PL189228B1 - Rozpórka do szyb izolacyjnych - Google Patents

Abstract

1. Rozpórka do szyb izolacyjnych, sklada- jaca sie z jednego lub kilku pustych profili z prostym lacznikiem wtykowym wlozonym w miejscu laczenia, który to lacznik wtyko- wy jest prowadzony w pustym profilu lub pustych profilach i ma co najmniej jeden obustronnie dzialajacy, sztywny ogranicznik, znamienna tym, ze ogranicznik (12) jest uksztaltowany jako maly, cienkoscienny i z równoleglymi lub ostrokatnymi bokami (13), przy czym scianki czolowe (6) pustego profi- lu lub pustych profili (3, 4) schodza sie scisle na ograniczniku (12) w miejscu laczenia (5), a ogranicznik (12) jest calkowicie zaglebiony w sciankach czolowych (6). Fig. 4 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest rozporka do szyb izolacyjnych.

Z opisu niemieckiego wzoru użytkowego nr DE-U-82 27 371 znany jest prosty łącznik wtykowy do rozporek dla szyb izolacyjnych, który wykonany jest jako część wykrawana i gięta z blachy stalowej o przekroju w kształcie litery U. Boczne żebra mają na dolnym brzegu w obszarze miejsca łączenia trójkątne szerokie ograniczniki dla pustych profili. Ograniczniki te mają po obu stronach boki o dużym pochyleniu, wyraźnie większym od 90°. Boki te służą dzięki temu jako wznoszące się skosy nabiegowe, na które powinny nachodzić bez zagłębiania się nałożone puste profile. Dzięki oddziaływaniu klinowemu skosów nabiegowych łącznik wtykowy, prowadzony z luzem wysokościowym w pustych profilach, jest naciskany do góry przeciw sile przywracającej języków sprężystych. Napięcie sprężyste popycha ograniczniki ze swej strony do miejsca łączenia, na skutek czego puste profile mogą być rozpychane. W alternatywnej postaci wykonania puste profile mają przygotowane boczne rowki do przyjmowania ograniczników. Układ ten wymaga dłuższej obróbki pustych profili, co związane jest z dużym nakładem kosztów i czasu i nie daje się pogodzić z automatycznym wykonywaniem rozporek.

Z opisu niemieckiego wzoru użytkowego nr DE-U-94 11 067 znany jest inny prosty łącznik wtykowy, który również posiada sztywne szerokie ograniczniki z pochyłymi bokami, które częściowo działają jak skosy nabiegowe w uprzednio omówionym stanie techniki i poprzez nasunięcie powinny przejmować luz wysokościowy.

Z opisu patentu europejskiego nr EP-A-0 283 689 i z opisu niemieckiego wzoru użytkowego nr DE-U-90 16 592 znane są alternatywne rozwiązania konstrukcyjne łączników wtykowych z metalu i tworzywa sztucznego, które posiadają sprężyste ograniczniki, ustępujące elastycznie przy nasuwaniu pustych profili i chowające się w wewnętrznej przestrzeni profilu.

Z opisu niemieckiego wzoru użytkowego nr DE-U-94 12 570 i z europejskiego opisu patentowego EP-A-0 133 655 są ponadto znane łączniki wtykowe ze sztywnymi ogranicznikami w postaci cylindrycznych występów lub poprzecznie usytuowanych obwodowych żeber, na których opierają się puste profile swymi ściankami czołowymi. W ten sposób ograniczniki utrzymują odstęp pomiędzy pustymi profilami w miejscu łączenia i pozostawiają tam niepożądaną swobodną szczelinę.

Celem wynalazku jest zapewnienie lepszej możliwości szczelnego przylegania pustych profili w miejscu połączenia.

