PL183261B1

PL183261B1 - Urządzenie do osadzania nitów, guzików lub podobnych

Info

Publication number: PL183261B1
Application number: PL97331235A
Authority: PL
Inventors: Manfred Hardt; Karl-Josef Kochs
Original assignee: Prym William Gmbh & Co Kg
Priority date: 1996-07-16
Filing date: 1997-06-25
Publication date: 2002-06-28
Also published as: ES2169403T3; EP0918476A1; DE19628679A1; IL128037A0; JP2000514512A; PL331235A1; AU714519B2; DE59706442D1; CA2262857A1; CZ999A3; CN1228681A; SK4599A3; AU3436697A; YU1699A; HK1017835A1; CZ294728B6; TR199900084T2; EP0918476B1; PT918476E; ATE213393T1

Abstract

1. Urzadzenie do osadzania nitów, guzi- ków lub podobnych, posiadajace stojak z poziomym wysiegnikiem mieszczacym dolne narzedzie w ksztalcie kowadla na którym jest umieszczona dolna czesc nita lub guzika podawana z dolaczonego suwa- ka zaladowczego, a powyzej kowadla jest umieszczony popychacz, który u góry jest polaczony z posuwisto zwrotnym napedem uruchomianym silnikiem elektrycznym, a jego dolny koniec ma górne narzedzie mieszczace górna czesc nita lub guzika po- dawana z dolaczonego suwaka, znamienne tym, ze ma przelacznik dotykowy (54) narzedzia dolnego (5) do nadzorowania nitowania przy zaginaniu zaciskowym po- miedzy dolnym narzedziem (5) i górnym narzedziem (21). PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do osadzania nitów, guzików lub podobnych w materiałach tekstylnych, gumowych i w ubraniach.

183 261

Urządzenie takie jest znane na przykład z opisu DE 44 31 948 A1. W tym zgłoszeniu patentowym jest opisane urządzenie, w którym górny koniec popychacza, uruchamiającego górne narzędzie, jest obciążony sprężyną i styka się z powierzchnią obwodową krzywki tarczowej, umieszczonej na wale napędowym silnika. Osadzane nity, guziki lub podobne składają się każdorazowo z górnej i dolnej części elementu. Części górne i dolne są przechowywane w oddzielnych magazynkach z których poprzez szyny doprowadzające są podawane do obszaru suwaka załadowczego. Jest on przemieszczany poziomo i posiada górną listwę wsuwaną i dolną listwę wsuwaną. Górna listwa wsuwana dostarcza każdorazowo górną część elementu do kleszczy uchwytowych, przyporządkowanych do górnego narzędzia, podczas gdy dolna listwa przesuwa dolne części elementu do położenia, zbiegającego się z górną częścią w obszarze narzędzia dolnego. Dolne narzędzie jest ułożyskowane obrotowo-wychylnie za pomocą umieszczonego na płycie montażowej czopa w taki sposób, że dolne narzędzie do znitowania górnej części i dolnej części nita w materiale tekstylnym z umieszczoną w nim dolną częścią elementu wywiera nacisk na dolną stronę materiału tekstylnego. Dolna część elementu posiada ostrza, które przechodzą przez materiał tekstylny. Za każdym razem w zależności od grubości materiału dolne narzędzie może w trakcie przebiegu nitowania, mniej lub więcej przeciwko sprężynie naciskowej, wykonać ruch odchylający w postaci obrotu wokół czopa łożyskowego.

W odniesieniu do opisanego wyżej stanu techniki celem wynalazku jest opracowanie urządzenia, które odznacza się większą możliwością kontroli poprawnego nitowania i większą pewnością funkcjonowania.

Ta problematyka, będąca celem niniejszego wynalazku, jest rozwiązana w urządzeniu w którym wymiar ruchu odchylającego jest wykorzystany do nadzorowania przebiegu nitowania. W wyniku takiego ukształtowania zostało utworzone urządzenie do osadzania nitów, guzików lub podobnych o szczególnie prostej budowie i wysokiej niezawodności. Jakość nitowania zależy m.in. od głębokości wejścia ostrzy dolnej części elementu w zawinięte obrzeże górnej części elementu, którą może być kula lub element sprężysty. Przy tym nie powinny być przekroczone zadane wielkości, tak zwane wymiary doginania zaciskającego. Przy nitowaniu górnej części elementu i dolnej części elementu w jedno lub wielowarstwowym materiale tekstylnym, narzędzie odchyla się mniej lub więcej z powrotem przy wyrównywaniu nacisku pod wpływem siły sprężyny. Długość drogi wychylenia może być traktowana jako miara wytrzymałości wzgl. trwałości nitowania. Korzystne jest przy tym ukształtowanie, w którym wielkość ruchu wychylającego dolnego narzędzia jest wykorzystana do nadzorowania nitowania. Przez uchwycenie rozmiaru wychylenia istnieje nadzór, który na przykład za pomocą wskaźnika może przekazać informację użytkownikowi, czy głębokość wejścia ostrzy dolnej części elementu w zawinięte obrzeże górnej części elementu jest wystarczająca. W ten sposób można przewidzieć, że przy przekroczeniu zadanego wymiaru zostanie przekazany meldunek o błędzie. Korzystne jest rozwiązanie, w którym maszyna do osadzania zostaje zatrzymana. Tym samym użytkownikowi zostaje przekazany sygnał, aby powtórzyć wykonane nitowanie.

