NL8105260A

NL8105260A - Nieuwe 3-aminogesubstitueerde steroied-derivaten en de zouten daarvan, werkwijze ter bereiding daarvan, de toepassing daarvan als geneesmiddelen en preparaten, die deze verbindingen bevatten.

Info

Publication number: NL8105260A
Application number: NL8105260A
Authority: NL
Original assignee: Roussel Uclaf
Priority date: 1980-11-21
Filing date: 1981-11-20
Publication date: 1982-06-16
Also published as: DK161093C; IT8149746A0; AU7772381A; ATA497081A; SU1327789A3; AU546100B2; DK514981A; FR2494698A1; HU184896B; BE891201A; AT389703B; CA1175415A; PT74015A; FR2494698B1; GB2087894B; IE812732L; FI77871C; KR830007716A; ES507309A0; SE8105995L

Description

Λ ί =

Nieuwe 3-aminogesubstitueerde steroïed-derivaten en de zouten daarvan, werkwijze ter bereiding daarmn, de toepassing daarvan als geneesmiddelen en preparaten, die deze verbindingen bevatten.

De uitvinding heeft betrekking op nieuwe 3-amino-gesubstitueerde steroïed-derivaten, zowel als de zouten daarvan, een werkwijze ter bereiding daarvan, de toepassing als geneesmiddelen van deze nieuwe derivaten en preparaten, die 5 deze verbindi-ngen bevatten.

De uitvinding heeft betrekking op nieuwe 3-amino-gesubstitueerde steroïed-derivaten, zowel als de additie- zouten daarvan met anorganische of organische zuren, hierdoor

gekenmerkt, dat zij de algemene formule Γ bezitten, waarin W

10 voorstelt een waterstofatoom of een hydroxylrest of, samen met X, voorstelt een ethylideenrest, X voorstelt een ethylrest of CH» CH, I 3 I 3 een groep met de formule C of CH of, samen met W, ^ \ / \θΗ 15 een ethylideenrest, de golflijntjes aanduiden dat de overeenkomstige rest aanwezig is in de ene of de andere van de a- en β-configuraties, Rj voorstelt een waterstofatoom of een methylrest, R£ voorstelt een waterstofatoom of een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstof-20 atomen en R^ voorstelt een waterstofatoom, een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen, een acyl- of alkoxycarbonylrest met 2-8 koolstofatomen of een rest, afgeleid van een α-aminozuur of van een peptide, bevattende twee of drie α-aminozuren, waarbij enerzijds tenmin-25 ste één van de resten R2 en R^ geen waterstofatoom voorstelt en anderzijds (i) wanneer tegelijkertijd Rj voorstelt een methylrest, W en R2 voorstellen een waterstofatoom en X voorstelt de rest met de CEL I 3 30 formule C , xn dxt geval R» nxet kan voorstellen een methyl-' \ 8105260 n s- Λ -Ιοί acylrest of een rest, afgeleid van een aminocarbonzuur, (ii) wanneer tegelijkertijd Rj voorstelt een methylrest, W voorstelt een waterstofatoom, R2 voorstelt een methylrest en X voor- CH, I 3 5 stelt de rest met de formule C , m dit geval R~ niet kan / % 3 voorstellen een 0 methyl- of acetylrest, (iii) wanneer tegelijkertijd Rj voorstelt een methylrest, R^ en ¥ voorstellen een waterstofatoom, X voorstelt een groep met de 10 CH3 formule CH , waarvan de hydroxylgroep de (S) configura- / \h tie bezit en de aminorest op de 3ot-plaats aanwezig is, in dit geval R^ niet kan voorstellen een methyl-, acetyl- of glycyl-15 rest, (iiii) wanneer W voorstelt een waterstofatoom, X voorstelt een CH0 I 3 groep met de formule CH en de aminorest aanwezig is op de

/ ^OH

20 3a-plaats, in dit geval de substituentèn Rj, R2 en R^ niet tegelijkertijd een methylrest voorstellen, (iiiii) wanneer tegelijkertijd R3 en W een waterstofatoom voorstellen, Rj voorstelt een methylrest, X voorstelt een groep met CH0 I 3

25 de formule CH , waarvan de hydroxylgroep aanwezig is in / \ OH

de (R) configuratie en de aminorest aanwezig is op de 3a-plaats, in dit geval R^ niet voorstelt een ethoxycarbonyl-, methyl- of acetylrest, en 30 (iiiiii) wanneer tegelijkertijd Rj, R2 en R^ een methylrest voorstellen en de aminorest aanwezig is op de 3-phats, in dit geval W en X niet samen een ethylideenrest kunnen voorstellen.

In de algemene formule 1 en in de onder--Staande beschrijving betekent de uitdrukking alkylrest met 1-5 35 koolstofatomen bijvoorbeeld een methyl-, ethyl-, propyl-, isopropyl-, butyl-, isobutyl- of pentylrest; de uitdrukking hydroxy- 8105260 * * - 3 - alkylrest met 2-5 koolstofatomen betekent bijvoorbeeld een hy-• droxyethyl- of hydroxypropylrest; de uitdrukking acylrest met 2-8 koolstofatomen betekent bijvoorbeeld een acetyl-, propionyl-, n-butyryl-, isobutyryl-, benzoyl- of nicotinoylrest; de uit-5 drukking alkoxycarbonylrest met 2-8 koolstofatomen betekent bijvoorbeeld een methoxy-, ethoxy- of propoxycarbonylrest; de rest, afgeleid van een aminocarbonzuur, kan worden gekozen uit de groep, bestaande uit Ala, Val, Ival, Leu, lie, Asp, Asn, Glu, Gin, Ser, Thr, Cys, Met, Lys, Arg Fe, Tyr, Trp, His en Pro, Nva, 10 Nle, Hyp, Om, waarbij deze zuren in de D- of L-vorm zijn, zowel als Sar en Gly, waarbij alle bovengenoemde zuren N-gealky-leerd kunnen zijn wanneer voorstelt een rest, afgeleid van een peptide, bevattende twee of drie a-aminozuren, welke worden gekozen uit de groep, bestaande uit de bovengenoemde a-amino-15 zuren.

Zoals gebruikelijk zal worden aangenomen dat de symbolen van de α-aminocarbonzuren deze zuren voorstellen in hun D- of L-configuratie (de uitdrukking Ala betekent bijvoorbeeld alanine in de D-vorm of L-vorm).

20 Tenzij een andere nomenclatuur gebruike lijk is is de in deze beschrijving gebruikte nomenclatuur de IUPAC-nomenclatuur, waarvan de regels in het bijzonder zijn gepubliceerd in Biochem. J. (1972) 126, 773-780.

De additiezouten met anorganische of 25 organische zuren kunnen bijvoorbeeld zijn de zouten, die gevormd worden met chloorwaterstofzuur, broomwaterstofzuur, salpeterzuur, zwavelzuur, fosforzuur, azijnzuur, mierezuur, propionzuur, benzoëzuur, maleïnezuur, fumaarzuur, bamsteenzuur, wijnsteenzuur, citroenzuur, oxaalzuur, glyoxylzuur, asparaginezuur, 30 alkaansulfonzuren, zoals methaan- of ethaansulfonzuren, aryl-sulfonzuren, zoals de benzeen- of paratolueensulfonzuren, en arylcarbonzuren.

