PL183181B1

PL183181B1 - Nowe pochodne 11-benzaldoksymo-estra-4,9-dienu, sposób ich wytwarzania oraz środki lecznicze zawierające te związki

Info

Publication number: PL183181B1
Application number: PL94305092A
Authority: PL
Inventors: Gerd Schubert; Günther Kaufmann; Lothar Sobeck; Michael Oettel; Walter Elger; Anatoli Kurischko
Original assignee: Jenapharm Gmbh
Priority date: 1993-09-20
Filing date: 1994-09-19
Publication date: 2002-06-28
Also published as: CA2130516A1; NO304989B1; JP2753562B2; AU7035094A; FI113657B; EP0648778B1; NO942953D0; ATE156835T1; SK95794A3; NZ264229A; HU223339B1; CA2130516C; EP0648778A2; US5693628A; HUT68029A; CZ197094A3; JPH07149789A; ES2108371T3; DE4332283A1; NO942953L

Abstract

1. Nowe pochodne 11 ß-benzaldoksymo-estra- -4,9-dienu o wzorze ogólnym 1, w którym R1 oznacza nizszy alkil o 1-6 atomach wegla, R2 oznacza atom wodoru, nizszy alkil o 1-6 ato- mach wegla, R3 oznacza grupe -CH2 X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo gru- pe OR5, przy czym R5 oznacza nizszy alkil o 1-6 ato- mach wegla, R3 oznacza dalej grupe -C= CR7, przy czym R7 oznacza grupe hydroksyalkilowa, w której wystepuje nizszy alkil o 1-6 atomach wegla, Z oznacza atom wodoru, nizszy alkil o 1-6 ato- mach wegla, nizszy acyl o 1-6 atomach wegla, lub grupe -CONHfenyl albo grupe-COOR4, przy czym R4 oznacza nizszy alkil o 1-6 atomach wegla. Wzór 1 PL PL PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku są nowe pochodne 11 -benzaldoksymo-estra-4,9-dienu, sposób ich wytwarzania oraz środki lecznicze zawierające te związki.

β-podstawione fenylo-estratrieny sąjuż znane. Wytwarzanie 11 β-arylo-17a-propynylo-estra-4,9dienów opisane jest np. w opisie patentowym EP nr 057 115, a reakcja 11 |3-(4-formylofenylo)-estra-4,9-dien-3-onów z hydroksyloaminami w opisie patentowym DE nr 3 504 421. W podanym sposobie jest oksymowana zarówno grupa 11 β-formylofenylowa jak też grupa 3-ketonowa. Poza tym przy C-3 powstająsyn- i anty-izomery. O działaniu opisanych związków dotychczas nic nie wiadomo.

Progesteron jest wydzielany podczas cyklu oraz w ciąży w dużych ilościach przez jajnik i łożysko. Jego znaczenie regulacyjne przepuszczalnie nie jest wyjaśnione we wszystkich aspektach.

Zapewnione jest to, że progesteron we współdziałaniu z estrogenami powoduje cykliczne zmiany błony śluzowej macicy w cyklu miesiączkowym i ciąży. Pod wpływem zwiększonego poziomu progesteronu po owulacji błona śluzowa macicy zostaje przeprowadzona w stan, który dopuszcza zagnieżdżenie się zarodka (blastocysta). Utrzymanie tkanek, w których rozszerza się rosnący zarodek, jest również zależnie od progesteronu.

W ciąży zachodzi dramatyczna zmiana mięśniowej czynności macicy. Mięsień ciężarnej macicy reaguje silnie osłabiony albo w ogóle nie reaguje na hormonalne i mechaniczne bodźce, które poza ciążąwyzwalająbóle porodowe. Nie może być żadnej wątpliwości co do tego, że przy tym progesteron odgrywa kluczową role, chociaż w niektórych fazach ciąży, np. bezpośrednio przed porodem, istnieje wysoka reaktywność przy krańcowo wysokich poziomach progesteronu we krwi.

Inne typowe przebiegi ciąży są również wyrazem bardzo wysokiego poziomu progesteronu. Przykładami na to są rozbudowa gruczołów sutkowych oraz mocne zamknięcie uj ścia macicy aż do blisko terminu porodu.

183 181

Progesteron ma udział w subtelny sposób przy sterowaniu przebiegami owulacji. Wiadomo, że progesteron w wysokich dawkowaniach posiada właściwości antyowulacyjne. Te wynikają z hamowania przysadkowego wydzielania gonadotropiny, które jest warunkiem dla dojrzewania pęcherzyka i jego owulacji. Z drugiej strony jest łatwe do poznania, że porównywalnie małe wydzielanie progesteronu przez dojrzewający pęcherzyk odgrywa aktywną rolę dla przygotowania i uruchomienia owulacji. Przy tym przysadkowe mechanizmy (czasowo ograniczonego tak znanego dodatniego sprzężenia zwrotnego (positiver feed back) progesteronu na wydzielanie gonadrotropiny) rozpoznawalnie odgrywają ważną role (Loutradie D., Humań Reproductionó, 1991, 1238-1240).

Mniej dobrze analizowane są czynności progesteronu w dojrzewającym pęcherzyku i samym ciałku żółtym, o którego istnieniu nie ma wątpliwości. Ostatnio przyjmowane są również tu stymulujące i hamujące działania na wewnątrzwydzielnicze czynności pęcherzyka i ciałka żółtego.

Ważna rola progesteronu i receptorów progesteronu jest uznana także w procesach patofizjologicznych. Receptory progesteronu zostały wykryte w ogniskach gruczolistości, ale także w guzach macicy, sutka i ośrodkowego układu nerwowego (oponiaki). Znaczenie tych receptorów dla zachowania się wzrostu tych patologicznie ważnych tkanek nie koniecznie jest związane z występowaniem poziomów progesteronu we krwi. Wykazano, że substancje, które są określane jako czynniki antagonistyczne progesteronu, RU 486=mifepryston (opis patentowy EP - 0 057 115) oraz ZK 98299 = onapryston (opis patentowy DE-OS- 35 04 421) wyzwalają w tych tkankach głęboko sięgające zmiany czynnościowe także wówczas, gdy we krwi występują dające się pominąć małe poziomy progesteronu. Wydaje się możliwe, że przy tym zmiany działań translóypcyjnych nie obsadzonego progesteronem receptora progesteronu przez antagonistów odgrywają ważną rolę (Chwalisz K. i współpracownicy, Endocrinology, 129, 317-322, 1991).

Działania progesteronu w tkankach narządów płciowych oraz innych tkankach następują przez oddziaływanie wzajemne z receptorem progesteronu. W komórce progesteron z wysokim powinowactwem wiąże się ze swoim receptorem. Przez to są wy woły wane zmiany proteiny receptora: zmiany konformacyjne, dimeryzacja dwóch jednostek receptora w kompleks, obnażenie miejsc wiązań DNA receptora przez zdysocjonowanie proteiny (HSP 90), wiązanie do odpowiedzialnego hormonu elementów DNA. Ostatecznie jest regulowana transkrypcja określonych genów (Gronemeyer H. i współpracownicy, J. Steroid Biochem. Molec. Biol. 41, 3-8, 1992).

Działanie progesteronu albo antagonistów progesteronu zależy nie tylko od ich stężenia we krwi. Stężenie receptorów w komórce jest również mocno regulowane. Estrogeny pobudzają syntezę receptorów progesteronu w większości tkanek. Progesteron hamuje syntezę receptorów estrogenów i syntezę jego własnego receptora. Przypuszczalnie są to te i inne oddziaływujące zależności pomiędzy estrogenami i gestagenami, które mogą wyjaśnić, dlaczego gestageny i antygestageny mogą wy wierać wpływ na procesy zależne od estogenów, nie będąc związanymi z receptorem estrogenu. Te zależności maja naturalnie duże znaczenie dla terapeutycznego zastosowania antygestegenów. Te substancje okazują się odpowiednie, celowe do interweniowania wprocesy reprodukcji kobiety, np. poowulacyjnie, aby przeszkodzić zagnieżdżeniu jaja płodowego, w późniejszej ciąży, aby podwyższyć reaktywność macicy dla prostaglandyny i oksytocyny albo aby osiągnąć rozwarcie i zmiękczenie („dojrzewanie”) szyjki.

Antygestageny hamują owulację u różnych człekokształtnych gatunków prymatów. Mechanizm tego działania nie jest jednoznacznie wyjaśniony. Dyskutowane są obok hamowania wydzielania gonadotropiny również jajnikowe mechanizmy przez zaburzenie para- i autokrynowych czynności progesteronu w jajniku.

Antygestageny mają zdolność modulowania albo osłabiania efektów estrogenów, chociaż one same przeważnie nie posiadaj ąpowinowactwa do receptora estrogenów na cytoplazmatycznej płaszczyźnie i chociaż mogą one powodować wzrost stężenia receptora estrogenów. Od odpowiednich efektów można oczekiwać w ogniskach gruczolistości względnie w tkankach guzowych, które wyposażone są w receptory estrogenów i progesteronu, korzystnego wpływu na stany chorobowe. Szczególne korzyści dla pomyślnego wpływu na stany chorobowe jak gru

183 181 czolistość mogłyby być dane wtedy, gdy do efektów hamowania antygestagenu przez działanie w tkance występowałoby hamowanie owulacji. Z hamowaniem owulacji odpadłaby również cześć produkcji hormonu jajnikowego, a zatem przypadający na ten udział efekt stymulacji na patologicznie zmienione tkanki. W przypadku występowania ciężkiej gruczolistości byłoby pożądane hamowanie owulacji i poza tym odwracalne przeprowadzenie w stan spoczynku ciągle znajdujących się w przebudowie tkanek kanału rodnego.

