PL176386B1 - Przejazd - Google Patents

Abstract

1. Przejazd w mostach lub wiaduktach ze szczelina dy- latacyjna, w której przestrzenie pomiedzy zebrami, wzgled- nie zebrem i brzegiem szczeliny pokryte sa od góry ele- mentem uszczelniajacym z co najmniej jednym zebrem usytuowanym równolegle do brzegów szczeliny oraz z urzadzeniem do przejmowania obciazen poziomych przy- najmniej jednego zebra wzgledem sasiedniego zebra, wzglednie brzegu szczeliny, sterowany jest przez element wyrównawczy wykonany jako element sprezysty, a ele- menty sprezyste tworza sprezysty lancuch od jednego do drugiego brzegu szczeliny, przy czym kazdy element sprezysty usytuowany jest w przestrzeni pomiedzy sasied- nimi zebrami, wzglednie pomiedzy zebrem i brzegiem szczeliny, w polozeniu znajdujacym sie powyzej dolnego brzegu zebra, wzglednie dolnych brzegów zeber i wchodzi w boczne wybrania w zebrze, wzglednie w brzegach szcze- liny oraz jest tam do nich dolaczony, znam ienny tym, ze elementy sprezyste (13) wykonane s a jako sprezyny przesu- wajace i jednoczesnie jako elementy odprowadzajace obcia- zenia poziome dzialajace przynajmniej na jedno zebro (7). Fig. 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest przejazd, a w szczególności szczelina dylatacyjna w mostach lub wiaduktach, z co najmniej jednym żebrem ustawionym równolegle do brzegów szczeliny oraz urządzeniem do przejmowania obciążeń działających przynajmniej na jedno żebro w kierunku sterowania, przy czym odstęp przynajmniej jednego żebra względem sąsiedniego żebra, względnie brzegu szczeliny sterowany jest przez element wyrównawczy wykonany jako element sprężysty. Elementy sprężyste od jednego do drugiego brzegu szczeliny tworzą sprężysty łańcuch, przy czym każdy element sprężysty zamontowany jest pomiędzy sąsiednimi żebrami, względnie pomiędzy żebrem i brzegiem szczeliny w położeniu znajdują176 386 cym się powyżej dolnego brzegu żebra, względnie dolnych brzegów żeber i wchodzi w boczne wybrania w żebrze, względnie w brzegach szczeliny oraz jest tam do nich dołączony.

W konstrukcjach przejazdów żebrowych jednym z największych problemów jest odprowadzenie sił poziomych działających na górnej stronie żeber w kierunku poprzecznym szczeliny i powstających na przykład przez oddziaływanie pojazdów przejeżdżających przez przejazd, przy czym problemem jest również zabezpieczenie żeber przed przechylaniem się pod wpływem tych sił poziomych, gdyż ze względu na konieczną przesuwność żeber w kierunku poprzecznym szczeliny problem jest trudny do rozwiązania.

W znanych rozwiązaniach do zabezpieczenia żeber przed przechylaniem się stosuje się elementy wyrównawcze względnie sterujące. W DE-PS 35 14 776 opisany jest przejazd, którego żebra ułożyskowane są ślizgowo na dwuteowych belkach poprzecznych, w których po obu stronach ich pionowego średnika umieszczone są przesuwnie pomiędzy górną i dolną stopką elastyczne elementy sterujące. Każdy element sterujący posiada dwa odkształcalne przesuwnie elastomerowe bloki, które połączone są ze sobą wspólną płytą i poprzez płytę ślizgową przylegającą do stopek, dołączone są do jednego z dwóch sąsiadujących żeber, względnie do żebra i do sąsiadującego brzegu szczeliny tak, że utworzony zostaje sprężysty łańcuch. Elementy sterujące osadzane są przy użyciu wstępnego nacisku pomiędzy górną i dolną stopką. Elementy sterujące tworzą czynne zabezpieczenie żeber przed przechyleniem wskutek oporu bloków elastomerowych na skręcanie, jednakże wykonanie powierzchni ślizgowych i konieczne dopasowanie elementów sterujących jest pracochłonne i drogie. Poza tym położenie elementów sterujących zależy od położenia belki poprzecznej.

