PL187799B1

PL187799B1 - Synergistyczne kompozycje grzybobójcze

Info

Publication number: PL187799B1
Application number: PL97334957A
Authority: PL
Inventors: Maurice Chazalet; Marie-Pascale Latorse; Richard Mercer
Original assignee: Rhone Poulenc Agrochimie
Priority date: 1997-12-30
Filing date: 1997-12-30
Publication date: 2004-10-29
Also published as: ATE227081T1; DE69716965T2; CZ293416B6; PT1003375E; WO1999034677A1; EP1003375B1; UA56150C2; BG102505A; US6417216B1; RO118109B1; EP1003375A1; CZ189498A3; HUP0001388A2; AU5769698A; IL125280A0; BR9712241A; DE69716965D1; KR20000064516A; BG63418B1; AP990A

Abstract

1. Synergistyczne kompozycje grzybobójcze, znamienne tym, ze zawieraja zwia- zek (I) o wzorze: w którym: - M oznacza atom tlenu lub siarki; - n oznacza liczbe calkowita równa 0 lub 1; - Y oznacza atom fluoru lub chloru lub rodnik metylowy; oraz zwiazek (II), czyli N-[3'-(rchloro-3'-metylo-2'-oksopentan)]-3,5-dichloro-4-metylobenzamid; w stosunku wa- gowym zwiazek (I)/zwiazek (II) zawartym miedzy 0,01 a 50, korzystnie miedzy 0,1 a 10. PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku są nowe kompozycje grzybobójcze, zawierające 2-imidazolin-5-on, przeznaczone zwłaszcza do ochrony roślin uprawnych. W wynalazku przedstawiono także sposób ochrony roślin uprawnych przed chorobami grzybiczymi.

Znane są, w szczególności z opisu europejskiego zgłoszenia patentowego nr EP 551048, pochodne 2-imidazolin-5-onu o działaniu grzybobójczym, zapobiegające wzrostowi i rozwojowi grzybów fitopatogennych, które atakują lub mogą atakować rośliny uprawne.

Z publikacji międzynarodowego zgłoszenia patentowego nr WO 96/03044 znana jest także pewna liczba kompozycji grzybobójczych, zawierających 2-imidazolin-5-on w połączeniu z jedną lub kilkoma innymi grzybobójczymi substancjami czynnymi.

Jednakże istnieje nadal potrzeba polepszania produktów stosowanych w rolnictwie do zwalczania chorób grzybiczych roślin uprawnych, a zwłaszcza mączniaka rzekomego.

Istnieje także nadal potrzeba zmniejszania dawek produktów chemicznych, rozsiewanych w środowisku w celu zwalczania grzybic atakujących rośliny uprawne, zwłaszcza zmniejszenia dawek stosowania produktów.

187 799

Ponadto zawsze pożądane jest zwiększenie liczby produktów grzybobójczych będących do dyspozycji rolnika w celu ułatwienia doboru spośród nich produktu najlepiej dostosowanego do danego zastosowania.

Celem wynalazku jest zatem dostarczenie nowej kompozycji grzybobójczej, użytecznej do rozwiązania problemów opisanych powyżej.

Innym celem wynalazku jest dostarczenie nowej kompozycji grzybobójczej, mającej zastosowanie w zapobieganiu i leczeniu chorób roślin z rodziny psiankowatych.

Dalszym celem wynalazku jest zaproponowanie nowej kompozycji grzybobójczej, posiadającej ulepszoną skuteczność przeciwko mączniakom rzekomym i/lub altemariozie roślin z rodziny psiankowatych.

Następnym celem wynalazku jest zaproponowanie nowej kompozycji grzybobójczej, posiadającej ulepszoną skuteczność przeciwko mączniakom rzekomym i/lub mączniakom właściwym i/lub szarej pleśni winorośli (botrytis).

Obecnie stwierdzono, że cele te można osiągnąć w całości lub częściowo dzięki kompozycjom grzybobójczym według niniejszego wynalazku.

