NL1014394C2 - Werkwijze voor het vervaardigen van nodulair gietijzer, en gietstuk vervaardigd met deze werkwijze. - Google Patents

Description

WERKWIJZE VOOR HET VERVAARDIGEN VAN NODULAIR GIETIJZER, EN GIETSTUK VERVAARDIGD MET DEZE WERKWHZE

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het vervaardigen van nodulair 5 gietijzer met een groot aantal grafietnodulen. De uitvinding heeft tevens betrekking op een gietstuk, vervaardigd met behulp van deze werkwijze.

Het vervaardigen van gietstukken heeft ten opzichte van het lassen, verspanend bewerken of vervormen van metaal het grote voordeel dat een product in één keer gevormd kan worden en daarna nauwelijks meer een bewerking hoeft te ondergaan. 10 De ontwerper van een product bezit ook een grote ontwerpvrijheid bij het bepalen van de vorm van het gietstuk, en de gietstukken kunnen in grote aantallen relatief goedkoop vervaardigd worden. Nadelig is echter dat de meeste metalen, zoals aluminium en staal, tijdens het stollen sterk slinken, waardoor inwendige slinkholten ontstaan en porositeiten slechts moeilijk of in het geheel niet te voorkomen zijn.

15 Gietijzer vertoont een afwijkend gedrag, doordat tijdens de stolling de koolstof in de smelt zich uitscheidt in de vorm grafietdeeltjes. Deze grafietvorming gaat gepaard met volumetoename, waardoor het slinken van het ijzer gecompenseerd kan worden. Hierdoor kan het gietijzer in principe vrij zijn van slinkholten en porositeiten.

20 Bij nodulair gietijzer worden grafietdeeltjes gevormd die min of meer bolvormig zijn, waardoor zij minder kerfwerking in het gietijzer veroorzaken. Hierdoor bezit nodulair gietijzer mechanische eigenschappen die vergelijkbaar zijn met die van staal.

Hoewel het mechanisme van de nodule vorming in nodulair gietijzer nog niet 25 geheel bekend is, zijn in de praktijk wel een aantal standaard behandelingstechnieken ontwikkeld en geoctrooieerd. Uitgegaan wordt van een gietijzer met een basissamenstelling, het zogenaamde basisijzer met bijvoorbeeld 3,5% C, 2% Si, <0,02% S, en overige standaard legeringselementen die een beheersbare invloed hebben op de grafietstructuur. Tijdens de voorbehandeling, die meestal in een 30 behandelingspan of gietpan wordt uitgevoerd, wordt meestal magnesium aan de smelt toegevoegd teneinde een vrij opgelost magnesiumgehalte van 0,015 tot 0,06% Mg ± 0,005% te realiseren. Vaak worden ook kleine hoeveelheden cerium, calcium en eventuele andere alkali- en aardalkali-elementen toegevoegd. Deze 1014394 -2- voorbehandeling wordt nodulisatie of Mg-behandeling genoemd. Na deze nodulisatie wordt aan het gietijzer een entmiddel toegevoegd zodat in de smelt entkiemen ontstaan, rond welke entkiemen de koolstof zich als grafiet kan uitkristalliseren. Deze behandeling wordt inoculatie of enting genoemd. Als entmiddel zijn 5 verschillende samenstellingen in gebruik. Het entmiddel wordt bij voorkeur pas op het laatste moment aan de gietstraal toegevoegd, bijvoorbeeld in de vorm van korrels die juist de tijd krijgen om in de smelt op te lossen. Gebleken is, dat eerder toevoegen van het entmiddel leidt tot een geringer aantal nodulen per mm in het nodulaire gietijzer. Voor het uitvoeren van de nodulisatie en inoculatie in één 10 aansluitende behandeling met het gietproces kan een inrichting gebruikt worden, waarin de reakties meestal verlopen onder een inert beschermgas.

Een dergelijke werkwijze wordt beschreven in het Franse octrooi 2511044. Volgens dit document wordt een entmiddel met de merknaam “Sphérix” gebruikt, omvattend een ferro-siliciumlegering met 70-75% silicium, met 0,005 tot 3% van 15 tenminste een van de metalloïden bismuth, lood of antimoon, en 0,005 tot 3% van tenminste een metaal uit de groep zeldzame aarden. (Alle percentages in deze tekst zijn gegevens in gewichtsprocent).

Ook uit de samenvatting van de Japanse octrooiaanvrage 50 037607 is een dergelijke werkwijze bekend, maar bij deze werkwijze wordt het entmiddel direkt 20 voor het gieten toegevoegd, niet tijdens het gieten.