Z DE-PS 35 18 944 znany jest układ elastycznych elementów sterujących znajdujących się poza belką poprzeczną. Każdy element sterujący składa się z dwóch elastomerowych bloków, które połączone są ze sobą przez płytę łączącą dzielącą każdy blok pośrodku. Każdy element sterujący ma na swej górnej i dolnej stronie sztywne nakładki, które zahaczają 0 przedłużenia na dolnej stronie żeber w celu zabezpieczenia ich w kierunku poprzecznym. Dzięki temu, że nakładki elementów sterujących wywierają poziome siły na przedłużenia, utrzymywane są one w swym pionowym położeniu, przez co na żebra wywierany jest moment cofający zapobiegający przechyłowi. Wielkość tego momentu może być regulowana przez odpowiedni dobór punktu przyłożenia nakładek do przedłużeń żebrowych, to znaczy, że im większy ma być moment cofający tym dalej ten punkt przyłożenia musi być przesunięty od żebra do dołu. Również taki układ elementów sterujących jest pracochłonny przy wytwarzaniu, gdyż na dolnej stronie żeber muszą być umieszczone dodatkowe elementy, o które mają zahaczać elementy sterujące. Ponadto znacznie powiększona jest wysokość konstrukcji przejazdu, przy zwykle niewielkiej przestrzeni będącej do dyspozycji. Stwarza to problemy zwłaszcza wtedy, gdy dla podwojenia sterujących sił przesuwających i momentu cofającego zabezpieczającego przed przechyleniem stosowane muszą być dwa elementy sterujące umieszczone jeden nad drugim, jak opisano w DE-PS 35 18 944.

W DE-AS 25 12 048 opisany jest przejazd, w którym elementy sterujące zamontowane są powyżej dolnych brzegów żeber. Zastosowano podłużne elementy wyrównawcze względnie sterujące ustawione poziomo pomiędzy dwoma żebrami, względnie pomiędzy żebrem i sąsiadującym z nim brzegiem szczeliny. Każde żebro ma pionowy średnik i poziomą, płytową stopę, przy czym elementy sterujące zahaczają o średnik żebra powyżej stopy. Elementy sterujące wyraźnie przewidziane są tylko jako urządzenie wyrównawcze, dla zapewnienia równomiernych odstępów pomiędzy żebrami, względnie pomiędzy żebrem i brzegiem szczeliny. Zabezpieczenia żeber przed przechyleniem dokonuje się przez ich współpracę z poprzeczną belką dwuteową, przy czym element ślizgowy związany z dolną stroną stopy żebra ślizga się po górnej i dolnej stronie górnej stopki dwuteownika. Stopki żebra w przekroju poprzecznym muszą być bardzo szerokie i wystają w kierunku poprzecznym szczeliny poza główki żeber, ażeby mogły przejmować pojawiający się moment pochylający. To rozszerzenie stóp żeber zmniejsza wielkość ruchów przejmowalnych przez przejazd, gdyż nawet przy najciaśniejszym położeniu żeber są znaczne odstępy pomiędzy ich górnymi stronami. Ponadto wykonanie tego rozwiązania jest pracochłonne wskutek konieczności stosowania szerokich

176 386 powierzchni ślizgowych. Możliwość przejmowania momentów przechylających ograniczona jest konstrukcyjnie przez to, że stopa żebra nie może być dowolnie szersza od główki żebra.

Zadaniem wynalazku jest stworzenie przejazdu wspomnianego rodzaju, który przy prostej i oszczędnej przestrzennie konstrukcji poprawia zabezpieczenie żeber przed przechyleniem.

Według wynalazku w przejeździe wspomnianego rodzaju, zadanie to rozwiązano stosując elementy sprężyste w postaci przesuwającej sprężyny, która odprowadza obciążenia poziome działające przynajmniej na jedno żebro.

W przejeździe według wynalazku ulepszone zabezpieczenie przed przechyleniem się żeber uzyskuje się dzięki temu, że z góry wyklucza się możliwość powstania momentu przechylającego, ponieważ usytuowane powyżej dolnych brzegów żeber elementy sprężyste, służące do sterowania odstępów pomiędzy żebrami, względnie odstępów pomiędzy żebrem i brzegiem szczeliny, stosowane są jednocześnie do odprowadzania obciążeń poziomych działających na żebra w kierunku poprzecznym szczeliny. Te poziome obciążenia odprowadzane są prawie w tym samym miejscu, w którym występują, to znaczy w pobliżu górnej strony żebra. Dlatego też ramię dźwigni działającego obciążenia poziomego, aż do punktu, w którym zostanie to obciążenie odprowadzone, a tym samym i odpowiedni moment przechylający są bardzo małe. Ta zasada konstrukcji odbiega od znanych dotychczas rozwiązań.