Rozporka dla szyb izolacyjnych, składająca się z jednego lub kilku pustych profili z prostym łącznikiem wtykowym włożonym w miejscu łączenia, który to łącznik wtykowy jest prowadzony w pustym profilu lub pustych profilach i ma co najmniej jeden obustronnie działający, sztywny ogranicznik, według wynalazku charakteryzuje się tym, że ogranicznik jest

189 228 ukształtowany jako mały, cienkościenny i z równoległymi lub ostrokątnymi bokami, przy czym ścianki czołowe pustego profilu lub pustych profili schodzą się ściśle na ograniczniku w miejscu łączenia, a ogranicznik jest całkowicie zagłębiony w ściankach czołowych.

Korzystnie, łącznik wtykowy jest prowadzony w pustym profilu lub pustych profilach bez luzu wysokościowego na jego bocznych ściankach za pomocą elementu do kompensacji tolerancji.

Wynalazek ma tę zaletę, że poprzez całkowite zagłębienie małych ograniczników w ściankach profilu może być uzyskane w pełni szczelne przyleganie czołowych ścianek profili, bez konieczności liczenia się z innymi negatywnymi oddziaływaniami.

Dzięki równoległym lub ostrokątnym bokom i ich cienkościenności mogą odpowiednio wąskie ograniczniki szczególnie dobrze zagłębiać się w ścianki profili. W przeciwieństwie do wcześniej znanych szerokokątnych ograniczników i skosów oporowych nie powstają przy zagłębianiu żadne dostrzegalne siły przywracające. Umocnienia przez zgniot materiału profili są mniejsze. Puste profile są usytuowane ściśle obok siebie.

W celu ułatwienia pełnego zagłębiania się ograniczników zaleca się wykonywanie ich możliwie małych, to znaczy zwłaszcza wąskich i krótkich. Ponadto zagłębianie może być wspomagane innymi środkami.

Prowadzenie bez luzu wysokościowego łącznika wtykowego w pustych profilach, które korzystnie ustala boczne ścianki łącznika, ma tę zaletę, że ograniczniki mogą być bardzo małe i ponadto wchodzą pewnie w styk ze ściankami czołowymi profilu. Przy nasadzeniu pustych profili nie mogą one być przesunięte.

Przy rozpórce według wynalazku ograniczniki nie muszą zapewniać kompensacji tolerancji wysokości łącznika wtykowego w pustych profilach. Łącznik wtykowy może być prowadzony bez luzu wysokościowego na ściankach bocznych dzięki osobnej kompensacji tolerancji. Uniemożliwia to również powstawanie niekorzystnej siły przywracającej w miejscu łączenia. Łącznik wtykowy jest pewnie i mocno prowadzony w pustych profilach.

Gdy zastosowany w rozpórce według wynalazku łącznik wtykowy ma lite boczne ścianki w obszarze miejsca łączenia, wówczas jest on w tym silnie obciążonym miejscu szczególnie wytrzymały na zginanie i odporny na odkształcenia. Kompensacja tolerancji może poza tym poprawiać stateczność własną łącznika wtykowego. Unika się w tym obszarze w znacznym stopniu działania karbów. Duża wytrzymałość kształtowa i duża odporność na obciążenia gnące pozwalają z drugiej strony zmniejszyć grubość ścianek łącznika wtykowego i umożliwiają zmniejszenie kosztów.

Zaleca się wykonywanie w łączniku obustronnego swobodnego wycięcia po bokach ograniczników, dzięki któremu puste profile będą wchodzić w kontakt przede wszystkim ze środkowym i górnym obszarem boku ogranicznika. Jest to korzystniejsze dla wcinania się w ściankę czołową profilu i dla unikania siły przywracającej niż nachodzenie na stopę boku, która ze swoim zaokrągleniem na przejściu w brzeg bocznej ścianki sprzyjałaby mniej pożądanemu nasuwaniu.

Z uwagi na kształtowanie, funkcjonowanie i opłacalność stosowanego w rozpórce według wynalazku łącznika wtykowego zaleca się wykonywanie go z metalu, zwłaszcza ze stali. Metalowe ograniczniki zagłębiają się lżej i lepiej niż ograniczniki z tworzywa sztucznego.