Uit de Europese octrooiaanvrage 0317366 is een werkwijze bekend waarbij Mg op de bodem van gietpan geplaatst wordt in combinatie met Si-carbide of grafiet, en er daarna gesmolten basisijzer in de gietpan gegoten wordt, waarbij bismuth aan de straal toegevoegd wordt. De Mg-behandeling wordt derhalve gecombineerd met de 25 toevoeging van het entmiddel. Tijdens het gieten in de gietvorm wordt Fe-Si geïnoculeerd. Gesteld wordt dat hiermee 600 nodulen per mm verkregen worden.

Uit de inleiding van “Behandlung von GuBeisenschmelzen mit Magnesiumbehandlungsdraht und Impfdraht zur Erzeugung von Serienteilen aus GuBeisen mit Kugelgraphit und mit Vermiculgraphit” door Klaus Jürgen Best, 30 Giesserei deel 76 no. 3, 6 februari 1989, bladzijden 69-73 is bekend om zowel enting in de pan als gietstraalenting uit te voeren. Volgens dit document wordt het entmiddel als draad toegevoerd. Vermeld wordt een aantal nodulen van 300 per mm .

1 01 4394 -3-

Algemeen bekend is dat het in de praktijk zeer moeilijk is om volgens de conventionele giettechnieken gietstukken met een wanddikte van minder dan 5 mm te vervaardigen, die vrij zijn van primaire carbiden, wanneer gebruik gemaakt wordt van onverwarmde zandvormen en gravitatiegieten. Bij een wanddikte kleiner dan 5 5 mm is de afkoelsnelheid tijdens de stolling in de zandvorm, waarin het gietijzer gegoten wordt, zo hoog, dat er bij een optimale kiemtoestand volgens de tot nu toe bekende methoden onvoldoende kiemen voor volledige grafitisatie aanwezig zijn om de geringste vorm van witstolling uit te sluiten. Door de te lange diffusie-afstanden naar de aanwezige grafietkiemen zal een deel van de opgeloste koolstof primaire 10 carbiden of cementiet vormen volgens het metastabiele Fe-C-systeem in plaats van nodulaire grafiet volgens het stabiele Fe-C-systeem.

Het is een doel van de uitvinding een verbeterde werkwijze voor het vervaardigen van nodulair gietijzer te verschaffen.

Het is een ander doel een werkwijze te verschaffen voor het vervaardigen van 15 dun nodulair gietijzer, vrij van cementiet zonder toepassing van een warmtebehandeling speciaal voor dit doel.

Het is nog een ander doel een werkwijze te verschaffen, waarmee de vorming van ongewenste primaire carbiden in dunne wanden voorkomen wordt.

Het is weer een ander doel van de uitvinding een werkwijze te verschaffen 20 waarmee in dunnere wanddikten een microstructuur van nodulair gietijzer verkregen wordt.

Het is een ander doel van de uitvinding een relatief eenvoudige werkwijze te verschaffen waarmee gietstukken uit nodulair gietijzer met dunnere wanddikten dan tot nu toe mogelijk was vervaardigd kunnen worden.

25 Het is nog een ander doel van de uitvinding een werkwijze te verschaffen waarmee dunne wanden van gietstukken uit nodulair gietijzer met een hoger dan gebruikelijk aantal grafietnodulen vervaardigd kunnen worden.

Het is weer een ander doel van de uitvinding een werkwijze te verschaffen waarmee dunwandige gietstukken uit nodulair gietijzer met grotere afmetingen dan 30 tot nu mogelijk was vervaardigd kunnen worden.

Het is tevens een doel van de uitvinding gietstukken uit nodulair gietijzer te verschaffen, waarin bovenstaande doelen verwezenlijkt zijn.

1014394 -4-

Volgens een eerste aspect van de uitvinding worden een of meer van bovenstaande doelen bereikt met een werkwijze voor het vervaardigen van nodulair gietijzer met een hoog aantal grafietnodulen, omvattend de volgende stappen: het aanmaken van gesmolten basisijzer voor het gieten van gietstukken in 5 nodulair gietijzer; het toevoegen van Mg aan het gesmolten basisijzer; het middels een gietstraal gieten van het gietijzer in een gietvorm, waarbij aan de gietstraal een entmiddel toegevoegd wordt, met het kenmerk, dat tussen het toevoegen van het Mg en het toevoegen van het 10 entmiddel aan de gietstraal als extra stap een voorenting met een verder entmiddel uitgevoerd wordt, waarbij de voorenting maximaal 15 minuten voor het gieten uitgevoerd wordt.

