0\<* '.' y\ ,- Gusaia Elastyczna, profilowa uszczelka pasmowa do okien, drzwi lub podobnych Wzór uzytkowy dotyczy elastycznej, profilowej uszczelki pasmowej do okien, drzwi lub podobnych stosowanej do ich uszczelnia wzgledem futryny w której sa one osadzone.W tego rodzaju znanych uszczelkach (DE-GM 87 115 18) zebro wsporcze wykonane jestjako zebro przebiegajacego prostoliniowo, które przy zazebieniu uszczelniajacym wywiera stosunkowo duza sile na zebro uszczelniajace, gdy to ostatnie przy zamykaniu okna lub drzwi naciskane jest w kierunku grzbietu uszczelniajacego. Jednakze prostoliniowe zebro uszczelniajace na skutek swej sztywnosci w kierunku wzdluznym przy uginaniu sprezystym wymusza niewielki ruch zwiazanego z nim zebra uszczelniajacego w stosunku do przylegajacej do niego uszczelnianej powierzchni wspólpracujacej. Prowadzi to do niepozadanego tarcia pomiedzy zebrem uszczelniajacym i przylegajaca powierzchnia wspólpracujaca oraz do zuzywania sie uszczelki na skutek scierania, a w niekorzystnych warunkach moze powodowac powstawanie halasu. W kazdym przypadku wystepuja przy tym male wymuszane sily na powierzchni przylegania zebra uszczelniajacego i uszczelnianej powierzchni wspólpracujacej, które moga ujemnie oddzialywac na dzialanie uszczelnienia.4 Zadaniem wzoru uzytkowego jest wykonanie profilowej uszczelki pasmowej nie posiadajacej wspomnianych wad, która w duzym zakresie tolerancji ma bardzo dobre uszczelnienie.Elastyczna, profilowa uszczelka pasmowa do okien, drzwi lub podobnych wedlug wzoru uzytkowego, posiadajaca odcinek górny i odcinek dolny z jednym rozpierajacym sprezyscie zebrem mocujacym do zakotwienia w rowku drzwi, okna lub podobnego, przy czym w miejscu polaczenia odcinka dolnego i górnego, od grzbietu profilu odchodzi wypust pokrywajacy do przykrycia rowka mocujacego mieszczacego odcinek dolny, a odcinek górny ma zamkniety, pusty wewnatrz profil, którego czesc grzbietu swoim górnym koncem jest polaczona z ukosnie odchodzacym od grzbietu zebrem uszczelniajacym z którym jest polaczone zebro wsporcze, które swym koncem odwróconym od zebra uszczelniajacego jest polaczone z zebrem laczacym, nachylonym ukosnie od miejsca polaczenia wzgledem wypustu pokrywajacego, a swym drugim koncem jest polaczone z zebrem posrednim, które podczas docisku uszczelniajacego nie zmienia lub prawie nie zmienia swojego polozenia wzgledem grzbietu profilu, przy czym zebro laczace jest polaczone wychylnie z zebrem posrednim podczas docisku uszczelniajacego, charakteryzuje sie tym, ze zebro wsporcze w stanie nieobciazonym uszczelki ma w przekroju poprzecznym wypukly ksztalt od grzbietu profilu i jest polaczone z zebrem uszczelniajacym, a zebro laczace poczawszy od zebra wsporczego az do wypustu zakrywajacego jest umieszczone ukosnie wzgledem grzbietu profilu.Zebro wsporcze w nieobciazonym stanie uszczelki jest dolaczone zaokraglonym obszarem do zebra uszczelniajacego, przy czym zebro wsporcze przechodzi w zebro laczace poprzez zaokraglony lukowo w przekroju poprzecznym jego obszar koncowy.Zebro posrednie stanowi wypust pokrywajacy, a w stanie nieobciazonym uszczelki uwypuklenie w strone przeciwna do grzbietu zebra wsporczego ma ksztalt luku, korzystnie ksztalt luku kola.Wypust pokrywajacy jest wsparty w dolnym odcinku poprzez skosne zebro usztywniajace o przebiegajaca tam czesc grzbietu.Zebro wsporcze utworzone jest z dwóch odcinków usytuowanych wzgledem siebie pod pewnym katem tworzac ksztalt litery V, przy czym w stanie nieobciazonym uszczelki oba odcinki zebra zbiegaja sie do wierzcholka V oddalonego od grzbietu.5 Profilowa uszczelka pasmowa wedlug wzoru uzytkowego, na skutek specjalnej geometrii zebra wsporczego i polaczonego z nim zebra laczacego oraz na skutek ich ukladu wzgledem siebie ma "miekkie" zamykanie