PL185375B1

PL185375B1 - Nowe sole pochodnych amidyny z inhibitorami cyklooksygenazy, sposób ich wytwarzania, zawierające je kompozycje farmaceutyczne oraz ich zastosowanie

Info

Publication number: PL185375B1
Application number: PL96324490A
Authority: PL
Inventors: De Lassauniere Pierre-Etienne Chabrier; Colette Broquet
Original assignee: Sod Conseils Rech Applic
Priority date: 1995-07-15
Filing date: 1996-07-15
Publication date: 2003-04-30
Also published as: AU6617596A; EP0839041A1; NO980178L; TW474908B; GB9514518D0; CN1190890A; PL324490A1; CZ293676B6; JPH11509540A; WO1997003678A1; MX9800408A; UA53624C2; AU704373B2; HUP9901331A3; ES2219690T3; DE69632193D1; ZA965969B; CA2227034A1; DK0839041T3; NZ313654A

Abstract

1. Nowe sole pochodnych amidyny z inhibitorami cyklooksygenazy o wzorze ogólnym 1 A.B /I/ w którym A oznacza inhibitor cyklooksygenazy zawierajacy funkcyjna grupe karboksylowa; B oznacza zwiazek o wzorze ogólnym 1 b w którym R 1 oznacza H lub grupe nitrowa R2 oznacza grupe aminowa ewentualnie podstawiona przez podstawnik wybrany sposród grupy aminowej i nierozgalezionej lub rozgalezionej grupy alkilowej o 1-6 atomach wegla. 6. Kompozycje farmaceutyczne zawierajace substancje aktywna i substancje pomocnicze, znam ienne tym, ze jako substancje czynna zawieraja co najmniej jeden zwiazek o wzorze 1 okreslonych w zastrz. 1. PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku są więc nowe związki w postaci soli pochodnych amidyny z inhibitorami cyklooksygenazy o wzorze ogólnym 1

A.B /1/ w którym

A oznacza inhibitor cyklooksygenazy zawierający funkcyjną grupę karboksylową;

B oznacza związek o wzorze ogólnym 1 b RiN

W c— nh₂ /lb/ r₂ w którym

R oznacza H lub grupę nitrową

R2 oznacza grupę aminową ewentualnie podstawioną przez podstawnik wybrany spośród grupy aminowej i nierozgałęzionej lub rozgałęzionej grupy alkilowej o 1-6 atomach węgla.

Korzystnie nierozgałęziona albo rozgałęziona grupa alkilowa o 1-6 atomach węgla, oznacza grupę alkilową o 1-4 atomach węgla, taką jak grupa metylowa, etylowa, propylowa, izopropylowa, butylowa, izobutylowa, sec-butylowa i tert-butylowa.

Przedmiotem wynalazku są w szczególności przedstawione powyżej związki o wzorze ogólnym 1, charakteryzujące się tym, że związek A jest wybrany z grupy obejmującej salicylany, takie jak kwas salicylowy i jego pochodne, indometacynę, sulindak, fenamiany oraz pochodne kwasu propionowego.

Spośród pochodnych kwasu salicylowego można wymienić związki otrzymane w wyniku estryfikacji funkcyjnej grupy karboksylowej kwasu salicylowego, takie jak na przykład salicylan metylu, związki otrzymane w wyniku podstawienia grupy hydroksylowej kwasu salicylowego, takie jak na przykład kwas acetylosalicylowy, albo nawet związki otrzymane na drodze addycji podstawnika lub podstawników do wolnych miejsc rodnika fenylowego w kwasie salicylowym, takie jak na przykład diflunisal. Spośród fenamianów można wymienić kwas mefenamowy, kwas meklofenamowy, kwas flufenamowy i kwas tolfenamowy. Jako przykłady pochodnych kwasu propionowego można wymienić związki jak ibuprofen, naproksen, fenoprofen, fenbufen, flurbiprofen, indoprofen, ketoprofen lub suprofen.

