Przedmiotem wzoru uzytkowego jest spre^sta uszczelka pasmowa do okien, drzwi itp. z wykonanym jako wydrazony przekrój obszarem glówki, który ma profilowy grzbiet i stopke uszczelki z trzymajacymi wargami do kotwienia w mocujacym rowku wrega skrzydla.Takie uszczelki pasmowe (patrz np. DE-GM 85 02 634) znajduja wiele praktycznych zastosowaniach, ale przy zwiekszonych wymaganiach dla uszczelek drzwiowych lub okiennych nie uzyskuje sie wystarczajacego uszczelnienia, zwlaszcza jesli trzeba wyrównywac wieksze odchylki w otworach.Lepsze wyniki mozna uzyskac, kiedy obszar glówki jest wykonany jako zamkniety, wydrazony profil (np. DE-GM 84 18 539), poniewaz moga tu powstawac wieksze sily powrotu w obszarze uszczelnienia zwlaszcza przy sprzeganiu uszczelki.Znacznie lepsze dzialania uszczelniajace mozna uzyskac przy uszczelkach pasmowych z wydrazonym przekrojem obszaru glówkowego, gdy na uszczelniajacej stronie jest umieszczony mostek uszczelniajacy skladajacy sie z kilku polaczonych odcinków, które przy sprzeganiu uszczelniajacym kolejno przylegaja do uszczelnianej powierzchni wspólpracujacej tworzac uszczelnienie, które wyrównuje wieksze odchylki. Polaczone odcinki uszczelniajace sa dodatkowo wspierane przez mostek wsporczy polaczony z profilowym grzbietem, albo dochodza podczas sprzegania uszczelniajacego do wzajemnie wspierajacego sie przylegania (DE-GM 87 02 653).Wymagania konstrukcji okien i drzwi stwarzaja wymagania, aby uszczelki nie tylko utrzymywaly doskonale dzialanie uszczelniajace, ale równiez by mogly kompensowac szczególnie duze odchylki-5- pomiedzy elementami konstrukcyjnymi i ponadto mogly miec na mozliwie duzym poczatkowym obszarze sprzegania uszczelniajacego miekkie dzialanie zamykajace, a wiec bez wywierania zbyt duzych przeciwdzialajacych sil, w celu zwiekszenia komfortu zamykania.Aby jeszcze lepiej uwzglednic te wymagania niz to jest w znanych uszczelkach, opracowano wedlug wzoru uzytkowego elastyczna uszczelke pasmowa do okien, drzwi lub podobnych z glówka wykonana jako pusty wewnatrz przekrój z profilowym grzbietem od którego odchodzi stopka z wargami mocujacymi do zakotwienia w rowku mocujacym wregu skrzydla lub podobnym, przy czym glówka od strony przeciwleglej do profilowego grzbietu ma uszczelniajacy mostek skladajacy sie z trzech odcinków polaczonych ze soba i polaczonych z jednej strony z koncem profilowego grzbietu poprzez wgiety mostek laczacy, a z drugiej strony z poprzecznym mostkiem, który przebiega w kierunku profilowego grzbietu, przy czym odcinki uszczelniajacego mostka sa kazdorazowo ze soba polaczone wychylnie, a w stanie nie zamontowanym pasmowej uszczelki srodkowy odcinek przebiega od zamocowanego na poprzecznym mostku dolnego, odcinka poprzez górny, odcinek i laczacy mostek w kierunku profilowego grzbietu, która charakteryzuje sie tym, ze poprzeczny mostek jest polaczony z profilowym grzbietem za pomoca ukosnie z nim polaczonego, odchodzacego od stopki wsporczego mostka, przy czym polaczony z tym poprzecznym mostkiem dolny odcinek uszczelniajacego mostka przebiega zasadniczo prostopadle do grzbietu, a podczas docisku uszczelniajacego jest on przechylny az do przylegania ze wsporczym mostkiem.Stopka uszczelki jest umieszczona na przedluzeniu profilowego grzbietu, a do jej dolnego konca jest dolaczony ukosnie drugi wsporczy mostek, który przechodzi w poprzeczny mostek