PL106055B1 - Plastizol - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest plastizol, w którym 100 czesci wagowych czastek organicznego polimeru (a) w po¬ staci ciala stalego jest zdyspergowanych w 30—1000 czes¬ ciach wagowych organicznego cieklego skladnika (b), który stanowi plastyfikator zdolny do jednorodnego mie¬ szania sie z organicznym polimerem z wytworzeniem lepkiej zawiesiny o konsystencji cieczy lub pasty.

Istota wynalazku jest to, ze plastizol zawiera organiczny polimer, skladajacy sie z powtarzalnych jednostek pocho¬ dzacych ze zwiazków (c), takich jak akrylan Ill-rzed. butylu, metakrylan alkilu o 1—4 atomach wegla, lub meta- krylan cykloheksylu, albo ze zwiazków (d), takich jak jeden lub wieksza liczba wyzej wymienionych monomerów i jeden lub wieksza liczba komonomerów zwiazków takich jak metakrylany alkoholi alifatycznych o 2—10 atomach wegla, akrylany 'alkoholi alifatycznych o 1—10 atomach wegla, styren i -metylostyren, przy czym polimer ten ma tem¬ perature zeszklenia powyzej 35 °C i sredni stopien poli¬ meryzacji wiekszy od 400, przy czym srednia wielkosc czastek polimeru w plastizolu wynosi 0,1—500 mikronów. 106 055106 055 3 / Korzystnie, srednia wielkosc czastki stosowanego poli¬ meru wzrasta proprocjonalnie do zmniejszenia tempera¬ tury zeszklenia Tg. Korzystna temperatura zeszklenia wynosi powyzej 60°C.

Stopien polimeryzacji stosowanego polimeru winien wynosic przynajmniej 400, a zwlaszcza 400—20 000, co odpowiada w przyblizeniu wartosci sredniego ciezaru czasteczkowego 40 000—2 000 000.

Korzystnie jest, jezeli skladnik bedacy polimerem sklada sie wylacznie z jednego rodzaju czasteczek podstawowych, pochodzacych z akrylanu trójbutylowego, metakrylanu metylu, etylu, n-propylu, izopropylu, n-butylu, II-rzed. butylu lub III-rzed. butylu, albo metakrylanu cykloheksylu, to znaczy jest w zasadzie homopolimerem.

Korzystnie stosuje sie metakrylan metylu. Na wyróznienie zasluguja komonomery takie jak akrylan lub metakrylan alkoholu, które zawieraja jako skladnik alkoholowy alkanol. to znaczy sa niepodstawione i nasycone. Monomery typu (c), to znaczy wyzej wymienione monomery sa na ogól bardziej odpowiednie niz typu (d).

Korzystnie stosuje sie te kopolimery, w których jednym z monomerów jest metaktylan metylu, przy czym zwiazek ten stanowi przynajmniej 40%, korzystnie 50% calkowi¬ tego ciezaru jednostek podstawowych monomeru, a dru¬ gim skladnikiem jest metakrylan alkilu o 2—4 atomach wegla, szczególnie metakrylan n-butylu, wzglednie akrylan alkilu o 1—4 atomach wegla w lancuchu.

Jednakze, do wytwarzania plastizoli wedlug wynalazku mozna stosowac tylko te kopolimery, których temperatura zeszklenia lub krzepniecia jest wyzsza od temperatury równej w przyblizeniu 35°C. Temperature zeszklenia-Tg pojedynczego kopolimeru mozna obliczac z góry za pomoca wzoru Foxa (T. G. Fox, Buli. Am. Phys. Soc., tom 1, 123 (1956)): _1 Wi Wj Wn TCo = T1 +T2 + V '• Tn w którym Wj oznacza ciezar monomeru 1, W2 oznacza ciezar monomeru, 2, Tt — temperature zeszklenia spolime- ryzowanego monomeru 1 w °K, T3 — temperature zeszkle¬ nia spolimeryzowanego monomeru 2 w °K, Tco — tem¬ perature zeszklenia kopolimeru w °K.

Srednia wielkosc czastki stosowanego polimeru, winna wynosic w przyblizeniu 0,1 um — 500 urn, korzystnie 0,3—200 um.

W przypadku stosowania czastek o zbyt duzej wielkosci, otrzymany plastizol nie bedzie miec odpowiedniego we¬ wnetrznego wiazania i nie zajdzie calkowita koagulaqa polimeru. Jezeli wielkosc czastek jest zbyt mala, trwalosc plastizolu podczas przechowywania jest niedostateczna, to znaczy koagulacja wystepuje nawet wtedy, kiedy polimer pozostawiasie w staniespoczynku.

Na wykresie podanym na rysunku wyjasniono kiedy przy stosowaniu plastizolu istnieje wspólzaleznosc miedzy srednia wielkoscia czastki stosowanego polimeru, a jego temperatura zeszklenia Tg. Na wykresie przedstawiono logarytm sredniej wielkosci czastki w um, w funkcji tem¬ peratury zeszklenia Tg w °C.

Polimery najbardziej odpowiednie do wytwarzania plastizoli wedlug wynlazku wystepuja wewnatrz trójkata, utworzonego przez dwie wspólrzedne oraz linie laczaca punkty z oznaczonym minimum wielkosci czastki i minimum temperatury zeszklenia.

Mozna równiez zauwazyc, ze dla wyzszej temperatury zeszklenia polimeru moze byc mniejsza wielkosc jego 4 czastki. Jednakze, skrajnie drobnoziarniste polimery o nis¬ kiej temperaturze zeszklenia nie sa odpowiednie.

Zgodnie z wynalazkiem mozna równiez stosowac dwa polimery majace rózne srednie wielkosci czastek. Stosujac mieszanine drobnoziarnistego i gruboziarnistego polimeru,, mozna kontrolowac w pewnych granicach sklonnosc do plyniecia i ilosc plastyfikatora (patrz np. opis patentowy RFN nr 934 498).

Polimery akrylowe poddawane polimeryzacji zawiesino- wej, jak i emulsyjnej, sa odpowiednie do wytwarzania plastizoli zgodnie z wynalazkiem.

W przypadka polimeryzacji zawiesinowej, zadana wiel¬ kosc czastki mozna kontrolowac za pomoca szybkosci mieszania, a w przypadku polimeryzacji emulsyjnej iloscia i rodzajem srodka emulgujacego. Wielkosc czastki polimeru okresla sie w znany sposób, na przyklad za pomoca licznika Coultera.

Korzystnie jest stosowac 65—800 czesci wagowych plastyfikatora na 100 czesci wagowych polimeru.

