PL212114B1 - Urządzenie zasłaniające do zasłaniania otworu w budynku oraz jego zastosowanie - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie zasłaniające do zasłaniania otworu w budynku oraz jego zastosowanie.

Urządzenia zasłaniające, między innymi do zasłaniania przed światłem, ciepłem, hałasem itp. czynnikami pochodzącymi z otworów w budynkach, okien, oszklonych drzwi lub podobnych, istnieją w postaciach takich jak obsługiwane ręcznie oraz w układach, które np. są napędzane elektrycznie za pomocą np. silnika elektrycznego. Pierwsze spośród wymienionych istnieją w wersjach, które można natychmiast zamontować w otworach budynków, oknach, drzwiach itd., włączając także montaż przez osoby niefachowe. Taki układ ręczny jest znany np. z międzynarodowej publikacji patentowej WO 98/32944, która ujawnia układ z równoległym prowadzeniem dolnego pręta, gdzie w oknie są zamontowane dwie linki prowadzące w taki sposób, że te linki prowadzące krzyżują się poprzez dolny pręt.

Ostatnie spośród wymienionych układów, tzn. układy z napędem silnikowym, są w większości bardziej skomplikowane i ich montaż wymaga usług fachowca.

Jest to znane np. z międzynarodowej publikacji patentowej WO 00/05478, gdzie silnik elektryczny i akumulator są wbudowane w dolny pręt urządzenia zasłaniającego, którym można sterować za pomocą zdalnego sterowania. Urządzenie zasłaniające jest prowadzone w ruchu równoległym za pomocą dwóch linek albo drutów, które są poprowadzone od góry do dołu okna w taki sposób, że są one poprowadzone przez dolny pręt, gdzie krzyżują się ze sobą i gdzie za pomocą rolek napędowych lub podobnych silnik elektryczny może ciągnąć dolny pręt w górę i w dół za pomocą linek. Dzięki temu układowi linek uzyskuje się to, że ruch dolnego pręta odbywa się w sposób równoległy.

Jeżeli napęd elektryczny jest wbudowany w dolny pręt, który przemieszcza się w górę i w dół, pomijając praktyczne dostarczanie energii, może to wiązać się z zasilaniem akumulatorowym, które jest umieszczone w dolnym pręcie; jednak pod uwagę można także brać inne źródła zasilania energią napędu elektrycznego, jak np. za pomocą styków ślizgowych lub podobnych środków. W każdych okolicznościach, takie wbudowanie napędu elektrycznego w dolny pręt komplikuje konstrukcję dolnego pręta itp., jak również powoduje zwiększenie ciężaru dolnego pręta wskutek wbudowania weń różnych elementów.

W przypadku takich urządzeń zasłaniających i układów napędowych w ogóle, które mogą być napędzane pewnymi postaciami układów automatycznych, np. za pomocą napędu elektrycznego albo innych środków, a którymi można ewentualnie sterować za pomocą zdalnego sterowania, często problematyczna będzie możliwość operowania nimi w sposób czysto ręczny, w razie gdyby było to pożądane. Może więc zdarzyć się, że np. w przypadku konieczności popchnięcia rolety do góry, konieczne będzie równoczesne wprawianie w ruch mechanizmu napędowego, którym normalnie napędzana jest roleta, np. silnika elektrycznego, mechanizmu przekładniowego itp., co w praktyce może być trudne, niewygodne, a w niektórych przypadkach niemożliwe.

Ponadto mogą zaistnieć przypadki, w których takie mechanizmy napędowe są skonstruowane, jako mechanizmy samoblokujące, np. aby zapobiec zjeżdżaniu w dół mechanizmu napędowego rolety pod wpływem siły ciężkości bądź do góry pod działaniem siły sprężyny, w wyniku czego roleta zwija się do góry, kiedy pozwala na to układ napędowy. W tych przypadkach nie będzie możliwe popychanie napędu regulacyjnego w czysto ręczny sposób.

W wymienionej wyżej międzynarodowej publikacji patentowej WO 00/05478 ujawniono więc postać, w której zastosowano mechanizm samoblokujący w połączeniu z układem napędowym, publikacja ta ujawnia także, iż możliwe jest ręczne operowanie poprzez rozłączenie sprzęgła. Tym niemniej jednak, z wielu powodów taki mechanizm rozłączający może być niecelowy, ponieważ komplikuje on konstrukcję i czyni ją droższą, a także może komplikować działanie.

Dalszy przykład napędzanego elektrycznie urządzenia ujawniono w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki US 5170108. Publikacja ta dotyczy urządzenia zasłaniającego z pojedynczym silnikiem elektrycznym, który za pośrednictwem linki napędowej bez końca i pewnej liczby bloczków lub podobnych może ciągnąć dolny pręt do góry albo w dół w obrębie okna. Linka napędowa jest trwale połączona z dolnym prętem i w tym układzie nie ma bezpośredniej możliwości dokonania ręcznej regulacji położenia dolnego pręta.

Celem wynalazku jest więc dostarczenie urządzenia zasłaniającego, które można uruchamiać za pomocą układu napędowego i które pokonuje wymienione wyżej wady.

Pożądana jest także możliwość dostarczenia urządzenia zasłaniającego, w przypadku którego istnieje natychmiastowa możliwość przeprowadzenia ręcznej regulacji położenia, np. w przypadkach,

PL 212 114 B1 w których zdalne sterowanie nie znajduje się bezpośrednio pod ręką bądź też gdy źródło energii, np. zasilanie akumulatorowe, nie może dostarczyć prądu do działania.

Kolejnym celem wynalazku jest dostarczenie takiego urządzenia zasłaniającego, którym można operować ręcznie, bez konieczności uaktywniania specjalnego sprzęgła lub podobnych, a tym samym celem wynalazku jest także dostarczenie takiego urządzenia zasłaniającego, które nie wymaga wyposażenia w tak skomplikowany, wymagający rozłączania układ sprzęgający, który czyni urządzenie droższym.

Celem wynalazku jest ponadto dostarczenie takiego urządzenia zasłaniającego, w którym można także zapewnić bezbłędne rozsprzęglanie urządzenia w położeniach końcowych, tzn. w położeniu górnym i dolnym.

Te oraz inne cele wynalazku osiąga się w sposób opisany bardziej szczegółowo w dalszym ciągu.

Zgodne z wynalazkiem urządzenie zasłaniające do zasłaniania otworu w budynku, okna, drzwi lub podobnych, przy czym to urządzenie zasłaniające ma element zasłaniający, który w położeniu nieaktywnym jest zwinięty, złożony, zebrany razem itp. w pierwszym położeniu i który na swym wolnym końcu jest połączony z ruchomą częścią, taką jak dolny pręt, przemieszczalną względem tego pierwszego położenia za pomocą co najmniej jednej linki napędowej bez końca lub podobnych, napędzaną za pomocą co najmniej jednego silnika napędowego, charakteryzuje się tym, że ruchoma część jest połączona mechanicznie z linką napędową za pomocą elementów wytwarzających tarcie.

We względnie prosty sposób i względnie prostymi środkami uzyskuje się możliwość pracy urządzenia zasłaniającego dzięki wbudowanym środkom napędowym, np. dzięki silnikowi elektrycznemu, równocześnie zapewniając możliwość dokonywania regulacji ręcznej. W przypadku normalnie występującego działania z napędem silnikowym, ruchoma część, tj. np. dolny pręt, będzie przemieszczana względem otworu w budynku za pomocą linki napędowej w taki sposób, że siła ciągnąca będzie przekazywana na dolny pręt za pośrednictwem tych środków wytwarzających tarcie. W przypadku działania ręcznego, dolny pręt można przemieszczać popychając go lub pociągając w otworze budynku w taki sposób, że linka napędowa będzie ślizgać się np. poprzez, ponad, przez lub za tymi środkami wytwarzającymi tarcie .

