PL188539B1

PL188539B1 - Sposób kontrolowania panewki, umieszczonej w podstawie łożyska przegubu wodzikowego silnika wysokoprężnego dużej mocy, sposób demontażu korbowodu silnika wysokoprężnego dużej mocy, zestaw narzędziowydo montażu w silnikach wysokoprężnych dużej mocy podczas ich konserwacji oraz silnik wysokoprężny dużej mocy

Info

Publication number: PL188539B1
Application number: PL98327000A
Authority: PL
Inventors: Christoph Manhart; Bruno Frei
Original assignee: Waertsilae Schweiz Ag
Priority date: 1997-06-25
Filing date: 1998-06-24
Publication date: 2005-02-28
Also published as: JPH1122479A; DE59709056D1; KR100539624B1; EP0887536B1; DK0887536T3; CN1203310A; EP0887536A1; KR19990007232A; CN1125918C; PL327000A1

Abstract

1. Sposób kontrolowania panewki umieszczo- nej w podstawie lozyska przegubu wodzikowego silnika wysokopreznego duzej mocy, który to przegub przetwarza prostoliniowy ruch drazka tlokowego w nie prostoliniowy ruch korbowodu, w którym to sposobie po rozlaczeniu polaczenia pokrywy i podstawy lozyska korbowód odsuwa sie wraz z podstawa lozyska od pokrywy, a nastepnie po odsunieciu korbowodu, a wraz z nim równiez podstawy lozyska od pokrywy lozyska kontroluje sie umieszczona w podstawie lozyska panewke, zna- mienny tym, ze przed odsunieciem korbowodu (1), a wraz z nim równiez podstawy (120) lozyska od pokrywy (122) lozyska mocuje sie na korbowo- dzie (1) sanki (8), zas na stalej czesci silnika mo- cuje sie elementy prowadzace (7), przy czym san- ki (8) i elementy prowadzace (7) sa tak usytuowa- ne wzgledem siebie, ze przy odsuwaniu korbowo- du (1), a zatem przy odsuwaniu podstawy (120) lozyska od jego pokrywy (122), zamocowane na korbowodzie (1) sanki (8) poruszaja sie wzdluz zamocowanych na stalej czesci silnika elementów prowadzacych (7) i sa na nich wsparte Fig. 2 PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób kontrolowania panewki umieszczonej w podstawie łożyska przegubu wodzikowego silnika wysokoprężnego dużej mocy, sposób demontażu korbowodu silnika wysokoprężnego dużej mocy, zestaw narzędziowy do montażu w silnikach wysokoprężnych dużej mocy podczas ich konserwacji do realizacji tych sposobów oraz silnik wysokoprężny dużej mocy z wbudowanym zestawem narzędziowym według wynalazku.

W znanych silnikach wysokoprężnych dużej mocy, stosowanych na przykład w statkach, prostoliniowy ruch drążka tłokowego jest przetwarzany w nie prostoliniowy ruch korbowodu, umieszczonego pod drążkiem tłokowym. To przetwarzanie prostoliniowego ruchu drążka tłokowego w nie prostoliniowy ruch korbowodu odbywa się zazwyczaj za pomocą przegubu wodzikowego. Korbowód jest na swym odwrotnym względem przegubu wodzikowego końcu połączony z wałem korbowym, w związku z czym ruch tłoka, a zatem również drążka tłokowego, w dół i w górę, napędza za pośrednictwem korbowodu wał korbowy.

Tego typu przegub wodzikowy zawiera zwykle pokrywę łożyska i podstawę łożyska, połączone ze sobą rozłącznie (na przykład za pomocą tak zwanych trzpieni rozciągliwych). Pokrywa łożyska i podstawa łożyska obejmują czop łożyska, wokół którego części te są uchylne. W podstawie łożyska znajduje się oddzielna panewka, która przy ruchu drążka tłokowego w dół podlega różnego rodzaju obciążeniom.

Tego typu silniki wysokoprężne dużej mocy wymagają od czasu do czasu konserwacji. Kontroluje się przy tym z reguły co najmniej panewkę w podstawie łożyska przegubu wodzikowego, ponieważ podlega ona w czasie pracy znacznym obciążeniom. Czasami konieczna jest wymiana panewki. Często należy również wymontować korbowód, aby wnętrze silnika było lepiej dostępne dla innych robót konserwacyjnych.

