PL184713B1

PL184713B1 - Pojazd mechaniczny z bezpieczną karoserią

Info

Publication number: PL184713B1
Application number: PL97332670A
Authority: PL
Inventors: Klaus Friedewald; Gert Heumann; Arnold Ensslen
Original assignee: Volkswagen Ag
Priority date: 1996-11-14
Filing date: 1997-10-22
Publication date: 2002-12-31
Also published as: WO1998021433A1; KR20000053282A; US6059355A; JP2001505154A; PL332670A1; EP0938618B1; US6254173B1; DE59703311D1; EP0938618A1

Abstract

1. Pojazd mechaniczny z bezpieczna ka- roseria majaca boczne drzwi zamocowane ob- rotowo do slupka drzwiowego za pomoca co najmniej jednej zawiasy drzwiowej, tak ze wprowadzone sily przy zderzeniu czolowym sa przenoszone dalej od miejsca zderzenia na dal- sze obszary zamknietej karoserii, która bez bocznego wylamania opiera sie w obszarze zawiasy drzwiowej o sasiadujacy slupek drzwiowy, a przy zawiasie drzwiowej umiesz- czone jest miejsce zadanej deformacji do prze- mieszczenia sworznia zawiasowego i polaczo- nego z nim przedniego konca drzwi w kierunku wzdluznej osi srodkowej pojazdu mechanicz- nego, znamienny tym, ze zadane miejsce de- formacji jest utworzone z przewezenia prze- kroju w postaci karbu (40), lub materialowego oslabienia elementu zawiasowego (24), albo zawiasowego elementu mocujacego (20), albo jego sztywnego polaczenia majacego ksztalt spawanego szwu (30). FIG. 1a PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest pojazd mechaniczny z bezpieczną, karoserią mającą boczne drzwi z których każde jest zamocowane obrotowo do słupka drzwiowego tej karoserii za pomocą co najmniej jednej zawiasy drzwiowej, przy czym siły wprowadzone przy zderzeniu czołowym bezpiecznej karoserii pojazdu mechanicznego są przenoszone dalej od miejsca zderzenia na dalsze obszary zamkniętej karoserii, która bez bocznego wyłamania opiera się w obszarze zawiasy drzwiowej o sąsiadujący słupek drzwiowy, a przy zawiasie drzwiowej umieszczone jest miejsce spowodowanej zderzeniem zadanej deformacji przemieszczenia sworznia zawiasowego i połączonego z nim przedniego końca drzwi w kierunku wzdłużnej osi środkowej pojazdu mechanicznego.

W pojazdach mechanicznych z bezpiecznymi karoseriami, które są stosowane od kilku dziesiątków lat, prowadzone są próby polegające na tym, aby także przy ciężkich wypadkach przestrzeń dla pasażerów uchronić przed daleko idącymi odkształceniami. Aby ten cel osiągnąć przy zderzeniu czołowym lub zderzeniu bocznym, czyli tzw. zderzeniu offsetowym, w obecnie znanych i eksploatowanych pojazdach mechanicznych część frontowa jest tak ukształtowana, że przy zderzeniu deformuje się ona, przy czym część sił zderzeniowych zostaje odprowadzana poprzez kształtowniki wzdłużne i usztywnione ściany boczne pomieszczenia dla pasażerów do tyłu i do bardziej oddalonych obszarów pojazdu mechanicznego. Siły te zostają tam przejęte przez duże powierzchnie i powodują plastyczną, zmianę kształtu materiału karoserii. Jest to jednak wystarczająco zagwarantowane tylko wtedy, gdy podczas zderzenia boczne drzwi pozostają zamknięte, ponieważ tylko wtedy część sił uderzeniowych, działających na przedni słupek drzwiowy nad i pod drzwiami, może być przeniesiona na umieszczone za nimi słupki drzwiowe i stamtąd przeniesiona dalej. Możliwe słabe punkty drzwi pod tym względem są umieszczone po pierwsze w obszarze zamka drzwiowego i po drugie w obszarze zawias drzwiowych, które zwykle deformują się w miejscach ich zamocowań lub zrywają się ze słupków drzwiowych, jeżeli drzwi podczas zderzenia czołowego lub tzw. zderzenia offsetowego w wyniku bezwładności swojej masy są naciskane do przodu, a słupek drzwiowy w danym przypadku pod naciskiem sił zderzenia odkształca się do tyłu przeciwko kierunkowi jazdy. Na fig. 6a i 6b pokazano, że przy deformacji słupka drzwiowego lub zerwaniu zespawanego ze słupkiem drzwiowym zawiasowego elementu mocującego zostaje po pierwsze przerwane przenoszenie siły przez zawiasę drzwiową oraz po drugie połączona z zawiasą drzwiową przednia część drzwi jest wyciskana na zewnątrz, ponieważ umieszczony pomiędzy zawiasowym elementem mocującym i słupkiem drzwiowym spawany szew zrywa się, począwszy od jego tylnego końca, a zawiasowy element mocujący zostaje przy tym odgięty na zewnątrz. Prowadzi to do tego, że przedni koniec drzwi zostaje wyłamany z otworu drzwiowego w kierunku na bok, oddalającym go od wzdłużnej osi środkowej pojazdu mechanicznego, tak że koniec ten nie może zostać podparty o sąsiadujący słupek drzwiowy powyżej i poniżej zawias drzwiowych lub w obszarze oszklenia drzwi. Z kolei oznacza to, że tak zwane łączenie w łańcuch członów przenoszenia siły, takich jak słupki i kształtowniki drzwiowe, zostaje przerwane, tak że w przedniej części pojazdu mechanicznego może dojść do niepożądanych, większych odkształceń pomieszczenia dla pasażerów.