Als produkten volgens de uitvinding kunnen in het Hj zonder worden genoemd de derivaten met de bovenge-35 noemde formule 1, zowel als de additiezouten daarvan met anorganische of organische zuren, die hierdoor worden gekenmerkt, 8105260 - 4 - dat in de genoemde formule 1 X voorstelt een groep met de for- fb

mule CH

/ ^OH

5 Van deze verbindingen kunnen in het bij zonder worden genoemd de derivaten, die hierdoor worden gekenmerkt, dat in de genoemde formule 1 X voorstelt een groep met de CEL I ^ formule CH en R„ voorstelt een waterstofatoom of een / n 2

10 X ""OH

methylrest, zowel als de additiezouten daarvan met anorganische of organische zuren en zeer in het bijzonder (2S)-2-amino-N-/”(20S)-20-hydroxy(5ct)-pregnan-3a-yl_7propaanamide, (2S) 2-amino-N-/~(20S)-20-hydroxy (5a)-pregnan-3a~yl_71H-indo1-3-propaanamide, 15 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy-l9-nor(5a)-pregnan-3a~yl_7aceet- amide en 2-amino-N-/** (20S)-20-hydroxy(5a)-pregnan-3a-yl_7 N-methyl-aceetamide, zowel als de zouten daarvan. In het bijzonder kunnen eveneens worden genoemd de andere dan de hierboven genoemde derivaten, die in de voorbeelden zijn beschreven.

20 He uitvinding heeft eveneens betrekking op een werkwijze ter bereiding van de derivaten als gedefinieerd door de bovengenoemde formule 1, zowel als de zouten daarvan, hierdoor gekenmerkt, dat men een amine met de formule 2, waarin het golflijntje, W, X en Rj de aangegeven betekenissen bezit-25 ten, in reactie brengt, ofwel. met. een halogenide met de formule 3, waarin Hal voorstelt een chloor-, broom- of jodiumatoom en R^' voorstelt een acyl- of alkoxycarbonyl-rest met 2-8 koolstof-atomen, onder vorming van een produkt met de formule 1, waarin 30 R2 voorstelt een waterstofatoom, R^ voorstelt een acyl- of al- koxycarbonylrest met 2-8 koolstofatomen en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, welk produkt met de formule 1 men isoleert en desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming, 35 ofwel met een α-aminozuur of een peptide, bevattende twee of drie α-aminozuren, waarvan de amine-groep is 8105260 - 5 - beschermd door een groep, die gemakkeïijk kan worden afgespïitst, in het bijzonder door zure hydrolyse, daarna een behandeling uitvoert teneinde de beschermingsgroep te verwijderen onder vorming van een produkt met de formule 1, waarin voorstelt een 5 waterstofatoom, R^ voorstelt een rest, afgeleid van een a-amino-zuur of van een peptide, bevattende twee of drie a-aminozuren, en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, dat men isoleert en desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming, 10 ofwel met een alkylhalogenide met 1-5 koolstofatomen of hydroxyalkylhalogenide met 2-5 koolstofatomen, waarvan het halogeen een chloor-, broom- of jodiumatoom is, onder vorming van een produkt met de formule 1, waarin R2 en R^ voorstellen een waterstofatoom of een alkylrest met 1-5 koolstof-15 atomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstof atomen en W, X,

Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, welk produkt met de formule 1 men ofwel isoleert en desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming, ofwel, in het geval waarin R^ voorstelt een waterstofatoom, in reactie brengt· met een haloge-20 nide met de formule 4, waarin R^" voorstelt een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstof-atomen of een acyl- of alkoxycarbonylrest met 2-8 koolstofatomen en Hal de aangegeven betekenis bezit, onder vorming van een produkt met de formule 1, waarin R^ voorstelt een alkylrest met 25 1-5 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstof atomen, Rg voorstelt een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen of een acyl- of acyloxyrest met 2-8 koolstofatomen en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, dat men isoleert en 30 desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming, ofwel, in het geval waarin R^ een waterstofatoom voorstelt, het genoemde produkt met de formule 1 in reactie brengt met een α-aminozuur of een peptide, bevattende twee of drie α-aminozuren, waarvan de amine-groep is beschermd door een groep, die gemakkelijk kan worden afgesplitst, 35 in het bijzonder door zure hydrolyse, daarna een behandeling uitvoert teneinde de beschermingsgroep te verwijderen onder vorming 8105260 n s.

- 6 - van een produkt met de formule 1, waarin voorstelt een alkyl-rest met 1-5 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen, R^ voorstelt een rest, afgeleid van een a-amino-zuur of van een peptide, bevattende twee of drie a-aminozuren, 5 en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, dat men isoleert en desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming .

Onder voorkeursuitvoeringsomstandigheden van de uitvinding wordt de hierboven beschreven bereidings-10 werkwijze op de hieronder aangegeven wijze uitgevoerd.

(1) De reactie van het amine met de formule 2 met het halogenide met de formule 3 wordt uitgevoerd in tegenwoordigheid van een zuurbindend middel, in het bijzonder een alkalimetaalhydroxyde, een alkalimetaalcarbonaat (bijvoorbeeld van kalium), een alkali-15 metaalhydrogeencarbonaat, een alkalimetaalacetaat, een aard- alkalimetaalcarbonaat, een tertiair amine (bijvoorbeeld een tri-alkylamine of pyridine) of een alkalimetaalalkoholaat (bijvoorbeeld natriumethylaat).

De reactie kan bijvoorbeeld worden uitge-20 voerd in inerte oplosmiddelen of suspens iemedia., zoals dioxan, dimethylformamide, benzeen, tolueen of methyleenchloride. In het geval van de acylering kan men eveneens gebruik maken van het vrije zuur of ook van een ander functioneel derivaat dan een halogenide, zoals een zuur anhydride.

25 In hetgeval waarin men gebruik maakt van het vrije zuur is het noodzakelijk de amidificering te bewerkstelligen met een activeermiddel, zoals een carbodiïmide. Andere technieken zijn eveneens bruikbaar, zoals die welke bijvoorbeeld zijn beschreven in ’’The Peptides", vol. 1, Academie Press 1979.

30 (2) De reactie van het amine met de formule 2 of van het produkt met de formule 1, waarin R^ voorstelt een waterstofatoom en R2 voorstelt een alkyl- of hydroxyalkylrest, met het α-aminozuur of het peptide, waarvan de amino-groep is beschermd door een gemakkelijk afsplitsbare beschermingsgroep, vindt plaats in tegenwoor-35 digheid van een condensatiemiddel. Het condensatiemiddel heeft in dit geval tot doel de zuur-groep van het aminozuur te active- 8105260 * a· jr - 7 - ren.

Als condensatiemiddel kan men een carbo-diïmide gebruiken met de formule A-N=C=N-B, waarin A en B voorstellen een alkylrest met 1-8 koolstofatomen, die eventueel 5 een dialkylaminorest dragen, of voorstellen een cycloalkylrest.

Als voorbeelden kunnen worden genoemd dicyclohexylcarbodiïmide of l-ethyl-3-(3-dimethylaminopropyl)-carbodiïmide, waarbij bij voorkeur dit laatste wordt gebruikt.

Men kan eveneens gebruikmaken van een 10 2-cbloor-N-methylpyridiniumhalogenide, zoals het jodide.

Ook kan men gebruikmaken van een alkyl-chloorformiaat, zoals bijvoorbeeld methyl-, ethyl- of isobutyl-ehloorformiaat; verder kan me>n eveneens een alkylpyrofosfiet, zoals bijvoorbeeld ethylpyrofosfiet, gebruiken.

15 Als gemakkelijk afsplitsbare bescher- mingsgroep kan men naar keuze, al naar gelang het betreffende geval, bijvoorbeeld de benzyloxycarbonylgroep of de (Z) tert.-butyloxycarbonylgroep (BOC) gebruiken.

De uitvinding heeft in het bijzonder 20 betrekking op een werkwijze als hierboven beschreven, die hierdoor wordt gekenmerkt, dat de beschermingsgroep de tert.-butyl-oxycarbonylrest is.

Teneinde de bovengenoemde gemakkelijk afsplitsbare beschermingsgroep te verwijderen gebruikt men als 25 afsplitsingsmiddel bij voorkeur een zuur, zoals chloorwater- stofzuur; men werkt bijvoorbeeld met behulp van een alkanolische oplossing van chloorwaterstofzuur of met behulp van watervrij chloorwaterstofzuur door doorborrelen in nitromethaan. Men kan eveneens zuren gebruiken zoals paratolueensulfonzuur, miere-30 zuur of trifluorazijnzuur. Ook kan men gebruikmaken van waterstof in tegenwoordigheid van palladium voor bijvoorbeeld de beschermingsgroep (Z).