Kontrola i wymiana panewki, podobnie jak demontaż korbowodu, wymagają z reguły, aby przy wyłączonym silniku co najmniej dwie osoby obsługi weszły do wnętrza silnika. Połączenie pokrywy i podstawy łożyska jest rozłączane, co odbywa się na przykład w ten sposób, że odkręca się odpowiednie nakrętki na trzpieniach rozciągliwych, wskutek czego trzpie4

188 539 nie rozciągliwe po odkręceniu nakrętek pozostają bez nich w odpowiednich otworach. Korbowód jest w górnym punkcie nawrotu toru drążka zabezpieczany dwoma wciągnikami w odpowiednich punktach podwieszenia. W tym celu obie osoby z personelu obsługującego muszą wejść do silnika. Następnie obraca się wał korbowy za pomocą urządzenia włączającego, to znaczy urządzenia pomocniczego do powolnego napędzania, względnie poruszania wałem korbowym. Pokrywa łożyska jest przy tym utrzymywana w swym położeniu za pomocą na przykład czterech trzpieni trzymających. W następstwie tego podstawa z leżącą w niej panewką obraca się wraz z korbowodem wokół czopu łożyska. Jednocześnie podstawa łożyska oddala się od pokrywy łożyska. Pokrywa łożyska obraca się jednak najpierw tak długo wokół czopu łożyskowego, jak długo trzpienie rozciągliwe wchodzą w otwory pokrywy łożyska. Jednak trzpienie rozciągliwe wyślizgują się (wskutek jednoczesnego ruchu korbowodu w dół) z otworów w pokrywie łożyska, aż do ich całkowitego wyjścia z tych otworów. Jednocześnie z ruchem wału korbowego, a zatem również korbowodu, obie osoby obsługujące wciągniki muszą odpowiednio do ruchu korbowodu naddawać „łańcuch” (i to w różnym stopniu, zależnie od tego, po której stronie korbowodu znajduje się dana osoba z personelu obsługującego).

Jeżeli teraz nastąpi zakleszczenie wciągnika, zaś urządzenie włączające nie może zostać błyskawicznie zatrzymane, wówczas łańcuchy wciągników mogą pęknąć. To z kolei sprawia, że albo następuje przekoszenie trzpieni rozciągliwych w otworach pokrywy łożyska, czego następstwem może być uszkodzenie gwintu trzpieni, albo też przy już wysuniętych trzpieniach rozciągliwych korbowód może spaść na bok. W najprostszym przypadku może to spowodować to, że trzpienie rozciągliwe uderzą o czop łożyskowy, powodując znaczne uszkodzenie gwintu trzpieni rozciągliwych lub powierzchni czopu łożyskowego, względnie obu tych części. Znacznie gorsza jest jednak sytuacja, w której podstawa łożyska jest już na tyle odsunięta od pokrywy łożyska, że korbowód może bez przeszkód opaść na bok. W tym przypadku może to mieć groźne skutki dla personelu obsługującego. Rozważania te dotyczą także demontażu korbowodu, ponieważ odbywa się on w zasadzie w taki sam sposób.

Celem wynalazku jest zaproponowanie sposobu i odpowiednich środków, które umożliwią kontrolę i/lub wymianę panewki, względnie demontaż korbowodu, przy czym wyeliminowane zostaną wspomniane wyżej wady związane z uszkodzeniem poszczególnych części, a przede wszystkim zminimalizowane będzie, względnie całkowicie wyeliminowane zagrożenie bezpieczeństwa personelu obsługującego.

Sposób kontrolowania panewki umieszczonej w podstawie łożyska przegubu wodzikowego silnika wysokoprężnego dużej mocy, który to przegub przetwarza prostoliniowy ruch drążka tłokowego w nie prostoliniowy ruch korbowodu, w którym to sposobie po rozłączeniu połączenia pokrywy i podstawy łożyska korbowód odsuwa się wraz z podstawą łożyska od pokrywy, a następnie po odsunięciu korbowodu, a wraz z nim również podstawy łożyska, od pokrywy łożyska kontroluje się umieszczoną w podstawie łożyska panewkę, według wynalazku charakteryzuje się tym, że przed odsunięciem korbowodu, a wraz z nim również podstawy łożyska, od pokrywy łożyska mocuje się na korbowodzie sanki, zaś na stałej części silnika mocuje się elementy prowadzące, przy czym sanki i elementy prowadzące są tak usytuowane względem siebie, że przy odsuwaniu korbowodu, a zatem przy odsuwaniu podstawy łożyska od jego pokrywy, zamocowane na korbowodzie sanki poruszają się wzdłuż zamocowanych na stałej części silnika elementów prowadzących i są na nich wsparte.

Korzystnie połączenie pokrywy i podstawy łożyska rozłącza się w najniższej pozycji korbowodu, a następnie przemieszcza się korbowód w jego najwyższą pozycję i w tej najwyższej pozycji korbowodu mocuje się elementy prowadzące na stałej części silnika, zaś sanki mocuje się na korbowodzie.