W konstrukcji tego rodzaju przedstawionej w GB 2144797 A wada ta została usunięta w ten sposób, że połączony sztywno ze słupkiem drzwiowym element zawiasowy jest podzielony, a jego obydwie części są połączone za pomocą dodatkowego sworznia, przebiegającego równolegle do zwykłych sworzni zawiasowych, który to dodatkowy sworzeń podczas normalnej jazdy jest połączony odchylnie poprzez kołek zabezpieczający z obydwoma częściami tego elementu zawiasowego. Ten kołek zabezpieczający tworzy zadane miejsce deformacji, które zostaje zniszczone tylko przy zderzeniu pojazdu i wtedy uwalnia obydwie opisane części stałe elementu zawiasowego od strony słupka dla wykonania obrotowych ruchów względem siebie. Tego rodzaju ruch obrotowy powoduje w następstwie przemieszczenie sworznia zawiasowego a tym samym sztywno z nim połączonego tylnego końca drzwi w kierunku wzdłużnej płaszczyzny środkowej pojazdu. Dlatego też starano się o to, aby w przypadku zderzenia opisane połączenie łańcuchowe członów przenoszących siły zostało utrzymane.

Celem wynalazku jest opracowanie tego rodzaju pojazdu mechanicznego przy zachowaniu jego zalet, w którym opisane przemieszczenie sworznia zawiasowego przy zderzeniu

184 713 jest zabezpieczone bez nakładu na dodatkowy kołek zabezpieczający, niekorzystny ze względu na trudności jego dopasowania.

Podany cel został osiągnięty według wynalazku dzięki rozwiązaniu konstrukcyjnemu pojazdu mechanicznego z bezpieczną karoserią mającą boczne drzwi, z których każde jest zamocowane obrotowo do słupka drzwiowego bezpiecznej karoserii za pomocą co najmniej jednej zawiasy drzwiowej, przy czym wprowadzone siły przy zderzeniu czołowym pojazdu mechanicznego są przenoszone dalej od miejsca zderzenia na dalsze obszary zamkniętej karoserii, która bez bocznego wyłamania opiera się w obszarze zawiasy drzwiowej o sąsiadujący słupek drzwiowy, a przy zawiasie drzwiowej umieszczone są elementy pośredniczące do przesunięcia sworznia zawiasowego i połączonego z nim przedniego końca drzwi w kierunku wzdłużnej osi środkowej pojazdu mechanicznego, którego istota polega na tym, że zadane miejsce deformacji jest utworzone z przewężenia przekroju karbu, lub materiałowego osłabienia elementu zawiasowego, albo zawiasowego elementu mocującego, albo jego sztywnego połączenia mającego kształt spawanego szwu.

Miejsce przewężenia przekroju lub miejsce osłabienia materiałowego korzystnie jest umieszczone w obszarze wewnętrznego narożnika kątowego elementu zawiasowego lub zawiasowego elementu mocującego, którego jedno ramię jest zespawane ze słupkiem drzwiowym, a drugie ramię wystaje na zewnątrz.

Zadane miejsce deformacji korzystnie jest umieszczone w obszarze spawanego szwu pomiędzy słupkiem drzwiowym i zespawanym z nim elementem zawiasowym lub zawiasowym elementem mocującym.

