BE1030057B1

BE1030057B1 - Nutritioneel product en werkwijze voor het produceren van een nutritioneel product

Info

Publication number: BE1030057B1
Application number: BE20216010A
Authority: BE
Inventors: Frederik Michiels; Philippe Michiels
Original assignee: Michiels Fabrieken Nv
Priority date: 2021-12-21
Filing date: 2021-12-21
Publication date: 2023-07-19
Also published as: BE1030057A1

Abstract

De huidige uitvinding betreft een werkwijze voor het produceren van een nutritioneel product, de werkwijze omvattende het produceren van een poedervormig nutritioneel halffabricaat, waarbij de productie van het halffabricaat volgende stappen omvat: a) het vermalen van een mengsel van minstens 20% sojabonen met mais en/of tarwe, b) het extruderen van het vermalen mengsel tot een geëxtrudeerd product middels een extruder; waarbij de extruder een extrusiematrijs omvat, met het kenmerk dat de extruder een constrictie omvat stroomopwaarts van de extrusiematrijs, waarbij de oppervlakte van een doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie minstens 10 maal kleiner is dan stroomopwaarts van de constrictie. De uitvinding betreft ook een nutritioneel product omvattende een geëxtrudeerd mengsel van sojabonen en mais en/of tarwe, waarbij het product een voedingswaarde van minimum 380kcal/100g drooggewicht heeft, en na toevoeging van water in een verhouding product:water van 20:80 en ongeveer 5 minuten koken een Bostwick viscositeitswaarde heeft van minstens 100 mm/30s.

Description

1 BE2021/6010

NUTRITIONEEL PRODUCT EN WERKWIJZE VOOR HET PRODUCEREN VAN EEN

NUTRITIONEEL PRODUCT

TECHNISCH DOMEIN

De uitvinding heeft betrekking op een nutritioneel product en een werkwijze voor het produceren van een nutritioneel product op basis van granen.

STAND DER TECHNIEK

Geschikte voeding is essentieel voor een optimale groei en ontwikkeling van kinderen.

Om ondervoeding te voorkomen, is vanaf de leeftijd van 6 maanden, naast borstvoeding, aanvullende voeding nodig dewelke energie- en nutriëntrijk is, om te voldoen aan de aanbevolen nutriëntinname van jonge kinderen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (World Health Organization - WHO) en voedselhulp in het algemeen voorziet twee soorten verrijkte gemengde voedingsmiddelen (fortified blended foods), Super Cereal Plus (SC+) en Super Cereal (SC). SC+ wordt gebruikt als aanvullende voeding voor kinderen van 6-23 maand oud, en voor matig acuut ondervoede kinderen jonger dan 5 jaar. SC+ bevat mais/tarwe/rijst (52-58%), soja (20-25%), suiker (9%), melkpoeder (8%), olie (3%) en een premix van vitaminen en mineralen. SC wordt gebruikt als aanvullende voeding voor andere doelgroepen, waaronder zwangere of lacterende vrouwen, of huishoudens dewelke voedsel met beperkte gehalte aan micronutriënten krijgen. SC lijkt sterk op de traditionele verrijkte gemengde voeding op basis van plaatselijke basisproducten, zoals rijst, tarwe en mais, voorheen bekend als mais-soja mengsel (CSB+), tarwe en soja mengsel (WSB+) of rijst en soja mengsel (RSB+). Het bevat mais/tarwe/rijst (57-64%), soja (24-30%) en een premix van vitaminen en mineralen, en suiker kan worden toegevoegd (10-11%).

De FOA/WHO richtlijnen (2013) omtrent geformuleerde aanvullende voeding voor oudere zuigelingen en jonge kinderen bevelen een energiedichtheid van 4 kcal/g droge stof aan. Zowel SC+ als SC voldoen aan deze richtlijnen. Verdere richtlijnen (de technische WHO-notitie over voeding voor de behandeling van matige acute ondervoeding (WHO, 2012) en de Codexnorm voor bewerkte voedingsmiddelen op basis van granen voedingsmiddelen voor zuigelingen en jonge kinderen (FAO/WHO, 2006)) stellen dat de energiedichtheid van voedingsmiddelen op basis van granen voor deze doelgroepen niet minder mag zijn dan 0,8 kcal/g in bereide pap, pap van SC+ in het bijzonder. Echter, de gemiddelde energiedichtheid van bereide SC+ en SC papjes bij

2 BE2021/6010 kamertemperatuur (respectievelijk 0,70 en 0,56 kcal/g) is lager dan de aanbevolen energiedichtheid.

Kamstra et al., 2017 toonde aan dat door amylase aan meel toe te voegen de viscositeit van de SC en SC+ pap kan worden verlaagd en dus de energie- en nutriëntendichtheid bij een gewenst viscositeitsniveau kan worden verhoogd (d.w.z. dat meer droge stof in hetzelfde volume pap kan worden opgenomen zonder dat de viscositeit toeneemt). Dit resulteert in een hogere energie- en nutriënteninname bij jonge kinderen, wat belangrijk is om aan hun nutriëntenbehoeften te voldoen.

Pap waarbij amylase toegevoegd werd aan het meel om de nutritionele densiteit te verhogen vereiste echter een omslachtige en kritische bereidingsmethode. In het bijzonder dient een 1:2,5 ratio poeder:water aangehouden te worden, waarbij het belangrijk is dat het water dat toegevoegd wordt koud is. Vervolgens dient het poeder en water eerst gemengd te worden, waarna de pap opgewarmd wordt en minstens 5 minuten gekookt wordt om de voedselveiligheid te garanderen. Dergelijke kritische bereidingsmethode is niet wenselijk bij de productie van aanvullende voeding voorzien voor voedselhulp. Er is dus nood aan een verbeterde en/of efficiëntere werkwijze voor het produceren van dergelijke nutritionele poeders met een verhoogde energie- en nutriëntendichtheid bij een gewenst viscositeitsniveau, en aan zo’n poeders zelf.

De uitvinding beoogt een oplossing te bieden voor ten minste enkele van bovenstaande nadelen en/of problemen, waarbij gebruikers weinig dienen te veranderen aan hun reeds gekende manier van bereiden van dergelijke pap, en waarbij de temperatuur van het toe te voegen water minder kritisch is.