Korzystnie w przypadku, gdy .przy kontroli uzna się panewkę w podstawie łożyska za zużytą lub uszkodzoną, dokonuje się wymiany panewki.

W ten sposób eliminuje się wady występujące w znanych sposobach. Zwłaszcza zapobiega się uszkodzeniu poszczególnych części, ponieważ sanki w każdej chwili są wsparte na elementach prowadzących, dzięki czemu korbowód nie może opadać na bok. Poza tym przy odsuwaniu korbowodu, a wraz z nim podstawy łożyska od jego pokrywy, personel obsługujący nie może znajdować się wewnątrz silnika. W zasadzie można obrócić wał korbowy w pozycję, w której następnie, przy nieruchomym wale korbowym, personel obsługujący mo188 539 że wejść do komory silnika i przeprowadzić kontrolę panewki. Możliwe jest również rozwiązanie, w którym personel obsługujący po zamocowaniu elementów prowadzących i sanek

- w tym celu personel musi oczywiście wejść do komory silnika - przy następującym potem ruchu wału korbowego, a zatem przy odsuwaniu korbowodu i wraz z nim podstawy łożyska od jego pokrywy, pozostaje wewnątrz silnika, ponieważ wykluczone jest przechylanie korbowodu, a zatem nie ma zagrożenia dla personelu obsługującego.

Rozłączanie połączenia pokrywy i podstawy łożyska w najniższej pozycji korbowodu - to jest w dolnym punkcie jego nawrotu jest o tyle korzystne, że w tej pozycji przegub wodzikowy (łożysko) jest stosunkowo łatwo dostępny, zaś przy ruchu korbowodu do góry trzpienie rozciągliwe nie mogą wyślizgiwać się z otworów w pokrywie łożyska.

Sposób demontażu korbowodu silnika wysokoprężnego dużej mocy, który to korbowód jest połączony z drążkiem tłokowym za pomocą przegubu wodzikowego, który przetwarza prostoliniowy ruch drążka tłokowego w nie prostoliniowy ruch korbowodu, przy czym przegub wodzikowy zawiera pokrywę łożyska i połączoną z pokrywą podstawę łożyska, którą po rozłączeniu połączenia z pokrywą łożyska odsuwa się wraz z korbowodem od pokrywy łożyska, według wynalazku charakteryzuje się tym, że przed odsunięciem korbowodu, a wraz z nim również podstawy łożyska, od pokrywy łożyska mocuje się na korbowodzie sanki, zaś na stałej części silnika mocuje się elementy prowadzące, przy czym sanki i elementy prowadzące są tak usytuowane względem siebie, że przy odsuwaniu korbowodu, a zatem przy odsuwaniu podstawy łożyska od jego pokrywy, zamocowane na korbowodzie sanki poruszają się wzdłuż zamocowanych na stałej części silnika elementów prowadzących i są na nich wsparte, w związku z czym korbowód prowadzi się po określonym torze aż do osiągnięcia końca toru wyznaczonego przez elementy prowadzące, a przy osiągnięciu końca tego toru przerywa się ruch korbowodu i w tej pozycji mocuje się na korbowodzie elementy mocujące, następnie usuwa się ponownie sanki, opuszcza się korbowód za pomocą elementów mocujących w pozycję wymaganą do demontażu, po czym demontuje się korbowód.

Sposób demontażu korbowodu odpowiada w zasadzie sposobowi kontroli panewki według wynalazku, przy czym korbowód prowadzi się po określonym torze aż do osiągnięcia końca toru, wyznaczonego przez elementy prowadzące (co zazwyczaj ma miejsce także w sposobie według wynalazku kontroli, względnie wymiany panewki). Przy osiągnięciu końca tego toru przerywa się ruch korbowodu i w tej pozycji mocuje się na korbowodzie elementy mocujące (na przykład wciągnik). Następnie usuwa się sanki (w tym celu unosi się za pomocą wciągnika korbowód z elementów prowadzących), opuszcza się korbowód za pomocą elementów mocujących w pozycję wymaganą do demontażu, po czym demontuje się korbowód. Zalety tego sposobu odpowiadają zaletom wymienionym już w odniesieniu do sposobu kontrolowania, względnie wymiany panewki. Elementy mocujące (na przykład wciągnik) do opuszczania korbowodu są tak usytuowane, że personel obsługujący znajduje się po tej stronie korbowodu, na którą nie następuje jego przechylenie, dzięki czemu personel nie jest narażany na niebezpieczeństwo.