185 375

Przedmiotem wynalazku są więc, w szczególności, przedstawione powyżej związki o wzorze ogólnym 1, charakteryzujące się tym, że

A oznacza kwas salicylowy, salicylan metylu, kwas acetylosalicylowy, indometacynę, sulindak, kwas mefenamowy, kwas meklofenamowy lub ibuprofen; oraz

B odpowiada podanemu powyżej wzorowi ogólnemu 1b, w którym

R1 oznacza H lub grupę nitrową a

R2 oznacza grupę aminową ewentualnie podstawioną przez podstawnik wybrany spośród grupy aminowej i nierozgałęzionej lub rozgałęzionej grupy alkilowej o 1 -6 atomach węgla.

Najbardziej korzystnym przedmiotem wynalazku są związki opisane w dalszym tekście w przykładach, a w szczególności następujące związki:

- salicylan aminoguanidyny,

- ibuprofenian aminoguanidyny,

- indometacynian aminoguanidyny,

- acetylosalicylan metyloguanidyny,

- salicylan metyloguanidyny,

- ibuprofenian metyloguanidyny,

- mefenamian metyloguanidyny.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób wytwarzania związków o podanym uprzednio wzorze ogólnym 1 polegający na tym, że mieszaninę związku o wzorze A określonym uprzednio i związku o wzorze B określonym uprzednio poddaje się reakcji w środowisku wodnym w temperaturze pomiędzy temperaturą pokojową i 70°C.

Do środowiska reakcji wprowadza się związek o wzorze A jako taki lub w postaci soli, na przykład soli sodowej. Podobnie związek o wzorze B można zastosować jako taki albo, na przykład, w postaci jego wodorowęglanu lub chlorowodorku.

Ponadto przedmiotem niniejszego wynalazku są kompozycje farmaceutyczne zawierające substancję aktywną i substancje pomocnicze, charakteryzujące się tym, że jako substancję czynną zawierają co najmniej jeden związek o wzorze 1 określonym uprzednio oraz zastosowanie tych związków do wytwarzania leków przeznaczonych do leczenia zaburzeń sercowonaczyniowych i mózgowo-naczyniowych obejmujących migreny, przekrwienia mózgu, zawały, wstrząsy niedokrwienne, septyczne, endotoksyczne i krwotoczne; różnorodnych postaci zapaleń obejmujących ostry gościec stawowy, reumatoidalne zapalenie stawów lub inne rodzaje zapalenia stawów, zapalenie kostno-stawowe i astmę;

albo zaburzeń układu odpornościowego obejmujących zakażenia wirusowe i niewirusowe oraz choroby autoimmunizacyjne takie jak, toczeń, AIDS, zapalenia pasożytnicze lub wirusowe, cukrzyca, miażdżyca płytek.

Związki o wzorze A są znane i można je wytworzyć metodami znanymi specjalistom. Związki o wzorze B można otrzymać stosując znane specjalistom metody wytwarzania amidyn (Schwan T.J. i inni, J. Pharm. Sci. (1975), 64, 337-338; Roger R. I inni, Chem. Rev. 61, 179 (1961); Tetrahedron, 29(14), 2147-51 (1973); Patai S., Chem. Amidines Imidates, tom 1, 283-348 (1975); Patai S., Chem. Amidines Imidates, tom 2, 339-366 (1990))..

Związki według niniejszego wynalazku charakteryzują się interesującymi właściwościami farmakologicznymi. Wykazują one dwoistą aktywność biologiczną, mianowicie hamują jednocześnie zarówno działanie układu L-arginina/tlenek azotu (NO), jak i działanie cyklooksygenazy. Związki według niniejszego wynalazku można więc wykorzystywać w różnorodnych zastosowaniach leczniczych;

gdy uwzględni się potencjalną rolę syntazy NO i cyklooksygenazy w fizjopatologii, można oczekiwać, że dzięki związkom według wynalazku osiągnie się korzystne i pomyślne wyniki w leczeniu:

- zaburzeń sercowo-naczyniowych i mózgowo-naczyniowych, włącznie na przykład z migrenami, przekrwieniami mózgu, zawałami, wstrząsami niedokrwiennymi, septycznymi, endotoksycznymi i krwotocznymi oraz bólami;

185 375

- różnorodnych postaci zapaleń obejmujących na przykład ostry gościec stawowy, reumatoidalne zapalenie stawów lub inne rodzaje zapalenia stawów, zapalenie kostno-stawowe, astmę;

- zaburzeń układu odpornościowego obejmujących zakażenia wirusowe i niewirusowe, choroby autoimmunizacyjne oraz wszystkie stany chorobowe związane z nadmiernym wytwarzaniem tlenku azotu i/lub produktów metabolizmu kwasu arachidowego.

