PL198773B1 - Sposób wytwarzania pierścienia szybowego i tuleja górna urządzenia do wytwarzania pierścienia szybowego - Google Patents

Abstract

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania ele- mentu konstrukcyjnego szybu, zw laszcza pier scienia szy- bowego (4), z betonu lub zelazobetonu, z brzegiem górnym (4c) i brzegiem dolnym (4b), przy czym brzegi górne i dolne (4c; 4b) s a ukszta ltowane dla centruj acego wnikania w brzegi (4b, 5c) s asiaduj acych pier scieni szybowych (4), a brzeg (4c) ma umieszczone rozstawione na obwodzie obszary dystansowe (4d), które wystaj a lub s a cofni ete w kierunku osi pod luznej (4a) wzgl edem pozosta lego s asia- duj acego, otaczaj acego obszaru brzegowego, w którym brzeg dolny (4b) jest kszta ltowany przez nieruchom a tulej e doln a (3), a brzeg górny przez mog ac a obraca c si e na- przemiennie wokó l osi symetrii elementu konstrukcyjnego szybu, daj ac a si e obni zac tulej e górn a (1d; 1e) urz adzenia (1) do wykonywania pier scieni szybowych podczas zag esz- czania betonu znajduj acego si e w formie pier scienia szy- bowego. Na ukszta ltowanym przez tulej e górn a (1d; 1e) brzegu górnym (4c) przewidziane s a obszary dystansowe (4d), a tuleja górn a (1d; 1e) jest podzielona na dwa ró zne obszary (1e i 1d), z których pierwszy (1e) jest ukszta ltowa- ny jako nieobrotowy wzgl edem brzegu górnego (4c) i dla tworzenia obszarów dystansowych (4b). Drugi obszar (1d) jest umieszczony z mo zliwo sci a obni zania si e razem z pierwszym obszarem (1e) i naprzemiennego obracania wzgl edem niego, przy czym formowanie brzegu górnego (4c) za pomoc a tulei górnej (1d; 1e) ...................... PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania pierścienia szybowego i tuleja górna urządzenia do wytwarzania pierścienia szybowego.

Znany jest, z europejskiego opisu patentowego nr EP 0 759 488 A1, pierścień szybowy, który jest wykonany z betonu lub żelazobetonu i ma kołowo-symetryczny brzeg górny oraz brzeg dolny. Brzeg górny w pierścieniach szybowych określa się jako koniec szczytowy, brzeg dolny jako koniec mufowy. Brzegi górne i dolne znanego elementu konstrukcyjnego szybu są tak ukształtowane, że w stanie nałoż enia dwóch sąsiadujących ze sobą elementów konstrukcyjnych szybu są tworzone przesunięte względem siebie w kierunku obwodowym powierzchnie podporowe. W tym celu na brzegu dolnym, a więc na końcu mufowym, są utworzone wypukłe powierzchnie podporowe, nadające się do nakładania na w zasadzie pierścieniową powierzchnię podporową brzegu górnego drugiego elementu konstrukcyjnego szybu. Brzeg dolny ma wewnętrzny żłobek, a brzeg górny ma w zasadzie komplementarnie do tego żłobka ukształtowany przekrój promieniowy. W stanie nałożenia na siebie dwóch elementów konstrukcyjnych szybu tworzy się pomiędzy oboma brzegami pusta przestrzeń do umieszczania uszczelnienia. Aby otrzymać warunki bez zarzutu pod względem stateczności, w miejscach podparcia są tworzone trzypunktowe podparcia. Te trzypunktowe podparcia są umieszczone w całym szybie na całej wysokości konstrukcji w obrębie wspólnych pionowych płaszczyzn.

