i R2 maja wyzej podane znaczenie, z amina o wzorze ogólnym 3-, w którym R8 ozna¬ cza wodór, grupe hydroksylowa, aminowa, # nizsza grupe alkilowa, grupe benzylowa, teofilino-(7)-ety¬ lowa lub grupe o wzorze -^CnH2n-^R9, w którym n = l lub 2, a R9 oznacza grupe karboksylowa, al¬ koksykarbonylowa lub aminokarbonylowa, grupe o wzorze — "^m^m-i^W-11"' P^ czym m==2 3 lub 4 2 i R ia oznacza grupe hydroksylowa, aminowa lub acyloaminowa i powstajaca zasade Schaffa o wzo¬ rze ogólnym 4, w którym Cl, Rb R, i Rg maja wyzej podane znaczenia uwodornia sie katalitycz- _5 nie lub za pomoca kompleksowych wodorków me¬ talu. Przy wytwarzaniu niektórych zwiazków, w szczególnosci gdy R8 oznacza grupe aminowa lub hydroksylowa, okazalo sie korzystnym wyodrebnie¬ nie najpierw produktu przejsciowego. W wiekszo- sci przypadków szczególnie korzystne jest prowa¬ dzenie kondensacji w obecnosci srodka redukuja¬ cego, przy czym powstaja wprost nowe aminy.Do otrzymanych sposobem wedlug wynalazku pierwszorzedowych amin mozna ewentualnie wpro- wadizac inne grupy jako podstawniki R8l np* przez alkilowanie lub acylowanie w znany sposób. Po¬ nadto reszty R3, o ile zawieraja grupy funkcyjne, to mozna je przeksztalcac w znany sposób jedne w drugie. Wystepujace racematy mozna w znany sposób, jak za pomoca optycznie czynnych kwasów rozszczepiac na postacie optycznie czynne.Otrzymywane sposobem wedlug wynalazku za¬ sady ewentualnie mozna, przeprowadzac w ich fi¬ zjologicznie dopuszczalne sole addycyjne z kwa- sami. Odpowiednimi kwasami sa, np. kwasy takie jak kwas solny, siarkowy, fosforowy, winowy, askorbinowy lub 8-chloroteofilina.Zwiazki wyjsciowe o wzorze ogólnym 2 otrzy-: muje sie, np. zgodnie z podanym na rysunku sche- matem reakcyjnym przez kondensacje odpowiednio 8518985 18$ 3 4 podstawionego benzaldehydu lub acetofenonai z ni- troetanem do nitroolefiny i nastepnie jej redukcje za pomoca zelaza i kwasu solnego.Otrzymywane sposobem wedlug wynalazku zwiazki sa substancjami hamujacymi apetyt, które w odróznieniu od znanych srodków hamujacych apetyt wykazuja niezmiernie male podraznienie ukladu centralnego i szczególnie niska toksycznosc.Bardzo dobre dzialanie wykazuja zwiazki o wzo¬ rze ogólnym 1, w którym R3 oznacza wodór, grupe alkoksykarbonylowa lub alkilowa, ewentualnie pod¬ stawiona grupe hydroksylowa, allkoksykairbonydowa lub aminokarbonylowa. Szczególnie dobrze dziala¬ ja takie zwiazki otrzymywane sposobem wedlug wynaliaizkui, w kitórym R3 oznacza wodór, grupe alkilowa.o, 1. lub 2 atomach wegla lub grupe /?