(3) De reactie van het amine met de formule 2 met het alkyl-of hydroxyalkylhalogenide vindt plaats in tegenwoordigheid van 35 dezelfde zuurbindende middelen en oplosmiddelen als in het geval van de reactie met het halogenide met de formule 3.

8105260 * * - 8 -

De hydroxygroep van de hydroxyalkyl-rest wordt met voordeel geblokkeerd door een beschermingsgroep, die gemakkelijk kan worden afgesplitst, in het bijzonder door zure hydrolyse. Deze beschermingsgroep is met voordeel een tetra-5 hydropyranylrest. Deze kan worden afgesplitst onder dezelfde omstandigheden als die welke hierboven zijn aangegeven voor de beschermingsgroep van het aminozuur.

(4) De reactie van het produkt met de formule 1, waarin R^ voorstelt een waterstofatoom, R£ voorstelt een alkylrest met 1-5 10 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten met het halogenide met de formule 4 wordt al naar gelang de aard van de groep R^" uitgevoerd onder de omstandigheden, die hierboven zijn vermeld voor de reactie van het amine met de 15 formule 2 met het halogenide met de formule 3 of met het alkyl-halogenide.

(5) Voor de bereiding van de produkten met de formule 1, die N-gealkyleerd zijn, kan het in zekere gevallen van belang zijn te werken op een speciale manier: 20 Ter bereiding van een produkt met de formule 1, dat N-gemonomethyleerd is, kan men een carbamaat van het amine met het produkt met de formule 2 bereiden, bijvoorbeeld door inwerking van een alkylhalogeenformiaat en in het bijzonder een ethylhalogeenformiaat, en daarna volgende reductie van het 25 carbamaat, bijvoorbeeld met behulp van lithiumaluminiumhydride.

Ter bereiding van een produkt met de formule 1, dat N-monogeëthyleerd is, kan men het overeenkomstige N-geacetyleerde derivaat bereiden en dit vervolgens reduceren.

Ter bereiding van het N-gediëthyleerde 30 derivaat is het volgende de bewerking te herhalen.

In deze drieQgevallen is het, wanneer X voorstelt een groep met de formule -C-CH^, noodzakelijk het 20-ketal te bereiden, bijvoorbeeld door inwerking van ethyleen-glycol en vervolgens, na de reductie, hydrolyse van dit ketal, 35 bijvoorbeeld met behulp van een anorganisch zuur.

Ter bereiding van een produkt met de 8105260 - 9 - formule 1, dat N-mono- of di-geïsopropyleerd is, kan men een produkt met de formule 2 in reactie brengen met aceton in tegenwoordigheid van een reductiemiddel, zoals natriumcyanoboorhydri-de.

5 Het zal duidelijk zijn dat bij de werkwijze volgens de uitvinding de bescherming van de amino-groepen geen betrekking heeft op de gevallen waarin deze amino-groepen zijn gealkyleerd.

De derivaten met de formule 1, uitgezon-10 derd die waarin R^ voorstelt een acyl- of acyloxyrest, vertonen een basisch karakter. Men kan de additiezouten van de derivaten met de formule 1 met voordeel bereiden door in nagenoeg stoechio-metrische hoeveelheden een anorganisch of organisch zuur in reactie te brengen met het genoemde derivaat met de formule 1.

15 De zouten kunnen worden bereid zonder de overeenkomstige basen te isoleren.

De derivaten volgens de uitvinding bezitten zeer belangwekkende farmacologische eigenschappen; zij vertonen in het bijzonder opmerkelijke immunotherapeutische 20 eigenschappen. Zij kunnen in het bijzonder de immuniteitsreac-ties stimuleren.

Deze eigenschappen zijn hieronder in het experimentele gedeelte toegelicht.

Deze eigenschappen rechtvaardigen de 25 toepassing van de 3-amino-gesubstitueerde steroïed-derivaten met de formule 1 zowel als van de farmaceutisch aanvaardbare zouten daarvan als geneesmiddelen.

De uitvinding heeft dus eveneens betrekking op de toepassing als geneesmiddelen van de 3-amino-gesubsti-30 tueerde steroïed-derivaten, zoals gedefinieerd door de formule 1, zowel als van de additiezouten daarvan met farmaceutisch aanvaardbare zuren.

Als geneesmiddelen volgens de uitvinding genieten de voorkeur de geneesmiddelen, die hierdoor worden ge-35 kenmerkt, dat zij bestaan uit de nieuwe 3-amino-gesubstitueerde steroïed-derivaten met de formule 1, waarin X voorstelt een groep 8105260 - 10 - fa met de formule CH , zowel als de additiezouten daarvan

/ ‘'"''OH

met farmaceutisch aanvaardbare zuren.

Hiervan genieten, in het bijzonder de 5 voorkeur de derivaten met de formule 1, waarin X voorstelt een CH, 1 3 groep met de formule CH en voorstelt een waterstof-

/ \ 2 / ^OH

atoom of een methylrest, zowel als de additiezouten daarvan met 10 farmaceutisch aanvaardbare zuren.

Van deze laatste derivaten genieten zeer in het bijzonder de voorkeur de volgende derivaten, namelijk 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy-(5a)-pregnan-3a-yl_/propaanamide, (2S) -2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy (5a)-pregnan-3a-yl_7 1H-15 indo1-3-propaanamide, 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy-19-nor (5a)-pregnan-3a-yl/aceet-amide en 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy (5a)—pregnan-3a-yl /-N-methyl-aceetamide, 20 zowel als de additiezouten daarvan met farmaceutisch aanvaardbare zuren.

De geneesmiddelen volgens de uitvinding kunnen bijvoorbeeld worden toegepast voor de behandeling van autoimmuniteit-ziekten, die resulteren uit een tekort aan zekere 25 lymfocyten, waarbij het gaat om niet-specifieke ziekten van het bindweefsel van een orgaan, zoals bijvoorbeeld rheumatoïde arthritis en systemische erythemateuze lupus, of waarbij het gaat om specifieke ziekten van een orgaan, zoals thyroiditis, pemfigus of hemolytische anemie.

30 De geneesmiddelen volgens de uitvinding kunnen aldus worden gebruikt als toevoegsel-behandeling van de anti-biotherapie en de anti-kanker-chemotherapie.

De gebruikelijke dosis, die varieert in afhankelijkheid van het gebruikte derivaat, het behandelde 35 individu en de aandoening in kwestie, kan bijvoorbeeld 10 mg tot 8105260 - 11 - 1 g per dag bedragen bij orale toediening aan de mens voor het derivaat van voorbeeld XIV wanneer dit wordt gebruikt als toevoegsel bij de anti-biotherapie.

De uitvinding heeft tenslotte betrekking 5 op farmaceutische preparaten, die tenminste ëën van de bovengenoemde derivaten of een van de additiezouten daarvan met farmaceutisch aanvaardbare zuren als actief bestanddeel bevatten.

Als geneesmiddelen kunnen de derivaten met de formule 1 en de additiezouten daarvan met farmaceutisch 10 aanvaardbare zuren worden opgenomen in farmaceutische preparaten, die bedoeld zijn voor toediening via het spijsverteringskanaal of langs parenterale weg.

Deze farmaceutische preparaten kunnen bijvoorbeeld vast of vloeibaar zijn en worden bereid in de 15 farmaceutische vormen, die gewoonlijk worden gebruikt in de menselijke geneeskunde, zoals bijvoorbeeld eenvoudige of gedrageer-de tabletten, zuigtabletten, korrels, zetpillen, en injecteer-bare preparaten; zij kunnen volgens gebruikelijke methodes worden bereid. Het actieve bestanddeel of de actieve bestanddelen 20 kunnen daarin worden opgenomen met excipiëntia, die gewoonlijk worden gebruikt in deze farmaceutische preparaten, zoals talk, arabische gom, lactose, zetmeel, magnesiumstearaat, cacaoboter, waterige of niet-waterige vehikels, vetachtige stoffen van dierlijke of plantaardige oorsprong, paraffine-derivaten, glycolen, 25 verschillende bevochtigingsmiddelen, dispergeermiddelen of emulgeermiddelen, en conserveermiddelen.