Wykonywanie takiego elementu konstrukcyjnego szybu odbywa się w zwykły, znany sposób: Koniec mufowy jest kształtowany na nieruchomej dolnej tulei, a koniec szczytowy przez tuleję górną, stanowiącą część urządzenia do wykonywania pierścienia szybowego i podczas formowania końca szczytowego jest jednocześnie obracana przemiennie tam i z powrotem wokół osi podłużnej i podczas tego przemiennego ruchu obrotowego jest obniżana. Tworzenie wypukłych powierzchni podporowych może dotychczas następować tylko na końcu mufowym za pomocą nieruchomej dolnej tulei. Rozmieszczenie powierzchni podporowych na dolnej stronie, a więc na końcu mufowym, okazuje się jednak niekorzystne, ponieważ wystające do dołu powierzchnie podporowe podczas transportu pierścieni szybowych są w tym miejscu szczególnie narażone na obciążenia i łatwo mogą ulegać uszkadzaniu. Poza tym wytwarzanie pierścieni szybowych z powierzchniami podporowymi na końcu mufowym jest kosztowne, ponieważ do tego celu trzeba posiadać dużą liczbę specjalnie ukształtowanych dolnych tulei, które muszą mieć obszary formujące dla powierzchni podporowych i nie są po prostu kołowo-symetryczne.

Celem wynalazku jest takie udoskonalenie sposobu przedstawionego jako stan techniki, żeby umożliwiał on tworzenie obszarów dystansowych na brzegu górnym, a więc na końcu szczytowym.

Sposób wytwarzania pierścienia szybowego, z betonu lub żelazobetonu, który to pierścień szybowy ma brzeg górny i brzeg dolny, przy czym brzegi górne i dolne są ukształtowane dla centrującego wnikania w brzegi sąsiadujących pierścieni szybowych, a brzeg górny pierścienia szybowego ma umieszczone rozstawione na obwodzie obszary dystansowe, w którym to sposobie mający postać mufy brzeg dolny pierścienia szybowego kształtuje się na nieruchomej powierzchni za pomocą tulei dolnej, zaś brzeg górny pierścienia szybowego kształtuje się za pomocą tulei górnej, przy czym tuleję górną, stanowiącą część urządzenia do wykonywania pierścienia szybowego, obraca się przemiennie w dwie strony wokół osi podłużnej pierścienia szybowego i jednocześnie podczas tego obracania obniża się ją, według wynalazku charakteryzuje się tym, że po ukształtowaniu brzegu dolnego pierścienia szybowego kształtuje się jego brzeg górny za pomocą podzielonej na dwa obszary tulei górnej, przy czym za pomocą pierwszego obszaru, który jest obszarem nieobrotowym względem brzegu górnego pierścienia szybowego kształtuje się obszary dystansowe, zaś pozostałą część brzegu górnego pierścienia szybowego kształtuje się za pomocą drugiego obszaru tulei górnej, przy czym podczas kształtowania brzegu górnego pierścienia szybowego drugi obszar tulei górnej obraca się naprzemiennie w obie strony względem brzegu górnego jednocześnie obniżając go.

Tuleja górna urządzenia do wytwarzania pierścienia szybowego, z betonu lub żelazobetonu, który to pierścień szybowy ma brzeg górny i brzeg dolny, przy czym brzegi górne i dolne są ukształtowane dla centrującego wnikania w brzegi sąsiadujących pierścieni szybowych, a brzeg górny pierścienia szybowego ma umieszczone rozstawione na obwodzie obszary dystansowe, przy czym składająca się z płaszcza formującego, dzwonu dociskowego oraz profilu przeznaczonego do kształtowania brzegu górnego pierścienia szybowego tuleja górna może obracać się naprzemiennie wokół osi symetrii pierścienia szybowego i daje się obniżać podczas zagęszczania betonu znajdującego się w formie dla pierścienia szybowego, według wynalazku charakteryzuje się tym, że jest podzielona na dwa różne obszary, z których pierwszy jest ukształtowany jako nieobrotowy względem brzegu górnego

PL 198 773 B1 pierścienia szybowego i dla tworzenia jego obszarów dystansowych, zaś drugi obszar tulei górnej jest umieszczony z możliwością obniżania się razem z pierwszym obszarem i naprzemiennego obracania względem niego.

Korzystnie, drugi mogący obracać się naprzemiennie wokół osi symetrii pierścienia szybowego, drugi obszar tulei górnej ma profil przeznaczony do formowania brzegu górnego, a nieobrotowy pierwszy obszar tulei górnej ma przechodzący przez drugi obszar tulei górnej uchwyt, na którym umieszczony jest obszar formujący dla obszaru dystansowego.