Przed lub obok przedniego końca spawanego szwu korzystnie jest umieszczony sworzeń zawiasowy zawiasy drzwiowej.

Spawany szew korzystnie jest umieszczony na powierzchni przylegania pomiędzy słupkiem drzwiowym i elementem zawiasowym lub zawiasowym elementem mocującym, przy czym powierzchnia przylegania jest zagięta w kierunku jazdy do wzdłużnej osi środkowej.

W wykonaniu alternatywnym wynalazek charakteryzuje się tym, że miejscem inicjowanego odkształcenia sworznia zawiasowego z elementem zawiasowym połączonym sztywno z drzwiami jest prowadnica kulisowa sworznia zawiasowego, która ma kształt łuku nachylonego w kierunku zadanego miejsca deformacji to jest spawanego szwu, karbu elementu mocującego, żebrowego mostka zawiasy drzwiowej.

Na przednim końcu drzwi korzystnie jest umieszczony wygięty do przodu język, który przy zamkniętych drzwiach jest zaczepiony o część słupka drzwiowego po jego wewnętrznej stronie.

Umieszczony na przednim końcu drzwi wygięty do przodu język w położeniu zamkniętych drzwi korzystnie jest umieszczony w wybraniu słupka drzwiowego i zachodzi od tyłu za ściankę słupka drzwiowego od strony zawiasy drzwiowej.

W celu polepszenia możliwości sterowania deformacji zawiasy drzwiowej w różnych warunkach zderzenia, zgodnie z korzystną postacią wykonania wynalazku na zawiasie drzwiowej lub w obszarze jej zamocowania do drzwi i/lub do słupka drzwiowego jest umieszczone zadane miejsce deformacji, które zapewnia, że zawiasa drzwiowa w tym miejscu trwale się odkształca, łamie lub zrywa, a ponadto przez odpowiednie ukształtowanie pozwala na sterowanie ruchem elementów zawiasy a tym samym przednim końcem drzwi, ograniczającym od strony drzwi zadane miejsce deformacji.

Dzięki temu, że zadane miejsce deformacji jest umieszczone w połączonym sztywno ze słupkiem drzwiowym zawiasowym elemencie mocującym wzgl. części zawiasy lub w obszarze zwykłego połączenia, utworzonego przez szew spawany pomiędzy słupkiem drzwiowym i częścią zawiasy od strony karoserii zapewnione jest, że drzwi dają się jeszcze otwierać wokół osi obrotu zawiasy drzwiowej, podczas gdy otwieranie to nie zawsze jest zapewnione przy umieszczeniu zadanego miejsca deformacji w części zawiasy po stronie drzwi.

Zadane miejsce deformacji części zawiasowej od strony karoserii jest korzystnie umieszczone, w odniesieniu do wzdłużnej osi środkowej, po drugiej stronie tzn. w bocznym kierunku pojazdu mechanicznego na zewnątrz słupka drzwiowego między nim i sworzniem zawiasy drzwiowej oraz jest utworzone z przewężenia przekroju lub osłabienia przekroju

184 713 części zawiasy, na których ta część zawiasy zgniata się lub wygina podczas zderzenia powodującego deformację zawiasy drzwiowej, przy czym przewężenie przekroju tworzy punkt obrotu, dokoła którego odchyla się do wewnątrz w kierunku wzdłużnej osi środkowej pozostała zawiasa a z nią przednia część drzwi.

W alternatywnym zadanym miejscu deformacji od strony karoserii umieszczonym w obszarze osadzenia sworznia zawiasowego, które to miejsce posiada na przykład co najmniej jedną, przebiegającą przez cienki mostek materiałowy prowadnicę kulisową, oddzieloną od otworu mieszczącego sworzeń zawiasowy i zagiętą łukowato lub pod kątem ostrym względem środkowej osi wzdłużnej, sworzeń zawiasowy po złamaniu mostka materiałowego, wywołanym przez zderzenie, przybliża się do tej wzdłużnej osi środkowej. Na miejsce utworzonego przez mostek materiałowy zadanego miejsca złamania może być wpasowany także przez docisk sworzeń zawiasowy do prowadnicy kulisowej, w której odstęp między przeciwległymi krawędziami ograniczającymi jest mniejszy, niż średnica sworznia zawiasowego, tak że przy zderzeniu w wyniku rozszerzenia się krawędzi ograniczających sworzeń ten przesuwa się wzdłuż prowadnicy kulisowej.