Wybrany plastyfikator winien byc zdohry do jednorod¬ nego laczenia sie ze stosowanym polimerem akrylowym* Uzyteczna, latwa próba zdolnosci do jednorodnego lacze¬ nia sie polega na zastosowaniu suchej i nie lepkiej powierz¬ chni do sprawdzenia, czy nie wydziela sie plastyfikator po co najmniej 8 dniach po koagulacji. Naturalnie zdol¬ nosc do jednorodnego laczenia jest -zalezna zarówno od rodzaju polimeru akrylowego, jak i od rodzaju plastyfika¬ tora. Na przyklad, ftalan dwubutylowy nie jest odpowied¬ nim plastyfikatorem dla polimetakrylanu metylu, poniewaz: nie wykazuje dostatecznej zdolnosci do laczenia. Jednakze ten sam plastyfikator mozna stosowac dla kopolimerów metakrylanu metylu i w przyblizeniu 5—25% metakrylanu butylu.

Dalszym waznym kryterium dla wyboru v odpowiednich plastyfikatorów jest trwalosc podczas przechowywania plastizolu. Mozna to ilosciowo okreslic przy pomocy wskaz¬ nika lepkosci obliczonego na przyklad, dla mieszaniny polimeru i plastyfikatora w stosunku 1:1 za pomoca nastepujacegowzoru \ V8,0 =M w którym V 8/0 oznacza wskaznik lepkosci, x\0 — poczatko¬ wa lepkosc plastizolu i rigd—lepkosc plastizolu po 8 dniach.

Lepkosc oznacza sie_ za pomoca znanych sposobów- oznaczania, na przyklad za pomoca rotacyjnego wiskozy¬ metru Drage.

.Zgodnie z podana definicja, wskaznik lepkosci powinien byc nizszy niz 3,0 dla plastyfikatorów dajacych sie stoso¬ wac do wytwarzania plastizolu wedlug wynalazku, to zna¬ czy, lepkosc plastizolu nie powinna wzrastac wiecej niz trzykrotnie w ciagu 8 dni. Taki plastizol nie zawsze bedzie dostatecznie trwaly, lecz ceche te mozna latwo poprawic, zwiekszajac na przyklad zawartosc plastyfikatora, wzglednie dodajac wypelniacze lub inne dodatki.

Wybór najodpowiedniejszego plastyfikatora mozna wy¬ jasnic za pomoca wykresu. Wewnatrz trójkata XYZ* który obejmuje odpowiednie polimery akrylowe, znajduje sie mniejszy trójkat dla kazdego dajacego sie zastosowac plastyfikatora* w obrebie którego sa umieszczone te poli-> mery akrylowe, które moga wiazac sie z plastyfikatorem,, dajac pozadany plastizol.

Strefy dla poszczególnych plastyfikatorów sa organiczone do lewej strony przy zdolnosci laczenia z polimerem* 65 i w góre (przeciwprostokatna trójkata) przy wskazniku: ,106 055 lepkosci — trwalosc na przechowywanie. Dla kazdego plastyfikatora granice te mozna oznaczyc za pomoca pros¬ tych doswiadczen. Na przyklad na wykresie podano strefy GYH, DEF i ABC dla ftalanu dwumetoksyetylowego (DMEP), ftalanu dwubutylu (DBP) i ftalanu dwuoktylu (DOP).

Plastyfikatory majace przynajmniej 2 aromatyczne pier¬ scienie i /lub 2 grupy eterowe w czasteczce okazaly sie szczególnie przydatne dla kopolimerów, takich jak poli¬ metakrylan metylu.

Pierwsza grupa obejmuje na przyklad, ftalan butylo- fcenzylu, dwubenzylotoluen, ftalan dwubenzylowy, fosfo- Tan dwufenylooktylowy, fosforan trójfenylowy, fosforan trójkrezolowy, benzoesan dwubenzylu i eter dwufenylowy.

Druga grupa obejmuje, miedzy innymi ftalan dwumeto- ksyetylowy, ftalan dwuetoksyetylowy, ftalan dwubutoksy- -etylowy i glikolan metyloftaliloetylowy.

Oba kryteria sa zadowalajace przy dwubenzoesanie dwu- Dalszym, zaslugujacym na wyróznienie plastyfikatorem jest cytrynian acetylotrójbutylowy.

W przypadku gdy stosuje sie kopolimery metakrylowe, na ogól wzrasta zdolnosc do laczenia z plastyfikatorami, lecz w wielu przypadkach wskaznik lepkosci jest wiekszy od 3, czyli trwalosc plastizolu jest niewystarczajaca. Na przyklad, dla kopolimeru o skladzie 15% metakrylanu in-butylu i 85% metakrylanu metylu i sredniej wielkosci . czastek, wynoszacej 100 urn, ftalan dwubutylu, ftalan dwu- izobutylu i ftalan dwuamylu sa takze odpowiednie.

Jednakze, gdy w przypadku tych polimerów wielkosc czastki zredukuje sie do 2 uni, wskaznik lepkosci dla wiek¬ szosci wymienionych plastyfikatorów wzrosnie do wartosci wyzszej od 3,0. Jednakze, fosforan trójkrezolu i dwuben¬ zylotoluen beda odpowiednie jako plastyfikatory.

Znane plastyfikatory, takie jak ftalan dwuoktylu, ftalan dwunonylu i inne, wymagaja jeszcze wyzszej zawartosci komonomeru w kopolimerze w celu uzyskania wystarczaja¬ cej zdolnosci do jednorodnego laczenia.

W przypadku kopolimeru skladajacego sie z 50 czesci wagowych metakrylanu butylu i 50 czesci _wagowych metakrylanu metylu i majacego srednia wielkosc czastek wynoszaca 50 |xm, nawet jesli istnieje niezbedna zdolnosc do laczenia, jest niemozliwe uzyskanie wystarczajacej trwalosci na przechowywanie dla wiekszosci sposród wyzej wskazanych plastyfikatorów.

Jednakze, ftalan ^ dwuoktylu, ftalan dwunonylu, ftalan dwudecylu, ftalan butylocykloheksylu i podobne pozostaja odpowiednimi jako plastyfikatory w takich przypadkach.

W ten sposób wraz z rosnaca zawartoscia komonomeru w polimerze, alifatyczne grupy we ftalanie moga byc proporcjonalnie dluzsze. Podczas gdy czyste alifatyczne plastyfikatory, takie jak adypiniany i sebacyniany nie,sa odpowiednie, mozna stosowac wyzej, wrzace weglowodory aromatyczne z grupami alifatycznymi.