Korzystnie, uchwyt dla obszaru kształtującego obszar dystansowy pierścienia szybowego przechodzi przez mający kształt łuku koła otwór podłużny w drugim obszarze tulei górnej.

Korzystnie, drugi obszar tulei górnej jest ukształtowany tak, aby zabierał pierwszy obszar tulei górnej podczas tworzenia brzegu górnego.

Dzięki temu, że tuleja górna nie jest już ukształtowana w postaci jednej części, lecz jest podzielona na dwa różne obszary, z których pierwszy jest ukształtowany nieobrotowo względem brzegu górnego, podczas gdy drugi obszar jest nadal obrotowy, uzyskuje się możliwość wykonania kształtu, który nie jest kołowo-symetryczny. Co więcej obszary dystansowe mogą być umieszczone na innej wysokości niż pozostała część przebiegającego wokół brzegu, i to zarówno mogą wystawać do góry jak i mogą być cofnię te względem pozostałego brzegu. Przy poziomie odstającym do tyłu względem pozostałego brzegu są wkładane w obszary dystansowe elementy dystansowe i tworzą wówczas swymi górnymi stronami powierzchnie podporowe, które przylegają do brzegu dolnego umieszczonego powyżej pierścienia szybowego.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urządzenie do wykonywania pierścieni szybowych z pierścieniem szybowym w osiowym przekroju wzdłużnym, w schematycznym widoku z boku, fig. 2 - pierwszy przykład wykonania końca szczytowego w perspektywicznym przekroju cząstkowym, fig. 3 - drugi przykład wykonania końca szczytowego w perspektywicznym przekroju cząstkowym, fig. 4 - dalszy przykład wykonania końca szczytowego w przekroju cząstkowym, fig. 5 - dalszy przykład wykonania końca szczytowego w przekroju cząstkowym, fig. 6 ostatni przykład wykonania końca szczytowego w przekroju cząstkowym, fig. 7 - fragment pierwszego przykładu wykonania tulei górnej, fig. 8 - dzwon dociskowy z przymocowaną do niego tuleją górną, w widoku z boku, fig. 9 - tuleję górną w widoku z góry wzdłuż linii IX-IX na fig. 8, fig. 10 - inny widok z góry tulei górnej, fig. A-A - przekrój wzdłuż płaszczyzny A-A na fig. 10, fig. A'-A' - przekrój wzdłuż płaszczyzny A-A na fig. 10 z inną postacią wykonania, fig. B-B - przekrój wzdłuż płaszczyzny B-B na fig. 10, fig. B'-B' - przekrój wzdłuż płaszczyzny B-B na fig. 10 w drugiej postaci wykonania, fig. C-C - przekrój wzdłuż płaszczyzny C-C na fig. 10, fig. D-D - przekrój wzdłuż płaszczyzny D-D na fig. 10, fig. E-E - przekrój wzdłuż płaszczyzny E-E na fig. 10, fig. F-F - przekrój wzdłuż płaszczyzny F-F na fig. 9.

Na figurach rysunku te same części są zaopatrzone w te same odnośniki, które w razie potrzeby różnią się od siebie kreseczkami u góry.

Na fig. 1, dla lepszego zrozumienia sposobu według wynalazku, jest przedstawione urządzenie 1 do wykonywania pierścieni szybowych wraz z jego istotnymi elementami. Na tulei dolnej 3 leży świeżo uformowany pierścień szybowy 4 z pionową osią podłużną 4a. Tuleja dolna 3 jest ukształtowana kołowo-symetrycznie. Tuleja dolna 3 ukształtowała mufowy brzeg dolny 4b pierścienia szybowego 4.

Z pierścienia szybowego 4 jest uniesiony przyrząd do formowania końca szczytowego, który to przyrząd jest zamocowany do dzwonu dociskowego. Przyrząd do formowania końca szczytowego jest nazywany tuleją górną. Ponad dzwonem dociskowym 1c znajduje się płaszcz formujący 1b, trzymany w gotowoś ci do opuszczenia dla nastę pnego cyklu produkcyjnego.