Według dalszej postaci wykonania przedmiotu wynalazku jest następnie przewidziane, że tor ruchu dolnego narzędzia jest nadzorowany czujnikiem. Może być tutaj umieszczony na przykład czujnik pomiarowy do wyrównania nacisku dolnego narzędzia, mający postać pakietu sprężyn, który to czujnik pomiarowy przy współdziałaniu z układem przetwarzającym może w sposób dostateczny wskazać, czy głębokość wejścia ostrzy dolnej części elementu w zawinięte obrzeże górnej części elementu jest wystarczające. Pozwala to na każdorazowe utrzymanie wymiaru doginania zaciskającego, który odpowiada odstępowi między górną i dolną stroną nita lub podobnego po wykonanym nitowaniu.

Alternatywnie może być przewidziane, że narzędzie dolne przy przekroczeniu zadanego wymiaru uruchamia przełącznik. Ten przełącznik może być wykonany jako przełącznik dotykowy lub zbliżeniowy. Jeżeli zadany wymiar maksymalny jest dotrzymany, wtedy nie zostaje uruchomiony przełącznik działający w torze ruchu dolnego narzędzia. Dopuszczalny wymiar doginania zaciskającego nitowanie jest wtedy prawidłowy. Jeśli natomiast obrabiany jest na przykład materiał wielowarstwowy, wtedy wyłącznik nakierowany na tor ruchu zostaje uruchomiony przez narzędzie dolne, na przykład przez zadziałanie przełącznika dotykowego.

183 261

Niezawodność aparatury pomiarowej jest w wysokim stopniu zależna od kalibrowania wykonywanego po zmianie narzędzia lub tłocznika, po zmianie elementu o innej długości ostrzy dolnej części lub po przestawieniu nacisku. Dlatego też konieczne jest umożliwienie jak najprostszego kalibrowania na przykład poprzez optyczne wskazanie oraz przy pomocy cyfrowego nastawnika wartości zadanej. Tak więc w urządzeniu może być na przykład umieszczona skala lub podobna, przy pomocy której nadzorujący dolne narzędzie przełącznik może być nastawiony odpowiednio na dopuszczalny wymiar doginania zaciskającego.

Następnie wynalazek dotyczy urządzenia w rodzaju podanym na wstępie, które to urządzenie posiada szyny doprowadzające, na których przenoszone są części nitów lub guzików. W celu osiągnięcia prawidłowego przebiegu roboczego jest tutaj przewidziane, że co najmniej do jednej szyny doprowadzającej jest przyporządkowane urządzenie wykrywające do nadzorowania ruchów części nitów lub guzików. Urządzenie to wychwytuje ruch zsuwających się elementów, przy czym wychwytywanie może następować na przykład za pomocą przełącznika lub podobnego, zespolonego z szyną doprowadzającą urządzenia kontrolnego. Korzystna jest także postać wykonania, w której każda szyna doprowadzająca górną część elementu i dolną część elementu posiada zaporę świetlną. Zsuwający się w trakcie cyklu roboczego element wywołuje przy przekraczaniu obszaru zapory świetlnej impuls napięciowy, który może być zastosowany do tego, aby przy brakującym impulsie przekazać meldunek o zakłóceniu. To zakłócenie może być wywołane albo przez blokującą część, albo wtedy, gdy zapas nitów w magazynku i/lub w szynie doprowadzającej został wyczerpany. Za pomocą tego urządzenia jest nadzorowana nie tylko obecność elementów w szynach doprowadzających, lecz także ruch tych elementów w szynach doprowadzających. Pozwala to na stwierdzenie wsteczne, czy w poprzednim cyklu roboczym część elementu została pobrana z nadzorowanej szyny doprowadzającej. Jeżeli to nie następuje, wtedy także następne części nie mogą się zsuwać. Impuls nadzorujący nie przychodzi, co powoduje korzystnie zatrzymanie maszyny do osadzania.

