PL69908B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: The Wellcome Foundation Limited, Londyn (Wielka Brytania) Sposób wytwarzania nowych pochodnych nitrylu kwasu benzylideno-dwualkoksypropionowego Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia nowych pochodnych nitrylu kwasu benzylide- no-dwualkoksypropionowego o ogólnym wzorze 1, w którym R oznacza rodnik alkilowy o 1—4 ato¬ mach wegla, korzystnie rodnik metylowy lub ety¬ lowy, a Ar oznacza rodnik fenylowy lub grupe o wzorze ogólnym 2, w którym R'oznacza rodnik alkilowy o 1—4 atomach wegla, a X i Y sa jedna¬ kowe lub rózne i oznaczaja atom wodoru lub chlo¬ rowca albo grupe alkoksylowa o 1—4 atomach wegla.Zwiazki o wzorze 1 sa produktami wyjsciowymi do wytwarzania pochodnych cyjanoacetalu benzy¬ lowego o ogólnym wzorze 3, w którym Ar i R maja wyzej podane znaczenie, zas zwiazki o wzorze 3 sa produktami wyjsciowymi do wytwarzania cen¬ nych zwiazków, stanowiacych skladniki czynne srodków do zwalczania bakterii.Sposobem wedlug wynalazku zwiazki o wzorze 1, w którym Ar i R maja wyzej podane znaczenie, wytwarza sie przez reakcje aldehydu o ogólnym wzorze ArCHO, w którym Ar ma wyzej podane znaczenie, z nitrylem kwasu dwualkoksypropiono- wego o ogólnym wzorze 4, w którym R ma wyzej podane znaczenie. Reakcje te prowadzi sie w obec¬ nosci zasadowego katalizatora, zwlaszcza w obec¬ nosci alkanolu metalu alkalicznego o 1—4 atomach wegla, w srodowisku nizszego alkoholu alifatycz¬ nego o wzorze ROH, w którym R ma wyzej podane znaczenie, korzystnie w srodowisku metanolu lub 10 20 25 30 etanolu. Reakcje prowadzi sie w temperaturze okolo 40°C, korzystnie stosujac co najmniej 3 rów¬ nowazniki alkanolanu metalu alkalicznego na 1 równowaznik aldehydu.W publikacji zamieszczonej w J. Org. Chem. 28, str. 1983 (1963) i w brytyjskim opisie patentowym nr 957 797, jako pierwsze stadium wytwarzania 2,4-dwuamino-5-benzylopirymidyn opisano sposób wytwarzania zwiazków o budowie podobnej do budowy zwiazków o wzorze 1, ale majacych nie dwie grupy alkoksylowe, lecz tylko jedna. Sposób ten polega na tym, ze aromatyczny aldehyd kon- densuje sie z podstawionym w pozycji p nitrylem kwasu propionowego w obecnosci mocnej zasady i w srodowisku alkoholu. W wyniku tej reakcji otrzymuje sie mieszanine dwóch izomerów o wzo¬ rach la i Ib, w których Ar oznacza rodnik feny¬ lowy, ewentualnie podstawiony, a Z oznacza grupe alkoksylowa, trój alkilowa lub dwualkiloaminowa.Biorac pod uwage z jednej strony aktywujacy wplyw grupy nitrylowej, a z drugiej strony dezak- tywujacy wplyw grupy alkoksylowej, nie mozna bylo spodziewac sie, ze w wyniku podobnej reak¬ cji, prowadzonej w srodowisku silnie zasadowym, otrzyma sie zwiazek o wzorze 1, to jest zwiazek o dwóch grupach alkoksylowych.Sposób wedlug wynalazku daje znaczne korzy¬ sci, poniewaz umozliwia wytwarzanie z wysoka wydajnoscia czystych pochodnych nitrylu kwasu benzylidenodwualkoksypropionowego, stanowia- 69 90869 908 3 cych produkty wyjsciowe do wytwarzania wspom¬ nianych wyzej zwiazków.Stosowany w procesie wedlug wynalazku jako produkt wyjsciowy zwiazek o wzorze 4 otrzymuje sie przez reakcje /ff-etoksyakrylonitrylu lub cyjano- 5 acetylenu z alkoholem o ogólnym wzorze ROH, w którym R ma wyzej podane znaczenie, przy czym reakcje te prowadzi sie równiez w obecno¬ sci zasadowego katalizatora.Sposób wedlug wynalazku jest blizej wyjasnio- 10 ny w nastepujacych przykladach.Przyklad I. 16 g (0,3 mola) metanolanu so¬ dowego rozpuszcza sie w 100 ml metanolu i do otrzymanego