SAMENVATTING VAN DE UITVINDING

In een eerste aspect betreft de uitvinding een werkwijze voor het produceren van een nutritioneel product volgens conclusie 1. Meer bepaald omvat de werkwijze het produceren van een poedervormig nutritioneel halffabricaat, waarbij de productie van het halffabricaat volgende stappen omvat: a) het vermalen van een mengsel van minstens 20% sojabonen met mais en/of tarwe, b) het extruderen van het vermalen mengsel tot een geëxtrudeerd product middels een extruder, waarbij de extruder een extrusiematrijs omvat, met het kenmerk dat de extruder een constrictie omvat stroomopwaarts van de extrusiematrijs, waarbij de oppervlakte van een doorsnede dwars op de extruder ter

3 BE2021/6010 hoogte van de constrictie minstens 10 maal kleiner is dan stroomopwaarts van de constrictie.

In een tweede aspect betreft de uitvinding een nutritioneel product volgens conclusie 12. Meer bepaald omvat het nutritioneel product een geëxtrudeerd mengsel van sojabonen en mais en/of tarwe in een verhouding van soja:mais en/of tarwe van tussen 20:80 en 35:65, verder omvattende suikers, vitaminen en mineralen, waarbij het product een voedingswaarde van minimum 380kcal/100g drooggewicht heeft en na toevoeging van water in een verhouding product:water van 20:80 en ongeveer 5 minuten koken een Bostwick viscositeitswaarde heeft van minstens 100 mm/30s.

Het voordeel van de werkwijze voor het produceren van een nutritioneel product en het nutritioneel product zelf, is dat de nutritionele componenten beter vrijkomen tijdens de productie, waardoor het product een hogere nutritionele densiteit heeft, zonder het gebruik van extern toegevoegde amylase. Het product heeft een hoge voedingswaarde van minstens 380 kcal/100 droge stof, en wanneer water toegevoegd wordt in een verhouding product:water van 20:80 en 5 minuten gekookt wordt, het product een

Bostwick viscositeitswaarde heeft van minstens 100mm/30s. Hierdoor is de viscositeit laag genoeg om het product gemakkelijk te kunnen nuttigen, terwijl het met een voedingswaarde van minimum 380kcal/100g drooggewicht toch een hoge energie- en nutriëntendichtheid heeft.

BESCHRIJVING VAN DE FIGUREN

Figuren 1 en 2 tonen schematisch de evolutie van de Bostwick viscositeitswaarde, (mm/30s) van een nutritioneel product geproduceerd volgens een werkwijze uit de stand der techniek (voor de periode ‘*’) en volgens een uitvoeringsvorm van de werkwijze van de huidige uitvinding (na de periode **"), wanneer dat nutritioneel product werd toegevoegd aan water (15% (Fig. 1) of 17% (Fig.2) droge stof gehalte). Tijdens de periode ‘* werd de werkwijze van de huidige uitvinding stapsgewijs geïmplementeerd.

GEDETAILLEERDE BESCHRIJVING

De uitvinding betreft een werkwijze voor het produceren van een nutritioneel product en het nutritioneel product zelf, waarbij nutritionele componenten beter vrijkomen tijdens de productie en anti-nutritionele componenten gedeactiveerd worden, waardoor het product een hogere nutritionele densiteit heeft, zonder het gebruik van extern

4 BE2021/6010 toegevoegde amylase. Het product heeft een hoge voedingswaarde van minstens 380 kcal/100 droge stof, en wanneer water toegevoegd wordt in een verhouding product:water van 20:80 en dit vervolgens ongeveer 5 minuten gekookt wordt, het product een Bostwick viscositeitswaarde heeft van minstens 100mm/30s. Hierdoor is de viscositeit laag genoeg om het product gemakkelijk te kunnen nuttigen, terwijl het met een voedingswaarde van minimum 380kcal/100g drooggewicht toch een hoge energie- en nutriëntendichtheid heeft.

Tenzij anders gedefinieerd hebben alle termen die gebruikt worden in de beschrijving van de uitvinding, ook technische en wetenschappelijke termen, de betekenis zoals ze algemeen begrepen worden door de vakman in het technisch veld van de uitvinding.

Voor een betere beoordeling van de beschrijving van de uitvinding, worden de volgende termen expliciet uitgelegd. “Een”, ”de” en “het” refereren in dit document aan zowel het enkelvoud als het meervoud tenzij de context duidelijk anders veronderstelt. Bijvoorbeeld, “een segment” betekent een of meer dan een segment.

Wanneer “ongeveer” of “rond” in dit document gebruikt wordt bij een meetbare grootheid, een parameter, een tijdsduur of moment, en dergelijke, dan worden variaties bedoeld van +/-20% of minder, bij voorkeur +/-10% of minder, meer bij voorkeur +/- 5% of minder, nog meer bij voorkeur +/-1% of minder, en zelfs nog meer bij voorkeur +/-0.1% of minder dan en van de geciteerde waarde, voor zoverre zulke variaties van toepassing zijn in de beschreven uitvinding. Hier moet echter wel onder verstaan worden dat de waarde van de grootheid waarbij de term “ongeveer” of “rond” gebruikt wordt, zelf specifiek wordt bekendgemaakt.

De termen “omvatten”, “omvattende”, “bestaan uit”, “bestaande uit”, “voorzien van”, “bevatten”, “bevattende”, “behelzen”, “behelzende”, “inhouden”, “inhoudende” zijn synoniemen en zijn inclusieve of open termen die de aanwezigheid van wat volgt aanduiden, en die de aanwezigheid niet uitsluiten of beletten van andere componenten, kenmerken, elementen, leden, stappen, gekend uit of beschreven in de stand der techniek.

Het citeren van numerieke intervallen door de eindpunten omvat alle gehele getallen, breuken en/of reële getallen tussen de eindpunten, deze eindpunten inbegrepen.

