Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych zwiazków heterocyklicznych o ogólnym wzorze 1, w którym n oznacza liczbe 1,2 lub 3, Rj oznacza nizszy rodnik alkilowy, R2 oznacza atom wodoru lub nizszy rodnik alkilowy, R3 oznacza atom wodoru, chloru, bromu lub fluoru, rodnik trójfIuorometylowy, nizszy rodnik alkilowy, nizsza grupe alkoksylowa lub nizsza grupe alkilotio, A i B razem z podwójnym wiazaniem oznaczaja pierscien benzenowy lub pierscien benzenowy podstawiony chlorem, bromem, fluorem, rodnikiem trójfluorome- tylowym, nizszym rodnikiem alkilowym, nizsza grupa alkoksylowa lub nizsza grupa alkilotio, albo A oznacza atom siarki, a A i B razem z podwójnym wiazaniem tworza pierscien tiofenowy lub podstawiony w polozeniu w stosunku do atomu siarki chlorem, bromem lub nizszym rodnikiem alkilowym, pierscien tiofenowy, a Y oznacza rodnik etylenowy lub winylenowy, gdy A i B razem z podwójnym wiazaniem tworza pierscien benzenowy lub podstawiony chlorem, bromem, fluorem, rodnikiem trójf IuorometyIowy m, nizszym rodnikiem alkilowym, nizsza grupa alkoksylowa lub nizsza grupa alkilotio pierscien benzenowy, albo gdy A oznacza atom siarki, a A i B razem z podwójnym wiazaniem tworza pierscien tiofenowy albo podstawiony w polozeniu a w stosunku do atomu siarki chlorem, bromem lub nizszym rodnikiem alkilowym pierscien tiofenowy, albo Y oznacza atom tlenu, grupe metylenoksylowa, grupe metylenotio lub grupe o wzorze 3, w którym R4 i R5 oznaczaja nizsze rodniki alkilowe w przypadku, gdy A iB razem z podwójnym wiazaniem tworza pierscien benzenowy lub podstawiony chlorem, bromem, fluorem, rodnikiem trójfluorometylowym, nizszym rodnikiem alkilowym nizsza grupa alkoksylowa lub nizsza grupa alkilotio pierscien benzenowy, albo tez Y oznacza atom siarki, gdy A oznacza atom siarki, a A i B razem z podwójnym wiazaniem tworza pierscien tiofenowy, jak równiez soli addycyjnych tych zwiazków z kwasami.Wedlug wynalazku zwiazki o wzorze 1, jak równiez ich sole addycyjne z kwasami, wytwarza sie w ten sposób, ze zwiazki o wzorze 2, w którym A, B, Y i R3 maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji te zwiazkami o wzorze 3, w którym Ri ma wyzej podane znaczenie, a Z oznacza grupe o wzorze X-/CH2/n - CHR2,- w którym R2 i n maja wyzej podane znaczenie, a X oznacza reszte kwasowa zdolnego do POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA URZAD PATENTOWY PRL OPIS PATENTOWY Patent dodatkowy do patentu Zgloszono: 15.05.74 (P. 171089) Pierwszenstwo: 17.05.73 Szwajcaria Zgloszenie ogloszono: 02.05.75 Opis patentowy opublikowano: 15.12.19772 90 057 reakcji estru, albo grupe o wzorze CH2 = CR2, w którym R2 ma wyzej podane znaczenie, po czym otrzymane zwiazki o wzorze 1 ewentualnie przeprowadza sie w sole addycyjne z kwasami.W zwiazkach o wzorze 1 podstawnik R2 korzystnie oznacza atom wodoru. Jezeli R2 oznacza nizszy rodnik alkilowy, to rodnik ten zawiera korzystnie 1—4 atomów wegla, a zwlaszcza stanowi rodnik metylowy.Podstawnik R, zawiera korzystnie 1-4, zwlaszcza 1 lub 2 atomy wegla. Podstawnik R13 oznacza korzystnie atom wodoru lub chloru. Jezeli R3 oznacza nizszy rodnik alkilowy, to rodnik taki zawiera korzystnie 1—4 atomów wegla, zas gdy R3 oznacza nizsza grupe a I koksy Iowa lub alkilotio,to grupy takie zawieraja korzystnie 1-3 atomów wegla i korzystnie stanowia grupe metoksylowa lub metylotio. Gdy A i B razem z podwójnym wiazaniem oznaczaja pierscien benzenowy, to korzystnie nie jest on podstawiony, a jezeli pierscien benzenowy ma jeden podstawnik, to jest nim korzystnie atom chloru. Jezeli zas podstawnikiem pierscienia benzenowego jest nizszy rodnik alkilowy, to korzystnie zawiera on 1-4 atomów wegla, a zwlaszcza stanowi rodnik metylowy.Jezeli podstawnikiem pierscienia benzenowego jest nizsza grupa alkoksylowa lub alkilo.tio, to grupy te zawieraja korzystnie 1—3 atomów wegla, a zwlaszcza stanowia grupe metoksylowa lub metylotio.Jezeli A oznacza atom siarki, a A iB razem z podwójnym wiazaniem tworza pierscien tiofenowy to korzystnie pierscien ten nie jest podstawiony. Jezeli pierscien tiofenowy ma podstawnik, to jest nim zwlaszcza atom chloru. Jezeli pierscien tiofenowy jest podstawiony nizszym rodnikiem alkilowym, to rodnik ten zawiera zwlaszcza 1-4 atomów wegla, a korzystnie stanowi rodnik metylowy Y oznacza korzystnie atom tlenu lub siarki, a jezeli oznacza grupe o wzorze 3, to rodniki alkilowe R4 i R3 zawieraja korzystnie po 1 -3 atomów wegla, a zwlaszcza stanowia rodniki metylowe, zas n oznacza korzystnie liczbe 1 lub 2.Szczególnie cenne sa zwiazki o wzorze 1, w którym Rx oznacza rodnik metylowy, a R2 oznacza atom wodoru, a zwlaszcza zwiazki, w których Rt oznacza rodnik metylowy, R2 oznacza atom wodoru, a A oznacza atom siarki i razem z B i podwójnym wiazaniem oznacza niepodstawiony pierscien