PL206412B1 - Zastosowanie peptydów o działaniu antagonistycznym wobec bradykininy - Google Patents

Description

Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 376605 (22) Data zgłoszenia: 23.01.2004 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:

23.01.2004, PCT/EP04/000550 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

19.08.2004, WO04/069266 (11) 206412 (13) B1 (51) Int.Cl.

A61K 38/08 (2006.01) C07K 7/18 (2006.01) A61P 19/02 (2006.01) A61P 19/00 (2006.01) (54) Zastosowanie peptydów o działaniu antagonistycznym wobec bradykininy

(30) Pierwszeństwo: 07.02.2003, DE, 10304994.0	(73) Uprawniony z patentu: SANOFI-AVENTIS DEUTSCHLAND GMBH, Frankfurt am Main, DE
(43) Zgłoszenie ogłoszono:	(72) Twórca(y) wynalazku: MARTIN MICHAELIS, Frankfurt, DE
09.01.2006 BUP 01/06	KARL RUDOLPHI, Mainz, DE
(45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.08.2010 WUP 08/10	(74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Gugała Barbara PATPOL spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

PL 206 412 B1

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest zastosowanie peptydów o działaniu antagonistycznym wobec bradykininy do wytwarzania środków leczniczych do leczenia zwyrodnieniowych schorzeń stawów.

W zwyrodnieniowych schorzeniach stawów, takich jak osteoartroza, wystę puje wolno posuwające się zniszczenie stawu, które jest uwarunkowane zwłaszcza proteolityczną odbudową kolagenu przez kolagenazy. Kolagenazy należą do superrodziny metaloproteinaz (MP) względnie macierzystych metaloproteinaz (MMP). MMP są zdolne do odbudowy włókienkowego i niewłókienkowego kolagenu oraz proteoglikanów, które łącznie stanowią ważne składniki macierzy chrząstki. MMP 3 bierze udział w biologicznej odbudowie macierzy pozakomórkowej i jej wysoki poziom stwierdza się u pacjentów z osteoartroza, wskutek czego MMP 3 przypisuje się szczególne znaczenie przy odbudowie macierzy stawowej w osteoartrozie (Manicourt i inni (1994), Arthritis and Rheumatism, 37:1774-83).

Bradykinina jest naturalnie występującym nonapeptydem, który wykazuje pewne działania farmakologiczne prowadzące do stanów zapalnych i bólu. Peptydy o działaniu antagonistycznym wobec bradykininy są już opisane w europejskim opisie patentowym EP 0370453 B1. Ponadto wiadomo, że peptydy o działaniu antagonistycznym wobec bradykininy można stosować do leczenia zapalenia kości i stawów albo reumatoidalnego zapalenia stawów (AU 638350). Zapalenie kości i stawów i reumatoidalne zapalenie stawów są schorzeniami stawów o silnych fazach zapalnych w przebiegu choroby. Lerner i inni (Arthritis and Rheumatism (1987), 30, 530 - 540) podaje, że w ramach reumatoidalnego zapalenia stawów bradykinina może co prawda wzmacniać resorpcję kości, jednak nie stymuluje odbudowy macierzy chrząstki.

W poszukiwaniu czynnych związków do leczenia zwyrodnieniowych schorzeń stawów stwierdzono, że stosowany zgodnie z wynalazkiem peptyd hamuje uwalnianie MMP, takich jak MMP-3 (oraz MMP-1 i MMP-13). Dzięki temu można znacznie skuteczniej hamować odbudowę macierzy niż tylko przez hamowanie już uwolnionych albo utworzonych w tkance MMP.

Wynalazek dotyczy zatem zastosowania peptydów o działaniu antagonistycznym wobec bradykiny o wzorze I

A-B-X-E-F-K-(D)-TIC-GM-M-F'-I (I) wybranych z grupy obejmującej:

H-(D)-Arg-Arg-Pro-Hyp-Gly-Thia-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH,

H-(D)-Arg-Arg-Pro-Pro-Gly-Thia-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH,

H-(D)-Arg-Arg-Pro-Hyp-Gly-Phe-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH,

H-(D)-Arg-Arg-Hyp-Pro-Gly-Phe-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH i

H-(D)-Arg-Arg-Pro-Pro-Gly-Phe-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH do wytwarzania środków leczniczych do zapobiegania i leczenia osteoartrozy, spondylozy lub zaniku chrząstki po urazie stawu albo dłuższym unieruchomieniu stawu po uszkodzeniu łąkotki lub rzepki albo przerwaniu więzadła, przy czym we wzorach wymienionych związków symbol Tic oznacza 1,2,3,4-tetrahydroizochinolin-3-ylokarbonyl. Oic oznacza oktahydro-1H-indolo-2-karbonyl a Thia oznacza 2-tienyloalanyl.

