Sposób wytwarzania nowych kationowych barwników antrachinonowych Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych kationowych barwników antrachinonowych o ogólnym wzorze 1, w którym B^ i R2 oznaczaja nizsze rodniki alkilowe, Q oznacza nizszy rodnik alkilenowy, Xi i X2 oznaczaja nizsze, ewentualnie podstawione rodniki alkilowe lub Xx i X2 wraz z sasiednim atomem azotu i ewentualnie innym heteroatomem tworza grupe heterocykliczna, X3 oznacza ewentualnie podstawiony rodnik alkilowy, cykloalkilowy lub aralkilowy, a Y oznacza równo¬ waznik anionu nieorganicznego' lub organicznego kwasu.Barwniki te nie zawieraja w czesci kationowej zadnych grup, które dysocjujac w wodzie dawalyby odczyn kwasny i nadaja sie do barwienia i druko¬ wania syntetycznych wlókien modyfikowanych srodkami kwasowymi. Grupami kwasowymi, które dysocjujac w wodzie daja odczyn kwasny, sa zna¬ ne podstawniki, które nadaja barwnikom charakter kwasowy, np, grupy kwasów sulfonowych, karbo- ksylowych i fosforowych.Ri i R2 oznaczaja korzystnie rodniki alkilowe, które irazem zawieraja najwyzej 6 atomów wegla.Korzystnie zwlaszcza Ri oznacza rodnik metylowy, a R2 rodnik metylowy lub etylowy.Nizszy rodnik alkilenowy Q moze byc pirosty lub rozgaleziony i oznacza np. rodnik etylenowy-1,2, propylenowy-1,3 2-imetyloetylenowy - 1,2, 2-imetylo- propylenowy-1,3 lub 2,2-dwuimetylopropylenowy-l,3.Xx i X2 jako nizsze rodniki alkilowe oznaczaja 20 np. rodniki metylowe, etylowe, izopropylowe lub butylowe. Moga one zawierac podstawniki ta¬ kie jak atomy chlorowca, np. chloru lub bromu, grupy -cyjanowe lub wodorotlenowe, nizsze grupy alkoksylowe, alkanoiloksylowe, alkoksykarbonylowe lub ikarbamoilowe. Przykladami takich grup sa na¬ stepujace grupy: p-chloroetylowa, p-bromoetylowa, |3-cyjanoetylowa, |3 -hydroksyetylowa, |3 lub y-hy- droksypropylowa, (3, Y-dwuhydrolksypropylowa |3- metoksyetylowa, P-etoksyetylowa, Y-metoksypcropy- lowa, y-eboksypropylowa, (3-acetoksylowa, P-propio- nyloksyetylowa, karboimetoksymetylowa, karboetok- symetylowa i P-karbamoiloetylowa.Jezeli Xj i X2 [razem z atomem azotu tworza gru¬ pe heterocykliczna, to grupa taka zawiera korzyst¬ nie 5 lub 6 czlonów i stanowi np. grupe pirolidyno- iwa lub piperydynowa, a jezeli zawiera dodatkowy heteroatom, to stanowi np. grupe pirazolinowa lub moirfolinowa.X3 jako rodnik alkilowy oznacza korzystnie rod¬ nik o lancuchu prostym, zawierajacy 1—6 atomów wegla, ewentualnie podstawiony atomami chloru, grupa wodorotlenowa, alkoksylowa, karbamoilowa lub karboalkoksylowa, np. karbometoksylowa lub karboetoiksylowa. Jako rodnik aralkilowy X3 ozna¬ cza korzystnie rodnik fenyloetylowy lub benzylowy.Rodnik benzylowy moze byc podstawiony w piers¬ cieniu atomami chlorowca, np. fluoru, chloru lub bromu, albo nizszymi rodnikami alkilowymi. Jako rodnik cykloalkilowy X3 oznacza korzystnie rodnik 83 26283 262 3 cykloheksylowy. Szczególnie korzystne wlasciwosci maja barwniki o wzorze 1, w którym X3 oznacza rodnik imetylowy, etylowy lub benzylowy.Jako anion nieorganiczny Y oznacza np. jon chlorowy, bromowy, jodowy, fosforanowy lub siar¬ czanowy albo anion kwasu imetalochloirowicowodio- rowego, np. anion trójicMorocynkowy. Jako anion organiczny Y oznacza np. anion