PL126984B1 - Method of obtaining cyclodextrin-matricaria inclusion complex compounds - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jeslt spos6b wytwarza¬ nia inkluzyjnych kompleksów cyklodekstryno^ru- miankowych.Rumianek (ifllores dhaimonillae), krwawnik pospo¬ lity (Achfflea coUina) oraz rumian (lAntihemis no- bitts) sa od dawna znane ze swych skladników czynnych i szeroko stosowane w lecznictwie. Wy¬ war z kwiatów tych roslin jest stosowany we¬ wnetrznie w przypadku niezyttu jeiiit, zoladka lub pecherza, a jako oklad zewnetrzny w przypadku zapalenia spojówek, zatok szczekowych lub prze¬ wodów sluchowych. Zawarty w olejku eterycznym rumdanku kamazulen uwalnia histamine, uaktyw¬ nia uklad siateczkOwo-sr6dlbtonkowy i przyspiesza leczenie przewleklych procesów zapalnych typu odretwienia.Surowiec rumiankowy mozna przetwarzac diwo- ma sposohaimd: 1) sporzadza sie wodny wyciag fltzw. herbate mmiiiankowa) zawierajacy fflawonoi- dy, kumaryne i charakterystyczne dla rumianku skladnika zapachowe, który jednakze zawiera tyfllko mala czesc farmakologicznie czynnych terpeno- wych skladników olejku eterycznego, lufo 2) spo¬ rzadza sie olejek rumiankowy, którego nie stosulje sie bezposrednio, lecz jako dodatek do preparatów przeciwzapalnych, jak mascie, kremy, czy pudry.Olejek ma mala trwalosc i równiez malo trwale sa preparaty zawieraj alce ten olej*. Ponadto ole¬ jek jest pozbawiony charakterystycznego zapachu rumianku. 10 Waznymi sklatinskaimti czynnymi olejku rumian¬ kowego sa 1-ibiisabolol, ka-mazulen, dwucykloeter, bisaibololHtlenek I, bisafoolol-tlenek II, farnezen i herniaryna.Dalsza wada stosowania kwdatu jeist to, ze w czasie skladowania zawartosc ^klatikrików czyn¬ nych ulega stalemu zmniejtezaniu, a surowiec ule¬ ga znacznemu zakazeniu mikrobiologicznemu i pa¬ sozytniczemu. Olejek ekstrahowany z kwiatu nie ulega zakazeniom i zanieczyszczeniu, lecz jest jesz¬ cze rrindej trwaly. Zawartosc skladników czynnych w preparatach zawieraj^acych olejek rumiankowy moze byc gwarantowana tylko na krótki czas. Nie rozwiazano równiez stalailazacji skladników czyn¬ nych za pomoca jakiegokolwiek dostejpnego w han¬ dlu preiparatu.Handlowe preparaty rumiankowe (w postaci cieklej lub tabletkowanej) maja calkowicie inny sklad niz rumianek natturalhy, i zawieraja jedy¬ nie mala czesc pierwotnych skladników czynnyich, natomiast przewazaja w nich produkty rozkladu.Jedyoie w króifciim czasie po wytworzeniu pro¬ dukty .przypominaja rumianek, lecz chemiczna ana¬ liza mozna juz wtedy wykazac znaczne róznice.Handlowy produkt ciekly zanalizowano chroma¬ tograficznie. W 6 mriesdejcy po wytworzeniu mozna bylo w preparacie wykazac w sumie 2 nie rozlo¬ zone skladniki olejku rumiankowego. Jednym z nich byl kamazulen, lecz jego zawartosc w olejku gtanowffla jedynie 16M2flP/t zawartosci poczaftko- 126 984126 984 3 wej. Jest prawdopodobne, ze skladnik uwazany za kanrazulen jest jedynie azulenem (azulen wytwo¬ rzony .sztucznie). W kroplach rumiankowych moz¬ na