Zadane miejsce deformacji może być również utworzone w obszarze, w którym zawiasa drzwiowa jest przymocowana do słupka drzwiowego, ponieważ zamocowany do słupka drzwiowego element zawiasowy jest z reguły przyspawany, oznacza to, że spawany szew, umieszczony między słupkiem drzwiowym i elementem zawiasowym od strony karoserii, powinien być tak rozmieszczony, że w przypadku uszkodzenia struktury w obszarze zawias następuje przybliżenie przedniego końca drzwi do wzdłużnej osi środkowej. Przybliżenie to może być osiągnięte zgodnie z dalszą korzystną odmianą wynalazku dzięki temu, że przyspawana do słupka drzwiowego część zawiasy lub zawiasowy element mocujący posiada kątownik, przy czym sworzeń zawiasowy, patrząc w kierunku jazdy, znajduje się przed lub obok przedniego końca ramienia, przyspawanego do słupka drzwiowego, w wyniku którego sworzeń ten tworzy punkt obrotu przy uszkodzeniu struktury, deformacji lub zerwaniu spawanego szwu. Może to korzystnie nastąpić dzięki temu, że ramię jest przyspawane do pionowej ukośnej powierzchni słupka drzwiowego, która jest nachylona w stosunku do wzdłużnej osi środkowej pod kątem korzystnie większym niż 45 stopni, oraz że kąt między obydwoma ramionami i długość drugiego ramienia, przeznaczonego do umieszczenia w nim sworznia zawiasowego, jest dostosowany do kąta pochylenia tej ukośnej powierzchni.

O ile przybliżznie pene-dniego końca drzwi do wzdłużnej osiśrodkowej pwy deformacji zawiasy drzwiowej lub jej zamocowania jest korzystne, ponieważ dzięki temu sąsiadujące powierzchnie drzwi i słupka drzwiowego szybciej się stykają to dla wyznaczonego celu jest także wystarczające, jeżeli zapobiegnie się bocznemu wyłamaniu przedniej części drzwi, na przykład wtedy, gdy drzwi w wyniku deformacji zawiasy drzwiowej podczas zderzenia przesuwają się w kierunku jazdy i częściowo wchodzą w karoserię, co blokuje boczny ruch na zewnątrz przedniego końca tych drzwi.

Zamiast spowodowania przybliżenia końca drzwi do wzdłużnej osi środkowej wzgl. zachowania jego odstępu od tej wzdłużnej osi środkowej przez sterowaną deformację zawiasy drzwiowej lub jej zamocowania, mogą być zastosowane dodatkowe urządzenia, które powodują odpowiednie przemieszczenie przedniego końca drzwi. W najprostszym przypadku są to umieszczone na drzwiach i/lub na słupkach drzwiowych prowadnice, które w przypadku deformacji zawiasy drzwiowej lub jej zamocowania wciągają przedni koniec drzwi do wewnątrz i tym samym zapobiegająjego wyłamaniu.

Wynalazek zostanie poniżej opisany dokładniej w oparciu o kilka przykładów wykonania, przedstawionych na rysunku, na którym fig. la przedstawia w częściowym przekroju widok z góry na zawiasę drzwiową, pojazdu mechanicznego według wynalazku przy zamkniętych drzwiach, fig. 1b - rzut poziomy w częściowym przekroju zawiasy drzwiowej z fig. 1 po deformacji tej zawiasy drzwiowej, fig. 2a - rzut poziomy w częściowym przekroju innej zawiasy drzwiowej według wynalazku, fig. 2b - widok z góry na zawiasę drzwiową z fig. 2a po deformacji zamocowania tej zawiasy na słupku drzwiowym, fig. 3 - widok z góry odpowiednio do fig. 1 i 2 na jeszcze inną zawiasę drzwiową według wynalazku, fig. 4 - rzut poziomy odpowiednio do fig. 1 i 2 kolejnej, innej zawiasy drzwiowej według wynalazku,

184 713 fig. 5 - widok z góry na zawiasę drzwiową i urządzenie zapobiegające wyłamaniu przedniego końca drzwi w pojeździe mechanicznym według wynalazku, fig. 6a - rzut poziomy zawiasy drzwiowej według stanu techniki, oraz fig. 6b - widok z góry na zawiasę drzwiową z fig. 6a podczas deformacji zamocowania tej zawiasy.