Korzystnie stosuje się D-arginylo-L-arginylo-L-prolilo-L-proliloglicylo-3-(2-tienylo)-L-alanylo-L-serylo-(3R)-1,2,3,4-tetrahydro-3-izochinolinokarbonylo-(2S,3aS,7aS)-oktahydro-1H-indolo-2-arbonylo-L-argininę.

Korzystnie przy zastosowaniu wyżej wymienionych związków aplikowanie prowadzi się drogą iniekcji podskórnej, śródstawowej, śródotrzewnowej albo dożylnej albo drogą podawania przezskórnego.

Peptydy stosowane zgodnie z wynalazkiem wytwarza się w sposób opisany w opisie patentowym EP 0370453 B1.

Ze względu na właściwości farmakologiczne związki według wynalazku nadają się do selektywnego zapobiegania i leczenia zwyrodnieniowych schorzeń stawów, takich jak osteoartroza, spondyloza lub zanik chrząstki po urazie stawu albo dłuższym unieruchomieniu stawu po uszkodzeniu łąkotki lub rzepki albo przerwaniu więzadła.

Pod pojęciem „osteoartrozy” rozumie się schorzenie, które powstaje głównie w przypadku dysproporcji pomiędzy obciążeniem i zdolnością do obciążenia poszczególnych części stawu i tkanek

PL 206 412 B1 stawu, które jest związane ze zwiększoną destrukcją chrząstki i przeważnie nie wykazuje stanu zapalnego. Na pierwszym planie patologii występują uszkodzenia chrząstki stawowej, takie jak odbudowa włókienek, oddzielenie lub hialinizacja, po czym następują zmiany reaktywne podchrząstkowej kości oraz zmiany w torebce stawowej.

Pod pojęciem „spondylozy” rozumie się artrozę trzonu kręgu, która odznacza się niezapalnym zanikiem chrząstki trzonu kręgu i krążków międzykręgowych.

Środki lecznicze według wynalazku można aplikować drogą podawania inhalacyjnego lub przezskórnego albo drogą iniekcji podskórnej, śródstawowej, śródotrzewnowej lub dożylnej. Korzystnie stosuje się aplikowanie śródstawowe lub miejscowe.

Odpowiednimi stałymi lub galenowymi postaciami preparatów są na przykład zawiesiny, emulsje albo roztwory do iniekcji oraz preparaty o opóźnionym uwalnianiu substancji czynnej, przy czym do ich wytwarzania stosuje się znane substancje pomocnicze.

Preparaty farmaceutyczne wytwarza się i podaje korzystnie w postaci dawek jednostkowych, przy czym każda jednostka jako czynny składnik zawiera określoną dawkę związku według wynalazku o wzorze I. W przypadku roztworów do iniekcji w postaci ampułek dawka ta może wynosić do około 300 mg, korzystnie około 10 do 100 mg, w przypadku roztworów do iniekcji do podawania śródstawowego do około 300 mikrogramów, korzystnie 100 mikrogramów.

Do leczenia dorosłych pacjentów w zależności od aktywności związku o wzorze I stosuje się dawki dzienne substancji czynnej około 0,01 mg/kg do 10 mg/kg przy aplikowaniu systemicznym, przy aplikowaniu roztworów iniekcyjnych stosuje się dawki dzienne substancji czynnej 0,001 mg/kg do 0,005 mg/kg, a przy podawaniu miejscowym lub inhalacyjnym stosuje się dawki dzienne substancji czynnej 0,01 mg/kg do 5 mg/kg. Można jednak stosować też wyższe lub niższe dawki dzienne. Podawanie dawki dziennej może następować zarówno w postaci jednorazowego aplikowania pojedynczej dawki jednostkowej, jak też w postaci kilku mniejszych dawek jednostkowych, a także przez kilkakrotne podawanie podzielonej dawki w określonych przedziałach czasowych.

Poniżej wynalazek jest bliżej wyjaśniony w następujących przykładach.

Skróty stosowane dla aminokwasów odpowiadają stosowanemu w chemii peptydów trzyliterowemu kodowi, jak opisano w Europ. J. Biochem. 138, 9 (1984) zaś skróty Oic, Thia i Tic mają znaczenia omówione przy charakterystyce związków stosowanych według wynalazku.

Związek HOE 140 otrzymuje się w sposób opisany w opisie patentowym EP 0370453 B1.