bylo wykazac ponadto slady l^bilsabololu i dal¬ szych dwóch substancji* przypuszczalnie produk¬ tów rozkladu. Produkt mial slalby zapach slpaleniz- ny i postac brazowej barwy roztworu alkoholo¬ wego* Mozna bylo wykazac obecnosc jiednego flawonu, który jednakze nie byl identyczny z zadnylri flla- wonem rumianku. lAnaldzie chromatograficznej .poddano równiez „¦herbate instant", otrzylmana z suszonego naparu rumdankowego. Herbata nie zawierala zadnego z wyzej wymienionych skladników lotnych. Wytwór¬ czym odczynnikiem na terpeny wykazano obecnosc jednego nie zidentyfikowanego produktu rozkladu.Produkt zawieral znaczna liczbe, fflawonow — prafwdopodobnie roznych glfikozydów flawonu apd- geniny.Sposób wedlug wynalazku umozliwia stabilizacje sfcladndków czynnych i zapachowych rumianku.Wedlug wynalazku, sporzadza sie kompletóy in- kluzyjne, zawierajace w stalym nosncku cyklo- dekstrynie, ciekfte skladniki czynne i skladniki za¬ pachowe. IntótBzyjne komjpleksy umozliwiaja prost¬ sze postepowanie i znacznie precyzyjniejsze daw¬ kowanie, Cyklodetóhryny stanowia zamkndejte pierscienie gllcopftranozowe, o konfiguracji steryczinej charak¬ teryzujacej sie hydrofilowa powierzchnia zewnejbrz- na i hydrofobowa, zamknieta przestrzenia we¬ wnetrzna. Przy podstawianiu cyklodefcstryny w roztworze wodnym hydrofobowymi czasteczkami powstaja tzw. komlpiLeksy inkfoizyjne.CzasteczkaJeku lub substancji zapachowej zamk¬ nieta w kompleksie inkluzyjnym jest w znacz¬ nej mierze chroniona przed dzialaniem czynndków zewnetrznych (np. tlenu, cietala, swiatla irtip.). Sklad¬ niki czynne sa w kompleksie trwale i w tej po¬ staci moga byc bezposrednio formulowane sposo¬ bami farmaceutyczno^echnologicmymi (Stwierdzono, ze nowe infcluzytfne kompleksy we¬ dlug wynaflazfcu wytwarza sie a) dzialajac na a-, P- hub y-cy^lód^ksbrytma lub na dowolna ich mie¬ szanine roztworem otrzymanego znanym sposobem ekstraktu surowca rumiankowego lub b) dzialajac na surowa brzeczke Jermentacyjna, uzyskana przy wytwarzaniu cyklodekstiryny eklstraktem otrzyma¬ nym znanym sposobem z surowca rumiankowego lub c) dzialajac w dbecnosci enzymu cyklodefcstry- notraaasHgflufcozylaizy na czesciowo, wslejpnae zhy- droKzowany roztwór skrobi ekstraktem otrzyma¬ nym znanym sposobem z surowca rumiankowego i wyodrebniajac utworzony infckazyijny kampleks.W wykonaniu sposobu wedlug wynalazku sto¬ suje sie ekstrakt z roslin Flores chamondllae, Aetuiltea collina i Antthemls nofoilis. Ekstrakt — tak zwany olejek niebieski — i/frub substancje aromatyczne i zapachowe otrzymuje sie z surowca roslinnego znanym sposobem. Kompleks wytwarza sie w tenlperatUTze 151—0OflC, korzystnie w 50°C, po czym przy intensywnym mieszaniu mieszanine reakcyjna oziebia sie. 10 Bnkluizyjne kompleksy cyklcdekstryno-rumianko- we wytworzone wedlug wynalazku sa trwalymi produktami proszkowymi, które w wodzie dysocju¬ ja, wykazujac czynnosc rumianku. ilnkluzyjne kompleksy moga byc wprowadzane do preparatów farmaceuttylcznych lulb srodków