Na przyklad, Ingralur 839 (mieszanina weglowodoru zawierajaca wiecej niz 40% zwiazków aromatycznych wy¬ produkowana przez Fuchs Company, Mannheim) okazal sie odpowiedni dla ostatnich kopolimerów.

W przypadku zawartosci komonomeru wynoszacej 70% metakrylanu butylu, pozadane sa bardzo gruboziarniste czastki, lecz ftalanów nie stosuje sie z powodu zbyt ograni¬ czonej trwalosci przy przechowywaniu. Plastyfikatory takie jak Ingralur 839, polimerol (weglowodory naftenowe wytworzone przez firme Shell) i melitonian trójetyloheksy- lowy i wysoko wrzace oleje aromatyczne sa równiez odpo¬ wiednie* Wieje plastyfikatorów, które maja dobra trwalosc przy przechowywaniu, lecz slaba zdolnosc do laczenia z poszcze- gólnymi polimerami, powodujaca ich nieprzydatnosc do tworzenia plastizolu, mozna w pewnych okolicznosciach stosowac jako tak zwane wypelniacze nieaktywne, zastepu¬ jace w przyblizeniu do 25% wagi glównego plastyfikatora.

Wypelniacze te zawieraja zwlaszcza te plastyfikatory, które io same sa zdolne do laczenia tylko w przypadku wysokiej zawartosci komonomeru.

Ostatecznie, jest równiez mozliwe stosowanie tak zwa¬ nych plastyfikatorów polimerowych, jezeli sa one zdolne do laczenia ze stosowanym polimerem akrylowym. W ta- kim ukladzie lepkosc plastizolu jest zasadniczo zalezna od lepkosci plastyfikatora polimerycznego, która jest zawsze znacznie wyzsza od lepkosci plastyfikatorów monomerycz- nych. Odpowiednimi plastyfikatorami sa na przyklad poli¬ estry oparte na estrach kwasu o-ftalowego lub p-ftalowego.

Rózne plastyfikatory mozna stosowac do otrzymywania plastizolu z polimeru akrylowego lub kopolimeru jednak ostateczny-wybór zalezy pd zadanego zastosowania plasti¬ zolu. W ten sposób, polimetakrylan metylu korzystnie stosuje sie razem z*cytrynianem acetylotrójbutylowym do stosowania do zywnosci (uszczelki do pojemników), pod¬ czas gdy inne, mozliwe technicznie do wykonania plas¬ tyfikatory, nie nadaja sie do tego celu* Jako dodatek do polimerów akrylowych i plastyfikatorów, plastizole zgodnie z wynalazkiem moga zawierac do 700, so korzystnie do 400 czesci wagowych obojetnych wypelniaczy na 100 czesci wagowych polimeru.

Wypelniacze sluza glównie do zwiekszania lepkosci oraz do poprawy odpornosci na scieranie i pozwalaja zmniej¬ szyc koszt.

Odpowiednimi wypelniaczami sa kredy, które moga byc na przyklad mielone, wytracone jako osad lub tworzace powloke, baryt,, kaolin, silnie rozdrobniona krzemionka, talk, bentonit, proszek szklany, piasek, tlenek i 'wodoro¬ tlenek glinu, trójtlenek antymonu, dwutlenek tytanu, 40 sadza, metaliczne mydla, takie jak stearynian cynku lub wapnia. Barwniki, pigmenty i inhibitory korozji moga równiez byc dodawane do plastizoli.

Oprócz tego, plastizole moga zawierac znane dodatki, na przyklad regulatory lepkosci, takie jak emulgatory i silikony, 45 stabilizatory utleniania, swiatla i ciepla oraz zrhiekczacze epoksydowe. Mozna tez dodawac srodki pieniace, na przyklad zwiazki azowe, które rozkladaja sie podczas koagulacji i prowadza do powitania pienistego plastizolu.

Szczególnie wazna rzecza jest zapewnienie odpowiedniej 50 przyczepnosci plastizoli wedlug wynalazku do produktu, który sie nimi traktuje, na przyklad stali (natluszczanej, odtluszczanej, fosforanowanej, pokrytej farba podkladowa), aluminium, materialów tekstylnych, papieru itp. Do tego celu stosuje sie odpowiednie aktywatory adhezji, takie jak 55 dwumetakrylan trójetylenoglikolu, trójmetakrylan trój- metylolu, zwiazane z nadtlenkami, które rozkladaja sie w temperaturze koagulacji i inicjuja wolnorodnikowa poli¬ meryzacje spoiwa.

Mozna równiez stosowac ciekle lub stale zywice fenolowe 60 lub rezorcynowe o malej zawartosci formaldehydu, jak równiez zywice epoksydowe z termoreakcyjnymi utwar¬ dzaczami, takie jak acetoguanamina lub dwucyjanodwuamid < oraz aminokrzemiany. Zawartosc aktywatora przyczepnosci moze wynosic 0,1—50, korzystnie 1—5 czesci wagowych, 65 przypadajacych na 100 czesci wagowych polimeru.106 055 7 Przyczepnosc mozna równiez poprawic za pomoca kopoli- meryzacji malej ilosci (w stosunku do polimeru i/lub kopo¬ limerów) monomeru akrylowego wzglednie metakrylowego, zawierajacego wolne grupy funkcyjne, albo jednego lub wiekszej liczby zdolnych do kopolimeryzacji monomerów, majacych grupe heterocykliczna z przynajmniej jednym atomem azotu w pierscieniu, z polimerem akrylowym lub metakrylowym. Ilosc tych komonomerów wynosi na ogól w przyblizeniu 3% wagowe.

Szczególnie przydatne sa monomery akrylowe i/lub metakrylowe z wolnymi grupami karboksylowymi, hydro¬ ksylowymi, epoksydowymi albo aminowymi. Mozna takze stosowac wolny kwas akrylowy lub metakrylowy oraz ich estry z nizszymi alifatycznymi, tleno-, epoksy-, albo amino- alkoholami.

Doskonale wlasciwosci adhezyjne otrzymuje sie, jezeli monomer lub monomery polimeru poddaje sie kopolimery¬ zacji z malymi ilosciami pewnych zwiazków heterocyklicz¬ nych. Korzystnie stosuje sie jako komonomer do kopoli¬ meryzacji heterocykliczny zwiazek winylu o ogólnym wzorze CH2 = C(R,)— (CH2)n — R2, w którym n ozna¬ cza liczbe zero lub 1, R* oznacza atom wodoru, prosta lub rozgaleziona grupe alkilowa o 1—4 atomach wegla wzgled¬ nie grupe fenylowa, a R2 oznacza grupe o wzorze -C (0)OR3 -COR3 lub R3, w których to wzorach R3 oznacza grupe heterocykliczna zawierajaca jeden lub kilka pierscieni z przynajmniej jednym atomem azotu w pierscieniu.