Przedmiotem wynalazku są zatem kompozycje grzybobójcze, zawierające związek (I) o wzorze:

<Y)n w którym:

- M oznacza atom tlenu lub siarki;

- n oznacza liczbę całkowitą równą 0 lub 1;

- Y oznacza atom fluoru lub chloru lub rodnik metylowy; oraz związek (II), czyli N-[3'-(l '-chloro-3'-metylo-2'-oksopentan)]-3,5-dichloro-4-metylobenzamid; w stosunku związek (I)/ związek (II) zawartym między 0,01 a 50, korzystnie między 0,1 a 10.

Kompozycje według wynalazku korzystnie stosuje się w zwalczaniu zwłaszcza mączniaków rzekomych roślin psiankowatych, takich jak pomidory, ziemniaki, jak również mączniaków rzekomych i mączniaków właściwych winorośli.

Związek (I) jest znany, w szczególności z europejskiego opisu patentowego nr 629616.

Związek (II) i jego zastosowanie jako środka grzybobójczego są opisane w opisie europejskiego zgłoszenia patentowego nr EP 600629.

Stosunek związek (I)/związek (II) jest zdefiniowany jako stosunek wagowy tych dwóch związków. Dotyczy to także stosunków wszelkich innych dwóch związków, wymienianych w dalszej części opisu, chyba że wyraźnie podano inaczej.

Kompozycje według wynalazku posiadają znacząco ulepszone działanie w porównaniu zarówno z pojedynczym związkiem (I) jak i pojedynczym związkiem (II) względem pewnej liczby grzybów, szczególnie dokuczliwych dla roślin uprawnych, zwłaszcza z rodziny psiankowatych, w szczególności mączniaków rzekomych psiankowatych, przy jednoczesnym zachowaniu braku fitotoksyczności w stosunku do tych roślin. Wynika z tego poprawienie spektrum aktywności i możliwość zmniejszenia dawki każdej z użytych substancji czynnych, przy czym ta ostatnia cecha jest szczególnie istotna ze zrozumiałych względów ekologicznych.

Korzystne są te kompozycje według wynalazku, w których związek (I) jest związkiem, w którym M oznacza atom siarki, a n jest równe 0, o nazwie (4S)-4-metylo-2-metylotio-4-fenylo-l-fenyloamino-2-imidazolin-5-on.

W kompozycjach według wynalazku stosunek związek (I)/związek (II) jest dobrany tak, aby uzyskać efekt synergiczny. Przez efekt synergiczny rozumie się w szczególności efekt, zdefiniowany przez S.R. Colby w artykule zatytułowanym „Calcul des responses synergiques

187 799 et antagonistes des combinaisons herbicides”, zamieszczonym w przeglądzie Weeds, 1967, 15, str. 20-22. W artykule tym stosuje się wzór:

E = X + Y -XY/100 gdzie E oznacza procent oczekiwanego hamowania choroby przez połączenie dwóch fungicydów w zadanych dawkach (na przykład równych odpowiednio x i y), X oznacza obserwowany procent hamowania choroby przez związek (I) w zadanej dawce (równej x), Y oznacza obserwowany procent hamowania choroby przez związek (II) w zadanej dawce (równej y). Gdy procent hamowania obserwowany dla połączenia jest wyższy niż E, to istnieje efekt synergiczny.

Ponadto przez efekt synergiczny rozumie się także efekt oznaczony przy użyciu metody Tammes'a, opublikowanej w artykule „Isoboles, a graphie representation of synergism in pesticides”, Netherlands Journal of Plant Pathology, 70(1964), str. 73-80.

Granice stosunku związek (I)/związek (II) podane powyżej nie ograniczają zakresu wynalazku, lecz są podane jedynie informacyjnie, ponieważ specjalista jest w stanie przeprowadzić testy uzupełniające w celu znalezienia innych wartości stosunku dawek tych dwóch związków, dla których obserwuje się efekt synergiczny.

W przypadku kompozycji według wynalazku, zawierających związek (I) i związek (II) obserwuje się znaczny efekt synergiczny.