In een eerste aspect betreft de uitvinding een werkwijze voor het produceren van een nutritioneel product, waarbij de werkwijze het produceren van een poedervormig nutritioneel halffabricaat omvat, waarbij de productie van het halffabricaat volgende stappen omvat: 5 a) het vermalen van een mengsel van minstens 20% sojabonen met mais en/of tarwe, b) het extruderen van het vermalen mengsel tot een geëxtrudeerd product middels een extruder, waarbij de extruder een extrusiematrijs omvat, met het kenmerk dat de extruder een constrictie omvat stroomopwaarts van de extrusiematrijs, waarbij de oppervlakte van een doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie minstens 10 maal kleiner is dan stroomopwaarts van de constrictie. “Extruderen”, in huidige context, is een vormgevingstechniek waarbij een vervormbaar materiaal door een “(extrusie)matrijs” geperst wordt. Deze techniek wordt extrusie of extrusietechnologie genoemd. Extruderen is een continu (met behulp van een schroef) of discontinu (met behulp van een pers) proces. In de matrijs zitten één of meerdere gaten die het uiteindelijk gevormde geëxtrudeerde product, het extrusieprofiel, zijn vorm geeft. Dit kan een massief of hol profiel zijn. In het algemeen heeft een extruder een “enkele schroef”, ook “extrudeerspindel” genoemd, dewelke het te extruderen materiaal door een extrusiematrijs drukt. Het samendrukken van het materiaal gebeurt met zo’n hoge druk dat het smelt en/of gaat koken. Als het gesmolten/kokende materiaal de matrijs verlaat heeft het de vorm van de doorsnede ("extrusieprofiel”) van de (gaten in) matrijs aangenomen. Het extrusieprofiel kan vervolgens versneden worden. Afhankelijk van het geëxtrudeerde materiaal, kan het (versneden) extrusieprofiel getransporteerd worden, bijvoorbeeld over de lucht. Het (versneden) product kan eventueel ook gekoeld worden, bijvoorbeeld tijdens het transport over de lucht, of alternatief met water.

De werkwijze van huidige uitvinding zoals hierboven weergegeven heeft als voordeel dat de constrictie stroomopwaarts van de extrusiematrijs ervoor dat de druk in de extruder, en dus op het vermalen mengsel tijdens de extrusie, verhoogd wordt. Tijdens een extrusieproces komen de voedingstoffen uit het mengsel vrij. Zo wordt onder meer het zetmeel ontsloten. Hierdoor verbetert de verteerbaarheid van het product. De werkwijze van huidige uitvinding verhoogt de druk/de energie, waardoor de nutritionele componenten uit het mengsel nog beter vrijkomen en anti-nutritionele componenten gedeactiveerd worden. De stand der techniek bespreekt dat de druk ook rechtstreeks door de schroef of pers opgedreven kan worden, in plaats van middels de constrictie

6 BE2021/6010 van de huidige uitvinding. Dit had echter het nadeel dat de schroef vastliep of blokkeerde. Naast het verbeteren van het ontsluiten van de nutritionele componenten en het deactiveren van anti-nutritionele componenten, en dus verhogen van de verteerbaarheid, lost de werkwijze van de huidige uitvinding ook het probleem van de vastlopende schroef bij het verhogen van de druk op. Daarnaast heeft het resulterende product, het nutritioneel product dat middels deze werkwijze geproduceerd wordt, door het verbeterde ontsluiten van de nutritionele componenten ook een verbeterde verteerbaarheid, en een hogere nutritionele waarde/densiteit na bereiding. Zoals verder ook besproken wordt, is de viscositeit na het bereiden door het oplossen in water en koken ook lager, waardoor het gemakkelijker genuttigd kan worden. “Anti-nutritionele componenten”, ook “anti-nutritionele factoren” of “ANF” genoemd, zijn componenten of factoren, in bijvoorbeeld grondstoffen of voedingsmiddelen, die de vertering en opname van nutriënten zoals spoorelementen en vitaminen uit de voeding negatief beïnvloeden. Voorbeelden van ANF zijn o.a. trypsine inhibitor activity (TIA), tannine, sinapine, fytaat, inositol-P en glucosinolaten. Sommige ANF komen voor in meerdere grondstoffen, en andere zijn grondstof specifiek.

Een andere optie om de nutritionele densiteit van het nutritioneel product te verhogen, is het toevoegen van amylase. Het gebruik van amylase om de nutritionele densiteit te verhogen/de viscositeit te verlagen resulteert echter in een omslachtige en kritische bereidingsmethode zoals hierboven reeds besproken, wat niet wenselijk is bij de productie van aanvullende voeding voorzien voor voedselhulp. Huidige uitvinding biedt een verbeterde en efficiëntere werkwijze voor het bekomen van een product met een hoge nutritionele densiteit en hoge verteerbaarheid. Het nutritioneel product heeft bij voorkeur een voedingswaarde van minstens 380kcal/100g droge stof, tot minstens 400kcal/100 droge stof.

De verwijzing naar een hoeveelheid “droge stof” of “drooggewicht” in huidige uitvinding, betekent de stof zonder verdere toevoeging van water/vocht. Zo zal de stof maximum 7%, bij voorkeur ongeveer 6% vocht omvatten.

Daarnaast heeft het nutritioneel product geproduceerd middels huidige werkwijze na toevoeging van water in een verhouding product:water van 20:80 en ongeveer 5 minuten koken een Bostwick viscositeitswaarde van minstens 100mm/30s zoals gemeten met een Bostwick consistometer. Hierdoor is de viscositeit laag genoeg om het product gemakkelijk te kunnen nuttigen, terwijl het met een voedingswaarde van

7 BE2021/6010 minimum 380kcal/100g drooggewicht toch een hoge energie- en nutriëntendichtheid en goede verteerbaarheid heeft.

Met de verwijzing naar “5 minuten koken”, wordt in huidige context bedoeld dat het product na toevoeging van water in een bepaalde verhouding verwarmd wordt en voor 5 minuten, geteld vanaf het bereiken van een temperatuur van 95 °C, naar een kooktemperatuur gebracht wordt.

Voor het meten van de Bostwick viscositeitswaarde wordt dit gekookte product eerst tĳd gegeven om af te koelen tot een temperatuur van rond de 46 °C, of tot een temperatuur waarop een gemiddelde persoon zich niet meer verbrandt.

Volgens een uitvoeringsvorm is de minimumtemperatuur in de extruder 130 °C om een goede ontsluiting van de nutritionele componenten te bekomen, en de anti-nutritionele componenten te deactiveren. In een andere of verdere uitvoeringsvorm is de maximale temperatuur in de extruder 160 °C om de nutritionele componenten niet te verbranden.