Korzystnie jest stosowac zwiazek heterocykliczny w ilosci okolo 0,1—3%, najkorzystniej 0,2—3% wagowych w sto¬ sunku do polimeru i/lub kopolimeru lub monomeru/mo¬ nomerów, poddanych polimeryzacji. Czasami jednakze ilosc te mozna zwiekszyc, na przyklad do 5%, a w specjal¬ nych przypadkach nawet do 10% wagowych.

Odpowiednimi monomerami, sa na przyklad N- lub C-winylowe albo N- lub C-allilowe zwiazki imidazolu, imidazoliny, imidazoiidyny, benzimidazolu, triazolu, pi- rolu, pirazolu, oksyzolu, pirydyny, chinoliny, diazyny oraz inne zwiazki heterocykliczne z»przynajmniej jednym atomem azotu w pierscieniach. Szczególnie korzystnie stosuje sie N-winyloimidazol. Ponadto, uzyteczne sa etery winylowe i allilowe oraz estry zwiazków heterocyklicznych z kwasem akrylowym lub metakrylowym.

Adhezyjne wlasnosci plastizoli mozna takze poprawiac dodajac srodki sieciujace, które reaguja z grupa heterocyk¬ liczna kopolimeryzowalnego monomeru. Stwierdzono, ze nadaja sie do tego zywice epoksydowe; pomijajac handlowe zywice epoksydowe, mozna takze stosowac polimer, który poddaje sie kopolimeryzacji z niewielka iloscia mono¬ meru akrylowego i/lub metakrylowego z grupami epoksy¬ dowymi. Ponadto, wielozasadowe kwasy karboksylowe, na przyklad kwas benzenotrójkarboksylowy, kwas adypinowy, kwas maleinowy, kwas itakonowy, sa odpowiednie i powo¬ duja dalsza poprawe wlasnosci adhezyjnych.

Plastizole wedlug wynalazku mozna równiez wytwarzac mieszajac dwa lub wieksza liczbe polimerów akrylowych lub metakrylowych z kazdym innym polimerem. Na przy¬ klad, homopolimer metakrylan metylu mozna zmieszac z kopolimerem metakrylanem metylu lub z kopolimerem, który dalej modyfikuje sie za pomoca kopolimeryzacji ze zwiazkiem heterocyklicznym. W ten sposób, mozna otrzy¬ mac szczególnie korzystne wlasnosci reologiczne.

Mozliwe jest równiez mieszanie kopolimerów zawieraja¬ cych grupy, które reaguja ze soba. Wyzej opisane polacze¬ nie kopolimerów z grupami epoksydowymi i kopolimerów 8 z grupami heterocyklicznymi jest jednym z przykladów^ tego sposobu wytwarzania plastizoli.

Plastizole wedlug wynalazku mozna nakladac zaleznie od lepkosci, na przyklad, za pomoca zanurzania w kapieli, powlekania pedzlem, stosujac pistolet natryskowy, rozpyla¬ jac przy uzyciu rozpylacza i powietrza, rozpylajac za pomoca wysokiego cisnienia (bez powietrza), nagarniajac, kalan¬ drujac, zalewajac lub zanurzajac.

Ostatecznie, w celu otrzymania plastizelu, plastizole poddaje sie koagulacji. Do tego celu stosuje sie temperatury- wynoszace w przyblizeniu 70—240 °C, zaleznie od skladu- plastizolu i warunków pracy. Czas procesu koagulacji wynosi od 2 minut do 2 godzin. Niezbedne do tego procesu' cieplo dostarcza sie na przyklad za pomoca goracego po- wietrza, rurek metalowych, promieni podczerwonych*, ogrzewania za pomoca pradów o wysokiej czestotliwosci itd.

Plastizole wedlug wynalazku stosuje sie jako inhibitory scierania i korozji do blach stalowych, na przyklad przy ochronie podwozia w samochodach osobowych, ciezarowych i autobusach.

Plastizole mozna równiez stosowac do uszczelniania- szwów zlaczeniowych, do wyrównywania ukladów sfaldo- wanych, jako spoiwa do metali, srodki powlekajace, srodki do zgrzewania punktowego, pasty roztlaczajace, srodki uszczelniajace do blach cienkich zgrzewanych punktowa i do uszczelniania dwubrzegowych szwów zlaczeniowych^ Mozna je równiez stosowac do impregnacji i powlekania, tekstyliów i podobnych materialów, takich jak plótna za- glowe, sztuczna skóra, pokrycia podlogowe, zewnetrzne warstwy dywanów, jako opakowania, pasy napedowe itp„ Stosujac proces zanurzania, mozna wytwarzac z nich rekawice, buty. Plastizole sa równiez przydatne jako usz¬ czelnienia kapsli do butelek i sfaldowanych szwów, jako* uszczelniacze plastyczne do filtrów powietrznych i olejo¬ wych, do wytlaczania i formowania wtryskowego wysoko elastycznych elementów, takich jak paski uszczelniajace,, sznury do pakowania, tace, folie itp.

Plastizole wedlug wynalazku nadaja sie równiez do pa- 40 kowania artykulów zywnosciowych, poniewaz nie ma przeciwwskazan dotyczacych stosowania metakrylanu me¬ tylu.

Przedmiot wynalazku ilustruja ponizsze przyklady.

Wszystkie ilosci wyrazone w czesciach podano w czesciach 45 wagowych. Przyklad I—XV. W tablicy I podane sa wyniki przykladów.

• W przykladach I, II, VII, XI i XII zastosowano plasty¬ fikatory nieodpowiednie ze wzgledu na niedostateczne- zdolnosci do laczenia. 50 W przykladach V, IX, XII i XIV stosowano plastyfika¬ tory, dla których wartosc wskaznika lepkosci byla wieksza od 3,0 a zatem polaczenia te byly takze nieodpowiednie..