Na nazywanym końcem szczytowym brzegu górnym 4c są przewidziane równomiernie rozmieszczone na obwodzie, zwykle trzy obszary dystansowe 4d. Powierzchnie podporowe obszarów dystansowych 4d wystają ponad przyległą, przebiegającą wokół pozostałą część 4e brzegu górnego.

Figury 2 do 6 pokazują, że obszary dystansowe 4d mogą być różnie ukształtowane. Zwykle są one wypukłe, jak na fig. 2 i fig. 4 do 6. W przykładzie wykonania według fig. 3 są one obniżone. Aby móc z obniżonych obszarów dystansowych 4d' uczynić podpory, muszą zostać włożone wkładki, które będą wystawać ponad poziom kołowego brzegu 4e.

Możliwe jest utworzenie obszarów podporowych całkowicie z betonu, jak to przedstawiono na fig. 2, gdzie będący obszarem podporowym obszar dystansowy jest oznaczony odnośnikiem 4d. Jest jednak także możliwe wykonywanie i formowanie wewnątrz względnie formowanie na zewnątrz obszarów podporowych przynajmniej częściowo z innych materiałów. W przykładzie wykonania według fig. 6

PL 198 773 B1 i fig. 7 rdzeń obszaru podporowego jest utworzony z betonu, który jest otoczony wykonanym z tworzywa sztucznego kołpakiem.

Istotną cechę tulei górnej stanowi to, że jest ona ukształtowana jako podzielona. Konstrukcja ta jest widoczna na fig. 8.

Pierwszy obszar 1e tulei górnej jest utrzymywany za pośrednictwem nieprzedstawionego dokładniej mechanizmu bez możliwości obrócenia na pionowym wsporniku 7. Wewnątrz wspornika 7 znajduje się centralny wał 8, który może obracać się wokół osi 7a przemiennie w obie strony. Tworzący wewnętrzny wspornik wał 8 jest połączony z elementem typu korby, na którym jest umieszczony pierścień profilujący 9, przeznaczony do tworzenia końca szczytowego. Pierwszy obszar 1e tulei górnej, który jest nieobrotowy, jest za pomocą uchwytu 10 połączony z nieruchomym podczas formowania obszarem 11. Aby obszary pierwszy i drugi tulei górnej mogły być obracane względem siebie, są w pierwszym obszarze tulei górnej przewidziane, mają ce kształ t ł uku koł a, otwory podł u ż ne 1f, przez które przełożone są uchwyty 10. W ten sposób uzyskuje się możliwość względnego ruchu obrotowego pomiędzy pierwszym obszarem 1e tulei górnej i drugim obszarem 1d tulei górnej.

Na fig. 7 pokazano, że nieobrotowy pierwszy obszar 1e tulei górnej ma gniazdo dla kołpaka 6, do którego to gniazda może być doprowadzane podciśnienie. W ten sposób kołpak 6 jest trzymany bez możliwości odpadnięcia podczas formowania końca szczytowego.

W róż nych uję ciach zgodnych z fig. 10 są przedstawione róż ne wykonania zarówno połączenia, jak i rozmieszczenia pierwszego obszaru 1e tulei górnej i drugiego obszaru 1d tulei górnej. Oczywiście w praktyce są w jednej tulei górnej stosowane tylko każ dorazowo jednakowe wykonania. Fig. A-A ukazuje formę, która jest stosowana do tworzenia fig. 3, fig. A'-A' - formę, która jest stosowana do tworzenia fig. 2. Fig. 4 jest tworzona za pomocą formy według fig. B-B, a fig. 5 - za pomocą formy według fig. B'-B'.

Na fig. C-C jest pokazane proste osadzenie mającego kształt pierścienia, nieobrotowego pierwszego obszaru 1e tulei górnej względem drugiego obszaru 1d tulei górnej, za pomocą pionowej śruby. Na fig. D-D nieobrotowy odsłonięty drugi obszar 1e' jest podparty za pośrednictwem bocznego kołnierza na obrotowym drugim obszarze 1d' tulei górnej. Na fig. E-E jest pokazane proste prowadzenie pierwszego obszaru 1e tulei górnej w przebiegającym obwodowe rowku podłużnym drugiego obszaru 1d tulei górnej. Na fig. F-F jest pokazane przeniesienie siły docisku z obrotowego drugiego obszaru 1d tulei górnej na pierwszy obszar 1e tulei górnej za pomocą łożyska kulkowego i trzpienia łożyskowego 1h.