kos¬ metycznych, bez obawy rozkladu skladników czyn¬ nych. Do wytwarzania preparatów mozna stoso¬ wac zwykle nosniki, srodki wiazace, srodki smar¬ ne, substancje poprawiajace smak i ewentualnie równiez inne substancje czynne farmakologicznie./Mozna równiez wytwarzac preparaty kombino¬ wane, zawierajace, w dowolnym stosunku, kom¬ pleks cyklodekstryny z ekstraktem rumiankowym 15 i kompleks cyklodefcstryny z substancjami aroma¬ tycznymi i/lufb zapachowymi Stosowanie inkluzyjnego kompleksu ekstraktu jako preparatu farmaceutycznego lub Jako farma- M ceutycznego produktu przetfsriowego, njp, w pu¬ drach i masciach, jeislt szczególnie korzystne, po¬ niewaz dotychczas do itego cehi sluzyly jedynie maio skuteczne skladniki zapachowe w ekistrak- tach wodnych. 25 Stosowanie inkluizyjnych kompleksów wyflworzo- nyCh .sposobem wedlug wynalazku wykazuje na¬ stepujace zalety: fi) kompleksy sa wytwarzane z naturalnych substancji czynnych, 2) zawarte sa w ndch wszyslkie farmakologicznie wazne skladniki 30 substancji czynnej, 3) parodukt jest towaly przy dzialaniu ciepla, swiatla, tlenu i jonów imetalli, 4) produkt ma postac krystalicznego proszku, któ¬ ry mozna tabletkowac i 15) mozna wytwarzac latwe do dawkowania farmaceutyczne preparaty o stalej u zawartosci skladników czynnych. i Szczególy wynalazku sa zilustrowane ponizszymi przykladami, które nie ograniczaja jego zakresu.Przyklad I. I10JO g P-cyklodektsItryny Ifcawar- tosc wilgoci IM^/iH rozpulszCza sie, przy staftym mieszaniu, w 180 ml 30*/o (obiejtoSciowO) wodnego etanolu, w 60°IC. Do roztworu 0-cykflodefcstryny wkrapla sie 1 g olejku rumilankowelgo 10-krotnie rozcienczonego etanolem. Po uplywie 9—4 minut uklad metnieje i zaczyna wytracac sie krystaliczny addukt. Po uplywie 4-^U godzin uklad powoli oziebia sie do temperatury pokojowej. Przerywa sie mieszanie i w ciagu 16 godzin utrzymuje mie¬ szanine w lodówce, po czym przesacza przez szkla¬ ca ny ispiek i suszy nad pieciotlenkiem fosforu, w temperaturze pokojowej. Otrzymuje sie 10,06 g krystalicznego kompleksu olejku rumiankowego z j3-cyklodetostryna.Zawartosc Substancji czynnej w kompleksie wy- 55 nosi 8A&I; a wydajnosc, w przeliczeniu na olejek rumiankowy, Ibfli&h. Efektywnosc tworzenia kom¬ pleksu mozna zwiekszyc stosujac szybkoobrotowe mieszadlo.(Empiryczny wzór i ciezar czasteczkowy mozna eo podac tylko dla j3ncyklodekstryny, (CtflidOsh Mbcd: 1135,0, Przecietny ciezar czasteczkowy seskwiter- penowego olejku rumiankowego wynosi okolo 2130, a przecietny ciezar czasteczkowy kompleksu o oko¬ lo 7*/» zawartosci wody okolo 1480..W Wzór strukturalny mozna podac tylko dla cykjo-126 984 dekstryny, sposród skladników czynnych rumian¬ ku nie wszystkie sa znane.Produkt wytworzony wedlug przykladu I nia postac jasnoniebieskiej barwy, mikrokrystalicznego proszku, o niklylm zapachu rumianku. Produkt nie ma okreslonej temperaltoury topnienia; w okolo 20SJPC zaczyna sie rozkladac. Ta temperatura jest charakterystyczna dla rozkladu p^yklodekstryny.Rozpuszczalnosc: w destylowanej wodzie 0,0)310— 0,0315 gi/1100 ma, w «96P/o etanolu 0,030 gi/100 ml, w benzenie i chloroformie rozpuszcza isie tydko ole¬ jek; 0-cyfcQodekstryna jest w tych rozpuszczalni¬ kach (praktycznie nierozpuszczalna ((powyzsze dane dotycza temperatury 2)5%).