Przedstawiona w dalszym tekście część doświadczalna ilustruje omówione farmakologiczne właściwości związków według wynalazku. Dzięki tym właściwościom związki o wzorze 1 są użyteczne pod względem farmaceutycznym.

Kompozycje farmaceutyczne zawierające związek według wynalazku mogą mieć postać stałą, na przykład proszku, granulatu, tabletek, kapsułek lub czopków. Odpowiedni stały nośnik może na przykład stanowić fosforan wapnia, stearynian magnezu, talk, cukry, laktoza, dekstryna, amidon, żelatyna, celuloza, metyloceluloza, sól sodowa karboksymetylocelulozy, poliwinylopirolidon i wosk.

Kompozycje farmaceutyczne według wynalazku mogą mieć również postać ciekłą, na przykład roztworów, emulsji, zawiesin lub syropów. Odpowiednim nośnikiem ciekłym może być na przykład woda, rozpuszczalniki organiczne, takie jak gliceryna lub glikole, jak również ich różniące się składem mieszaniny w wodzie dodawane do farmaceutycznie dopuszczalnych olejów lub tłuszczów. Kompozycje farmaceutyczne według wynalazku można podawać typowymi metodami, takimi jak podawanie doustne albo przez wstrzyknięcie domięśniowe, dootrzewnowe, dożylne lub podskórne.

Poniżej przedstawione przykłady ilustrują omówiony sposób i w żadnej mierze nie należy traktować ich jako ograniczenie zakresu wynalazku.

Część doświadczalna Przykład 1

Salicylan aminoguanidyny

W 25 ml wody rozpuszcza się, ogrzewając do temperatury 70°C, 420 mg (2,5 mmola) wodorowęglanu aminoguanidyny, po czym, mieszając, dodaje się wodny roztwór 400 mg salicylanu sodu. Całość ogrzewa się w ciągu 20 minut i liofilizuje. Otrzymuje się biały proszek o temperaturze topnienia (Tt) 148°C.

P rzykład 2 Ibuprofenian aminoguanidyny

W 25 ml wody rozpuszcza się, ogrzewając do temperatury 70°C, 420 mg (2,5 mmola) wodorowęglanu aminoguanidyny, po czym dodaje się wodny roztwór 570 mg ibuprofenianu sodu. Całość ogrzewa się w ciągu 20 minut i liofilizuje. Otrzymuje się biały proszek o Tt = 134°C.

Przykład 3

Indometacynian aminoguanidyny

Postępuje się w sposób opisany w przykładzie 1, stosując indometacynę zamiast salicylanu sodu. Otrzymuje się żółty proszek o Tt = 196°C.

Przykład 4

Acetylosalicynian metyloguanidyny

W 20 ml wody zawierającej 2,5 ml 1N NaOH rozpuszcza się 450 mg (2,5 mmola) kwasu acetylosalicylowego, po czym dodaje się 237,8 mg chlorowodorku metyloguanidyny w 10 ml wody. Całość miesza się w ciągu 15 minut, uzyskując klarowny roztwór. W wyniku liofilizacji otrzymuje się biały proszek o Tt = 153°C.

NMR-H (100 MHz, D₂O) : 7,3 - 6,6 (m, 4H, aromatyczne); 2,3 (s, 3H, NCH3); 1,8 (s, 3H, COCH3).

Przykład 5 Salicylan metyloguanidyny

W 20 ml wody zawierającej 2,5 ml 1N NaOH rozpuszcza się na gorąco 345 mg (2,5 mmola) kwasu salicylowego, po czym dodaje się roztwór 2,5 mmola chlorowodorku metyloguanidyny w 10 ml wody. Całość miesza się w temperaturze 40°C w ciągu 10 minut. W wyniku liofilizacji otrzymuje się zajmujący bardzo dużą objętość biały proszek o Tt = 140°C.

NMR-H (100 MHz, D₂O): 7 - 6,8 (m, 4H, aromatyczne); 2,4 (s, 3H, NCH3).