Zestaw narzędziowy do montażu w silnikach wysokoprężnych dużej mocy podczas ich konserwacji, zwłaszcza do ułatwienia kontroli panewki w podstawie łożyska przegubu wodzikowego i/lub do ułatwienia demontażu korbowodu silnika, który to korbowód jest za pomocą przegubu wodzikowego połączony z drążkiem tłokowym, przy czym przegub wodzikowy przetwarza prostoliniowy ruch korbowodu w nie prostoliniowy ruch korbowodu, według wynalazku charakteryzuje się tym, że zestaw narzędziowy zawiera dwa elementy prowadzące, względnie wsporniki, które przy montażu są mocowane na stałej części silnika i z których każdy ma wznoszącą się naprowadzająco powierzchnię i łączącą się z nią powierzchnię poziomą. Ponadto zestaw narzędziowy według wynalazku zawiera sanki, mocowane przy montażu na korbowodzie, przy czym elementy prowadzące, względnie wsporniki i sanki są po montażu tak usytuowane względem siebie, że przy rozłączonym połączeniu pokrywy i podstawy łożyska przegubu wodzikowego, przy odsuwaniu korbowodu, a zatem przy odsuwaniu

188 539 podstawy łożyska od jego pokrywy, zamocowane na korbowodzie sanki przesuwają się najpierw wzdłuż powierzchni naprowadzającej, a następnie wzdłuż poziomej powierzchni elementów prowadzących, względnie wsporników, wspierając się na nich.

Silnik wysokoprężny dużej mocy z co najmniej jednym korbowodem, który za pomocą przegubu wodzikowego jest połączony z korbowodem dla przetwarzania prostoliniowego ruchu drążka tłokowego w nie prostoliniowy ruch korbowodu, przy czym przegub wodzikowy zawiera pokrywę łożyska i połączoną z nią rozłącznie podstawę łożyska, według wynalazku charakteryzuje się tym, że na korbowodzie znajduje się urządzenie mocujące dla sanek, zaś na stałej części silnika znajdują się urządzenia mocujące dla elementów prowadzących, które są tak usytuowane, że po rozłączeniu połączenia pokrywy i podstawy łożyska oraz przy zamocowanych sankach i przy zamocowanych elementach prowadzących, przy odsuwaniu korbowodu, a wraz z nim podstawy łożyska od jego pokrywy, sanki przesuwają się wzdłuż elementów prowadzących, wspierając się na nich.

W korzystnej postaci wykonania tego silnika wysokoprężnego dużej mocy na korbowodzie znajduje się co najmniej jedno następne urządzenie do mocowania elementów mocujących, na przykład dla wspomnianego wciągnika do demontażu korbowodu.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przykład wykonania korbowodu z łożyskiem przegubu wodzikowego, fig. 2 - fragment silnika wysokoprężnego dużej mocy z przegubem wodzikowym, fig. 3 - przykład wykonania zestawu narzędziowego do montażu w silniku wysokoprężnym dużej mocy, fig. 4 - element prowadzący z zestawu narzędziowego przedstawionego na fig. 3, w przekroju wzdłużnym, fig. 5 - boczną blachę elementu prowadzącego w widoku, fig. 6 - tylną blachę elementu prowadzącego w widoku, fig. 7 - przednią blachę elementu prowadzącego z powierzchnią do prowadzenia sanek, w widoku z boku, a fig. 8 - sworzeń mocujący do mocowania elementu prowadzącego na stałej części silnika.

Na figurze 1 przedstawiony jest przykład wykonania korbowodu 1 silnika wysokoprężnego dużej mocy. Pokazano tu, że korbowód zawiera dolne łożysko 10, które w stanie zmontowanym (fig. 2) otacza czop łożyskowy 20 wału korbowego 2. Z dolnego łożyska 10 do górnego łożyska 12 rozciąga się trzon 11. To górne łożysko 12 stanowi część przegubu wodzikowego i zawiera podstawę 120 z włożoną w nią panewką 121 oraz pokrywę 122. Pokrywa 122 łożyska jest połączona rozłącznie z podstawą 120 i w stanie połączonym utrzymuje pokrywę 122 panewki 121 w ukazanej pozycji. Pokrywa 122 łożyska zawiera dwa pałąki 122a i 122b, w związku z czym w stanie zmontowanym (fig. 2) łożysko 12 otacza czop łożyskowy 3 przegubu wodzikowego i (w stanie zmontowanym) jest obrotowa wokół tego czopu łożyskowego 3.