Zgodnie z wynalazkiem jest więc dalej przewidziane, że część nita lub guzika jest przenoszona do suwaka załadowczego, a urządzenie wykrywające jest oddalone o wielkość wielu części nita lub guzika od suwaka załadowczego i umieszczone jest w szynie doprowadzającej. W wyniku takiego ukształtowania możliwe jest przeciwdziałanie biegowi jałowemu każdej szyny doprowadzającej. Jeżeli jako urządzenie wykrywające przewidziana jest zapora świetlna, wtedy promień światła jest skierowany korzystnie prostopadle do kierunku ruchu elementu, do czego w odpowiednim miejscu umieszczony jest otwór przelotowy w szynie doprowadzającej. Następnie kształt może być tak dobrany, że dla różnych górnych części w postaci kul lub elementów sprężystych, od magazynków do przechowywania tych części wyprowadzone są oddzielne szyny doprowadzające, przebiegające równolegle. Aby zagwarantować tutaj prawidłowe nadzorowanie, obydwie szyny muszą posiadać urządzenia wykrywające, wykonane korzystnie jako zapory świetlne. Ponieważ jednak tylko jedna lub druga górna część elementu może być użyta w jednym cyklu roboczym, zostaje odpowiednio do tego uruchomiona także tylko zapora świetlna, przyporządkowana do osadzanego elementu.

Według dalszej korzystnej postaci wykonania przewidziane jest, że osiągnięcie pozycji końcowej przez suwak załadowczy jest nadzorowane podczas każdego przebiegu nitowania.

Korzystna jest przy tym postać wykonania, w której przednia pozycja końcowa suwaka załadowczego jest nadzorowana. Tym samym także jest nadzorowana droga pomiędzy szynami doprowadzającymi i obszarem nitowania, tzn. w obszarze górnego i dolnego narzędzia. Jeżeli na przykład element w trakcie przenoszenia od szyn doprowadzających do obszaru nitowania zostanie przez suwak załadowczy obrócony, suwak ten nie osiąga swojego przedniego położenia końcowego. To położenie końcowe jest nadzorowane na przykład przez czujnik lub przełącznik, który w przypadku zakłócenia przekazuje sygnał, przede wszystkim do wyłączenia urządzenia. W wyniku takiego ukształtowania przeciwdziała się uruchomieniu popychacza w przypadku nieobecności elementów w obszarze nitowania. Takie puste nitowanie może doprowadzić np. do uszkodzenia materiału tekstylnego.

Zgodnie z wynalazkiem w urządzeniu do osadzania nitów, guzików lub podobnych, w którym nitowanie następuje za pośrednictwem popychacza, ruch tego popychacza jest nadzorowany.

183 261

Okazuje się zwłaszcza przy tym korzystne, że nadzorowanie ruchu popychacza uzyskane jest za pomocą ruchu krzywki, uruchamiającej ten popychacz. W tym celu na przykład czujnik może „odczytywać” krzywkę popychacza. Nadzorowanie ruchu popychacza, zwłaszcza w odniesieniu do kontroli szyn doprowadzających, ma tę zaletę, że tylko w określonym zadanym obszarze cyklu roboczego następuje pobieranie elementu z szyny doprowadzającej i następnie zsuwanie się następnego elementu. Gdy czujnik lub podobne urządzenie do nadzorowania popychacza wykrywa obszar krzywki popychacza wstępnie określony dla szyn doprowadzających, wtedy jednostka przetwarzająca oczekuje na sygnał urządzenia wykrywającego szyn doprowadzających. Jeśli do tego obszaru nie nadchodzi żaden sygnał z urządzenia wykrywającego, wtedy prowadzi to do zatrzymania urządzenia. Gdy ustalony wstępnie obszar krzywki popychacza opuszcza czujnik do jego nadzorowania, wtedy zostają unieruchomione urządzenia wykrywające szyn doprowadzających. Zależność czasowa między sygnałem szyn doprowadzających i sygnałem kontrolnym na krzywce popychacza zostaje ustalona przez pozycję zapory świetlnej względem elementu w szynie doprowadzającej. Przewidziany jest tutaj odstęp, wynoszący co najmniej 30 stopni kątowych.

Według korzystnej postaci wykonania przedmiotu wynalazku jest przewidziane, że na krzywce popychacza jest umieszczony przełącznik kontrolny.

Zgodnie z wynalazkiem przełącznik kontrolny może być wykonany w postaci przełącznika taktowego, który odczytuje krzywkę popychacza na przykład na powierzchni obwodowej, przy czym zgodny z cyklem sygnał urządzenia wykrywającego szyn doprowadzających jest nadzorowany w oparciu o ruch popychacza. Opisane wyżej urządzenia kontrolne i nadzorujące mogą być stosowane zarówno pojedynczo jak i w układzie kombinowanym w omawianym urządzeniu.