Te środki wytwarzające tarcie mogą być skonfigurowane na wiele sposobów, tak jak to będzie opisane w dalszym ciągu. Zwykle środki te będą skonfigurowane w taki sposób, że w przypadku normalnego działania można przekazywać siłę, która jest wystarczająco duża, aby móc przemieszczać ten ruchomy element, jednak w taki sposób, że wytwarzane tarcie statyczne nie będzie większe niż możliwe do pokonania, jeżeli jest pożądane działanie ręczne, tak jak to objaśniono wyżej. Te środki wytwarzające tarcie będą więc wyróżniać się wywieranym tarciem, które będzie zawierać się pomiędzy minimalną wartością wymaganą dla konkretnego układu oraz ustaloną wartością maksymalną dla konkretnego układu. Jest jednak oczywiste, iż istnieć będą tolerancje związane z obydwiema wartościami.

Należy rozumieć, że w tym kontekście określenie „linka napędowa” należy przyjmować jako oznaczające dowolną postać środka napędowego, który może przekazywać siłę ciągnącą w kierunku podłużnym i który jest wystarczająco giętki w kierunku poprzecznym, aby móc przejść po rolce napędowej, bloczkach, kółkach, sworzniach itp. W związku z wynalazkiem można więc zastosować np. paski napędowe, druty, sznurki, łańcuchy albo środki łańcuchowe itp.

W dogodnej postaci, te elementy wytwarzające tarcie może stanowić co najmniej jeden brzeg, po którym jest poprowadzona ta co najmniej jedna linka napędowa. We względnie prosty sposób uzyskuje się więc odpowiednie tarcie pomiędzy linką napędową, która w trakcie normalnego użytkowania ciągnie dolny pręt do góry albo w dół tak, że tarcie to jest wystarczająco duże, aby zapewnić ruch dolnego pręta pod wpływem tego działania. Równocześnie można zapewnić, że tarcie nie jest większe niż w przypadku ręcznej obsługi, np. popychania albo ciągnięcia dolnego pręta, linka napędowa będzie mogła ślizgać się po tym brzegu tak, że użytkownik będzie mógł obsłużyć urządzenie ręcznie, jeżeli jest to pożądane albo konieczne. Odpowiednie tarcie można także wprowadzić poprzez umieszczenie linki napędowej w taki sposób, że pomiędzy wejściowym odcinkiem linki napędowej w kierunku obszaru brzegu i zejściowym odcinkiem linki napędowej z obszaru brzegu powstaje pewien kąt. Oczywiste jest, iż kąt ten można dostosować do konkretnej konstrukcji.

Korzystnie, urządzenie zasłaniające można skonfigurować w taki sposób, że te elementy wytwarzające tarcie mogą stanowić co najmniej dwa brzegi, po których jest poprowadzona ta co najmniej jedna linka napędowa.

PL 212 114 B1

W prosty sposób uzyskuje się więc to, że konieczne tarcie pomiędzy linką napędową i ruchomą częścią, np. dolnym prętem, można odpowiednio rozdzielić pomiędzy szeregiem elementów tak, że uzyskuje się większy stopień swobody w indywidualnym doborze wymiarów poszczególnych elementów wytwarzających tarcie i dolnego pręta jako całości.

W dalszej dogodnej postaci, ten co najmniej jeden brzeg lub te co najmniej dwa brzegi mogą być zaokrąglone w celu uzyskania odcinka stykowego o określonej długości.

W dogodny sposób, konieczną i wystarczającą siłę tarcia można więc wytworzyć poprzez odpowiednią konfigurację brzegu tak, że we wzajemnym oddziaływaniu przejścia linki napędowej i włączając kąt, pod którym biegnie linka podczas przejścia przez brzeg, można uzyskać odpowiednią długość, na której linka i materiał brzegu są dociskane do siebie i mogą na siebie oddziaływać w celu uzyskania koniecznego tarcia.

Korzystnie, te elementy wytwarzające tarcie mogą stanowić środki prowadzące w postaci rowków lub podobnych.

W ten sposób uzyskuje się dalszy dogodny sposób, w jaki można wytworzyć konieczne tarcie, który można zrealizować w połączeniu z innymi postaciami środków wytwarzających tarcie albo zamiast nich. Pozwalając na przejście linki napędowej przez rowek lub podobne, oddziaływanie wystąpi na większej części obwodu linki napędowej - albo na większej części obwodu odnośnego środka napędowego - tak, że w tej postaci tarcie pomiędzy linką napędową i dolnym prętem jest zwiększone.

Korzystnie, te elementy wytwarzające tarcie stanowią środki zaciskowe, które korzystnie są sprężynowe i/lub regulowane.

W tej postaci, w której można bezpośrednio wykorzystać pewną postać zacisku wokół linki napędowej albo odpowiadającego jej środka napędowego, można uzyskać większe tarcie za pomocą względnie prostych środków. Jeżeli stosuje się regulowany zacisk, ewentualnie za pomocą siły sprężyny lub podobnych, można także osiągnąć to, że stopień tarcia pomiędzy linką napędową i dolnym prętem można regulować do odpowiedniej wartości, np. w zależności od typu linki, charakterystyki jej powierzchni itp.

W szczególnie dogodnej postaci, urządzenie może zawierać dwie linki napędowe, z których każda jest prowadzona po swym zamkniętym torze za pomocą bloczków lub podobnych środków, przy czym dla każdej linki napędowej, w ruchomej części, korzystnie w dolnym pręcie, albo na nim, albo przy nim, są zamontowane elementy wytwarzające tarcie, przy czym dwie linki napędowe krzyżują się ze sobą w ruchomej części, korzystnie w dolnym pręcie, albo przy nim, albo w jego pobliżu.

W ten sposób wynalazek można zastosować w połączeniu z urządzeniem zawierającym równoległe prowadzenie typu, który stanowią dwie linki napędowe, każda z nich w swym zamkniętym obiegu, przy czym każda z tych dwóch linek napędowych jest napędzana w swoim kierunku. W ten sposób osiągnie się także to, że ruch ruchomej części, np. dolnego pręta, będzie prowadzony w sposób równoległy, także podczas regulacji ręcznej.

W dalszej alternatywnej postaci, ta co najmniej jedna linka napędowa może być prowadzona po zamkniętym torze za pomocą bloczków lub podobnych środków, przy czym dla tej linki napędowej, w każdym końcu, albo na każdym końcu, albo przy każdym końcu ruchomej części, korzystnie dolnego pręta, są zamontowane te elementy wytwarzające tarcie.

W ten sposób uzyskuje się szczególnie prostą postać wynalazku, w której ta co najmniej jedna linka napędowa nie musi przechodzić przez ruchomą część, np. dolny pręt, lecz może przechodzić przez jej końce lub być z nimi połączona, o ile odpowiednie przebiegi tej linki napędowej rozciągają się z każdej strony urządzenia zasłaniającego. W tej jednak postaci, ta co najmniej jedna linka napędowa może także być umieszczona w taki sposób, że krzyżuje się sama ze sobą w związku z przejściem przez dolny pręt, przy czym linka napędowa przechodzi przez dolny pręt albo przy nim od jednego jego końca do drugiego i odwrotnie.

Korzystnie, ten co najmniej jeden silnik napędowy stanowi napęd dla co najmniej jednej linki napędowej, ewentualnie za pośrednictwem mechanizmu przekładniowego i jednej albo większej liczby rolek napędowych lub podobnych, przy czym urządzenie zawiera układ sterujący zatrzymywaniem urządzenia w ustalonych położeniach, takich jak położenie górne i dolne.

W ten sposób uzyskuje się to, że urządzenie może automatycznie zatrzymać się, gdy osiągnie jedno z tych położeń, bez konieczności montowania czujników, końcówek pomiarowych lub podobnych wykrywających osiągnięcie takiego położenia.

PL 212 114 B1

W szczególnie dogodnej postaci, w jednym albo większej liczbie tych ustalonych położeń ruchoma część, korzystnie dolny pręt, sprzęga się ze środkami prowadzącymi, korzystnie z bloczkiem lub podobnymi dla tej co najmniej jednej linki napędowej.