Również dla antykoncepcji dyskutowany jest sposób, w którym traktowanie antygestagenem powstrzymuje owulację, i przez następne traktowanie gestagenem zostaje pobudzone wydzielnicze przekształcenie błony śluzowej macicy, tak że z dni traktowania antygestagenami oraz gestagenami i dni wolnych od traktowania wynika około 28-dniowy cykl z regularnymi pozbawieniami krwawień (Baulieu E.E., Advances in Contraception 7, 345 - 351, 1991).

Antygestageny mogą posiadać różnorodne właściwości hormonalne i antyhormonalne. Przy tym szczególne terapeutyczne znaczenie mają anty glukokortykoido we właściwości. Sąone niekorzystne dla terapeutycznych zastosowań, w przypadku których na pierwszym planie terapii znajduje się hamowanie receptorów progesteronu, gdyż one przy terapeutycznie wymaganych dozowaniach powodują niepożądane działania uboczne, przeszkadzają stosowaniu terapeutycznie sensownej dawki albo mogą prowadzić do przerwania leczenia. Częściowa albo całkowita redukcja antyglukokortykoidowych właściwości jest ważnym warunkiem dla terapii antygestagenami, zwłaszcza dla takich wskazań, które wymagają leczenia trwającego tygodnie albo miesiące.

Przedmiotem wynalazku sąnowe pochodne 11 P-benzaldoksymo-estra-4,9-dienu o wzorze ogólnym 1 oraz sposób ich wytwarzania. Dalszym zadaniem wynalazku jest opracowanie środków leczniczych, które zawierają związek o wzorze ogólnym 1.

We wzorze ogólnym 1 podstawniki maja następujące znaczenia, a mianowicie

R¹ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R² oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1 -6 atomach węgla,

R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1 - 6 atomach węgla,

R³ oznacza dalej grupę -C=CR⁷, przy czym

R⁷ oznacza grupę hydroksyalkilową, w której występuje niższy alkil o 1 -6 atomach węgla,

Z oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla, niższy acyl o 1-6 atomach węgla, lub grupę -CONHfeny 1 albo grupę-COOR⁴, przy czym R⁴ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla.

Korzystne związki, charakteryzują się tym, że R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla.

Korzystne związki, charakteryzują się tym, że X oznacza grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla.

Korzystne związki, charaktetryzująsię tym, że R³ oznacza grupę -C=CR⁷, przy czym R⁷ oznacza grupę hydroksyalkilową, w której występuje niższy alkil o 1-6 atomach węgla.

Najbardziej korzystnymi związkami według wynalazku są:

[3-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-l 73-hydroksy-l 7a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-on,

P-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17p-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-on, p-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17 β-hydroksy-17a-(3-hydroksyprop-1 -ynylo)-estra-4,9-dien-3-on,

17a-chlorometylo-l 1 P-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17p-hydroksy-estra-4,9-dien-3-on,

P-[4-(metyloksyiminomety lo)fenylo]-17 β-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-on, |3-[4-(acetoksiininometylo)feny lo]-17 β-metoksy-17a-(metoksymety lo)-estra-4,9-dien-3-on, β- {4-[(etoksykarbony lo)oksiminomety lo] feny lo } -17 β-metoksy-17a-metoksymety lo-estra-4,9-dien-3-on,

183 181 β-metoksy-17a-metoksymetylo-11 β-{4-[(fenyloaminokarbonylo)oksiminometylo]-fenylo}-estΓa-4,9-dien-3-on i p-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17 β-etoksy-17a-etoksymetylo-estra-4,9-dien-3 -on,

17a-etoksymetylo-11 P-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17P-hydroksy-estra-4,9-dien3-on, 17a-etoksymetylo-lip-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17p-metoksy-estra-4,9-dien-3-on. Przedmiotem wynalazku jest także sposób wytwarzania związków o wzorze 1, w którym R¹ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R² oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza dalej grupę -OCR⁷, przy czym

Z oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla, niższy acyl o 1-6 atomach węgla, lub grupę -CONHfenyl albo grupę-COOR⁴ przy czym R⁴ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla, charakteryzujący się tym, że związek o wzorze ogólnym 2, w którym

R¹ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R² oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza dalej grupę -C^CR⁷, przy czym R⁷ oznacza grupę hydroksyalkilową w której występuje niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

- poddaje się reakcji ze związkiem o wzorze ogólnym 2a, w którym Y oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1 -6 atomach węgla, niższy acyl o 1 -6 atomach węgla albo grupę -CONHfenyl

- lub grupę -COOR⁴, przy czym R⁴ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla i przy czym związek o wzorze ogólnym 2a ewentualnie występuje w postaci takiego związku, z którego w wybranych warunkach reakcji jest uwalniany związek o wzorze ogólnym 2a,

- ewentualnie obecną grupę hydroksyloaminową estryfikuje się albo eteryfikuje.

Najbardziej korzystnie sposób według wynalazku, charakteryzuje się tym, że związki o wzorze ogólnym 2 i wzorze ogólnym 2a poddaje się reakcji w równomolowych ilościach. Jeżeli pożądana jest estryfikacja, eteryfikacja, to można przeprowadzić estryfikację w zasadzie znanym sposobem środkami acylującymi jak bezwodnikami kwasowymi albo chlorkami kwasowymi w obecności zasad, korzystnie pirydyny, eteryfikację jodkiem metylu w obecności zasad, korzystnie tert-butanolanu potasu.

Wytwarzanie związku wyjściowego o wzorze ogólnym 2 prowadzi się z 5 α, 1 Oa-epoksydu o wzorze 3 (porównaj np. Nedelec Buli. Soc. chim. Francja (1970), 2548).

Wprowadzenie grupy fenylowej w pozycję 11 β z utworzeniem Δ9 (10), 5a-hydroksy-struktury o wzorze 4 dokonuje się drogą reakcji Grignard'a katalizowanej solą Cu(I) (Tetrahedron Letters 1979,2051)z ketalem p-bromobenzaldehydu, korzystnie z ketalem dimetylowym p-bromobenzaldehydu, w temperaturze 0 - 30°C.

Ugrupowanie -CH₂X wprowadza się w zasadzie znanym sposobem poprzez spiroepoksyd o wzorze 5 przez reakcję zjodkiem trimetylosulfoniowym i tert-butanolanem potasu w dimetylosulfotlenku (Hubner i współpracownicy, J. prakt. Chem. 314,667 (1972); Arzneim. Forsch. 30, 401 (1973)) i następne otwarcie pierścienia odczynnikami nukleofilowymi jak halogenkami i pseudohalogenkami, alkoholanami i merkaptydami (Ponsold i współpracownicy, Z. Chem. 11, 106 (1971)). Powstałe przy tym 17a-CH₂X-związki o wzorze 6 można albo przez kwasową hydrolizę, korzystnie kwasem p-toluenosulfonowym w acetonie (Teutsch i współpracownicy, opis patentowy DE 2801416) rozszczepić do aldehydów o wzorze ogólnym 2, w którym R² oznacza atom wodoru, albo po eteryfikacji wolnych grup hydroksylowych za pomocąhalogenków alkilowych w obecności tert-butanolanu potasu najpierw przeprowadza się w 5α, 17β-dietery (Kasch i współpracownicy, opis patentowy DD 290 893), które potem przez kwasową hydrolizę, korzyst

183 181 nie kwasem p-toluenosulfonowym w acetonie, przekształca się w aldehydy o wzorze ogólnym 2, w którym R² oznacza niższe grupy alkilowe, korzystnie grupę metylową.

Grupy -C=CR⁷ wprowadza się znanym sposobem przez reakcję ketonu o wzorze 4 z acetylenem, propynem albo wyższymi homologami w obecności metali alkalicznych jak litu, sodu albo potasu w połączeniu z alkoholem albo amoniaku, albo z butylolitem w eterach jak tetrahydrofuranie. Kwasowa hydroliza tych związków prowadzi do 17α -OCR⁷ -podstawionych aldehydów typu o wzorze 2.

Otrzymany według wynalazku związek o wzorze ogólnym 1 ewentualnie można przeprowadzić w sól addycyjnąz kwasem, korzystnie w sól fizjologicznie tolerowanego kwasu. Zwykłe fizj logicznie tolerowane kwasy nieorganiczne i organiczne stanowią przykładowo kwas solny, kwas bromowodorowy, kwas fosforowy, kwas siarkowy, kwas szczawiowy, kwas maleinowy, kwas fumarowy, kwas mlekowy, kwas winowy, kwas jabłkowy, kwas cytrynowy, kwas salicylowy, kwas adypinowy i kwas benzoesowy. Dalsze odpowiednie do stosowania kwasy opisane są przykładowo w Fortschritte der Arzneimittelforschung, tom 10,strony 224 - 225, Birkhauser Verlag, Basel i Stuttgart, 1966 oraz Journal of Pharmaceutical Sciences, tom 66, strony 1-5 (1977).

