamin enjekte edilmis grupla karsilastirildiginda az bir etki söz konusu olmustur. Ancak, peptit 2 ve peptit 4 ila 6 enjekte edilmis gruplarda, skopolamin ile bozulmus hafizanin, salin enjekte edilmis normal gruba yakin bir sekilde gelistigi onaylanmistir. Yukaridaki sonuçtan, C terminal bölgesinin GAG ile sona erdigi peptitin hafiza gelistirici etkisi oldugu ve bu etkinin saglanmasi için peptitin en az dört amino asitten olusan bir uzunluga sahip olmasi gerektigi onaylanmistir. SEKIL 3'de gösterildigi üzere, elde tutma (retention) denemesinde, normal salin tedavili farenin gecikme süresi 180 saniye olarak gerçeklesmistir (maksimum kesim (cut-off) süresi). Skopolamin enjeksiyonundan dolayi hafiza bozulmasi bulunan skopolamin enjekte edilmis grup içerisindeki kademeli tepki ortalamasinin, normal salin tedavili grupla karsilastirildiginda önemli ölçüde düsük oldugu onaylanmistir. Skopolamin enjeksiyonundan önce bu bulusun 5 ila 9 amino asitten olusan peptit enjekte edilmis bir grup içerisinde, skopolamin ile bozulmus hafizanin, salin enjekte edilmis normal gruba yakin bir sekilde gelistigi onaylanmistir. Yukaridaki sonuçtan, C terminal bölgesi GAG ile sona eren peptitin hafiza gelistirici etkisi onaylanmistir. Örnek 4: Y labirent testinde peptitlerin etkisinin onaylanmasi Fare, bir kolu 30 cm uzunlugunda, 5 cm genisliginde ve 13 cm yüksekliginde bir Y labirentinin içerisine konulmus ve her bir kola giris sirasi kaydedilmistir. Farenin üç farkli kola sirali bir sekilde girmesi durumunda alternasyonun basarili olacagi degerlendirilmistir. Spontane alternasyon asagida gösterilen Esitlik olarak tanimlanmistir. Spontane alternasyon (%) = alternasyon sayisi / (toplam giris sayisi - 2) ›< 100 SEKIL 2'de gösterildigi üzere, skopolamin enjeksiyonundan dolayi hafiza bozulmasi görülen skopolamin enjekte edilmis bir grubun spontane alternasyon ortalamasinin, normal salin grubundan önemli ölçüde düsük oldugu onaylanmistir. Skopolamin enjeksiyonundan önce sentezlenmis peptitlerin enjekte edildigi gruplarda, 2 ve 3 amino asitten olusan peptit 1 ve 2 enjekte edilmis grup içerisinde, skopolamin enjekte edilmis grupla karsilastirildiginda hafif bir gelisim elde edilmis oldugu ancak 4 ila 6 amino asitten olusan peptit 3 ila 6 enjekte edilmis grup içerisinde, skopolaminden dolayi bozulan hafizanin önemli ölçüde iyilesmis oldugu onaylanmistir. Yukaridaki sonuçtan, C terminal bölgesinin GAG ile sona erdigi peptitin hafiza gelistirici etkisi oldugu ve bu etkinin saglanmasi için peptitin en az dört amino asitten olusan bir uzunluga sahip olmasi gerektigi onaylanmistir. Ayrica SEKIL 4'te gösterildigi üzere, skopolamin enjeksiyonundan dolayi hafiza bozulmasi görülen skopolamin enjekte edilmis bir grubun Spontane alternasyon ortalamasinin, normal salin grubuyla karsilastirildiginda önemli ölçüde düsük oldugu onaylanmistir. Skopolamin enjeksiyonundan önce bu bulusun 5 ila 9 amino asisinden olusan peptit enjekte edilen grup içerisinde, skopolaminden dolayi bozulan hafizan önemli ölçüde iyilesmis ve 2 ve 3 dizilim sayili peptit enjekte edilen grup içerisinde, kontrol grubuyla karsilastirildiginda mükemmel bir etki olustugu gözlemlenmistir. Yukaridaki sonuçtan, C terminal bölgesi GAG ile sona eren peptitin hafiza gelistirici etkisi onaylanmistir. TR