octanowy, alkilo- siairczanowy lub arylosultoiowy, np. beozenosulfo- nowy lub p-toluenoisulfonowy, a takze anion kwasu szczawiowego.Stosowane w odniesieniu do rodników alkilowych i alkilenowych ioraz grup alkoksylowych i alkamoi- lowych okreslenie „nizsze" oznacza, ze rodnik ten lub grupa zawiera najwyzej 4, a korzystnie 1, 2 lub 3 atomy wegla.Nowe barwniki antrachinonowe o wzorze 1, w którym wszystkie symbole maja wyzej podane zna¬ czenia,jwy*warza sie w ten sposób, ze pochodna antrachinbnu* 6 ogólnym wzorze 2, w którym R1? R2, Q, Xx i X2 maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji ze zdolnym do reakcji estrem alifatycz¬ nego lulb lairalifaltycznego alkoholu i kwasu orga¬ nicznego lub nieorganicznego o wzorze 3, w którym X3 ima wyzej podane znaczenia, a Y' oznacza reszte kwasowa odpowiadajaca anionowi Y- we wzorze 1. Produkty wyjsciowe o wzorach 2 i 3 dobiera sie tak, aby otrzymany barwnik o wzorze 1 w czesci kationowej nie zawieral zadnych grup, które dy¬ socjujac w wodzie daja odczyn kwasny.Produkty wyjsciowe o wzorze 2 wytwarza sie znanymi sposobami, np. w iten isposób, ze pochodna antrachinonu o ogólnym" wzorze 4, w którym Ri i R2 maja wyzej podane znaczenie, a Z oznacza atom chlorowca, np. fluoru, a korzysinie chloru lub bromu, grupe wodorotlenowa, metoksylowa, ni¬ trowa lub aminowa, poddaje sie reatoji z alkileno- dwuamina o 'Ogólnym wzorze 5, w którym Q, Xx i X2 -maja wyzej podane znaczenia. Inny sposób wytwarzania zwiazków o wzorze 2 polega na tym, ze pochodna antrachinonu o ogólnym wzorze 6, w którym Q Xi i X2 maja wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z dirugorzedowa alkiloaimina o ogólnym wzorze 7, w którym Ri i R2 maja wy¬ zej podane znaczenie.Reakcje pochodnych antrachinonu o wzorze 4 z alkilenodwuaminami o wzorze 5 i reakcje po¬ chodnych antrachinonu o wzorze 6 z drugorzedoi- wymi . alkiloanainami 10 wzorze 7 prowadzi sie w srodowisku obojetnego' rozpuszczalnika organiczne¬ go lub w roztworze w nadmiarze aflikilenodwuami- ny 10 wzorze 5 lub drugorzednej alkiloaminy o wz< rze 7, ewentualnie stopionej. Jako rozpuszczalniki stosuje sie np. aromatyczne, weglowodory, takie jak toluen, ksyleny lulb naftalen, albo 'Chlorowcowane lub nitrowane weglowodory aromatyczne, takie jak chlorobenzen, dwu-i trójchlorobenzen, nitrobenzen, albo chlorowcowane weglowodory alifatyczne, takie jak tarójchloroetylen, a takze alkohole, np. nizsze alkanole, takie jak n-butanol, II-rzed. butanol lub monoalkiloetery glikoli alkilenowych, np. eter mo- nometylowy lub monoetylowy glikolu etylenowego, jak równiez somatyczne zwiazki wodorotlenowe, np. fenol i jego homologi, a takze trzeciorzedowe zasady azotowe. 4 Jezeli stosuje sie pochodne antrachinonu o wzo¬ rze 4 lub 6, w których Z oznacza atom chlorowca, zwlaszcza chloru lub bromu, to reakcje iprowadzi sie korzystnie w obecnosci miedzi lulb jej zwiazków, takich jak chlorek miedziowy, bromek miedziowy lub octan miedziawy, jak równiez srodka wiaza¬ cego kwas i korzystnie w podwyzszonej temperatu¬ rze. Jako srodek wiazacy kwas stosuje sie zwlaslz- cza nadmiar alkilenodwuaminy o wzorze 5 lub diru- gorzedowej alkiloaminy o wzorze 7, ewentualnie z dodatkiem alkalicznej soli nizszego kwasu tlusz¬ czowego