-hy- droksyetylowa, a Rt i R2 oznaczaja atomy wodo¬ ru. Ostatnio wymienione zwiazki wykazuja naj¬ lepsza aktywnosc przy minimalnym podraznieniu ukladu centralnego i toksycznosci, gdy atom chlo¬ ru znajduje sie w polozeniu 4. Dawka jednostko¬ wa zwiazków otrzymywanych sposobem wedlug wy¬ nalazku wynosi dla ludzi od okolo 1 do 50 mg, zwlaszcza 2,5—10 mg.Otrzymywane sposobem wedlug wynalazku zwiazki mozna stosowac same lub w polaczeniu z innymi nowymi substancjami czynnymi ewentu¬ alnie z .innymi farmakologicznie czynnymi substan¬ cjami, takimi jak srodki przeczyszczajace. Odpo¬ wiednimi formami uzytkowymi sa, np. tabletki, kapsulki, czopki, roztwory, syropy, emulsje lub zdolne do dyspergowania proszki.Tabletki wytwarza sie, np. przez zmieszanie sub¬ stancji czynnej lub substancji czynnych z znanymi srodkami pomocniczymi, np. obojetnymi rozcien¬ czalnikami, jak weglan wapnia, fosforan wapnia lub cukier mlekowy, srodkami rozkruszajacymi, jak skrobia kukurydziana lub kwas alginowy, srodka¬ mi wiazacymi, jak skrobia lub zelatyna, srodkami poslizgowymi, jak stearynian magnezu lub talk i/lub srodkami powodujacymi efekt przedluzonego dzialania^ jak karbolksypolimeiyflen, kairboksyme- tyloceluloza, ftalan acetylocelulozy lub polioctan winylu. Tabletki moga równiez skfladac sie z kilku warstw.Drazetki wytwarza s;e przez powlekanie, wytwo¬ rzonych analogicznie jak tabletki, rdzeni, zwykle stosowanymi do powlekania srodkami, np. kolido- nem lub szelakiem, guma arabska, talkiem, dwu¬ tlenkiem lytaniu lub cukrem. Dla osiagniecia efek¬ tu przedluzonego dzialania lub unikniecia niezgod¬ nosci rdzen moze równiez skladac sie z kilku war¬ stw. Podobnie, powloka drazetek moze sie skladac z Miku warstw dla osiagniecia efektu przedluzo¬ nego dzialania, przy czym mozna stosowac wymie¬ nione wyzej przy tabletkach srodki pomocnicze.Syropy z nowa substancja czynna lub z pola¬ czeniem substancji czynnych moga zawierac do¬ datkowo srodek slodzacy, taki jak sacharyna, cy- kloaminian, gliceryna lub cukier oraz srodek po¬ prawiajacy smak, np. substancje aromatyzujaca, jak wanilina lub ekstrakt pomaranczowy. Ponadto •moga one zawierac pomocniczy srodek zawieszaja- ~#y lub zageszcza/jacy, jak sól sodowa karboksyme- ^irloeelulozy, srodek zwilzajacy, np. produkt kon¬ densacji alkoholi tluszczowych i tlenku etylenu, lub srodek konserwujacy, jak p-hydroksybenzoesan.Kapsulki zawierajace substancje czynna lub sub¬ stancje czynne wytwarza sie, np. przez zmieszanie substancji czynnej z obojetnymi nosnikami, takimi jak cukier mlekowy lub sorbit i napelnienie ta mieszanina kapsulek zelatynowych.Czopki wytwarza sie, np. przez zmieszanie odpo¬ wiedniego nosnika, takiego jak obojetny tluszcz lub glikol polietylenowy wzglednie jego pochodne z sub¬ stancja czynna, na cieplo i odlanie w odpowiednich formach.Nastepujace przyklady wyjasniaj^ blizej wynala¬ zek, nie ograniczajac jego zakresu.Przyklad I. 1-i(4^chloro-3-trójfluorometylofe- nylo)-2-(i2-hyiclroksyetyloamino)-propan. Przez 5-go- dzinne mieszanie mieszaniny o-chlorobenzotrójflu¬ orku kwasu siarkowego i symetrycznego eteru dwu- chlorodwumetylowego w temperaturze 55°C wy¬ twarza sie chlorek 4-chloro-3-trójfluorometyloben- zylu