tiofenowy, R3 oznacza atom wodoru lub chloru, a Y oznacza atom siarki, albo R3 oznacza atom wodoru, a Y oznacza rodnik winylowy.Cenne sa takze zwiazki, w których Rt oznacza rodnik metylowy, R2 i R3 oznaczaja atomy wodoru, Y oznacza atom tlenu, a A i B wraz z podwójnym wiazaniem oznaczaja niepodstawiony pierscien benzenowy.Reakcje zwiazków o wzorze 2 ze zwiazkami o wzorze 3 mozna prowadzic np. w organicznym rozpuszczal¬ niku obojetnym w warunkach procesu. Jezeli do zwiazków o wzorze 2 przylacza sie zwiazki o wzorze 3a, w którym Rt i R2 maja wyzej podane znaczenie, to jako rozpuszczalnik stosuje sie np. nizsze alkanole, takie jak etanol, albo etery, takie jak np. dioksan i reakcje prowadzi korzystnie w temperaturze okolo 20-100°C. Reakcje mozna korzystnie katalizowac za pomoca dodatku mocnej zasady, np. wodorotlenku benzylotrójmetyloamonio- wego. Reakcja zwiazków o wzorze 2 ze zwiazkami o wzorze 3b, w którym R,, R2, n i X maja wyzej podane znaczenie, przebiega korzystnie w obecnosci srodka wiazacego kwas. Jako rozpuszczalniki obojetne w warunkach procesu stosuje sie np. nizsze alkanole, takie jak etanol, chlorowane weglowodory alifatyczne, np. chloroform albo weglowodory aromatyczne, np. toluen, a takze dwumetyloformamid. Jako srodek wiazacy kwas mozna stosowac np. weglany metali alkalicznych, takie jak weglan sodowy lub potasowy, albo trzeciorzedowe zasady azotowe, np. trójetyloamine. Reakcje prowadzi sie korzystnie w temperaturze okolo 50-150°C, zwlaszcza w temperaturze wrzenia mieszaniny reakcyjnej. Korzystnie stosuje sie zwiazki o wzorze 3b, w którym X oznacza chlor, brom, jod lub reszte organicznego kwasu sulfonowego, np. grupe metylosulfonyloksylowa lub p*olueno- sulfonyloksylowa.Otrzymane zwiazki o wzorze 1 wyosabnia sie z mieszaniny reakcyjnej i oczyszcza w znany sposób, a zwiazki te w postaci wolnych zasad mozna w zwykly sposób przeprowadzac w sole addycyjne z kwasami lub odwrotnie.Zwiazki wyjsciowe o wzorze 2 mozna wytwarzac np. w ten sposób, ze keton o wzorze 4,w którym A, B, Y i R3 maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji ze zwiazkiem Grignarda o wzorze 5, hydrolizuje otrzymany zwiazek kompleksowy, odszczepia wode i z otrzymanego zwiazku o wzorze 6,w,którym A, B, Y i R3 maja wyzej podane znaczenie, odszczepia sie rodnik metylowy w znany sposób, np. przez reakcje ze zwiazkiem o wzorze 7 i hydrolize otrzymanego uretanu.Zwiazki o wzorze 6a, w którym R3 ma wyzej podane znaczenie, Y1 oznacza rodnik etylenowy lub winylenowy, a R6 oznacza nizszy rodnik alkilowy, mozna tez wytwarzac np. przez acylowanie zwiazków o wzorze 6b, w którym Y1 i R3 maja wyzej podane znaczenie i redukowanie produktów acyIowania. Proces acylowania zwiazków o wzorze 6b prowadzi sie w znany sposób, np. na drodze reakcji z odpowiednimi halogenkami kwasowymi lub bezwodnikami kwasowymi w obecnosci kwasnego srodka kondensujacego, np. mocnego kwasu, takiego jak kwas fosforowy, w temperaturze podwyzszonej, ewentualnie z dodatkiem organicz¬ nego rozpuszczalnika obojetnego w warunkach procesu, albo tez zwiazki o wzorze 6b acyluje sie na drodze reakcji Friedel-Craftsa, w obecnosci katalizatora Friedel-Craftsa. Proces formylowania mozna tez prowadzic w znany sposób za pomoca mieszaniny chlorowodoru z tlenkiem wegla metoda Gattermanna/Kocha. Zwiazki90057 3 0 wzorze 6b mozna tez formylowac metoda, Vil$meiera i Haacka za pomoce podstawionych formamidów i tlenochlorku fosforu. Redukcje produktów acylowania mozna prowadzic zwyklymi sposobami, stosowanymi do redukcji grupy karbonylowej do grupy CH2. Takim sposobem redukcji jest np. .edukcja metoda Clemmen- sana, np. za pomoca, cynku i kwasu solnego lub metoda, Wolff-Kishnera, ewentualnie zmodyfikowana,, np. przez przeprowadzanie zwiazków acylowych w ich hydrazony i nastepnie dzialanie mocnymi zasadami.Zwiazki o wzorze 1 i ich farmakologicznie dopuszczalne sole addycyjne z kwasami nie byly dotychczas opisywane w literaturze. Maja one cenne wlasciwosci farmakologiczne, totez moga byc stosowane jako srodki lecznicze. W szczególnosci zwiazki te wykazuja wlasciwosci uspakajajaco-neuroleptyczne i nasenne oraz rozluz¬ niajace miesnie. Dzialanie uspokajajace i rozluzniajace miesnie mozna wykazac np. na myszach mierzac ich aktywnosc ruchowa we wstrzasanej klatce lub metoda drabinkowa. Zwiazki te podawanedoustnie w dawkach -100 mg/kg hamuja samorzutna aktywnosc ruchowa myszy, a w dawkach sródotrzewnowych 0,3-20 mg/kg hamuja zdolnosc myszy do wspinania sie. Usypiajace dzialanie tych zwiazków mozna wykazac np. na myszach 1 szczurach, prztz potegowanie dzialania usypiajacego wywolanego pentotalem lub barbitalem. Na przyklad zwiazki o wzorze t podawani myszom sródotrztwnowo w dawkach 3-100 mg/kg powoduja przedluzenie utraty odruchu wstawania wywolanej ptntotalem. U szczurów, którym