Sole addycyjne z kwasami wytwarza się z reguły w zasadzie znanym sposobem przez zmieszanie wolnej zasady albo jej roztworów z odpowiednim kwasem albo jego roztworami w organicznym rozpuszczalniku, na przykład w niskim alkoholu jak metanolu, etanolu, n-propanolu albo izopropanolu albo w niskim ketonie jak acetonie, metylo-etyloketonie albo metylo-izobutyloketonie, albo w eterze jak eterze dietylowym, tetrahydrofuranie albo dioksanie. W celu lepszego wydzielania kryształów można także stosować mieszaniny wymienionych rozpuszczalników. Poza tym fizjologicznie tolerowane wodne roztwory soli addycyjnych z kwasami związku o wzorze 1 można wytwarzać w wodnym roztworze kwasu.

Sole addycyjne z kwasami związków o wzorze ogólnym 1 można w zasadzie znanym sposobem, np. z alkaliami albo wymieniaczami jonów, przeprowadzać w wolną zasadę. Z wolnej zasady można uzyskiwać dalsze sole przez reakcję z nieorganicznymi albo organicznymi kwasami, zwłaszcza takimi, które nadają się do tworzenia terapeutycznie dających się stosować soli. Te albo również inne sole związku, jak np. pikrynian, mogą służyć także do oczyszczania wolnej zasady w ten sposób, że wolną zasadę przeprowadza się w sól, oddziela się jąi z soli znowu uwalnia się zasadę.

Przedmiotem wynalazku są także środki lecznicze, charakteryzujące się tym, że zawierają związek o wzorze 1, w którym

R¹ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R² oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza grupę -CH₂X,

- przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵,

- przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza dalej grupę -C^CR⁷, przy czym

Z oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla, niższy acyl o 1-6 atomach węgla, lub grupę -CONHfenyl albo grupę-COOR⁴, przy czym R⁴ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla.

Zgodne z wynalazkiem środki lecznicze nadają się do stosowania doustnego, odbytniczego, podskórnego, dożylnego albo domięśniowego. Obok zwykłych nośników i rozcieńczalników zawierają one związek o wzorze ogólnym 1.

Środki lecznicze według wynalazku wytwarza się w znany sposób ze zwykłymi stałymi albo ciekłymi nośnikami albo rozcieńczalnikami i stosowanymi zazwyczaj farmaceutycznietechnicznymi substancjami pomocniczymi odpowiednio do pożądanego sposobu podawania o odpowiednim dozowaniu. Korzystne preparaty stanowią postacie podawania, które odpowiednie są do stosowania doustnego. Takimi postaciami podawania są na przykład tabletki, tabletki powlekane, drażetki, kapsułki, pigułki, proszki, roztwory albo zawiesiny albo postacie o przedłużonym działaniu.

183 181

W rachubę wchodzą oczywiście również preparaty pozajelitowe jak roztwory do wstrzykiwań. Poza tym jako preparaty można wymienić na przy Wad także czopki.

Odpowiednie tabletki można wytwarzać na przykład przez zmieszanie substancji czynnej ze znanymi substancjami pomocniczymi, na przykład obojętnymi rozcieńczalnikami takimi jak dekstroza, cukier, sorbit, mannit, poliwinylopirolidon, ze środkami rozkruszającymi jak skrobią kukurydzianą albo kwasem alginowym, ze środkami wiążącymi jak skrobią albo żelatyną, ze środkami poślizgowymi jak stearynianem magnezu albo talkiem i/lub ze środkami służącymi do uzyskania przedłużonego działania jak karboksypolimetylenem, karboksymetylocelulozą, octanoftalanem celulozy albo polioctanem winylu. Tabletki mogą również składać się z kilku warstw.

Odpowiednio drażetki można wytwarzać przez powleczenie sporządzonych analogicznie do tabletek jąder zwykłymi środkami stosowanymi do powłok drażetkowych, na przykład poliwinylopirolidon albo szelak, guma arabska, talk, ditlenek tytanu albo cukier. Przy czym otoczka drażetkowa może również składać się z kilku warstw, przy czym można stosować substancję pomocnicze wymienione wyżej przy tabletkach.

Roztwory albo zawiesiny z substancjączynną według wynalazku mogą zawierać dodatkowo środki poprawiające smak jak sacharynę, cyklaminian albo cukier oraz np. substancje aromatyczne jak wanilinę albo ekstrakt pomarańczowy. Poza tym mogą one zawierać substancje ułatwiające przeprowadzenie w stan zawiesiny jak sól sodową karboksymetylocelulozy, albo substancje konserwujące jak p-hydroksybenzoesany.

Kapsułki zawierające substancje można wytwarzać na przykład w ten sposób, że substancję czynną miesza się z obojętnym nośnikiem jak cukrem mlekowym albo sorbitem i zamyka w kapsułkach żelatynowych.

Odpowiednie czopki można wytwarzać na przykład przez wymieszanie substancji czynnej z przewidzianymi do tego nośnikami jak obojętnymi tłuszczami albo glikolem polietylenowym albo ich pochodnymi.

Zgodne z wynalazkiem 11 β-podstawione benzaldoksymo-estra-4,9-dieny są substancjami działającymi antygestagennie, które przy takiej samej aktywności jak RU 486 (mifepryston) do receptora progesteronu (porównaj tabela 1) albo przy przewyższającym działaniu in vivo (porównaj rysunek 1 i tabela 2) posiadają w porównaniu z RU 486 wyraźnie zredukowaną aktywność antyglukokortykoidową, wykazanąprzez zmniejszone wiązanie receptora glukokortykoidu (porównaj tabelę 1) oraz przez również mniejsze o potęgę liczby dziesięć hamowanie pobudzenia enzymu w liniach komórkowych (porównaj rysunek 2 i 3).

Tabela 1

Wiązanie receptorów przez wybrane substancje przytoczone w przykładach I - V

Związek według przykładu	Względne molowe powinowactwo wiązania (RBA) do (%)
receptora progesteronu (progesteron = 100%)	receptora glukokortykoidu (deksametazon = 100%)	receptora estrogenu (estradiol = 100%)
I (J867)	302	78	<0,1
II	136	82	<0,1
III	236	73	<0,1
IV	294	66	<0,1
V	90	32	<0,1
dla porównania RU 486
(mifepryston)	506	685
ZK 98299 (onapryston)	22	39

Wybrane zgodne z wynalazkiem antygestageny (J867) prowadząu świnek morskich w cyklu do statystycznie znamiennie zredukowanych ciężarów macic przy dozowaniach, w których RU 486 w porównaniu z kontrolami podnosi ciężary macic.

Ta kombinacja właściwości pozwala oczekiwać od zgodnych z wynalazkiem antygestagenów silniejszego hamowania progesteronu, przy jednocześnie zredukowanej antyglukokortykoidowej aktywności. Ta korzyść jest szczególnie ważna ze względu na wskazania, które z uwagi na okres trwania stosowania wymagają szczególnie dobrej tolerancji. W cyklu ciężar macicy jest określany decydująco przez cyrkulujące estrogeny. Zredukowane ciężary macic są wyrazem hamowania tego działania estrogenów. Stwierdzone, przewyższające RU 486 hamowanie ciężarów macicy w cyklu świnki morskiej, jest wskazówką na (pośrednie) antyestrogenne właściwości związków według wynalazku. Z odpowiednich działań należy oczekiwać szczególnie korzystnego wpływu na patologicznie zmienione tkanki, w których estrogeny pośredniczą w impulsach wzrostu (ogniska gruczolistości, mięśniaki, raki sutka i narządów płciowych, łagodny przerost gruczołu krokowego).

Tabela 2

Wczesnoporonne działanie RU 486 i J 867 (przykład I) u szczura po podskórnym zastosowaniu 5-7 dnia ciąży (stosowanie 0,2 ml/zwierzę/dzień w układzie benzoesan benzylu/olej rycynowy [1+4 objętość/objętość])

Grupa substancji	Dawka (mg/zwierzę/dzień	Całkowite zahamowanie ciąży⁺	ED50” (mg/zwierzę/dzień)
N/N	%
nośnik		0/13	0
RU 486	3,0	5/5	100
	1,0	2/5	40	1,3
	0,3	0/5	0
J867	3,0	5/5	100
	1,0	5/5	100	0,6
	0,3	0/5	0
	0,1	0/5	0

+ - pusta macica

N - liczba samic zapładnianych

N^x - liczba samic nieciężamych ++ - oznaczenie graficzne

Rysunek 1 pokazuje wpływ traktowania antygestagenem świnek morskich w cyklu na ciężary macic w porównaniu J 867 z RU 486.

Wysokie dawkowania RU 486 (6 mg/24 godziny) redukują ciężary macic traktowanych zwierząt. Natomiast niskie dawkowania tej substancji prowadzą do lekkiego zwiększenia ciężarów macic. Wszystkie zbadane dawkowania J 867 (1,3 albo 6 mg/24 godziny) statystycznie znamiennie hamowały ciężary macic.