W ten sposób uzyskuje się to, że w połączeniu z wynalazkiem automatyczne zatrzymywanie urządzenia będzie bezpiecznie mogło mieć miejsce, np. na zderzaku krańcowym, także jeżeli zastosuje się w takim zatrzymywaniu urządzenia detekcję prądu silnika albo odpowiednich parametrów. W ten sposób dokładnie taką postać wynalazku zrealizowano tak, że linka napędowa będzie także mogła przemieszczać się przez środki wytwarzające tarcie, np. w wyniku działania ręcznego, a będzie to mogło mieć miejsce także wtedy, kiedy dolny pręt osiągnie dół okna lub podobnych. W tym przypadku zmiana prądu silnika będzie prawdopodobnie zbyt mała, aby umożliwić zainicjowanie automatycznego zatrzymania i w danym przypadku nie ma takiej pewności. Wadę tę eliminuje się w tej postaci wynalazku dzięki temu, że w tym albo tych położeniach nastąpi to, że ruchoma część, np. dolny pręt, zetknie się fizycznie z jednym ze środków, np. z bloczkiem lub podobnymi, przez który biegnie linka napędowa tak, że ten bloczek lub podobne zostanie całkowicie albo częściowo zahamowany. W ten sposób siła hamująca zostanie przekazana lince napędowej tak, że możliwe staje się wykrycie wyraźnej zmiany parametrów roboczych silnika napędowego, np. zmiany prądu silnika, w wyniku czego można zainicjować zatrzymywanie mechanizmu napędowego.

Dogodnie, ruchoma część, korzystnie dolny pręt, ma środki hamujące dla tych środków prowadzących, w wyniku czego uzyskuje się odpowiednie zwiększenie obciążenia silnika i tym samym niezawodne uaktywnienie automatyki zatrzymującej. Te środki mogą stanowić różnego rodzaju środki wspomagające tarcie, środki mechanicznego oddziaływania itd., jak to będzie oczywiste dla specjalisty.

W jeszcze dalszej dogodnej postaci, ruchoma część, korzystnie dolny pręt, ma wgłębienie do przyjęcia tych środków prowadzących, korzystnie bloczka. W ten sposób osiągnie się szereg korzyści przez to, że góra albo dół dolnego pręta będzie mogła bardziej zbliżyć się np. do góry albo dołu otworu w budynku, zanim nastąpi zetknięcie np. z bloczkiem, oraz o tyle, o ile to wybranie będzie mogło być łatwiej ukształtowane w celu uzyskania odpowiedniego efektu hamowania na bloczku.

Konkretną konfigurację postaci styku pomiędzy np. dolnym prętem i bloczkiem można zrealizować na wiele różnych sposobów, tak jak to podano przykładowo w zamieszczonym dalej szczegółowym opisie, przy czym konfiguracje te można podobnie zrealizować przy użyciu różnych materiałów itp.

Zgodne z wynalazkiem wyżej opisane urządzenie znajduje zastosowanie w połączeniu z elementem zasłaniającym światło, ewentualnie zasłoną zaciemniającą i/lub elementem zasłaniającym do zasłaniania przed innymi oddziaływaniami, korzystnie przed przeciągami, owadami i podobnymi.

Ponadto, zgodne z wynalazkiem wyżej opisane urządzenie znajduje zastosowanie w połączeniu z elementem zasłaniającym w postaci rolety, składanej zasłony, żaluzji weneckiej lub układu przesłaniającego.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia okno widziane od wewnątrz, z urządzeniem zasłaniającym według jednej postaci wynalazku; fig. 2 - zmodyfikowaną postać urządzenia zasłaniającego, które przedstawiono na fig. 1; fig. 3 - schematycznie drugą zmodyfikowaną postać urządzenia zasłaniającego według wynalazku; fig. 4 - dalszą postać wynalazku; fig. 5 - dalszą postać wynalazku, w której zastosowano pojedynczą, zamkniętą pętlę napędową; fig. 6 - modyfikację postaci przedstawionej na fig. 5; fig. 7 - fragment końca dolnego pręta w sąsiedztwie dołu ramy okiennej, w innej postaci wynalazku, w postaci powiększonego szczegółu; fig. 8 - szczegół przedstawiony na fig. 7, widziany od strony końca dolnego pręta.

Fig. 1 przedstawia okno 1, widziane od wewnątrz, przy czym okno to jest wyposażone w urządzenie zasłaniające światło, które jest skonfigurowane przy użyciu jednej postaci wynalazku.

W powszechnie znany sposób, okno 1 zawiera ościeżnicę 2, która podtrzymuje skrzydło 3. To skrzydło 3 mieści szybę 4, a jeżeli okno jest typu, który można otwierać, ościeżnica 2 i skrzydło 3 będą mieć także środki do zastosowania w operacji otwierania, takie jak zawiasy i uchwyt.

Na skrzydle albo w nim, u góry okna 1, jest zamontowana górna skrzynka 5, która ze względu na jasność fig. 1 jest pokazana w przewymiarowanej skali. W praktyce górna skrzynka 5 będzie mieć wymiary poprzeczne, które są zasadniczo porównywalne z poprzecznymi wymiarami skrzydła, bądź też są mniejsze.

Dolny pręt 10 albo taśma zaczepowa jest połączona z elementem zasłaniającym 11 w postaci rolety lub podobnych, która rozciąga się pomiędzy dolnym prętem 10 i górną skrzynką 5. Element zasłaniający może być skonfigurowany na wiele różnych sposobów, jak np. w postaci żaluzji plisowanej albo żaluzji weneckiej, jak pokazano na fig. 1, lecz może to być także zasłona, którą można zwijać

PL 212 114 B1 na elemencie sprężynowym (niepokazanym), który może być umieszczony w dolnym pręcie 10 albo w górnej skrzynce 5, jak to jest znane w roletach zwijanych. Oczywiście można użyć innych konfiguracji w połączeniu z wynalazkiem.

Element zasłaniający 11, np. zasłona, może być wykonany z różnych materiałów i może mieć różne właściwości, przy czym wszystko to zależy od konkretnego zastosowania, jak np. zasłaniania światła, chroniącego przed wpadającym światłem słonecznym. Zasłona może więc być typu całkowicie przezroczystego, lecz może działać jak filtr świetlny, a także może to być zasłona o mniejszym lub większym działaniu zasłaniającym, tzn. o dowolnym stopniu przezroczystości, dobranym ewentualnie w odniesieniu do konkretnego widma światła, oraz może to być zasłona służąca do całkowitego zasłonięcia przed wpadającym światłem, np. zasłona zaciemniająca.

Dolny pręt 10 można przemieszczać pomiędzy górnym położeniem w sąsiedztwie górnej skrzynki 5 i dolnym położeniem w sąsiedztwie dołu okna 1, przy czym dolny pręt może korzystnie być pozostawiony w dowolnym położeniu pomiędzy tymi skrajnymi punktami, przy czym dolny pręt jest przemieszczany za pomocą układu napędowego, który będzie opisany bardziej szczegółowo w dalszym ciągu. Należy tym samym rozumieć, że za pomocą elementu zasłaniającego 11 można zasłonić większą lub mniejszą część okna w większym lub mniejszym stopniu.

Układ napędowy obejmuje co najmniej jeden silnik napędowy, tzn. silnik elektryczny, a korzystnie silnik prądu stałego, który bezpośrednio albo za pomocą mechanizmu przekładniowego (niepokazanego) może napędzać pierwszą rolkę napędową 22 i drugą rolkę napędową 23.

Jak pokazano na fig. 1, każda z rolek napędowych 22 i 23 może być połączona bezpośrednio ze swoim silnikiem napędowym 20, np. poprzez zbudowanie rolki napędowej jako jednej całości z silnikiem napędowym 20. Jak to się okaże później, te rolki napędowe 22 i 23 i/lub te silniki napędowe 20 są rozmieszczone w taki sposób, że gdy jedna rolka napędowa jest napędzana z obrotami w lewo (przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara), druga rolka będzie napędzana z obrotami w prawo (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara) i odwrotnie. Jak to będzie wyjaśnione bardziej szczegółowo w dalszym ciągu opisu, w przypadku zastosowania tego układu napędowego nie będzie konieczne stosowanie jakiejkolwiek synchronizacji rolek napędowych, np. poprzez połączenie mechaniczne albo za pomocą układu elektrycznego/elektronicznego, na tyle na ile układ napędowy pokazany na rysunku będzie zapewniać równomierne prowadzenie obydwu linek napędowych. Z innych powodów i/lub w pewnych przypadkach, synchronizacja może jednak być pożądana.