o temperaturze wrzenia 100°C—<103°C/15 mm Hg, z którego za pomoca urotropiny w chlorofor¬ mie i nastepnie dzialania kwasem solnym wytwa¬ rza sie 4-chloro-3-trójfluorometylobenzaldehyd o temperaturze wrzenia 100°Cy115 mm Hg. Za pomo¬ ca kondensacji z nitroetanem w obecnosci benzoe¬ sanu piperydyny w toluenie wytwarza sie l-(4-chlo- ro-3-1rójfluorometylofenylo)-2-nitropropan o tempe¬ raturze wrzenia 120-^130°C/0,15 mm Hg, który za pomoca zelaza w kwasie solnym przeprowadza sie w lH(4-chloro-3-trójfluorometylofenylo)-2-propanon, o temperaturze wrzenia 135°C—138°/15 mm Hg. g l^(4-chloro-3-1rójflU'OronietylofenyJlo)-2-propa- nonu i 2fi g etanoloaminy uwodornia sie w 100 ml metanolu w obecnosci 1 g Pt02 w temperaturze 60°C i pod cisnieniem 5 atm. Nastepnie uwalnia sie mieszanine reakcyjna od katalizatora i rozpusz¬ czalnika, dodaje rozcienczonego amoniaku, ekstra¬ huje eterem, odparowuje i poddaje fralkcjoriowanej destylacji. 1-(4-chloro-3-trójfluorometylofenylo)-2- -hydroteyetyloamino^propan o temperaturze wrze¬ nia 140—il45°C/0,2 mm Hg przeprowadza sie w oc¬ tanie etylu za pomoca, roztworu eterowego chloro¬ wodoru i eteru w chlorowodorek o temperaturze topnienia 11'8-h120°C.Przyklad II. Ester etylowy N-(4-chIoro-3- -4ró.jfluorometylo-a-fmetylo-fenyloetylo)-glicyny.Mieszanine 10 g M4-chloro-3-trójfhiorometylofeny- lo)-2-propanonu, 6,35 g chlorowodorku estru etylo¬ wego glicyny, 2,45 g metylanu sodowego uwodor¬ nia sie w 100 ml metanolu w obecnosci 1 g Pt02 w temperaturze 60°C i pod cisnieniem 5 atm. Po odsaczeniu katalizatora i oddestylowaniu metanolu dodaje sie roztwór weglanu potasowego, ekstrahuje eterem, odjpairowiujje i poddaje frakcjonowanej de¬ stylacji. Ester etylowy N-(4-chloro-3-trójfl,uorome- tylo-a-metylofenyloetylo)-glicyny, wrzacy pod ci¬ snieniem 0,25 mm Hg w temperaturze 130°C prze¬ prowadza sie za pomoca eterowego roztworu chlo¬ rowodoru w chlorowodorek, o temperaturze topnie¬ nia 165—(167aC.Przyklad III. l-(4-cMoro-3-trójfluorometylo- fenylo)-2-aminopropan. Z l-(4-chloro^3-trójfluoro¬ metylofenylo)-2^propanonu, opisanego w przykla- 40 45 50 55 6085189 dzie I wytwarza sie w pirydynie za. pomoca hydro- ksyloaminy oksym l-(4-chloro-3^ójfluorometylofe- nylo)-2Hpropanonu, o temperaturze topnienia 94°C— 96°C. 7,5 g tego zwiazku uwodornia sie w 50 ml metanolu,, stosujac jako [katalizator nikiel Raney'a, w normalnych warunkach cisnienia i temperatury, nastepnie uwalnia od katalizatora i rozpuszczalni¬ ka i -poddaje frakcjonowanej destylacji. l-(4-chlo- ito-3-trójfluoronietylofenylo)-2-aniino-propan o tem¬ peraturze wrzesnia 120—124°C/15 mm Hg przepro¬ wadza sie w acetoniitrylu za pomoca eterowego roz¬ tworu chlorowodoru w chlorowodorek, o tempera¬ turze topnienia — 196—0.98oC.W analogiczny sposób wytwarza sie: chlorowo¬ dorek M4Hchlic«x-3-ltirój^ droksypropyloamkio)Hpropanu, o temperaturze top¬ nienia 