Rysunek 2 przedstawia antyglukokortykoidowe działanie J 867 w ludzkiej linii komórek raka piersi ZR 75/AGP-763 w porównaniu z RU 486.

Deksametazon pobudza w tej linii komórek chloramfenikoloacetylotransferaze-gen (CAT). To pobudzenie jest hamowane przez substancje antyglukokortykoidowe. J 867 hamuje CAT niespodziewanie w szerokim zakresie stężeń mniej silnie niż RU 486 (mifepryston).

Rysunek 3 pokazuje antyglukokortykoidowe działanie J 867 w modelu TAT w komórkach wątrobiaka szczura w porównaniu z RU 486.

W komórkach wątrobiaka szczura dekasametazon pobudza enzym tyrozyno-amino-transferazę (TAT). To działanie jest hamowane przez antyglukokortykoidową aktywność. J 867 działa potem wyraźnie słabiej antyglukokortykoidowo niż RU 486.

Następujące przykłady objaśniają wynalazek

Przykład I

434 mg 11 p-(4-formylofenylo)-17p-metoksy-l7a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-onu rozpuszcza się w temperaturze pokojowej w 8 ml pirydyny i dodaje 65 mg chlorowodorku hydroksyloaminy, i miesza w temperaturze 25°C. Po 2 godzinach dodaje się dalsze 5 mg chlorowodorku hydroksyloaminy i po 15 minutach roztwór rozcieńcza się wodą dodaje się 1 N wodny roztwór HC1 i ekstrahuje chloroformem, fazę organiczną przemywa się rozcieńczonym kwasem solnym i wodą suszy nad siarczanem sodu oraz węglanem potasu i rozpuszczalnik odparowuje pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymuje się 420 mg surowego produktu. Po dodaniu acetonu

183 181 wytrącają się kryształy, które odsącza się pod zmniejszonym ciśnieniem i przekrystalizowuje z układu izopropanol/CH₂Cl₂.

Otrzymuje się 305 mg llp-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17p-metoksy-17a-metoksymety lo-estra-4,9-dien-3 -onu.

Temperatura topnienia: 118°C z rozkładem (¾ = + 197° (CHC1₃)

Widmo IR w CHC1₃ (cm-¹): 3575, 3300 (OH); 1705 (C=NOH);

1649 (C=C-C=C-C=C); 1599 (fenyl) widmo UV w MeOH: X_max = 264 nm ε = 20 366

X_max = 299 nm ε = 20 228

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,533 (s, 1H, H-18); 3,252 (s, 3H, 17β-ΟΟΗ₃); 3,393 (s, 3H, 17a-CH₂OCH₃); 3,441-3,598 (m, 2H, układ ΑΒΧ CH₂OR); 4,381 (d, 1H, J = 6,9 Hz, H-l la); 5,788 (s, 1H, H-4); 7,187-7,487 (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 8,05 (s, 1H, OH); 8,097 (s, 1H, CH=NOH) MS m/e: 449,25509 C₂₉H₃₅NO₄M⁺

Wytwarzanie związku wyjściowego

Etap A g 4-bromobenzaldehydu i 30 ml estru trietylowego kwasu ortomrówkowego miesza się w 60 ml metanolu z 0,8 ml chlorku tionylu w temperaturze pokojowej przez 5 godzin. Potem dodaje się jeszcze raz 0,2 ml chlorku tionylu i po 30 minutach wylewa do wodnego roztworu wodorowęglanu i ekstrahuje chloroformem, ekstrakt przemywa wodnym roztworem wodorowęglanu i wodą, suszy nad siarczanem sodu i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymuje się 68 g ketlau dimetylowego 4-bromobenzaldehydu w postaci bezbarwnego oleju.

Do 2,3 g magnezu w 20 ml bezwodnego tetrahydrofuranu dodąje się pod argonem jako gazem ochronnym 0,2 ml dibromoetanu i po rozpoczęciu reakcji wkrapla się 21,96 g ketalu dimetylowego 4-bromobenzaldehydu w 70 ml bezwodnego tetrahydrofuranu tak, żeby temperatura nie przekroczyła 40°C. Po całkowitym dodaniu miesza się dalej przez 2 godziny w temperaturze 30°C, następnie oziębia się do temperatury -10°C dodąje 511 mg CuCl. Miesza się dalej przez 15 minut w temperaturze -3 0°C i potem wkrapla roztwór 6 g 3,3-dimetoksy-5a-10a-epoksy-estr-9(l l)-enl7-onu w 30 ml bezwodnego tetrahydrofuranu. Pozostawia się do ogrzania do temperatury pokojowej i roztwór Grignarcfa rozkłada się wodnym roztworem chlorku amonu. Produkt wyodrębnia się przez ekstrakcję octanem etylu, fazę organiczna przemywa do zobojętnienia i suszy nad siarczanem sodu. Po oddestylowaniu rozpuszczalnika pod zmniejszonym ciśnieniem wyodrębnia się 19,7 g surowego produktu.

Po chromatografii na 300 g żelu krzemionkowego i 20 g tlenku glinu z gradientem toluen/octan etylu otrzymuje się 7,38 g 3,3-dimetoksy-lip-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-5a-hydroksy-estr-9-en-17-onu w postaci żółtej piany.

Etap B

7,3 8 g 3,3 -dimetoksy-11 P-[4-(dimetoksymetylo)-feny lo] -5a-hy droksy-estr-9-en-17-onu rozpuszcza się w 85 ml dimetylosulfotlenku i pod argonem jako gazem ochronnym dodąje się 10,38 g jodku trimetylosulfoniowego i w sposób porcjowany 7,64 g tert-butanolanu potasu. Po 1,5 godziny ochładza się do temperatury 0 - 5°C i zadaje wodnym roztworem chlorku amonu. Lepki strącony produkt ekstrahuje się za pomocąCH₂C1₂, przemywa do zobojętnienia, suszy nad siarczanem sodu i po odparowaniu rozpuszczalnika wyodrębnia się brunatną żywicę.

Wydajność: 8,65 g 3,3-dimetoksy-llp-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-17fi-spiro-r,2'-oksirano-estr-en-5a-olu

Etap C

8,63 g 33-dimetoksy-llp-[4-(dimetoksyetylo)-fenylo]-17P-spiro-r,2'-oksirano-estr-9-en-5a-olu rozpuszcza się w 20 ml metanolu, dodąje się 20 ml 3 N roztworu metanolami sodu i ogrzewa przez 2-3 godziny przy orosieniu. Odparowuje się rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość rozprowadza w CH₂C1₂, przemywa do zobojętnienia, roztwór suszy nad siarczanem sodu i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 8,74 g surowego produktu w postaci brunatnej piany. Chromatografia na 260 g żelu krzemionkowego i 90 g tlenku glinu z gradientem toluen/octan etylu daje 1,92 g 3,3-dimetoksy-11 p-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-17a-metoksymetylo-estr-9-eno-5a, 17p~diolu.

Etap D

Do 1,92 g 3,3-dimetoksy-lip-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-17a-metoksymetylo-estr-9-eno-5a, 17p-diolu w 120 ml toluenu dodaje się pod gazem obojętnym 8,65 g tert-butanolanu potasu. Zawiesinę miesza się przez 5 minut w temperaturze pokojowej i wkrapla 6,35 ml jodku metylu w 6 ml toluenu tak, żeby temperatura nie przekroczyła 40°C. Po godzinie dodaje się 20 ml wody i 20 ml octanu etylu, rozdziela się fazy i fazę wodną ekstrahuje uzupełniająco octanem etylu. Fazę organiczną przemywa się do zobojętnienia, suszy nad siarczanem sodu i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 1,55 g 3,3-dimetoksy-l 1 β-[4-(3,3-dimetoksymetylo)-fenylo]-l7a-metoksymetylo-estr-9-eno-5a, 17P-dimetyloeteru w postaci żółtej piany.

Etap E

1,55 g 3,3-dimetoksy-l ip-[4-(3,3-dimetoksymetylo)-fenylo]-17a-metoksymetylo-estr-9-eno-5cc, 173-dimetyloeteru rozpuszcza się w 12,6 ml acetonu i dodaje 1,3 ml wody. Pod gazem ochronnym dodaje się 158 mg kwasu 4-toluenosulfonowego. Miesza się przez 40 minut w temperaturze pokojowej i breję krystaliczną odsącza pod zmniejszonym ciśnieniem, przemywa acetonem i krystalizuje z układu CH₂Cl₂/aceton.

Wydajność: 0,55 g bezbarwnych kryształów

Ponowne przekrystalizowanie z układu CH₂Cl₂/aceton daje 440 mg 11 β mg 11 β-(4-formylofeny Ιο)-17 β-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3 -onu.

Temperatura topnienia: 233 - 240°C ¢^ = +189° (CHC1₃)

Widmo IR w CHCI3 (cm'¹): 1710 (CHO); 1660 (C=C-C=C=O); 1610 (fenyl)

Widmo UV w MeOH: λ = 262 nm ε = 10 775

ΙΠαΛ

X_max ⁼ 299 nme = 13 999

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,48 (s, 3H, H-18); 3,25 (s, 3H, 17β-ΟΟΗ₃); 3,38 (s, 3H, 17a-CH₂OCH₃); 4,40 (d, 1H, J = 7,2 Hz, H-l la); 5,78 (s, 1H, H-4); 7,28-7,93 (m, 4H, układ ΛΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 9,95 (s, 1H, CHO).