De uitgangsprodukten met de formule 2 kunnen, wanneer zij niet bekend zijn, op de volgende wijze worden bereid: 30 Men brengt een produkt met de formule 5, waarin Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, in reactie met een overmaat ethyltrifenylfosfoniumbromide en kalium-tert.-butylaat onder vorming van een produkt met de formule 6, waarin Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen 35 bezitten, dat men, bijvoorbeeld via de vorming van het tosylaat en daarna volgende inwerking van natriumazidide, of direct door 8105260

< V

- 12 - reactie met difenylazidofosfaat in tegenwoordigheid van ethyl-azodicarboxylaat en trifenylfosfine, omzet in het azide met de formule 7, waarin Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten en de configuratie op de 3-plaats is omgekeerd ten 5 opzichte van die van de verbindingen 5 en 6, dat men reduceert, bijvoorbeeld met behulp van lithiumaluminiumhydride, onder vorming van een amine met de formule 2A, waarin Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, dat men ofwel isoleert, 10 ofwel reduceert, bijvoorbeeld door hydro- genering in tegenwoordigheid van een katalysator op basis van rhodium, platina of palladium, onder vorming van een produkt met de formule 2B, waarin Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, 15 ofwel hydrateert, bijvoorbeeld met be hulp van diboran, onder vorming van een produkt met de formule 2C, waarin Rj en de golflijntjes de aangegeven betekenissen bezitten, dat men ofwel isoleert ofwel onderwerpt aan een oxydatie, bijvoorbeeld met behulp van chroomzuur, onder vorming van een pro-20 dukt met de formule 2D, waarin R^ en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, ofwel onderwerpt aan een cis-dihydroxyle-ring, bijvoorbeeld met behulp van osminezuuranhydride in tegenwoordigheid van trimethyloxamine, al of niet na. een bescherming 25 van de amine-groep door een gemakkelijk. hydrolyseerbare groep, zoals een trifluoracetylgroep, onder vorming van een produkt met de formule 2E, waarin R voorstelt de hierboven gedefinieerde beschermingsgroep of een waterstofatoom en Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, dat men ofwel wanneer R 30 een waterstofatoom voorstelt, isoleert, ofwel, wanneer R een beschermingsgroep voorstelt, onderwerpt aan de inwerking van een middel voor de afsplitsing van de genoemde beschermingsgroep, bijvoorbeeld een alkalische hydrolyse in het geval van een tri-fluoracetylgroep, en daarna het verkregen vrije amine isoleert, 35 ofwel onderwerpt aan een oxydatie, bijvoorbeeld met behulp van chroomzuur, onder vorming van een produkt. met de formule 2F, waar- 8105260 - 13 - in R, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, dat men ofwel, wanneer R een waterstofatoom voorstelt, isoleert, ofwel, wanneer R een beschermingsgroep voorstelt, onderwerpt aan de inwerking van een middel voor de afsplitsing van de genoemde 5 beschermingsgroep, en daarna het verkregen vrije amine isoleert, ofwel reduceert, bijvoorbeeld met behulp van natriumboorhydride, onder vorming van een produkt met de formule 2G, waarin R, Rj en de golflijntjes de aangegeven betekenissen bezitten, dat men ofwel, wanneer R een waterstofatoom voorstelt, isoleert, ofwel, 10 wanneer R een beschermingsgroep voorstelt, onderwerpt aan de inwerking van een middel voor de afsplitsing van de genoemde beschermingsgroep en vervolgens het verkregen vrije amine isoleert.

Voorbeelden voor de bereiding van de pro-dukten met de formule 2 zijn hieronder aangegeven in het experimen-15 tele gedeelte.

De uitvinding wordt verder toegelicht maar niet beperkt door de volgende voorbeelden.

Voorbeeld I

(2S)-2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy-5a-pregnan-3a-yl_/propaan- 20 amide (hydrochloride en base)_;_ ' _

Trap A: 2-/ 1.l-dimethylethoxycarbonylamino_/-N-/ (20S)-20-hy-droxy-(5a)-pregnan-3a-yl_/propaanamide.

Men lost 1,92 g (20S) 3a-amino 5ct-pregnan-20- ol en 2,27 g tert.-butyloxycarbonyl-L-alanine (BOC-L-Alanine) op 3 3 25 in 60 cm chloroform en 12 cm pyridine. Men roert de oplossing bij 0-5°C in een inerte atmosfeer en voegt 1,14 g l-ethyl-3-(3-dimethylaminopropyl)-carbodiïmide-hydrochloride toe. Na 1,25 uur voegt men opnieuw 1,15 g l-ethyl-3-(3-dimethylamino)-propylcarbodiimide-hydrochloride toe, zet de roering gedurende 30 50 minuten bij 0-5°C voort, dampt droog, neemt op in een wate rige natriumhydrogeencarbonaatoplossing, extraheert met ethylace-taat, wast met een verzadigde waterige natriumchloride-oplossing en daarna met een normale waterige chloorwaterstofzuur-oplossing en opnieuw met een verzadigde waterige natriumchloride-oplossing, 35 droogt, dampt droog, kristalliseert uit isopropylether, zuigt af, wast met isopropylether, droogt bij 60°G onder verminderde 8105260

V

4 S, - J4 - druk en verkrijgt het gewenste produkt. Smp. = 171°C.

Trap B: hydrochloride en base van (2S) 2-amino-N-/ (20S)-20- hydroxy 5a-pregnan-3a-yl /propaanamide

Variant 1:Men brengt in een inerte atmosfeer 1,55 g van het in 3 .5 trap A verkregen produkt in suspensie in 100 cm nitromethaan, laat gedurende 10 minuten chloorwaterstofzuur doorborrelen, roert gedurende 35 minuten bij 20-25°C, verwijdert de overmaat chloorwaterstofzuur, zuigt af, wast met ethylether., droogt bij 60°C onder verminderde druk, herkristalliseert uit methanol en 10 verkrijgt 990 mg van het gewenste hydrochloride. Smp. ongeveer 220°C.

Variant 2: Men lost in een inerte atmosfeer 2,7 g van het in 3 3 trap A verkregen produkt op in 10 cm ethanol, voegt 40 cm etha-nol-chloorwaterstofzuur (3,5 N) toe, roert gedurende 8 uren, 15 dampt droog, neemt op in ethylacetaat, koelt af, zuigt af, wast met ethylacetaat, droogt bij 60°C onder verminderde druk, herkristalliseert uit methanol en verkrijgt 2,2 g van het gewenste hydrochloride. Smp. ongeveer 220°C.

Bereiding van de base; 20 Men lost in 1,74 g van het hydrochloride 3 op m 100 cm tetrahydrofuran, bevattende 30 % water, voegt 3 .

4 cm 2N. natriumhydroxyde-oplossing toe, dampt droog, neemt op 3 in 100 cm chloroform, wast met water, droogt, dampt droog, herkristalliseert uit ethylacetaat en verkrijgt 1,27 g van de 25 gewenste base. Smp. = 224°C.

Onder toepassing van een analoge werkwijze als hierboven beschreven werden de in de onderstaande tabel aangegeven derivaten bereid (zie formule 8).