W korzystnym wariancie wynalazku stosunek związek (I)/związek (II) jest zawarty między 0,01 a 10, korzystnie między 0,2 a 5, w szczególności między 0,3 a 3.

Poza związkiem (I) i związkiem (II) kompozycja według wynalazku zawiera obojętny nośnik dopuszczalny do stosowania w rolnictwie i ewentualnie środek powierzchniowo-czynny, dopuszczalny w rolnictwie. W dalszej części opisu przez substancję czynną określa się kombinację związku (I) ze związkiem (II), a wymienione zawartości procentowe są procentami wagowo/wagowymi, chyba że podano inaczej.

Określenie „nośnik” oznacza substancję organiczną lub nieorganiczną, naturalną lub syntetyczną, z którą łączy się substancję czynną w celu ułatwienia stosowania jej na rośliny lub glebę. Nośnik ten jest zatem zwykle obojętny i powinien być dopuszczalny do stosowania w rolnictwie, w szczególności na roślinę poddawaną zabiegowi. Nośnik może być stały (w szczególności kaolin, krzemiany naturalne lub syntetyczne, krzemionka, żywice, woski, tłuszcze stałe) lub ciekły (w szczególności woda, alkohole, ketony, frakcje ropy naftowej, węglowodory aromatyczne lub parafinowe, węglowodory chlorowane, skondensowane gazy).

Środek powierzchniowo-czynny może być środkiem emulgującym, dyspergującym lub zwilżającym typu jonowego lub niejonowego. Można przykładowo wymienić sole kwasów poliakrylowych, sole kwasów lignosulfonowych, sole kwasów fenolosulfonowych lub naftaleno sulfonowych, polikondensaty tlenku etylenu z alkoholami tłuszczowymi lub kwasami tłuszczowymi lub aminami tłuszczowymi lub podstawionymi fenolami (zwłaszcza alkilofenolami lub arylofenolami), sole estrów kwasów sulfobursztynowych, pochodne tauryny (zwłaszcza tauryniany alkilowe), estry fosforowe polioksyetylenowanych alkoholi lub fenoli. Obecność co najmniej jednego środka powierzchniowo-czynnego jest często wymagana w przypadku gdy nośnikiem jest woda, ponieważ substancja czynna i/lub obojętny nośnik nie są rozpuszczalne w wodzie.

Kompozycje według wynalazku. mogą zawierać także inne rodzaje składników, jak na przykład koloidy ochronne, środki adhezyjne, zagęstniki, środki tiksotropowe, środki wspomagające wchłanianie, stabilizatory, sekwestranty, pigmenty, barwniki, polimery.

Generalnie kompozycje według wynalazku mogą być łączone z wszystkimi odpowiednimi dodatkami stałymi lub ciekłymi przy użyciu typowych technik sporządzania agrochemicznych form użytkowych.

Techniki stosowania są dobrze znane specjalistom i mogą być wykorzystane w ramach niniejszego wynalazku. Przykładowo można wymienić opryskiwanie.

Spośród kompozycji można generalnie wymienić kompozycje stałe lub ciekłe.

Jako formy użytkowe kompozycji stałych można wymienić proszki do opylania lub dyspergowania (o zawartości substancji czynnej do 100%) i granulat, zwłaszcza granulat otrzy187 799 many przez wytłaczanie, przez prasowanie, przez impregnację granulamego nośnika, przez granulację proszku (w ostatnim przypadku zawartość substancji czynnej w granulacie może być zawarta w zakresie od 1 do 80%).

Kompozycje mogą być także stosowane w formie proszku do opylania; można także zastosować kompozycję zawierającą 50 g substancji czynnej, 10 g subtelnie rozdrobnionej krzemionki, 10 g pigmentu organicznego i 970 g talku; składniki miesza się i rozdrabnia i stosuje się mieszaninę przez opylanie.

Jako formy ciekłe kompozycji lub formy przeznaczone do stosowania w postaci cieczy można wymienić roztwory, zwłaszcza koncentraty rozpuszczalne w wodzie, koncentraty emulgowalne, emulsje, skoncentrowane zawiesiny, aerozole, zwilżalne proszki (lub proszki do opryskiwania), pasty, dyspergowalny granulat.