Wszystkie znane rozwiązania zakładały stosunkowo duży moment jaki występuje gdy siła pozioma przejęta zostaje dopiero poniżej żebra. Z wielkością momentu wzrasta jednak nakład konstrukcyjny konieczny do przejmowania tego momentu, jak na przykład wprowadzenie wstępnego nacisku na elementy sterujące, przemieszczenie ich punktu przyłożenia do dołu, poszerzenie stopy żebra, itp. W przeciwieństwie do stosowanych konstrukcji w rozwiązaniu według wynalazku nie dopuszcza się do powstania dużych momentów przechylających. Występujące momenty utrzymuje się w możliwie niskiej wartości dzięki temu, że istniejące elementy sterujące usytuowane są powyżej dolnych brzegów żeber, a jednocześnie stosuje się je w sposób zamierzony do przejmowania obciążeń poziomych działających bezpośrednio na żebra.

, Według wynalazku elementy sprężyste wykonane sąjako sprężyny przesuwające i dlatego możliwe jest przejmowanie dużych sił poziomych na bardzo małej przestrzeni, gdyż ten rodzaj elementów sprężystych umożliwia stosunkowo duże odkształcenia w niewielkiej przestrzeni. Ze względu na to, że takie elementy sprężyste zajmują mało miejsca pomiędzy żebrami, względnie pomiędzy żebrem i brzegiem szczeliny niepotrzebna jest szeroka przestrzeń i cała szerokość dylatacji przejazdu jest mała. Sprężyny przesuwające mogą być wykonane z każdego odpowiedniego do tego materiału, jednakże korzystne są sprężyny wykonane z materiału elastomerowego, w którym mogą być wulkanizowane wkładki zbrojeniowe. Elementy sprężyste w stanie nieobciążonym w przekroju podłużnym korzystnie mają kształt równoległoboku i usytuowane są pochyło w kierunku sterowania. Szczególnie korzystnie przy najściślejszym położeniu żeber, elementy sprężyste przylegają swymi powierzchniami bocznymi do sąsiedniego żebra, względnie do brzegu szczeliny. Przy takim wykonaniu i układzie elementów sprężystych wykorzystuje się całą wolną przestrzeń jako drogę ugięcia sprężyny, co umożliwia duże odkształcenia w bardzo małej przestrzeni. Przy najściślejszym położeniu przejazdu, to znaczy przy maksymalnym odkształceniu przesuwającym elementów sprężystych istniejąca w stanie nieobciążonym wolna przestrzeń zostaje całkowicie wykorzystana przez to odkształcenie przesuwające tak, że element sprężysty i żebro, względnie brzeg szczeliny przylegają do siebie bokami. Przestrzeń ta jest więc maksymalnie wykorzystana. Sprężyna korzystnie może mieć kształt równoległościanu, który swymi dwoma przeciwległymi, prostokątnymi powierzchniami przyłączony jest poprzez odpowiednie płyty mocujące do sąsiednich żeber, względnie do brzegu szczeliny. Korzystnym może być również, gdy sprężyna przesuwająca ma kształt skośnego cylindra o kolistym lub eliptycznym przekroju poprzecznym. '

W korzystnym wykonaniu wynalazku, że elementy sprężyste w stanie nieobciążonym są do siebie równoległe. Oznacza to, że oba elementy sprężyste działające po obu stronach żebra przymocowane są do żebra z przesunięciem względem siebie prostopadle do kierunku

176 386 sterowania. Przy takim wykonaniu siły poziome powodują wprawdzie w żebrach małe miejscowe mimośrodowości, jednakże składowe siły działające prostopadle do kierunku sterowania wprowadzane przez sprężyny do żebra znoszą się wzajemnie i eliminują przez to odpowiednie niechciane ruchy dolnego żebra.

Jednakże korzystnym jest także wykonanie wynalazku, w którym oba działające po obu stronach żebra elementy sprężyste usytuowane są w symetrii lustrzanej względem wzdłużnej płaszczyzny środkowej żebra. Eliminuje się przez to mimośrodowość względem płaszczyzny symetrii przy dalszym przenoszeniu sił poziomych.