Jednakze otrzymano doskonale wyniki w przykladach III, IV, VI, VIII, X i XV, w których plastyfikator zadowa- 55 lajaco spelnial oba kryteria, to jest byl zdolny do calkowi¬ tego laczenia z polimerem i powodowal, ze wskaznik lep¬ kosci V8/0 mial wartosc mniejsza od 3,0.' Przyklad XVI. Nastepujaca mieszanine homogeni¬ zuje sie przy uzyciu mieszadla i naklada sie ostrzem skroba- 60 ka na odtluszczona stalowa blache. Sklad mieszaniny jest nastepujacy: 30 czesci polimetakrylanu metylu PMMA (30 urn), 30 czesci ftalanu butylobenzylowego, 36%czesci kredy, 3 czesci dwumetakrylanu trójetylenoglikolu, 0,3- czesci nadbenzoesano Ill-rzed. butylu. W wyniku koagulacji 65 tej mieszaniny w ciagu 20 minut w temperaturze 170°C>106 055 Tablica I Numer j Przy- | kladu 1 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV Czesci wagowe polimeru 50PMMA 50PMMA 50 PMMA 50 PMMA 50 MMA/BMA 85/15 50 MMA/BMA 85/15 50 MMA/BMA 85/15 | 50 MMA/BMA 85/15 ^0 MMA/BMA 50/50 50 MMA/BMA 50/50 | 50 MMA/BMA 50/50 | 50 MMA/BMA 50/50 | 50 MMA/BMA /70 | 50 MMA/BMA /70 | 50 MMA/BMA /70 | Tem¬ pera¬ tura °C 105 105 105 105 89 89 89 89 56 56 56 56 40 40 40 Sred¬ nica czastki w urn 2 2 2 2 50 50 50 50 240 240 240 Czesci wagowe plastyfikatora 50DOP 50 DIEP 50 TKP 50 DPGB 50 DIBP 50 TKP 50 DOP 50 DOP 50 DIEP 50 DOP 50 DOA 50 TEHM 50 DIBP 50 DOP 50 TEHM Zdolnosc do laczenia zla umiarkowa¬ na dobra dobra dobra dobra umiarkowa¬ na dobra dobra dobra umiarkowa¬ na | umiarkowa¬ na dobra dobra dobra Lepkosc w cP bezposred- po 8 nio dniach 910 720 2630 3450 2900 9050 4850 2870 8200 15900 1150 13600 5350 32750 18100 99Q 1180 3070 3770 cialo stale 21000 7300 6850 cialo stale 35000 2400 13400 cialo stale cialo stale 14000 V8/0 1.09 1.64 1.17 1.01 oo 2.32 1.51 2.39 co 2.20 2.09 0.98 oo oo 0.77 Elastycz- 1 nosc dobra E dobra [ bardzo do¬ bra I bardzo do- | bra 1 dobra l bardzo do- [ bra [ dobra bardzo do- I bra i bardzo do- 1 bra I bardzo do- I bra 1 dobra [ twardy 1 elast. I miekki 1 lepki 1 bardzo do- 1 bra [ dobra f BMA — n-metakrylan n-dutylu DOP — ftalan dwuoktylu PMMA — polimetakrylan metylu DIBP — ftalan dwuizobutylu TKP — fosforan trójkrezolu DPGB — dwubenzoesan dwupropylenoglikolu DBT — dwubenzylotoluen DOA — adypinian dwuoktylu TEHM — melitynian trójetyloheksylu MMA — metakrylan metylu otrzymuje sie silnie przylegajaca blone, majaca dobre wlasci¬ wosci antykorozyjne.

Przyklad XVII. Sporzadza sie mieszanine o nastepu¬ jacym skladzie: 30 czesci kopolimeru metakrylan metylu/ /metakrylan n-butylu, 30 czesci ftalanu dwunonylu, 40 55 czesci kredy, 5 czesci zywicy rezorcynolowej (Rousselot RH 74—01). Mieszanine te badano jako spoiwo do metali na drodze koagulacji w temperaturze 170 °C, miedzy dwiema metalicznymi plytkami stalowymi (a) i aluminio¬ wymi (b). Nastepnie wykonano próbe na rozrywanie 60 i stwierdzono, ze wytrzymalosc na rozciaganie wynosi w przypadku (a) 52 kG/cm2, a w przypadku (b) 42 kG/cm3 (5 ctn2 powierzchnia spajania i 0*3 mm grubosc powloki).

Jednakze, gdy zamiast kopolimeru o sredniej wielkosci czastek 50um stosuje sie kopolimer o sredniej wielkosci 65 czastek 500 um, otrzymuje sie wytrzymalosc na rozciaganie wynoszaca tylko 3 kG/cm2.

Przyklad XVIII. Sporzadza sie mieszanine o naste¬ pujacym skladzie: 24 czesci metakrylan metylu/metakrylan n-butylu MMA/BMA 85/15 (2 um), 53 czesci dwubenzylo- toluenu, 40 czesci kredy, 3 czesci azodwukarbonamidu.

Mieszanine te koaguluje sie w ciagu 15 minut w tempera¬ turze 170°C, otrzymujac wysoce elastyczna stala pianke o rozszerzalnosci 100%.

Przyklad XIX. Sporzadza sie mieszanine o nastepu¬ jacym skladzie: 20 czesci polimetakrylanu metylu PMMA (100%) rozmiar czastki 30 um, 30 czesci ftalanu butylo- benzylowego, 45 czesci kredy, 5 czesci zywicy rezorcynolo¬ wej (Rousselet RH 74—01). Produkt ten o wysokiej lep¬ kosci stosuje sie jako mase uszczelniajaca do metalowych11 106 055 Tablica II 12 Polimer | 100% PMMA j MMA/HMA 85/15 1 MMA/HMA 50/50 Rozmiar czastki 2 60 Lepkosc w cP bezposrednio 22000 163000 23250 po 8 dniach 16000 218000 22250 Zdolnosc do laczenia dobra dobra dobra Elastycznosc twarda twarda, ciagliwa elastyczna | szwów spawalniczych w przemysle samochodowym i chlod¬ niczym. Po wypaleniu w temperaturze 180 °C w ciagu 15 minut masa ta dobrze przylega do polerowanych cienkich blach i daje sie latwo lakierowac.

Przyklad XX. Stosuje sie plastyfikator, w sklad którego wchodzi mocznik (formaldehydowa zywica zmiek¬ czajaca o handlowej nazwie Plastigen), przy czym otrzymuje sie nastepujace wlasnosci zmieszanego ze soba polimeru i plastyfikatora w stosunku 1:1. - Przyklad XXI. (porównanie). W tablicy III przed¬ stawiono trwalosc termiczna piastizolu w porównaniu z trwaloscia plastizolu pdhchlorku winylu po okresie wy¬ palania wynoszacym 30 minut w temperaturze 150°C.