30 8105260 - 15 - o 3^2 2 Λ ! I ! I Ts i d d d d °l|!| I a| 5| a| = j aj a>8- O Ö c ^ ^ £ ^ W w S £01 v>· w w ^ v-^ g 1 /Γλ 'c V w/ 8 ϊ - M 5- f 'cm °<n Vi jr a

53 EÖ ÏÖ W f 3-X

B-g B-g B-§ B-B ks 8 ^ ~i o o o o o o Λ·· / y <u S N g *| I 2 5 (D £ cj g <a 1 o ö

•rf C3 (3 r-l -u ·Η I

s JJ *rl !>i & ΠΓ

C& t—I ΰ) <U M P

ü0 O W pti ¢) H P-< 8 i A i| A $ ? i? έ O g ,3 g a a j3pq pq pqcöffl P3 13:1 T\ 50 4J ö ü *rl ca + .m ad •rt M 5 S ~ § ~ " ~ 8 > j; > u Ό T*“l 8105260

Η B > g H

ο H W H > > >

O

> Ί - 16 -

Opmerking bij voorbeeld II:

De tweede zuurgroep van L-glutaminezuur wordt geblokkeerd in de vorm van de benzylester; deze zuurgroep wordt vrijgemaakt door katalytische hydrogenering in azijnzuur in tegenwoordigheid van 5 palladium voor de afsplitsing van BOC.

Voorbeeld VIII

N-7 (20S)-20-hydroxy 5a*-pregnan-3ci-yW-3-pyridine-carboxaoiide

Men lost in een inerte atmosfeer 960 mg (20S)-3a-amino-5a-pregnan-20-ol en 813 mg nicotinezuur op in 3 3 10 30 cm chloroform en 6 cm pyridine en voegt 582 mg l-ethyl-3- (3-dimethylaminopropyl)carbodiïmide-hydrochloride toe. Na 3,5 uren voegt men onder roeren 291 mg l-ethyl-3-(3-dimethylaminopropyl)-carbodiïmide-hydrochloride toe, roert gedurende 16 uren, dampt 3 droog, neemt op in 30 cm water, koelt af, zuigt af, wast met 15 water, droogt bij 80°C onder verminderde druk, herkristalliseert uit methanol en verkrijgt 920 mg van het gewenste produkt.

Smp. = 258°C. / α_/^ - +14,5° 1° (c = 1 % in pyridine).

Voorbeeld IX .

hydrochloride van 2-amino-N-/ (20S)-17a.2Q-dihydroxy-5 -preg-20 nan-3a-yl_/aceetamide

Onder toepassing van een analoge werkwijze als beschreven in voorbeeld I (variant 2), waarbij wordt uitgegaan van BOC-Glycine en (20S) 3a-amino-5a-pregnan-17a.20-diol, verkrijgt men het gewenste produkt. Smp. ongeveer 25 200°C. fa J - +4° + 1° (c = 1,5 % ethanol 95°).

(20S)-3a-amino-5a-pregnan-17oi.20-diol, dat als uitgangsmateriaal wordt gebruikt, kan op de volgende wijze worden bereid: ïiBE-Ii (Z) (5a)-pregn-17 (20)-een-3B-ol

Men voegt 59,4 g trifenylethylfosfonium-30 bromide toe aan 16,1 g kalium-tert.-butylaat in oplossing in 160 cm tetrahydrofuran, roert gedurende 30 minuten,voegt 23,2 g epiandrosteron toe, roert gedurende 15 uren, giet uit in ijswater, extraheert met ethylacetaat, wast met water, droogt, dampt droog, zuivert door chromatografie over silica (elueermiddel: cyclo-35 hexaan-ethylacetaat 7:3), kristalliseert uit methanol, koelt 8105260 - 17 - af, zuigt af, droogt en verkrijgt 23,1 g van het gewenste produkt. Snip. - 160°C.

Trap 2: (Z) 3ot-azido (5cQ-pregn-17(20)-een.

Men voegt 1,92 g ethyl-azodicarboxylaat 5 en 3,02 g difenylazidofosfaat toe aan een oplossing van 1,66 g 3 3 van het bovengenoemde produkt in 30 cm benzeen en 5 cm tetra- hydrofuran, roert op een ijsbad, voegt in 20 minuten een oplos- 3 sing van 2,88 g trifenylfosfine in 30 cm benzeen toe, roert nog gedurende 40 minuten bij 10°C, wast met een 2N. chloorwater-J0 stof-zuuroplossing, daarna met water, droogt en dampt droog, zuivert door chromatografie over silica (elueermiddel: heptaan, daarna heptaan-ethylether 1:1) en verkrijgt 1,67 g kristallen van het gewenste produkt. Smp. = 114°C na herkristallisatie uit methanol.

15 Trap 3: (Z) 5a-pregn 17(20)-een-3a-amine (en hydrochloride) 3

Men lost m 290 cm tetrahydrofuran 14.5 g van het hierboven verkregen (Z) 3a-azido (5a)-pregn-17(20)-een op, roert onder verwarming op 25-27°C, voegt in 1 uur 800 mg lithiumaluminiumhydride toe, roert gedurende nog 20 1 uur, verwijdert de overmaat hydride met methanol, filtreert af, wast het filtraat met een waterige oplossing van Seignette-zout en daarna met een verzadigde waterige natriumchloride-oplossing, droogt, dampt droog en verkrijgt 13,1 g kristallen van het gewenste amine. Smp. = 90°C.

3 25 Men lost de base op in 150 cm ethylace- q taat en 30 cm3 methyleenchloride, voegt 27 cm3 ethylacetaat, 1,7N chloorwaterstofzuur toe, zuigt af, wast met ethylacetaat, droogt de verkregen kristallen onder verminderde druk en verkrijgt 13,2 g kristallen van het hydrochloride van het gewenste 30 produkt. Smp. boven 300°C. / α_/β bij 1 % in pyridine, bevattende 10 % warer = +38,5° + 1,5°.

Trap 4:N-/ (Z,5a)-pregn 17(20)-een-3a-yl_/trifluoraceetamide

Men brengt in een inerte atmosfeer 16.5 g van het in trap 3 verkregen hydrochloride in suspensie 3 . 3 35 in 165 cm methyleenchloride en 16,5 cm pyridine, koelt af tot ongeveer 5°G, voegt 16,5 cm^ trifluorazijnzuuranhydride in 5 minu- 8105260 - 18 - ten toe, roert gedurende 15 minuten bij omgevingstemperatuur, dampt droogt onder verminderde druk, voegt 200 cm^ water toe, zuigt af, wast met water, droogt onder verminderde druk en verkrijgt 18,1 g kristallen. Smp. = 204°C.

5 Trap 5: N-/ (20S) 17a.20-dihydroxy (5a)-pregnan-3a-yl_7-'trifluoraceetamide

Men lost in een inerte atmosfeer 18,1 g 3 van het hierboven verkregen produkt op in 100 cm methylethyl-keton, voegt 9 g gedihydrateerd trimethylamine-N-oxyde zowel als 3 10 een oplossing van 360 mg osmiumtetroxyde in 71 cm methylethyl- keton toe, roert gedurende 2 uren onder terugvloeikoeling, laat 3 afkoelen, voegt 200 cm van een 10 %’s natriumthiosulfaat-oplossing in water toe, roert gedurende 30 minuten bij omgevingstemperatuur, decanteert, wast met water, droogt boven magnesium-15 sulfaat, filtreert af, dampt droog onder verminderde druk, zuivert de verkregen olie door chromatografie over silica (elueermiddel: benzeen-ethylacetaat 7:3) en verkrijgt 14 g van het gewenste produkt; smp. = 172°C, daarna 192°C.

Trag 6: (20S) 3q-amino 5a-pregnan-17a.20-diol 20 Men lost in een inerte atmosfeer 4 g 3 van het hierboven verkregen produkt op m 20 cm methanol, 3 voegt 8 cm natronloog toe, roert gedurende 1,5 uur, voegt 50 3 cm water toe, roert gedurende 10 minuten, zuigt af, wast met water, droogt onder verminderde druk bij 40°C en verkrijgt 3 g 25 van het gewenste produkt.Smp. = 210°€.

Voorbeeld X

hydrochloride van 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy 19-nor (5a)-pregnan-3a-yl /aceetamide.