podano barbltal w dawoa niedostateczne] do wywolania utraty odruchu wstawania, zwiazki o wzorze 1 stosowana iródotrzewnowo w dawkach 4-80 mg/kg powodowaly te utrate.Dzieki wlasciwosciom uspokajajacym zwiazki wytwarzane sposobem wedlug wynalazku moga byc stosowane w psychiatrii do traktowania stanów podniecenia. Dawki ich zaleza oczywiscie od rodzaju substancji, sposobu podawania i stanu pacjenta, ale ogólnie zadowalajace wyniki osiaga sie stosujac dawki okolo 0,1-100 mg na 1 kg masy ciala. Dawki te mozna w razie potrzeby stosowac w 2—4 czesciach lub w postaci preparatów o opóznionym dzialaniu. Dla wiekszych ssaków dawka dzienna wynosi okolo 5—200 mg. Pojedyn¬ cze dawki do podawania doustnego zawieraja okolo 1,3—50 mg zwiazków o wzorze 1 oraz stale lub ciekle nosniki.Dzieki dzialaniu nasennemu zwiazki o wzorze 1 mozna stosowac w przykladach zaburzen snu i stanów niepokoju. Dawki stosowane w tym celu wahaja sie oczywiscie zaleznie od rodzaju zwiazku, sposobu stosowania I stanu pacjenta, ale przewaznie dobre wyniki uzyskuje sie stosujac dawki okolo 0,1—100 mg na 1 kg masy ciala, przy czym dawki te mozna dzielic na 2—4 dawek lub stosowac w postaci preparatów o opóznionym dzialaniu.Dla wiekszych ssaków dawka dzienna wynosi oKólc 5—200 mg ido stosowania doustnego pojedyncze dawki zawieraja okolo 1,3-100 mg zwiazków o wzorze 1 oraz stale lub ciekle nosniki.Dzieki dzialaniu rozluzniajacemu miesnie zwiazki te mozna stosowac do leczenia skurczów miesni.StOlOWinf dawki zaleza oczywiscie od rodzaju substancji, sposobu podawania i stanu pacjenta. Na ogól osiaga sie jednak Zadowalajace wyniki przy dawce okolo 0,1-200 mg/kg wagi ciala, przy czym dawke te mozna podawac W 2-4 czesciach lub w postaci o przedluzonym dzialaniu. Dla wiekszych ssaków dawka dzienna wynosi okolo 65-300 mg. Dawki czesciowe do podawaniadoustnego zawieraja okolo 1,3-100 mg zwiazków o wzorze 1 obok stalych lub cieklych nosników.Jako srodki lecznicze zwiazki o wzorze 1 lub ich fizjologicznie dopuszczalne sole addycyjne z kwasami mozna stosowac same lub w postaci odpowiednich preparatów z farmakologicznie obojetnymi srodkami pomocniczymi.Zwiazki wyjsciowe stosowane w procesie wedlug wynalazku, których sposobów wytwarzania nie opisano, sa zwiazkami znanymi lub wytwarza sie je sposobami znanymi lub analogicznymi do tu opisanych lub analogicznie do znanych sposobów.W przykladach, dane temperaturowe podane sa w stopniach Celsjusza.Przyklad (5{4y9-ksamenylklenO/-piperydyno]-pentanon-2.Do Zawiesiny 10,0 g 4-/9-ksantenylideno/-piperydyny o temperaturze topnienia 147-149°C, otrzymanej z N-metylo-4V94(rtr»tenylideno/-piperydyny, i 9,25 g weglanu sodowego w 200 ml chloroformu wkrapia sie 7 ,2 9 -bromopentanonu-2 w 50 ml chloroformu, po czym mieszanine utrzymuje sie wstanie wrzenia pod chlodnica zwrotna wciagu 17 godzin, nastepnie przesacza i c^parowuJii^Pozostalosc eluuje sie na kolumnie z 100g zelu krzemionkowego chtoroformem zawierajacym 1% metanold, eluat odparowuje sie, pozostalosc rozpuszcza w acetonie i zakwasza eterowyhi roztworem chlorowodoru do odczynu slabo kwasnego wobec Kongo, przy czym natychmiast wytraca sie chlorowodorek 5-[4-/9-ksantenylideno/-piperydyno)-pentanonu-2. Produkt przekrystali- zowany z alkoholu topnieje w temperaturze 248-251°C z objawami rozkladu.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie I, przez reakcje chlorowcoalkanonu z odpowiednio podstawiona pochodna 4V9-ksantenylideno/-piperydyny, otrzymuje sie równiez nastepujace pochodne [4-[4V94csantenylideno/-piperydyno]-alkanonów:4 60057 4-|479-ksantenylideno/-piperydyno]-butanon-2, 4-[4-/9 ksantenylideno/-piperydynoj-3-metylobutanon-2, «{4-/9-ksantenylideno/-piperydyno]-pentanon-3, -(4-/9-k$antenylideno/-piperydyno]-2-metylopentanon-3, 6-[4-/3^loro-9-ksantenylideno/-piperydyno]-heksanon-2, -(4-/2-trójfluorometylo-9-k$antenylldeno/-pjperydyno]-22-dwumetylopentanon-3, 4-(4-/2-chlorO"9-k$antenylideno/-piperydyno]-butanon-2, 4-[4-/2-fluoro-9-ksantenylideno/-piperydyno]-butanon-2, 4-[4-/3-metok$y-9-k$antenylldeno/-pjperydyno]-butanon-2, 4-(4-/2-metylotio-9-ksantenylldeno/iiiperydyno]-butanon-2, 4-(4-/2-metylo-9-k$antenylideno/-piperydyno]-butanon-2 i 4-f4-/2,7-dwuchloro-9-k$antenylideno/-piperydyno]-pentanon-2.Przyklad ll.4-(4-/9-ksantenylideno/-piperydyno]-butanon-2.Do roztworu 7 g 4-/9-ksantenylideno/-piperydyny w 70 ml etanolu dodaje sie krople wodorotlenku trójbenzyio metyloamoniowego, wkrapla 4,38 ml ketonu metylowinylowego i miesza w temperaturze, 60° C wciagu 4 godzin, po czym odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc rozpuszcza sie w chlorofor¬ mie, wytrzasa z woda, suszy nad siarczanem magnezowym i odparowuje, z etanolu otrzymujac zwiazek tytulowy, o temperaturze topnienia 111-112°C. z etanolotrzymujac zwiazek tytulowy, o temperaturze topnienia 111-112°C.Przyklad III. 4-[4-/9-ksantenylideno/-piperydynO]-3-metylobutanon-2.