Rolki napędowe 22 i 23 są umieszczone razem z silnikami napędowymi 20 w górnej skrzynce 5, lecz należy rozumieć, że możliwe są inne układy, np. z jednym lub większą liczbą silników napędowych umieszczonych na zewnątrz górnej skrzynki 5. Podobnie należy rozumieć, że różnorodne mechanizmy przekładniowe, elementy prowadzące i napędowe itp., jeżeli takowe byłyby konieczne, mogą być umieszczone w górnej skrzynce albo na zewnątrz niej.

Należy także rozumieć, że układ może obejmować wyłącznie jeden silnik napędowy, np. silnik napędowy, który za pośrednictwem mechanizmu przekładniowego może przekazywać energię napędową każdej rolce napędowej 22 i 23.

Z rolką napędową 22 jest związana pierwsza linka napędowa 26, która jak pokazano, biegnie w zamkniętym obiegu, co jest równoznaczne z linką bez końca. Z rolką napędową 23 jest związana druga linka napędowa 27, która jest podobnie bez końca i tym samym biegnie w zamkniętym obiegu. Należy rozumieć, że termin „linka napędowa” może być zastosowany w odniesieniu do dowolnej postaci czynnika napędowego, który może przenosić siłę ciągnącą w kierunku podłużnym i który jest wystarczająco giętki w kierunku poprzecznym tak, aby móc przejść po rolce napędowej, bloczkach, kółkach itp. Można więc zastosować linki napędowe, paski napędowe, druty, sznurki, łańcuchy albo środki łańcuchowe itp. Należy także rozumieć, że rolki napędowe 22 i 23 będą dostosowane do rzeczywistego typu środków napędowych.

Jak widać na fig. 1, pierwsza linka napędowa 26 biegnie od rolki napędowej 22 do bloczka 30, który jest umieszczony w górnej skrzynce 5 albo na jednym jej końcu, a stamtąd pierwsza linka napędowa biegnie zasadniczo równolegle do ościeżnicy 2, w dół w kierunku dołu okna, gdzie linka napędowa przechodzi po bloczku 31, który jest zamocowany w pokazanym schematycznie wsporniku 32. Stamtąd pierwsza linka napędowa 26 biegnie do góry w kierunku dolnego pręta 10, przy czym rozciąga się ona od jednego końca tego dolnego pręta do drugiego, i stamtąd w górę w kierunku pierwszej rolki napędowej 22. W miejscu przejścia przez dolny pręt 10, pierwsza linka napędowa 26 będzie przechodzić poza co najmniej jednym układem do przekazywania sił tarcia tak, że w normalnych warunkach napędu linka napędowa może ciągnąć dolny pręt w górę i w dół. Jak pokazano, wchodząc

PL 212 114 B1 w jeden koniec dolnego pręta, linkę napędową można poprowadzić po zaokrąglonym brzegu stanowiącym element 36 wytwarzający tarcie lub podobnych, po czym przechodzi ona przez układ 41 do niwelowania odchyłek długości linki i/lub do tłumienia siły ciągnącej linki, a następnie linka napędowa przechodzi ostatecznie po zaokrąglonym brzegu stanowiącym element 37 wytwarzający tarcie lub podobnych na drugim końcu dolnego pręta. Układ 41 do niwelowania odchyłek długości linki i/lub do tłumienia siły ciągnącej linki mogą stanowić, jak pokazano na rysunku, dwa elementy końcowe, wokół których linka napędowa jest owinięta co najmniej jeden raz, przy czym te elementy końcowe są wzajemnie obciążone sprężyną, lecz dla specjalisty będzie oczywiste, iż można zastosować inne konfiguracje.

Druga linka napędowa 27 biec będzie w odpowiadający powyższemu sposób, przy czym od rolki napędowej 23 biegnie do bloczka 33 lub podobnych na drugim końcu górnej skrzynki, skąd biegnie w dół do bloczka 34, który jest umieszczony w dole okna za pomocą wspornika 35. Stamtąd druga linka napędowa 27 biegnie w górę do dolnego pręta 10, gdzie przechodzi po zaokrąglonych brzegach stanowiących elementy 38 i 39 wytwarzające tarcie lub podobnych oraz przez układ 40 do niwelowania odchyłek długości linki i/lub do tłumienia siły ciągnącej linki, zanim dobiegnie do drugiej rolki napędowej 23.

Funkcja tego układu zostanie obecnie wyjaśniona bardziej szczegółowo. Po uruchomieniu układu napędowego, np. za pomocą powszechnie znanych środków operatorskich, urządzeń zdalnego sterowania, urządzeń sterujących itp., silniki napędowe zostaną uruchomione, w wyniku czego rolki napędowe 22 i 23 będą się obracać, powodując ruch linek napędowych 26 i 27 po swych torach. Jeżeli np. element zasłaniający powinien przemieszczać się do góry, rolka napędowa 22 będzie obracać się w lewo (przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara), a rolka napędowa 23 będzie obracać się w prawo (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara).

Pierwsza linka napędowa 26 będzie przemieszczać się w dół po torze pionowym, który pokazano z lewej strony na fig. 1, podczas gdy linka napędowa przechodzi przez obrotowe bloczki 30 i 31. Dolny pręt 10 będzie wskutek tego ciągnięty do góry przez linkę napędową 26 dzięki tarciu, jakie będzie występować pomiędzy linką napędową oraz jednym albo większą liczbą elementów, które linka mija na swej drodze przez i/lub poprzez dolny pręt 10, np. jeden albo oba elementy 36 i 37 wytwarzające tarcie i/lub układu 41.

Druga linka napędowa 27 będzie się przemieszczać w odpowiadający powyższemu sposób, przy czym będzie występować tarcie pomiędzy linka napędową i jednym albo większą liczbą środków, które linka mija na swej drodze przez i/lub poprzez dolny pręt 10, np. jeden albo oba zaokrąglone brzegi stanowiące elementy 38 i 39 wytwarzające tarcie i/lub układu 40, co spowoduje ciągnięcie dolnego pręta do góry przez drugą linkę napędową 27. Jak się okaże, zastosowanie dwóch linek napędowych zapewnia to, że dolny pręt 10 przemieszcza się na zasadzie przemieszczenia równoległego, tzn. nie będzie się przemieszczać ukośnie do góry lub w dół, lecz będzie zachowywać równoległość z górą i dołem okna. Widać ponadto, że ruchy obydwu linek napędowych będą sobie wzajemnie odpowiadać tak, że jak już wspomniano, synchronizacja pomiędzy silnikami napędowymi 20 nie będzie konieczna.