Figura 2 ukazuje fragment (quasi „skrzynię korbową”) silnika wysokoprężnego dużej mocy, na którym widać, że pomiędzy pałąkami 122a i 122b (fig. 1) jest przeprowadzony drążek tłokowy 4, połączony rozłącznie z czopem łożyskowym. W tym celu czop łożyskowy 3 (fig. 2) po stronie drążka tłokowego 4, pomiędzy pałąkami 122a i 122b (fig. 1), może mieć spłaszczenie, na które jest nasadzany i łączony rozłącznie z czopem łożyskowym 3 drążek tłokowy 4, zaopatrzony na dolnym końcu również w płaski kołnierz przyłączeniowy. W obszarze pałąków 122a i 122b (fig. 1) czop łożyskowy 3 jest okrągły, dzięki czemu pałąki 122a i 122b są obrotowe wokół czopu łożyskowego.

Ponadto na fig. 2 (na lewej połowie) widoczne są sanki prowadzące 5, przesuwne w górę i w dół po prowadnicach szynowych 6. Sanki prowadzące 5 są połączone sztywno z czopem łożyskowym 3. Z tej strony czopu łożyskowego 3 znajdują się ponadto drugie tego typu sanki prowadzące, które jednak na fig. 2 są mało widoczne. Za pomocą sanek prowadzących 5 czopu łożyskowego 3 i łożyska 12, tworzących wspólnie przegub wodzikowy, prostoliniowy (pionowy) ruch drążka tłokowego 4 w górę i w dół można przetwarzać w nie prostoliniowy ruch korbowodu 1. Poprzez połączenie korbowodu 1 z wałem korbowym 2 ten ostatni jest napędzany przy ruchu tłoka (a zatem również drążka tłokowego 4) w górę i w dół.

Jak opisano powyżej, od czasu do czasu trzeba kontrolować i ewentualnie wymieniać panewkę 121 w podstawie 120 łożyska. Czasami należy również wymieniać cały korbowód 1. Obie operacje są opisane poniżej wspólnie, ponieważ obie w dużej mierze odbywają się w ten sam sposób.

188 539

Aby w ogóle można było skontrolować panewkę 121, należy oddzielić podstawę 120 łożyska wraz z leżącą w niej panewką 121 od pokrywy 122. Podstawa 120 i pokrywa 122 łożyska mogą być połączone za pomocą tak zwanych trzpieni rozciągliwych 123 (ich nazwa pochodzi stąd, że przy wydłużonych trzpieniach zabezpiecza się je - na przykład za pomocą nakrętek - po czym trzpienie nieznacznie się ściągają, zapewniając stałe połączenie pokrywy i podstawy łożyska).

W celu odłączenia podstawy 120 od pokrywy 122 łożyska rozłącza się najpierw połączenie między pokrywą 122 i podstawą 120 (można na przykład usunąć wspomniane nakrętki). Można tego dokonać na przykład wówczas, gdy korbowód 1 osiągnie swój dolny punkt nawrotu ponieważ w dolnym punkcie nawrotu łożysko 12 jest łatwiej dostępne niż w górnym punkcie nawrotu, a zatem łatwiejsze jest odkręcenie nakrętek. W zasadzie rozłączenie połączenia można przeprowadzić również w górnym punkcie nawrotu lub w innym położeniu korbowodu 1, należy jedynie pamiętać o tym, aby korbowód 1 po rozłączeniu połączenia nie przemieszczał się w dół, zanim nie zostanie zabezpieczony przed przechylaniem w bok. Korzystnie korbowód po oddzieleniu pokrywy 122 i podstawy 120 poruszą się do góry aż do osiągnięcia swego górnego punktu nawrotu.

Po rozłączeniu połączenia miedzy pokrywą 122 i podstawą 120 w dolnym punkcie nawrotu korbowód 1 jest za pomocą nie przedstawionego urządzenia włączającego, poruszającego powoli wał korbowy 2 (kontynuującego jego ruch), przemieszczany do góry aż do osiągnięcia górnego punktu nawrotu. W tym położeniu urządzenie włączające, a wraz z nim korbowód 1, zostają zatrzymane.

Teraz na stałej części silnika, z jednej strony (na fig. 2 po stronie lewej), mocowane są za pomocą sworzni 70 elementy prowadzące w postaci dwóch wsporników 7. Na fig. 2 widoczny jest jeden z tych wsporników 7. Ponadto z drugiej strony (na fig. 2 po stronie prawej) stałej części silnika, na tej samej wysokości, są również zamocowane sworznie 71. Poza tym na podstawie łożyska 120, a zatem na (ruchomym) korbowodzie 1, zamocowane są sanki 8 z rolkami 80.