Verrassenderwijze is gebleken dat het gedurende een extra stap toevoegen van een verder entmiddel een zeer gunstig effect heeft op het aantal gevormde 15 grafietnodulen. Deze voorenting met het verdere entmiddel is juist zo verrassend omdat tot nu toe altijd geconstateerd was dat het gietstraal-entmiddel zo laat mogelijk in het proces moet worden toegevoegd om zo veel mogelijk entkiemen in de smelt te vormen. Bij het eerder toevoegen van het entmiddel werd geconstateerd dat het effect van het toevoegen van het entmiddel afnam. Het entmiddel wordt 20 daarom gewoonlijk aan de gietstraal waarmee de gietvormen gevuld worden toegevoegd. Dit toevoegen gebeurt op nauwkeurig gedoseerde wijze. Gebleken is nu dat de voorenting ruim voor het gieten uitgevoerd kan worden. Hiermee wordt een groot aantal nodulen per mm2 verkregen.

Met de werkwijze volgens de uitvinding, waarbij als extra stap het verdere 25 entmiddel wordt toegevoegd, kunnen op gebruikelijke wijze gietstukken uit nodulair gietijzer vervaardigd worden, zonder dat een extra warmtebehandeling nodig is, terwijl de gietstukken wanden kunnen bezitten met een wanddikte die kleiner is dan de tot nu toe gebruikelijke minimale wanddikte van 5 mm. Het blijkt met behulp van de werkwijze volgens de uitvinding mogelijk te zijn gietstukken uit nodulair gietijzer 30 te vervaardigen met wanden met een wanddikte tussen 2 mm en 5 mm, zonder dat wit gietijzer gevormd wordt. De werkwijze volgens de uitvinding is daarmee zeer geschikt voor het vervaardigen van onderdelen voor de auto-industrie die relatief 1014394 -5- zwaar belast worden en die tot nu toe door bijvoorbeeld lassen uit staalplaat vervaardigd worden.

Volgens een uitvoering van de werkwijze wordt het Mg in een behandelings-of gietpan toegevoegd en het verdere entmiddel verpakt in een draadelement aan de 5 behandelings- of gietpan toegevoegd. De behandelingspan doet bij deze uitvoering van de werkwijze tevens dienst als gietpan voor het gieten van het gietijzer in de gietvorm. De voorenting met het verdere entmiddel in de vorm van een draadelement wordt onafhankelijk en na afloop van de Mg-behandeling uitgevoerd.

Volgens een andere uitvoering van de werkwijze wordt het Mg in een 10 behandelingspan toegevoegd en het verdere entmiddel wordt toegevoegd aan een gietstraal uit de behandelingspan in een gietpan. Het gietijzer wordt bij deze uitvoering van de werkwijze uit de behandelingspan eerst in een gietpan gegoten. Tijdens deze stap wordt het verdere entmiddel toegevoegd, zodat de voorenting met het verdere entmiddel aldus onafhankelijk van de Mg-behandeling wordt uitgevoerd 15 en daar ook ruimtelijk van gescheiden is.

Op voordelige wijze is het verdere entmiddel gelijk aan het gietstraal-entmiddel. Er kan dan volstaan worden met één soort entmiddel, zodat geen verwarring kan ontstaan welk entmiddel wanneer gebruikt moet worden.

Bij voorkeur bestaat het eerste entmiddel uit een FeSi-legering met ongeveer 20 70% Si en ongeveer 0,4% Ce-Mischmetall, 0,7% Ca, 1,0% Al en 0,8% Bi, en onvermijdelijke sporen-elementen.

Volgens een voorkeurswerkwijze wordt tijdens de extra stap ongeveer 0,3% van het verdere entmiddel toegevoegd, waarbij het verdere entmiddel de samenstelling van het gietstraal-entmiddel bezit. Deze hoeveelheid van het verdere 25 entmiddel met de bovengenoemde samenstelling is voldoende om een voldoend hoog aantal entkiemen te vormen, uiteraard in samenhang met het gebruik van het gietstraal-entmiddel.

Bij voorkeur wordt in het basisijzer de hoeveelheid C hoger of gelijk aan 3,7% genomen en de hoeveelheid Si zo hoog mogelijk genomen om dunwandige 30 gietstukken te kunnen gieten. Deze samenstelling van de smelt heeft, in samenhang met de entmiddelen, een gunstige invloed op het aantal gevormde grafïetnodulen.