Im mniejsze są ograniczniki, tym ważniejsza jest dokładność wymiarowa łącznika wtykowego. Zaleca się zastosowanie przy jego wykonywaniu urządzenia centrującego, które zapewni dokładne zaginanie łącznika wtykowego i równomierność ścianek bocznych i ograniczników. Im mniejsze są tolerancje zginania, tym mniejsze i mimo to pewniejsze w działaniu mogą być ograniczniki.

Zaleca się przy tym wykonywanie łącznika wtykowego z uszlachetnionego materiału metalowego, który nie będzie wymagał już później żadnej dalszej obróbki. Dzięki temu może być zagwarantowane to, że nawet bardzo małe ograniczniki będą zachowywać swój kształt i nie będą odłamywane lub w inny sposób odkształcane przy późniejszej obróbce. Za pomocą obróbki wstępnej metal, zwłaszcza tak zwana taśma walcowana na zimno, jest czyniony nierdzewnym. Można to uzyskać za pomocą cynkowania i/lub chromianowania przed wykrawaniem i wyginaniem materiału. Nie jest wówczas konieczne późniejsze ulepszanie lub inna dalsza obróbka łącznika wtykowego. Zmniejsza to problemy związane z tolerancjami i liczbę

189 228 wymiarów wymagających kontrolowania, czego następstwem jest ostatecznie także tańsze wykonanie rozporki według wynalazku.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na schematycznym rysunku, na którym fig. 1 przedstawia łącznik wtykowy dla rozporki według wynalazku w widoku od dołu, fig. 2 - łącznik wtykowy w widoku z boku, fig. 3 - środkowy obszar łącznika wtykowego z fig. 2 z ogranicznikiem, w powiększonym widoku, fig. 4 - łącznik wtykowy w widoku od czoła według strzałki IV na fig. 1, fig. 5 - wyrwany fragment rozporki z włożonym łącznikiem w przekroju wzdłużnym odpowiednio do fig. 2, a fig. 6 - łącznik wtykowy z fig. 5 w miejscu łączenia w przekroju poprzecznym.

Figury 1 do fig. 4 ukazują prosty łącznik wtykowy 1 do wkładania w ukazaną na fig. 5 i 6 rozpórkę 2 dla szyb izolacyjnych. Rozporka 2 składa się z jednego lub więcej wygiętych i/lub prostych pustych profili 3, 4, które w miejscu 5 łączenia są połączone na styk i są utrzymywane razem przez włożony tam prosty łącznik wtykowy 1.

Łącznik wtykowy 1 jest korzystnie wykonany jako część wykrawana i gięta z metalu, zwłaszcza z blachy stalowej. Posiada on w przekroju kształt litery U i jest korzystnie otwarty na stronach czołowych 21. Dzięki temu granulowany środek osuszający, znajdujący się w pustych profilach 3, 4, może przepływać przez wewnętrzną pustą przestrzeń 22 nad miejscem 5 łączenia.

Łącznik wtykowy 1 posiada korzystnie w środku dwa usytuowane na tej samej wysokości, sztywne i działające obustronnie ograniczniki 12. Ograniczniki 12 są umieszczone na brzegach 11 bocznych ścianek 10 łącznika wtykowego 1 i wystają poza nie. Ograniczniki 12 leżą w płaszczyźnie ścianki i mają małą grubość ścianki, taką jak grubość ścianki bocznej 10, która wynosi mniej niż 1 mm, a w korzystnych postaciach wykonania wynosi około 0,5 mm.

Ograniczniki 12 mają w zasadzie trójkątny kształt z ukośnymi bokami 13, które tworzą pomiędzy sobą kąt a mniejszy niż 90°, korzystnie wynoszący około 45°. Ograniczniki 12 mogą być na wierzchołkach zaokrąglone.

W alternatywnej postaci wykonania boki 13 mogą być także ukształtowane jako proste i równoległe. Usytuowane są one wówczas pod kątem prostym względem osi wzdłużnej 20 łącznika. W tym przypadku kąt a pomiędzy bokami wynosi 0°.