Onder toepassing van een analoge werk- 30 wijze als beschreven in voorbeeld I (variant 1), waarbij men uitgaat van BOC-glycine en (20S) 3a-amino-19-nor(5a)-pregnan-

20-ol, verkrijgt men het gewenste produkt. Smp. ongeveer 270°C

onder sublimatie. / α_7ρ = +39,5 +_ 1,5° (c = 1 % in methanol).

(20S) 3a-amino-19-nor(5a)-pregnan-20-ol, dat als uitgangsmate-35 riaal wordt gebruikt, kan op de volgende wijze worden bereid:

Onder toepassing van een identieke werk- 8105260 - 19 - r wijze als beschreven in voorbeeld IX (trappen 1, 2 en 3) voor de bereiding van (Z) 5a-pregn-l7(20)-een-3a-amine uitgaande van 19-nor-epiandrosteron het (Z) 5α-19-nor-pregn-l7(20)-een-3a-amine bereid.

5 Men brengt in een stikstofatmosfeer 156 mg natriumboorhydride in suspensie in 5 cm tetrahydrofuran, voegt druppelsgewijze bij +5°C een oplossing van 0,5 cm^ boor-trifluoride-etheraat in 2,5 cm tetrahydrofuran toe, roert gedurende 1 uur op een ijsbad, voegt 296 mg (Z)5a-19-nor-pregn-10 17(20)-een-3a-amine in oplossing in 3 cm tetrahydrofuran toe, roert gedurende 1,5 uur bij omgevingstemperatuur, koelt af op 3 een ijsbad, voegt langzaam 2 cm 6N. natriumhydroxyde-oplossing toe, roert gedurende 5 minuten bij omgevingstemperatuur, decanteert, extraheert de waterige fase met tetrahydrofuran, wast de 3 15 organische fase met water, voegt 4 cm 5N. natriumhydroxyde- 3 oplossing en 2 cm waterstofperoxyde van 110 volumina toe, roert gedurende 45 minuten, extraheert met ethylacetaat, wast met water, droogt en dampt droog onder verminderde druk. Men neemt 3 3 het droge extract op in 10 cm methanol met 5 cm N. chloorwater-20 stofsuur, verwarmt gedurende 30 minuten op een waterbad bij 50°C, giet uit in een verzadigde natriumhydrogeencarbonaatoplossing, extraheert met methyleenchloride, wast met water droogt, dampt droog onder verminderde druk en verkrijgt 257 mg kristallen van het gewenste produkt. Smp. ongeveer 190°G.

25 Voorbeeld XI

hydrochloride van 2-amino-N-/ 17a-hydroxy-20-oxo-5a-pregnan-3a-yl /aceetamide

Onder toepassing van een analoge werkwijze als beschreven in voorbeeld I (variant 2), waarbij men 30 uitgaat van BOC-Glycine en 3a-amino-l7a-hydroxy-5a-pregnan-20-on, verkrijgt men het gewenste produkt. Smp. boven 300°C. / α_7β -+50 +1° (c = I % in ethanol 95°).

3a-amino-17a~hydroxy-5a-pregnan-20-on, dat gebruikt wordt als uitgangsmateriaal, kan op de volgende wijze worden bereid: 35 Door oxydatie met perchroomzuur van het produkt, verkregen in trap 5 van voorbeeld IX, bereidt men 8105260 * *· -20--

N- (17a-hydroxy-20-oxo-5a-pregnan-3a-yl)trifluoraceetamide (smp.= 178°C, daarna 186°C), dat men behandelt als aangegeven in trap 6 van voorbeeld IX, waarbij 3a-amino-17a-hydroxy-5a-pregnan-20-on wordt verkregen. Smp. = 216°C (na kristallisatie uit water). 5 Voorbeeld XII

hydrochloride van 2-amino-N-/ (20R)-20-hydroxy-5ct-pregnan-3ct-yl_/aceetamide

Onder toepassing van een analoge werkwijze als beschreven in voorbeeld I (variant 1), waarbij men **·* uitgaat van BOC-glycine en (20R)-3a-amino-5a-pregnan-20-ol, verkrijgt men het gewenste produkt. Smp. = 210°C, daarna 260°C. /'a_7D = +22° + 1° (c » 0,8 % in pyridine, bevattende 10 % water).

'Voorbeeld XIII

^ .Ethyl-N-/ (20S)-20-hydroxy (5a)-pregnan-3a-yl_7carbamaat

Men voegt druppelsgewijze in 10 minuten in een inerte atmosfeer 5 g (20S) 3a-amino-5ct-pregnan-20-ol in 3 . 3 oplossing in 500 cm methyleenchloride toe aan 15 cm ethyl- 3 chloorformiaat en 45 cm methyleenchloride, roert gedurende 3 20 30 minuten, voegt 20 cm N, natnumhydroxyde-oplossmg toe, ......

roert nog gedurende 30 minuten, decanteert, extraheert met methyleenchloride, wast met water, droogt, filtreert af, dampt droog onder verminderde druk, neemt op in ethylether, zuigt af en verkrijgt 5,7 g van het gewenste produkt. Smp. = ongeveer 25 198°C. / a_7D = +25° + 1,5° (c = 1 % in methyleenchloride).

Voorbeeld XIV

hydrochloride van 2-amino-N-/ (20S)-20~hydroxy-5a-pregnan- 3a-yl7 N-methylaceetamide __

Door reductie van het produkt van voor-30 beeld XIII bereidt men (20S) 3a-methylamino-5a-pregnan-20-ol (smp. = 170°C), beschreven door Vetter c.s. in Buil. Soc. (1963) 1324, dat men in reactie brengt met BOC-glycine volgens een analoge werkwijze als beschreven in voorbeeld I (variant 2), waarbij het gewenste produkt wordt verkregen, waarvan men het 35 hydrochloride bereidt. Smp. ongeveer 250°C.

8105260 - 21 -

Voorbeeld X? hydrochloride van 2(S) 2-amino N-methyl N-/ (20S) 20-hydroxy-5a-pregnan-3a-yl_/propaanamide

Men brengt (20S) 3a-methylamino-5a-5 pregnan-20-ol in reactie met BOC-L-alanine volgens een analoge werkwijze als beschreven in voorbeeld I (variant I), waarbij men het gewenste produkt verkrijgt, waarvan men het hydrochloride bereidt. Smp. boven 270°C.

Voorbeeld XVI

10 hydrochloride van 2(R) 2-amino-N-methyl-N-/ (20S) 20-hydroxy-5a-pregnan-3a-yl_/propaanamide

Men brengt (20S) 3a-methylamino-5a-pregnan-20-ol in reactie met BOC-L-alanine volgens een analoge werkwijze als beschreven in voorbeeld I (variant 1), waarbij 15 het gewenste produkt wordt verkregen, waarvan men het hydrochloride bereidt. (Sublimatie bij ongeveer 260°C).

Voorbeeld XVII

hydrochloride (20S) 3ct-ethylamino 5a-pregnan-20-ol

Men brengt (20S) 3a-amino-5a-pregnan-20 20-ol in reactie met ethyljodide in tegenwoordigheid van na- triumcarbonaat, waarbij men de base van het gewenste produkt verkrijgt. Smp. = 129°C na herkristallisatie uit ethylacetaat.

Bereiding van het hydrochloride:

Men bereidt het hydrochbride door toevoeging van ethylacetaat-25 chloorwaterstof en verkrijgt het gewenste produkt. Smp. boven 270°C.

Voorbeeld XVIII

hydrochloride van 2-amino-N-ethyl-N-/ (20S) 20-hydroxy 5a-preg-nan 3ct-yl_/aceetamide 30 Men brengt de base van het produkt van voorbeeld XVII in reactie met BOC-L-glycine volgens een analoge werkwijze als beschreven in voorbeeld I (variant 1), waarbij men het gewenste produkt verkrijgt, waarvan men het hydrochloride bereidt. Smp. ongeveer 230°C.