w przyblizeniu w miejscu, w którym pierwszy wsporczy mostek odchodzi od poprzecznego mostka, przy czym obydwa wsporcze mostki tworzauklad trójkatny z profilowym grzbietem.Stopka uszczelki w przyblizeniu posrodku profilowego grzbietu odchodzi od niego zasadniczo prostopadle.Pierwszy wsporczy mostek na swym odcinku sasiadujacym z poprzecznym mostkiem ma wysklepione zgrubienie do którego podczas sprzegania uszczelki przylega polaczony z poprzecznym mostkiem dolny odcinek uszczelniajacego mostka.W odstepie od górnego konca profilowego grzbietu wiekszym niz maksymalne wysklepienie laczacego mostka przy sprzezeniu uszczelki, jest na wewnetrznej stronie profilowego grzbietu-6- umieszczony wystajacy, profilowy wystep, do którego przy sprzeganiu uszczelki nie przylega srodkowy odcinek uszczelniajacego mostka, gdy polaczony z poprzecznym mostkiem dolny odcinek uszczelniajacego mostka dochodzi do przylegania do zgrubienia.Odchodzacy od srodkowego odcinka górny odcinek jest polaczony przegubem w postaci zaglebienia zmniejszajacego przekrój mostka z przyporzadkowanym laczacym mostkiem oraz z odcinkami srodkowym i dolnym, które sa polaczone ze soba i z poprzecznym mostkiem.Przy górnym koncu profilowego grzbietu w obszarze laczacego mostka utworzony jest obszar z materialu twardszego niz material reszty profilowej uszczelki.Srodkowy odcinek przechodzi w odchodzacy od laczacego mostka górny odcinek, który ma odcinek wystajacy poza miejsce polaczenia ze srodkowym odcinkiem, który to wystajacy odcinek przy sprzezeniu uszczelki i przy usytuowaniu górnego i srodkowego odcinka w jednej linii, jest przechylny w zaglebienie umieszczone na zewnetrznej stronie srodkowego odcinka mostka, tak ze w stanie wyprostowanym zewnetrzne strony obu tych odcinków oddalonych od wydrazonego przekroju sa ustawione zasadniczo w jednej plaszczyznie.Dlugosc (L) srodkowego odcinka jest wieksza niz dlugosc (LL L3) kazdego z dwóch pozostalych odcinków, przy czym dlugosc (L) srodkowego odcinka jest w przyblizeniu dwukrotnie wieksza niz dlugosc (Li, L3) kazdego z dwóch pozostalych odcinków.Profilowy wystep profilowego grzbietu ma umieszczone obok siebie oddzielne, profilowe dwa wystepy.Poprzeczny mostek ma odcinek, który wystaje poza miejsce polaczenia z dolnym odcinkiem.Sprezysta uszczelka pasmowa o zastosowanej wedlug wzoru uzytkowego podstawowej konstrukcji wydrazonego przekroju w obszarze glówkowym zapewnia wyrównywanie szczególnie duzych odchylek. Przeciwlegly do profilowego grzbietu mostek uszczelniajacy tworzacy strone wydrazonego przekroju zwrócona do uszczelnianej powierzchni z która wspólpracuje na skutek trzech tworzacych go oddzielnych odcinków i przykrywa stosunkowo duza szerokosc wyjsciowa wydrazonego przekroju, w której zapewnione jest uszczelniajace sprzezenie. Równoczesnie profilowa uszczelka wedlug wzoru uzytkowego zapewnia dodatkowo stosunkowo miekkie sprezynowanie przy sprzeganiu uszczelniajacym, za co odpowiedzialne jest zwlaszcza szczególne uksztaltowanie i usytuowanie trzech oddzielnych odcinków uszczelniajacego mostka. Dzieki mozliwosci przylegania-7- odchodzacego od poprzecznego mostka oddzielnego odcinka przy sprzeganiu uszczelniajacym po wykonaniu odpowiedniego przechylenia wzgledem przyporzadkowanego odcinka mostka wsporczego nie tylko wymuszane jest dobre podparcie obu pozostalych oddzielnych odcinków, a zatem