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie 11, z 2 g 4-/9-ksantenylideno/-piperydyny i 1,3 9 ketonu izopropenylometylowego otrzymuje sie surowy zwiazek wymieniony w tytule. Po chromatograficznym oczysz¬ czeniu na zelu krzemionkowym produkt przeprowadza sie w chlorowodorek dzialajac eterowym roztworem chlorowodoru. Chlorowodorek przekrystalizowany z mieszaniny metanolu zacetonem topnieje w temperaturze 192-193°C.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie II, przez reakcje alkilowinyloketonu z odpowiednio podstawiona pochodna 479-ksantenytkieno/-piperydyny, otrzymuje sie nastepujace [4-/9-ksantenylkteno/- -piperydynoj-alkanony: -[4-/9-ksantenylideno/-piperydyno]«f)entanon-3f -[4-/9«^santenylideno/-piperydyno]-2-metylopentanon-3/ 4{4-/3-chloro-9-ksantenylideno/-piperydyno]4)utanon-2, -[4-/2-trójfluorometylo-9-ksantenylideno/-piperydyno]-2^-dwumetylopentanon-3, 4-{4-/2-chloro-9-ksantenylideno/-piperydyno]-butanon-2, 4-[4-/2-fluoro*9-ksamenylideno/-piperydyno/-butanon-2, 4-(4-/2metoksy^9-ksantenylideno/-piperydyno]-butanon-2, 4-[4-/2-metylotio-9-ksantenylideno/-piperydyno]45Utanon-2 i 4-[4-/3-metylo-9-ksantenylideno/tJiperydyno/-butanon-2.Przyklad IV. 5-{4-/9,10 Do roztworu 8,5 g 4-/9,10-dwuwodoro-9^ formu dodaje sie 7,2 g weglanu sodowego, po czym wkrapla roztwór 536 g 5-bromopentanonu-2 w 40 ml chloroformu i utrzymuje w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna w ciagu 17 godzin. Po ochlodzeniu odsacza sie osad, przesacz wytrzasa z 2 porcjami wody, suszy nad siarczanem magnezowym i odparowuje. Pozostalosc przesacza sie przez kolumne z 150 g zelu krzemionkowego, frakcje wyeluowana chloroformem zawierajacym 1% metanolu rozpuszcza sie w izopropanolu i zakwasza eterowym roztworem chlorowodoru,przy czym krystalizuje chlorowodorek zwiazku wymienionego w tytule, który po przekrystalizowantu z mieszaniny metanolu z eterem topnieje z objawami rozkladu w temperaturze 280-284°C.Stosowany w tym przykladzie produkt wyjsciowy wytwarza sie w sposób nastepujacy: a) Do roztworu 8,2 ml estru etylowego kwasu ehloromrówkowego w 30jnl toluenu wkrapla sie w tempera- , turze 90°C wciagu 1 godilny roztwór 9,5g 4-/9,10-dwuwodoro-9<9-dwumetylo-10-antracenylideno/-1-metylppi- rydyny w 100 ml toluenu i mieszanine utrzymuje w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna w ciagu 17 godzin. Po ochlodzeniu wytrzasa sie trzykrotnie z woda, suszy nad siarczanem magnezu i odparowuje. Do pozostalosci dodaje sie roztwór 13,1 g wodorotlenku potasowego w 90 ml n-butanolu i utrzymuje w stanie wrzenia w ciagu 1 godziny, po czym chlodzi, rozciencza 0,5 litra wody i ekstrahuje czterokrotnie benzenem. Polaczone wyciagi plucze sie nasyconym roztworem soli kuchennej, suszy i odparowuje. Pozostalosc w postaci lepkiego oleju o barwie zóltobrazowej stanowi surowa 4V9,10 Surowy produkt stosuje sie dalej bez oczyszczania.Wsposób analogiczny do opisanego w przykladzie IV, przez reakcje chlorowcoalkanonu z odpowiednio90 057 5 podstawiona pochodna 4V9,10-dwuwodoro-9^-dwualkilo-10-antr«C8nylldeno/-piperydynv wytwarza sie naste¬ pujaco /4-/9,10 4|4V9,10]4utanoh-2, -f4-/2^loro3J0-dwuwodoro-9,9-dwumetylo-10-antrac^^ -{4y2/7 6{4V9JO4wuw0doro-2-metoksy£0 4-[4-/9,1O-dwuwodoro-0^-dwumetylo-1 m«tylokty-10-antracenylldeno/-piperydyno]-3-fTietylobutanon-2 i ^4V9J0 Przyklad V. 4-[4V10,11 -dwuwodoro-5-dwubenzo[a, d]cykloheptenylideno/-plperydyno]- butanon-2.Do roztworu 10 g 4V10,11-dwuwodoro-6-dwubanzo[a/d]cykloheptanylideno/-piperydyny o temperaturze topnienia 113-114°C, wytworzonej w sposób analogiczny do podobnego w przykladzie IVa z 4-/10,11-dwuwo- doro-5-dwubenzo[a, dJcykloheptanylWeno/l-metylopiperydyny, w 100 ml etanolu wkrapla sie w temperaturze 70°C B,1g ketonu metylowinylowego i mieszanine utrzymuje w stania wrzenia pod chlodnica zwrotna w ciagu 1,5 godziny. Nastepnie odparowuje sie pod zmniejszonym cisnieniem, pozostalosc rozpuszcza w acetonie, zakwasza eterowym roztworem chlorowodorku, ponownie odparowuje i pozostalosc przakrystallzowuje najpierw z mieszaniny acetonu z eterem, a nastepnie z mieszaniny izopropanolu z eterem. Otrzymany chlorowodorek zwiazku wymienionego w tytule topnieje dopiero w temperaturze powyzej 300°.Przyklad VI. 4-[4-/10,11 butanon-2.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, z 2 g 4-/10,11 -dwuwodoro-5-dwubenzofa, d]cyklohe- ptenylldeno/-piperydyny i 1,25 g ketonu izopropenylornetylowego wytwarza sie podany w tytule zwiazek w stanie surowym. Produkt ten oczyszcza sie chromatograficznie na zelu krzemionkowym i za pomoca eterowego roztworu chlorowodorku przeprowadza w chlorowodorek, który przekrystalizowany z mieszaniny metanolu z acetonem topnieje w temperaturze powyzej 276°C.