MS m/s: 434,24771 C₂₈H₃₄O₄ M⁺

Przykład II

217 mg 11 β-(4-formylofenylo)-17β-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-onu w 4 ml pirydyny miesza się w temperaturze pokojowej z 40 mg chlorowodorku metoksyaminy. Po godzinie dodaje się dalsze 5,2 mg chlorowodorku metoksyaminy. Potem dodaje się po 10 ml wody i octanu etylu, rozdziela fazy, fazę wodną ekstrahuje uzupełniająco, fazę organiczną przemywa się 10 ml rozcieńczonego kwasu solnego i destylowaną wodą do zobojętnienia, po czym suszy i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 241 mg surowego produktu w postaci żywicy. Preparatywa chromatografia cienkowarstwowa na żelu krzemionkowym 60 PF _254+366 przy użyciu mieszaniny eluentów toluen/aceton (4:1) daje 188 mg produktu w postaci piany.

Po przekrystalizowaniu z układu aceton/heksan otrzymuje się l^[4-(metoksyiminometylo)-fenylo]-17β-metoksy-17α-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-on w postaci bezbarwnych blaszek.

Temperatura topnienia: 83 - 89°C

Od = +197 (CDCI3)

Widmo IR w CHC1₃ (cm’¹):

1700 (C=NOCH₃); 1649 (C=C-C=C-C=O); 1590 (aromat)

Widmo UV w MeOH: X_max = 275 nm ε = 23 098

X_max = 300 nm ε = 22 872

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,529 (s, 3H, H-18); 3,247 (s, 3H, 17β-ΟΟΗ₃); 3,408 (s, 3H, 17a-CH₂OCH₃); 3,39-3,598 (m, 2H, układ ΑΒΧ, 17a-CH₂O-CH₃); 4,381 (d, 1H, J=7,5 Hz,

183 181

H-l la); 5,773 (s, 1H, H-4); 7,173, 7,201, 7,463, 7,491 (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 8,023 (s, 1H, CHfenyl).

MS m/e: 463,26950 C₂₉H₃₇NO₄ M⁺

Przykład III

180 mg lip-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17p-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-onu acyluje się przez 12 godzin w 5 ml układu bezwodnik kwasu octowego/pirydyna (1:1). Po dodaniu wody ekstrahuje się trzykrotnie octanem etylu, fazę organiczną przemywa rozcieńczonym kwasem solnym i wodą suszy nad siarczanem sodu i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymuje się 172 g surowego produktu, który oczyszcza się za pomocą preparaty wnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym PF _254+366 stosując mieszaninę eluentów toluen/aceton (4:1).

Wydajność: 115 mg lip-[4-(acetyloksiminometylo)-fenylo]-17P-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-onu. Oczyszczony produkt krystalizuje z octanu etylu.

Temperatura topnienia: 115 - 120°C (octan etylu) αϋ = +218^ο (CHC1₃)

Widmo UV w MeOH: X_max = 271 nm ε = 28 157

X_max = 297 nm ε = 26 369

Widmo ^HH-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,511 (s, 3H, H-l 8); 2,227 (s, 3H, OCOCH₃); 3,247 (s, 3H, 17β-ΟΟΗ₃); 3,408 (s, 3H, 17a-CH₂OCH₃) 3,386,3,431,3,544,3,580 (m, 2H, CH₂OCH₃); 4,399 (s, 1H, J = 7,2 Hz, H-lla); 5,785 (s, 1H, H-4); 7,242, 7,266, 7,618, 7,647 (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ'protonów aromatów); 8,315 (s, 1H, CH=NOAc).

Ma m/e: 491,26971 C₃₀H₃₇NO₅ M⁺

Przykład IV

Do 210 mg lip-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17p-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-onu w 5 ml pirydyny wkrapla się podczas chłodzenia wodą 0,3 ml estru stylowego kwasu chloromrówkowego. Powstaje biały osad. Po 30 minutach zadaje się wodą powstaje roztwór, potem wytrąca się biały osad, który odsącza się pod zmniejszonym ciśnieniem i przemywa wodą .Wydajność po wysuszeniu 133 mg. Fazę wodna ekstrahuje się chloroformem, przemywa rozcieńczonym kwasem solnym i wodą suszy i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem. Wydajność 66 mg. Łączy się obydwie substancje stałe i oczyszcza za pomocą preparatywnej chromatograf! cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym 60 PF_254+366 stosując mieszaninę eluentów toluen/aceton (4:1).

Otrzymuje się 150 mg lip-{4-[(etoksykarbonylo)oksiminometylo]-fenylo}-17|3-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-onu, który przekrystalizowuje się z układem aceton/heksan.

Temperatura topnienia: 137 - 148°C (rozkład)

Od = +204° (CHCI₃)

Widmo UV w MeOH: X_max = 270 nm ε = 27 094

X_max = 297 nm ε = 25 604

Widmo ‘H-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,507 (s, 3H, H-18); 1,383 (t, 3H, J = 7,0 Hz, OCH₂CH₃); 3,246 (s, 3H, 17β-ΟΟΗ₃); 3,410 (s, 3H, 17a-CH₂OCH₃); 3,39-3,56 (m, 2H, CH₂OCH₃); 4,35 (d, 1H, J = 7,0 Hz, H-l la); 5,784 (s, 1H, H-4); 7,23, 7,26, 7,61, 7,64 (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 8,303 (s, 1H, CH=NR)

MS m/e: 431,24701 C₂₈H₃₃NO₃ M⁺ - C₂H₅OCOOH

Przykład V

244 mg 11 p-(4-formylofenylo)-17p-hydroksy-17a-chlorometylo-estra-4,9-dien-3-onu w 4 ml pirydyny miesza się w temperaturze pokojowej z 32,2 mg chlorowodorku hydroksyloaminy; po godzinie dodaje się dalsze 6,9 mg chlorowodorku hydroksyloaminy. Potem dodaje się po 10 ml wody i octanu etylu, rozdziela fazy, fazę wodną ekstrahuje uzupełniająco, fazę organiczną przemywa 10 ml rozcieńczonego kwasu solnego i wodą desylowaną do zobojętnienia, suszy i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem.

183 181

Otrzymuje się 183 mg surowego produktu w postaci żółtej żywicy. Preparatywna chromatografia cienkowarstwowa na żelu krzemionkowym 60 PF_254+366 P^rzY użyciu mieszaniny eluentów toluen/aceton (4:1) daje 87,7 mg 17a-chlorometylo-ll[J-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17p-hydroksy-estra-4,9-dien-3-onu w postaci piany.

a_D = +185° (CHCI3)

Widmo UV w MeOH: X_max = 264 nm ε = 20 797

X_max = 299 nm ε = 20 439

Widmo Ή-NMR w CDCI3 (δ, ppm): 0,607 (s, 3H, H-18); 3,628,3,664,3,824,3,861 (m, 2H, układ ΑΒΧ, 17a-CH₂Cl); 4,428 (d, 1H, J = 6,9 Hz, H-lla); 5,807 (s, 1H, H-4); 7,185, 7,212, 7,482, 7,509 (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 8,05 (s, 1H, OH); 8,104 (s, 1H, CHfenyl).

MS m/e: 439,19070 C₂₆H3₀ClNO₃ M⁺

Wytwarzania związku wyjściowego

Etap F

Do 4,12 g 3,3-dimetoksy-lip-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-17p-spiro-r,2'-oksiran-estr-9-en-5a-olu (według przykładu I etap B wytworzony) w 84 ml dimetyloformamidu wkrapla się powoli w temperaturze 0°C 16,6 ml stężonego kwasu solnego. Po godzinie dodaje się podczas mieszania do 420 ml wody, przy czym powstaje klaczko waty osad. Za pomocą wodnego roztworu wodorowęglanu ustawia się pH 6, osad odsącza pod zmniejszonym ciśnieniem i suszy. Wydajność surowego produktu: 3,38 g kryształów w kolorze ochry, które oczyszcza się drogą chromatografii kolumnowej na 90 g żelu krzemionkowego 60 z gradientem toluen/octan etylu. Wydajność: 1,16 g 17a-chlorometylo-lip-(4-formylofenylo)-17p-hydroksy-estra-4,9-dien-3-onu w postaci kryształów.

Temperatura topnienia: 205 - 208°C (aceton/heksan) (¾ =+161° (CHCI3)

Widmo IR w CHC1₃ (cm-¹): 3600 (OH); 1695 (CHO);

1650 (C=C-C=C-C=C); 1590 (fenyl)

Widmo UV w MeOH: λ = 262 nm ε = 19 993

ΠΐαΧ

X_max = 297 nm ε - 22 755

Widmo Ή-NMR wCDCl₃ (δ, ppm): 0,583 (s, 3H, H-18); 3,30 (s, 1H, OH); 3,63-3,85 (m, 2H, układ ΑΒΧ CH₂C1); 4,45 (d, 1H, J = 7,0 Hz, H-lla); 5,809 (s, 1H, H-4); 7,355, 7,382, 7,799, 7,826 (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 9,977 (s, 1H, CHO).