powstawanie dobrego dzialania uszczelniajacego w powierzchni uszczelniania, ale równiez uniemozliwiane jest niepozadane opuszczenie sie mostka wsporczego przy sprzeganiu uszczelniajacym. Ustawienie oddzielnych odcinków uszczelniajacego mostka wzgledem siebie wedlug wzoru uzytkowego w stanie nieobciazonym uszczelki zapewnia równiez to, ze przy sprzeganiu uszczelniajacym najpierw odcinek odchodzacy od mostka laczacego przechyla sie wzgledem srodkowego oddzielnego odcinka mostka uszczelniajacego i dopiero po osiagnieciu dosc duzego wzglednego przechylenia pierwszego wymienionego oddzielnego odcinka wzgledem srodkowego odcinka oba odcinki sa razem przechylane wzgledem trzeciego odcinka odchodzacego od poprzecznego mostka. Dzieki temu celowe i stopniowe odksztalcanie poszczególnych odcinków uszczelniajacego mostka moze nastepowac w zadanej kolejnosci, co zapewnia szczególnie dobra konstrukcje z punktu widzenia osiagniecia dobrego sprzezenia uszczelniajacego. Dzieki przechylnosci oddzielnych odcinków mostka wzgledem siebie unika sie wewnatrz uszczelniajacego mostka w znacznym stopniu powstawania niepozadanego przymusowego zaginania elementów uszczelki.Ogólnie uszczelka pasmowa wedlug wzoru uzytkowego zapewnia miekkie i komfortowe dla uzytkownika dzialanie przy sprzeganiu, umozliwiajace dobre zamykanie odpowiednich okien lub drzwi przy doskonalym równiez dzialaniu uszczelniajacym.Uszczelka ma równiez szczególnie silna i sztywna stopke, która lacznie ze sztywnym wsparciem mostka wsporczego wzmacnia pelne sprzezenie uszczelniajace.Aby mozna bylo równiez zapewnic wytwarzanie obwodowych i zamknietych ram okiennych przez zgrzewanie w naroznikach i uzyskanie tam dobrego mocowania do siebie oddzielnych odcinków czesciowych, zalecane jest ponadto, aby w przypadku uszczelki pasmowej wedlug wzoru uzytkowego na górnym koncu profilowego grzbietu w obszarze wchodzenia mostka laczacego wykonac obszar z materialu twardszego niz material reszty profilowej uszczelki.Okazalo sie, ze przy takim ksztalcie geometrycznym uszczelki powstaja szczególnie korzystne warunki sprzegania.-8- Wzór uzytkowy jest dokladniej opisany y? pr^ykhHTi0j^ ^y^nanin pnknrnn^ na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia pasmowa uszczelke profilowa w przekroju (w powiekszeniu), fig. 2 i 3 - szczególy wykonania pasmowej uszczelki profilowej z fig. 1, fig. 4, 5 i 6 i 7 przedstawiaja uszczelke profilowa z fig. 1 w stanie zamontowanym podczas róznych faz sprzegania uszczelki.Przedstawiona na fig. 1 w przekroju poprzecznym (powiekszona) uszczelka ksztaltowa, jest wykonana korzystnie z materialu piankowego lub z elastycznego materialu takiego jak TPE, miekki PVC lub APTK i ma wykonana jako wydrazony przekrój glówke 1 z ksztaltowym grzbietem 2 i nózkowy obszar 3, przy którym umieszczona jest wystajaca ukosnie z jednej strony do góry przytrzymujaca warga, która na swej spodniej stronie ma jeszcze mniejsza trzymajaca warge 5 dla lepszego zakotwienia w (nie pokazanym) rowku 20 wregu 21 skrzydla okiennego lub drzwiowego (patrz fig. 4).Wykonanajako wydrazona ksztaltka glówka I, ma jednej strony odcinek ksztaltowego grzbietu 2, a z przeciwleglej strony uszczelniajacy mostek 6, który zlozony jest z trzech odcinków 6J,, 62 i 6.3. Najwyzszy odcinek 6J, jest przy swym górnym koncu polaczony poprzez laczacy mostek 7 z górnym koncem ksztaltowego grzbietu 