i uszczelnianie, to znaczy przy zazebianiu uszczelniajacym wytwarza ona nacisk uszczelniajacy na wypust uszczelniajacy, który zapewnia zadowalajace dzialanie uszczelniajace i który to nacisk jest utrzymany przy zmniejszeniu sie szczeliny uszczelniajacej i nie powoduje zbyt wielkiego przeciwdzialania, które uzytkownik móglby odczuc jako nieprzyjemnie "twarde". W uszczelce wedlug wzoru uzytkowego, zebro wsporcze ze wzgledu na swój uwypuklony przeciwnie do grzbietu ksztalt, moze bez trudnosci zaginac sie na zewnatrz lub uwypuklac na zewnatrz podczas zazebienia uszczelniajacego, przy czym oba jego konce maja dokladnie ustalone miejsce zagiecia.Dzieki temu, przy zazebieniu uszczelniajacym polaczenie pomiedzy zebrem uszczelniajacym i zebrem posrednim zagina sie w sposób kontrolowany bez powodowania wspomnianych niepozadanych zjawisk.Dzieki temu, ze wypust pokrywajacy wspiera sie w dolnym odcinku uszczelki o przebiegajaca tam czesc grzbietu za pomoca skosnego zebra usztywniajacego, uzyskuje sie bardzo sztywny dolny odcinek, a tym samym dobre osadzenie pasmowej uszczelki wedlug wzoru uzytkowego w rowku przytrzymujacym, przy czym jednoczesnie równiez wypust przykrywajacy podpierany jest lepiej, wskutek czego wystepujace przy zazebieniu uszczelniajacym odprowadzenie sily do dolu poprzez zebro wsporcze i zebro laczace ma lepsze wsparcie.Wzór uzytkowy zostanie wyjasniony na podstawie przykladu jego wykonania uwidocznionego na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia profilowa uszczelke pasmowa wedlug wzoru uzytkowego, w przekroju poprzecznym i w stanie nieobciazonym, a fig. 2 do 4 przedstawiaja przekrój poprzeczny uszczelki z fig. 1, przy czym na fig. 2 przedstawiona jest faza poczatkowa zazebienia, na fig. 3 polozenie posrednie, a na fig. 4 polozenie koncowe zazebienia uszczelniajacego.Na fig. 1 przedstawionajest w przekroju poprzecznym profilowa uszczelka pasmowa l zwana dalej uszczelka, majaca odcinek górny 2 i odcinek dolny 3, które razem tworza grzbiet uszczelniajacy 4. Okreslenia "u góry" wzglednie "górny" i "u dolu" wzglednie "dolny" beda oznaczaly zawsze polozenie górne wzglednie strone górna i odpowiednio polozenie dolne wzglednie strone dolna uszczelki, a wiec na fig. 1 do 4 polozenie górne wzglednie dolne.6 Uszczelka zakotwiona jest swym dolnym odcinkiem 3 w rowku przytrzymujacym 19 drzwiowego lub okiennego wrebu przylgowego 20, jak to przedstawiono na fig. 2 do 4, co zostanie jeszcze blizej omówione.Z grzbietu uszczelniajacego wystaje w bok wypust pokrywajacy 6, który jednoczesnie oddziela odcinek górny 2 od odcinka dolnego 3 i sluzy do przykrywania szczelnie od góry rowka 19, gdy osadzony jest w nim odcinek dolny 3 (fig. 2 do 4). Przy osadzeniu w rowku .19 zebro mocujace 5 wygina sie nieco do góry i wskutek powstajacej elastycznej sily cofajacej dociskane jest elastycznie do powierzchni bocznej rowka Jj) przylegajacej do jego odcinka koncowego, tak ze rozpiera sie ono w sposób zamkniety silowo uniemozliwiajac niepozadane wypadniecie. W przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 1, na dolnej stronie zebra mocujacego 5 usytuowany jest ostro wystajacy wystep zahaczajacy J_5, który w zamontowanym stanie (fig. 2 do 4) przeciwdziala dodatkowo wysunieciu sie odcinka dolnego 3 z rowka J_9 wzmacniajac przez to zamocowanie odcinka dolnego 3 w rowku 19.Grzbiet uszczelniajacy 4 w obszarze odcinka górnego 2 przy swym górnym koncu polaczony jest z zebrem uszczelniajacym 9 za pomoca uwypuklonego w kierunku wypustu przykrywajacego 6 zebra poprzecznego 8, którego uwypuklenie w przekroju poprzecznym ma ksztalt litery V. Zebro uszczelniajace 9 ustawione jest pod katem ostrym w stosunku do górnej czesci 2 grzbietu uszczelniajacego 4 w kierunku do odcinka dolnego 3, tak ze oddala sie coraz