Poniżej wynalazek zostanie dokładniej wyjaśniony w oparciu o załączony rysunek, który przedstawia jedynie dwa przykłady wykonania wynalazku. Na rysunku fig. 1 przedstawia urządzenie w widoku z boku oraz częściowo w przekroju, przy czym popychacz znajduje się w górnym martwym punkcie, fig. 2 - fragment urządzenia według fig. 1 w obszarze narzędzia górnego także w pozycji górnego martwego punktu popychacza, fig. 3 - widok z przodu urządzenia według fig. 1, przy czym pokazany jest magazynek do przechowywania elementów, fig. 4 - ujęcie odpowiadające fig. 1 z narzędziami w pozycji nitowania, fig. 5 - fragment urządzenia według fig. 2, przy czym pozycja odniesiona jest do fig. 4, fig. 6 - silnie powiększony nit, osadzony na wyrobie włókienniczym, fig. 7 - dalsze powiększenie fragmentu z fig. 5, pokazującego poprawne nitowanie, przy czym wysięgnik sterujący dolnym narzędziem zwalnia wyłącznik kontrolny, fig. 8 - odpowiedni widok z fig. 7, w którym w wyniku użycia zbyt grubego materiału tekstylnego nitowanie nie zostało wykonane poprawnie i ramię wysięgnika dolnego narzędzia uruchamia wyłącznik kontrolny, fig. 9 - w widoku perspektywicznym i częściowo w przekroju powiększenie fragmentu obszaru szyn doprowadzających z magazynku do urządzenia, fig. 10 - widok odpowiadający fig. 2, jednak dotyczący nadzoru drugiej postaci wykonania dolnego narzędzia, fig. 11 - widok odpowiadający fig. 5, dotyczący jednak przykładu wykonania według fig. 10, oraz fig. 12 - widok odpowiadający fig. 11, jednak przy niewykonanym poprawnie nitowaniu z powodu zbyt grubego materiału tekstylnego.

Urządzenie według wynalazku posiada ustawiony pionowo stojak 2, umieszczony na podstawie 1. Stojak 2 jest nośnikiem płyty montażowej 3, który ma postać U, odchyloną o 90 stopni przeciwnie do ruchu wskazówek zegara i którego dolne ramię U stanowi wysięgnik 4.

Na swobodnym końcu wysięgnika 4 umieszczone jest dolne narzędzie 5. Ma ono w przekroju kształt okrągłego kowadła 6, na którego górnym końcu zostaje umieszczona dolna część 7 nita.

Dolne części 7 nita są przechowywane w umieszczonym z boku płyty montażowej 3 magazynku 8, z którego wychodzi ukośnie szyna doprowadzająca 9, skierowana odwrotnie względem wysięgnika 4. Dolne części 7 nita mają uchwyty z ostrzami, za pomocą których mogą być one połączone z dwoma różnymi górnymi częściami nita. Na rysunku pokazana jest górna część 10 nita. Służy ona jako element funkcjonalny w postaci części kuli i jest nakładana z dolną częścią 7 nita na materiał włókienniczy 11. Obydwie w różny sposób ukształtowane górne części nita, tzn. kula i część sprężysta, przemieszczane są z umieszczonych naprze6

183 261 ciw magazynku 8, magazynków 12 i 13, poprzez przynależne szyny doprowadzające 14 i 15, do obszaru suwaka załadowczego 16.

Suwak załadowczy 16 jest przemieszczany poziomo i posiada górną listwę wsuwaną 17 i dolną listwę wsuwaną 18. Górna listwa wsuwana 17 przenosi każdorazowo górną część 10 elementu do kleszczy uchwytowych 19, podczas gdy dolna listwa wsuwana 18 przemieszcza dolne części 7 elementu do położenia, zbiegającego się z kowadłem 6 dolnego narzędzia 5. Za pomocą nie pokazanego na rysunku sterowania elektromagnetycznego jedne albo drugie górne części elementu mogą być przeniesione z magazynków 12 albo 13 każdorazowo przez szynę doprowadzającą 14 albo 15 do obszaru przemieszczania się górnej listwy wsuwanej 17.

Kleszcze uchwytowe 19 w pozycji wyjściowej urządzenia przemieszczają się z położenia przeciwnego względem dolnego narzędzia 6 w kierunku tego narzędzia, przy czym są one niesione elementem ślizgowym, który jest prowadzony na dolnym końcu popychacza 20, usytuowanego w położeniu naprzeciwko dolnego narzędzia 5.

Na swoim dolnym końcu popychacz 20 ma górne narzędzie 21, które w górnym martwym punkcie popychacza 20, zgodnie z fig. 1 do 3, kończy się powyżej miejsca umieszczania górnej części 10 elementu, usytuowanego w obszarze kleszczy uchwytowych 19.