MS m/e: 424,18280 C2₆H₂₉C1O₃ M⁺

Przykład VI

136 mg 11 p-(4-formylofenylo)-17β-hydroksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3 -onu rozpuszcza się w 2,2 ml pirydyny w temperaturze pokojowej i dodaje 18 mg chlorowodorku hydroksyloaminy, i miesza się w temperaturze 25°C. Po upływie 1,5 godziny dodaje się dalsze 4 mg chlorowodorku hydroksyloaminy i roztwór po 15 minutach rozcieńcza wodą, dodaje się 1N wodny roztwór HC1 i ekstrahuje chloroformem, fazę organicznąprzemywarozcieńczonym kwasem solnym i wodą, suszy nad siarczanem sodu i węglanem potasu, po czym odparowuje rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 146 mg surowego produktu, który oczyszcza się drogąpreparatywnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym 60 PF_254+366 stosując mieszaninę eluentów toluen/aceton (4:1).

Otrzymuje się 110 mg lip-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17p-hydroksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3 -onu.

Temperatura topnienia: 104°C przy rozkładzie (izopropanol)

0^ = +195° (CHC1₃)

Widmo UV w MeOH: λ = 263 ηιηε = 21 170

Π14Λ k_max = 299 nm ε = 20 188

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,517 (s, 1H, H-18); 3,418 (s, 3H, 17a-CH₂OCH₃); 3,206, 3,237, 3,552, 3,582 (m, 2H, układ ΑΒΧ CH₂OCH₃); 4,384 (d, 1H, J = 7,2 Hz, H-lla);

183 181

5,784 (s, 1H, H-4); 7,179, 7,206, 7,456, 7,483 (m, 4H, układ ΑΑΈΒ'protonów aromatów); 7,9 (s, 1H, OH); 8,088 (s, 1H, CH=NOH).

MS m/e: 435,24289 C2₇H₃₃NO₄ M⁺

Wytwarzanie związku wyjściowego

Etap G

860 mg 3,3-dimetoksy-l ip-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-17a-metoksymetylo-estr-9-eno5a, 17p-diolu (wytworzonego według przykładu I etap C) rozpuszcza się w 80 ml acetonu. Po dodaniu 7,7 ml wody i 430 kwasu 4-toluenosulfonowego ogrzewa się przy orosieniu jeszcze przez 1,5 godziny, zatęża się pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość rozpowadza w chloroformie, za pomocą 8 ml rozcieńczonego amoniaku ustawia się na pH 8 i rozdziela fazy. F azę organiczną przemywa się do zobojętnienia, suszy nad siarczanem sodu i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 590 mg lip-(4-formylofenylo)-17p-hydroksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-onu jako surowy produkt, który przekrystalizowuje się z octanu etylu.

Temperatura topnienia: 195 - 205°C (octan etylu) % = +209° (chloroform)

Widmo IRwCHC1₃ (cm-¹): 3590(OH); 1710(CHO); 1660(C=C-C=C-C=O); 1605 (aromat)

Widmo UV w MeOH: X_max = 263 nm ε = 20683

ΓΠαΛ

X_max - 298 nm ε = 20 749

ΙΠαΧ

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,509 (s, 3H, H-18); 2,666 (s, 1H, H); 3,196, 3,226, 3,50, 3,580 (m 2H, układ ΑΒΧ CH₂OCH₃); 3,417 (s, 3H, OCH₃); 4,446 (d, 1H, J = 6,9 Hz, H-lla); 5,797 (s, 1H, H-4); 7,360, 7,386, 7,786, 7,813 (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 9,970 (s, 1H, CHO). MS m/e: 420,23300 C₂₇H₃₂O₄ M⁺

Przykład VII

480 mg 17a-etoksymetylo-lip-(4-formylofenylo)-17p-metoksy-estra-4,9-dien-3-onu rozpuszcza się w temperaturze pokojowej w 6 ml pirydyny, dodaje się 74 mg chlorowodorku hydroksyloaminy i miesza w temperaturze 25°C. Po 30 minutach dodaje się dalsze 8,5 mg chlorowodorku hydroksyloaminy i roztwór po 15 minutach rozcieńcza się wodą, dodaje się 1 N wodny roztwór HC1 i ekstrahuje za pomocą CH₂C1₂; fazę organicznąprzemywa się rozcieńczonym kwasem solnym i wodą, suszy nad siarczanem sodu i węglanem potasu, i odparowuje rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 410 mg surowego produktu, który po preparatywnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym 60 PF_254+366 daje 230 mg 17a-etoksymetylo-lip-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17P-metoksy-estra-4,9-dien-3-onu w postaci żółtej piany.

Od = +200° (CHC1₃)

Widmo UV w MeOH: X_maz = 264 nm ε = 20 366

ΙΙΙαΧ

X_max = 299 nm ε = 20 228 ιΙΙαΛ

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,533 (s, 1H, H-18); 1,267 (t, 3H, J = 6,9 Hz, 17a-CH₂OCH₂CH₃), 3,252 (s, 3H, 17p-OCH₃); 3,423-3,623 (m, 2H, układ ΑΒΧ, 17a-CH₂OCH₂CH₃); 4,355 (d, 1H, J = 7,2 Hz, H-lla); 5,783 (s, 1H, H-4); 7,191, 7,219, 7,460, 7,488 (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 8,097 (s, 1H, CH=NOH).

MS m/e: 463,27069 C₂₉H3₇NO₄ M⁺

Wytwarzanie związku wyjściowego

Etap H

5,33 g 3,3-dimetoksy-l ip-[4-(dimtoksymetylo)-fenylo]-17p-spiro-l',2'-oksiran-estr-9-en-5a-olu (wytworzony według przykładu I etap B) rozpuszcza się w 5 ml etanolu i dodaje 25 ml 1,5 N roztworu etanolami sodu, po czym ogrzewa przez godzinę przy orosieniu. Odparowuje się rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnienie, pozostałość rozprowadza w CH₂C1₂, przemywa do zobojętnienia, roztwór suszy nad siarczanem sodu i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem.

183 181

Otrzymuje się 5,85 g surowego produktu w postaci brunatnej piany. Chromatografia na żelu krzemionkowym z gradientem toluen/octan etylu daje 1,14 g 3,3-dimetoksy-l 1 β-[4-(di meto ksy me tyło)-feny lo]- 17a-etoksymetylo-estr-9-eno-5a, 17p-diolu.

Etap 1

Do 1,14 g 3,3-dimetoksy-lip-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-17a-etoksymetylo-estr-9-eno5a, 17p-diolu w 70 ml toluenu dodaje się pod argonem jako gazem ochronnym 5,14 g tert-butanolanu potasu. Po 15 minutach wkrapla się mieszaninę złożoną z 3,8 ml jodku metylu i 4 ml toluenu. Po 2 godzinach przez dodanie 20 ml wody i 20 ml octany etylu przerywa się reakcję. Fazę organiczną przemywa się dwukrotnie wodą suszy nad siarczanem sodu i zatężapod zmniejszonym ciśnieniem. Surowa wydajność: 1,4 g 3,3-dimetoksy-l 1 β-[4-(3,3-dimetoksymetylo)-fenylo]-17a-etoksymetylo-l 7β-metoksy-estr-9-en-5α-olu.

Etap J

Do 1,14 g 3,3-dimetoksy-llβ[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-17a-etoksymetylo-17β-metoksy-estr-9-en-5a-olu w 10 ml acetonu dodaje się pod gazem obojętnym 1 ml wody i 116 mg kwasu 4-toluenosulfonowego. Po 30 minutach rozcieńcza się wodą ekstrahuje dwukrotnie octanem etylu, organiczny roztwór przemywa i suszy nad siarczanem sodu. Po odparowaniu rozpuszczalnika pozostaje 900 mg 17α-etoksymetylo-llβ-(4-formylofenylo)-17β-metoksy-estra-4,9-dien-3-onu w postaci żółtej piany. Chromatografia na żelu krzemionkowym 60 z gradientem toluen/octan etylu daje 480 mg żółtych kryształów.

Przykład VIII

244 mg 11 β-(4-ίοππγ1οίεηγ1ο)-17β-hydroksy-17a-(3-hydroksy-prop-1 -ynylo)-estra-4,9-dien-3-onu rozpuszcza się w temperaturze pokojowej w 4,5 ml pirydyny i dodaje 35,5 mg chlorowodorku hydroksyloaminy, i miesza w temperaturze 25°C. Po 30 minutach dodaje się dalsze 4,8 mg chlorowodorku hydroksyloaminy i roztwór po 15 minutach rozcieńcza się wodą rozprowadza w octanie etylu, wytrząsa z 1N wodnym roztworem HC1, fazę organiczna przemywa wodą suszy nad siarczanem sodu i węglanem potasu, i odparowuje rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 216 mg surowego produktu, który po preparatywnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym 60 PF_254+366 za pomocą mieszaniny eluentów toluen/aceton (4:1) daje 192 mg llβ-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17β-hydroksy-17α-(3-hydroksy-prop-1 -ynylo)-estra-4,9-dien-3-onu jako bezbarwną pianę.