Przedstawione na figurach 1 do 4 zawiasy drzwiowe 2, 4, 6, 8 i pokazana na fig. 5 prowadnica 12 w połączeniu z zawiasą drzwiową 10 zapobiegają wyłamaniu w kierunku bocznym na zewnątrz drzwi 14, połączonych przegubowo każdorazowo poprzez dwie zawiasy drzwiowe 2, 4, 6, 8, 10 z jej przednim końcem i ze słupkiem drzwiowym 16. W przypadku zderzenia i spowodowanej przez to deformacji obydwóch z zawias drzwiowych 2, 4, 6, 8,10 lub ich zamocowania w obszarze tych zawias 2, 4, 6, 8, 10. Jak to zostało pokazane na fig. 6a i 6b w przypadku stosowania znanej zawiasy drzwiowej 18, następuje wyłamanie drzwi.

Zwykła zawiasą drzwiowa 18 posiada zasadniczo umieszczony na słupku drzwiowym 16 przytrzymujący tę zawiasę element mocujący 20 z kątownikiem, zamocowany trwale do nadwozia element zawiasowy 24, który poprzez mimośrodową śrubę 22 (tylko zaznaczoną) jest połączony sztywno z zawiasowym elementem mocującym 20, jak również zespawany z drzwiami 14 element zawiasowy 26 z kątownikiem, który poprzez sworzeń zawiasowy 28 jest połączony obrotowo z elementem zawiasowym 24, tak że drzwi 14 mogą być otwierane i zamykane.

Przy zderzeniu czołowym lub przy tak zwanym zderzeniu offsetowym pojazdu mechanicznego zamknięte drzwi 14 w wyniku ich bezwładności, wywierają w kierunku jazdy siłę działającą na sworzeń zawiasowy 28, która jest skierowana w danym przypadku, w powiązaniu z odkształceniem słupka drzwiowego 16 w kierunku wstecznym powodującym uszkodzenie lub zniszczenie zawiasy drzwiowej 18 lub jej zamocowania. Na ogół deformacji ulega słupek drzwiowy 16 lub zrywa się spawany szew 30 między zawiasowym elementem mocującym 20 i słupkiem drzwiowym 16, przy czym zerwanie spawanego szwu 30 zaczyna się od jego tylnego końca, ponieważ występujące tam siły i momenty są największe. Siły bezwładności działające na drzwi 14 podczas zrywania spawanego szwu 30 i na istniejące jeszcze podparcie na przednim końcu spawanego szwu 30 powodują, że zawiasowy element mocujący 20 a z nim pozostała zawiasa drzwiowa 18 oraz przednia część drzwi 14 zostają wychylone i odwrócone na zewnątrz dokoła punktu obrotu, umieszczonego w obszarze przedniego końca spawanego szwu 30, przy czym to wychylenie następuje w kierunku oddalającym od wzdłużnej osi (nie pokazanej na rysunku) środkowej pojazdu, co zostało przedstawione za pomocą strzałki M na fig. 6b. Prowadzi to do bocznego wyłamania przedniego końca drzwi 14, przy czym umieszczone przeciwległe w pewnym odstępie ukośne powierzchnie 32, 34 na przednim końcu drzwi 14 i w obszarze otworu drzwiowego na słupku drzwiowym 16 przesuwają się wzajemnie w kierunku strzałki P, tak że nie dochodzi do zetknięcia się tych powierzchni. Oznacza to jednak po pierwsze, że siły pomiędzy drzwiami 14 i słupkiem drzwiowym 16 są w dalszym ciągu przenoszone tylko przez zawiasę drzwiową 18, tak że bardzo szybko dochodzi do zerwania szwów spawanych 30, oraz po drugie, że potem siły od słupka drzwiowego 16 nie mogą być przeniesione do dalszych obszarów pojazdu mechanicznego ani przez zawiasy drzwiowe 18, ani przez ukośne powierzchnie 32, 34.