W opisanych postaciach wykonania, w korzystnym układzie elementów sprężystych ich przyłącza do sąsiednich żeber, względnie do żebra i brzegu szczeliny, mogą być względem siebie przesunięte w kierunku pionowym. W ten sposób uzyskuje się również stosunkowo wysoko położone znoszenie się sił poziomych, ponieważ przyłączenie elementu sprężystego do żebra, względnie do brzegu szczeliny przebiega poziomo w kierunku wzdłużnym szczeliny na określonym poziomie wysokości, wskutek czego wypadkowa siła na podporze elementu sprężystego znajduje się również na tej samej wysokości. Ze względu na dwuteowy kształt żeber i układ płyt przyłączeniowych przy elementach sprężystych ich mocowanie do żeber, względnie do brzegu szczeliny nie wymaga dużych nakładów. Położona niżej płyta przyłączeniowa może być przymocowana na górnej stronie dolnej stopki żebra, natomiast górna płyta przyłączeniowa elementu sprężystego może być przymocowana do nakładek, które usytuowane są przy średniku dwuteownika. Nakładki mogą być przyspawane do średnika i połączone śrubami z płytą przyłączeniową tak, że montaż elementów sprężystych jest bardzo prosty.

W drugim, korzystnym wykonaniu elementów sprężystych ich przyłącza do sąsiednich żeber, względnie do żebra i brzegu szczeliny mogą być względem siebie przesunięte w kierunku wzdłużnym żebra. Przy takim układzie elementów sprężystych przyłącza elementu sprężystego do żebra, względnie do brzegu szczeliny przebiegają w kierunku pionowym. Wypadkowa siła na podporze elementu sprężystego położona jest nie tak wysoko jak w poprzednim rozwiązaniu, jednakże obciążenia poziome w każdym miejscu przyłączenia są tu na tej samej wysokości odprowadzane lub kierowane dalej, gdyż elementy przyłączeniowe wszystkich elementów sprężystych znajdują się na tej samej wysokości.

W korzystnym wykonaniu wynalazku oba elementy sprężyste działające po obu stronach żebra przymocowane są do tego żebra na tej samej wysokości. Wskutek tego siły poziome przejmowane przez elementy sprężyste kierowane są dalej bez pionowego przesunięcia, bezpośrednio poprzez żebro do sąsiedniego elementu sprężystego, a w końcu z elementu sprężystego, który umocowany jest do brzegu szczeliny kierowane są do przyczółka lub elementu nośnego mostu. Żebra nie są dodatkowo obciążane w kierunku pionowym miejscowymi mimośrodowościami.

W przejeździe, w którym przestrzenie pomiędzy żebrem i drugim sąsiednim żebrem, względnie brzegiem szczeliny przykryte są elementem uszczelniającym, elementy sprężyste przy najściślejszym położeniu żeber przylegają korzystnie swymi górnymi powierzchniami końcowymi do dolnej powierzchni elementów uszczelniających. Układ taki zapewnia, że elementy sprężyste w przestrzeniach pomiędzy sąsiednimi żebrami, względnie pomiędzy żebrem i brzegiem szczeliny usytuowane są pod elementami uszczelniającymi tak wysoko jak to jest możliwe, wskutek czego odstęp pomiędzy punktem, na który działa siła pozioma w górnej stronie żebra i punktem, w którym ta siła pozioma jest odprowadzana jest bardzo niewielki. Występujące momenty są dzięki temu bardzo małe. Ponadto korzystnym jest, gdy każde żebro w znany sposób wykonane jest jako dwuteownik, przy czym jego średnik i górna oraz dolna stopka ustalają boczne wybrania.

Dwuteownik jako produkt standardowy jest stosunkowo tani, tak że jego zastosowanie umożliwia zmniejszenie kosztów wykonania przejazdu według wynalazku. Poza tym ma on boczne wybrania na całej długości żebra tak, że rozmieszczenie elementów sprężystych nie napotyka na miejscowe przeszkody.

Korzystnie każdy element sprężysty umocowany jest do sąsiednich żeber, względnie do żebra i brzegu szczeliny za pośrednictwem płyty przyłączeniowej. Płyta przyłączeniowa za6

176 386 pewnia równomierne wprowadzenie siły poziomej do sprężyn przesuwających, a tym samym ich równomierne odkształcanie.