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie V, przez reakcje chlorowcoalkanonu z odpowiednio podstawiona pochodna 4-/10,11 -dwuwodoro-5-dwubenzo[a, d]cykloheptenylideno/-piperydyny lub 4-/5-dwuben- zo[a, d]cykloheptenylideno/-piperydyny, otrzymuje sie nastepujace [4-/10,11 -dwUwodoro-5-dwubenzoJa, djcykloi heptenylideno-piperydynoj-alkanony lub [4V5^wubertto[a,d]cyklohepterrylldeno/-piperydyno]-elkanony: 4-(4V5'dwubenzo[a,d]cykloheptenylideno/-piperydyno]-butanon-2, 4-[4Y3,7-dwuchloro-10l11 -[4-/2-rnetokiy-5-dwubenzo[a, d]cykloheptenylideno/^ipei7dyno]ientanon-3, {4V10,11 -dwuwodoro-2-metylo-5-dwubenzo[a,d]cykloheptenylideno/-piperydyno]- 2-metylopentanon-3, 4-[4-/10,11 -dwuwodoro-5-metoksy-5-dwubenzo[a,d]cykloheptenylideno/tiperydyno]-butanon-2, 4-l4-/3-metylo-5-dwubenzo[a,d]cykloheptenylideno/-piperydyno/-butanon-2, 4{4-/3-fluoro-10,11 -dwuwodoro-5-dwubenzo[a, djcykloheptenytiderK/pipeiydyrK]4utanon-2, 4{4yiO,11^wUwodoro-3-trójfluOrorTOtylo-6«tou^ 4{4V34rójfluorometylo-5/ 4^4V3-fluoro^ 4-[472-ehloro-10,11 *dwuwodoro-5-dwubenzo[a, d]cyklopentenylideno/«piperydyno]-butanon-2, 4{4-/10,11 4-f4-/3-chloro-5-dwubenzo[a, d]cykloheptenylideno/-piperydyno]-butanon-2 i 4{4V3-metylotio-5 Przyklad VI1. 6-[4-/10,11 non-2.Do roztworu 10 g 4-[10J1-dwuwcdoro-5 roformu dodaje sie 9,2g weglanu sodowego, wkrapla wciagu 20 minut roztwór 7,2g 5«bromopentanonu-2 w50 ml chloroformu i nastepnie utrzymuje wstanie wrzenia pod chlodnica zwrotna wciagu 17 godzin. Po ochlodzeniu odsacza sie osad, przesacz wytrzasa dwukrotnie z woda, suszy nad siarczanem magnezowym (odparowuje. Pozostalosc przesacza sie przez kolumne z170g zelu krzemionkowego, eluuje chloroformem zawierajacym 1% metanolu, wyeluowana frakcje rozpuszcza sie w acetonie i zakwasza eterowym roztworem chlorowodoru. Po dodaniu wiekszej ilosci eteru krystalizuje chlorowodorek zwiazku podanego w tytule. Produkt topnieje w temperaturze 235-238°C.Przyklad VIII.5-[4V5-dwubenzo[a,d]cykloheptenylideno/-piperydyno]-pentanon-2.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie VII przez reakcje 475-dwu-TV* 6 90 057 benzofa, d]cykloheptenylideno/-piperydyny z 5-bromopentanonem-2. Chlorowodorek zwiazku tytulowego prze- krystalizowany z izopropanolu topnieje w temperaturze 206-207°C.Przyklad IX. 4'[4-/6J1 Do roztworu 13,8 g 4-/6,11-dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11-ylideno/-piperydyny w 50 ml etanolu wkrapla sie wciagu 5 minut roztwór 5,3g ketonu metylowinylowego w 10 ml etanolu i mieszanine utrzymuje wstanie wrzenia pod chlodnica zwrotna wciagu 2 godzin, po czym odparowuje sie calkowicie pod zmniejszo¬ nym cisnieniem. Oleista pozostalosc chromatografuje sie na 250 g zelu krzemionkowego za pomoca mieszaniny chloroformu z etanolem 95 : 5. Otrzymany czysty zwiazek tytulowy przeprowadza sie w wodorofumaran, który topnieje w temperaturze 173-175°C.Produkt wyjsciowy wytwarza sie w sposób nastepujacy: a) Do roztworu 64 g 4-/6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11 -ylideno/-1 -metylopiperydyny w 600 ml benzenu wkrapla sie roztwór 96 g estru etylowego kwasu chloromrówkowego w 100 ml benzenu i mieszanine ogrzewa na lazni olejowej o temperaturze 100°C wciagu 4 godzin, po czym chlodzi, przesacza przez ziemie okrzemkowa, przesacz wytrzasa z 2n kwasem solnym i nastepnie z woda, suszy nad siarczanem magnezowym i odparowuje calkowicie pod zmniejszonym cisnieniem. Otrzymany uretan rozczepia sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie IVa, otrzymujac surowa 4-/6,11-dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11-ylideno/-pipe- rydyne w postaci oleju o barwie zóltobrazowej.Przyklad X. 5-[4-/6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11 -ylideno/-piperydyno]-pentanon-2.Do mieszaniny 13,8 g 4-/6,11-dwuwodorodwubenzo[b e]oksepin-11-ylideno/-piperydyny i 12,7 g weglanu sodowego w200 ml chloroformu wkrapla sie wciagu 10 minut roztwór 10g 5-bromopentanonu-2 w40ml chloroformu i ogrzewa mieszanine pod chlodnica zwrotna wciagu 18 godzin. Po ochlodzeniu przesacza sie, przesacz plucze woda, suszy nad siarczanem magnezu i oddestylowuje calkowicie rozpuszczalnik. Oleista pozostalosc chromatografuje sie na 250 g zelu krzemionkowego, eluujac mieszanina chloroformu z etanolem 95 : 5, po czym oczyszczony zwiazek tytulowy przeprowadza sie w wodorofumaran. Produkt ma temperature topnienia 228-230°C.