Koncentraty rozpuszczalne lub emulgowalne zawierają zwykle 10 do 80% substancji czynnej, emulsje lub roztwory gotowe do stosowania zawierają0,01 do 20% substancji czynnej.

Na przykład, poza rozpuszczalnikiem koncentraty emulgowalne mogą zawierać kiedy jest to niezbędne, 2 do 20% odpowiednich dodatków, jak stabilizatory, środki powierzchniowo-czynne, środki wspomagające wchłanianie, inhibitory korozji, barwniki lub środki adhezyjne wymienione uprzednio.

Z koncentratów tych można otrzymać przez rozcieńczenie wodą emulsje o dowolnym żądanym stężeniu.

Skoncentrowane zawiesiny, również stosowane przez opryskiwanie, sporządza się tak aby otrzymać stabilny, nie osadzający się, produkt ciekły i zwykle zawierają one 10 do 75% substancji czynnej, 0,5 do 15% środków powierzchniowo-czynnych, 0,1 do 10% środków tiksotropowych, 0 do 10% odpowiednich dodatków, takich jak pigmenty, barwniki, środki przeciwpienne, inhibitory korozji, stabilizatory, środki wspomagające wchłanianie i środki adhezyjne, a jako nośnik wodę lub ciecz organiczną, w której substancja czynna jest słabo rozpuszczalna lub nierozpuszczalna; niektóre stałe substancje organiczne lub sole mineralne mogą być rozpuszczone w nośniku w celu zapobieżenia sedymentacji lub jako antyżele dla wody.

Zwilżalne proszki (lub proszek do opryskiwania) zwykle sporządza się tak, że zawierają 20 do 95% substancji czynnej, i zawierają one zwykle poza stałym nośnikiem 0 do 5% środka zwilżającego, 3 do 10% środka dyspergującego i kiedy jest to potrzebne, 0 do 10% jednego lub kilku stabilizatorów i/lub innych dodatków, jak pigmenty, barwniki, środki wspomagające wchłanianie, środki adhezyjne, lub środki przeciwko zlepianiu, barwniki, itp.

Dla sporządzenia proszków do opryskiwania lub proszków zwilżalnych miesza się dokładnie substancje czynne w odpowiednim mieszalniku z substancjami dodatkowymi i rozdrabnia się za pomocą młynków lub innych odpowiednich rozdrabniaczy. W ten sposób otrzymuje się proszki do opryskiwania, których zwilżalność i zdolność do tworzenia zawiesiny są korzystne; można je za pomocą wody przeprowadzić w zawiesinę o dowolnym żądanym stężeniu.

Zamiast proszków zwilżalnych można sporządzać pasty. Warunki sporządzania i stosowania past są podobne jak w przypadku zwilżalnych proszków i proszków do opryskiwania.

Dyspergowalny granulat zwykle wytwarza się przez aglomerację w odpowiednich układach granulacji, kompozycji typu zwilżalnego proszku.

Jak już powiedziano, dyspersje i emulsje wodne, na przykład kompozycje otrzymane przez rozcieńczenie wodą zwilżalnego proszku lub emulgowalnego koncentratu według wynalazku, są objęte zakresem wynalazku. Emulsje mogą być typu woda w oleju lub olej w wodzie i mogą mieć konsystencję opisywanąjako konsystencja „majonezu”.

Kompozycje grzybobójcze według wynalazku zawierają zwykle 0,5 do 95% kombinacji związku (I) i związku (II).

Może to być kompozycja skoncentrowana, to jest produkt handlowy zawierający kombinację związku (I) i związku (II). Może to być również kompozycja rozcieńczona, gotowa do stosowania na rośliny uprawne. W drugim z tych przypadków rozcieńczenie kompozycji wodą można przeprowadzić albo wychodząc z handlowej skoncentrowanej kompozycji związku (I) i związku (II) (mieszanina ta jest określana jako „gotowa do stosowania” lub po angielsku „ready mix”), bądź przez zmieszanie bezpośrednio przed użyciem (po angielsku „tank mix”) dwóch skoncentrowanych kompozycji handlowych, zawierających każda związek (I) i związek (II).