Tablica III r~~ 3 Emulsja PCW, wartosc-K 74 1 (2 urn) PMMA (30um) Kreda j Ftalan butylobenzylowy 1 Lepkosc w cP 1 j .' ' ' j Odbarwienie po | 14 dniach I Elastycznosc na | zimno ] Scieranie (mm/ /min) po 14 dniach przechowywania w: 1 bezposred¬ nio po 10 dniach | *i-0/0 120°C 150°C —40 °C temperatura otoczenia 120°C 150°C | 1 1 — 45 36000 21000 0.58 slabe czern + + 0.016 0.039 1.280 | 1 2 1 —, 1 45 | 52500 18000 0.34 | slabe 1 slabe + + 0.04? 0.390 0.220 1 Z tablicy III widac, ze po 14 dniach przechowywania w temperaturze 150 PC plastizol polichlorku winylu od¬ barwia sie calkowicie (ulega rozkladowi) a wartosc scie¬ rania w przyrzadzie do oczyszczania powierzchni strumie¬ niem piasku (z zastosowaniem korundu zamiast piasku) wzrastala osiemdziesieciokrotnie w przypadku polichlorku winylu, a w przypadku plastizolu akrylowego wartosci scierania, chociaz z poczatku niezbyt dobre, wzrastaja najwyzej pieciokrotnie.

Przyklad XXII. (porównanie) porównuje sie na¬ stepujace mieszaniny: 25 czesci PCW (wartosc K = 74 (2 urn) spolimeryzowany emulsyjnie typ pasty), 40 czesci kredy, 5 czesci tlenku zelaza (magnetycznego), 27 czesci DOP ftalanu dwuoktylu, 3 czesci dwumetakrylanu trój- erylenoglikolu, 0,3 czesci nadbenzoesanu Ill-rzed. butylu oraz powyzsza mieszanine z 25 czesciami kopolimeru metakrylan metylu/metakrylan n-butylu MMA/BMA 50/50 (srednica czastki 50 um) zamiast polichlorku winylu.

Powyzszymi mieszaninami powleka sie dwie zachodzace na siebie blachy stalowe i nastepnie laczy je za pomoca zgrzewania punktowego. W przypadku polichlorku winylu nastepuje rozklad i tworzy sie chlorowodór. Przy prze- 45 50 55 60 chowywaniu w powietrzu wystepuje silnie zaznaczona korozja w tych punktach, gdzie zachodzi rozklad poli¬ chlorku winylu. Zjawiska tego nie obserwuje sie w przy¬ padku plastizolu metakrylowego.

Przyklad XXIII, (porównanie). Koagulacji pod¬ daje sie 4 plastizole o nizej podanym skladzie: a) 60 czesci polichlorku winylu (jak w przykladzie XXII), 40 czesci ftalanu dwuoktylu, b) 60 czescia polichlorku winylu (jak w przykladzie XXII), 40 czesci DBP, c) 60 czesci metakrylan metylu/metakrylan n-butylu 50/50 (50 um), 40 czesci DOP, d) 60 czesci polimetakrylanu metylu (30 um), 40 czesci DBP.

Koagulacje prowadzi sie w ciagu 10 minut w tempera¬ turze 200°C, przy czym plastizole te koaguluja tworzac warstwe przezroczysta z tym, ze polichlorek winylu zawsze zmienia zabarwienie z zóltego na brazowe, a zywica akry¬ lowa pozostaje bezbarwna.

Przyklad XXIV. (porównanie). Koagulacji poddaje sie nizej podane skladniki : a) 30 czesci polichlorku winylu (jak w przykladzie XXII), 30 czesci ftalanu dwuoktylu, 20 czesci kredy, 20 czesci barytu, b) 30 czesci metakrylan-metylu (metakrylan n-butylu 85/15/2 Jim) w miejsce polichlorku winylu, inaczej niz w (a). . , Koagulacje przeprowadza sie w ciagu 30 minut w tem¬ peraturze 70°C. W przypadku (a) otrzymuje sie rozdrob¬ niona substancje, a w przypadku (b), stala, mocna folie* Przyklad XXV do XXVIII. Wytwarza sie nizej podane plastizole, przy czym stosuje sie kopolimer, który polimeryzuje sie z 1% wagowym monomeru metakrylo¬ wego, posiadajacego grupe funkcyjna. Otrzymane w ten sposób plastizole zbadano pod katem ich wlasnosci adhe- zyjnych, stosujac metode opisana w przykladzie XVII.

Wyniki przedstawione w tablicy IV swiadcza o tym, ze otrzymano plastizole o doskonalych wlasnosciach adhe- zyjnych.

Przyklad XXIX. Wytwarza sie plastizol z 50 czesci wagowych kopolimeru zlozonego z metakrylanu metylu* i metakrylanu n-butylu (MMA/BMA 85:15, rozmiar czastki w przyblizeniu 2 um) oraz 50 czesci dwubenzylo- toluenu. Plastizol ten stosowano jako spoiwo laczace metal z metalem, nakladajac go na dwie odtluszczone cienkie blachy metalowe (powierzchnia spajania 5 cm3 i grubosc warstwy 0,3 mm) i koagulujac w ciagu 30 minut w tempe¬ raturze 180°C. Próba na rozrywanie (szybkosc rozrywania: 100 mm na minute) nie pozwolila na okreslenie wartosci wytrzymalosci spoiny. Próbe powtórzono stosujac 50 czesci wagowych polimeru trójskladnikowego, który pod¬ dano kopolimeryzacji z 1 czescia wagowa N-winyloimida- zolu (Metakrylan metylu) metakrylan n-butylu (winylo- imidazol 84:15:1). W warunkach niezmiennych pod in¬ nymi wzgledami, otrzymano wartosc wytrzymalosci spoiny, wynoszaca 13 kG/cm3.13 106 055 Tablica IV V 14 Numer przykladu XXV xxVi XXVII XXVIII Czesci wagowe polimeru 50 MMA/BMA/ kwas meta- krylowy (84:15:1) MMA/BMA/ kwas meta- krylowy (84:15:1) 50 MMA/BMA/ metakrylan glicydylu (84:15:1) 50 MMA/BMA/ metakrylan dwumetyloaminoetylowy (84:15:1) Czesci wagowe plastyfikatora 50DBT 45DBT 50DBT 50DBT Czesci wagowe wypelniacza kreda kreda kreda kreda Wytrzymalosc spoiny w kG/cm2 4.2 7.2 Folii nie mozna usunac v 1 Substrat f odtluszczona 1 cienka blacha pierwotna cienka [ blacha L surowa cienka i blacha wygladzona cienka f blacha 1 Powyzszy piastizol, zawierajacy N-winyloimidazol sto¬ suje sie zgodnie z wynalazkiem do laczenia badanych plyt, które elektrolitycznie pokryto warstwa ochronna, jak to praktykuje sie w przemysle samochodowym. Otrzymano spoine o wytrzymalosci wynoszacej 28 kG/cm2.