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie X, przez reakcje chlorowcoalkanonu z odpowiednio podstawiona pochodna 4-/6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11 -ylideno/-piperydyny, mozna takze wytwa¬ rzac nastepujace pochodne [4-/6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11 -ylideno/-piperydynQ]- alkanonów: 4{4-/6,11 -dwuwodoro-2-trójfluorometylodwubenzofb, e]oksepin-11 -ylideno/-piperydyno]-3- metylobutanon-2, 6-[4-/2-fluoro-6,11-dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11 -ylideno/-piperydyno]-heksanon-3, -[4-/2,9-dwuchloro-6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11 -yNdeno/piperydyno]~2-mety!opentanon-3, -[4-/6,11 -dwuwodoro-2,7-dwumetoksydwubenzo[b, e]oksepin-11 -ylideno/-piperydyno]-2,2- dwumetylopentanon-3, -[4-/6,11 -dwuwodoro-2-metoksydwubenzo[b, e]oksepln-11 -ylideno/-piperydyno]-pentanon-2, *[4-/2-chloro-6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]oksepin-11 -ylideno/-plperydyno]-pentanon-2, 4{4-/6,11 -dwuwodoro-4-metylodwubenzo[b, e]oksepln-11 -ylkleno/-piperydyno]-butanon-2, -[4-/6,11 -dwuwodoro-2-metylodwubenzo[b, e]oksepin-11 -ylideno/-piperydyno]-pentanon-2 i 4-[4-/6,11 Przyklad XI. 4-[4-/6J1utanon-2.Do roztworu 7 fi g 4-/6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]tiepln-11 -ylideno/-piperydyny, temperatura topnie¬ nia fumeranu 245-247°, otrzymanej w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie IXa z 4-/6,11 -dwuwodo- rodwubenzo[b, e]tiepin-11-ylideno/-1 -metylopiperydyny, w25 ml etanolu wkrapla sie wciagu 2 minut roztwór 2,8g ketonu metylowinylowego w5 ml etanolu. Mieszanine utrzymuje sie wstanie wrzenia pod chlodnica zwrotna wciagu 1 godziny, po czym odparowuje calkowicie pod zmniejszonym cisnieniem. Oleista pozostalosc stanowi zwiazek tytulowy. Produkt ten przeprowadza sie w wodorofumaran, który po przekrystalizowaniu z etanolu topnieje z objawami rozkladu w temperaturze 180—182A" Przyklad XII.5-[4-/6,11-dwuwodorodwubenzo[b,e]tiepin-11-ylideno/-piperydyno]-pentanon-2.Do mieszaniny 14,7 g 4-/6,11-dwuwodorodwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyny i 12,7 g weglanu sodowego w200 ml chloroformu wkrapla sie wciagu 10 minut roztwór 10*) 5-bromopentanonu-2sw40ml chloroformu i mieszanine utrzymuje wstanie wrzenia pod chlodnica zwrotna wciagu 18 godzin, po czym chlodzi, przesacza, przesacz plucze woda, suszy nad siarczanem magnezu i oddestylowuje calkowicie rozpusz¬ czalnik. Oleista pozostalosc chromatografuje sie na 200 g zelu krzemionkowego, eluujac mieszanina chloroformu z etanolem 9:1. Otrzymany czysty zwiazek tytulowy przeprowadza sie w wodorofumaran, który przekrystalizo- wany z etanolu topnieje w temperaturze 215-218°C.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XII przez reakcje chlorowcoalkanonu z odpowiednio90 057 7 podstawiona 4-/6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyny, mozna tez otrzymac nastepujace pochodne [4-/6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyno]- alkanonów: 4-[4-/6,11 -dwuwodoro-2-trójfiuorometylodwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyno]-3- metylobutanon-2, 6-[4-/2-fluoro-6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]tjepin-11 -ylideno/-piperydyno]-heksanon-3, -[4-/2,9-dwuchloro-6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyno]-2-metylopentanon-3, -[4-/6,11 -dwuwodoro-2,7-dwumetoksydwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyno]-2,2- dwumetylopentanon-3, -[4-/6,11 -[4-/2-ch loro-6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyno]-pentanon-2, 4-[4-/3-chloro-6,11 -dwuwodorodwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyno]-butanon-2, -[4-/6,11 -dwuwodoro-2-metylodwubenzofb, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyno]-pentanon-2 i 4-[4-/6,11 -dwuwodoro-2-metylotiodwubenzo[b, e]tiepin-11 -ylideno/-piperydyno/-butanon-2.Przyklad XIII. 4-[4-/9r10-dwuwodoro-4H-benzo[4f 5]cyklohepta[1, 2-b]tiofen-4jylJdeno/-plperydy- no]-butanon-2.Do roztworu 15,0 g 9,10-dwuwodoro4-/4-piperydylideno/-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1, 2-b]tiofenu w 60 ml dioksanu i 0,3 ml wodorotlenku benzylotrójmetyloamoniowego wkrapla sie w ciagu 10 minut roztwór ,8 g ketonu metylowinylowego w 15 ml dioksanu i miesza wciagu 1 godziny w temperaturze pokojowej, po czym pozostawia na noc, nastepnie odbarwia weglem aktywowanym i odparowuje do sucha, otrzymujac jako oleista pozostalosc zwiazek podany w tytule. Produkt ten przeprowadza sie w bromowodorek, który po przekrystalizowaniu z etanolu topnieje w temperaturze 234—235°C.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XIII, przez reakcje ketonu alkilowinylowego z odpo¬ wiednio podstawiona pochodna 9J0 lub 4-/4-piperydylidenoMH-benzo[4, 5]cyklohepta [1, 2-b]tiofenu, otrzymuje sie równiez nizej podane pochod¬ ne [4-/9,10-dwuwodoro-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1, 2-b]tiofen4-ylideno/-piperydyno[- alkanonu lub [4-/4H- . benzo[4,5]cyklohepta[1,2-b]tJofen4-ylideno]-piperydyno]-alkanonu: 4-[4-/6-fluoro-9,10-dwuwodoro-4H-benzo[4,5]cyklohepta[1, 2-b]tiofen4-ylideno/-piperydyno]- 3-metylobutanon-2, -[4-/9,10«Jwuwodoro-7-metylotio4H-benzo[4,5]cyklohepta[1,2-b]tiofen-4-ylideno/- piperydyno]-pentanon-3, -[4-/7-fluoro-4H-benzo[4,5]cyklohepta[1,2-b]tiofen-4-ylideno/-piperydyno/-2-metylopentanon-3, -[4-/9,10-dwuwodoro-6-metylo4H-benzo[4,5]cyklohepta[1,2-b]tiofen-4-ylideno/- plperydyno]-2,3-dwumetylopentanon-3, 4-[4-/2-chloro-4H-benzo[4,5]cyklohepta[1,2-b]tiofen4jylideno/-piperydyno]Ht»utanon-2, 4-[4-/9,10-dwuwodoro-2-metylo-4H-benzo[4,5]cyklohepta[1,2-b]tiofen-4-ylideno/-plperydyno]- butanon-2, 4-[4-/6-metoksy-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1,2-b]tiofen4-ylideno/-piperydyno]-butanon-2 i 4-[4-/2,6 Przyklad XIV. 4-/4-/4H-benzo/4,5/cyklohepta/1 ^-b/tiofen-4-cylideno/-piperydyno/-butanon-2.