Popychacz 20 ma na górnym końcu krążek bieżny 22. Pod działaniem sprężyny naciskowej 23 krążek bieżny 22 wchodzi na powierzchnię obwodową krzywki tarczowej 24. Jest ona zaklinowana na wałku 25 elektrycznego silnika napędowego 26. Podczas obrotu o 360 stopni krzywki tarczowej 24, popychacz 20 zostaje w wyniku tego przesunięty w dół i znowu w górę aż do górnego punktu martwego. Następnie na popychaczu 20 jest zamocowany wysięgnik 27, który posiada krążek sterujący 28. Do jego dolnej strony dochodzi ramię 29 dźwigni 31, ułożyskowanej wokół przegubowego czopa 30, umieszczonego na płycie montażowej 3. W układzie kąta rozwartego względem ramienia 29, dźwignia 31 tworzy ukośnie do tyłu skierowane ramię 32 tej dźwigni, którego koniec, zgodnie z pozycją pokazaną na fig. 1 do 3, przebiega pionowo i posiada tam jarzmo ze szczeliną 33, w którą wchodzi kamień 34 tego jarzma. Kamień 34 jest połączony z mającym kształt sanek suwakiem załadowczym 16, który ze swej strony jest przemieszczany przy obróceniu dźwigni 31 w prowadnicy saniowej 35, umieszczonej po stronie stojaka maszyny.

Dolny koniec ramienia 32 dźwigni tworzy krawędź sterującą 36, o którą oparta jest rolka wodząca 37. Znajduje się ona na swobodnym końcu dźwigni sterującej 38, która ułożyskowana jest od strony stojaka maszyny na sworzniu 39. Na ramieniu poprzecznym 40 dźwigni sterującej 38 zaczepiona jest sprężyna naciągowa 41, która obciąża dźwignię sterującą 38 w kierunku pozycji przylegania do dźwigni 31, której ramię 29 umieszczone jest w pozycji przylegania do krążka sterującego 28 popychacza 20.

Po przeciwnej stronie rolki wodzącej 37 dźwignia sterująca 38 tworzy umieszczoną w pobliżu sworznia 39 krzywkę sterującą 42, która ze swej strony współpracuje z zabezpieczonym przed obracaniem trzpieniem stykowym 43, który z kolei jest prowadzony w wystającym bocznie ramieniu poprzecznym dźwigni przenoszącej 45. Trzpień stykowy 43 opiera się poprzez przenoszącą sprężynę naciskową 46 na przeciwnym sworzniu 47 z nastawianym gwintem przy dolnym końcu dźwigni przenoszącej 45, ukształtowanej mniej więcej kątowo. Dźwignia przenosząca 45 jest ułożyskowana na kątowym ramieniu, z boku wysięgnika wokół poprzecznego czopa 48. Swobodny koniec dźwigni przenoszącej 45 rozciąga się do położenia pod dolnym narzędziem 5. Za pomocą elementu kątowego 49 dźwignia przenosząca 45 wchodzi kształtowe w rowek pierścieniowy 50 w dolnym końcu narzędzia dolnego 5, mającego kształt kowadła. Zaczepiona w pobliżu sworznia 47 sprężyna powrotna 51 obciąża dźwignię przenoszącą 45 w ten sposób, że jej trzpień stykowy 43 opiera się na dźwigni sterującej 38 w obszarze przed krzywką sterującą 42, zgodnie z fig. 1 do 3.

Do dokładnego umieszczenia części elementu na materiale tekstylnym 11 służy lampa projekcyjna 52. Zamocowana jest ona z boku stojaka maszyny i wytwarza krzyż nitkowy na górnej stronie materiału tekstylnego 11.

Zgodnie z fig. 1 do 3, w wyniku odpowiedniego obrócenia krzywki tarczowej 24, popychacz 20 doprowadzony zostaje do górnego martwego punktu. Z górnej listwy wsuwanej 17

183 261 górna część 10 elementu zostaje przekazana do kleszczy uchwytowych 19, podczas gdy dolna listwa wsuwana 18 umieszcza dolną część 7 elementu w dolnym narzędziu 5.

W wyniku uruchomienia umieszczonego na podstawie 1 nożnego przełącznika 53 zostaje uruchomiony napęd, powodujący obracanie się krzywki tarczowej 24 w kierunku strzałki zgodnie z fig. 3, przez co popychacz 20 zostaje przemieszczony w dół. Tym samym kleszcze uchwytowe 19 zostają odsunięte z powrotem i znajdują się w pewnym odstępie od dolnego narzędzia 5.