Temperatura topnienia: 171 - 179°C (eter) (¾ = +82° (dioksan)

Widmo UV w MeOH: λ - 264 nm ε = 21 495

IliaA λ = 299 nm ε = 20 236

ΙΙΙαΛ

MS m/e: 445,22369 C₂₈H₃₁NO₄ M⁺

Wytwarzanie związku wyjściowego:

Etap K

Do 3 ml prop-l-ynylo-3-hdyroksytetrahydropiranyloeteru w 27 ml bezwodnego tetrahydrofuranu wkrapla się w temperaturze -5°C 12 ml 15% n-butylolitu w heksanie. Po 15 minutach wkrapla się do tego roztworu 1,2 g 3,3-dimetoksy-11 β-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-5α-hydroksy-estr-9-en-17-onu (wytworzony według przykładu( etap B) w 16 ml bezwodnego tetrahydrofuranu. Miesza się przez 30 minut w temperaturze pokojowej, roztwór reakcyjny wlewa do 150 ml wody z lodem i ekstrahuje octanem etylu. Fazę organiczną przemywa się do zobojętnienia, suszy nad siarczanem sodu i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 4,23 g brunatnego oleju, który oczyszcza się przez chromatografię na żelu krzemionkowym 60 z gradientem toluen/octan etylu. Otrzymuje się 422 mg 3,3-dimetoksy-11 β-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-1 7a-(3-tetrahydiOpiianyloksy-prop-l-ynylo)-estr-9-eno-5a-17 β-diolu w postaci piany.

Etap L

540 mg, 3,3-dimetoksy-l 1 β-[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-l7a-(3-tetrahydropiranyloksy-prop-1 -yny!o)-estr-9-eno-5a, 17β-diolu w 40 ml acetonu miesza się w temperaturze poko jowej przez 2 godziny ze 100 mg kwasu 4-toluenosulfonowego. Potem zatęża się do 10 ml, dodaje wodny roztwór wodorowęglanu sodu i ekstrahuje octanem etylu. Fazę organiczną przemywa się do zobojętnienia, suszy nad siarczanem sodu i zatęża pod zmniejszonym ciśnieniem. Wydajność surowego produktu: 330 mg. Po oczyszczeniu drogą preparaty wnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym 60 PF_254+366 otrzymuje się 310 mg 11 p-(4-formylofenylo)-17P-hydroksy-17a-(3-hydroksyprop-l-ynylo)-estra4,9-dien-3-onu. Po przekiystalizowaniu z acetonu otrzymuje się białe kryształy.

Temperatura topnienia: 225 - 231°C (¾ - +59° (chloroform)

Widmo UV w MeOH: k_max - 302 nm ε = 23 608

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,496 (s, 3H, H-l8); 4,375 (s, 2H, C-CH₂OH); 4,497 (d, 1H, J = 7,2 Hz, H-l la); 5,810 (s, 1H, H-4); 7,353,7,380,7,797,7,824 (m, 4H, układ AABB' protonów aromatów); 9,974 (s, 1H, CHO).

MS m/e: 430,21460 C₂₈H₃₀O₄ M⁺

Przykład IX

190 mg 11 p-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17 β-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-onu przeprowadza się w stan zawiesiny w 10 ml toluen. Dodaje się kolejno 0,5 ml izocyjanianu fenylu i 1 ml trietyloaminy. Miesza się przez 3 godziny w temperaturze pokojowej, ogrzewa przez 2 godziny przy orosieniu, odsącza się pod zmniejszonym ciśnieniem biały osad i odparowuje rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymuje się 310 mg jasnobrunatnej substancji stałej, którą oczyszcza się drogą preparaty wnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym 60 PF_254+366 stosując mieszaninę eluentów toluen/aceton (9:1).

Wyodrębnia się 65 mg 17p-metoksy-17a-metoksymetylo-lip-{4-[(fenyloaminokarbonylo)oksiminometylo]-fenylo}-estra-4,9-dien-3-onu.

Temperatura topnienia: 241 - 246°C (aceton) a_D = +178° (CHC1₃)

Widmo UV w MeOH: X_max = 238 nm ε = 29 444

X_max = 300 nm ε = 29 649

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,474 (s, 3H, H-l8); 3,245 (s, 3H, 17β-ΟΟΗ₃); 3,405 (s, 3H, 17a-CH₂OCH₃); 3,406-3,545 (m, 2H, układ ΑΒΧ, 17a-CH₂OCH₃); 4,413 (d, J = 6,8 Hz, 1H, H-l la); 5,797 (s, 1H, H-4); 7,264 (m, 5H, aromat); 7,272,7,293,7,548,7,575 (m, 4H, układ AABB'protonów aromatów); 8,0 (s, 1H, CH=N-).

MS m/e: 431,24249 C₂₈H₃₃NO₃ M⁺ - C₆H₅CNO + H₂O

Przykład X

125 mg 17a-etoksymetylo-l 1 P-(4-formylofenylo)-17p-hydroksy-estra-4,9-dien-3-onu rozpuszcza się w temperaturze pokojowej w 2 ml pirydyny, dodaje się 20,2 mg chlorowodorku hydroksyloaminy i miesza w temperaturze 25°C. Po 50 minutach roztwór rozcieńcza się wodą, dodaje octanu etylu i fazy rozdziela. Fazę organiczną przemy wa się rozcieńczonym kwasem solnym i wodą, suszy nad siarczanem sodu i odparowuje rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem.

Otrzymuje się 127 g surowego produktu w postaci jasnożółtej piany, który po preparatywnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym 60 PF₂₅₄_₃₆₆ daje 62 mg 17a-etoksymetylo-11 P-[4-(hydroksyiminometylo)-fenylo]-17p-hydroksy-estra-4,9-dien-3-onu w postaci bezbarwnej piany.

Od = +226° (CHC1₃)

Widmo UV w MeOH: X_max - 265 nm ε = 22 696

X_max - 299 nm ε = 21 960

Widmo Ή-NMR w CDC1₃ (δ, ppm): 0,520 (s, 1H, H-l8); 1,249 (t, 3H, J = 7,2 Hz, 17a-CH₂OCH₂CH₃); 3,228-3,609 (m, 4H, 2 x CH₂); 4,381 (d, 1H,J = 7,2 Hz,H-lla); 5,781 (s, 1H, H-4); 7,181, 7,209, 7,459 7,486 (m, 4H, układ AABB' protonów aromatów); 8,098 (s, 1H, CH=NOH).

MS m/e: 449,25540 C₂₈H₃₅NO₄ M⁺

183 181

Wytwarzanie związku wyjściowego

Etap M mg 3,3-dimetoksy-l 1 ^[4-(dimetoksymetylo)-fenylo]-17a-etoksymetylo-estr-9-eno-5a, 173-diolu (wytworzony według przykładu VII etap H) rozpuszcza się w 2,5 ml acetonu, dodaje 0,25 ml wody i 35 mg kwasu 4-toluenosulfonowego. Po godzinie rozcieńcza się 10 ml wody i dodaje 10 ml octanu etylu. Rozdziela się fazy, fazę wodną ekstrahuje uzupełniając dwukrotnie, organiczny roztwór przemywa i suszy nad siarczanem sodu. Po odparowaniu rozpuszczalnika pozostaje 300 mg żółtawych kryształów.

Po preparatywnej chromatografii cienkowarstwowej na żelu krzemionkowym 60 PF_254+366stosując jako eluent toluen/aceton (9:1) otrzymuje się 200 mg 17a-etoksymetyło-lip-(4-formylofenylo)-17p-hydroksy-estra-4,9-dien-3-oinu w postaci żółtawych kryształów.

Temperatura topnienia: 144 - 150°C (aceton/heksan) a^+Hl^CHChj)

Widmo UV w MeOH: X_max = 263 nm ε = 17 842

X_max = 299 nm ε = 20 083

Widmo Ή-NMR w CDCI₃ /δ, ppm): 0,512 (s, 1H, H-18); 1,249 (t, 3H, ΣΙ - 4,6 Hz, 17a-CH₂OCH₂CH₃); 3,221-3,613 (m, 4H, 2 x CH₂); 4,447 (d, 1H, J = 6,9 Hz, H-lla); 5,799 (s, 1H, H-4); 7,361,7,388,7,788,7,816, (m, 4H, układ ΑΑ'ΒΒ' protonów aromatów); 9,972 (s, 1H, CH=O).

Przykład XI. Pomiar powinowactwa wiązania receptorów

Powinowactwo wiązania receptorów oznaczono przez kompetycyjne wiązanie specyficznie wiążącego ³H-znaczonego hormonu (wskaźnik izotopowy) i związku przeznaczonego do testowania na receptorach w cytosolu ze zwierzęcych narządów docelowych. Przy tym dążono do nasycenia receptora i równowagi reakcji. Wybrano następujące warunki inkubacji:

Receptor progesteronu: cytosol macicy królika potraktowanego estradiolem, przechowywany w temperaturze -30°C, w buforze TED (20 mM Tris/HCl, pH 7,4; 1 mM etylenodiaminotetraoctan, 2 mM l,4-dimerkapto-2,3-butanodiol (ditiotreitol) z 250 mM sacharozy. Wskaźnik izotopowy: ³H-ORG 2058, 5 nM; substancja porównawcza: progesteron.