Wynalazek zostanie wyjaśniony na podstawie przykładu wykonania uwidocznionego na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia przekrój poprzeczny wzdłuż linii I-I z fig. 2, przez wielożebrowy przejazd, przy czym łańcuch sprężysty przedstawiony jest w położeniu zerowym, to znaczy nieobciążonym, a oba elementy sprężyste działające po obu stronach żebra usytuowane są w symetrii lustrzanej względem wzdłużnej płaszczyzny środkowej żebra, zaś oba przyłącza każdego elementu sprężystego są przesunięte w pionie względem siebie; fig. 2 - widok z góry na wycinek przejazdu z fig. 2, przy czym ze względu na czytelność rysunku nie przedstawiono elementów uszczelniających; fig. 3 - przekrój wzdłuż linii III-III przez przejazd z fig. 1; fig. 4 - przekrój poprzeczny wzdłuż linii IV-IV z fig. 5, przez postać wykonania przejazdu według wynalazku podobnego do przedstawionego na fig. 1, w którym jednak oba przyłącza każdego elementu sprężystego przesunięte są względem siebie w kierunku wzdłużnym żeber; fig. 5 - widok z góry, podobnie do fig. 2, na wycinek przejazdu z fig. 4; fig. 6 - przekrój poprzeczny podobny do fig. 1 albo 2 wzdłuż linii VI-VI z fig. 7 w innej postaci wykonania przejazdu według wynalazku, w której elementy sprężyste w stanie nieobciążonym usytuowane są równolegle względem siebie; fig. 7 - widok z góry, podobnie do fig. 2 albo 5 wycinka przejazdu z fig. 6.

Przejazdy 1, 2, 3 przedstawione na rysunku usytuowane są pomiędzy dwoma brzegami szczeliny dylatacyjnej, na przykład w konstrukcji mostowej. Po obu stronach szczeliny znajduje się górna strona konstrukcji nośnej posiadająca odpowiednie uszczelnienie 4, powyżej którego znajduje się jezdnia 5, na przykład z betonu, tworząca górną powierzchnię 6.

Struktura przejazdów 1, 2, 3 w szczelinie dylatacyjnej ma żebra 7 usytuowane w kierunku wzdłużnym szczeliny, równolegle do jej brzegów, które połączone są ze sobą za pomocą odpowiednio elastycznych elementów uszczelniających 8, które to elementy pokrywają wodoszczelnie przerwy znajdujące się pomiędzy żebrami 7. Żebra brzegowe połączone są kształtowo również za pomocą takich elastycznych elementów uszczelniających 8 ze stalowymi kształtownikami 9 usytuowanymi przy brzegach szczeliny. Każde żebro wykonane jest w postaci dwuteownika mającego górną stopkę 10 i dolną stopkę 11, przy czym stopki 10 i 11 usytuowane są poziomo, a górna strona górnej stopki znajduje się w tej samej płaszczyźnie co górna powierzchnia 6 tworząc część powierzchni jezdni. Rozmiary górnej i dolnej stopki 10, żebra 7 w kierunku poprzecznym do szczeliny, to znaczy w kierunku poziomym są jednakowe, tak że jednakowe są również odstępy 12 w kierunku poprzecznym szczeliny, pomiędzy górną i dolną stopką 10, 11 sąsiednich żeber 7. Kształtowniki brzegowe 9 znajdujące się na brzegach szczeliny na swych stronach zwróconych do żeber 7 poza brakiem dolnej stopki mają taki sam kształt jak żebra 7, przy czym zamiast dolnej stopki mają przyspawany wspornik 14 służący do przyłączania elementu sprężystego 13 do kształtownika 9, który to wspornik wystaje z kształtownika 9 tyle samo co dolna stopka 11 żebra 7 z jego średnika 15.

Również poziomy odstęp górnej stopki 10 żebra 7 i kształtownika 9 jest równy odstępowi dolnych elementów, mianowicie dolnej stopki 11 żebra 7 i wspornika 14 przyspawanego do kształtownika 9. Nieco poniżej dolnej strony górnej stopki 10 po obu stronach średnika 15 żebra 7 zamocowane są swym dłuższym ramieniem przeciwległe względem siebie nierównoramienne kątowniki 16, przy czym kątowniki 16 są nieco krótsze w kierunku poprzecznym do szczeliny od stopki 10, 11 tak, że są w stosunku do niej nieco cofnięte do wnętrza profilu żebra. Również kształtowniki brzegowe 9 są w odpowiedni sposób wyposażone w takie kątowniki 16. Pomiędzy kątownikiem 16 i górną stopką 10 zaciśnięte jest kształtowo ramię elementu uszczelniającego 8, który zakrywa wodoszczelnie znajdującą się pod nim przestrzeń. Poniżej każdego elementu uszczelniającego 8 w przestrzeni pomiędzy dwoma sąsiednimi żebrami 7, względnie żebrem brzegowym i brzegiem szczeliny powyżej górnej strony dolnej stopki 11 żebra 7 usytuowany jest element sprężysty 13 wykonany w postaci sprężyny przesuwnej, przy czym wszystkie te elementy tworzą łańcuch sprężysty usytuowany pomiędzy jednym i drugim brzegiem szczeliny. Elementy sprężyste 13 wykonane są z materiału elastomerowego i w nieobciążonym stanie mają kształt równoległościanu, to znaczy w nieobciążonym stanie nachylone są względem kierunku sterowania. Równoległościan jest

176 386 łatwy do wytworzenia i jest przy tym bardzo zwarty. Uzyskiwać można w tym przypadku duże drogi odkształcenia w przestrzeni, a płaskie powierzchnie równoległościanu stwarzają wygodne możliwości dostępu do przyłączenia do żebra 7 lub do brzegu szczeliny.