Przyklad XXX. Wytwarza sie plastizol z 20 czesci wagowych kopolimeru (metakrylan metylu) metakrylan n-butylu (N-winyloimidazol 84:15:1), 35 czesci wagowych kredy i 45 czesci wagowych dwubenzylotoluenu. Prowadzi sie koagulacje w ciagu 30 minut w temperaturze 180°C na plycie metalowej uprzednio pokrytej elektrolitycznie.

Otrzymuje sie spoine o wytrzymalosci wynoszacej 11 kG/ /cm2. Dla tego samego plastizolu, kiedy uzyto go do od¬ tluszczonych lub nieznacznie zatluszczonych powierzchni metalowych, otrzymano spoine o wytrzymalosci wynoszacej 14, wzglednie 12 kG/cm2.

Jezeli dla celów porównawczych stosuje sie homopcli- mer, bedacy metakrylanem metylu albo kopolimer o skla¬ dzie metakrylan metylu/metakrylan butylu, którego nie poddaje sie kopolimeryzacji z aktywatorem adhezji, wów¬ czas nie otrzymuje sie zadnej innej wartosci okreslajacej wytrzymalosc spoiny.

Przyklad XXXI. Wytwarza sie plastizol z 50 czesci wagowych kopolimeru o skladzie (MMA/N-winyloimi¬ dazol w stosunku 99:1), 30 czesci wagowych kredy i 45 czesci wagowych ftalanu butylobenzylu. Plastizol koaguluje sie w ciagu 30 minut w temperaturze 90 °C. Warstwy plastizolu pokrywajacej pierwotna powierzchnie metolowa, nie mozna usunac. Jednakze, jezeli polimer utraci grupe imidazolowa, plastizol nie wykazuje przyczepnosci.

Przyklad XXXII. Postepujac jak w przykladzie XXIX (b), otrzymuje sie plastizol, do którego dodaje sie 1% wagowy jednego sposród nizej wymienionych wielo- zasadowych kwasów karboksylowych. Wyniki przed¬ stawione w tablicy V swiadcza o tym, ze przyczepnosc ulegla znacznej poprawie! Tablica V KWAS 1 Nie stosowano Kwas benzenotrójkarbo- ksylowy.

Kwas adypinowy Kwas maleinowy | Kwas itakonowy Wartosci wytrzymalosci. spoiny w kG/cm2 po koagulacji w ciagu 30 minut w temperaturze r 120°C 11.5 .2 22.3 ^34.2 27.8 160 °C .0 28.0 19.6 .7 .3 1 40 45 50 60 Przyklad XXXIII. Wytwarza sie plastizohz nastepu- jacych skladników: 100 czesci polimetakrylan metylu f00%, 85 czesci cytrynianu acetylotrójbutylowego, 5 czesci dwutlenku tytanu, 5 czesci stearynianu cynku. Plastizol otrzymany w ten sposób wyklada sie w obwodowym, pierscieniowym kanale, za pomoca konwencjonalnej maszyny ukladajacej i wykladzine zmiekcza sie w ciagu 1 minuty w tempera¬ turze 177 °C. Uszczelnione zakretki bada sie w celu okresle¬ nia zdolnosci uszczelniajacej za pomoca oznaczenia stopnia utrzymania prózni, postepujac w ponizszy sposób. Naczy¬ nie napelnia sie wrzaca woda na wysokosc okolo 1,2 cm od wierzcholka. Zakretke uszczelnia sie stosujac moment obrotowy o wartosci 0,40 kGm. Naczynie oziebia sie do temperatury pokojowej i utrzymuje w niej w ciagu 1 ty¬ godnia. Wielkosc prózni odczytuje sie nastepnie za pomoca prózniomierza. Po usunieciu pokrywy mierzy sie grubosc sprezonej uszczelki.

Wszystkie badane naczynia z zakretkami uszczelnionymi powyzsza mieszanka utrzymuja próznie w zadowalajacym stopniu. Grubosci uszczelek 0,5—0,9 mm sa zadowalajace.

Przyklad XXXIV. Wytwarza sie plastizol z nastepu¬ jacych skladników: 100 czesci polimetakrylanu metylu 100%, 120 czesci cytrynianu acetylotrójbutylowego, 5 czesci dwutlenku tytanu, 5 czesci stearynianu cynku, 4 czesci azodwuformamidu, 1,5 czesci lekkiej krzemionkifc Mieszanina ta wyklada sie .w znany sposób pokrywke naczynia o otworze o srednicy 83 mm. Wykladzine zmiek¬ cza sie w ciagu 1,5 minuty w temperaturze 177°C. Pokryw¬ kami otrzymanymi w ten sposób zamyka sie naczynia stosujac moment obrotowy wynoszacy 0,36 KGm. Naczy¬ nia te utrzymuje sie w temperaturze pokojowej w ciagu. 24 godzin, nastepnie pozostawia sie >e w ciagu jednego tygodnia, obciazajac kazda pokrywke ciezarem netto 57 kg.

Nastepnie naczynia przechowuje sie w temperaturze po¬ kojowej w ciagu 24 godzin i umieszcza sie w zimnym pokoju na 2 dni. Próznie oznacza sie w temperaturze 4°C za po¬ moca odpowiedniego przyrzadu. 9 z 10 badanych naczyn utrzymuje próznie 40 mm Hg, co jest zadowalajacym wy¬ nikiem.

Claims (9)

Zastrzezenia patentowe

1. Plastizol stanowiacy dyspersje 100 czesci wagowych czastek organicznego polimeru (a) w postaci ciala stalego w 30—1000 czesciach wagowych organicznego, cieklego skladnika (b), zdolnego do jednorodnego mieszania sie z organicznym polimerem, znamienny tym, ze zawiera organiczny polimer skladajacy sie z jednostek pochodzacych z metakrylanu metylu albo z metakrylanu metylu i jednego lub wiekszej liczby komonomerów takich jak metakrylany \106 055 15 alkoholi alifatycznych o 2—10 atomach wegla, akrylany alkoholi alifatycznych o 1—10 atomach wegla, styren i a-metylostyren, przy'czym polimer ten ma temperature zeszklenia powyzej 35 °C i sredni stopien polimeryzacji wyzszy niz 400, a srednia wielkosc czastek polimeru w plas- tizolu wynosi 0,1—500 mikronów.