8105260 - 22 -

Voorbeeld XIX

hydrochloride van (20S) 3α-/ (2-hydroxyethy1)amino_/ 5a-pregnan- 20-ol______

Men brengt 7 g (20S) 3a-amino-5a-pregnan- 3 5 20-ol en 7 g natriumcarbonaat in suspensie in 100 cm watervrij 3 dioxan, voegt 6,6 cm 2-(2-broomethoxy)tetrahydropyran toe en verwarmt gedurende 24 uren in een inerte atmosfeer onder terug-vloeikoeling. Men koelt af tot omgevingstemperatuur, verdunt met water, extraheert met ether, droogt, dampt droog onder ver-10 minderde druk, zuivert door chromatografie over silica (elueer-middel: chloroform-methanol-azijnzuur 85:5:10) en verzamelt 7,7 g gele olie.

Hydrolyse van de beschermingsgroep.

Men lost 3 g van het bovengenoemde pro-• 3 3 15 dukt op m 30 cm ethanol en 15 cm 2N. chloorwaterstofzuur, roert gedurende 1,5 uur onder terugvloeikoeling, koelt af, giet 3 uit op 100 cm waterige natriumhydrogeencarbonaat-oplossmg, koelt gedurende 15 minuten, zuigt af, wast met water, droogt 3 bij 40 C onder verminderde druk, lost op in 350 cm methyleen- 20 chloride, bevattende 10 % methanol, filtreert af, concentreert 3 3 tot ongeveer 50 cm , voegt 100 cm ethylacetaat toe, concentreert tot de helft en zuigt het precipitaat af. Men lost het op in 3 3 100 cm methanol filtreert af, concentreert tot ongeveer 30 cm , 3 voegt 70 cm ethylacetaat toe, concentreert tot de helft, zuigt 25 af, droogt bij 40°C onder verminderde druk en verkrijgt 1,65 g base van het gewenste produkt. Smp. = 215°C,

Bereiding van het hydrochloride.

Men lost 1,5 g van de bovengenoemde 3 base op in 40 cm methanol, voegt een oplossing van ethylacetaat-30 1,6 N. chloorwaterstofzuur toe totdat een zure pH is verkregen, 3 voegt 60 cm ethylacetaat toe, concentreert onder verminderde druk, zuigt af, droogt bij 40°C onder verminderde druk en verkrijgt 1,5 g van het gewenste produkt. Smp. boven 260°C.

Voorbeeld XX

35 α-dimethylamino N-/ (20S) 20-hydroxy-5a-pregnan-3a-yl_7-aceetamide..........

8105260 - 23 -

Men gaat te werk als aangegeven in trap A van voorbeeld I onder gebruikmaking van 2,552 g (20S) 3a-amino-5a-pregnan-20-ol en 3,350 g N.N-dimethylglycine-hydrochloride. Men verkrijgt 4 g ruw produkt, bevattende bet 5 gewenste derivaat en het O.N-digesubstitueerde derivaat. Door verzeping met natriumhydroxyde-oplossing in methanol verkrijgt men het gewenste produkt. Smp. ® 206°C. / - +29 1° (c = 1 % in CHC13).

Voorbeeld XXI

10 Men bereidt tabletten met de volgende samenstelling: hydrochloride van (2S) 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy-5ct-pregnan-3a-yl/propaanamide 20 mg excipiëns in een voldoende hoeveelheid voor 15 een tablet met een eindgewicht van 100 mg.

(Details met betrekking tot het excipiëns: lactose, zetmeel, talk en magnesiumstearaat).

Voorbeeld XXII

Men bereidt tabletten met de volgende 20 samenstelling: hydrochloride van 2-amino-N-/ (20S)-20- hydroxy-5a-pregnan-3a-yl_/N-methylaceetamide 15 mg excipiëns in een voldoende hoeveelheid voor een tablet met een eindgewicht van 100 mg 25 (Details met betrekking tot het excipiëns: lactose, zetmeel, talk en magnesiumstearaat).

Farmacologisch onderzoek (1) Adjuvans van de anafylactische schok.

30 Principe:

De toediening aan dieren van een produkt, dat de activiteit van de immuniteitssystemen kan stimuleren, komt tot uiting in een versterking van de schok als respons op de toediening van een antigeen, ten opzichte waarvan het dier was 35 gesensibiliseerd.

Mannetjes muizen met een gewicht van 8105260 - 24 - 30-35 g worden door toediening in de voetzolen gesensibiliseerd met runderserumalbumine. Acht dagen later ontvangen zij dit antigeen door intraveneuze toediening. Onder minimum-sensibili-seringsomstandigheden ondergaan de blanco-dieren geen dodelijke 5 schok bij deze laatste toediening.

Het te onderzoeken produkt wordt, gemengd met het antigeen, ingespoten in de voetzolen; indien dit produkt een adjuvans is zal het de sensibilisering versterken en zal een dodelijke schok optreden gedurende de toediening 10 langs intraveneuze weg.

Als actieve dosis beschouwt men de dosis, die een sterfte bij 50 % of meer van de dieren veroorzaakt.

De verkregen resultaten zijn aangegeven in onderstaande tabel.

15

Produkt van voófbééld 'Dosis pér dier in mg I 0,5 II 41 IV 5 20 V 5 VI 2 VII 1 VIII 5 IX 1 25 X 0,5 XIII 5 XIV 0,5 (2) Proef van de rozetten op de rode bloedlichaampjes van het 30 schaap. ___

Principe:

De toediening aan dieren van een produkt, dat de activiteit van de immuniteitsysternen kan stimuleren, komt tot uiting in een versterking van hun reactievermogen op de 35 inspuiting van een immunogeen produkt.

Mannetjes ratten met een leeftijd van 8105260 - 25 - 3 maanden worden gesensibiliseerd door intraperitoneaïe toediening van erythrocyten van het schaap (dag nul); zeven dagen later (dag 7) wordt hun milt weggenomen en worden de splenocyten in contact gebracht met de erythrocyten van het schaap; men be-5 paalt vervolgens het percentage leukocyten rond welke de erythrocyten rozetten hebben gevormd.

Het te onderzoeken produkt wordt dagelijks oraal toegediend van dag -1 tot dag 1.

Als immunostimulerende dosis beschouwt 10 men de dosis van het produkt, die het percentage van de rozetten, waargenomen bij de blanco-dieren, met ongeveer 2 vermenigvuldigt.

De verkregen resultaten zijn aangegeven in onderstaande tabel.

15

Produkt van voorbeeld Dosis per dier in mg/kg I per os V 1 VI 2 20 VIII >5 X 5 XI 5 XIV 5 10 25 (3) Onderzoek op de acute toxiciteit.

Men bepaalde de letale doses LDq van de verschillende onderzochte verbindingen na orale toediening daarvan aan de muis.

De LDq is de maximale dosis, die geen 30 enkele sterfte veroorzaakt na 8 dagen.

De verkregen resultaten zijn aangeg-even in onderstaande tabel.