Przedstawiona na fig. 1a i 1b zawiasa drzwiowa 2 według wynalazku jest przeważnie wykonana identycznie, jak zwykła zawiasa drzwiowa 18 i obejmuje kątowy zawiasowy element mocujący 20 z dwoma ramionami 36, 38, przy czym ramię 36 jest przyspawane do słupka drzwiowego 16, równolegle do wzdłużnej osi środkowej pojazdu mechanicznego. W przeciwieństwie do zawiasy drzwiowej 18, w wewnętrznym narożniku pomiędzy obydwoma ramionami 36, 38 znajduje się karb 40, który rozciąga się na całej wysokości zawiasowego elementu mocującego 20. Karb 40 tworzy przewidziane miejsce deformacji, w którym zawiasowy element mocujący 20 odkształca się, zanim dojdzie do zerwania spawanego szwu 30. Podczas odkształcenia swobodne ramię 28 zawiasowego elementu mocującego 20 wygina się do przodu, przy czym sworzeń zawiasowy 28 przesuwa się zasadniczo w kierunku jazdy, tak że przedni koniec drzwi 14 nie wyłamuje się na zewnątrz, zanim sąsiadujące ukośne powierzchnie 32, 34 na przednim końcu drzwi 14 i na słupku drzwiowym 16 nie zetkną się ze sobą. Stąd też te powierzchnie 32, 34 działają jako powierzchnie przenoszące siły

184 713 pomiędzy słupkiem drzwiowym 16 i drzwiami 14, tak że zawiasa drzwiowa 2 zostaje odciążona i nie odkształca się dalej.

W przedstawionej na fig. 2a i 2b zawiasie drzwiowej 4, przyspawany trwale do słupka drzwiowego 16 i równolegle do wzdłużnej osi środkowej pojazdu zawiasowy element mocujący 20 jest płaską płytą, do której zamocowany jest trwale połączony z karoserią element zawiasowy 24 za pomocą mimośrodowej śruby 22. Element zawiasowy 24 ma otwarty w kierunku na zewnątrz przekrój w kształcie U i posiada płaskie jarzmo z otworem dla mimośrodowej śruby 22 oraz przylega do zawiasowego elementu mocującego 20, przy czym ten element 24 ma także dwie poziome, płaskie ostojnice 42, które wystają na zewnątrz poza górne i dolne jarzma. Obydwie ostojnie 42 posiadają w pobliżu ich dolnego obrzeża otwór 44 do umieszczenia w nich sworznia zawiasowego 28, który przechodzi przez cylindryczny otwór w części zawiasowej 26, zamocowanej trwale do drzwi. Pokrywające się otwory 44 w górnej i dolnej ostojnicy 412 są każdorazowo oddzieeone za pomocą żebrowego mostka 46 od umieszczonych jedna nad drugą w tych ostojnicach 42 kulisowych prowadnic 48, które zbliżają się łukowato w kierunku jazdy do słupków drzwiowych 16 i tym samym nakierowane są na wzdłużną oś środkową pojazdu mechanicznego. Żebrowe mostki materiałowe stanowią zadane miejsca złamania, które przy spowodowanej zderzeniem deformacji zawiasy drzwiowej 4 najpierw poddają się naciskowi, tak że górny i dolny koniec sworznia zawiasowego 28 wchodzi w kulisowe prowadnice 48 i przesuwa się w nich do przodu i do wewnątrz, jak to zostało uwidocznione na fig. 2b. W wyniku tego zamocowany trwale do drzwi element zawiasowy 26 i przedni koniec drzwi 14 zostają nieco wciągnięte do wewnątrz, tak że sąsiadujące ukośne powierzchnie 32, 34 wcześniej do siebie przylegają

W przedstawionej na fig. 3 zawiasie drzwiowej deformacja słupka drzwiowego pod obciążeniem zostaje wykorzystana do stabilizacji drzwi w wycięciu drzwiowym. W odróżnieniu jednak od zwykłej zawiasy drzwiowej 18, kątowy zawiasowy element mocujący 20 jest trwale zespawany w ten sposób, że zespawane ze słupkiem drzwiowym 16 ramię 36 jest skierowane do tyłu, tak że sworzeń zawiasowy 28 jest umieszczony zasadniczo obok przedniego końca spawanego szwu 30, który to koniec przy deformacji słupka drzwiowego tworzy punkt obrotu, dokoła którego ten sworzeń zawiasowy 28 zostaje obrócony. Oznacza to jednak, że sworzeń zawiasowy 28 a tym samym przedni koniec drzwi 14 przy zrywaniu spawanego szwu 30 zostaje przesunięty w kierunku strzałki M pokazanej na fig. 3 a także do wewnątrz w kierunku wzdłużnej osi środkowej pojazdu mechanicznego, aż krótko potem sąsiadujące powierzchnie 32, 34 zaczynają się stykać ze sobą.