Jak to w szczególności dokładnie przedstawia fig. 3, te sztywne ograniczniki 12 są bardzo małe. Mają one na wysokości brzegów 11 bocznych ścianek szerokość b mniejszą niż 0,5 mm, korzystnie około 0,3 do 0,15 mm. Ich wysokość h wynosi również mniej niż 0,5 mm, korzystnie 0,3 mm lub mniej.

W przedstawionej na fig. 3 postaci wykonania brzegi 11 bocznych ścianek 10 mogą mieć po obu stronach ograniczników 12 swobodne wycięcia lub wybrania 14, do których uchodzą boki 13 z korzystnym z uwagi na działanie karbu zaokrągleniem. Wysokość h ogranicznika można w tym przypadku wyliczyć na podstawie swobodnego wycięcia 14. W pokazanym przykładzie wykonania swobodne wycięcia odchodzą do tyłu około 0,15 mm od brzegów 11 bocznych ścianek. Dzięki temu ograniczniki 12 wystają swoimi wierzchołkami, przy wysokości h ograniczników wynoszącej 0,3 mm, 0,15 mm ponad brzegi 11. To wystawanie może się mieścić w rzędzie wielkości zakresu toleracji.

Łącznik wtykowy 1 ma w miejscu 5 łączenia usytuowany przeciwległe do ograniczników element 16 do kompensacji tolerancji. Służy on do dokładnego i bez luzu wysokościowego prowadzenia łącznika wtykowego 1 w pustych profilach 3, 4, przynajmniej w obszarze miejsca 5 łączenia. Prowadzenie to odbywa się korzystnie na bocznych ściankach 10. Dzięki temu zapewnione jest to, że brzegi 11 bocznych ścianek 10 przylegają do zwróconych do nich wewnętrznych ścianek 8 pustych profili i malutkie ograniczniki 12 pewniej wchodzą w kontakt z czołowymi ściankami 6 pustych profili 3, 4 i nie mogą zostać przesunięte.

Element 16 do kompensacji tolerancji może być utworzony w dowolny odpowiedni sposób, na przykład także jako swobodnie wycięty i wygięty nosek sprężysty lub noski sprężyste na środkowej ściance 9. W pokazanej szczegółowo na fig. 3 korzystnej postaci wykonania element 16 do kompensacji tolerancji może się składać z tworzących rodzaj garbu, dwustronnych, wznoszących się skosów nabiegowych, które są utworzone jako wygięcie względnie rozpęczenie na środkowej ściance 9 i/lub na przyległych brzegach względnie na brzegowych zawinięciach 18 ścianek bocznych 10. Te wygięte, wznoszące się skosy, stanowiące element 16 do

189 228 kompensacji tolerancji, ponadto sprawiają to, że umacniają one łącznik wtykowy 1 i stabilizują go poprzez zwiększenie przekroju wygięcia. Wygięcia te mają ponadto tę zaletę, że w miejscu 5 łączenia nie ma na środkowych i bocznych ściankach 10, 9 żadnych nacięć i tym samym żadnych osłabień i spiętrzeń naprężeń spowodowanych działaniem karbu.

Wierzchołek jest usytuowany w miejscu 5 łączenia, przy czym szerokość elementu 16 do kompensacji tolerancji w postaci wznoszących się skosów nabiegowych może wynosić kilka milimetrów, na przykład 10 mm. Na wznoszące się skosy nabiegowe nasuwają się puste profile 3, 4. Tym sposobem są kompensowane tolerancje wewnętrznych wymiarów pustych profili 3, 4 i łącznik wtykowy 1, przynajmniej w obszarze miejsca 5 łączenia, jest prowadzony bez luzu wysokościowego. Wysokość elementu 16 do kompensacji tolerancji lub wznoszących się skosów nabiegowych wynosi kilka dziesiątych części milimetra, na przykład 0,15 mm.

Ograniczniki 12 służą do ograniczania głębokości wnikania łącznika wtykowego 1 w puste profile 3, 4 przy nakładaniu i do centrowania pustych profili 3, 4. Jak ukazano na fig. 5 i fig. 6, puste profile 3,4 są równocześnie lub kolejno po sobie nasuwane od stron czołowych 21 na łącznik wtykowy 1 i spotykają się ze sobą w miejscu 5 łączenia w środku łącznika wtykowego.