187 799

W wynalazku przedstawiono także sposób zwalczania, profilaktycznie lub leczniczo, grzybów fitopatogennych roślin uprawnych, polegający na tym, że stosuje się na rośliny poddawane zabiegowi skuteczną i niefitotoksyczną ilość kompozycji grzybobójczej według wynalazku.

Grzyby fitopatogenne dla roślin uprawnych, które mogą być zwalczane tym sposobem obejmują zwłaszcza:

- grupę lęgniowców (Oomycetes):

- rodzaj Phytophthora, jak Phytophthora infestans (mączniak rzekomy psiankowatych, zwłaszcza ziemniaków lub pomidorów),

- rodzinę wroślikowatych (Peronospora), zwłaszcza Plasmopara yiticola (mączniak rzekomy winorośli), Plasmopara halstedi (mączniak rzekomy słonecznika), Pseudoperonospora sp. (zwłaszcza mączniak rzekomy dyniowatych i chmielu), Bremia lactucae (mączniak rzekomy sałaty), Peronospora tabacinae (mączniak rzekomy tytoniu), Peronospora parasitica (mączniak rzekomy kapusty),

- grupę strzępczaików (adelomycetes):

- rodzaj Alternaria, na przykład Alternaria solani (altemarioza psiankowatych, a zwłaszcza pomidorów i ziemniaków),

- rodzaj Guignardia, zwłaszcza Guignardia bidwelli (czarny korzeń winorośli),

- rodzaj mączniaków właściwych (oidium), na przykład mączniak właściwy winorośli (Uncinula necator), mączniak właściwy roślin strączkowych, na przykład Erysiphe polygoni (mączniak właściwy krzyżowych), Leveillula taurica, Erysiphe cichoracearum, Sphaerotheca fuligena (mączniak właściwy dyniowatych, złożonych, pomidorów), Erysiphe communis (mączniak właściwy buraka i kapusty), Erysiphe pisi (mączniak właściwy groszku, lucerny), Erysiphe polyphaga (mączniak właściwy fasolki i ogórka), Erysiphe umbelliferarum (mączniak właściwy baldaszkowatych, zwłaszcza marchwi), Sphaerotheca humuli (mączniak właściwy chmielu).

Określenie „stosuje się na rośliny poddawane zabiegowi” oznacza w sensie niniejszego opisu, że kompozycje grzybobójcze będące przedmiotem wynalazku można stosować za pomocą różnych technik, takich jak:

- opiyskiwanie części napowietrznych roślin cieczą zawierającą jedną z kompozycji;

- opylanie, wprowadzanie granulatu lub proszku do gleby, nawadnianie, wokół roślin, a w przypadku drzew wstrzykiwanie lub bandażowanie.

Korzystnie zabieg przeprowadza się przez opryskiwanie cieczą części naziemnych roślin uprawnych.

Określenie „ilość skuteczna i niefitotoksyczną” oznacza ilość kompozycji według wynalazku wystarczającą do zwalczania lub zniszczenia grzybów obecnych lub które mogą się pojawić na roślinach, i nie powodującą wystąpienia w tych roślinach żadnych objawów fitotoksyczności. Ilość taka może się zmieniać w szerokich granicach, zależnie od zwalczanego grzyba, rodzaju rośliny, warunków klimatycznych i rodzaju związku (II) zawartego w kompozycji według wynalazku. Ilość ta może być ustalona przez specjalistę na podstawie systematycznych testów polowych.

W zwykłych warunkach praktyki rolniczej dobre rezultaty daje ilość kompozycji grzybobójczej według wynalazku odpowiadająca dawce związku (I), zawartej między 10 a 500 g/h, korzystnie między 20 a 300 g/ha.