In een verdere uitvoeringsvorm is in de extruder de minimumtemperatuur 130° C en de maximumtemperatuur 160 °C.

Volgens een uitvoeringsvorm van huidige uitvinding omvat het te vermalen mengsel van sojabonen en mais en/of tarwe minstens 20 %, bij voorkeur minstens 21 %, met meer voorkeur minstens 22 %, met meer voorkeur minstens 23 %, met de meeste voorkeur minstens 24 % sojabonen. Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm omvat het te vermalen mengsel bij voorkeur minstens 25 %, met meer voorkeur minstens 26 %, met meer voorkeur minstens 27 %, met meer voorkeur minstens 28 %, met meer voorkeur minstens 29 %, met de meeste voorkeur minstens 30 % sojabonen. Hiervoor worden sojabonen gemengd met mais en/of tarwe. Volgens een andere of verder uitvoeringsvorm omvat het mengsel sojabonen en mais, of sojabonen en tarwe. De gebruikte sojabonen kunnen gepeld of ongepeld zijn.

Vervolgens wordt het mengsel vermalen. Dit kan volgens elke methode gekend door de vakman, zoals middels een hamermolen.

In een volgende stap wordt het vermalen mengsel geëxtrudeerd middels een extruder tot een geëxtrudeerd product. Zoals reeds besproken, omvat een extruder omvat een extrusiematrijs. Volgens een uitvoeringsvorm van huidige uitvinding omvat de matrijs tussen de 20 en 60 gaten. Bijvoorbeeld kan de matrijs 24 gaten, of 50 gaten omvatten.

Het aantal gaten in de matrijs hangt bij voorkeur af van de eigenschappen van het te

8 BE2021/6010 extruderen mengsel, en/of van de gewenste eigenschappen van het geëxtrudeerd product.

Volgens een uitvoeringsvorm omvat de extruder van huidige werkwijze een constrictie stroomopwaarts van de extrusiematrijs, waarbij de oppervlakte van een doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie minstens 10 maal kleiner is dan stroomopwaarts van de constrictie. Deze constrictie kan bijvoorbeeld gevormd worden middels een opzetstuk dat op het einde van de extruder geplaatst wordt voor de matrijs. “Stroomopwaarts van de matrijs” betekent in huidige context dat de constrictie zich bevindt net voor de matrijs. De oppervlakte van een doorsnede dwars op de extruder “ter hoogte van de constrictie”, i.e. juist voor het materiaal door de matrijs geperst wordt, is kleiner dan de oppervlakte van dergelijke doorsnede dwars op de extruder “voor” of “stroomopwaarts” van de constrictie.

Volgens een uitvoeringsvorm is de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie minstens 11 maal kleiner, bij voorkeur minstens 12 maal kleiner, met meer voorkeur minstens 13 maal kleiner, met meer voorkeur minstens 14 maal kleiner dan de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder voor of stroomopwaarts van de constrictie. Deze constrictie zorgt ervoor dat de druk/energie op het vermalen mengsel in de extruder voor de constrictie hoog genoeg wordt om de nutritionele componenten optimaal te ontsluiten en anti-nutritionele componenten te deactiveren, en zo de verteerbaarheid te verhogen, zonder de extruder te laten blokkeren door een te hoge druk.

In een andere of verdere uitvoeringsvorm is de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie minstens 10 maal kleiner en maximaal 70 maal kleiner dan de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder voor of stroomopwaarts van de constrictie.

In een andere of verdere uitvoeringsvorm is de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie maximaal 70 maal kleiner, bij voorkeur maximaal 60 maal kleiner, met meer voorkeur maximaal 50 maal kleiner, met meer voorkeur maximaal 40 maal kleiner, met meer voorkeur maximaal 30 maal kleiner, met meer voorkeur maximaal 25 maal kleiner, met meer voorkeur maximaal 20 maal kleiner, met de meeste voorkeur maximaal 17 maal kleiner dan de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder voor of stroomopwaarts van de constrictie.

9 BE2021/6010

Volgens een uitvoeringsvorm is de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder voor of stroomopwaarts van de constrictie tussen 120 cm? en 1000 cm”, bij voorkeur tussen 500 cm? en 1000 cm”, bij voorkeur tussen 600 cm? en 800 cm”, met de meeste voorkeur rond 700 cm.

Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm is de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie tussen 3 cm? en 55 cm&, bij voorkeur tussen 7 cm? en 20 cm”. Bijvoorbeeld kan de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie 11 cm“, 14 cm”, 28 cm? of 50 cm? zijn.

Volgens een niet-limiterend voorbeeld is de diameter voor de constrictie ongeveer 700 cm” en de diameter ter hoogte van de constrictie ongeveer 14 cm”. Hierbij is de diameter ter hoogte van de constrictie ongeveer 50 maal kleiner dan voor de constrictie.

De oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie t.o.v. de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder voor of stroomopwaarts van de constrictie wordt bij voorkeur gekozen in functie van het gewenste eindproduct.

De constrictie zorgt ervoor dat de druk/energie op het vermalen mengsel in de extruder voor de constrictie hoog genoeg wordt om de nutritionele componenten optimaal te ontsluiten en anti-nutritionele componenten te deactiveren, zonder de extruder te laten blokkeren door een te hoge druk. Hierbij is het belangrijk te benadrukken, dat zonder optimale verhouding tussen de oppervlakte van bovenstaande doorsnedes het optimale geëxtrudeerde product niet bekomen kan worden.

Volgens een uitvoeringsvorm omvat de extruder van huidige werkwijze een constrictie stroomopwaarts van de extrusiematrijs, waarbij de diameter in de extruder ter hoogte van de constrictie minstens 2,5 maal, minstens 3 maal, minstens 3,5 maal, minstens 4 maal, minstens 4,5 maal, minstens 5 maal, minstens 5,5 maal, minstens 6 maal, minstens 6 maal, minstens 7 maal, minstens 7,5 maal of minstens 8 maal kleiner is dan stroomopwaarts voor de constrictie. Deze constrictie kan bijvoorbeeld gevormd worden middels een opzetstuk dat op het einde van de extruder geplaatst wordt voor de matrijs.