lub kwasu weglowego, takiej jak octan sodowy lulb potasowy, weglan lub wodoroweglan sodowy, lailbo wodorotlenku imetalu alkalicznego, ta¬ kiego jiak wodorotlenek sodowy lub potasowy, albo tlenku magnezowego, a takze trzeciorzedowej ami¬ ny, takiej jak trójizopropanoloamina.Jako estry o wzorze 3, które z barwniikiem antra- chinonowym o wzorze 2 daja zwiazki amoniowe o wzorze 1, stosuje sie np. ester metylowy, etylowy, hydiroksyetylowy, cyjanometylowy, n-propylowy, n- butylowy, p-icyjanoetylowy i benzylowy 'kwasu sol¬ nego, ibromowodorowego jodowodorowego, siarczan dwumetylowy lub dwuetylowy, ester metylowy f- chloroetylowy, etylowy lub butylowy kwasu (benze- nosulfonowego lub p-toluenosulfionowego, a takze estry alkilowe kwasu bromooctowego, w których rodnik alkilowy zawiera korzystnie 1—4 atomów wegla. Jako srodki alkilujace stosuje sie takze ta¬ kie estry kwasów chlorowoowodorowyich jiak bro¬ mek heksylu, ibromek ibenzylu, nitryl kwasu ichloro- ootowego, amid kwasu chlorooctowego ester mety¬ lowy kwasu 2Hchlorop:ropionowego, 3-crdoropropen, 2Hchloroetanol, 3-'chlorapropanol, 6-chloroheksanol, chlorohydrazyna gliceryny, dwnicMorohydryna gli¬ ceryny i chlorek 3-imetOksypropylu. Zamiast niektó¬ rych podstawionych estrów alkanolowych mozna stosowac produkty sluzace do ich wytwarzania, np. zamiast chlorku lub bromku |3-cyjanioetylowego lub P^karbanioiloetylowego mozna stosowac nitryl lub amid kwasu akrylowego w obecnosci chlorowodoru lub ibromowodoru. Jako srodek do czwartorzedowa- nia (szczególnie korzystnie jednak stosuje sie siar¬ czan dwumetylowy lub chlorek benzylu.Reakcje barwnika antrachinonowego o wzorze 2 z estrem o wzorze 3 w celu wytworzenia zwiazku amoniowego o wzorze 1 prowadzi sie korzystnie ogrzewajac oba substraty w srodowisku obojetnego rozpuszczalnika organicznego. Stosuje sie w tym celu rozpuszczalniki takie jiak weglowodory aroma- tyczne,L ewentualnie chlorowcowane lub nitrowane, np. toluen, ksyleny, chlorowoobenzeny, nitrobenze¬ ny, a takze weglowodory alifatyczne, ewentualnie chlorowcowane, np. chloroform, trójchloroetylen, czterochloroetylen, czterochlroetam, trójchloroetan oraz cykloheksan.Zwiazki amoniowe o wzorze 1 otrzymuje sie w postaci soli z kwasami, których estry alkanolowe lub aralkanolowe o wzorze 3 stosowano' do ich wy¬ twarzania, a wiec w postaci soli barwników z kwa¬ sami nieorganicznymi lub 'organicznymi. Sa to przede wszystkim chlorki, bromki, jodki, metosiar- czany, etosiarczany, (benzenosulfoniiany lub p-tolue- nosuilfoniany. Na idrodze reakcji podwójnej wymia¬ ny w srodowisku odpowiedniego rozpuszczalnika 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 605 polarnego mozna tez wytwarzac sole innych (kwa¬ sów np. szczawiany, jezeli doda sie kwasu szcza¬ wiowego. Mozna takze wytwarzac sole podwójne, np. z halogenkami barwnika i odpowiednimi halo¬ genkami cynku hub kadmu.Szczególnie prosty i dogodny do prowadzenia na skale itechndczna sposób polega na tym, ze zwiazek o wzorze 4, w którym Rx i R2 maja wyzej podane znaczenie, a Z oznacza atom chlorowca, poddaje sie reakcji z lalkilenodiwuaniina o wzorze 5 i otrzyma¬ ny produkt kondensacji O' wzorze 2 ibez wyosaJbnia- nia przeksztalca w zwiazek czwartorzedowy o wzo¬ rze 