Sztywne ograniczniki 12 zagłębiają się przy tym w ścianki czołowe 6 pustych profili 3, 4, czemu sprzyjają małe wymiary i cienkościenność ograniczników 12 oraz stromy kształt boków. Uniemożliwiane jest nasuwanie z korzyścią dla zagłębiania. Wysokość h ograniczników jest mniejsza od grubości ścianek pustych profili, co wspomaga także zagłębianie się. Ograniczniki 12 zanurzają się przy tym całkowicie w ścianki czołowe 6. Następstwem tego jest to, że puste profile 3, 4 względnie ścianki czołowe 6 mogą się ze sobą ściśle zewrzeć.

Dokładne prowadzenie łącznika wtykowego 1 i bez luzu wysokościowego jest korzystne z tego względu, że uniemożliwiane jest nachodzenie i przesuwanie ograniczników 12. Poza tym jest zagwarantowane to, że puste profile 3, 4 dokładnie, bez przestawienia, ustawienia skośnego lub przekręcenia, trafią na siebie i będą ściśle do siebie przylegać. Dzięki płaskiemu przyleganiu miejsce łączenia 5 jest szczelne, tak że nie może uchodzić środek osuszający i unika się problemów ze szczelnością przy wypełnianiu szyb izolacyjnych szkłem izolacyjnym.

Łącznik wtykowy 1 może być poza tym ukształtowany w dowolny sposób. W pokazanej postaci wykonania ścianka środkowa 9 jest w zasadzie lita i nie ma żadnych wycięć. Może ona mieć, w celu stabilizowania i dla lepszego przylegania w pustych profilach 3, 4, miejscowe płaskie występy 17 o zasadniczo prostopadłościennym kształcie. W pokazanym przykładzie wykonania istnieją trzy, równomiernie rozmieszczone na długości, występy 17, z których środkowy jest umieszczony w miejscu łączenia i może być ukształtowany w postaci wznoszących się skosów stanowiących element 16 do kompensacji tolerancji.

Pomiędzy występami 17, poniżej nich, znajduje się spód 19 ścianki środkowej 9. Występy 17 kończą się leżąc na jednej wysokości z przebiegającymi wzdłużnie zawinięciami brzegowymi 18 na przejściu ścianki środkowej 9 w boczne ścianki 10. Dzięki temu przylegają one szczelnie do zwróconej do nich ścianki wewnętrznej 7 profilu. Pomiędzy występami 17 i zawinięciami brzegowymi 18 zgodnie z fig. 6 może znajdować się przebiegający wzdłużnie rowek do przyjmowania rzędów perforowań na pustych profilach 3, 4.

Łącznik wtykowy 1, wykonany jako część wykrawana i gięta, może posiadać urządzenie centrujące 23 do dokładnego wyginania kształtu litery U. Dzięki temu boczne ścianki 10 i ich ograniczniki 12 mają jednakową wysokość. Urządzenie centrujące 23 może być utworzone w dowolny odpowiedni sposób. W pokazanym przykładzie wykonania urządzenie centrujące 23 stanowią dwa swobodnie wykrojone otwory centrujące 23, usytuowane na osi środkowej na końcach łącznika, w które wchodzą piloty centrując wykrój z blachy i prowadząc go kształtowo względem tłocznika gnącego. Otwory centrujące, stanowiące urządzenie centrujące 23, znajdują się korzystnie na występach 17.

Przytrzymywanie łącznika wtykowego w pustych profilach 3, 4 może być zapewnione na różne sposoby. W korzystnym przykładzie wykonania po obu stronach na bocznych ściankach 10 znajdują się, w odstępie od miejsca 5 łączenia, elementy przytrzymujące 15. Mogą to być przykładowo noski sprężyste, swobodnie wykrojone i ustawione skośnie do dołu i na zewnątrz. Elementy przytrzymujące 15 mogą być także ukształtowane całkiem inaczej, na przykład jako wystające noski sprężyste na ściance środkowej 9, rowkowanie itp.. Jest ponadto możliwe ustalenie położenia poprzez wykonanie doszczelnienia ścianek, przy którym ścianki

189 228 pustego profilu są odkształcane z zewnątrz do odpowiednich wybrań na ściance środkowej 9 i/lub na ściankach bocznych 10. W ten sposób powstaje kształtowe zaczepienie.