bardziej od grzbietu 4.Zebro uszczelniajace 9 w wykonaniu przedstawionym na fig. 1 nie przebiega prostoliniowo lecz jest troche zaokraglone. Jak widac z fig. 2 do 4 ulatwia to zazebienie uszczelniajace zwlaszcza w jego fazie poczatkowej, gdyz szczególnie szybko duza powierzchnia uszczelniajaca (tzn. powierzchnia docisku) zebra uszczelniajacego 9 przylega do uszczelnianej powierzchni wspólpracujacej.Przy zebrze uszczelniajacym 9 w odstepie A od jego górnego konca (przy którym polaczony jest on z zebrem poprzecznym 8) ma swe zakonczenie zebro wsporcze JJ_ uwypuklone na zewnatrz, to znaczy w kierunku odwróconym do grzbietu. Jak pokazano na fig. 1, zebro wsporcze H na swym koncu zwróconym do zebra uszczelniajacego 9 ma zaokraglony obszar koncowy H) tak, ze wchodzi on w zebro 9 prostopadle wzgledem jego dolnej powierzchni. W stanie nieobciazonym, przedstawionym na fig. 1, zebro wsporcze JJ_ swym odcinkiem znajdujacym sie bezposrednio przed zaokraglonym obszarem J_0 przebiega pod ostrym katem J3 w stosunku do dolnej strony zebra uszczelniajacego 9.7 Zebro wsporcze JJ_, jak widac z fig. 1, ma w przekroju poprzecznym ksztalt luku kola, przy czym korzystne jest zwlaszcza uwypuklenie w ksztalcie odcinka luku kola. Uwypuklenie sklada sie korzystnie z dwóch zeber polaczonych ze soba pod okreslonym katem J3 (fig. 1) w stosunku do dolnej czesci zebra uszczelniajacego.Przy swym dolnym koncu zebro wsporcze ii poprzez lukowo zaokraglony obszar koncowy 12 przechodzi w zebro laczace ii, które (w stanie nieobciazonym uszczelki) usytuowane jest pod katem ostrym a wzgledem wypustu pokrywajacego 6 i poprzez równiez zaokraglony obszar koncowy 14 polaczone jest prostopadle do górnej strony tego wypustu, jak pokazano na fig. 1. Zebro laczace 13 przebiega przy tym od miejsca laczacego z zebrem uszczelniajacym 9 skosnie do dolu oddalajac sie od grzbietu 4 az do polaczenia sie z wypustem 6.Z dolnej strony wypustu 6 (w nieobciazonym stanie uszczelki), jak przedstawia to fig. 1, naprzeciwko miejsca w którym na górnej stronie dolaczone jest zebro laczace ii usytuowane jest skosnie do dolu przebiegajace do dolnego konca dolnego odcinka 3 zebro usztywniajace 7, które laczy sie tuz przed dolnym koncem dolnego odcinka 3 z grzbietem 4 nieco powyzej zebra mocujacego 5.Jak widac równiez z fig. 1, górny odcinek 2 tworzy w przekroju zamkniety, pusty wewnatrz obwód. Równiez dolny odcinek 3 tworzy taki obwód skladajacy sie z grzbietu 4, wypustu 6 i skosnego zebra usztywniajacego 7, który to obwód po osadzeniu w rowku J9 stanowi bardzo dobre usztywnienie dla dolnego odcinka 3 (fig. 2 do 4). Dzieki temu, ze zebro usztywniajace 7 wychodzi z dolnej strony wypustu 6 w tym samym miejscu w którym na górnej stronie konczy sie zebro laczace ii, to przy zazebieniu uszczelniajacym sily podporowe wywierane poprzez zebro laczace ii do wypustu pokrywajacego 6 prowadzane sa bezposrednio do dolu poprzez zebro usztywniajace 7, az do dolnego konca dolnego odcinka 3 i tam sa podpierane.Na fig. 2 do 4, profilowa uszczelka pasmowa z fig. 1 pokazana jest w stanie zamontowanym, to znaczy w zazebieniu uszczelniajacym.Na fig. 2 przedstawiony jest poczatek zazebiania uszczelniajacego w momencie, w którym zebro uszczelniajace 9 swoja zewnetrzna strona odwrócona od grzbietu uszczelniajacego 4 dotyka powierzchni wrebu 2L8 Na fig. 3 przedstawione jest polozenie posrednie, w którym wreb 2J_ w porównaniu do polozenia na fig. 2, zblizony jest juz bardziej do grzbietu uszczelniajacego 4 przy zmniejszeniu sie szczeliny, natomiast na fig. 4 przedstawione jest polozenie koncowe zazebienia uszczelniajacego, przy którym uzyskuje sie najmniejsza szczeline uszczelniajaca Sj), a wzajemne polozenie wrebu 20 w którym uszczelkaIjest zamocowana i wrebu 21 nie ulega juz zmianie.Z fig. 