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie Xlll,z 7£g 4-/4-piperydyli- deno/-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1, 2-b]tiofenu i 0,15 g wodorotlenku benzylotrójmetyloamoniowego w 30 ml dioksanu i 2,9 g ketonu metylowinylowego w 10 ml dioksanu. Bromowodorek tego zwiazku przekrystalizowany z mieszaniny etanolu z eterem topnieje w temperaturze 133-136°C.Przyklad XV. 5-[4-/9,10-dwuwodoro-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1, 2-b]tiofen-4-ylideno/-piperydyno/ ]-pentanon-2.Do mieszaniny 18,0 g bromowodorku 9,10<)wuwodoro4-/4-piperydylideno/-4H-benzo[4,5]cyklohepta[1 ,- 2«b] tiofenu i 12,0g weglanu sodowego w 200 ml chloroformu wkrapla sie wciagu 10 minut roztwór 10,0 g -bromopentanonu-2 w 100 ml chloroformu i utrzymuje mieszanine w stanie wrzenia pod chlodnica zwrotna wciagu 7 godzin, po czym dodaje sie jeszcze 5g weglanu sodowego i ogrzewa dalej do wrzenia wciagu 16 godzin. Nastepnie rozciencza sie 100 ml dwumetyloformamidu, przesacza na goraco, a przesacz plucze woda.Roztwór organiczny suszy sie nad siarczanem sodowym i odparowuje rozpuszczalnik, otrzymujac jako oleista pozostalosc zwiazek wymieniony w tytule. Zwiazek ten przeprowadza sie w bromowodorek, który przekrystali¬ zowany z etanolu topnieje w temperaturze 218-220°C.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XV, przez reakcje ehlorowooalkanonu z odpowiednio podstawiona pochodna 9,10 4V4-piperydylideno/-4H-benzo[4, 5}cyklohepta[1, 2-b]tiofenu, mozna tez wytwarzac nizej podane pochodne8 90 057 |4-/9,10-dwuwodoro-4H-benzo|4,5|cyklohepta(1,2-b]tiofen4-ylideno/-piperydyno]-alkanolu lub (4-/4H-benzol4, 5]cyklohepta|1,2-b|tiofen 4-ylideno/-piperydyno]-alkanonu: 4-|4-/6-fluoro-9,10-dwuwodoro-4H-benzo[4,5]cyklohepta[1,2-t]tiofen4-ylideno/- piperydyno|-3-metylobutanon-2, ^479,10 piperydyno]-pentanon-3, -[4-/7-fluoro-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1,2-b]tiofen4-ylideno/-piperydyno]- 2-metylopentanon-3, -f4-/9,10 piperydyno]-2,2-dwumetylopeTitanon-3, 4-(4-/2-chloro-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1, 2-b]tiofen4-ylideno/-piperydyno]-butanon-2, 4-[4-/9,10-dwuwodoro-2-metylo-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1,2-b]-tiofen4ylideno/- piperydynoj-butanon-2, 4{4-/6-metoksy-4H-benzo[4,6]cyklohepta[1,2-b]tlofan-4-yHd0no/«plparydyno]i)Utanon-2# 4^472,8 8i4V2-chloro-6-mttokiy-4H-binzo[4, B]oyklohtpta[1,2*]tlofen-4-ylld«no/-plp#rydyno]- heksanon-2, -[4-/2-metylo-4H-benzo[4,5]cyklohepta[1,2-b]tiofen-4-ylideno/-piperydyno]-pentanon-2 I -{4V2-chloro-9,10-dwuwodoro4H-benzo[4,5]cyklohepta[1,2-b]tiofen-4jylideno/- piperydyno]-pentanon-2.Przyklad XVI. 5-[4-/4H-benzo[4, 5]cykloheptaf 1,2-b]tiofen-4-ylideno/- piperydyno}-pentanon-2.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XV z 7,5 g 4-/4-piperydyllde- no/-4H-benzo[4, 5]cyklohepta[1, 2-b]tiofenu, 7,1 g weglanu sodowego i5,3g 5-bromopentanonu-2 w300,ml chloroformu. Produkt przeprowadzony w bromowodorek i przekrystalizowany z mieszaniny metanolu z etano¬ lem topnieje w temperaturze 248—251°C.Przyklad XVII. 4-[4-/tieno[2,3-b] [1]benzotiopiran4-ylkJerio/-piperydyno]-butanon-2.Do roztworu 11,8g 4V4-piperydylideno/-tieno[2, 3-b] [1] benzotiopiranu w 70 ml dioksanu dodaje sie najpierw 0,3 ml wodorotlenku benzylotrójmetyloamoniowego i nastepnie wciagu 15 minut wkrapla roztwór ,1 g ketonu metylowinylowego w 20 ml dioksanu. Mieszanine miesza sie wciagu 30 minut w temperaturze pokojowej i w ciagu 6,5 godziny w temperaturze 55°C, po czym chlodzi, przesacza przez pomocniczy srodek do filtrowania Hyflo i przesacz odparowuje do sucha. Oleista pozostalosc chromatografuje sie na 300 g zelu krzemionkowego eluujac 1% roztworem metanolu w chlorku metylenu i otrzymany zwiazek tytulowy przepro¬ wadza w wodorofumaran, który przekrystalizowany z mieszaniny metanolu z eterem topnieje w temperaturze 144-146°C, a zaczyna spiekac sie od temperatury 136°C.Stosowany w tym przykladzie produkt wyjsciowy mozna otrzymac w nizej podany sposób. a) Do roztworu 25,4 g estru etylowego kwasu chloromrówkowego w 150 ml absolutnego benzenu wkrapla sie w temperaturze 50-60°C roztwór 21J5 g 4-/1-metylo-4-piperydylideno/-tieno[2, 