ochlodzonego roztworu dodaje powo¬ li, mieszajac 11 g (0,11 mola) /ff-etoksyakrylonitrylu, 15 a nastepnie miesza sie w temperaturze 40°C w cia¬ gu V2 godziny. Do otrzymanego roztworu dodaje 16,6 g (0,1 mola) aldehydu weratrowego i miesza w temperaturze 40—45°C w ciagu 16 godzin, po czym oddestylowuje sie pod zmniejszonym cisnie- 20 niem metanol, a pozostalosc miesza z woda i ete¬ rem. Po oddzieleniu warstw ekstrahuje sie war¬ stwe wodna eterem, polaczone wyciagi eterowe plucze woda, roztworem wodorosiarczynu i ponow¬ nie woda i suszy nad siarczanem magnezowym. Po 25 odsaczeniu od siarczanu magnezowego odparowuje sie rozpuszczalnik, otrzymujac 24 g nitrylu kwasu a-weratrylideno-^- dwumetoksypropionowego w postaci oleju o barwie jasnozóltej.Przyklad II. Postepujac w sposób opisany w ° przykladzie I, lecz stosujac zamiast aldehydu we¬ ratrowego 19,6 g (0,1 mola) aldehydu 3,4,5-trójme- toksybenzoesowego, otrzymuje sie 27 g nitrylu kwa¬ su a-(3,4,5-trójmetoksybenzylideno)- ^-dwumeto¬ ksypropionowego w postaci oleju o barwie zólta¬ wej, krzepnacego po odstaniu. Produkt ten prze- krystalizowany z rozcienczonego woda metanolu topnieje w temperaturze 64—66°C.Przyklad III. Postepujac w sposób analo- 40 giczny do opisanego w przykladzie II, lecz stosu¬ jac 100 g aldehydu 3,4,5-trójmetoksybenzoesowego, 80 g metanolu sodu, 56 g nitrylu kwasu /?-etoksy- akrylowego i 0,5 litra metanolu, otrzymuje sie 35 137 g nitrylu kwasu a-(3,4,5-trójmetoksybenzylide- no)-/ff,/?-dwumetoksypropionowego.Przyklad IV. 16 g metanolanu sodowego roz¬ puszcza sie w 100 ml metanolu, chlodzi do tempe¬ ratury 40°C, dodaje 11 g ^-etoksyakrylonitrylu i miesza w tej temperaturze w ciagu V2 godziny.Nastepnie dodaje sie 24,5 g aldehydu 5-bromo-3,4- -dwumetoksybenzoesowego, miesza w temperaturze 40°C w ciagu 16 godzin, odparowuje rozpuszczal¬ nik pod zmniejszonym cisnieniem i do pozostalo¬ sci dodaje wody i eteru. Po oddzieleniu warstw plucze sie warstwe eterowa dwukrotnie nasyco¬ nym roztworem wodnym wodorosiarczynu sodowe¬ go, a nastepnie dwukrotnie woda i suszy nad siar¬ czanem magnezowym. Po wymieszaniu z weglem drzewnym, odsaczeniu i odparowaniu eteru otrzy¬ muje sie 26,5 g nitrylu kwasu a-(5-bromo-3,4-dwu- metoksybenzylideno)- fi,fi - dwumetoksypropiono¬ wego w postaci oleju. PL PL

Claims (2)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania nowych pochodnych ni¬ trylu kwasu benzylidenodwualkoksypropionowego o ogólnym wzorze 1, w którym R oznacza rodnik alkilowy o 1—4 atomach wegla, a Ar oznacza rod¬ nik fenylowy lub grupe o ogólnym wzorze 2, w którym R' oznacza rodnik alkilowy o 1—4 atomach wegla, a X i Y sa jednakowe lub rózne i ozna¬ czaja atom wodoru lub chlorowca albo grupe al- koksylowa o 1—4 atomach wegla, wykazujacych dzialanie bakteriobójcze, znamienny tym, ze alde¬ hyd o ogólnym wzorze ArCHO, w którym Ar ma wyzej podane znaczenie, poddaje sie reakcji z ni¬ trylem kwasu dwualkoksypropionowego o ogól¬ nym wzorze 4, w którym R ma wyzej podane znaczenie, prowadzac te reakcje w obecnosci za¬ sadowego katalizatora.

2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako zasadowy katalizator stosuje sie alkanolan metalu alkalicznego, w którym rodnik alkilowy za¬ wiera 1—4 atomów wegla, przy czym alkanol ten stosuje sie w ilosci co najmniej 3 równowazników na 1 równowaznik aldehydu.KI. 12o,22 69 908 MKP C07c 121/60 CN I ArCH=C CH(0R)2 Wzór l CN I ArCH=C CH2Z Wzór ^a CN I ArCHt-C CHZ Wzdr lh Y Wzór 2 CN l ArCH2-CH l CH(0R)s Wzór 3 CN I CH2 CH (0R;2 Wzór 4 PL PL