35 8105260 3 *> - 26 -

Produkt van voorbeeld LD^ in mg/kg I 200 II 5 400 III * 400 5 IV > 400 V >1000 VI > 800 VII > 400 IX > 600 10 X > 400 XI >1000 XII >400 XIII > 400 XIV > 200 15 8105260

Claims

1. Nieuwe 3-amino-gesubstitueerde ste-roïed-derivaten, zowel als de additiezouten daarvan met anorganische of organische zuren, met het kenmerk, dat zij de algemene 5 formule 1 bezitten, waarin ¥ voorstelt een waterstofatoom of een hydroxylrest of, samen met X, voorstelt een ethylideenrest, X voorstelt een ethylrest of een groep met de formule CH. CE- I 3 I 3 C of CH of, samen met W, een ethylideenrest, 10 /\ / \0H de golflijntjes aanduiden dat de overeenkomstige rest aanwezig is in de ene of de andere van de a- en B-configuraties, Rj voorstelt een waterstofatoom of een methylrest, voorstelt een waterstofatoom of een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of een 15 hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen en R^ voorstelt een waterstofatoom, een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen, een acyl- of alkoxy-carbonylrest met 2-8 koolstofatomen of een rest, afgeleid van een α-aminozuur of van een peptide, bevattende twee of drie 20 o-aminozuren, waarbij enerzijds ten minste ëën van de resten R^ en R^ geen waterstofatoom voorstelt en anderzijds (i) wanneer tegelijkertijd Rj voorstelt een methylrest, W en R^ 25 voorstellen een waterstofatoom en X voorstelt de rest met de CB3 formule C in dit geval R- niet kan voorstellen een methyl- / X of acylrest of een rest, afgeleid van een aminocarbonzuur, 30 (ii) wanneer tegelijkertijd Rj voorstelt een methylrest, W voorstelt een waterstofatoom, R2 voorstelt een methylrest en X voor- CH„ 13 stelt de rest met de formule C^ in dit geval R-, niet kan / \ 3 ' N 0 35 voorstellen een methyl- of acetylrest, (iii) wanneer tegelijkertijd Rj voorstelt een methylrest, R2 en 8105260 - 28 - W voorstellen een waterstofatoom, X voorstelt een groep met de f>3 formule CH , waarvan de hydroxylgroep aanwezig is in de / \0H 5 (S)-conf igurat ie, en de aminorest aanwezig is op de 3a-plaats, in dit geval R^ niet kan voorstellen een methyl-, acetyl- of glycyl-rest, (iiii) wanneer W voorstelt een waterstofatoom, X voorstelt een CH, I 3 10 groep met de formule CH en de aminorest aanwezig is / ^ OH op de 3<x-plaats, in dit geval de substituenten Rj, R£ en R^ niet tegelijkertijd een methylrest voorstellen, (iiiii) wanneer tegelijkertijd R^ en W voorstellen een water- 15 stofatoom, Rj voorstelt een methylrest, X voorstelt een groep met CH_ \ 3 de formule CH , waarvan de hydroxylgroep aanwezig is m ' ^OH de (R)-configuratie en de aminorest aanwezig is op de 3a-plaats, 20 in dit geval R^ niet voorstelt een ethoxycarbonyl-, methyΙοί acetylrest, en (iiiiii) wanneer tegelijkertijd Rj, R£ en R^ voorstellen een methylrest en de aminorest aanwezig is op de 3a-plaats, in dit geval W en X niet samen een ethylideenrest kunnen voorstellen.

2. Nieuwe 3-amino-gesubstitueerde steroied-derivaten volgens conclusie 1, zowel als de additie-zouten daarvan met anorganische of organische zuren, met het kenmerk, dat X voorstelt een groep met de formule CH^ ^CH\-

30 OH

3. Nieuwe 3-amino-gesubstitueerde steroïed-derivaten volgens conclusie 2, zowel als de additie- zouten daarvan met anorganische of organische zuren, met het CH0 ] 3 35 kenmerk, dat X voorstelt een groep met de formule CH / ''OH 8105260 - 29 - en K.2 voorstelt een waterstofatoom of een methylrest. 4. (2S)2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy-(5a)-pregnan-3a-yl_/propaanamide, (2S) 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy-5 (5a)-pregnan-3a-yl_/ lH-indol-3-propaanamide, 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy-19-nor-(5a)-pregnan-3a-yl_/-aceetamide en 2-amino-N-/ (20S)-20-hydroxy (5a)-pregnan-3a-yl_/-N-methylaceetamide, 10 zowel als de additiezouten daarvan met anorganische of organische zuren.

5. Werkwijze ter bereiding van derivaten met de formule 1, zoals gedefinieerd in conclusie 1, zowel als van de zouten daarvan, met het kenmerk, dat men een amine met 15 de formule 2, waarin het golflijntje, W, X en Rj de aangegeven betekenissen bezitten, in reactie brengt ofwel met een halogenide met de formule 3, waarin Hal voorstelt een chloor-, broom- of jodiumatoom en R^' voorstelt een acyl- of alkoxycarbonylrest met 2-8 koolstof-20 atomen, onder vorming van een produkt met de formule 1, waarin R2 voorstelt een waterstofatoom, R^ voorstelt een acyl- of alkoxycarbonylrest met 2-8 koolstofatomen en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, welk produkt met de formule 1 men isoleert en desgewenst onderwerpt aan een 25 zoutvorming, ofwel met een α-aminozuur of een peptide, bevattende twee of drie α-aminozuren, waarvan de amine-groep is beschermd door een groep, die gemakkelijk kan worden afgesplitst, in het bijzonder door zure hydrolyse, en daarna een behandeling 30 uitvoert teneinde de beschermingsgroep te verwijderen, onder vorming van een produkt met de formule 1, waarin R2 voorstelt een waterstofatoom, R^ voorstelt een rest, afgeleid van een a-amino-zuur of van een peptide, bevattende twee of drie a-aminozuren, en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen be-35 zitten, dat men isoleert en desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming, 8105260 3 t - 30 - ofwel met een alkylhalogenide met 1-5 koolstofatomen of hydroxyalkylhalogenide met 2-5 koolstofatomen, waarvan het halogeen een chloor-, broom- of jodiumatoom is, onder vorming van een produkt met de formule 1, waarin en ^ 5 voorstellen een waterstofatoom of een alkylrest met 1-5 kool-stofatomen of hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, welk produkt met de formule 1 men ofwel isoleert en desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming of, in het geval waarin R^ een water-10 stofatoom voorstelt, in reactie brengt met een halogenide met de formule 4, waarin R^" voorstelt een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen of een acyl- of alkoxycarbonylrest met 2-8 koolstofatomen en Hal de aangegeven betekenis bezit, onder vorming van een produkt met de formule 1, 15 waarin R^ voorstelt een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of een hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen, R^ voorstelt een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen of acyl- of acyloxyrest met 2-8 koolstofatomen en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, 20 dat men isoleert en desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming, ofwel, in het geval waarin R een waterstofatoom voorstelt, het genoemde produkt met de formule 1 in reactie brengt met een α-aminözuur of een peptide, bevattende twee of drie ci-aminozuren, waarvan de amine-groep is beschermd door een groep, die gemakke-25 lijk kan worden afgesplitst, in het bijzonder door zure hydrolyse, en daarna een behandeling uitvoert teneinde de beschermings-groep te verwijderen, onder vorming van een produkt met de formule 1, waarin R2 voorstelt een alkylrest met 1-5 koolstofatomen of hydroxyalkylrest met 2-5 koolstofatomen, R^ voorstelt een 30 rest, afgeleid van een a-aminezuur of van een peptide, bevattende twee of drie α-aminozuren, en W, X, Rj en het golflijntje de aangegeven betekenissen bezitten, dat men isoleert en desgewenst onderwerpt aan een zoutvorming.

6. Geneesmiddelen, met hét kenmerk, dat 35 zij bestaan uit de nieuwe 3-amino-gesubstitueerde steroïed-deri-vaten, zoals gedefinieerd door de formule 1 van conclusie 1, 8105260 'i - 31 - zowel als de additiezouten daarvan met farmaceutisch aanvaardbare zuren.

7. Geneesmiddelen, met het kenmerk, dat zij bestaan uit de nieuwe 3-amino-gesubstitueerde steroïed- 5 derivaten, zoals gedefinieerd in conclusies 2 of 3, zowel als de additiezouten daarvan met farmaceutisch aanvaardbare zuren.

8. Geneesmiddelen, met het kenmerk, dat zij bestaan uit 3-amino-gesubstitueerde steroïed-derivaten, zoals gedefinieerd in conclusie 4, zowel als de additiezouten 10 daarvan met farmaceutisch aanvaardbare zuren.

9. Farmaceutische preparaten, met het kenmerk, dat zij als actief bestanddeel tenminste een van de geneesmiddelen als gedefinieerd in conclusies 6, 7 of 8 bevatten.

10. Verbindingen, preparaten en werk wijzen als beschreven in de beschrijving en/of voorbeelden. 8105260