Oczywiste jest, że całkowite tarcie pomiędzy linką napędową i dolnym prętem albo raczej środkami ciernymi dolnego pręta, będzie wystarczająco duże, aby dolny pręt mógł się przemieszczać w każdych normalnych warunkach. Wynalazek zapewnia także, iż to tarcie jest takiego rzędu, że można przeprowadzić ręczną regulację położenia dolnego pręta i razem z nim urządzenia zasłaniającego według wynalazku. Jeżeli pożądane jest ustawienie urządzenia zasłaniającego ręcznie, np. w przypadku awarii zasilania, niezależnie od tego, czy powoduje ją awaria sieci, wyczerpanie akumulatora itp., jeżeli zdalne sterowanie jest aktualnie poza zasięgiem ręki bądź też jeżeli z innego powodu konieczne jest albo bardziej wygodne przeprowadzenie regulacji ręcznej, można to uczynić chwytając za dolny pręt 10 albo uchwyt (niepokazany) na pręcie i prowadząc dolny pręt w górę albo w dół do żądanego położenia. Jest to możliwe, ponieważ całkowite tarcie albo raczej tarcie statyczne pomiędzy linkami napędowymi i dolnym prętem ma taką wartość maksymalną, że można je pokonać odpowiednio ciągnąc lub pchając, w wyniku czego linki napędowe będą ślizgać się po elementach 36, 37, 38 i 39 wytwarzających tarcie i po układach 40 i 41, podczas gdy dolny pręt przemieszcza się w górę albo w dół. Należy rozumieć, że tarcie pomiędzy rolkami napędowymi 22 i 23 oraz odpowiednimi linkami napędowymi 26 i 27 będzie normalnie takiej wielkości, że siła napędowa jest przekazywana linkom napędowym w dowolnej sytuacji roboczej, a więc także większa niż całkowite tarcie pomiędzy linkami napędowymi i dolnym prętem. Tym samym, w tej postaci wynalazku może być również

PL 212 114 B1 i tak, że w razie, gdy dolny pręt oprze się o przeszkodę podczas ruchu, linki napędowe będą nadal przemieszczać się, aczkolwiek będą się ślizgać po odpowiednich środkach prowadzących w/przy dolnym pręcie 10.

Oczywiste jest, że elementy 35, 37, 38 i 39 wytwarzające tarcie, jak również i układy 40 i 41 mogą służyć do wytwarzania tarcia, które powstaje w dolnym pręcie i działa na linki napędowe, lecz można także skonfigurować układy 40 i 41 w taki sposób, że tarcie wytwarzane przez te układy będzie nieistotne albo o znanej mniejszej wielkości względem tarcia powstającego wokół elementów 36, 37, 38 i 39 wytwarzających tarcie tak, że ustalenie tarcia w dolnym pręcie można będzie zasadniczo zrealizować w drodze konfiguracji i/lub regulacji tych elementów 36, 37, 38 i 39 wytwarzających tarcie.

Ponadto, według wynalazku, możliwe będzie zastosowanie środków innych niż pokazane zaokrąglone brzegi, służących jako środki ustalające tarcie w dolnym pręcie 10 albo przy nim. Można więc zastosować bloczki albo kółka, po których przemieszczają się linki napędowe, lecz gdzie kółka te są wyposażone w układy hamujące, np. sprężynowe, przy czym te układy hamujące mogą także być regulowane tak, że można nastawić właściwe tarcie, np. na etapie produkcji układu. Ponadto można brać pod uwagę konfiguracje z rowkami, w których rowki mają tak dobrane wymiary, kształty przekroju poprzecznego i/lub promienie krzywizny, że uzyskuje się żądane tarcie.

Dalszą postać wynalazku, która stanowi modyfikację postaci opisanej wyżej, przedstawiono na fig. 2, która przedstawia schematycznie okno 1 lub podobny otwór w budynku widziany z przodu, a w którym jak opisano wyżej, umieszczono urządzenie zasłaniające, obejmujące górną skrzynkę 5 i ruchomy dolny pręt 10, pomiędzy którymi jest umieszczony element zasłaniający 11. Elementy odpowiadające elementom pokazanym i opisanym w odniesieniu do fig. 1 oznaczono takimi samymi odnośnikami liczbowymi, jakich użyto wyżej i nie będą one dalej omawiane w związku z fig. 2.

Postać przedstawiona na fig. 2 różni się od postaci opisanej wcześniej tym, że zastosowano jeden silnik napędowy 20, który za pośrednictwem przedstawionego schematycznie mechanizmu przekładniowego 21 może napędzać pierwszą rolkę napędową 22 i drugą rolkę napędową 23, o ile są one połączone ze sobą sprzęgłem 24. Odpowiadające elementom opisanym wyżej rolki napędowe 22 i 23 są połączone albo inaczej związane ze sobą w taki sposób, że kiedy jedna z nich jest napędzana w lewo, drugą będzie napędzana w prawo i odwrotnie. Należy rozumieć, że choć silnik napędowy 20 pokazano jako umieszczony z boku okna 1, to mógłby on tak samo być umieszczony gdziekolwiek indziej, wewnątrz albo na zewnątrz górnej skrzynki 5, ewentualnie razem z różnymi mechanizmami przekładniowymi, elementami sterującymi i napędowymi itp. Należy także rozumieć, iż układ może zawierać więcej niż jeden silnik napędowy, np. po jednym silniku napędowym połączonym z każdą rolką napędową 22 i 23 poprzez swój mechanizm przekładniowy.

Dalszą postać wynalazku, która stanowi dalszą modyfikację opisanych wyżej, przedstawiono na fig. 3, która przedstawia odpowiednio okno 1 lub podobny otwór w budynku widziany z przodu, z urządzeniem zasłaniającym mającym górną skrzynkę 5 i ruchomy dolny pręt 10, pomiędzy którymi jest umieszczony element zasłaniający, którego dla większej przejrzystości nie pokazano na tym rysunku. Elementy odpowiadające elementom pokazanym i opisanym w odniesieniu do fig. 1 i 2 oznaczono takimi samymi odnośnikami liczbowymi, jakich użyto wyżej, i nie będą one dalej omawiane w związku z fig. 3.

Postać z fig. 3, w której zastosowano tylko jeden silnik napędowy 20, różni się od opisanych wcześniej połączeniem pomiędzy silnikiem napędowym 20 i linkami napędowymi 26 i 27 i ewentualnie ustawieniem i konfiguracją silnika napędowego i ewentualnego mechanizmu przekładniowego. Jak przedstawiono na fig. 3, pokazany schematycznie silnik napędowy 20 i ewentualnie mechanizm przekładniowy są umieszczone w górnej skrzynce 5 w taki sposób, że koło napędzające lub podobne może przemieszczać obydwie linki napędowe 26 i 27 równocześnie, przy czym ewentualnie te linki napędowe są rozmieszczone z jednym albo większą liczbą zwojów nawiniętych wokół koła napędzającego silnika napędowego, bądź też są skonfigurowane w połączenie przenoszące siłę ciągnącą w inny sposób. Kiedy silnik napędowy obraca się, obydwie linki napędowe przy silniku napędowym będą przemieszczać się każda w swoim kierunku tak, że układ będzie działać jak opisano w odniesieniu do fig. 2 i tym samym dolny pręt będzie przemieszczać się w górę lub w dół.

Jest jednak oczywiste, że w tej postaci można także zastosować dwa (albo większą liczbę) silniki napędowe, ewentualnie z towarzyszącym mechanizmem przekładniowym i ewentualnie z synchronizacją mechaniczną albo elektryczną/elektroniczną, co jednak, jak wyjaśniono wcześniej, nie będzie konieczne w przypadku zastosowanego linkowego układu napędowego.

PL 212 114 B1

Na fig. 4 przedstawiono dalszą postać wynalazku, która ogólnie odpowiada postaci opisanej na fig. 3, lecz, w której zastosowano tylko jedną linkę napędową 46, która z drugiej strony nie krzyżuje się sama ze sobą w, przez lub za pośrednictwem dolnego pręta 10. Tak samo jak fig. 3, fig. 4 przedstawia w sposób schematyczny okno 1 lub podobny otwór w budynku widziany z przodu, w którym umieszczono urządzenie zasłaniające, mające górną skrzynkę 5 i ruchomy dolny pręt 10, pomiędzy którymi jest umieszczony element zasłaniający, którego dla większej przejrzystości nie pokazano na tym rysunku. Elementy odpowiadające elementom pokazanym i opisanym w odniesieniu do fig. 1-3 oznaczono takimi samymi odnośnikami liczbowymi, jakich użyto wyżej i nie będą one dalej omawiane w związku z fig. 4.

Linka napędowa poprowadzona jest w taki sposób, że obydwie linki biegną po dwóch torach przez górną skrzynkę 5 albo przy niej, przy czym obydwie te linki biegną zasadniczo od jednego końca do drugiego końca górnej skrzynki 5, przy czym połączenie przenoszące siłę ciągnącą jest ustanowione z jednym silnikiem napędowym 20 (albo z większą liczbą, np. z dwoma silnikami napędowymi), przy czym jeden tor linki będzie przemieszczać się w jedną stronę, gdy drugi tor linki przemieszcza się w drugą stronę i odwrotnie.