Łącznik wtykowy 1 ma kształt przekroju i wymiary dopasowane do wewnętrznej przestrzeni pustego profilu 3, 4. Jak ukazano na fig. 6, jest on korzystnie zamontowany w położeniu, w którym jego ścianka środkowa 9 opiera się o dno 7 profilu. Dno 7 profilu znajduje się na wewnętrznej ściance rozporki 2 i jest zwrócone ku wewnętrznej przestrzeni pomiędzy szybami izolacyjnymi (nie przedstawionymi). Boczne ścianki 10 zwrócone są ku dachowi 8 profilu i mogą być ukształtowane nieco skośnie, aby w ten sposób zaciskały się sprężyście na bocznych ściankach profilu. Dla dokładnego prowadzenia wysokościowego łącznika wtykowego 1 na bocznych ściankach 10 jest korzystne zagięcie dachu 8 profilu i podparcie bocznych ścianek 10 na wystającym poziomo w kierunku na zewnątrz odsądzeniu.

Łącznik wtykowy 1 jest wykonany z obrobionego wstępnie lub wstępnie modyfikowanego materiału. Obróbka wstępna może na przykład zapewniać ochronę przed korozją, zwłaszcza ochronę przed rdzą i może polegać na cynkowaniu i/lub chromianowaniu. Na materiał podstawowy nadają się stale niskowęglowe, na przykład STK2. W ten sposób obrobiona wstępnie tak zwana taśma walcowana na zimno jest następnie przy wykonywaniu łącznika wykrawana i wyginana do wymaganego kształtu. Dzięki obróbce wstępnej łącznik wtykowy 1 nie musi podlegać obróbce dodatkowej i obróbce wykańczającej. Dzięki temu można zrezygnować z późniejszego ulepszania cieplnego lub podobnej obróbki. Łącznik wtykowy 1 jest po wykrojeniu i wygięciu gotowy do zastosowania. Jest to korzystne zwłaszcza dla małych i wrażliwych ograniczników 12.

Możliwe są dowolne zmiany w pokazanych przykładach wykonania. Łącznik wtykowy zamiast kształtu litery U może mieć kształt zamknięty typu skrzynkowego. Ograniczniki 12 mogą znajdować się także w innym miejscu, a ponadto może być różna ich ilość. Element 16 do kompensacji tolerancji może być zrealizowany w inny sposób lub może go nie być. To samo odnosi się do swobodnych wycięć 14. Łącznik wtykowy 1 może mieć zamknięte strony czołowe 21. Można dobrać inny materiał, np. tworzywo sztuczne, oraz inny rodzaj obróbki wstępnej.

189 228

189 228

189 228

16,17

189 228

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims (2)

Zastrzeżenia patentowe

1. Rozporka do szyb izolacyjnych, składająca się z jednego lub kilku pustych profili z prostym łącznikiem wtykowym włożonym w miejscu łączenia, który to łącznik wtykowy jest prowadzony w pustym profilu lub pustych profilach i ma co najmniej jeden obustronnie działający, sztywny ogranicznik, znamienna tym, że ogranicznik (12) jest ukształtowany jako mały, cienkościenny i z równoległymi lub ostrokątnymi bokami (13), przy czym ścianki czołowe (6) pustego profilu lub pustych profili (3, 4) schodzą się ściśle na ograniczniku (12) w miejscu łączenia (5), a ogranicznik (12) jest całkowicie zagłębiony w ściankach czołowych (6).

2. Rozporka według zastrz. 1, znamienna tym, że łącznik wtykowy (1) jest prowadzony w pustym profilu lub pustych profilach (3, 4) bez luzu wysokościowego na jego bocznych ściankach (10) za pomocą elementu (16) do kompensacji tolerancji.