141—143°C, chlorowodorek l-(6-chloro-3- 1^ójfluorometylofenylo)^2-amanopropanu, o tempe¬ raturze topnienia 226^230°C.Przyklad IV. Ester etylowy kwasu 4-chloro- -3-trójfluorometylo-a-metylo-fenyloetylo-karbami- nowego. Do mieszaniny 7 g opisanego w przykla¬ dzie III l-i(4-chloro-3-trójfluorometylo-fenylo)-2- -aminopropanu, 4 g weglanu sodowego i 50 ml ace¬ tonitrylu wkrapla sie 3,3 g estru etylowego kwasu chloromrówkowego i ogrzewa sie przez 15 minut do temperatury 40°C. Nastepnie miesza sie przez 12 godzin, odciaga wytracony produkt i odparowuje roztwór. Pozostalosc w postaci oleju rozpuszcza sie w eterze, wytrzasa z rozcienczonym kwasem sol¬ nym i odparowuje faze eterowa. Po frakcjonowanej destylacji otrzymuje sie ester etylowy kwasu 4- -chloro-3-trójfluorome^ylo-aHmetylo-fenyloetyloikar- baminowego (temperatura wrzenia: 135—140°C/0,35 mm Hg), który przekrystalizowuje sie z eteru naf¬ towego (temperatura topnienia: 56^58°C).W analogiczny sposób otrzymuje sie ester etylo¬ wy kwasu NH[l-(4^hloro-3-trójfluorometylofenylo)- -2-propylo]-tiokarbaminowego, o temperaturze top¬ nienia 67°C.Przyklad V. Nitryl 'kwasu 2-(4-chloro-3-trój- fluonDmetylo-a^metylo-fenyloe1^oamino)-octowego.Do 13,7 g 38% wodnego roztworu wodorosiarczku sodowego dodaje sie 5 g 30% roztworu formaliny i miesza przez 10 minut. Nastepnie wkrapla sie 12 g opisanego w przykladzie III l-i(4-chloro-3-trój- fluorometylo-fenylo)-2-ammopropanu, przy czym temperatura wzrasta do 60°C. Po wkropleniu roz¬ tworu 3,75 g cyjanku potasowego w 7,5 ml wody miesza sie jeszcze przez 1 godzine, nastepnie do¬ daje wody i ekstrahuje eterem. Warstwe eterowa suszy sie, odparowuje i pozostajacy olej poddaje destylacji frakcjonowanej. Destylujacy przy 0,02 mm Hg w temperajtuirae 130—il50°C niitayl kwasu 2-(4- -chloro-3-trójffluorx)metyio-a^metylo-fenyloetyiloami- no)-octowego rozpuszcza sie w malej ilosci octanu etylu, zakwasza kwasem metanosulfonowym i kry¬ stalizujacy po dodaniu eteru metanosulfonian prze¬ krystalizowuje z alkoholu. (Temperatura topnienia 181°C z rozkladem.) Przyklad VI. l-(4^chloro-3-trójfluorometylo- fenylo)-2-(2-hydiraksy«^ Mieszani¬ ne 23,7 g l-(4-chloro-3-trójfluorometylofenylo)-2- -amino-propanu, 3,6 g tlenku etylenu, 120 ml me¬ tanolu a 1,25 ml wody wytrzasa sie w autoklawie ft: przez 48 godzin w temperaturze otoczenia. Po; odr destylowaniu rozpuszczalnika pozostalosc poddaje sie frakcjonowanej destylacji. Wytworzony l-(4- -chloro-3-trójfluorometylofenylo)-i2-<2-hydroksyety- loamino)-pfropan o temperaturze wrzenia przy 0,2 mm Hg 140°C—145°C przeprowadza sie w chlo-. rowodorek o temperaturze topnienia 127°C—128°G przez zadanie roztworu w octanie etylu eterowym roztworem chlorowodoru i eterem. io Przyklad VII. l-(4-chloro-3^trójfluorometylo- fenylo)-2-(3-chloropropyloamino)^propan. 