Deze constrictie zorgt ervoor dat de druk/energie op het vermalen mengsel in de extruder voor de constrictie hoog genoeg wordt om de nutritionele componenten optimaal te ontsluiten en anti-nutritionele componenten te deactiveren, en zo de verteerbaarheid te verhogen, zonder de extruder te laten blokkeren door een te hoge druk.

10 BE2021/6010

Volgens een uitvoeringsvorm is de diameter in de extruder voor de constrictie tussen 125 en 350 mm, bij voorkeur tussen 250 en 350 mm, bij voorkeur tussen 275 en 325 mm, bij voorkeur ongeveer 300 mm. Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm is de diameter in de extruder ter hoogte van de constrictie tussen 30 en 80 mm is, bij voorkeur tussen 30 en 50 mm. Bijvoorbeeld kan de diameter 38 mm, 42 mm, 60 mm of 80 mm zijn.

Volgens een niet-limiterend voorbeeld is de diameter voor de constrictie ongeveer 300 mm en de diameter ter hoogte van de constrictie ongeveer 42 mm. Hierbij is de diameter ter hoogte van de constrictie ongeveer 7,1 maal kleiner dan voor de constrictie.

De diameter in de extruder voor de constrictie en de diameter ter hoogte van de constrictie worden bij voorkeur gekozen in functie van het gewenste eindproduct. De constrictie zorgt ervoor dat de druk/energie op het vermalen mengsel in de extruder voor de constrictie hoog genoeg wordt om de nutritionele componenten optimaal te ontsluiten en anti-nutritionele componenten te deactiveren, zonder de extruder te laten blokkeren door een te hoge druk. Hierbij is het belangrijk te benadrukken, dat zonder constrictie het optimale geëxtrudeerde product niet bekomen kan worden.

Volgens een uitvoeringsvorm omvat de werkwijze voor de extrusiestap een preconditioneringsstap. Hierbij wordt 15 tot 25 % vocht of water toegevoegd aan het vermalen mengsel, bij voorkeur in de vorm van stoom. Bij voorkeur wordt 18-23 %, met meer voorkeur 18-20 % water toegevoegd aan het vermalen mengsel.

Volgens een uitvoeringsvorm omvat de extruder een dubbele schroef en/of één of meerdere statische elementen die de productflow breken. Beiden kunnen onafhankelijk van elkaar aanwezig zijn en hebben als voordeel dat deze voor een verbeterde mengcapaciteit zorgen ten opzichte van een enkele schroefextruder of een extruder zonder dergelijke statische elementen, wat de geëxtrudeerde producten uitzonderlijke eigenschappen verleent. Zo zorgen zowel de dubbele schroef als de statische elementen ervoor dat de ‘flow’ van het product in de extruder gebroken wordt en dat het product niet ter plaatse blijft ‘plakken’ of ‘ronddraaien’ in de extruder.

Verdere voordelen van een dubbele schroefextruder zijn de grotere consistentie in de productie, en controle van de productkwaliteit, de grotere flexibiliteit, met de capaciteit om een breed scala van grondstoffen te produceren, het eenvoudig en gemakkelijk onderhoud waarbij energie en water bespaard wordt, een gemakkelijkere reiniging, een

11 BE2021/6010 verhoging van de productiviteit dankzij continue verwerking, snelle opstart en detentie tussen de fasen van producttransformatie, snelle conversie en geavanceerde automatisering.

Volgens een uitvoeringsvorm wordt het geëxtrudeerde product middels een snijtoestel versneden tot kleinere eenheden, bijvoorbeeld tot pellets. Optioneel worden de kleinere eenheden, zoals pellets, daarna, eventueel via een luchtstroom, vervoerd naar een opslagplaats waar deze verder gedroogd en bij voorkeur ook gekoeld worden.

Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm wordt het geëxtrudeerde product na het versnijden vervolgens gekoeld, gedroogd en vermalen. Indien het geëxtrudeerde product eerst versneden werd bijvoorbeeld tot pellets, kunnen deze vervolgens na koelen en drogen vermalen worden tot poeder. In dat geval is het nutritioneel halffabricaat een poeder.

Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm worden aan het nutritioneel halffabricaat verder suikers, vitaminen en/of mineralen toegevoegd. Deze vitaminen en/of mineralen kunnen toegevoegd worden als premix, zoals premix PBF-V-13 omvattende vitamine A, vitamine D3, vitamine E TE, vitamine K1, vitamine B1, vitamine

B2, vitamine B6, vitamine C, patotheenzuur, folaat, niacine, vitamine B12, biotine, jodium, ijzer (a), ijzer (b) en zink. Verder wordt bij voorkeur ook kalium (bijvoorbeeld als kaliumchloride), calcium en fosfor (bijvoorbeeld als watervrij dicalciumfosfaat of tricalciumfosfaat), toegevoegd.

Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm wordt aan het nutritioneel halffabricaat verder magere melkpoeder en/of geraffineerde sojaolie toegevoegd.

In een tweede aspect betreft de uitvinding een nutritioneel product omvattende een geëxtrudeerd mengsel van sojabonen en mais en/of tarwe in een verhouding van soja:mais en/of tarwe van tussen 20:80 en 35:65, verder omvattende suikers, vitaminen en mineralen, waarbij het product een voedingswaarde van minimum 380kcal/100g drooggewicht heeft en na toevoeging van water in een verhouding product:water van 20:80 en ongeveer 5 minuten koken een Bostwick viscositeitswaarde, zoals te meten met een Bostwick consistometer, heeft van minstens 100mm/30s.

Zoals reeds aangegeven, dient de verwijzing naar een hoeveelheid “droge stof” of “drooggewicht” in huidige uitvinding begrepen te worden als de stof zonder verdere

12 BE2021/6010 toevoeging van water/vocht. Zo zal de stof maximum 7%, bij voorkeur ongeveer 6% vocht omvatten.

Volgens een uitvoeringsvorm wordt het nutritioneel product volgens de uitvinding geproduceerd volgens een werkwijze zoals hierboven beschreven. Bij voorkeur wordt geen externe amylase toegevoegd aan het product om de viscositeit van het bereide product te verlagen. De werkwijze voor het produceren van het nutritioneel product van huidige uitvinding zorgt ervoor dat het nutritioneel product zelfs bij toevoeging van water in een verhouding van slechts 20:80 product:water en ongeveer 5 minuten koken nog steeds een Bostwick viscositeitswaarde heeft van minstens 100mm/30s. Hierdoor is de viscositeit van het nutritioneel product laag genoeg om gemakkelijk te kunnen nuttigen, terwijl het met een voedingswaarde van minimum 380kcal/100g drooggewicht toch een hoge energie- en nutriëntendichtheid heeft.