Górny tor linki biegnie nad bloczkiem 30 i zasadniczo pionowo w dół w kierunku dolnego pręta 10, gdzie linka napędowa 46 jest połączona z elementem ciernym 49, którego funkcja opisana będzie później. Stamtąd linka napędowa prowadzi w dół do bloczka 34, który za pomocą wspornika 32 albo w odpowiedni sposób jest umieszczony na dole okna albo w jego pobliżu. Linka napędowa rozciąga się następnie zasadniczo do góry, znów wzdłuż pionowej ościeżnicy okna, do bloczka 43 w górnej skrzynce lub na niej, skąd linka napędowa biegnie po jednym z dwóch torów linki wspomnianych wyżej, poprzez silnik napędowy 20 do odpowiedniego bloczka 44 na drugim końcu górnej skrzynki. Stamtąd linka napędowa biegnie pionowo w dół do dolnego pręta 10, gdzie jest połączona z elementem ciernym 48, odpowiadającym elementowi ciernemu 49. Z dolnego pręta 10 linka napędowa prowadzi w dół do bloczka 34, który np. jest zamontowany za pomocą wspornika 35, a stamtąd znów zasadniczo pionowo wzdłuż ościeżnicy okna do bloczka 33 w górnej skrzynce, skąd linka napędowa jest prowadzona do silnika napędowego 20 po tym najwyższym torze linki.

Należy rozumieć, że kiedy silnik napędowy zaczyna działać i dwa tory linki biegnące w górnej skrzynce albo przy niej przemieszczają się każdy w swoim kierunku, dolny pręt 10 będzie przemieszczać się w górę albo w dół, w zależności od kierunku obrotów silnika napędowego, przy czym dwa elementy cierne 48 i 49 (albo większa ich liczba) będą wytwarzać tarcie albo raczej działać tarciem statycznym na linkę napędową, przy czym tarcie to jest wystarczająco duże, aby zapewnić, że w normalnych warunkach dolny pręt będzie przemieszczać się w górę albo w dół wraz z odpowiednim torem linki napędowej.

Według wynalazku, obydwa elementy cierne 48 i 49 są skonfigurowane w taki sposób, że to tarcie albo raczej to tarcie statyczne działające na linkę napędową 46 nie jest aż tak duże, że nie mogło być pokonane odpowiednim oddziaływaniem na dolny pręt 10 tak, że dolny pręt można przemieszczać ręcznie w górę albo w dół w taki sam sposób jak opisano wcześniej. Kiedy dolny pręt 10 przemieszcza się ręcznie w górę albo w dół w ten sposób, linka napędowa 46 będzie ślizgać się ponad, przez albo poprzez elementy cierne 48 i 49, w zależności od konfiguracji tych elementów.

Na fig. 4 elementy cierne 48 i 49 pokazano w postaci schematycznej, lecz należy rozumieć, że elementy te mogą być ukształtowane jako rowki lub podobne, przez które może przechodzić linka napędowa, a gdzie linka napędowa jest prowadzona po jednym albo większej liczbie brzegów na wejściu i/lub na wyjściu tak, że brzegi te wytwarzają konieczne tarcie. Zamiast tego albo dodatkowo tarcie może być wytwarzane poprzez zaciśnięcie rowka wokół linki napędowej. Będzie oczywiste dla specjalisty, że elementy cierne można ukształtować w inny sposób, np. jako zawierające mechanizmy sprężynowe, bloczki lub podobne, na które działa hamulec lub podobne. Jest także oczywiste, że można zastosować więcej niż dwa takie elementy w dolnym pręcie 10 w celu wytworzenia koniecznego tarcia.

Ponadto oczywiste jest, iż w połączeniu z postacią przedstawioną na fig. 4 można zastosować dwa układy napędowe, każdy z oddzielnym silnikiem tak, że każdy silnik napędowy przekazuje siłę ciągnącą na każdy ze swych torów linki i/lub każdą swoją pętlę linki.

Fig. 5 przedstawia jeszcze inną postać wynalazku, w której zastosowano pojedynczą linkę napędową 46. Jak można zobaczyć na rysunku, postać ta jest wyposażona w pojedynczy silnik napędowy 20, który za pośrednictwem mechanizmu przekładniowego 21 napędza dwie rolki napędowe 22 i 23, które są połączone sprzęgłem 24. Jak pokazano, linka napędowa 46 jest umieszczona w taki sposób, że prowadzi w górę od dolnego bloczka 34 po prawej stronie do rolki napędowej 22 i stamtąd

PL 212 114 B1 w dół do prawego końca dolnego pręta, gdzie przechodzi przez element 37 wytwarzający tarcie. Następnie linka napędowa przechodzi przez dolny pręt 10. Jak opisano wcześniej, w kierunku lewego końca i w dół w kierunku bloczka 31. Stamtąd linka napędowa prowadzi w górę do rolki napędowej 23 na lewym końcu górnej skrzynki, skąd jest prowadzona z powrotem w kierunku lewego końca dolnego pręta. Tutaj linka przechodzi po elemencie 39 wytwarzającym tarcie i biegnie przez dolny pręt, jak opisano wcześniej, w kierunku prawego końca i w dół w kierunku dolnego bloczka 34 i w ten sposób pętla zamyka się.

Należy rozumieć, że w tej postaci dolny pręt 10 będzie przemieszczać się do góry, kiedy rolka napędowa 22 obraca się w prawo (w kierunku ruchu wskazówek zegara), a rolka napędowa 23 obraca się w lewo (w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara), oraz odpowiednio, że dolny pręt 10 będzie przemieszczać się w dół, kiedy rolka napędowa 22 obraca się w lewo, a rolka napędowa 23 obraca się w prawo. Należy więc rozumieć, że celem sprzęgła 24 w konfiguracji pokazanej na fig. 5 jest między innymi zapewnienie, że każda z obydwu rolek napędowych będzie napędzana w swym własnym kierunku. Należy jednak także rozumieć, że można zastosować dwa silniki napędowe, tzn. po jednym dla każdej rolki napędowej. Należy ponadto rozumieć, że można zastosować układ napędowy, w którym obydwie rolki napędowe są napędzane w ten sam sposób, jeżeli obydwie linki krzyżują się ze sobą w połączeniu z jedną z rolek napędowych 22 albo 23.

Na fig. 6 przedstawiono postać, która odpowiada zasadniczo postaci opisanej w związku z fig. 5, lecz gdzie pokazano szczególnie dogodną konfigurację samego mechanizmu napędowego, przy czym ten mechanizm napędowy obejmuje silnik napędowy 20, mechanizm przekładniowy 21, rolki napędowe i sprzęgło 24. Jak można zobaczyć, rolki napędowe 22' i 23' są rozmieszczone ze swymi osiami obrotu biegnącymi równolegle albo w płaszczyźnie rysunku i celowo, jak pokazano, pokrywającymi się z osią obrotu sprzęgła 24, które dzięki temu może być najwyżej trzpieniem łączącym. Kiedy linka napędowa na obydwu rolkach napędowych 22' i 23' przemieszcza się w ten sam sposób, np. wskutek tego, że linki biegnące od dolnego pręta do rolek napędowych po obu stronach przemieszczają się na skierowanej do góry albo do przodu stronie rolek napędowych (w pokazanej konfiguracji), dolny pręt będzie natychmiast przemieszczać się w górę albo w dół, kiedy rolki napędowe obracają się równocześnie w tym samym kierunku. W wyniku zastosowania trzpienia lub podobnych jako sprzęgła 24, zostanie uzyskana również bezpośrednio synchronizacja tak, że dolny pręt będzie przemieszczać się w górę i w dół ruchem równoległym.