W przedstawionej na fig. 4 zawiasie drzwiowej 4 sworzeń zawiasowy 28 jest umieszczony również obok przedniego końca spawanego szwu 30, tak że przy deformacji słupka drzwiowego 16 sworzeń 28 przemieszcza się w kierunku strzałki M, a przedni koniec drzwi 14 jest wciągany do wewnątrz. Umieszczenie sworznia zawiasowego 28 obok przedniego końca spawanego szwu 30 zostaje osiągnięte dlatego, że ramię 36 kątowego zawiasowego elementu mocującego 20 jest przyspawane trwale, pod pewnym kątem względem wzdłużnej osi pojazdu, do nachylonej powierzchni słupka drzwiowego 16.

W uprzednio opisanych przykładach wykonania przemieszczenie przedniego końca drzwi w kierunku wzdłużnej osi środkowej pojazdu mechanicznego powstałe w wyniku deformacji zawiasy drzwiowej 2, 4, lub nawet zamocowania zawiasy drzwiowej 6, 8, spowodowane zostaje przez konstrukcję zawiasy drzwiowej lub jej zamocowania, przy czym przemieszczenie to w przedstawionym na fig. 5 przykładzie wykonania jest spowodowane przez niezależną prowadnicę 12, oddzieloną od zawias drzwiowych 10. Ta prowadnica 12 posiada zasadniczo wygięty na zewnątrz drzwi do przodu język 52, który jest umieszczony pomiędzy obydwoma jedna nad drugą usytuowanymi zawiasami drzwiowymi 10 o znanej konstrukcji. Język 52 jest wytłoczony z przedniego kształtownika drzwiowego 54 drzwi 14 i przy zamkniętych drzwiach 14 wchodzi przez wybranie 56 do wewnątrz słupka drzwiowego 16 oraz zachodzi od tyłu za ściankę słupka drzwiowego 16 od strony zawiasy, tak że przy zniszczeniu zawias drzwiowych 10 język 52 zapobiega bocznemu wyłamaniu przedniego końca drzwi 14. Aby przedni koniec drzwi 14 przemieszczał się w kierunku wzdłużnej osi środkowej, tak że sąsiadujące powierzchnie 32, 34 szybciej się ze sobą stykają, przy wykonywaniu wybrania 56

184 713 w słupku drzwiowym 16 wytłoczona trójstronnie nakładka 60 jest wygięta przez wybranie 56 do wewnątrz słupka drzwiowego 16 w ten sposób, że tworzy ona skierowaną do wewnątrz powierzchnię nabiegową62 dla języka 52, wystającego z kształtownika drzwiowego 54. Aby nakładkę 60 utrzymać w jej pozycji pomimo sił, oddziaływujących przy deformacji zawias drzwiowych 10, nakładka ta podpiera się na wewnętrznej stronie słupka 16 poprzez dwa lub więcej wytłoczone i wygięte skośne noski 64.

Język 52 jest zakrzywiony w kształcie łuku koła i ma w kierunku jazdy skierowaną przednią stronę 66 do zakrzywionej również w kształcie łuku koła części stopowej 68 nakładki 60 o mniejszym promieniu zakrzywienia, tak że w przypadku zniszczenia zawiasów drzwiowych 10 elementy te tworzą zawiasę pomocniczą, która pozwala na otwieranie drzwi 14.

W miejsce języka 52 wytłoczonego z kształtownika drzwiowego 54, prowadnica może być wykonana na przykład także jako masywny trzpień, nie pokazany na rysunku, który jest trwale przy spawany do kształtownika drzwiowego 54 i który tak jak język 52 wchodzi do wybrania 56 w słupku drzwiowym 16 w taki sposób, że umożliwia otwieranie i zamykanie drzwi 14. Przedni koniec trzpienia może być wykonany w kształcie ściętego stożka, aby trzpień przy współdziałaniu z ukośną powierzchnią nabiegową 62 słupka drzwiowego 16 razem z przednim końcem drzwi 14 wciągnąć do wewnątrz. Tego rodzaju prowadnica lub podobna może być zastosowana zarówno razem ze znanymi zawiasami drzwiowymi 18 jak również w powiązaniu z zawiasami drzwiowymi 2 4, 6, 8, przedstawionymi na fig. 1 do 5.

Język 52, trzpień lub inny element, wystający ponad przedni koniec drzwi 14 może być wykonany alternatywnie jako krótszy, tak że dopiero przy deformacji zawias drzwiowych 10 lub ich zamocowania i wywołanego przez to przesunięcia do przodu drzwi 14 styka się on ze słupkiem drzwiowym 16 i zaczepia przy tym o jego wewnętrzną stronę, dzięki czemu zapobiega się wyłamaniu przedniego końca drzwi 14.