2. Plastizol wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera organiczny polimer skladajacy sie wylacznie z jed¬ nostek pochodzacych od metakrylanu metylu albo z co najmniej 50% wagowych metakrylanu metylu, a reszte stanowi metakrylan alkilu o 2—4 atomach wegla albo akrylan alkilu o 1—4 atomach wegla.

3. Plastizol stanowiacy dyspersje 100 czesci wagowych czastek organicznego polimeru (a) w postaci ciala stalego w 30—1000 czesciach wagowych organicznego, cieklego skladnika (b), zdolnego do jednorodnego mieszania sie z organicznym polimerem, znamienny tym, ze zawiera on organiczny polimer skladajacy sie z jednostek pochodza¬ cych z jednego lub wiekszej liczby monomerów takich jak akrylan Ill-rzed. butylu, metakrylan alkili o 1—4 atomach wegla i metakrylan cykloheksylu i z jednego albo wiekszej liczby wyzej wymienionych monomerów oraz z jednego lub wiekszej liczby komonomerów takich zwiazków jak metakrylany alkoholi alifatycznych o 2—10 atomach wegla, akrylany alkoholi alifatycznych o 1—10 atomach wegla, styren i a-metylostyren, przy czym organiczny polimer zawiera do 10% wagowych aktywatora adhezji skladaja¬ cego sie z jednostek pochodzacych od jednego albo wiekszej liczby komonomerów zawierajacych grupe heterocykliczna o co najmniej jednym atomie azotu w pierscieniu, i ewentual¬ nie skladnik sieciujacy, korzystnie zwiazek poliepoksydowy i/albo wielozasadowy kwas karboksylowy i polimer ten ma temperature zeszklenia powyzej 35 °C, a sredni stopien polimeryzacji wyzszy niz 400, zas srednia wielkosc czastek polimeru w plastizolu wynosi 0,1—500 mikronów,

4. Plastizol wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze zawiera organiczny polimer majacy jako aktywator adhezji skladnik zawierajacy jednostki heterocyklicznego zwiazku winylu o ogólnym wzorze CH2 = CCRJ — (CH2)n -R2, w którym n oznacza zero lub liczbe 1, Ri oznacza atom wodoru, prosty lub rozgaleziony rodnik alkilowy o 1—4 atomach wegla albo rodnik fenylowy, a R2 oznacza grupe o wzorze -C(0)OR3, -COR3 lub -R3, w których to wzorach R3 oznacza grupe heterocykliczna o jednym lub wiekszej liczbie pierscieni i co najmniej jeden z tych pierscieni zawiera przynajmniej jeden atom azotu.

5. Plastizol wedlug zastrz. 3 albo 4, znamienny tym, ze zawiera organiczny polimer majacy 0,2—3,0% wago¬ wych komonomeru zawierajacego grupe heterocykliczna.

6. Plastizol stanowiacy dyspersje 100 czesci wagowych czastek organicznego polimeru (a) w postaci ciala stalego 16 w 30—1000 czesci wagowych organicznego, cieklego skladnika (b), zdolnego do jednorodnego mieszania sie z organicznym polimerem, znamienny tym, ze zawiera on organiczny polimer skladajacy sie z jednostek pocho- 5 dzacych tylko z jednego monomeru, takiego jak akrylan Ill-rzed. butylu, metakrylan etylu, propylu, izopropylu, Il-rzed. butylu, Ill-rzed. butylu albo metakrylanu cyklo- heksylu lub tez z jednego z tych monomerów i jednego albo wiekszej liczby komonomerów, takich jak metakrylany 10 alkoholi alifatycznych o 2—10 atomach wegla, akrylany alkoholi alifatycznych o X—10 atomach wegla, styren i a-metylostyren, przy czym polimer ten ma temperature zeszklenia powyzej 35°C i sredni stopien polimeryzacji wyzszy niz 400, a srednia wielkosc czastek polimeru 15 w plastizolu wynosi 0,1—500 mikronów.

7. Plastizol, stanowiacy dyspersje 100 czesci wagowych czastek organicznego polimeru (a) w postaci ciala stalego w 30—1000 czesciach wagowych organicznego, cieklego skladnika (b), który stanowi plastyfikator zdolny do jedno¬ rodnego mieszania sie z organicznym polimerem dajac lepka zawiesine o konsystencji cieczy lub pasty, znamien¬ ny tym, ze zawiera organiczny polimer skladajacy sie z powtarzajacych sie jednostek pochodzacych ze zwiazków takich jak akrylan Ill-rzed. butylu, metakrylan alkilu o 1—4 atomach wegla lub metakrylan cykloheksylu albo ze zwiazków takich jak jeden lub wieksza liczba wyzej wy¬ mienionych monomerów i jeden albo wieksza liczba ko¬ monomerów zwiazków takich jak metakrylany alkoholi alifatycznych o 2—10 atomach wegla, akrylany alkoholi alifatycznych o- 1—10 atomach wegla, styren i a-metylo¬ styren, przy czym organiczny polimer ewentualnie zawiera 0,1—50 czesci wagowych aktywatora adhezji oraz ewentual¬ nie do 3% wagowych powtarzajacych sie jednostek pocho¬ dzacych z monomeru akrylowego i /albo metakrylowego, zawierajacego grupe hydroksylowa, epoksydowa, aminowa lub wolna grupe karboksylowa i polimer ten ma tempera¬ ture zeszklenia powyzej 35 °C, a sredni stopien polimery¬ zacji wiekszy od 400, zas srednia wielkosc czastek polimeru w plastizolu wynosi 0,1—500 mikronów.

8. Plastizol wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze zawiera organiczny polimer, którego srednia wielkosc czastek i temperatura zeszklenia sa- nawzajem uzaleznione w sposób okreslony trójkatem XYZ na rysunku. 41

9. Plastizol wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze jaka ciekly skladnik organiczny zawiera ftalan dwuoktylu, ftalan dwubutyhi lub ftalan dwu/2-metoksyetylu/, przy czym srednia wielkosc czastek organicznego polimeru i tempe¬ ratura zeszklenia sa wówczas nawzajem uzaleznione w spo- 50 sób okreslony odpowiednio trójkatami ABC, DEF lub GYH na rysunku.106 055 10 + 100-U