W przedstawionych przykładach wykonania wynalazku każdy równoległościan na dwóch przeciwległych sobie prostokątnych bokach posiada przy wulkanizowane płytki przyłączeniowe 17, 18, 17a, 18a. Pozostałe dwie przeciwległe sobie prostokątne powierzchnie boczne 27 równoległościanu zwrócone są do sąsiednich żeber 7, względnie do żebra 7 i brzegu szczeliny, przy czym położona najbliżej żebra 7 lub brzegu szczeliny, przebiegająca prostopadle do kierunku sterowania krawędź 27a takiej bocznej powierzchni 27, przylega bezpośrednio do przeciwległej jej powierzchni bocznej 26 żebra 7, względnie brzegu szczeliny, a druga krawędź 27b powierzchni bocznej 27 równoległościanu jest równoległa do krawędzi 27a i usytuowana względem powierzchni bocznej 26 żebra 7, względnie brzegu szczeliny w odstępie, który jest równy maksymalnemu odkształceniu przesuwnemu elementu sprężystego. W miejscu przyłączenia elementu sprężystego 13 do brzegu szczeliny jest zakotwienie 19 w otaczającym betonie 20, które przejmuje siły poziome.

W rozwiązaniach przedstawionych na fig. 1 do 3 płyty przyłączeniowe 17, 18 wystają w kierunku wzdłużnym szczeliny poza element sprężysty 13. Dolna płyta przyłączeniowa 17 wspiera się przy tym na górnej stronie dolnej stopki 11 żebra 7, względnie we wsporniku kształtownika brzegowego 9 i przymocowana jest do nich, na przykład za pomocą połączenia śrubowego. Przy dolnej stronie dolnej płyty przyłączeniowej 17 zwróconej do dolnej stopki 11 sąsiedniego żebra 7 znajduje się wybranie 21 służące do tego, aby przy zesuwaniu się przejazdu 1, to znaczy gdy zmniejszone zostaną odstępy 12 w kierunku poprzecznym szczeliny, znajdująca się pomiędzy żebrami 7, względnie żebrem brzegowym i brzegiem szczeliny dolna strona dolnej płyty przyłączeniowej 17 mogła się ślizgać z wystarczającym odstępem bezpieczeństwa po górnej stronie stopki 11 sąsiedniego żebra 7. W ten sposób zapewnione jest zsuwanie się przejazdu 1 bez przeszkód aż do jego największego położenia. Dla przyłączania górnej płyty przyłączeniowej 18 elementu sprężystego 13 do żebra 7, przy spawane są dwie nakładki 22 do średnika 15, które usytuowane są poziomo w kierunku szczeliny i w kierunku wzdłużnym szczeliny rozmieszczone są w odstępie względem siebie (fig. 1 i 3). Górna płyta przyłączeniowa 18 opiera się na nakładkach 22 i jest z nimi, na przykład ześrubowana. Element sprężysty znajduje się pomiędzy nakładkami 22. W podobny sposób można umieścić nakładki 22 przy kształtowniku brzegowym 9 przy brzegu szczeliny, jeżeli konieczne jest umocowanie tam górnej płyty przyłączeniowej 18 (fig. 6). Odstępy w kierunku sterowania pomiędzy płytą przyłączeniową 17, 18, a także pomiędzy wspomnianymi nakładkami 22 i przeciwległym średnikiem 15 sąsiedniego żebra 7, względnie sąsiedniego brzegu szczeliny, są co najmniej tej samej wielkości jak maksymalne odkształcenia przesuwne elementu sprężystego 13 tak, że zapewnione jest uzyskanie najwęższego położenia szczeliny przejazdu 1.