1.Szczególnie cenne wlasciwosci maja kationowe barwniki lantrachinonowe o wzorze 8, w którym R2' oznacza rodnik metylowy lub etylowy, Q' ozna¬ cza rodnik etylenowy lub propylenowy, X/ i X2' oznaczaja rodniki metylowe, albo etylowe, X3' ozna¬ cza rodnik metylowy, etylowy lub benzylowy, a Y ma wyzej podane znaczenie. Te barwniki wytwa¬ rzane sposobem wedlug wynalazku sa bardzo latwe do wytwarzania, sa bardzo fcnwale, zwlaszcza na pranie i dekatyzowanie oraz na dzialanie swiatla i maja bardzo duze powinowactwo do wlókien syn¬ tetycznych modyfikowanych srodkami kwasowymi, zwlaszcza takich jak wlókna z ipoliakryloinitrylu.Barwniki te sa równiez bardzo trwale w kapieli farbiarskiej utrzymywanej w stanie wrzenia.W zaleznosci od rodzaju laniomu zwiazki o wzo¬ rze '1 sa mniej lub lepiej rozpuszczalne i za pomoca odpowiednich kwasów np. polikwasów mieszanych, albo barwników kwasnych, imoga byc przeksztalca¬ ne w 'laki lub barwniki pigmentowe, nadajace sie do barwienia i drukowania zaprawionej bawelny i skóry. Barwniki o wzorze 1 nadaja sie równiez do barwienia naturalnych poliamidów, itakich jak wel¬ na, a zwlaszcza jedwalbiu, jak równiez do barwie¬ nia kwasno modyfikowanych wlókien polipropyle¬ nowych. Barwi sie nimi z wodnego, obojetnego lub korzystnie slabo kwasnego roztworu, ewentualnie w Obecnosci substancji powierzchniowo czynnych, takich jak produkty kondensacji tlenków alkilenu z wyzszymi alkanolami. Proces barwienia synte¬ tycznych, kwasno modyfikowanych wlókien prowa¬ dzi sie ogrzewajac kapiel farfoiarska pod cisnieniem normalnym lub zwiekszonym, az do daleko posu¬ nietego, a nawet calkowitego wyciagniecia barwni¬ ka z kapieli, przy czym otrzymuje sie czyste wy- barwienia niebieskie o bardzo dobrej trwalosci na pranie,: spilsnianie, dekatyzowanie i dzialanie swiatla. Barwniki wytwarzane sposobem wedlug wynalazku moga byc razem ze znanymi zóltymi barwnikami kationowymi stosowane ido wytwarza¬ nia wybarwien kombinowanych, szczególnie odpor¬ nych na dekatyzowanie.Jako syntetyczny material wlóknisty, modyfiko¬ wany kwasowo, do barwienia lub drukowania barwnikami wytwarzanymi sposobem wedlug wy¬ nalazku, stosuje sie np. kwasowo modyfikowane poliamidy, takie jak produkty polikondensacji kwa¬ sów 4,4'-dwuamino-2,2' -dwufenylodwusulfanowych lub 4,4'-dwuamino- 2,2'-dwufenyloalkanodwusulfo- nowych z produktami wyjsciowymi tworzacymi zwiazki poliamidowe, produkty polikondensacji kwasów monioaminokarboksylowych, ich pochod- )262 6 nych tworzacych zwiazki amidowe lufo dwuzaisado- wych kwasów kariboksylowych i dwuamin z aro¬ matycznymi kwasami idronikailboksysaMonowymi, np. produklty polikondensacji kaprolaktamu lufo adypi- 5 nianu iszesciometylenodwuamoniowego z sola pota¬ sowa kwasu 3,5^dwukamboksyfoenzenosulfonowego lub wlókna poliestrowe, takie jak produkty poli- kondenisacji aromatycznych kwasów polikairiboksy- lowych, np. kwasu itereftalowego lub dzoftalowego, 10 z wielowaritosciowymi alkoholami, np. z glikolem etylenowym, 1,2- lub l,3-dwiuhydroksy-3-(3-lsodosul- fopropoksy)-propanem. 