1014394 -6-

Bij voorkeur wordt voor gietstukken met een wanddikte van ongeveer 2 mm basisijzer met ongeveer 4,0% C genomen en wordt voor gietstukken met een wanddikte van ongeveer 3 mm basisijzer met ongeveer 3,8% C genomen.

Bij voorkeur wordt het Mg toegevoegd als zuiver Mg of als een voorlegering 5 zoals NiMgl5 of FeSiMg.

Volgens een voorkeurswerkwijze is na het toevoegen van Mg de hoeveelheid vrij Mg in het gesmolten basisijzer gelijk aan ongeveer 0,020% voor te gieten gietstukken met een wanddikte van ongeveer 2 mm, ongeveer 0,025% voor gietstukken met een wanddikte van ongeveer 3 mm, en ongeveer 0,030% voor een 10 wanddikte van ongeveer 4 mm.

Bij voorkeur wordt een grotere hoeveelheid van het gietstraal-entmiddel toegevoegd naarmate de wanddikte van het te gieten gietstuk dunner moet zijn. Door het toevoegen van meer gietstraal-entmiddel ontstaan meer entkiemen in de smelt en daardoor meer grafietnodulen in het gietstuk. Een groter aantal grafietnodulen is 15 gewenst naarmate de wand dunner is.

Volgens een tweede aspect van de uitvinding is een gietstuk uit nodulair gietijzer verschaft, dat volgens de uitvinding een wand met een wanddikte van minder dan ongeveer 5 mm, in het bijzonder 2 tot 4 mm, bezit door gebruik van de boven omschreven werkwijze. Dergelijke gietstukken uit nodulair gietijzer die 20 tenminste één wand met een wanddikte van minder dan 5 mm bezitten zijn voor vele toepassingsgebieden, zoals de auto-industrie, een goede vervanging voor traditioneel gevormde onderdelen zoals zwaar nodulair gietijzer, smeedstaal, gietstaal of een lassamenstelling, of voor niet-traditioneel gevormde onderdelen zoals een warmtebehandeld Al-gietstuk, aangezien zij in grotere aantallen goedkoper te 25 vervaardigen zijn en tevens lichter in gewicht zijn, terwijl zij wel aan de functionele eisen, met name voor wat betreft de sterkte, voldoen.

Λ

Bij voorkeur bezit het gietstuk meer grafietnodulen per mm naarmate de wanddikte kleiner is, bij voorkeur ongeveer 2000 nodulen per mm2 voor een λ wanddikte van ongeveer 3mm en bij voorkeur ongeveer 6000 nodulen per mm voor 30 een wanddikte van ongeveer 2 mm. Een dergelijk aantal nodulen is gewenst om witstollen van het gietijzer bij deze dikten te voorkomen.

1014394 -7-

Bij voorkeur bezit het gietstuk afmetingen die maximaal 300 bij 300 bij 400 mm bedragen. Deze afmetingen zijn voor de meeste toepassingen waarbij dunwandige gietstukken gebruikt kunnen worden, groot genoeg.

De uitvinding zal worden toegelicht aan de hand van een uitvoeringsvoorbeeld, 5 onder verwijzing naar de tekening.

Fig. 1 toont op schematische wijze een behandelingspan en een gietpan voor de Mg-behandeling en voorenting.

Fig. 2 toont op schematische wijze het gieten van een gietstuk en het enten.

Bij het op gebruikelijke wijze vervaardigen van gietstukken uit nodulair 10 gietijzer wordt een smelt gevormd uit basisijzer 3 met ongeveer 3,5% C, 2% Si en <0,02% S, en verdere standaard legeringselementen die voor zover bekend een beheersbare invloed hebben op de grafietstructuur. Het basisijzer wordt overgebracht in een behandelingspan 1, zie Fig. 1, waar magnesium aan de smelt wordt toegevoegd, zie pijl A in Fig. 1. Het magnesium wordt toegevoegd als zuiver 15 magnesium of als een magnesiumlegering zoals NiMgl5 of FeSiMg. Daarbij moet een vrij opgelost Mg-gehalte van 0,015-0,06% Mg ± 0,005% gerealiseerd worden. Het zuiver magnesium kan toegevoerd worden als een met magnesium of met een Mg-voorlegering gevulde draad, waardoor het magnesium niet de kans krijgt om voortijdig te verdampen of te oxideren. Vaak worden bewust ook kleine 20 hoeveelheden van cerium en/of calcium en dergelijke toegevoegd.