185 375

Przykład 6 Ibuprofenian metyloguanidyny

W 20 ml wody zawierającej 2,5 mi 1N NaOH rozpuszcza się na gorąco 2,5 mmola ibuprofenu, po czym dodaje się roztwór 2,5 mmola chlorowodorku metyloguanidyny w 10 ml wody. Całość miesza się w temperaturze 60°C w ciągu 15 minut. W wyniku liofilizacji otrzymuje się biały proszek o Tt = 174°C.

NMR-'H (100 MHz, D2O) : 7,2 (s, 4H, aromatyczne); 3,4 (q, 1H, C6H6-CH(Me)-CO); 2,6 (s, 3H, NCH3); 2,25 (d, 2H, ClHCUf,); 1,6 (m, 1H, CH(C'H%); 1,2 (d, 3H, -CH(CC f)-C'(O,H); 0,8 (d, 6H, 2CH3).

Przykład 7 Mefenamian metyloguanidyny

Postępuje się w sposób opisany w przykładzie 6, stosując kwas mefenamowy zamiast ibuprofenu. W wyniku ochłodzenia wytrąca się produkt, który sączy się i suszy; jego Tt wynosi 124°C.

NMR-H(100 MHz, D2O) : 8,1 (m, 1H, H w CO2H); 7,2 - 6,8 (m, 6H, 2C6H₆); 2,9 (s, 3H, NCH3); 2,4 i 2,3 (d, 2CH₃C6H₆).

Opisanym powyżej sposobem można wytworzyć przedstawione w tabeli 1 związki, które stanowią przedmiot wynalazku i są związkami korzystnymi.

Tabela 1

Związek	A	B
Rodnik R1	Rodnik R2
C	kwas salicylowy	H	metyloaminowy
D	indometacyna	H	metyloaminowy
E	indometacyna	nitrowy	etyloaminowy
F	sulindak	H	metyloaminowy
G	kwas mefenamowy	H	aminowy
H	kwas meklofenamowy	nitrowy	aminowy
I	ibuprofen	nitrowy	metylowy

Badania farmakologiczne związków według wynalazku

Związki według wynalazku poddawano biologicznym testom in nitro w celu oceny ich skuteczności w blokowaniu indukowalnej syntazy NO i cyklooksygenazy. Porównywano je przy tym z substancjami wzorcowymi, takimi jak aminoguanidyna, L-nitroarginina, ibuprofen, indometacyna, kwas acetylosalicylowy.

1) Wpływ wywiewmy in vitro naiodukowulką syntazę NO z my sich makrofagów J774A1

Test polega na pomiarze wywoływanej przez syntazę NO przemiany L-argininy w L-cytrulinę, przeprowadzonym metodą Bredta i Snydera (Proceedings of the National Academy of Sciences USA 87, 682-685, 1990). Po aktywacji przez lipo-polisacharydy (LPS) i interferon-y (IFN-y) mysie makrofagi J774A1 wytwarzają duże ilości NO. Komórki hoduje się w pożywce DmeM (Dulbecco's Modified Eagle's Medium) wzbogaconej 10% cielęcą surowicą płodową, w temperaturze 37°C, w atmosferze 5% CO2, po uprzedniej aktywacji za pomocą LPS i IFN-y. Wysiewa się je w naczyniach o powierzchni 150 cm 2 w ilości 5000 komórek/cm2. Inkubację prowadzi się w obecności 1 pg/ml LPS i 50 U/ml mysiego IFN-y w DMEM wzbogaconej 10% cielęcą surowicą płodową. Syntazę NO wyodrębnia się z zastosowaniem buforującej mieszaniny ekstrakcyjnej (50 mM HEPES, Ph = 7,4, 0,5 mM ditiotreitolu, 1 mg/ml pepstatyny A, 1 mg/ml leupeptyny, 1 mg/ml inhibitora trypsyny sojowej, 1 mg/ml antypainy oraz 10 mg/ml PMSF). Po sonikacji w temperaturze 4°C w buforującej

185 375 mieszaninie ekstrakcyjnej, homogenizat odwirowuje się w ultrawirówce (100 000 g w temperaturze 4°C w ciągu 1 godziny).