184 713

FIG. 1b

184 713

FłG. 2b

184 713

FSG. 4

184 713

34 66 68

184 713

FIG. 6a

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Pojazd mechaniczny z bezpieczną karoserią mającą boczne drzwi zamocowane obrotowo do słupka drzwiowego za pomocą co najmniej jednej zawiasy drzwiowej, tak że wprowadzone siły przy zderzeniu czołowym są przenoszone dalej od miejsca zderzenia na dalsze obszary zamkniętej karoserii, która bez bocznego wyłamania opiera się w obszarze zawiasy drzwiowej o sąsiadujący słupek drzwiowy, a przy zawiasie drzwiowej umieszczone jest miejsce zadanej deformacji do przemieszczenia sworznia zawiasowego i połączonego z nim przedniego końca drzwi w kierunku wzdłużnej osi środkowej pojazdu mechanicznego, znamienny tym, że zadane miejsce deformacji jest utworzone z przewężenia przekroju w postaci karbu (40), lub materiałowego osłabienia elementu zawiasowego (24), albo zawiasowego elementu mocującego (20), albo jego sztywnego połączenia mającego kształt spawanego szwu (30).
2. Pojazd mechaniczny według zastrz. 1, znamienny tym, że miejsce przewężenia przekroju w postaci karbu (40) lub miejsce osłabienia materiałowego jest umieszczone w obszarze wewnętrznego narożnika kątowego elementu zawiasowego lub zawiasowego elementu mocującego (20), którego jedno ramię (36) jest zespawane ze słupkiem drzwiowym (16), a drugie ramię (38) wystaje na zewnątrz.
3. Pojazd mechaniczny według zastrz. 1, znamienny tym, że zadane miejsce deformacji umieszczone jest w obszarze spawanego szwu (30) pomiędzy słupkiem drzwiowym (16) i zespawanym z nim elementem zawiasowym lub zawiasowym elementem mocującym (20).
4. Pojazd mechaniczny według zastrz. 3, znamienny tym, że przed lub obok przedniego końca spawanego szwu (30) jest umieszczony sworzeń zawiasowy (28) zawiasy drzwiowej (6,8).
5. Pojazd mechaniczny według zastrz. 4, znamienny tym, że spawany szew (30) jest umieszczony na powierzchni przylegania pomiędzy słupkiem drzwiowym (16) i elementem zawiasowym lub zawiasowym elementem mocującym (20), przy czym powierzchnia przylegania jest zagięta w kierunku jazdy do wzdłużnej osi środkowej.
6. Pojazd mechaniczny z bezpieczną karoserią mającą boczne drzwi zamocowane obrotowo do słupka drzwiowego za pomocą co najmniej jednej zawiasy drzwiowej, tak że wprowadzone siły przy zderzeniu czołowym są przenoszone dalej od miejsca zderzenia na dalsze obszary zamkniętej karoserii, która bez bocznego wyłamania opiera się w obszarze zawiasy drzwiowej o sąsiadujący słupek drzwiowy, a przy zawiasie drzwiowej umieszczone jest miejsce zadanej deformacji do przemieszczenia sworznia zawiasowego i połączonego z nim przedniego końca drzwi w kierunku wzdłużnej osi środkowej pojazdu mechanicznego, znamienny tym, miejscem inicjowanego odkształcenia sworznia zawiasowego (28) z elementem zawiasowym (24) połączonym sztywno z drzwiami (14) jest prowadnica kulisowa (48) sworznia zawiasowego (28), która ma kształt łuku nachylonego w kierunku zadanego miejsca deformacji to jest spawanego szwu (30), karbu (40) elementu mocującego (20), żebrowego mostka (46) zawiasy drzwiowej (2,4, 6 8 10).
7. Pojazd mechaniczny według zastrz. 6, znamienny tym, że na przednim końcu drzwi (14) umieszczony jest wygięty do przodu język (52), który przy zamkniętych drzwiach (14) jest zaczepiony o część słupka drzwiowego (16) po jego wewnętrznej stronie.
8. Pojazd mechaniczny według zastrz. 7, znamienny tym, że umieszczony na przednim końcu drzwi (14) wygięty do przodu język (52) w położeniu zamkniętych drzwi jest umieszczony w wybraniu (56) słupka drzwiowego (16) i zachodzi od tyłu za ściankę słupka drzwiowego (16) od strony zawiasy drzwiowej (2,4, 6, 8,10).

184 713