2 do 4 widac wyraznie, ze na poczatku zazebienia uszczelniajacego zebro laczace J3 przez zmniejszenie swojego kata ustawienia a wzgledem wypustu 6 odchyla sie najpierw w kierunku tego wypustu. Jednoczesnie powieksza sie wypuklosc zebra wsporczego JJ_ w strone przeciwna do grzbietu 4, co jednak nie jest zbyt wielkie tak, ze na fig. 2 i 3 nie widac tego wyraznie. Jednoczesnie kat ustawienia J3 pomiedzy koncowym odcinkiem zebra wsporczego JJ. i wolnym odcinkiem koncowym zebra uszczelniajacego 9 równiez ulega zmniejszeniu.Przy dalszym zawezaniu szczeliny uszczelniajacej az do jej wartosci koncowej Sj) stanowiacej koncowe polozenie zazebienia (fig. 4), zebro laczace J_3 odgina sie tak daleko w kierunku wypustu 6, ze kat ustawienia pomiedzy nimi osiaga wartosc minimalna a0. Równiez kat nachylenia ]3 zawarty pomiedzy dolna strona zebra uszczelniajacego 9 i powierzchnia zewnetrzna górnego obszaru koncowego zebra wsporczego JJ_ zmniejsza sie do wartosci minimalnej i moze nawet miec wartosc zero, co oznacza, ze dolna strona zebra uszczelniajacego 9 zwrócona do grzbietu 4 przylega do górnego odcinka koncowego zebra wsporczego H (fig. 4). W tym polozeniu równiez uwypuklenie zebra wsporczego JJ. jest najwieksze, poniewaz jednak uwypuklenie zebra wsporczego JJ. przy calkowitym zazebieniu uszczelniajacym nie zmienia sie zbyt wiele w przedstawionym wykonaniu uszczelki, wiec to zwiekszenie sie uwypuklenia na Fig. 2 do 4 nie jest zbyt widoczne.W uksztaltowaniu przedstawionym na fig. 1 i pokazanym w zazebieniu uszczelniajacym na fig. 2 do 4 nawet w koncowym polozeniu uszczelniajacym istnieje jeszcze pewna "miekka" podatnosc zacisnietego drazonego profilu górnego odcinka 2 wskutek pozostalego jeszcze minimalnego kata ustawienia a0 w koncowym polozeniu zebra laczacego J_3.Jak widac z fig. 2 do 4, za pomoca miejsc zalamania na koncach zebra wsporczego JJ. i zebra laczacego JJ. przy ich naciskaniu na wpust pokrywajacy 6 wzglednie na zebro uszczelniajace 9 lub w obszarze przejsciowym pomiedzy zebrem wsporczym JJ_ i zebrem laczacym J_3 utworzone sa9 dokladnie rozmieszczone miejsca zalamania, które przy wzrastajacym zazebieniu uszczelniajacym umozliwiaja z góry okreslone zaginanie sie calego polaczenia pomiedzy zebrem uszczelniajacym 9 i wypustem pokrywajacym 6 eliminujac przy tym wystepowanie niepozadanych sil. Polaczenia pomiedzy zebrem uszczelniajacym 9 i wypustem 6 wykonane sa za pomoca zebra wsporczego JJ_ i zebra laczacego 13, i dzieki zastosowanej geometrii zeber uszczelka ma taka podatnosc przy której nie wystepuja zadne ruchy wzgledne na powierzchniach kontaktowych pomiedzy zebrem uszczelniajacym 9 i uszczelnianymi powierzchniami przylegania wspólpracujacego wrebu 2J_, gdyz przy wzrastajacym zazebianiu uszczelniajacym zebro uszczelniajace 9 bez trudnosci moze podazac za ruchem uszczelnianej powierzchni (fig. 2 do 4) równiez wtedy, gdy podczas zazebiania uszczelniajacego powierzchnia ta porusza sie nadal w kierunku do dolu, to znaczy w kierunku wrebu 20 w którym zamocowanajest profilowa uszczelka pasmowa.Profilowana uszczelka pasmowa I moze byc wykonana z dowolnego odpowiedniego tworzywa sztucznego, zwlaszcza z elastomeru termoplastycznego (TPE) lub EPDM, przy czym istnieje równiez mozliwosc, aby caly wewnetrzny obszar wydrazonego profilu w górnym odcinku 2 wypelnic elastycznym materialem piankowym, wskutek czego wlasciwosci górnego odcinka przy dokonywaniu zazebienia uszczelniajacego moga byc bardziej usztywnione. Oczywiste jest równiez, ze w dolnym odcinku 3 profilowej uszczelki pasmowej 1 moze byc usytuowane wiecej zeber mocujacych niz jedno zebro 5 pokazane na rysunku, na przyklad moga to byc dwa lub trzy zebra, które na swej dolnej stronie sa plaskie lub posiadaja wiecej nizjeden wystep zahaczajacy 15.a* ^9111/ PL