Po zamocowaniu zarówno wsporników 7, jak też sanek, za pomocą nie przedstawionego urządzenia włączającego poruszany jest wał korbowy 2, zaś korbowód 1 przemieszcza się z górnego punktu nawrotu w kierunku dolnego punktu nawrotu. Sanki prowadzące 5 ześlizgują się przy tym najpierw (wskutek własnego ciężaru sanek i tłoka) wzdłuż prowadnic szynowych 6 w dół tak długo, aż dochodzą do sworzni 70 i 71. Sanki prowadzące 5 pociągają przy tym za sobą czop łożyskowy 3 i połączony z nim sztywno drążek tłokowy 4. W trakcie tego ruchu w dół pokrywa 122 i podstawa 120 łożyska obracają się wokół czopu łożyskowego 3, ponieważ ruch korbowodu 1 nie jest ruchem prostoliniowym.

Jeżeli sanki prowadzące 5 są nasadzone na gwintowane sworznie 70 i 71, wówczas trzpienie rozciągliwe 123 zaczynają powoli wysuwać się z otworów w pokrywie 122, ponieważ przy dalszym ruchu korbowodu 1 w dół jedne sanki prowadzące 5 lub więcej tych sanek nie mogą (lub nie może) przemieszczać się dalej w dół. Łożysko 12 obraca się dalej, dopóki trzpienie rozciągliwe 123 wchodzą w otwory w pokrywie 122 łożyska.

Jeżeli trzpienie rozciągliwe 123 wyślizną się całkowicie z otworów w pokrywie łożyska 122, wówczas korbowód 1 mógłby przechylić się na bok. Ponieważ jednak wspomniane wyżej sanki 8 są za pomocą swych rolek 80 wsparte na wspornikach 1 i ślizgają się wzdłuż nich, korbowód 1 nie może przechylać się na bok.

Jeżeli podstawa 120 łożyska zostanie dostatecznie daleko odsunięta od pokrywy 122 łożyska, wówczas urządzenie włączające zostaje zatrzymane, zaś personel obsługujący może skontrolować panewkę 121 i ewentualnie dokonać jej wymiany. W przypadkach, gdy zachodzi potrzeba lub konieczność wymiany korbowodu 1 (zazwyczaj stwierdza się to przy kontroli panewki), wówczas urządzenie włączające pozostaje uruchomione tak długo, aż rolki 80 sanek 8 osiągną dolny koniec wsporników 7 (na przykład wówczas, gdy wał korbowy 2 jest obrócony o 90° w stosunku do górnego punktu nawrotu). Następnie urządzenie włączające zostaje zatrzymane, zaś do zatrzymania korbowodu 1 na podstawie 120 łożyska umieszcza się z drugiej strony, a zatem na fig. 2 po stronie prawej, na przykład wciągnik. Następnie korbowód 1 podnosi się za pomocą wciągników, wskutek czego sanki 8 nie opierają się już na wspornikach 7 i usuwa się sanki 8 z korbowodu 1. W czasie tej operacji korbowód musi być

188 539 utrzymywany nad uprzednio ustawionym wciągnikiem, po czym opuszcza się go w celu zdemontowania (na fig. 2 w lewo).

Dla personelu obsługującego nie ma żadnego zagrożenia, ani podczas kontroli panewki 121 lub przy jej wymianie, ani też przy demontażu korbowodu 1. Wsporniki 7 są mocowane przez personel wówczas, gdy urządzenie włączające jest zatrzymane, zaś korbowód 1 znajduje się w swym górnym punkcie nawrotu. Po tej operacji personel może pozostać wewnątrz silnika lub go opuścić. Podczas następującego później ruchu korbowodu 1 w dół nie istnieje jednak żadne niebezpieczeństwo dla personelu, ponieważ rolki 80 sanek 8 są stale wsparte na elementach prowadzących 7, dzięki czemu korbowód 1 nie może się przechylać. Gdy rolki 80 sanek 8 dojdą do końca elementów prowadzących 7, wówczas urządzenie włączające zostaje ponownie zatrzymane. Personel obsługujący musi teraz przenieść się na drugą stronę korbowodu 1, aby móc umieścić na podstawie łożyska wciągnik, a następnie móc opuszczać korbowód 1 w celu jego wymiany. W każdym razie również w tej sytuacji personel nie znajduje się po tej stronie komory silnika, na którą będzie opuszczany korbowód 1. Przy zdejmowaniu sanek 8 personel znajduje się wprawdzie chwilowo po stronie, na którą może przechylić się korbowód, jednak korbowód jest wówczas zabezpieczony za pomocą wciągnika, zaś urządzenie włączające jest unieruchomione, dzięki czemu również w tym przypadku bezpieczeństwo personelu nie jest zagrożone.