3 g, wy¬ tworzonego analogicznie jak w przykladzie VI chlo¬ rowodorku l-^-chloro-S-trójfluoromelylofenylo)-2- -(3-hydrokBypropyloamino)-propanu w 50 ml nitry- lu kwasu octowego ogrzewa sie do wrzenia pod chlodnica zwrotna przez 30 minut z 1 ml chlor¬ kiem tionylu, odparowuje mieszanine reakcyjna i pozostalosc zadaje eterem. Krystaliczny chlorowo- dorek l-(4-chloro-3-trójfluorometylofenylo)-2-(3- -chloropropyloamino)npropanu po odsaczeniu i po przekrystalizowaniu z wody topnieje w temperatu¬ rze 150—152°C.W analogiczny sposób wytwarza sie z l-(4-chlo- ro-3-trójfluorometylofenylo)-2-(2-hydroksyetyloami- no)-propanu i chlorku tionylu chlorowodorek \-(4i~ -0hloro-3-ltrójlflaKMX^mietylofenylo)-2-(2-cMoroertyiloi» amino)^propanu o temperaturze topnienia 154r— 156aC.Przyklad VIII. l-(4-chloro-3-lr6jfluoroniety- lofenylo)-2-(2-chloroacetylo-amino)-propan. Miesza¬ nine 62,8 g (0,2 mola) il^(4-chloro-3-trójfluoromety- lo-fenyio)-2-aminopropanu i 10,2 ml chlorku 2-chlo* roacetylu w 250 ml acetonitrylu pozostawia sie przez 1 godzine do przereagowania w temperaturze po^- kojowej. Nastepnie odsacza sie wytracona sól, prze¬ sacz zateza i wytraca tytulowy zwiazek eterem naf¬ towym. Temperatura topnienia: 59—63°C (zasada).Przyklad IX. l^(4-chloro-3-trójfluorometylor fenylo)-2-'(2-ben!zylo-aminoacetyloamino)-propan. 40 12fi g lH(4-chloiro-3^rójfl^^ -chloroacetyloamino)-propanu, otrzymanego przez re¬ akcje lH(4-chloiro-3-trójfluoa propanu z chlorkiem chloroacetylu w acetonitrylu, w temperaturze pokojowej, wedlug przykladu VIIIi 45 ogrzewa sie do wrzenia pod chlodnica zwrotna w 100 ml acetonitrylu z 9,4 g benzyloaminy, przez 2 godziny 'i po usunieciu chlorowodorku foenzyloa* miny i rozpuszczalnika, przemywa sie w octanie etylu woda. Eterowym roztworem kwasu solnego 50 wytraca sie chlorowodorek l-(4-chloro-3-trójfluoro¬ metylofenylo)-2-(2^benzyloaminoacetyloamino)-pro¬ panu, który po przekrystalizowaniu z wody topnieje w temperaturze 161^464°C.Przyklad X. l-(4^hloro-3-trójfluorometylo- 55 fenylo)--2-'(2-hydiroksy-2-fenyloetyloamino)Hpropanv ; Wytworzona z 7 g chlorowodorku l-<4-chloro-3- -trójfluorometylofenylo)-2-(2-fenacyloamiino)-pro-! panu zasade redukuje sie w 50 ml etanolu za po¬ moca 0,7 g borowodorku sodowego, w temperatur eo rze pokojowej. Po usunieciu rozpuszczalnika i roz¬ lozeniu nadmiaru borowodorku sodowego zadaje sie w eterze eterowym roztworem kwasu solnego. Wy¬ krystalizowany chlorowodorek l-(4-chloro-3-trój- fluorometylofenylo)-2-(2-hydroksy-2-fenyloetylo^ 65 amino)-propanu, po przekrystalizowaniu z malej85189 ilosci acetanitrylu, topnieje w temperaturze 165— I67°C.Przyklad XI. l-(4-cMoro-3-trójfluorometylo- feny]o)-2^2-(7-teofilinylo)-^^ Mie¬ szanine 15 g l-(4^hloiTO-3-lTÓjfluoroinetylofenylo)- ^2-aimnopropanu i 7,6 g 6-(2-chloroetylo)-teafiliny ogrzewa sie do temperatury 190°C, przy czym wy¬ stepuje egzotermiczna reakcja. Po 1 godzinie mie¬ szania w temperaturze 170°C, oziebia sie, dodaje octanu elylu, odsacza i przesacz zakwasza etero¬ wym roztworem kwasu solnego. Wykrystalizowany chlorowodorek 1-(4-chloro-3^trójfluorometylofeny- lo)-2-(2-(7-teo^mylUo)-etyloamino)Hpropanu topnieje Io przekrystalizowaniu z metanolu w temperaturze 244^M8°C.Przyklad XII. l-i(4-chloro-3-trójfluorometylo- f€nylo)-2-(ac»tonyloamino)^propan. Do wrzacej tnaie- szanlny 6,45 g !