Oznaczanie prowadzi się w probówkach szklanych, do których wprowadza się po 100 ul buforującej mieszaniny inkubacyjnej zawierającej 100 mM HEPES, pH = 7,4, 1 mM ditiotreitolu, 2,5 mM CaCl₂, 10 μΜ tetrahydrobiopteryny, 10 μΜ FAD, 1 mg/ml BSA, 2 mM zredukowanego NADPH, 2 mM EDTA oraz 2,5 mM CaCl₂. Następnie dodaje się 25 μl roztworu złożonego ze 100 nM irytowanej argininy (aktywność właściwa 56,4 Ci/mmol, Amersham) i 40 μM nieradioaktywnej argininy. Reakcję inicjuje się dodatkiem 50 μl homogenizatu; końcowa objętość wynosi 200 μl (pozostałe 25 μl stanowi bądź woda, bądź też testowany związek). Reakcję kończy się po upływie 15 minut dodatkiem 2 ml buforującej mieszaniny hamującej (20 mM flEPES, pH = 5,5, 2 mM EDTA). Próbki umieszcza się w kolumnie wypełnionej 1 ml żywicy Dowex i ilościowo określa radioaktywność za pomocą cieczowego spektrometru scyntylacyjnego. Wyniki wyraża się w postaci wartości IC50; są one podane w tabeli 2 w kolumnie z nagłówkiem „Indukowalna syntaza NO (powstanie cytruliny)”.

2) Wpływ wyw ierany ra vitro na wytwarzanie azotynzw przez mysie makrofaki J774A1

Test ten służy do pomiaru aktywności hamującej związków wobec indukowalnej syntazy NO hodowanych komórek. Komórki hoduje się w pożywce DMEM (Dulbecco's Modified Eagle's Medium) wzbogaconej 10% cielęcą surowicą płodową, w temperaturze 37°C, w atmosferze 5% CO 2. W tej serii doświadczeń rozmieszcza się je na płytkach o 96 studzienkach (50 000 komórek na studzienkę) i inkubuje w DMEM bez czerwieni fenolowej z dodatkiem 10% cielęcej surowicy płodowej oraz 1 μg/ml LPS i 50 E/ml mysiego IFN-y, w obecności lub nieobecności testowanego związku. Po upływie 48 godzin w pożywce hodowlanej określa się kolorymetrycznie stężenie azotynów (związków z degradacji NO) metodą Greena i innych, Analytical Biochemistry 126, 131-138 (1982). Wyniki wyraża się w postaci wartości IC50; są one zamieszczone w tabeli 2 w kolumnie z nagłówkiem “Indukowalna syntaza NO (powstawanie azotynów)”

Tabela 2

IC50 (hM)
Związek	Indukowalna syntaza NO (powstawanie cytruliny)	Indukowalna syntaza NO (powstawanie azotynów)
Aminoguanidyna	20	22
L-nitroarginina	21	100
Ibuprofen	nieczynny	nieczynny
Indometacyna	nieczynny	nieczynny
Z przykładu 2	11	16
Z przykładu 3	26	33

3) W pływ włynienany in nUro na wytwar^a^e aaoty mźw i PGE₂ przez komórki glejowe szczura

Komórki mikroglejowe wyodrębnia się z hodowli komórek glejowych pochodzących z kory noworodków szczurów rasy Wistar, zgodnie z metodą opracowaną przez Thery'ego i innych (1991). Komórki mikroglejowe wysiewa się na 24-studzienkowych płytkach w ilości 5 - 105 komórek na ml i 0,5 ml na studzienkę. Komórki mikroglejowe hoduje się w obecności 10 μg/ml LPS i inhibitorów w ciągu 24 godzin, w temperaturze 37°C, w atmosferze 5% CO2. Po upływie 24 godzin usuwa się górną warstwę cieczy w celu pomiaru stężenia azotynu i PGE2. PGE2 oznacza się za pomocą handlowego radioimmunologicznego zestawu NEN zgodnie z opisem metody przedstawionym przez wytwórcę. Każdą próbkę oznacza się dwukrotnie. Wyniki wyraża się w postaci wartości IC50 obliczonych metodą regresji liniowej

185 375 z liniowych odcinków krzywej hamowania (FigP6 C software); zawiera je tabela 3. Azotyny oznacza się metodą Greena i innych (Analytical Biochemistry 126, 131-138, 1982).