2,2-dwuimetylolo - l-(3-sodo- sulfopropoksy)-butanem, ^2,2-dwu-(3 - sodasulfopro- poksyfenylo)-propanem lub kwasem 3,5-dwukarfook- sybenzenosuilfonowym albo sulfonowym kwasem te- reftalowym, sulfonowanym kwasem 4-imetoksyben- zenokarfooksylowym lub S'ulfonoWianym kwasem diwufenylo-4,4'-dwiukarboiksylowym. Takie wlókna poliamidowe znane sa pod nazwa Perlon N. Ko¬ rzystnie stosuje sie jednak wlókna z poliakryloni- trylu lub jego kopolimerów. Jako kopolimery po- liakrylonitrylowe stosuje sie zwlaszcza takie, rw któ¬ rych akrylonitryl stanowi conajmniej 80% wago¬ wych kopolimeru. Jako komonomery oprócz akry¬ lonitrylu stosuje sie znane zwiazki winylowe, takie jak chlorek winylidenu, cyjanek winylidenu, chlo¬ rek winylu, metakrylan, metylowinylopirydyne, N- winylopirolidon, octan vWinylu, alkohol winylowy lub kwasy styrenosulfonowe.Zwiazki wytwarzane sposobem wedlug wynalaz¬ ku nadaja sie itakze bardzo dobrze do barwienia mieszanych tkanin z wlókien akrylowych i wlókien poliamidowych modyfikowanych kwasowo1.Przyklad I. 36,5 g l-izopropyloamino-4 - (y- 35 dwumetyloamino) - propylloaminoantrachinonu roz¬ puszcza sie w 150 g chlorobenzenu i w temperatu¬ rze 50°C dodaje powoli 13 g siarczanu dwumetylu.Otrzymana czwartorzedowa pochodna antrachinonu o wzorze 9 odsacza sie, przemywa i suszy. Surowy 40 produkt topnieje w temperaturze 195—198°C, a po przekrystalizowaniu z etanolu lub butanolu czysty produkt topnieje iw temperaturze 198—200°C. Pro¬ dukt ma postac proszku o barwie niebieskiej z po¬ lyskiem brazowawym. Rozpuszcza sie on latwo w 45 wodzie i z kapieli zawierajacej kwas ocitowy bar¬ wi wlókna z poliakrylonitrylu na zywe odcienie niebieskie. Wyfoarwienia sa foardzo odporne na pra¬ nie, dekatyzowanie i swiatlo.Stosowany w tym przykladzie jako produkt wyjs- zo ciowy l-izopropyloamino-4- (y -dwumetyloamino)- propyloaminoanitrachinon wytwarza sie w ten .spo¬ sób, ze 69 g l-izopropyloamino-4-toromoantirachino- nu, 30,6 g y -dwumetyloaminopropyloaminy, 20 g bezwodnego octanu potasowego i 0,5 g chlorku mie- 55 dziowego ogrzewa sie w ciagu 30 iminut do tempe¬ ratury 95—il00°C i utrzymuje w tej temperaturze w ciagu 4 godzin, po czym w temperaturze 70°C dodaje 150 g wody, wytracajac 1-izopropyloaimino- -4- (Y-idwumetyloamino) - propyloaminoantraohinon 60 w obecnosci soli sodowej kwasu 'dwunaftylometa- nodwusulfonowego. Po ochlodzeniu odsacza sie otrzymany produkt i oczyszcza go przez przekrysta- lizowanie z rozcienczonego kwasu octowego lub z cykloheksanu.. Wydajnosc wynosi 95% wyda^iopci 65 teoretycznej.83 262 Przyklad II. Do roztworu 36,5 g 1-izopropy- loamiino-4 (y -dwumetyloamino) -propyloaminoan- trachinonu w- 150 g chlorobenzenu wkrapla sie w temperaturze 80°C w ciagu 15 minut 13 g chlorku benzylu, przy czym wytraca sie 'krystaliczna po¬ chodna antrachimoinu o wzorze 10. Mieszanine reak¬ cyjna utrzymuje sie w ciagu 'kilku godzin w tem¬ peraturze 80°C, przy czym pozostawia do ochlodze¬ nia i odsacza otrzymana sól. Po wysuszeniu otrzy¬ muje sie produkt w postaci proszku o barwie nie¬ bieskiej z brazowym polyskiem, topniejacy w tem¬ peraturze 200—202°C. Barwi on wlókna z poliakry- lonitrylu na czyste odcienie niebieskie, przy czym wybarwienia sa zywe, odporne na swiatlo i wode. 8 Postepujac w sposób opisany w przykladach I i II, lecz stosujac zamiast l-izopropyioaniino-4- (y -idwiumeftyiloamino) - piropyloaminoantraichinonu równowazna ilosc zwiazku