Przykłady farmakologiczne

Dla zbadania modyfikującego chorobę działania HOE140 w odpowiadającym chrząstce modelu kultury komórkowej analizie poddaje się ekspresję MMP3 w linii komórkowej chrzęstniako-mięsaka SW1353 (ATCC: HTB 94). W teście tym komórki SW1353 w warunkach standardowych (37°C, 5% CO2) hoduje się w pożywce DMEM-Glutamax z 10% płodowej surowicy cielęcej (FKS) w plastikowych butelkach hodowlanych. Po odtrypsynizowaniu komórek wysiewa się 50000 komórek na zagłębienie w pł ytce o płaskim dnie o 96 zagłębieniach w poż ywce bez FKS i wraz ze związkiem HOE140 poddaje się wstępnej inkubacji w inkubatorze. Po upływie jednej godziny komórki stymuluje się przez dodanie ludzkiego ILI-β (0,1 ng/ml, Roche) w łącznej objętości 300 μ|. Po 24-godzinnej inkubacji w warunkach standardowych pobiera się ciecz znad kultury komórkowej, poddaje wirowaniu w ciągu 5 minut i zamraża się w temperaturze -20°C do dalszej analizy. Analizę ekspresji MMP3 w cieczy znad kultury komórkowej prowadzi się następnie za pomocą handlowego systemu testowego MMP3 ELISA (Amersham) według wskazówek wytwórcy. Równolegle z pozostałymi komórkami prowadzi się testowanie WST-cytotoksyczności. W tym celu stosuje się handlowy system testowy firmy Roche i pomiary prowadzi się według wskazówek wytwórcy.

W następującej tabeli 1 podane są uzyskane wyniki.

Bradykinina podwyższa uwalnianie MMP3 o więcej niż 30%. To podwyższone uwalnianie MMP3 zostaje zahamowane za pomocą HOE140 w stopniu zależnym od dawki.

PL 206 412 B1

T a b e l a 1

Uwalnianie MMP-3 z komórek SW

Parametry stymulowania	Uwalnianie MMP-3	Wartości względne w odniesieniu do wartości wyjściowych
MW (OD450nm)	SD
bez stymulowania	93	20
IL1a (0,05 ng/ml)	328	17	100
IL1a+bradykinina (0,1 μM)	433	32	132,0
IL1a+bradykinina (0,1 /iM) + 0,05 iM HOE140	458	50	139,6
IL1a+bradykinina (0,1 iM) + 0,1 iM HOE140	371	8	113,1
IL1a+bradykinina (0,1 iM) + 0,5 iM HOE140	309	18	94,2
IL1a+bradykinina (0,1 iM) + 1 iM HOE140	306	27	93,3

Zastrzeżenia patentowe

Claims (3)

1. Zastosowanie peptydów o działaniu antagonistycznym wobec bradykiny o wzorze I A-B-X-E-F-K-(D)-TIC-GM-M-F'-I (I) wybranych z grupy obejmującej:

H-(D)-Arg-Arg-Pro-Hyp-Gly-Thia-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH,

H-(D)-Arg-Arg-Pro-Pro-Gly-Thia-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH,

H-(D)-Arg-Arg-Pro-Hyp-Gly-Phe-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH,

H-(D)-Arg-Arg-Hyp-Pro-Gly-Phe-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH i

H-(D)-Arg-Arg-Pro-Pro-Gly-Phe-Ser-(D)-Tic-Oic-Arg-OH do wytwarzania środków leczniczych do zapobiegania i leczenia osteoartrozy, spondylozy lub zaniku chrząstki po urazie stawu albo dłuższym unieruchomieniu stawu po uszkodzeniu łąkotki lub rzepki albo przerwaniu więzadła, przy czym we wzorach wymienionych związków symbol Tic oznacza 1,2,3,4-tetrahydroizochinolin-3-ylokarbonyl. Oic oznacza oktahydro-1H-indolo-2-karbonyl a Thia oznacza 2-tienyloalanyl.

2. Zastosowanie według zastrz. 1, znamienne tym, że stosuje się związek D-arginylo-L-arginylo-L-prolilo-L-proliloglicylo-3-(2-tienylo)-L-alanylo-L-serylo-(3R)-1,2,3,4-tetrahydro-3-izochinolinokarbonylo-(2S,3aS,7aS)-oktahydro-1H-indolo-2-karbonylo-L-argininę.

3. Zastosowanie związku o wzorze I według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że aplikowanie prowadzi się drogą iniekcji podskórnej, śródstawowej, śródotrzewnowej albo dożylnej albo drogą podawania przezskórnego.