Wyniki wyraża się w postaci IC 50; są one również podane w tabeli 3.

Tabela 3

Związek	Wytwarzanie azotynu IC50 (pM)	Wytwarzanie PGE2IC50 (pM)
Z przykładu 2	97±35	3,1±1,9
Aminoguaoidyoz	109±44	nieczynny
Ihuprofen	nieczynny	1,3±0,22

4) Wpływ wywierany in vitro na indukowalną cyklooksygenazy

Cyklooksygenaza występuje w dwóch izotermach: COX-1 (konstytutywna) oraz COX-2 - indukowalną mitogen, cytokinę i ein^ko^to^.ss^y^^c^^^ne czynniki zapalne. Testuje się wpływ związków na enzymatyczną aktywność obydwu tych izoform w półczystej postaci.

Podstawę testu stanowi ilościowa ocena wywoływanej przez COX-1 lub COX-2 przemiany kwasu arachidonowego (AA) w PGE2. Metodę opracowali Futaki i inni (Prostoglandins, 47, 55-59, 1994). COX-1 (prostoglandynowa H syntaza-1, EC 1.14.9.1) przechowuje się w temperaturze -80°C i pochodzi z pęcherzyków nasiennych barana. COX-2 (prostoglandynowa H syntaza-2) również przechowuje się w temperaturze -80°C i pochodzi z łożyska jagnięcia.

Do probówek wprowadza się 500 pl mieszaniny buforującej (100 pM Tris HCl, pH = 8, 1 pM hematyyy, 1 niM feeohlu (Tris = trihydroosymetyloaaunoomtaa) oraz związki wedug wynalazku albo substancje porównawcze w stężeniach od 1 oM do ImM. Próbkę kontrolną stanowi mieszanina buforująca bez inhibitorów. Po upływie 2 minut inkubacji wobec enzymu dodanego w ilości 5 U (COX-2) lub 10 U (COX-1) wprowadza się na 2 minuty 5 pl kwasu zrachidaoawega w ilości 10 pM. Reakcję kończy się dodatkiem 30 pl 1N HCl. Ekstrakcję przeprowadza się w kolumnach Seppack Cl 8 (Waters). Po odparowaniu do sucha, oznacza się PGE2 metodą radiaimmuyolagickoą za pomocą zestawu handlowego. Wyniki wyraża się w postaci wartości IC50; zawiera je tabela 4.

Tabela 4

IC50 (pM)
Związek	COX-1	COX-2
Kwas acetylosalicylowy	77,8	648
Kwas acetylosalicylowy	>1000	>1000
Kwas mcecyamowy	83,9	388
Ihuprafco	>1000	>1000
Iodomctacyoa	0, 54	15,9
Amiyoguaoidyoa	>1000	>1000
L-oitroargioiya	>1000	>1000
Z przykładu 2	459	525
Z przykładu 3	0,108	29,4
Z przykładu 4	243	>1000
Z przykładu 5	>1000	>1000
Z przykładu 6	>1000	>1000
Z przykładu 7	411	33 1

185 375

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Nowe sole pochodnych amidyny z inhibitorami cyklooksygenazy o wzorze ogólnym 1 A.B /1/ w którym

A oznacza inhibitor cyklooksygenazy zawierający funkcyjną grupę karboksylową;

B oznacza związek o wzorze ogólnym 1b

R-,Ν

RiN

W c— nh₂ /lb/ r₂ w którym

R1 oznacza H lub grupę nitrową

R.2 oznacza grupę aminową ewentualnie podstawioną przez podstawnik wybrany spośród grupy aminowej i nierozgałęzionej lub rozgałęzionej grupy alkilowej o 1-6 atomach węgla.
2. Związki według zastrz. 1, znamienne tym, że związek A jest wybrany z grupy obejmującej salicylany, indometacynę, sulindak, fenamiany i pochodne kwasu propionowego.
3. Związki według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że

- A oznacza kwas salicylowy, salicylan metylu, kwas acetylosalicylowy, indometacynę, sulindak, kwas mefenamowy, kwas meklofenamowy lub ibuprofen;
4. Związki według zastrz. 1, którymi są:

- salicylan aminoguanidyny,

- ibuprofenian aminoguanidyny,

- indometacynian aminoguanidyny,

- acetylosalicylan metyloguanidyny,

- salicylan metyloguanidyny,

- ibuprofenian metyloguanidyny,

- mefenamian metyloguanidyny.
5. Sposób wytwarzania związków o wzorze ogólnym 1 określonych w zastrz. 1, znamienny tym, że mieszaninę związku o wzorze A określonym w zastrz. 1 i związku o wzorze B określonym w zastrz. 1 poddaje się reakcji w środowisku wodnym w temperaturze pomiędzy temperaturą pokojową i 70°C.
6. Kompozycje farmaceutyczne zawierające substancję aktywną i substancje pomocnicze, znamienne tym, że jako substancję czynną zawierają co najmniej jeden związek o wzorze 1 określonych w zastrz. 1.
7. Zastosowanie związków o wzorze ogólnym 1 określonych w zastrz. 1 do wytwarzania leków przeznaczonych do leczenia zaburzeń sercowo-naczyniowych i mózgowo-naczyniowych obejmujących migreny, przekrwienia mózgu, zawały, wstrząsy niedokrwienne, septyczne, endotoksyczne i krwotoczne; różnorodnych postaci zapaleń obejmujących ostry gościec stawowy, reumatoidalne zapalenie stawów lub inne rodzaje zapalenia stawów, zapalenie kostno-stawowe i astmę; albo zaburzeń układu odpornościowego obejmujących zakażenia wiru185 375 sowe i niewirusowe oraz choroby autoimmunizacyjne takie jak, toczeń, AIDS, zapalenia pasożytnicze lub wirusowe, cukrzyca, miażdżyca płytek.

Przedmiotem niniejszego wynalazku są nowe sole pochodnych amidyny z inhibitorami cyklooksygenazy o podwójnej aktywności biologicznej, mianowicie jednocześnie hamujące zarówno powstawanie tlenku azotu (NO), jak i aktywność cyklooksygenazy, sposób ich wytwarzania, zawierające je kompozycje farmaceutyczne oraz ich zastosowanie, w szczególności jako inhibitorów syntazy NO i cyklooksygenazy.

Inhibitory cyklooksygenazy lub leki stanowiące analogi aspiryny, na przykład kwas acetylosalicylowy i kwas salicylowy, metylowane pochodne indolu, takie jak indometacyna {DCI kwasu(1-(4-chlorobenzoilo)-5-metoksy-2-metylo-1H-indol-3-ilo)octowego} i sulindak {DCI kwasu ((5-fluoro-2-metylo-1-((4-/metylosulfinylo/fenylo)-metyleno)-1H-inden-3-ylo)octowego}, pochodne kwasu N-fenyloantranilowego (meklofenamian, fenamiany), pochodne kwasu propionowego, takie jak ibuprofen (DCI kwasu p-izobutylohydratropowego), naproksen i fenoprofen, są powszechnie stosowane i dostatecznie sprawdzone jako skuteczne leki w leczeniu stanów zapalnych; jednak w razie stosowania większych dawek wywołują one pewne niepożądane efekty uboczne (R. Flower, S. Moncada i J. Vane: Mechanism of action of aspirinlike drugs - In the pharmacological basis of therapeutics, Goodman i Gilman, 1985, 29, 674715). Ponadto leki te stosuje się jednocześnie w leczeniu stanów ostrych i zapobiegawczo w leczeniu migren. Wartość tych leków jest niezaprzeczalna, nawet jeśli ich skuteczność terapeutyczna często okazuje się niecałkowita i, w odniesieniu do niektórych pacjentów, leczenie takimi związkami nie jest odpowiednie. Ze względu na ich właściwości przeciwzapalne i działanie zapobiegające agregacji płytek krwi, związki te stosuje się także do leczenia zakrzepicy ze skutkiem wyraźnego zmniejszenia obrzęku, w przypadkach niedokrwienia mózgu, a w konsekwencji proponuje się je w leczeniu i zapobieganiu zawałom, wstrząsom i chorobom mózgowo-naczyniowym (W. Armstrong: Recent trends in research and treatment of stroke, SCRIP, publikacje PjB, 1991).