-<4--3^1irÓjffluoi^^ -2<»minopropanu, 50 ml acetanitrylu i 2,93 g we¬ glanu sodowego wkrapla sie 2,53 ml chloroacetonu i ogrzewa do wrzenia pod chlodnica zwrotna. Po odsaczeniu i odparowaniu pozostalosc rozpuszcza Sie w octanie etylu i wytraca eterowym roztworem kwasu solnego chlorowodorek M4-cMoro-3-trójflu- orome^ofenyao)-2-(aeetoa^ kftóry po przfitorystalizowianiu z dzopropanolu topnieje w temperaturze 191—104°C."Przyklad XIII. l-(4-chloro-3-1rójfLuoromety- 16fenylo)-2-(2-cyjanoetyloamdno)-pa^opan. Mieszanine g l-(4^*loro-3-trójfluorometylofenylo)-2-amino- propanu i 1,2 g acetanitrylu miesza sie przez 5 go¬ dzin w temperaturze 90°C, po czym oddestylowuje nie przereagowana amine (temperatura wrzenia: 124°C/15 mm Hg i wytraca z rozpuszczonej w oc¬ tanie etylu pozostalosci eterowym (roztworem kwa¬ su somego a eterem chlorowodorek l-(4-chloro-3- -tro^uórometylofen:ylo)-2- (2-cyjanoetyloamino)- ¦^propanu; który po przekrystaldzowandu z malej ilo¬ sci wody topnieje w temperaturze 170—173°C.'Przyklad XIV. l-(4^Moii&^trójfluoromety- IoMiytio)-Mfeny!boiac^^ Mieszanine 23,8 g l-(4^hk)iro-3-trójfluorom no-propanu, 9,3 g a-bromoacetofenonu i 100 ml ace- tonitryiu miesza Sie przez 30 minut i odparowuje.Po dodaniu eteru saczy gie i przesacz odparowuje, Z rozpuszczonej w acetanitrylu pozostalosci wytra¬ ca sie eterowym roztworem kwasu solnego chloro¬ wodorek l-(4-chloro-3-trójfluorometylofenyio)-2-(fe- nyloacyloamino)^propanu, który po przekrystaldizo- waniu z ukladu metanol/woda topnieje w tempera¬ turze 210—213°C.W analogiczny sposób jak w podanych wyzej przykladach otrzymuje sie nastepujace zwiazki: metanosulfonian l-(4-chloro-3-trójiluorometylofeny- loHb«nzydoamdnopax)painju, o .temperaturze itopnienia: 168-^ia2°C, 1- (4-chloro-3-trójfluorometylofenylo)-2-etyloami- nopropan, o temperaturze topnienia chlorowodor¬ ku: 199—200°C, N-(4^hloro-3-trójfluoron^tylo-a-mietylofenyloety' lo)-glicyna; chlorowodorek topnieje w temperatu¬ rze 208—210°C (rozklad), l-(4^hloro-3-trójfluorometylo-a-metylolenyloe1y- lo)-glicyna, chlorowodorek topnieje w temperaturze 141—143°C, l-(6^Moro-3-trójfluorometylofenylo-2-metyloami- nopropan, chlorowodorek topnieje w temperaturze 146—148°C, l-(4-chloro-3-1xójfluorometylofenylo)-2-metyloami- nopropan, chlorowodorek topnieje w temperaturze 195—198°C, metanosulfonian 1-(4^hloro-3-trójfluorometylofeny- lo)-2-(2-aminoaceryloamino) -propanu, o temperatu¬ rze Dophienda: 193—«196°C.V ?2CH3 Cl/^ C C_N R8 SCHEMAT PL