Volgens een uitvoeringsvorm kan de hoeveelheid water verlaagd worden zonder dat de

Bostwick viscositeitswaarde lager dan 100mm/30s wordt. Wanneer de viscositeitswaarde te laag wordt, is het nutritionele product na toevoeging van water te viskeus om eenvoudig te nuttigen, of dient er te veel water aan toegevoegd te worden.

Bij voorkeur is de Bostwick viscositeitswaarde minstens 100mm/30s na toevoeging van water in een verhouding product:water van 21:79, bij voorkeur 21,5:78,5, met meer voorkeur 22:78, met meer voorkeur 22,5:77,5, met meer voorkeur 23:77, met meer voorkeur 23,5:76,5, met meer voorkeur 24:76, met meer voorkeur 24,5:75,5, en ongeveer 5 minuten koken. Met de meeste voorkeur is de Bostwick viscositeitswaarde van het nutritioneel product na toevoeging van water in een verhouding product: water van minstens 25:75 en ongeveer 5 minuten koken nog steeds minstens 100mm/30s.

Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm is de verhouding product:water bij het bereiden bij voorkeur ongeveer 1:2,5 tot ongeveer 1:3, waarna dit ongeveer 5 minuten gekookt wordt.

Volgens een uitvoeringsvorm is de voedingswaarde van het nutritionele product minimum 380 kcal/100g drooggewicht. In een andere of verdere uitvoeringsvorm is dit minimum 390kcal/100g drooggewicht, bij voorkeur minimum 400kcal/100g drooggewicht.

Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm is de voedingswaarde van het nutritionele product na bereiding middels toevoeging van water in een van de verhouding als hierboven gedefinieerd in één van de uitvoeringvormen en ongeveer 5

13 BE2021/6010 minuten koken minstens 0,5 kcal/g, bij voorkeur minstens 0,6 kcal/g, met meer voorkeur minstens 0,7 kcal/g, met de meeste voorkeur minstens 0,8 kcal/g (bij 46°C, de temperatuur tot dewelke het bereide product na koken minstens dient afgekoeld te zijn voor consumptie).

Volgens een uitvoeringsvorm is de verhouding soja:mais en/of tarwe minstens 20:80, bij voorkeur minstens 21:79, met meer voorkeur minstens 22:78, met meer voorkeur 23:77, met meer voorkeur minstens 24:76. In een andere of verdere uitvoeringsvorm is de verhouding soja:mais en/of tarwe minstens 25:75, bij voorkeur minstens 26:74, met meer voorkeur 27:73, met meer voorkeur minstens 28:72, met meer voorkeur 29:71, met meer voorkeur minstens 30:70 met meer voorkeur 31:69, met meer voorkeur minstens 32:68 met meer voorkeur 33:67, met meer voorkeur minstens 34:66, met meer voorkeur minstens 35:65.

Volgens een uitvoeringsvorm omvat het nutritioneel product vitamine A, vitamine D3, vitamine E TE, vitamine K1, vitamine B1, vitamine B2, vitamine B6, vitamine C, patotheenzuur, folaat, niacine, vitamine B12, biotine, jodium, ijzer (a), ijzer (b) en/of zink. Verder omvat het product ook bij voorkeur kalium (bijvoorbeeld als kaliumchloride), calcium en fosfor (bijvoorbeeld als watervrij dicalciumfosfaat of tricalciumfosfaat).

Volgens een andere of verdere uitvoeringsvorm omvat het nutritioneel product verder magere melkpoeder en/of geraffineerde sojaolie.

In wat volgt, wordt de uitvinding beschreven a.d.h.v. niet-limiterende voorbeelden die de uitvinding illustreren, en die niet bedoeld zijn of geïnterpreteerd mogen worden om de omvang van de uitvinding te limiteren.

VOORBEELDEN

Voorbeeld 1: werkwijze voor de productie van een poedervorming nutritioneel product volgens een uitvoeringsvorm van de uitvinding

Voor het produceren van een poedervorming nutritioneel product, wordt in eerste instantie een halffabricaat geproduceerd. Hiervoor worden sojabonen gemengd met ofwel tarwe ofwel mais. Een soja-tarwe mengsel omvat minstens 24 % sojabonen en maximum 76 % tarwe. Een soja-mais mengsel omvat minstens 24 % sojabonen en maximum 73 % mais. Na het mengen van de sojabonen met tarwe of sojabonen met

14 BE2021/6010 mais, wordt het mengsel vermalen middels een hamermolen, waarna het vermalen mengsel geëxtrudeerd wordt tot een geëxtrudeerd product.

Tussen de stap van het vermalen van het mengsel en de extrusiestap, wordt het vermalen mengsel gepreconditioneerd. Hierbij wordt 18 tot 20 % water toegevoegd in de vorm van stoom.

Voor het extruderen wordt een extruder gebruikt, dewelke een enkele schroef en een statisch element dat de productflow breekt, en een extrusiematrijs met ongeveer 50 gaten omvat. De schroef duwt het vermalen mengsel doorheen de extruder in de richting van de matrijs, en de statische elementen zorgen ervoor dat het mengsel niet ter plaatse blijft plakken en draaien in de extruder. Net voor het mengsel tijdens het extrusieproces de matrijs bereikt, dus stroomopwaarts van de matrijs, omvat de extruder een constrictie waarbij de diameter van de extruder voor of stroomopwaarts van de constrictie ongeveer 7 keer groter is dan ter hoogte van de constrictie. Meer bepaald is de diameter in de extruder net voor de constrictie ongeveer 300 mm en ter hoogte van de constrictie ongeveer 42 mm, een verkleining van ongeveer 7,1 keer.