Oczywiste jest, iż bloczki, rolki napędowe itp. można rozmieścić na inne sposoby niż pokazano na figurach, które ilustrują zasady wynalazku. Oczywiste jest także, iż osie obrotu rolek napędowych, bloczków itp. można rozmieścić na inne sposoby niż pokazano, gdzie osie obrotu pokazano, jako leżące w płaszczyźnie rysunku albo pod kątami prostymi do niej. Naturalnie można brać pod uwagę inne kąty, np. ze względu na warunki praktyczne.

W związku z postaciami przedstawionymi na fig. 1-6, przy czym we wszystkich postaciach pokazano, że elementy napędowe do linki napędowej albo linek napędowych są usytuowane w powiązaniu z górną skrzynką 5, lecz należy rozumieć, że w połączeniu z wynalazkiem są naturalnie możliwe inne położenia. Silnik napędowy może więc być ustawiony w taki sposób, że siła ciągnąca może być przekazywana na rolkę napędową lub podobne w dowolnym miejscu wzdłuż toru linki napędowej. W szczególności można zauważyć, że dowolny z bloczków, rolek, kółek linkowych lub podobnych, które przedstawiono na poprzednich figurach, może stać się elementem napędowym. Tym samym będzie możliwe, że silnik napędowy wraz ze związaną rolką napędową lub podobnymi zostanie umieszczony np. na dole otworu okiennego albo w jego pobliżu. Jeżeli zastosuje się dwa silniki napędowe, mogą one np. obydwa być umieszczone razem wraz ze związanymi kółkami napędowymi albo rolkami napędowymi w dole otworu okiennego, bądź też jeden może być umieszczony u góry, np. w górnej skrzynce, natomiast drugi może być umieszczony na dole.

Ponadto oczywiste jest, że choć w powyższym kontekście używa się terminów „górna skrzynka” i „dolny pręt”, górna skrzynka albo element lub grupa elementów o odpowiednich funkcjach może być umieszczona w dowolnym położeniu w połączeniu z otworem w budynku, np. także w dole albo na jednym z końców otworu w budynku, oraz oczywiste jest, że ruchomy element, np. w postaci dolnego pręta, można przemieszczać w dowolny sposób, który jest odpowiedni w rzeczywistej konstrukcji. Oczywiste jest także, iż element zasłaniający może być zebrany razem przy górnej skrzynce w położeniu nieaktywnym, lecz może on równie dobrze być zebrany razem np. przy dolnym pręcie, jeżeli jest to roleta, którą można zwinąć w górnej skrzynce albo można zwinąć w dolnym pręcie.

PL 212 114 B1

W połączeniu ze znanymi zautomatyzowanymi i/lub wyposażonymi w silnik układami do operowania urządzeniami zasłaniającymi, często normalną rzeczą jest to, że napęd silnikowy zostaje zatrzymany automatycznie w położeniu końcowym i/lub na przeszkodzie, przy czym w niektórych przypadkach wystąpi odchyłka prądu silnika, tzn. pojawi się prąd silnika, który przewyższa ustaloną wartość.

Zastosowanie takiego układu do automatycznego zatrzymywania będzie problematyczne w połączeniu z wynalazkiem, przy czym powodem jest, jak to jest zrozumiałe, fakt, że kiedy urządzenie zasłaniające według wynalazku osiąga położenie końcowe, tzn. np. kiedy dolny pręt osiąga dół ościeżnicy okiennej albo górę górnej skrzynki lub górę ościeżnicy okiennej, silnik napędowy albo silniki napędowe będzie/będą mogły kontynuować przemieszczanie linki napędowej 46 albo linek napędowych 26 i 27, przez to że będą one mogły ślizgać się ponad, przez albo poprzez elementy cierne 48 i 49 albo elementy 36, 37, 38, 39 wytwarzające tarcie. Będzie oczywiście możliwe wykrycie zmieniającego się prądu silnika, tzn. nieco większego prądu silnika, ponieważ jednak konieczne jest wbudowanie pewnej tolerancji do takiego układu, aby uniknąć błędnego rozłączania, nie musi to być koniecznie wystarczające do zatrzymania działania silnika.

Według dalszej postaci wynalazku, możliwość użycia układu do zatrzymywania urządzenia zasłaniającego została więc wzięta pod uwagę, przy czym działanie tego układu kieruje się zasadą, która sama przez się jest powszechnie znana, gdzie wykrywanie prądu silnika albo odpowiednich parametrów może być wykorzystywane jako albo może stanowić parametr(y) wejściowy.

Przykład takiej postaci przedstawiono na fig. 7 i 8, na których w powiększeniu pokazano fragment końca dolnego pręta 10 w pobliżu dołu ościeżnicy okiennej 2, widziany odpowiednio od przodu i od strony końca dolnego pręta.

Na fig. 7 jest więc widoczna część dolnego pręta 10 w pobliżu ościeżnicy 2, jak również pokazano tu część linki napędowej 27, która biegnie w dół wokół bloczka 34, który np. może być zamontowany w oknie za pomocą wspornika 35, jak opisano wyżej w odniesieniu do fig. 1, 2, 3, 5 i 6, linka napędowa może biec od bloczka 34 i poprzez dolny pręt 10 do przeciwległego końca dolnego pręta poprzez (niepokazane) elementy wytwarzające tarcie oraz odpowiednio druga linka napędowa 26 może biec od drugiego końca dolnego pręta 10 do pokazanego końca i jak pokazano na fig. 7, stamtąd dalej w górę w kierunku górnej skrzynki.

Według tej postaci, dolny pręt 10 i bloczek 34 będą stykać się ze sobą, kiedy dolny pręt przemieści się w dół do najniższego położenia, co może np. nastąpić jak pokazano na fig. 8, na której widać, że dolny pręt 10 jest ukształtowany z wgłębieniem 50 lub podobnymi, w którym w całości albo częściowo może się pomieścić bloczek 34 i ewentualnie części wspornika 35. Jak pokazano, bloczek 34 może dotykać powierzchni (jednej albo kilku) w tym wgłębieniu 50 na większej lub mniejszej części jego powierzchni, co będzie mieć skutek opisany bardziej szczegółowo w dalszym ciągu.

Kiedy urządzenie zasłaniające według wynalazku doprowadziło dolny pręt do najniższego położenia, w którym nie może dalej się przemieszczać, np. dlatego, że dolny pręt opiera się o dół ościeżnicy, silnik napędowy albo silniki napędowe będą nadal pracować, podczas gdy linka napędowa albo linki napędowe będą ślizgać się ponad, przez albo poprzez elementy 36, 37, 38, 39 wytwarzające tarcie albo elementy cierne 48 i 49, co jak opisano wyżej nie musi koniecznie prowadzić do jakiejkolwiek wyraźnej zmiany prądu silnika. W układzie przedstawionym na fig. 7 i 8, dolny pręt 10 i bloczek 34 znajdą się jednak w połączeniu wytwarzającym tarcie, co będzie częściowo hamować bloczek albo ewentualnie zahamuje go całkowicie tak, że moc konieczna do wywołania ruchu linki napędowej albo linek napędowych wzrośnie do tego stopnia, że można będzie wykryć wyraźną zmianę prądu silnika albo odpowiedniego parametru. Układ sterowania będzie więc bezpiecznie mógł wykryć położenie końcowe i tym samym będzie mógł doprowadzić silnik napędowy albo silniki napędowe do zatrzymania.

Jest oczywiste, że podobny układ, można zapewnić w połączeniu z górnym położeniem końcowym, np. za pomocą bloczka 33, jak pokazano na fig. 1, umieszczonego w taki sposób, że styka się on z częścią dolnego pręta, kiedy ten znajduje się w górnym położeniu tak, że bloczek zostaje zahamowany i siła ciągnąca wzrasta do wyraźnego stopnia.

Podobnie oczywiste jest, że takie układy można stworzyć po obu stronach urządzenia zasłaniającego bądź też tylko po jednej stronie. Podobnie dowolny spośród bloczków lub podobnych środków do przemieszczania linki napędowej albo linek napędowych można wykorzystać w związku z tym do zwiększenia tarcia i tym samym siły ciągnącej działającej w końcowym położeniu urządzenia zasłaniającego.