2. Tenlaczacy mostek 7 jest, jak pokazano na rysunku, wgiety w kierunku do wewnatrz wydrazonego przekroju.Uszczelniajacy mostek 6 przy swym dolnym koncu, to znaczy przy koncu zwróconym do nózkowego obszaru 3, przechodzi w poprzeczny mostek 8, który jest prostopadly do profilowego grzbietu 2 i przechodzi w przebiegajacy ukosnie wsporczy mostek 9, który jest polaczony z profilowym grzbietem 2. W tym samym miejscu, w którym od poprzecznego mostka 8 wsporczy mostek 9 odchodzi ukosnie do góry, odgalezia sie równiez drugi wsporczy mostek JJ) od poprzecznego mostka 8 ukosnie do dolu w kierunku do nózkowego konca profilowego grzbietu 2.Pierwszy wsporczy mostek 9, drugi wsporczy mostek 10 i profilowy grzbiet 2, jak to dobrze widac na rysunku, maja trójkatny przekrój poprzeczny o bardzo stabilnym ksztalcie, który dziala bardzo sztywno przy koncu sprzezenia uszczelniajacego.Dlugosci LJ_, L i L3 poszczególnych odcinków 6J_, 62 i 63_ uszczelniajacego mostka 6 sa w przedstawionym przykladzie wykonania tak dobrane, ze dlugosc L srodkowego odcinka 62 jest dwukrotnie wieksza niz dlugosc Li odcinka 6J,, lub dlugosc L3 odcinka 6^3, przy czym dlugosci Li i L3 obu odcinków 6J, i 63_ sa w przyblizeniu jednakowe.-9- Jak to pokazano wyraznie na fig. 1-3, na wewnetrznej stronie profilowego grzbietu 2 wykonany jest (i dodatkowo jeszcze na wsporczym mostku 9) wystajacy, profilowy wystep 12, który jest utworzony w ksztalcie dwóch wystajacych, usytuowanych wzgledem siebie lustrzanie, oddzielnych, profilowych wystepów 12.1 (na profilowym grzbiecie 2) i 12.2 (na wsporczym mostku 9). Te profilowe wystepy 12.1 i 12.2 wystaja, jak pokazano na fig. 1-3, jednakowo daleko do wewnatrz wydrazonego przekroju i sluza w stanie zamontowanym, jak to pokazano na fig. 7, do dodatkowego podparcia srodkowego oddzielnego odcinka 62 uszczelniajacego mostka 6, kiedy jest on przesuniety w pokazane na fig. 10 polozenie sprzezenia uszczelki w kierunku do profilowego grzbietu 2, przez szczególnie duzy nacisk uszczelnianej wspólpracujacej powierzchni 22.Jak ponadto pokazano na fig. 1-3, poszczególne odcinki 6J_, 62. i 63_ uszczelniajacego mostka 6, patrzac w przekroju poprzecznym, przebiegaja zawsze zasadniczo prostoliniowo, to znaczy zaden z nich nie jest krzywoliniowy.Jak pokazano na fig. 2, w stanie nie zamontowanym przy pokazanej tam uszczelce pasmowej najnizszy odcinek 63, przebiegajacy do góry, rozciaga sie w przyblizeniu równolegle do profilowego grzbietu 2, natomiast srodkowy odcinek 62 ustawiony jest wzgledem niego pod katem ostrym _Q mianowicie w kierunku od profilowego grzbietu 2. Najwyzszy odcinek 6.1 jest ze swej strony przestawiony pod równiez ostrym katem _Q wzgledem srodkowego oddzielnego odcinka 62, ale w przeciwnym kierunku, to znaczy tak, ze przebiega on znowu z pochyleniem do (przedluzonego do góry) profilowego grzbietu 2.Przez takie ustawienie odcinków 6J_, 62 i 63_ wzgledem siebie uzyskuje sie stosunkowo duzy wymiar T glówki uszczelki, patrzac na jej szerokosc, przez co uszczelka taka umozliwia duze tolerancje uszczelnienia.Na fig. 4 -f uszczelka pokazana na fig. 1-3 jest przedstawiona w stanie zamontowanym w trakcie sprzegania.Uszczelka profilowa jest swym nózkowym obszarem 3 wsunieta w mocujacy rowek 20 wrega 21 skrzydla okiennego lub drzwiowego, przy czym poprzeczny mostek 8 u góry przykrywa i uszczelnia mocujacy rowek 20 po jego