Razem z powrotnym ruchem popychacza 20 krążek sterujący 28 uruchamia ramię 29 dźwigni 31 i wychylają przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, co jest połączone z zabraniem suwaka załadowczego 16 z umieszczonymi na nim listwami wsuwanymi 17 i 18. Ramię 32 dźwigni 31 uruchamia podczas tego procesu rolkę wodzącą 37 dźwigni sterującej 38 i wychyla ją w kierunku wskazówek zegara. Trzpień stykowy 43 dochodzi przy tym do krzywki sterującej 42, w wyniku czego dźwignia przenosząca 45 zostaje wychylona sprężyną 46, tak że ruch wznoszący dolnego narzędzia 5 następuje mniej więcej równocześnie z zatrzymaniem kleszczy uchwytowych 19 i popychacza 20. Podczas dalszego przebiegu cyklu osadzania, drugi ruch w dół popychacza 20 i kleszczy uchwytowych 19 powoduje umieszczenie kleszczy uchwytowych 19 na górnej stronie materiału tekstylnego 11. Natomiast popychacz 20 porusza się dalej w kierunku do dołu w celu znitowania dolnej części 7 elementu z górna, częścią 10 tego elementu. Przy tym ostrza dolnej części 7 elementu przebijają materiał włókienniczy 11 i wchodzą w zawinięte obrzeże górnej części 10 elementu. Podczas tego przebiegu nitowania dolne narzędzie 5 może wykonać ruch odchylający, przy czym wielkość tego ruchu odchylającego jest zależna od grubości materiału tekstylnego w obszarze nitowania. Ten ruch odchylający jest możliwy dzięki podatnemu przemieszczeniu dźwigni przenoszącej 45. Przenosząca sprężyna naciskowa 46 działa przy tym jako wyrównanie nacisku i jest spłaszczona odpowiednio do wielkości ruchu odchylającego.

Wymieniona wielkość odchylenia zostaje wykorzystana do nadzorowania przebiegu nitowania. Do tego celu przewidziany jest przełącznik dotykowy 54, pokazany w pierwszym przykładzie wykonania na fig. 1 do 9.

Jakość zanitowania zależy w zasadzie od głębokości wejścia ostrzy dolnej części 7 nita w zawinięte obrzeże górnej części nita, wykonanej jako kula lub element sprężysty. Ta głębokość wejścia jest bezpośrednio zależna od grubości materiału włókienniczego i długości ostrzy dolnej części 7 nita. Przy nitowaniu nie może być przekroczony wymiar zadany, tak zwany wymiar doginania zaciskającego. Wymiar ten obejmuje odstęp a pomiędzy górną, i dolną stroną nita 55 po wykonanym nitowaniu, co pokazane zostało na fig. 6. Przy nitowaniu dolnej części 7 nita i górnej części 10 nita na jedno- lub wielowarstwowym materiale tekstylnym, dolne narzędzie 5 wraz z połączoną z nim dźwignią przenoszącą 45 odchyla się do dołu. Wielkość tego odchylenia może być miarą wytrzymałości nitowania.

Wspomniany przełącznik dotykowy 54 jest umieszczony przestawnie na płycie montażowej 3. Istnieje przy tym możliwość, aby przełącznik dotykowy ustawić na maksymalny wymiar doginania zaciskającego, do czego może być na przykład na płycie montażowej 3 umieszczona skala lub podobne oznakowanie.

Na fig. 7 i 8 przedstawione są schematycznie nitowania dwóch materiałów tekstylnych o różnej grubości. Na fig. 7 osadzony jest nit 55 na materiale tekstylnym 11, którego grubość jest tak dobrana, że utrzymany jest zadany wymiar doginania zaciskającego, wybrany w zależności od długości ostrzy dolnej części 7 nita. Dolne narzędzie 5 i dźwignia przenosząca 45 nie odchylają, się lub tylko odchylaj ą się bardzo niewiele, tak że nadzorujący przełącznik dotykowy 54 nie zostaje uruchomiony przez dźwignię przenoszącą 45. Nie jest więc przekazywany żaden sygnał.

Natomiast na fig. 8 jest dobrany materiał tekstylny 11, którego grubość, przy zastosowaniu tej samej dolnej części 7 elementu jak na fig. 7, powoduje przekroczenie zadanego wymiaru. Dolne narzędzie 5 i dźwignia przenosząca 45 odchylają się daleko w ten sposób, że zostaje uruchomiony przełącznik dotykowy 54. Uruchomienie to powoduje sygnał, który może być wykorzystany na przykład do tego, aby poprzez wskazanie optyczne przekazać użytkownikowi sygnał o nieprawidłowym znitowaniu. Korzystne jest przy tym wykonanie, w któ8

183 261 rym sygnał powoduje zatrzymanie urządzenia w celu sprawdzenia i ewentualnie powtórzenia przeprowadzonego nitowania.

Alternatywnie do przełącznika dotykowego 54 mogą być zastosowane czujniki pomiarowe, wyłączniki zbliżeniowe lub podobne. Uzyskuje się przy tym możliwość bardzo łatwego kalibrowania poprzez wskazania optyczne oraz przy pomocy cyfrowego nastawnika wartości zadanej. Ma to duże znaczenie, ponieważ niezawodność aparatur pomiarowych w znacznym stopniu zależy od ich kalibrowania wykonanego po wymianie tłocznika, zmianie elementu o innej długości ostrzy lub też po przestawieniu nacisku zawinięcia obwodowego.