Na deze zogenoemde Mg-behandeling wordt een gedeelte van de smelt overgebracht in een gietpan 2, zie pijl B in Fig. 1. Fig. 2 toont dat het gesmolten ijzer 3 uit de gietpan 2 in een gietvorm 4 gegoten wordt, waarbij tijdens het gieten aan de gietstraal 5 een entmiddel toegevoegd wordt, zie pijl D. Als entmiddel zijn vele 25 samenstellingen in gebruik om een groot aantal entkiemen in de smelt te vormen. Eén van deze entmiddelen is Spherix, zie het Franse octrooi 2511044, bestaande uit ferrosilicium met 70-75% silicium met 0,005 tot 3% van tenminste één van de metalen bismuth, lood of antimoon, en 0,005 to 3 % van een metaal uit de groep zeldzame aarden. Het toevoegen van het entmiddel gebeurt zo laat mogelijk 30 voorafgaand aan het vullen van de gietvorm, aangezien gebleken is dat het effect van het toevoegen van het entmiddel anders afneemt.

Volgens de uitvinding wordt een verder entmiddel toegevoegd, zie pijl E in Fig. 1. Dit verdere entmiddel kan gemakkelijk een kwartier voor het vullen van de 101 43 9 4 -8- gietvorm 4 in de smelt worden gebracht, en heeft dan toch een gunstig effect op het vormen van entkiemen en het verkrijgen van een groot aantal grafietnodulen in het gietstuk, waardoor het gietstuk wanden met een wanddikte dunner dan 5 mm kan bezitten.

5 Het is gewenst dat naarmate de wanddikte vanaf een dikte van 5 mm dunner moet worden tot een minimaal te verkrijgen dikte van 2 mm, het percentage C in het basisijzer toeneemt van ongeveer 3,5% tot ongeveer 4,0%, terwijl tegelijkertijd het percentage Si zo hoog mogelijk genomen wordt, maar bij toenemend percentage C afneemt van ongeveer 2,8% tot ongeveer 2,5%.

10 Bij gebruik van de werkwijze volgens de uitvinding blijkt een entmiddel uit een FeSi-legering met ongeveer 70% Si en ongeveer 0,4% Ce-Mischmetall, 0,7% Ca, 1,0% Al en 0,8% Bi en onvermijdelijke sporen-elementen de beste resultaten op te leveren in vergelijking met de tot nu toe bekende werkwijzen. Dit entmiddel kan dan zowel voor de gietstraalenting als de verdere enting gebruikt worden.

15 Voor de voorenting wordt ongeveer 0,3% van het verdere entmiddel gebruikt.

Van het gietstraal-entmiddel wordt een toenemend percentage gebruikt naarmate de wand dunner moet zijn, oplopend tot ongeveer 0,8% voor een wanddikte van 2 mm terwijl een toenemend % C en % Si een lager % entmiddel mogelijk maakt.

Tevens is het gewenst dat het percentage Mg laag is, en lager naarmate de 20 wanddikte afneemt. Voor een wanddikte van 2 mm dient het percentage vrije Mg ongeveer 0,02% te zijn, voor een wanddikte van 3 mm ongeveer 0,025%, en voor een wanddikte van 4 mm ongeveer 0,03%.

Met behulp van de werkwijze voor het gieten van gietstukken uit nodulair gietijzer volgens de uitvinding is het mogelijk gietstukken te gieten met tenminste 25 één wand met een wanddikte van ongeveer 2 mm, terwijl het gietstuk een maximale grootte van 300 bij 300 bij 400 mm kan bezitten.

Bij gebruik van de werkwijze volgens de uitvinding kunnen bij een wanddikte van 2 mm ongeveer 6000 nodulen per mm2 gevormd worden, en bij een wanddikte van 3 mm ongeveer 2000 nodulen per mm2 gevormd worden. Op 30 conventionele wijze behandeld nodulair gietijzer bezit voor deze dikten ongeveer 550 tot 1000 nodulen per mm2.

In het bovenstaande is de uitvinding beschreven aan de hand van een uitvoeringsvoorbeeld. Begrepen zal worden dat de uitvinding niet beperkt is tot dit 1014394 -9- voorbeeld; de beschermingsomvang wordt bepaald door de navolgende conclusies.