Claims (1)

1.ISTEMLER . Hafizanin, ögrenme becerisinin ve bilissel becerinin gelistirilmesi için kompozisyon olup özelligi; GAG C terminal bölgesine sahip bir amino asit diziliminden olusan bir peptitolmasi ile karakterize edilir. . Istem 1'e göre bir peptit olup özelligi; peptitin yapay olarak sentezlenmesiyle karakterize edilir. . Istem 1'e göre bir peptit olup özelligi; amino asit kalintilari sayisinin 4 ila 6 . Istem 1'e göre bir peptit olup özelligi; amino asit diziliminin GGAG olmasiyla karakterize edilir. . Istem 1'e göre bir peptit olup özelligi; amino asit diziliminin AGAG olmasi ile karakterize edilir. . Istem 1'e göre bir peptit olup özelligi; amino asit diziliminin QGAG olmasi ile karakterize edilir. . Istem 1'e göre bir peptit olup özelligi; amino asit diziliminin SGAGAG olmasi ile karakterize edilir. . Istem lie göre bir peptit olup özelligi; amino asit kalintilari sayisinin 5 ila 9 . Istem 1'e göre bir peptit olup özelligi; amino asit diziliminin QAGAG, SGGAG ya da GAGGAGGAG olmasi ile karakterize edilir. olarak herhangi birinin peptiti dahil olmak üzere, hafiza bozuklugu, bilissel bozukluk ya da ögrenme bozuklugunun önlenmesi ya da tedavi edilmesine yönelik farmasötik bir kompozisyon olmasi ile karakterize edilir. 11. Istem 10'a göre farmasötik kompozisyon olup özelligi; hafiza, bilissel ya da Ögrenme bozuklugunun , yaslanma, Alzheimer hastaligi, sizofreni, Parkinson hastaligi, Huntington hastaligi, pick hastaligi, Creutzfeldt-Jakob hastaligi, depresyon, yaslanma, kafa yaralanmasi, felç, CNS hipoksiya, serebral iskemi, ansefalit, unutkanlik, travmatik beyin yaralanmasi, hipoglisemi, Wernicke- Korsakoff sendromu, madde bagimliligi epilepsi, fasiola hepatika, hipokampal skleroz, bas agrisi, beyin yaslanmasi, bunama, frontotemporal Iobar dejenerasyon, tümör, normal basinçli hidrosefali, HIV, serebrovasküler hastalik, serebral hastalik, kardiyovasküler hastalik, amnezi, radyasyona maruz kalma, metabolik hastalik, hipotiroidizm, hafif bilissel bozukluk, bilissel eksiklik ve dikkat eksikligi gibi çok çesitli sebeplerden ve mekanizmalardan kaynaklanan bir hafiza, bilissel ya da ögrenme bozuklugu olmasi ile karakterize edilir. fonksiyonu ya da bilissel fonksiyonun gelistirilmesine yönelik, etken madde olarak herhangi birinin peptitinden olusan bir gida kompozisyonu olmasi ile karakterize edilir. 13. Istem 12'ye göre gida kompozisyonu olup özelligi; beyin fonksiyonu ya da bilissel fonksiyonun bir ögrenme becerisi, hafiza becerisi ya da konsantrasyon peptitini kodlayan bir polinükleotid olmasi ile karakterize edilir. 15. Istem 14'e uygun olup özelligi; polinükleotidi içeren bir rekombinant vektör 16. Istem 15'e uygun olup özelligi; rekombinant vektörüyle dönüstürülen bir konak hücre olmasi ile karakterize edilir. 17. Istem 16'ya uygun olup özelligi; konak hücresinin inkübe edilmesiyle olusan bir peptit hazirlama yöntemi olmasi ile karakterize edilir.10 TR