PL 212 114 B1

Ponadto należy zauważyć, że sposób, w jaki dolny pręt i jeden albo większa liczba bloczków stykają się ze sobą, może być skonfigurowany na wiele różnych sposobów, jak to będzie podane w przykładzie w dalszym ciągu opisu.

Dolny pręt 10 może zwykle opierać się o bloczek, np. bloczek 34, bądź też, jak pokazano na fig. 8, można zastosować dolny pręt o specjalnej konfiguracji w odnośnym obszarze. Wgłębienie 50 może mieć powierzchnię zakrzywioną, która odpowiada części obwodu bloczka, zaś dodatkowo albo zamiast tego wgłębienie może mieć kształt zbieżny do góry tak, że będzie zaciskać się wokół boków bloczka. Dodatkowo albo zamiast tego bloczek może być ukształtowany z powierzchnią, np. na swym obwodzie, która jest ukształtowana w celu wzmocnienia efektu hamowania, np. z chropowatą powierzchnią, z powierzchnią mającą występy lub podobne. Podobnie, powierzchnie we wgłębieniu 50 albo dolny pręt mogą mieć podobne środki wytwarzające tarcie.

Należy ponadto zauważyć, że bloczek może być zaopatrzony w uzębienie lub podobne albo po prostu może być połączony z kołem zębatym, np. umieszczonym obok bloczka, dolny pręt zaś może być ukształtowany z elementem takim jak część spiczasta, część płaska, ząb lub podobne, który będzie się zazębiać z uzębieniem na bloczku albo przy nim, kiedy dolny pręt będzie w położeniu końcowym tak, że bloczek będzie skutecznie hamowany w tym położeniu.

W powyższym opisie, wynalazek opisano w odniesieniu do konkretnego przykładu, w którym urządzenie zasłaniające jest skonfigurowane w taki sposób, że może być zastosowane w połączeniu z oknem, lecz jest oczywistym, że urządzenie może być zastosowane w połączeniu z innymi otworami istniejącymi w budynku, takimi jak drzwi lub podobne.

Ponadto układ napędowy według wynalazku może być zastosowany w innych przypadkach, gdzie np. może napędzać inne elementy, takie jak przesłony na przezroczystych powierzchniach dachów, w cieplarniach itp. oraz ogólnie wszędzie tam, gdzie można zastosować układ napędowy z układem prowadzenia równoległego.

Jak powiedziano wcześniej, można brać pod uwagę to, że układ napędowy może także być wykorzystany do napędu elementów innych niż materiały tkaninowe. Przykładowo, w połączeniu z oknami i drzwiami, elementy mogą mieć postać żaluzji weneckich, które są ciągnione w górę i w dół za pomocą układu napędowego. Ponadto mogą one mieć postać zasłon składanych albo plisowanych, zasłon zbieranych razem poprzez „składanie, siatek przeciwko owadom i podobnych.

Należy także zauważyć, że wymienione elementy takie jak linki napędowe, rolki napędowe, bloczki, sworznie, brzegi, rowki itp. mogą być ukształtowane na wiele różnych sposobów, co będzie oczywiste dla fachowca, przy czym te elementy należy rozumieć, jako dowolne elementy, które mogą wywierać tarcie odpowiadające tarciu specjalnie wymienionego elementu. Jest więc oczywiste, że jeżeli mówi się o kółku napędowym, to możliwe będzie użycie dowolnego odpowiadającego mu elementu, który może napędzać albo ciągnąć linkę napędową albo odpowiedni środek napędowy w połączeniu z wynalazkiem.

Claims (14)

1. Urządzenie zasłaniające do zasłaniania otworu w budynku, okna, drzwi lub podobnych, przy czym to urządzenie zasłaniające ma element zasłaniający, który w położeniu nieaktywnym jest zwinięty, złożony, zebrany razem itp. w pierwszym położeniu i który na swym wolnym końcu jest połączony z ruchomą częścią, taką jak dolny pręt, przemieszczalną względem tego pierwszego położenia za pomocą co najmniej jednej linki napędowej bez końca lub podobnych, napędzaną za pomocą co najmniej jednego silnika napędowego, znamienne tym, że ruchoma część jest połączona mechanicznie z linką napędową (26, 27, 46) za pomocą elementów (36, 37, 38, 39) wytwarzających tarcie.

2. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 1, znamienne tym, że te elementy (36, 37, 38, 39) wytwarzające tarcie stanowi co najmniej jeden brzeg, po którym jest prowadzona ta co najmniej jedna linka napędowa.

3. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 1, znamienne tym, że te elementy (36, 37, 38, 39) wytwarzające tarcie stanowią co najmniej dwa brzegi, po których jest prowadzona ta co najmniej jedna linka napędowa (26, 27).

4. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 2 albo 3, znamienne tym, że ten co najmniej jeden brzeg lub te co najmniej dwa brzegi jest/są zaokrąglony/zaokrąglone.

PL 212 114 B1

5. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, znamienne tym, że te elementy (36, 37, 38, 39) wytwarzające tarcie stanowią środki prowadzące w postaci rowków lub podobnych.

6. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, albo 5, znamienne tym, że te elementy (36, 37, 38, 39) wytwarzające tarcie stanowią środki zaciskowe, które korzystnie są sprężynowe i/lub regulowane.

7. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, albo 5, albo 6, znamienne tym, że urządzenie zawiera dwie linki napędowe (26, 27), z których każda jest prowadzona po swym zamkniętym torze za pomocą bloczków (30, 31, 33, 34) lub podobnych środków, przy czym dla każdej linki napędowej (26, 27), w ruchomej części, korzystnie w dolnym pręcie (10), albo na nim, albo przy nim, są zamontowane elementy (36, 37, 38, 39) wytwarzające tarcie, przy czym dwie linki napędowe (26, 27) krzyżują się ze sobą w ruchomej części, korzystnie w dolnym pręcie (10), albo przy nim, albo w jego pobliżu.

8. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, albo 5, albo 6, znamienne tym, że ta co najmniej jedna linka napędowa (46) jest prowadzona po zamkniętym torze za pomocą bloczków (43, 44) lub podobnych środków, przy czym dla tej linki napędowej, w każdym końcu, albo na każdym końcu, albo przy każdym końcu ruchomej części, korzystnie dolnego pręta (10), są zamontowane te elementy (36, 37, 38, 39) wytwarzające tarcie.

9. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, albo 5, albo 6, albo 7, albo 8, znamienne tym, że ten co najmniej jeden silnik napędowy (20) stanowi napęd dla co najmniej jednej linki napędowej (26, 27), ewentualnie za pośrednictwem mechanizmu przekładniowego (21) i jednej albo większej liczby rolek napędowych (22, 22], 23, 23') lub podobnych, przy czym urządzenie zawiera układ sterujący zatrzymywaniem urządzenia w ustalonych położeniach, takich jak położenie górne i dolne.

10. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 9, znamienne tym, że w jednym albo większej liczbie tych ustalonych położeń ruchoma część, korzystnie dolny pręt (10), sprzęga się ze środkami prowadzącymi, korzystnie z bloczkiem (30, 31, 33, 34) lub podobnymi dla tej co najmniej jednej linki napędowej (26, 27).

11. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 10, znamienne tym, że ruchoma część, korzystnie dolny pręt (10), ma środki hamujące dla tych środków prowadzących.

12. Urządzenie zasłaniające według zastrz. 10 albo 11, znamienne tym, że ruchoma część, korzystnie dolny pręt (10), ma wgłębienie (50) do przyjęcia tych środków prowadzących, korzystnie bloczka (34, 31).

13. Zastosowanie urządzenia zdefiniowanego w zastrz. 1-12 w połączeniu z elementem zasłaniającym światło, ewentualnie zasłoną zaciemniającą i/lub elementem zasłaniającym do zasłaniania przed innymi oddziaływaniami, korzystnie przed przeciągami, owadami i podobnymi.

14. Zastosowanie urządzenia zdefiniowanego w zastrz. 1-12 w połączeniu z elementem zasłaniającym w postaci rolety, składanej zasłony, żaluzji weneckiej lub układu przesłaniającego.