Na podstawie fig. 3 do 8 opisany jest poniżej przykład wykonania zestawu narzędziowego, jaki można przykładowo zastosować w objaśnionym uprzednio przykładzie realizacji sposobu. Zestaw narzędziowy według wynalazku zawiera dwa elementy prowadzące, względnie wsporniki 7 oraz sanki 8. Sanki 8 są zaopatrzone w dwie rolki 80 (fig. 3), które przy zamontowanych wspornikach ślizgają się po powierzchniach prowadzących 72a tych wsporników 7. Sanki 8 możną zamocować za pomocą śruby pierścieniowej 81 na podstawie 120 łożyska (fig. 2). Na fig. 3 śruba pierścieniowa 81 jest wkręcona w płytę 82, która jednak służy tylko do przechowywania tej śruby. Przy mocowaniu sanek 8 na podstawie 120 łożyska śrubę pierścieniową 81 przekłada się przez otwór 83 sanek 8, mocując w ten sposób sanki 8 na podstawie 120 łożyska.

Oba wsporniki 7 są natomiast zamocowane na stałej części silnika i w zasadzie jednakowo ukształtowane. Na fig. 4 widoczny jest przekrój wzdłużny takiego wspornika 7. Wspornik 7 zawiera ściankę przednią 72 z powierzchnią prowadzącą 72a, wzdłuż której ślizga się rolka 80 sanek 8. Ponadto zawiera on ściankę tylną 73 oraz dwie ścianki boczne 74, z których na fig. 4 widoczna jest tylko jedna, a także półki 75. Na dolnym końcu znajduje się ogranicznik 76, służący do sztywnego zamocowania wspornika 7 na stałej części silnika (tak, że ogranicznik jest wsparty na odpowiedniej powierzchni oporowej na stałej części silnika). Na górnym końcu wspornika 7 widoczny jest wspomniany powyżej gwintowany sworzeń 70, który nie służy do zamocowania wspornika 7, lecz jako dolny ogranicznik dla sanek prowadzących 5 przegubu wodzikowego.

Figura 5 ukazuje w widoku boczną ściankę 74, fig. 6 - tylną ściankę 73, zaś fig. 7 - przednią ściankę 12 wspornika 7. Na fig. 7 widać ponadto dokładniej kształt powierzchni prowadzącej 72a, wzdłuż której toczą się rolki 80 sanek 8. Powierzchnia 72a wznosi się najpierw naprowadzająco i przechodzi w część poziomą. Fig. 8 ukazuje gwintowany sworzeń 70, za pomocą którego wspornik 7 jest zamocowany na stałej części silnika (na przykład na jego korpusie). Poszczególne ścianki i półki wspornika mogą być wykonane z blachy i zespawane ze sobą do postaci wspornika 7. Również sworzeń 70 jest korzystnie połączony na stałe ze wspornikiem 7 (ewentualnie również za pomocą spawania).