Claims (5)

1. Sposób wytwarzania pierścienia szybowego, z betonu lub żelazobetonu, który to pierścień szybowy ma brzeg górny i brzeg dolny, przy czym brzegi górne i dolne są ukształtowane dla centrującego wnikania w brzegi sąsiadujących pierścieni szybowych, a brzeg górny pierścienia szybowego ma umieszczone rozstawione na obwodzie obszary dystansowe, w którym to sposobie mający postać mufy brzeg dolny pierścienia szybowego kształtuje się na nieruchomej powierzchni za pomocą tulei dolnej, zaś brzeg górny pierścienia szybowego kształtuje się za pomocą tulei górnej, przy czym tuleję górną, stanowiącą część urządzenia do wykonywania pierścienia szybowego, obraca się przemiennie w dwie strony wokół osi podłużnej pierścienia szybowego i jednocześnie podczas tego obracania obniża się ją, znamienny tym, że po ukształtowaniu brzegu dolnego (4b) pierścienia szybowego (4) kształtuje się jego brzeg górny (4c) za pomocą podzielonej na dwa obszary tulei górnej, przy czym za pomocą pierwszego obszaru (1e), który jest obszarem nieobrotowym względem brzegu górnego (4c) pierścienia szybowego kształtuje się obszary dystansowe (4d), zaś pozostałą część (4e) brzegu górnego pierścienia szybowego kształtuje się za pomocą drugiego obszaru (1d) tulei górnej, przy czym podczas kształtowania brzegu górnego (4c) pierścienia szybowego drugi obszar (1d) tulei górnej obraca się naprzemiennie w obie strony względem brzegu górnego (4c) jednocześnie obniżając go.

2. Tuleja górna urządzenia do wytwarzania pierścienia szybowego, z betonu lub żelazobetonu, który to pierścień szybowy ma brzeg górny i brzeg dolny, przy czym brzegi górne i dolne są ukształtowane dla centrującego wnikania w brzegi sąsiadujących pierścieni szybowych, a brzeg górny pierścienia szybowego ma umieszczone rozstawione na obwodzie obszary dystansowe, przy czym składająca się z płaszcza formującego, dzwonu dociskowego oraz profilu przeznaczonego do kształtowania brzegu górnego pierścienia szybowego tuleja górna może obracać się naprzemiennie wokół osi symetrii pierścienia szybowego i daje się obniżać podczas zagęszczania betonu znajdującego się

PL 198 773 B1 w formie dla pierś cienia szybowego, znamienna tym, że jest podzielona na dwa różne obszary (1e i 1d), z których pierwszy (1e) jest ukształtowany jako nieobrotowy względem brzegu górnego (4c) pierścienia szybowego i dla tworzenia jego obszarów dystansowych (4d), zaś drugi obszar (1d) tulei górnej jest umieszczony z możliwością obniżania się razem z pierwszym obszarem (1e) i naprzemiennego obracania względem niego.

3. Tuleja górna według zastrz. 2, znamienna tym, że drugi mogący obracać się naprzemiennie wokół osi symetrii pierścienia szybowego, drugi obszar (1d) tulei górnej ma profil przeznaczony do formowania brzegu górnego, a nieobrotowy pierwszy obszar (1e) tulei górnej ma przechodzący przez drugi obszar (1d) tulei górnej uchwyt (10), na którym umieszczony jest obszar formujący dla obszaru dystansowego (4d).

4. Tuleja według zastrz. 3, znamienna tym, że uchwyt (10) dla obszaru kształtującego obszar dystansowy (4d) pierścienia szybowego przechodzi przez mający kształt łuku koła otwór podłużny w drugim obszarze (1d) tulei górnej.

5. Tuleja według zastrz. 3 albo 4, znamienna tym, że drugi obszar (1d) tulei górnej jest ukształtowany tak, aby zabierał pierwszy obszar (1e) tulei górnej podczas tworzenia brzegu górnego (4c).