3-b] [1]benzotiopiranu w 150 ml absolutnego benzenu i mieszanine ogrzewa nastepnie w ciagu 3,5 godziny do wrzenia, po czym chlodzi do temperatury pokojowej, przemywa 1n kwasem solnym i woda, suszy nad siarczanem magnezowym i odparo¬ wuje do sucha. Otrzymany surowy 4-/1-karboetoksy-4-piperydylideno/jtieno[2,3-b] [1]benzotiopiran przerabia sie dalej bez oczyszczania. b) Mieszanine 19,0 g otrzymanego wyzej produktu, 7,6g wodorotlenku potasowego i 120 ml n-butanolu mieszajac utrzymuje sie wstanie wrzenia wciagu 5,5 godzin, po czym odparowuje rozpuszczalnik, rozciencza woda i benzenem, oddziela faze. organiczna, przemywa ja woda do odczynu obojetnego i ekstrahuje 2n kwasem winowym. Kwasne wyciagi plucze sie eterem, alkalizuje stezonym roztworem wodorotlenku sodowego i ekstrahuje zasadowy produkt chlorkiem metylenu. Wyciag plucze sie woda, suszy nad siarczanem sodowym i odparowuje rozpuszczalnik, otrzymujac 4-/4-piperydylideno/-tieno[2, 3-b] [1]benzotiopiran w postaci gestego oleju. Wodorofumaran tego zwiazku przekrystalizowany z metanolu topnieje w temperaturze 220-222°C.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVII, przez reakcje ketonu alkilowinylowego z odpo¬ wiednio podstawiona pochodna 4-/4-piperydylk)eno/-tieno[2, 3-b] [1]benzotiopiranu, mozna takze otrzymac nastepujace pochodne |4-/tieno[2,3-b] [1]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-alkanonów: 4[4-tieno[2,3-b] [1 ]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-3-metylobutanon-2, 544-/7-trójfluorometylotieno[2,3-b] [1 Jbenzotiopiran-4-yIideno/-piperydyno]-pentanon-3 i -|4-/7-chlorotieno[2,3-b] [1 ]benzotiopiran-4-yiideno/-piperydyno]-2^-dwumetylopentanon^3.Przyklad XVIII. 5-[4-/tieno[2,3-b]/1 ]benzotiopiran4-ylkJeno/-piperydyno]-pentanon-2.Do mieszaniny 9,0 g 4-/4-piperydylideno/-tieno[2, 3] [1]benzotiopiranu i 8/4 g kalcynowanego weglanu90 057 9 sodowego w 90 ml chloroformu wkrapla sie wciagu 10 minut roztwór 6,3 g 5-bromopentanonu-2: w 60 ml chloroformu i mieszanine ogrzewa, mieszajac, wstanie wrzenia wciagu 16 godzin, po czym chlodzi do temperatury pokojowej, odsacza substancje nieorganiczne i przesacz odparowuje do sucha. Pozostalosc chroma- tografuje sie na obojetnym tlenku glinowym, eluujac 1% roztworem metanolu w chlorku metylenu. Otrzymany zwiazek tytulowy przeprowadza sie w srodowisku metanolu w wodorofurmaran, który po przekrystalizowaniu z mieszaniny metanolu z eterem topnieje w temperaturze 149—151°C.W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII, przez reakcje chlorowcoalkanonu z odpowiednio podstawiona pochodna 4-/4-piperydylideno/-tieno[2,3-b] [1]benzotiopiranu, mozna wytwarzac nastepujace pochodne [4-/tieno-[2,3-b] [1 ]benzotiopirano-4-ylideno/-piperydyno]- alkanonów: 4-[4-tieno[2,3-b] [1]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-3-metylobutanon-2, -[4-/7-trójfluorometylotieno[2,3-b] [1]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-pentanon-3, -[4-/7-chlorotieno[2,3-b] [1]benzotiopiran*4-ylideno/-piperydyno]-2,2 6-[4-/7-chlorotieno[2,3-b] [1]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-heksanon-2, -[4-/6-fluorotieno[2,3-b] [1 ]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-pentanon-2, -[4-/7-metoksytieno[2,3-b] [1]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-pentanon-2, -[4-/7-metylotiotieno[2,3-b] [1]benzotiopiran4-ylideno/-piperydyno]-pentanon-2 i 6-[4-/tieno[2,3-b] [1]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-2-metylopentanon-3.Przyklad XIX. 5-[4-/7-chlorotieno[2,3-b] [1]benzotiopiran-4-ylideno/-piperydyno]-pentanon-2.Zwiazek ten wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVIII z8£g 7-chloro4-/4- piperydylideno/-tieno[2,3-b] [1]benzotiopiranu, 7,1 g kalcynowanego weglanu sodowego i 5,3 g 5-bromopenta- nonu-2 w 140 ml chloroformu. Po oczyszczeniu na drodze chromatograficznej przeprowadza sie go w bromowo- dorek, który przekrystalizowany z acetonu topnieje w temperaturze 180-181°C Stosowany w tym przykladzie produkt wyjsciowy wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XVII a) b), mianowicie: a) z 54,0 g 7-chloro-4-/1-metylo-4-piperydylideno/-tieno[2,3-b] [1]benzotiopiranu i 55,0 g estru etylowego kwasu ehloromrówkowego w 800 ml benzenu wytwarza sie 4-/1 -karboetoksy-4-piperydylideno/-7-chlorotieno- [2,3-b] [1]benzotiopiran w postaci oleistego produktu surowego, który bez oczyszczenia przerabia sie dalej. b) z 33,5 g tego produktu i 12,1 g wodorotlenku potasowego w 200 ml n^utanolu wytwarza sie 7-chloro-4- V4-piperydylideno/-tieno[2,3-b] [1]benzotiopiran, którego chlorowodorek przekrystalizowany z mieszaniny me¬ tanolu z eterem topnieje z objawami rozkladu w temperaturze powyzej 300°C. v -A.WZdR 6 Y. ^S. JK.WZdR 6a R, WZdR 6b Cl-COO Alkil WZdR 7 "R5 WZdR 8 Prac. Poligraf. UP PRL naklad 120 + 18 Cena 10 zl PL