188 539

188 539 ^Fi9·² 6 122q ⁴

188 539

Fig.4

188 539

Fig.1 122b

122

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób kontrolowania panewki umieszczonej w podstawie łożyska przegubu wodzikowego silnika wysokoprężnego dużej mocy, który to przegub przetwarza prostoliniowy ruch drążka tłokowego w nie prostoliniowy ruch korbowodu, w którym to sposobie po rozłączeniu połączenia pokrywy i podstawy łożyska korbowód odsuwa się wraz z podstawą łożyska od pokrywy, a następnie po odsunięciu korbowodu, a wraz z nim również podstawy łożyska od pokrywy łożyska kontroluje się umieszczoną w podstawie łożyska panewkę, znamienny tym, że przed odsunięciem korbowodu (1), a wraz z nim również podstawy (120) łożyska od pokrywy (122) łożyska mocuje się na korbowodzie (1) sanki (8), zaś na stałej części silnika mocuje się elementy prowadzące (7), przy czym sanki (8) i elementy prowadzące (7) są tak usytuowane względem siebie, że przy odsuwaniu korbowodu (1), a zatem przy odsuwaniu podstawy (120) łożyska od jego pokrywy (122), zamocowane na korbowodzie (1) sanki (8) poruszają się wzdłuż zamocowanych na stałej części silnika elementów prowadzących (7) i są na nich wsparte.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że połączenie pokrywy (122) i podstawy (120) łożyska rozłącza się w najniższej pozycji korbowodu (1), a następnie przemieszcza się korbowód (1) w jego najwyższą pozycję i w tej najwyższej pozycji korbowodu (1) mocuje się elementy prowadzące (7) na stałej części silnika, zaś sanki (8) mocuje się na korbowodzie (1).
3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że w przypadku, gdy przy kontroli uzna się panewkę (121) w podstawie (120) łożyska za zużytą lub uszkodzoną, dokonuje się wymiany panewki.
4. Sposób demontażu korbowodu silnika wysokoprężnego dużej mocy, który to korbowód jest połączony z drążkiem tłokowym za pomocą przegubu wodzikowego, który przetwarza prostoliniowy ruch drążka tłokowego w nie prostoliniowy ruch korbowodu, przy czym przegub wodzikowy zawiera pokrywę łożyska i połączoną z pokrywą podstawę łożyska, którą po rozłączeniu połączenia z pokrywą łożyska odsuwa się wraz z korbowodem od pokrywy łożyska, znamienny tym, że przed odsunięciem korbowodu (1), a wraz z nim również podstawy (120) łożyska od pokrywy (122) łożyska mocuje się na korbowodzie (1) sanki (8), zaś na stałej części silnika mocuje się elementy prowadzące (7), przy czym sanki (8) i elementy prowadzące (7) są tak usytuowane względem siebie, że przy odsuwaniu korbowodu (1), a zatem przy odsuwaniu podstawy (120) łożyska od jego pokrywy (122), zamocowane na korbowodzie (1) sanki (8) poruszają się wzdłuż zamocowanych na stałej części silnika elementów prowadzących (7) i są na nich wsparte, w związku z czym korbowód (1) prowadzi się po określonym torze aż do osiągnięcia końca toru wyznaczonego przez elementy prowadzące, a przy osiągnięciu końca tego toru przerywa się ruch korbowodu (1) i w tej pozycji mocuje się na korbowodzie (1) elementy mocujące, następnie usuwa się ponownie sanki (8), opuszcza się korbowód (1) za pomocą elementów mocujących w pozycję wymaganą do demontażu, po czym demontuje się korbowód (1).
5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że połączenie pokrywy (122) i podstawy (120) łożyska rozłącza się w najniższej pozycji korbowodu (1), a następnie przemieszcza się korbowód (1) w jego najwyższą pozycje i w tej najwyższej pozycji korbowodu (1) mocuje się elementy prowadzące (7) na stałej części silnika, zaś sanki (8) mocuje się na korbowodzie (1).
6. Zestaw narzędziowy do montażu w silnikach wysokoprężnych dużej mocy podczas ich konserwacji, zwłaszcza do ułatwienia kontroli panewki w podstawie łożyska przegubu wodzi188 539 kowego i/lub do ułatwienia demontażu korbowodu silnika, który to korbowód jest za pomocą przegubu wodzikowego połączony z drążkiem tłokowym, przy czym przegub wodzikowy przetwarza prostoliniowy ruch korbowodu w nie prostoliniowy ruch korbowodu, znamienny tym, że zestaw narzędziowy zawiera dwa elementy prowadzące, względnie wsporniki (7), które przy montażu są mocowane na stałej części silnika i z których każdy ma wznoszącą się naprowadząjąco powierzchnię i łączącą się z nią powierzchnię poziomą oraz sanki (8), mocowane przy montażu na korbowodzie (1), przy czym elementy prowadzące, względnie wsporniki (7) i sanki (8) są po montażu tak usytuowane względem siebie, że przy rozłączonym połączeniu pokrywy (122) i podstawy (120) łożyska przegubu wodzikowego, przy odsuwaniu korbowodu (1), a zatem przy odsuwaniu podstawy (120) łożyska od pokrywy (122) łożyska, zamocowane na korbowodzie (1) sanki (8) przesuwają się najpierw wzdłuż powierzchni naprowadzającej, a następnie wzdłuż poziomej powierzchni elementów prowadzących, względnie wsporników (7), wspierając się na nich.
7. Silnik wysokoprężny dużej mocy z co najmniej jednym korbowodem, który za pomocą przegubu wodzikowego jest połączony z korbowodem dla przetwarzania prostoliniowego ruchu drążka tłokowego w nie prostoliniowy ruch korbowodu, przy czym przegub wodzikowy zawiera pokrywę łożyska i połączoną z nią rozłącznie podstawę łożyska, znamienny tym, że na korbowodzie (1) znajduje się urządzenie mocujące dla sanek (8), zaś na stałej części silnika znajdują się urządzenia mocujące dla elementów prowadzących (7), które są tak usytuowane, że po rozłączeniu połączenia pokrywy (122) i podstawy (120) łożyska oraz przy zamocowanych sankach (8) i przy zamocowanych elementach prowadzących (7), przy odsuwaniu korbowodu (1), a wraz z nim podstawy (120) łożyska od pokrywy (122) łożyska, sanki (8) przesuwają się wzdłuż elementów prowadzących (7), wspierając się na nich.
8. Silnik według zastrz. 1, znamienny tym, że na korbowodzie (1) znajduje się co najmniej jedno następne urządzenie do mocowania elementów mocujących.