Oba elementy sprężyste 13 działające po obu stronach żebra 7 usytuowane są w symetrii lustrzanej względem wzdłużnej płaszczyzny środkowej żebra, to znaczy ich kąty nachylenia względem kierunku sterowania są takie same co do wielkości lecz skierowane przeciwnie. Dolne względnie górne płyty przyłączeniowe 17, 18 działające przy tym samym żebrze 7 na dwa sąsiednie elementy sprężyste 13 położone są przy średniku 15 żebra naprzeciw siebie zarówno w kierunku wzdłużnym szczeliny jak i na tej samej wysokości, to znaczy w kierunku pionowym. Przy takim układzie w żebrach 7 nie tworzą się żadne miejscowe mimośrodowości lecz siły ścinające w elementach sprężystych 13 przy odkształcaniu przesuwnym kierowane są poprzez płyty przyłączeniowe 17, 18 jako siły wyłącznie ściskające, względnie rozciągające poprzez średnik 15, względnie dolną stopkę 11 danego żebra 7 i przekazywane do kształtowników brzegowych 9 przy brzegach szczeliny. Górne płyty przyłączeniowe 18 mogą być umieszczone możliwie wysoko, to znaczy w skrajnym przypadku tak wysoko, że ich górne powierzchnie końcowe w zesuniętym stanie przejazdu 1 dotykają odkształconych do dołu elementów uszczelniających 8. Dzięki temu siła pozioma spowodowana, na przykład przez siłę hamowania pojazdów i wprowadzona na górną stronę górnej stopki 10 żebra 7 może być odbierana w niewielkiej odległości od górnej strony. W ten sposób unika się powstawania większych momentów przechylających, gdyż siły poziome występujące na górnej stronie że8

17(5386 ber 7 przyjmowane są przy niewielkim ramieniu dźwigni i odprowadzane są do konstrukcji brzegowej przejazdu 1. Dzięki sztywnemu zamontowaniu górnej płyty przyłączeniowej 18 do średnika 15 względnie do kształtownika 9 oraz dzięki sztywnemu zamontowaniu dolnej płyty przyłączeniowej 17 do dolnej stopki 11 żebra względnie do wspornika 14 umocowanego do kształtownika 9 przejmowane są również momenty wychyłowe zależne od tego jak duża jest wytrzymałość na skręcanie elementów sprężystych 13.

W postaciach wykonania wynalazku przedstawionych na fig. 4 i 5 układ elementów sprężystych 13 odpowiada przejazdowi z fig. 1 i 2, przy czym elementy sprężyste 13 pochylone są o kąt 90° tak, że płyty przyłączeniowe 17a, 18a elementów sprężystych 13 przesunięte są względem siebie w kierunku wzdłużnym szczeliny. Obie płyty przyłączeniowe 17a, 18a każdego z elementów sprężystych 13 opierają się przy tym swą poziomą węższą stroną 23 na dolnej stopce 11 żeber 7 względnie na wspornikach 14 umocowanych do kształtowników brzegowych 9 i głównie swą pionową wąską stroną 24 umocowane są, na przykład za pomocą połączenia zgrzewanego do średnika odpowiedniego żebra 7 względnie odpowiedniego kształtownika 9. W tym przykładzie wykonania elementy sprężyste 13 mogą być przesunięte względem siebie w kierunku wzdłużnym szczeliny. Ważne jest tylko to, aby zawsze płyty przyłączeniowe 17a, 18a działające przy tym samym żebrze 7 leżały bezpośrednio naprzeciw siebie w kierunku sterowania w odniesieniu do tego żebra.

Elementy sprężyste 13 w stanie nieobciążonym mogą być usytuowane równolegle względem siebie, jak to przedstawiono na fig. 6 i 7 dla przypadku płyt przyłączeniowych 17, 18 przesuniętych w pionie (fig. 1 i 2). Do pomyślenia jest taki układ piłokształtny również dla płyt przyłączeniowych 17a, 18a (fig. 5 i 6) przesuniętych względem siebie w kierunku wzdłużnym szczeliny. Szkodliwemu wystąpieniu miejscowej mimośrodowości w żebrze przeciwdziała wzajemne znoszenie się składowych siły wprowadzanych do żebra prostopadle do kierunku sterowania przez elementy sprężyste 13.