Receptor glukokortykoidu: cytosol grasicy szczura z wyciętym nadnerczem, grasica przechowywana w temperaturze -30°C; bufor: TED. Wskaźnik izotopowy: ³H-deksametazon, 20 nM; substancja porównawcza: deksametazon.

Receptor estrogenu: cytosol macicy niedojrzałego królika przechowywany w temperaturze -30°C w buforze TED z 250 mM sacharozy. Wskaźnik izotopowy: ³H-etynyloestradiol, 3 nM; substancja porównawcza: 17P-estradiol.

Po czasie inkubacji trwającym 18 godzin w temperaturze 0 - 4°C następowało rozdzielenie związanego i wolnego steroidu przez domieszanie aktywnego węgla/dekstranu (l%/0,l%), odwirowanie i pomiar w nadsączu związanej ³H-aktywności.

Z pomiarów szeregu stężeń ustalono IC₅₀ dla przeznaczonego do testowania związku i dla substancji porównawczej, i jako iloraz obydwu wartości (x 100%) względne molowe powinowactwo wiązania.

Przykład XII. Hamowanie wczesnej ciąży u szczura

Samice szczurów łączy się w okresie przedrujowym w pary. W przypadku wykrycia plemników w wymazie z pochwy następnego dnia, ten dzień liczony jest jako dzień 1 (= dl) ciąży. Traktowanie testowaną substancją albo nośnikiem następuje w d5 - d7, autopsja następuje w d9. Substancje wstrzykuje się podskórnie w 0,2 ml nośnika (benzoesan benzylu/olej rycynowy 1+4). Stopień całkowicie zahamowanych ciąży w różnych grupach wynika z tabeli 2. Stwierdzono dla J 867 hamowanie zagnieżdżenia jajapłodowego przewyższające RU 486 o czynnik 3.

Przykład XIII. Traktowanie antygestagenami samic świnek morskich

Traktowanie dojrzałych samic świnek morskich od dnia 10 do dnia 18 cyklu (autopsja). Stosowanie podawanych dawek za pomocą podskórnych pomp osmotycznych (ALZET Typ 2 MLI). Nośnik: 2,0 ml glikolu propylenowego/24 godziny.

Przykład XIV. Antygłukokortykoidowe działanie J 867 w ludzkiej linii komórek raka piersi ZR75/AGP-763

Doświadczenia z hodowli komórek przeprowadzano w temperaturze 37°C w RPMI1640, zadanym 10% płodowej surowicy cielęcej (FKS) w inkubatorze z 95% powietrza i 5% CO₂. Dla doświadczeń wysiano komórki w płytkach Petriego o średnicy 60 mm. Podłoże zlewających się komórek zastąpiono przez podłoże z 5% FKS (potraktowane za pomocą węgla drzewnego powleczonego dekstranem /dextran coated charcoal, DCC/). W celu pobudzenia CAT dodano deksametazon w stężeniu 10'⁷ M w etanolu (0,2%; objętość/objętość). Zbiór stymulowanych komórek następował 16 godzin później przez wytworzenia ekstraktu komórek za pomocą buforu do lizy komórek (Zellysisbufor). Oznaczenie CAT przeprowadzono za pomocą ELISA firmy Boehringer odpowiednio do opisu dla ilościowego oznaczania CAT przeniesionych komórek.

Przykład XV. Antygłukokortykoidowe działanie J 867 w modelu TAT w komórkach wątrobiaka szczurów

Hodowle komórkowe przeprowadzane w DMEM w poza tym takich samych warunkach jak według przykładu XIV. Zasiew komórek dla doświadczeń następował w płytkach o 24 dołkach. Dodawanie substancji do zlewających się komórek wątrobiaka następowało w 0,2% (objętość/objętość) etanolu przez 16 godzin. Po delikatnym zbiorze komórek zgarniaczem komórek i uzyskaniu ekstraktu komórek za pomocą ultradźwięków przeprowadzono oznaczanie enzymu TAT według Diamondstone'a.

Rysunek 1

Wpływ traktowania antygestagenami świnek morskich w cyklu na ciężary macic

Dawka (mg/zwierzę/dzień)

183 181

Rysunek 2

Antyglukokortykoidowe działanie J 867 w porównaniu z RU486 Hamowanie pobudzenia CAT w ludzkiej linii komórek raka piersi ZR75/AGP-76J przy pobudzaniu za pomocą 10“⁷ M deksametazonu

----------------—in <

183 181

Rysunek 3

Antyglukokortykoidowe działanie J 867 w porównaniu z RU 486

Hamowanie pobudzenia TAT w linii komórek wątroblaka szczura H4 - HE przy pobudzaniu za pomoęą 10^-8 M deksametazonu

183 181

Wzór 2

183 181

ΝΗ2-0-Υ

Wzór 2α

Wzór 3

Wzór 4

Wzór 5

Wzór 6

Wzór 7

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Nowe pochodne 11 p-benzaldoksymo-estra-4,9-dienu o wzorze ogólnym 1, w którym

R¹ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R² oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla,

R³ oznacza dalej grupę -C=CR⁷, przy czym

R⁷ oznacza grupę hydroksy alki Iową, w której występuje niższy alkil o 1 -6 atomach węgla,

Z oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla, niższy acyl o 1-6 atomach węgla, lub grupę -CONHfenyl albo grupę-COOR⁴, przy czym R⁴ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla.
2. Związki według zastrz. 1, znamienne tym, że R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla.
3. Związki według zastrz. 2, znamienne tym, że X oznacza grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla.
4. Związki według zastrz. 1, znamienne tym, że R³ oznacza grupę -C^XP⁷, przy czym R⁷ oznacza grupę hydroksyalkilową, w której występuje niższy alkil o 1-6 atomach węgla.
5. Związki według zastrz. 1, którymi są ·

11 p-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17p-hydroksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-on,

11 p-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17p-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-on,

11 p-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17p-hydroksy-17a-(3-hydroksyprop-1 -ynylo)-estra-4,9-dien-3-on,

17a-chlorometylo-lip-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17p-hydroksy-estra-4,9-dien-3-on, lip-[4-(metyloksyiminometylo)fenylo]-17p-metoksy-17a-metoksymetylo-estra-4,9-dien-3-on, lip-[4-(acetoksiminometylo)fenylo]-17p-metoksy-17a-(metoksymetylo)-estra-4,9-dien-3-on,

11 β- { 4- [(etoksykarbony lo)oksiminomety lo]fenylo} -17 β-metoksy-17a-metoksymety lo-estra-4,9-dien-3 -on,

17β-metoksy-17a-metoksymetylo-11 β-{4-[(fenyloaminokarbonylo)oksiminometylo]-fenylo}-estra-4,9-dien-3-on i

11 β-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17β-etoksy-17a-etoksymetylo-estra-4,9-dien-3-on, 17a-etoksymetylo-l 1 β-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17β-hydroksy-estra-4,9-dien-3-on, 17a-etoksymetylo-l 1 β-[4-(hydroksyiminometylo)fenylo]-17β-metoksy-estra-4,9-dien-3-on.
6. Sposób wytwarzania związków o wzorze 1, w którym

R¹ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla,

R² oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza dalej grupę -OCR⁷, przy czym

R⁷ oznacza grupę hydroksyalkilową w której występuje niższy alkil o 1 -6 atomach węgla,

Z oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla, niższy acyl o 1-6 atomach węgla, lub grupę -CONHfenyl albo grupę-COOR⁴, przy czym R⁴ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla, znamienny tym, że związek o wzorze ogólnym 2, w którym

R¹ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

183 181

R² oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla,

R³ oznacza dalej grupę -OCR⁷, przy czym R⁷ oznacza grupę hydroksyalkilową, w której występuje niższy alkil o 1 -6 atomach węgla, poddaje się reakcji ze związkiem o wzorze ogólnym 2a, w którym Y oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1 -6 atomach węgla, niższy acyl o 1 -6 atomach węgła albo grupę -CONHfenyl lub grupę -COOR⁴, przy czym R⁴ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla i przy czym związek o wzorze ogólnym 2a ewentualnie występuje w postaci takiego związku, z którego w wybranych warunkach reakcji jest uwalniany związek o wzorze ogólnym 2a, a ewentualnie obecną grupę hydroksyloaminową estryfikuje się albo eteryfikuje.
7. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że związki o wzorze ogólnym 2 i wzorze ogólnym 2a poddaje się reakcji w równomolowych ilościach.
8. Środki lecznicze, znamienne tym, że zawierają związek o wzorze 1, w którym

R¹ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R² oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza grupę -CH₂X, przy czym X oznacza atom chlorowca albo grupę OR⁵, przy czym R⁵ oznacza niższy alkil o 1-6 atomach węgla,

R³ oznacza dalej grupę -OCR⁷, przy czym

R⁷ oznacza grupę hydroksyalkilową, w której 'występuje niższy alkil o 1 -6 atomach węgla,

Z oznacza atom wodoru, niższy alkil o 1 -6 atomach węgla, niższy acyl o 1 -6 atomach węgla, lub grupę -CONHfenyl albo grupę-COOR⁴, przy czym R⁴ oznacza niższy alkil o 1 -6 atomach węgla.

* * *