stronie zewnetrznej.Na fig. 4 pokazano uszczelke krótko po rozpoczeciu sprzegania w chwili, kiedy uszczelniana wspólpracujaca powierzchnia 22 szczeliny S uszczelnienia jest juz tak zmniejszona, ze najwyzszy-10- odcinek 6J, jest po swej zewnetrznej stronie calkowicie przylozony do zewnetrznej powierzchni uszczelnianej wspólpracujacej powierzchni 22 (oscieznicy drzwi lub okna).Przy dalszym zmniejszaniu szczeliny S, jak to pokazano na fig. 5, najwyzszy odcinek 6J, i srodkowy odcinek 62, przechylaja sie razem w kierunku do profilowego grzbietu 2, tak ze jak pokazano na fig. 5, te trzy odcinki 6J,, 62 i 63 sa ustawione prawie w jednej linii. Przy zmniejszeniu szczeliny, jak to nastepuje przy przejsciu pokazanym na fig. 4, a nastepnie na fig. 5, przez wyjsciowe ustawienie odcinków 6J,, 62. i 63 wzgledem siebie zapewnione jest (jak to latwo mozna zobaczyc na rysunku), ze w tym poczatkowym etapie sprzegania srodkowy odcinek 62 ma dobre podparcie w stosunku do górnego odcinka (U i ze swej strony moze wspierac sie doskonale na dolnym odcinku 63 w celu przenoszenia sil w kierunku wzdluznym.Przy dalszym zmniejszaniu szczeliny podczas kontynuowania sprzegania do polozenia pokazanego na fig. 6 nastepuje równiez wyrazne przechylenie dolnego oddzielnego odcinka 63_ uszczelniajacego mostka 6, mianowicie w kierunku do zgrubienia H wsporczego mostka 9, podczas gdy ustawienie obu pozostalych odcinków 6J_ i 62 wzgledem siebie pozostaje prawie niezmienione (w porównaniu z ich wzajemnym polozeniem na fig. 6).Sprzeganie uszczelniajace jest wreszcie przeprowadzane az do koncowego polozenia pokazanego na fig. 7, gdzie najnizszy odcinek 63 swa powierzchnia wewnetrzna w wydrazonym przekroju opiera sie u góry na zgrubieniu JJ_ wsporczego mostka 9. Jak pokazano na fig. 7, uszczelniana wspólpracujaca powierzchnia 22 moze ukladac sie jeszcze w bardzo malym odstepie od zwróconej do niej zewnetrznej powierzchni srodkowego odcinka 62. mostka. Grubosc srodkowego odcinka 6.2 mostka lub glebokosc a zaglebienia po zewnetrznej stronie srodkowego odcinka 62 mostka (patrz, fig. 1) i grubosc wystajacej wargi 14 na najwyzszym odcinku 6J, mostka mozna jednak równiez wybrac tak, ze przy pelnym przechyleniu górnego odcinka 6J, i przy nastepujacym przy tym wejsciu uszczelniajacej wargi 14 w zaglebienie a srodkowego odcinka 62 mostka uszczelniajace przyleganie istnieje nie tylko po zewnetrznej stronie górnego odcinka 6J_ mostka, ale równiez po zewnetrznej stronie srodkowego odcinka 62 (nie pokazano na rysunku).Ponadto równiez powyzej profilowego wystepu 12 na uszczelniajacym grzbiecie 2 jest wysklepienie 23 profilowego grzbietu 2, które jest tak duze, ze w stanie koncowym sprzezenia-11- uszczelki (fig. 7) wysklepione do wewnatrz, ramie laczacego mostka 7 moze wspierac sie na tym wysklepieniu 23.Jak pokazano na fig. 1-3, te trzy oddzielne odcinki 6J,, 62 i 63 sa ze soba polaczone za pomoca przegubów JJ3 tak, ze mozna je wzgledem siebie przechylac bez trudnosci i szczególnie latwo bez przenoszenia godnych wzmianki momentów obrotowych. Te przeguby H, które sa równiez utworzone pomiedzy oboma zewnetrznymi odcinkami 6J, i 63 i pomiedzy polaczonymi z nimi mostkami (laczacy mostek 7 i poprzeczny mostek 8), jak to pokazano na rysunku, sa korzystnie utworzone przez ciensze przekroje uszczelniajacego mostka 6 w postaci rowkowychkarbów.W-112204 v/; 59m2^- PL