o wzorze podanym w rubryce 2 tablicy 1 i poddajac go reakcji z równo¬ wazna iloscia srodka czwairtorzedujacego podanego w rubryce 3 tablicy 3, otrzymuje isie barwniki w postaci soli, które barwia wlókna pOliakryloniitrylo- we na odcienie podane w irubryce 4-tej tablicy.Wybarwienia te sa równie tirwale jak wybarwienia otrzymane za pomoca ibarwników podanych w przykladach I i II.Tablica 1 1 Numer przykladu i-i III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV xxv XXVI XXVII XXVIII XXIX Zwiazek antrachino- nowy 2 wzór 11 wzór 11 wzór 12 wzór 13 wzór 14 wzór 15 wzór 16 wzór 17 wzór 18 wzór 18 wzór 12 wzór 19 wzór 20 Wzór 21 wzór 22 wzór 23 'wzór 24 wzór 24 'wzór 25 wzór 25 wzór 25 wzór 25 wzór 25 wzór 25 wzór 25 wzór 25 wzór 25 Srodek czwartorze¬ dujacy 2 bromek benzylu siarczan dwuetylu ester etylowy kwasu bromooatowego ester metylowy kiwasu p-toiluenosulfonowego chlorek benzylu siarczan dwuetylu 'Siarczan dwumetyiu chlorek benzylu siarczan dwumetylu chlorek 'metyiobeinzylu siarczan dwumetylu siarczan dwumetylu chlorek benzylu chlorek benzylu chlorek benzylu chlorek benzylu siarczan dwumetylu chlorek benzylu siarczan dwuetylu zwiazek o wzorze 26 bromek etylu bromek n-butylu n-C6H13Br bromek cykloheksylu HO^CH2CH2—Cl Cl—CH2—CO—NH2 Cl—CH2^CN Wybanwienie na wlóknach poliiakryloni- trylowych 3 niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie niebieskie. niebieskie Przyklad XXX. 71,6 g 1—II-rzed. butyloami- no-4-broimoantrachinonu, 30,6 g Y-dwumetyloamiino- propyloaminy, 20 g bezwodnego octanu potasowego i 0,25 g chlorku miedziowego ogrzewa sie w ciagu 30 minut do temperatury 95—100°C i utrzymuje w tej temperaturze w ciagu 4 godzin. Nastepnie do mieszaniny dodaje sie 350 g bezwodnego ksylenu i w temperaturze 50°C wkrapla 50 g siarczanu dwu¬ metylu. Odsacza sie otrzymana sól czwartorzedowa o wzorze 27, przemywa cieplym ksylenem i suszy. 15 Otrzymuje isie 150 g barwnika, zawierajacego do¬ mieszke produktu czwartorzedowego, otrzymanego w wyniku reakcji nadmiaru y -dwumetyloamino- propyloaminy z siarczanem dwumetylu. Barwnik ten barwi wlókna poliakryloniitrylowe na zywe od¬ cienie o barwie niebieskiej, 'odporne na pranie, de- katyzowanie i swiatlo.Ponizej podano przyklad sposobu barwienia za pomoca barwników wytwarzanych sposobem we¬ dlug wynalazku. 0,5 g barwnika otrzymanego w83 262 10 sposób opisany fw przylkladzie II miesza sie z 0,5 g 80°/o kwasu octowego i otrzymana paste rozpuszcza w 4000 g goracej wody, po czym dodaje sie 1,0 g 80% kwasu octowego, 2 ig octanu sodowego i 4 g produktu kondensacji alkoholu oleinowego z 15 mo¬ lami tlenku etylenu. Wartosc pH otrzymanego (roz¬ tworu wynosi okolo 4,5. Nastepnie w temperaturze 50°C w roztworze zanurza sie 100 g tkaniny z wlókien poliakiTiLonitryliowych, ogrzewa w ciagu 15 minut ido tempenaitury 100°C i (barwi w tej tem¬ peraturze w ciagu 1 godziny. Po uplywie tego cza¬ su kapiel jest praktycznie calkowicie wyczerpana.Wybarwiony material traktuje sie w ciagu 15 mi¬ nut w temperaturze 80°C roztworem 5 ig sulfonianu alkoholu tluszczowego, nastepnie plucze i suszy.Otrzymuje sie itkanine zabarwiana na zywy odcien niebieski, przy czym wybairwienie to jest bardzo trwale na pranie, dekatyzowanie i swiatlo. PL