W pozycji nitowania suwak załadowczy 16 cofa się następnie tak daleko, że wsuwane listwy 17 i 18 znajdują się przed doprowadzonymi częściami nita. W tej pozycji następuje samoczynne ześlizgiwanie się części nita do szyn doprowadzających, przy czym za każdym razem górna część nita i dolna część nita zostaje umieszczona przed odpowiednią listwą wsuwaną. To ześlizgiwanie się części nita jest zahamowane podczas końcowego okresu cyklu, ponieważ listwy wsuwane wzgl. suwaki załadowcze 16 znajdują się przed otworami szyn doprowadzających, które zamykają.

Ruch ześlizgujących się elementów nita w szynach doprowadzających jest zgodnie z wynalazkiem kontrolowany przez urządzenie wykrywające 56. Urządzenie jest wykonane w postaci zapory świetlnej 57, przy czym do każdej szyny doprowadzającej 9, 14 i 15 przyporządkowane jest urządzenie wykrywające 56.

Te urządzenia wykrywające 56 śledzą ruch ześlizgujących się elementów nita, jak tylko zostanie rozpoczęty cykl osadzania. Każdy cykl osadzania wytwarza przy tym impuls napięciowy w obszarze urządzenia wykrywającego 56. Fakt ten może być użyty do tego, aby w przypadku brakującego impulsu wytworzyć sygnał o zakłóceniu. Zakłócenie takie może być wywołane przez zablokowanie części nita, albo wtedy, gdy zapas części elementów w szynie doprowadzającej i/lub w magazynku został wyczerpany.

Tym samym zgodnie z wynalazkiem nadzorowana jest nie tylko obecność części elementów nita w szynach doprowadzających, lecz także konieczne przesunięcia tych części przy zsuwaniu się do cofniętego położenia suwaka załadowczego 16.

Zapory świetlne 57, tworzące urządzenie wykrywające 56, działają mniej więcej prostopadle do kierunku ruchu części nita wzgl. kierunku szyn doprowadzających, przy czym dla przejścia promienia świetlnego przez szyny doprowadzające 9, 14 lub 15 mają one od dolnej strony otwory przelotowe 58.

Jak wyżej wspomniano, za pomocą sterowania elektromagnetycznego zostaje uruchomiony wzgl. zatrzymany jeden lub drugi magazynek 12, 13 a tym samym przynależna szyna doprowadzająca 14 lub 15. Również urządzenie wykrywające 56 zostaje uruchomione dla czynnej w danej chwili szyny doprowadzającej, tak że unika się otrzymywania sygnałów o zakłóceniach z obszaru unieruchomionej szyny doprowadzającej.

Ta kontrola doprowadzania działa również w zależności od ruchu popychacza. Przewidziane jest tutaj nadzorowanie, które uzyskuje się za pomocą ruchu krzywki tarczowej 24, uruchamiającej popychacz 20. Na krzywce tarczowej 24 umieszczony jest pokazany na rysunku jedynie schematycznie, impulsowy przełącznik kontrolny 59 przekazujący do cyklu roboczego sygnał urządzenia wykrywającego 56 szyn doprowadzających w zależności od czasu i kąta ustawienia. Impulsowy przełącznik kontrolny 59 przekazuje sygnał na przykład do jednostki przetwarzającej, jak tylko krzywka tarczowa 24 rozpozna cofnięte położenie suwaka załadowczego 16. Do tego momentu muszą być jednocześnie przekazane do jednostki przetwarzającej sygnały wytworzone przez ruch części elementu nita, z urządzeń wykrywających 56. Jednostka przetwarzająca sprawdza wchodzące sygnały i w przypadku otrzymania sygnałów o zakłóceniach powoduje zatrzymanie całego urządzenia.

W celu ustalenia pozycji krzywki tarczowej mogą być zastosowane także wyłączniki zbliżeniowe lub czujniki.

Urządzenia wykrywające 56 są w obszarze szyn doprowadzających tak rozmieszczone, że pewna ilość elementów nita zostaje zatrzymana między urządzeniami wykrywającymi 56 i suwakiem załadowczym 16. Tym samym jest zapewnione, że także szyny doprowadzające

183 261 nie zawsze pracują na biegu jałowym. Zawsze pozostaje pewna ilość nitów w obszarze pomiędzy urządzeniami wykrywającymi 56 i suwakiem załadowczym 16.

Następnie nadzorowane jest doprowadzenie dolnej części 7 nita i górnej części 10 nita w obszar dolnego narzędzia 7 i górnego narzędzia 21. Do tego celu umieszczony jest na przykład czujnik 60 po stronie płyty montażowej, który to czujnik 60 rozpoznaje przednie położenie końcowe suwaka załadowczego 16 wzgl. towarzyszące mu przednie położenie końcowe ramienia 32 dźwigni. Gdyby część nita w trakcie przemieszczania do przodu suwaka załadowczego 16 miałaby się na przykład obrócić, prowadzi to do zatrzymania suwaka załadowczego 16 i ramienia 32 dźwigni. Ramię 32 nie osiąga tym samym obszaru czujnika nadzorującego 60, który w przypadku zakłócenia przekazuje sygnał. Sygnał ten prowadzi przede wszystkim do zatrzymania urządzenia do osadzania.