•Wodne roztwory komlpleksu nie opalizuja.Kompleks jest trwaly w temperaturze pokojowej, i nie ultegajac rozkladowi moze (byc ptrzechowywa- ny w ciagu co najmniej 5 lat lOdpornosc produktu na utJLemianie przedfstawiono w tablicy I.Tablica I Czas (godziny) 70 80 120 160 200 240 1 280 320 1 Pobór tlenu, ul/mg ^ | Olejek rumiankowy 6 14 18 23 30 58 ao 100 Komipleks -ruimiankowy 2 4 5 7 7 7 7 7 W porównaniu z poborem tlenu pTzez "czysty ole¬ jek rumiankowy, (pobór itilenu przez kompleks jest pomi|jainy.'Ani alejek (rumiankowy, ani cykl©dekstryna nie sa toksyczne przy podawaniu doustnym. Oba sklad¬ niki nie tworza wiazania kowalencyjnego i kom¬ pleks w warunkach fizjologicznych dysocjuje.^Wykazanie czynnosci ptrzez badanie dzialania ukladu sialteczkowo-sródblonkowego.Fagocyfcowe dzialanie ukladu siateczkowoHSród- blonfcowego jest wywolywane histamina, która sta¬ nowi chemiczny aktywator. Histamina powoduje, ze komórki src^bftonkowe obwodowych zyl kapi- larnych w kiróltkiim czasie ulegaja przemianie w fagocyty, które akuimuiluja w sobie, podobnie jak komórki BBS watroby, sledziony lulb szpiku kost¬ nego, wsltrzykiwany tusz.(Poniewaz równiez rumianek uwalnia histamine i aktywuje RlflS, efektywnosc czystego olejku ru¬ miankowego i komjpleksu dnkluzyjnego mozna po¬ równac sledzajc eliminacje z krwiobdegu wstrzyki¬ wanego tuszu* Jako zwierzeta doswiadczalne zastosowano sam¬ ce myszy szczepu OTUP o wadze ciala 05l±i2 g (GEUP jest miedzynarodowym oznaczeniem szcze¬ pu posiadajacego okreslona informacje genetycz- 10 15 25 30 40 45 na). Metodyka odpowiada praktycznie metodzie Jancsó (Jamcsó M.: Orvosok Lapja, 10l4T7, UH, 2B, 10125). Do zyly ogonowej wstrzykiwano 0J5 (ml ilOP/o tuszu ;(waga ciala 05 g) w fizjologicznym roztiwo- rze soli. Do roztworu dodawano, w celu stabffl- zacji ukladu koloidalnego, 'l°/o zelatyny.Stosowano zawiesine zawiierajaca czasteczki we¬ gla o srednicy jedynie 0#—A ^m, poniewaz wiek¬ sze czasteczki zatykaly zyly plucne i zwierzeta padaly wskuitek emlbolii. (Przed wstrzyknieciem tu¬ szu podskórnde wstrzykiwano myszom dwukrotnie po 0J5 ml [fizjologicznego, roztworu soli. Na godzine przed wstrzyknieciem tuszu zwierzetom podawano doustnie 5 mg olejku rumiankowego i 6 mg za¬ wierajacego olejek rumiankowy produktu z przy¬ kladu I. Eliminacje tuszu sledzono fotometryeznie.Po dozylnym wprowadzeniu tuszu co 5 minut pobierano pipeta miarowa po ilO ml krwi, która homogenizowano w lekko zalkalizowanej wodzie, po czym fotometrycznie mierzono absorpcje swiatila przez roztwór.'Eliminacje tuszu z krwi zwierzat traktowanych i kontrolnych zestawiono w tablicy H.(Badania toksykologiczne wykazaly, ze inkhizyj- ny kompleks p^cykiodekstryno-rumiankowy nie jest toksyczny. 10 sannie myszy (waga ciala 20—bfe g) otrzymalo doustnie, w postaci zawiesiny, kompleks rumian¬ kowy, w ilosci do 31000 mg^kg wagi ciala (co odlpo¬ wiada 234 mg substancji czynnej na kg wagi cia¬ la).Taka sama próbe przeprowadzono na 10 sam¬ cach myszy PL PL