1 01 4394

Claims (16)

1. Werkwijze voor het vervaardigen van nodulair gietijzer met een hoog aantal grafietnodulen, omvattend de volgende stappen: 5. het aanmaken van gesmolten basisijzer voor het gieten van gietstukken in nodulair gietijzer; - het toevoegen van Mg aan het gesmolten basisijzer; - het middels een gietstraal gieten van het gietijzer in een gietvorm, waarbij aan de gietstraal een entmiddel toegevoegd wordt, 10 met het kenmerk, dat tussen het toevoegen van het Mg en het toevoegen van het entmiddel aan de gietstraal als extra stap een voorenting met een verder entmiddel uitgevoerd wordt, waarbij de voorenting maximaal 15 minuten voor het gieten uitgevoerd wordt.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het Mg in een behandelings- of gietpan wordt toegevoegd, en dat het verdere entmiddel verpakt in een draadelement aan de behandelings- of gietpan wordt toegevoegd.

3. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het Mg in een behandelingspan wordt toegevoegd, en dat het verdere entmiddel wordt toegevoegd aan een gietstraal uit de behandelingspan in een gietpan.

4. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat een 25 verder entmiddel gebruikt wordt dat gelijk is aan het gietstraal-entmiddel.

5. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het gietstraal-entmiddel samengesteld wordt uit een FeSi-legering met ongeveer 70% Si en ongeveer 0,4% Ce-Mischmetall, 0,7% Ca, 1,0% Al en 0,8% Bi en 30 onvermijdelijke sporen-elementen.

6. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat tijdens de extra stap ongeveer 0,3% van het verdere entmiddel wordt 1014394 -11 - toegevoegd, waarbij het verdere entmiddel de samenstelling van het gietstraal-entmiddel volgens conclusie 5 bezit.

7. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat in het 5 basisijzer de hoeveelheid C hoger of gelijk aan 3,7% genomen wordt en de hoeveelheid Si zo hoog mogelijk genomen wordt om dunwandige gietstukken te kunnen gieten vrij van primaire carbiden.

8. Werkwijze volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat voor gietstukken met een 10 wanddikte van ongeveer 2 mm basisijzer met ongeveer 4,0% C genomen wordt en dat voor gietstukken met een wanddikte van ongeveer 3 mm basisijzer met ongeveer 3,8% C genomen wordt.

9. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het

10. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat na het toevoegen van Mg de hoeveelheid vrij Mg in het gesmolten basisijzer gelijk 20 wordt aan ongeveer 0,020% voor te gieten gietstukken met een wanddikte van ongeveer 2 mm, ongeveer 0,025% voor gietstukken met een wanddikte van ongeveer 3 mm, en ongeveer 0,030% voor een wanddikte van ongeveer 4 mm.

11. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat een 25 grotere hoeveelheid van het gietstraal-entmiddel toegevoegd wordt naarmate de wanddikte van het te gieten gietstuk dunner moet zijn.

12. Gietstuk uit nodulair gietijzer, met het kenmerk, dat het gietstuk een wand met een wanddikte van minder dan ongeveer 5 mm, in het bijzonder 2 tot 4 mm, 30 bezit door gebruik van de werkwijze volgens een der voorgaande conclusies.

13. Gietstuk volgens conclusie 12, met het kenmerk, dat het gietstuk meer Λ grafïetnodulen per mm bezit naarmate de wanddikte kleiner is, bij voorkeur ongeveer 2000 nodulen per mm2 voor een wanddikte van ongeveer 3mm en bij 1 01 4394 - 12- voorkeur ongeveer 6000 nodulen per mm2 voor een wanddikte van ongeveer 2 mm.

14. Gietstuk volgens conclusie 12 of 13, met het kenmerk, dat het gietstuk 5 afmetingen bezit die maximaal 300 bij 300 bij 400 mm bedragen.

15. Gietstuk uit nodulair gietijzer, met het kenmerk, dat het gietstuk in een wand met een dikte tussen 2 en 5 mm een overwegend ferritische staalmatrix bezit.

15 Mg wordt toegevoegd als zuiver Mg of als een voorlegering zoals NiMgl5 of FeSiMg.

16. Gietstuk uit nodulair gietijzer volgens conclusie 15, met het kenmerk, dat het gietstuk meer grafietnodulen per mm2 bezit naarmate de wanddikte kleiner is, bij voorkeur ongeveer 2000 nodulen per mm2 voor een wanddikte van ongeveer 3 mm en bij voorkeur ongeveer 6000 nodulen per mm2 voor een wanddikte van ongeveer 2 mm. ? öf 439 4