Zgodnie z wynalazkiem, ilość kompozycji grzybobójczej odpowiada dawce związku (I) zawartej między 50 a 500 g/ha, korzystnie między 100 a 300 g/ha.

Poniższy przykład zamieszczono wyłącznie dla ilustracji wynalazku, bez zamiaru jego ograniczania.

W przykładzie tym przez związek (I) określa się (4S)-4-inetyyo-2-mety]otio-4-fenylo-l-fenyloamino-2-imidazolin-5-on.

Przykład 1. Test połowy kompozycji zawierającej związki (I) i (II) przeciwko mączniakowi rzekomemu ziemniaków (Phythophtora infestons).

Stosuje się kompozycję zawierającą związek (I) w formie zawiesiny skoncentrowanej o stężeniu 500 g/l i kompozycję zawierającą związek (II) w formie zawiesiny skoncentrowanej o stężeniu 240 g/l.

187 799

Te dwie kompozycje miesza się tak, aby uzyskać stosunek związek (I)/związek (II) równy 1 i 1,5.

Mieszaninę stosuje się po rozcieńczeniu wodą do ilości 800 l/ha na pole ziemniaków 40 dni po zasadzeniu bulw. Zastosowane dawki są następujące:

- dla stosunku 1: 150 g/ha związku (I) i 150 g/ha dla związku (II);

- dla stosunku 1,5: 150 g/ha związku (I) i 100 g/ha dla związku (II).

Zabieg powtarza się 6 razy co 7 dni.

Dwa dni po pierwszym zabiegu pole skaża się przez opryskiwanie zarodnikami Phythophtora infestans.

Obserwację wyników prowadzi się 22 dni po siódmym zabiegu. W tym celu ocenia się wizualnie (w stosunku do poletka nie poddawanego zabiegowi ale również skażonego) skażenie C (lub stopień zaatakowania) wyrażony ułamkiem powierzchni liści (wyrażonym w %) posiadających czarniawe plamy, odpowiadające zaatakowaniu przez chorobę.

Oblicza się skuteczność E według wzoru Abbotta.

Otrzymano doskonałe wyniki skuteczności z efektem synergicznym.

Na sąsiednim poletku, na którym przeprowadzono zabieg ochronny mankozebem w ilości 1600 g/ha, stwierdzono umiarkowaną skuteczność.

187 799

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Synergistycznekompooycje zrzybobZjcze, znzmienne e^m, żyzawierajązwiązzk (I) o wzorze:

w którym:

- M oznacza atom tlenu lub siarki;

- n oznacza liczbę całkowitą równą 0 lub 1;

- Y oznacza atom fluoru lub chloru lub rodnik metylowy; oraz związek (II), czyli N-[3'-(l'chloro-3'-meSylo-2'-o0sopentan)]-3_Ί5-dichloro-4-metyloCenz.amid; w stosunku wagowym związek (I)/związek (II) zawartym między 0,01 a 50, korzystnie między 0,1 a 10.
2. Kompozycje grzybobójcze według zastrz. 1, znamienne tym, że jako związek (I) zawierają (4g)-4-metylo-2-metylotio-4-fenylo-l-fenyloamino-2-imidazolin-5-on.
3. Kompozycje grzybobójcze według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że stosunek związek (I)/związek (II) jest zawarty między 0,01 a 10, korzystnie między 0,2 a 5, zwłaszcza między 0,3 a 3.
4. Kompozycje grzybobójcze według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że zawierają, oprócz związków (I) i (II), obojętny nośnik odpowiedni do stosowania w rolnictwie i ewentualnie środek powierzchniowo czynny dopuszczalny w rolnictwie.
5. Kompozycje grzybobójcze według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że zawierają 0,5 do 95% kombinacji związków (I) i (II).
6. Kompozycje grzybobójcze, według zastrz. 1, znamienne tym, że mają postać produktu zawierającego związek o wzorze (I) i związek o wzorze (II) jako preparat łączony, do stosowania jednoczesnego, oddzielnego lub kolejnego dla zwalczania grzybów fitopatogennych roślin uprawnych w miejscu ich uprawy.