Aktywność biologiczna inhibitorów syntazy NO została odkryta dopiero niedawno i ich potencjalne działanie lecznicze znajduje się obecnie zaledwie na etapie badań. Substancje te, stanowiące pod względem budowy odpowiedniki L-argininy i przedstawione w duńskim opisie patentowym nr 3041/90, są inhibitorami procesu powstawania tlenku azotu (NO). Współczesna wiedza dotycząca NO została skorygowana w 1991 roku przez Moncadę i innych (S. Moneada, R.M.J. Palmer, E.A. Higgs: Nitric oxide: physiology, pathophysiology and pharmacology, Pharmacological reviews 43, 2, 109-142), a jeszcze później przez kerwina i innych (J.Kerwin, J. Lancaster, P. Feldman: Nitric oxyde: a new paradigm for second messengers, J. Med. Chem. (1995), tom 38, 22, 4343-4362). Podsumowując można stwierdzić, że NO odgrywa rolę w mechanizmie transdukcji rozpuszczalnej cyklazy guanylanowej w płytkach, w układzie nerwowym i jako efektorowa cząsteczka, w immunologicznych reakcjach w wielu komórkach i tkankach obejmujących makrofagi i neutrofile (granulocyty obojętnochłonne). NO jest wytwarzany enzymatycznie z L-argininy przez enzym nazywany syntazą NO. Enzym ten występuje w dwóch postaciach: konstytutywnej (śródbłonkowej i neuronowej) oraz indukowalnej. W niektórych procesach chorobowych może nastąpić nadmierne wytwarzanie NO; wykazano, że zjawisko to występuje w przypadku wstrząsu i zostało ono już przedstawione w uprzednio przytoczonym opisie patentowym. W związku z tym, inhibitory syntazy NO stanowią leki skuteczne w zapobieganiu wywoływanym przez choroby powikłaniom naczyniowym i śmiertelności, w szczególności wówczas, gdy połączy się je z inhibitorami cyklooksygenazy, takimi jak aspiryna, indometacyna lub meklofenamian.

Pomyślne wyniki połączenia dwóch składników czynnych w tej samej cząsteczce są osiągalne w przypadku pacjentów cierpiących na inne schorzenia, takie jak na przykład:

185 375

- zaburzenia sercowo-naczyniowe i mózgowo-naczyniowe obejmujące na przykład miażdżycę tętnic, migreny, nadciśnienie tętnicze, wstrząs septyczny, zawały serca lub mózgu niedokrwienne albo krwotoczne, niedokrwienia i skrzepliny;

- zaburzenia obwodowego lub ośrodkowego układu nerwowego, takie jak na przykład choroby neurodegeneracyjne układu nerwowego, w szczególności zawały mózgowe, demencja starcza, w tym choroba Alzheimera, pląsawica Huntigtona, choroba Parkinsona, choroba Creutzfelda-Jacobsa, stwardnienie zanikowe boczne, jak również ból, urazy rdzenia mózgowego lub kręgowego, uzależnienie od substancji opiatowych, alkoholu oraz substancji wywołujących tolerancję na leki, zaburzenia erekcji i płodności, zaburzenia funkcji poznawczych lub encefalopatie;

- choroby proliferacyjne i zapalne, takie jak na przykład miażdżyca tętnic, nadciśnienie płucne, zapalenie kłębuszków nerkowych, nadciśnienie wrotne, łuszczyca, reuma toidalne zapalenie stawów i choroba zwyrodnieniowa stawów, zwłóknienia, skrobiawica, zapalenie układu żołądkowe-jelitowego (zapalenie okrężnicy, choroba Crohna) lub układu płucnego oraz zapalenie dróg oddechowych (astma, zapalenie zatok);

- przeszczepy narządów;

- choroby autoimmunizacyjne i choroby wirusowe, takie jak na przykład toczeń, AIDS, zapalenia pasożytnicze lub wirusowe, cukrzyca, miażdżyca płytek;

- rak; albo

- wszystkie procesy chorobowe związane z wytwarzaniem albo z dysfunkcjonowaniem NO i/lub cyklooksygenazy.