Przewiduje się ponadto, aby elementy sprężyste następujących po sobie łańcuchów sprężystych umieszczone były względem siebie przeciwbieżnie tak, że na przykład przy układzie według fig. 1 i 2 wysokości położenia przyłączy elementów sprężystych działających przy tym samym żebrze zmieniały się ze sobą dla sąsiednich łańcuchów sprężystych w kierunku wzdłużnym żebra. Celowym jest również, aby dla elementów sprężystych (fig. 6 i 7) usytuowanych w łańcuchach sprężystych równolegle względem siebie, nachylenie elementów sprężystych bezpośrednio sąsiadujących łańcuchów dobierać przeciwnie. Za pomocą tych środków uzyskuje się to, że wprowadzane do żeber przez elementy sprężyste siły skierowane prostopadle do kierunku sterowania wyrównują się wzdłuż długości żebra tak, że żebra utrzymywane są pewnie w ich żądanym położeniu.

We wszystkich opisanych przykładach wykonania elementy sprężyste przy najwęższym położeniu żeber przylegają swymi powierzchniami bocznymi do sąsiednich żeber, względnie do żebra i do brzegu szczeliny. Przestrzeń między żebrami, względnie pomiędzy żebrem i brzegiem szczeliny jest tak optymalnie wykorzystana dla odkształcenia przesuwnego, że całkowita szerokość szczeliny przejazdu jest bardzo mała.

17(6386 τν

176 386

IV _LO

176 386

L Ύ

176 386

7] <a _ί 1 1

2 β /// 2 7 ///	1	I I	1 ~7
14_//j			Z2. 1
13_/			2 O
_	12

Fig. 1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims (10)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Przejazd w mostach lub wiaduktach ze szczeliną dylatacyjną, w której przestrzenie pomiędzy żebrami, względnie żebrem i brzegiem szczeliny pokryte są od góry elementem uszczelniającym z co najmniej jednym żebrem usytuowanym równolegle do brzegów szczeliny oraz z urządzeniem do przejmowania obciążeń poziomych przynajmniej jednego żebra względem sąsiedniego żebra, względnie brzegu szczeliny, sterowany jest przez element wyrównawczy wykonany jako element sprężysty, a elementy sprężyste tworzą sprężysty łańcuch od jednego do drugiego brzegu szczeliny, przy czym każdy element sprężysty usytuowany jest w przestrzeni pomiędzy sąsiednimi żebrami, względnie pomiędzy żebrem i brzegiem szczeliny, w położeniu znajdującym się powyżej dolnego brzegu żebra, względnie dolnych brzegów żeber i wchodzi w boczne wybrania w żebrze, względnie w brzegach szczeliny oraz jest tam do nich dołączony, znamienny tym, że elementy sprężyste (13) wykonane są jako sprężyny przesuwające i jednocześnie jako elementy odprowadzające obciążenia poziome działające przynajmniej na jedno żebro (7).
2. 2. Przejazd według zastrz. 1, znamienny tym, że elementy sprężyste (13) w stanie nieobciążonym mają w przekroju podłużnym kształt równoległoboku.
3. 3. Przejazd według zastrz. 2, znamienny tym, że elementy sprężyste (13) w stanie nieobciążonym nachylone są w kierunku sterowania.
4. 4. Przejazd według zastrz. 1, albo 2, albo 3, znamienny tym, że przy najściślejszym położeniu żeber (7) elementy sprężyste (13) swymi powierzchniami bocznymi przylegają do sąsiedniego żebra (7), względnie do brzegu szczeliny.
5. 5. Przejazd według zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, że elementy sprężyste (13) w stanie nieobciążonym usytuowane są względem siebie równolegle.
6. 6. Przejazd według zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, że oba elementy sprężyste (13) działające po obu stronach żebra (7) usytuowane są względem podłużnej płaszczyzny środkowej żebra zgodnie z symetrią lustrzaną
7. 7. Przejazd według zastrz. 1, albo 2, albo 3, znamienny tym, że oba elementy sprężyste (13) działające po obu stronach żebra (7) umocowane są do żebra (7) na tej samej wysokości.
8. 8. Przejazd według zastrz. 1, albo 2, albo 3, znamienny tym, że elementy sprężyste (13) przy najściślejszym położeniu żeber (7) umocowane są swymi górnymi powierzchniami końcowymi bezpośrednio pod elementem uszczelniającym (8).
9. 9. Przejazd według zastrz. 1, albo 2, albo 3, znamienny tym, że każde żebro (7) ma kształt dwuteownika, przy czym jego średnik (15) oraz górna i dolna stopką (10,11) ustalają boczne wybrania.
10. 10. Przejazd według zastrz. 1, albo 2, albo 3, znamienny tym, że każdy element sprężysty (13) zamocowany jest poprzez płyty przyłączeniowe (17, 18, 17a, 18a) do sąsiednich żeber (7), względnie do żebra (7) i brzegu szczeliny.