Aangezien de doorsnedes dwars op de extruder in de extruder zelf alsook ter hoogte van de constrictie van huidige extruder cirkelvormig zijn, is de oppervlakte van de doorsnede ter hoogte van de constrictie (ongeveer 13,85 cm”) ongeveer 51 keer kleiner dan de oppervlakte van de doorsnede in de extruder voor of stroomopwaarts van de constrictie (ongeveer 706,86 cm”). Hierdoor wordt de druk op het mengsel in de extruder voor de constrictie enorm vergroot, waardoor het vrijkomen van de voedingsstoffen van de nutritionele componenten van het geëxtrudeerde product en het deactiveren van anti-nutritionele componenten verbeterd wordt. Zo wordt onder meer het zetmeel veel beter ontsloten en stijgen de verteerbaarheid en voedingswaarde/de nutritionele waarde van het geëxtrudeerde product.

Het geëxtrudeerde product wordt vervolgens middels een snijtoestel versneden tot pellets, waarna het gekoeld, gedroogd en opnieuw vermalen wordt, nu tot een poeder.

Het poedervorming halffabricaat wordt vervolgens gecombineerd met suiker, vitaminen en mineralen, een calcium-, fosfor-, en een kaliumbron tot het nutritioneel product in onderstaande verhoudingen. Er wordt geen amylase toegevoegd aan het nutritioneel halffabricaat of nutritioneel product. ingrediënten ee : Geëxtrudeerd product omvattende tarwe of mais, en soja : 88,30

15 BE2021/6010 ‚ (tarwe : soja ratio - max 76% tarwe : min 24% soja) : (mais : soja ratio — max 73 % mais : min 24% soja) ii ‚ Vitamine/Mineraal premix FBF-V-13 : 0,20 ‚Watervrij dicalciumfosfaat of tricalciumfosfaat 12 crc

Het resulterende nutritioneel product heeft een voedingswaarde van minimum 380kcal/100g drooggewicht. Wanneer het nutritioneel poeder gemengd wordt met water in een verhouding product:water van 21,5:79,5 en vervolgens 5 minuten gekookt wordt, heeft dit waterig product een Bostwick viscositeitswaarde van minstens 100mm/30s.

Voorbeeld 2: werkwijze voor de productie van een poedervorming nutritioneel product volgens een uitvoeringsvorm van de uitvinding

Voor het produceren van een poedervorming nutritioneel product, wordt in eerste instantie een halffabricaat geproduceerd. Hiervoor worden gepelde sojabonen gemengd met ofwel tarwe ofwel mais. Het mengsel omvat telkens minstens 30 % sojabonen en maximum 70 % tarwe of mais. Na het mengen van de sojabonen met tarwe of sojabonen met mais, wordt het mengsel vermalen middels een hamermolen, waarna het vermalen mengsel geëxtrudeerd wordt tot een geëxtrudeerd product.

Voor het extruderen wordt een extruder gebruikt, dewelke een dubbele schroef en een extrusiematrijs met ongeveer 50 gaten omvat. De dubbele schroef duwt het vermalen mengsel doorheen de extruder in de richting van de matrijs. Net voor het mengsel tijdens het extrusieproces de matrijs bereikt, dus stroomopwaarts van de matrijs, omvat de extruder een constrictie waarbij de diameter van de extruder in constrictie ongeveer 7 keer groter is dan na of stroomafwaarts van de constrictie. Meer bepaald is de diameter in de extruder net voor de constrictie ongeveer 300 mm en in constrictie ongeveer 42 mm, een verkleining van ongeveer 7,1 keer. Aangezien de doorsnedes dwars op de extruder in de extruder zelf alsook ter hoogte van de constrictie van huidige extruder cirkelvormig zijn, is de oppervlakte van de doorsnede ter hoogte van de constrictie (ongeveer 13,85 cm”) ongeveer 51 keer kleiner dan de oppervlakte van de doorsnede in de extruder voor of stroomopwaarts van de constrictie (ongeveer 706,86 cm”). Hierdoor wordt de druk op het mengsel in de extruder voor de constrictie enorm

16 BE2021/6010 vergroot, waardoor het vrijkomen van de voedingsstoffen van de nutritionele componenten van het geëxtrudeerde product en het deactiveren van anti-nutritionele componenten verbeterd wordt. Zo wordt onder meer het zetmeel veel beter ontsloten en stijgen de verteerbaarheid en voedingswaarde/de nutritionele waarde van het geëxtrudeerde product.

Het poedervorming halffabricaat wordt vervolgens gecombineerd met suiker, vitaminen en mineralen, een calcium-, fosfor-, en een kaliumbron, magere melkpoeder en geraffineerde sojaolie tot het nutritioneel product in onderstaande verhoudingen. Er wordt geen amylase toegevoegd aan het nutritioneel halffabricaat of nutritioneel product. : Geëxtrudeerd product omvattende tarwe en gepelde sojabonen, of 77,3% of : Geëxtrudeerd product omvattende mais en gepelde sojabonen 78,3% (tarwe/mais : soja ratio - max 7 tarwe/mais : min 3 soja) ee : Magere melkpoeder : 8,00 ‚ Geraffineerde sojaolie 4,00 (tarwe), of : Vitamine/Mineraal premix FBF-V-13 0,20

Watervrij dicalciumfosfaat of tricalciumfosfaat RE

Het resulterende nutritioneel product heeft een voedingswaarde van minimum 400kcal/100g drooggewicht. Wanneer het nutritioneel poeder gemengd wordt met water in een verhouding product:water van 21,5:79,5 en vervolgen 5 minuten gekookt wordt, heeft dit waterig product een Bostwick viscositeitswaarde van minstens 100mm/30s.

Voorbeeld 3: Evolutie van de Bostwick viscositeitswaarden van een nutritioneel product voor en na de invoering van de werkwijze van de huidige uitvinding

Figuur 1 toont de Bostwick viscositeitswaarde (mm/30s) van een nutritioneel product met dezelfde samenstelling als in Voorbeeld 1, bekomen middels een oorspronkelijk gebruikte werkwijze waarbij de extruder geen constrictie had, en na het aanpassen van de werkwijze tot de werkwijze van huidige uitvinding en besproken in Voorbeeld 1 waarbij de extruder wel een constrictie heeft. De periode van invoering van de nieuwe

17 BE2021/6010 werkwijze wordt aangeduid met een **’, "BW spec’ duidt de minimumviscositeitswaarde aan die gehaald dient te worden voor huidig product, namelijk 55mm/30s.