Claims (5)

1.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania inkluzyjnych kompleksów cyklodekstrynoHrumiankowych, znamienny tym, ze (a) roztwór a-, 0- lub y-^yklodsikstrYny lub do¬ wolnej ich mieszaniny poddaje sie reakcji z otrzy¬ manym znanym sposobem ekstraktem surowca ru¬ miankowego, lub (b) surowa brzeczke fermenta¬ cyjna, uzyskana przy wytwarzaniu cyklodekstryny poddaje sie reakcji z otrzymanym znanym sposo¬ bem ekstraktem surowca rumiankowego lub (c) czesciowo, wstepnie zhydrotizowany roztwór skro¬ bi poddaje sie reakcji w obecnosci enzymu cyklo- dekstrynotrans-glukozylazy z otrzymanym znanym sposobem ekstraktem surowca rumiankowego i wy¬ odrebnia sie utworzony mkluzyjny kompleks.

2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie ekstrakt z roslin Flores chamondllae i/lub Anthemis nobriMs i/lub Achillea eolMna.

3. Sposób wedlug zastrz. 1 albo % znamienny tym, ze stosuje sie olejek niebieski wytworzony z surowca rumiankowego.

4. Sposób wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze stosuje sie substancje zapachowe lub aro¬ matyczne wyekstrahowane z surowca rumianko¬ wego.

5. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze wytwarzanie kompleksu przeprowadza sie w tem¬ peraturze 15—90°C, korzystnie w 50°C, a miesza¬ nine reakcyjna powoli oziebia, przy intensywnym mieszaniu. Wiek (dni) na poczajtku próby na koncu próby liczba owierzajt (sztuk) na (poczaftfcu próby na koncu próby liczba sztuk padlycn zapalenie jelit inne przyczyny Przecietna waga na poczatku próby na koncu próby Przecietny przyroslt wagi flcg* Przecietny (dzienny przyrost wagi (g) Pobrana pasza, lacznie Piraeciejfcny dzienny/ pobór paszy Ilosc paszy potrzebna do przyrostu ii kg wagifrg) kiem 38,17±3,54 e0,17±3y54 234 225 9 <3,85*/t) 6 (B,5^/») 3 41920i/s) 8,93*1,36 17,20±2,23 0,27 306 4850 783 2,556 20,68±2,a4 56,6«±2,84 •211 208 5 «2#M) 3Kl,4»/t) 2 <0,05Vt) 7^9±1,14 15j54±2,10 7,50 281 .4206 747 2,058 40 45 55 60 o* 10 15 20 25 30 35 40 45 M 55 Pobór i przyswajanie paszy oraz przyrost wagi Wiek(dniV na poczatku próby na koncu próby (Liczba zwierzat (sztuk) na (poczatku próby na koncu próby Liczba sztuk padlych zapalenie felit inne przyczyny Przecietna waga na poczatku próby na koncu próby [Przecietny przyroslt 1 wagi tfkgjf Przecietny Idzienny przyrost wagi i(g) Pobrana pasza, laczniie Przecietny dzienny pobór paszy Ilosc paszy potrzebna do przyrostu 1 flcjg wagi Grupa traktowana rumian¬ kiem 29^±4,60 4&&rt&fl0 909 1299 10 <3y2AP/*) 3 Mfi&k) 2 Wfi&k) 6^9±J1;12 U2,8BdtA12 6,09 330 4&60 715 2,171 Grupa kontrolna i25^0±2yl4 45,50±i2,14 306 29(3 13 (4J2&/A 12 C3,«Wt) 1 <0,3Wt) '5,58±071 li,47±!l,17 <50* 285 4050 076 2,296 Grupa traktowana rumian¬ kiem PL PL PL