In huidige voorbeeld wordt telkens een verhouding van 15% droge stof (nutritioneel product) toegevoegd aan water, waarna dit mengsel verwarmd wordt en ongeveer 5 minuten gekookt wordt. Deze 5 minuten worden geteld vanaf het mengel een temperatuur van 95 °C bereikt heeft en verder naar een kooktemperatuur gebracht wordt.

Vervolgens laat men het gekookte product eerst afkoelen tot temperatuur van rond de 46 °C, voor de Bostwick viscositeitswaarde gemeten wordt.

Hieruit is het duidelijk dat de viscositeit veel lager wordt wanneer de werkwijze van huidige uitvinding gebruikt wordt om het nutritioneel product te produceren, waardoor het mogelijk wordt om de hoeveelheid droge stof te verhogen t.o.v. de hoeveelheid water die toegevoegd dient te worden, terwijl het product tot nog steeds gemakkelijk genuttigd kan worden.

Voorbeeld 4: Evolutie van Bostwick viscositeitswaarden van een nutritioneel product voor en na de invoering van de werkwijze van de huidige uitvinding

Figuur 2 toont de Bostwick viscositeitswaarde (mm/30s) van een nutritioneel product met dezelfde samenstelling als in Voorbeeld 2, bekomen middels een oorspronkelijk gebruikte werkwijze waarbij de extruder geen constrictie had, en na het aanpassen van de werkwijze tot de werkwijze van huidige uitvinding en besproken in Voorbeeld 2 waarbij de extruder wel een constrictie heeft. De periode van invoering van de nieuwe werkwijze wordt aangeduid met een **’, "BW spec’ duidt de minimumviscositeitswaarde aan die gehaald dient te worden voor huidige product, namelijk 100mm/30s.

In huidige voorbeeld wordt telkens een verhouding van 17% droge stof (nutritioneel product) toegevoegd aan water, waarna dit mengsel verwarmd wordt en ongeveer 5 minuten gekookt wordt. Deze 5 minuten worden geteld vanaf het mengel een temperatuur van 95 °C bereikt heeft en verder naar een kooktemperatuur gebracht wordt.

18 BE2021/6010

Het is verondersteld dat de huidige uitvinding niet beperkt is tot de uitvoeringsvormen die hierboven beschreven zijn en dat enkele aanpassingen of veranderingen aan de beschreven voorbeelden kunnen toegevoegd worden zonder de toegevoegde conclusies te herwaarderen.

Claims

19 BE2021/6010 CONCLUSIES

1. Werkwijze voor het produceren van een nutritioneel product, waarbij de werkwijze het produceren van een poedervormig nutritioneel halffabricaat omvat, waarbij de productie van het halffabricaat volgende stappen omvat: a) het vermalen van een mengsel van minstens 20% sojabonen met mais en/of tarwe, b) het extruderen van het vermalen mengsel tot een geëxtrudeerd product middels een extruder, waarbij de extruder een extrusiematrijs omvat, met het kenmerk dat de extruder een constrictie omvat stroomopwaarts van de extrusiematrijs, waarbij de oppervlakte van een doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie minstens 10 maal kleiner is dan stroomopwaarts van de constrictie.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, waarbij de werkwijze voor de extrusiestap een preconditioneringsstap omvat, waarbij 15-25 %, bij voorkeur 18-20 % water, zoals in de vorm van stoom, toegevoegd wordt aan het vermalen mengsel.

3. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, waarbij de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder stroomopwaarts van de constrictie tussen 120 cm? en 1000 cm? is, bij voorkeur ongeveer 700 cm”.

4, Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, waarbij de oppervlakte van de doorsnede dwars op de extruder ter hoogte van de constrictie tussen 7 cm? en 55 cm” is, bij voorkeur tussen 7 cm? en 20 cm”.

5. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, waarbij de diameter in de extruder voor de constrictie tussen 125 en 350 mm is, bij voorkeur 300 mm.

6. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, waarbij de extrusiematrijs 20 tot 60 gaten heeft.

7. Werkwijze, volgens één der voorgaande conclusies, waarbij de extruder een dubbele schroef en/of één of meerdere statische elementen die een productflow breken omvat.

8. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, waarbij het geëxtrudeerde product middels een snijtoestel versneden wordt.

9, Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, waarbij het geëxtrudeerde product vervolgens gekoeld, gedroogd en vermalen wordt.

10. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, waarbij aan het nutritioneel halffabricaat verder suikers, vitaminen en/of mineralen toegevoegd worden.

11. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, waarbij aan het nutritioneel halffabricaat verder magere melkpoeder en/of geraffineerde sojaolie toegevoegd worden.

20 BE2021/6010

12.Nutritioneel product omvattende een geëxtrudeerd mengsel van sojabonen en mais en/of tarwe in een verhouding van soja:mais en/of tarwe van tussen 20:80 en 35:65, verder omvattende suikers, vitaminen en mineralen, waarbij het product een voedingswaarde van minimum 380kcal/100g drooggewicht heeft en na toevoeging van water in een verhouding product:water van 20:80 en ongeveer 5 minuten koken een Bostwick viscositeitswaarde heeft van minstens 100 mm/30s.

13. Nutritioneel product volgens conclusie 12, waarbij de Bostwick viscositeitswaarde minstens 100mm/30s is na toevoeging van water in een verhouding product:water van 21:79, bij voorkeur 21,5:78,5, en ongeveer 5 minuten koken.

14. Nutritioneel product volgens één der voorgaande conclusies 12 tot 13, waarbij het product een voedingswaarde heeft van minimum 400kcal/100g drooggewicht.

15. Nutritioneel product volgens één der voorgaande conclusies 12 tot 14, waarbij de verhouding soja:mais en/of tarwe minstens 24:76 is, bij voorkeur minstens 30:70.

16.Nutritioneel product volgens één der voorgaande conclusies 12 tot 15, geproduceerd middels de werkwijze volgens één der conclusies 1 tot 12.