Opisane wyżej urządzenia nadzorujące mogą być stosowane w urządzeniu zarówno samodzielnie jak i we wzajemnej kombinacji.

Następnie sygnały kontroli wymiaru doginania zaciskającego i kontroli suwaka załadowczego mogą być nadzorowane odpowiednio do cykli roboczych w oparciu o pozycję krzywki tarczowej za pomocą kontrolnego przełącznika impulsów 59.

Na fig. 10 do 12 jest przedstawiona schematycznie według dalszej postaci wykonania alternatywna postać nadzorowania wymiaru doginania zaciskającego. Przemieszczenie dolnego narzędzia 5 w położenie nitowania za pomocą krzywki sterującej 42 zostaje tutaj spowodowane za pomocą liniowego przesunięcia elementu odłączającego 61. Przed tym elementem 61 jest umieszczona w kierunku do dźwigni przenoszącej 63 sprężyna naciskowa 62, która opiera się na talerzu 64, umieszczonym na przeciwległym końcu elementu odłączającego po stronie dźwigni przenoszącej. Współosiowo względem tego talerza 64 jest umieszczony palec sygnałowy 65, przechodzący przez sprężynę naciskową 62 i element odłączający 61. Swobodny obszar końcowy tego palca sygnałowego 65 wchodzi w obszar wykrywania czujnika 66, umieszczonego po stronie stojaka maszyny.

Na fig. 11 pokazana jest pozycja nitowania, w której w wyniku dopuszczalnej grubości materiału tekstylnego wstrzymane jest działanie zadanego wymiaru doginania zaciskającego. Połączony bezpośrednio z dźwignią przenoszącą 63 poprzez talerz 64 palec sygnałowy 65 omija swoim swobodnym końcem obszar wykrywający czujnika 66. Tym samym nie zostaje przekazany żaden sygnał.

Na fig. 12 pokazane jest, że ma być osadzony nit w materiale tekstylnym, którego grubość powoduje przekroczenie zadanego wymiaru doginania zaciskającego. Dolne narzędzie 5 a tym samym dźwignia przenosząca 63 odchylają się na skutek zbyt dużej grubości materiału tekstylnego. Sprężyna naciskowa 62 zostaje ściśnięta pomiędzy nie wychylonym elementem odłączającym 61 i talerzem 64, umieszczonym po stronie dźwigni przenoszącej. Uformowany przy talerzu 64 palec sygnałowy 65 przemieszcza się natomiast w kierunku obszaru wykrywającego czujnika 66, który w tej sytuacji przekazuje sygnał do wyłączenia urządzenia lub co najmniej dla użytkownika.

183 261

29 30 31 3

40 41 44 46 43 42

183 261 jE&a

24 25 26 22

183 261

29 30 31 3

41 44 46 43 42

183 261

183 261 ft-h

183 261

Fa-ffl

183 261

ΈηΤ·ί1

183 261

9

Έ&ΙΖ

183 261

JH&i ₂₆

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Urządzenie do osadzania nitów, guzików lub podobnych, posiadające stojak z poziomym wysięgnikiem mieszczącym dolne narzędzie w kształcie kowadła na którym jest umieszczona dolna część nita lub guzika podawana z dołączonego suwaka załadowczego, a powyżej kowadła jest umieszczony popychacz, który u góry jest połączony z posuwisto zwrotnym napędem uruchomianym silnikiem elektrycznym, a jego dolny koniec ma górne narzędzie mieszczące górną część nita lub guzika podawaną z dołączonego suwaka, znamienne tym, że ma przełącznik dotykowy (54) narzędzia dolnego (5) do nadzorowania nitowania przy zaginaniu zaciskowym pomiędzy dolnym narzędziem (5) i górnym narzędziem (21).
2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że narzędzie dolne (5) stanowi element nadzorujący za pomocą wielkości swojego wychylenia.
3. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że przełącznik dotykowy (54) jest umieszczony na torze wychylenia narzędzia dolnego (5).
4. Urządzenie według zastrz. 2, znamienne tym, że narzędzie dolne (5) stanowi element uruchamiający przełącznik (54) przy przekroczeniu wstępnie zadanej wielkości ustalonego wymiaru odchylenia.
5. Urządzenie do osadzania nitów, guzików lub podobnych, posiadające stojak z poziomym wysięgnikiem mieszczącym dolne narzędzie w kształcie kowadła na którym jest umieszczona dolna część nita lub guzika podawana z dołączonego suwaka załadowczego szyny doprowadzającej, a powyżej kowadła jest umieszczony popychacz, którego górny koniec jest dołączony do posuwisto zwrotnego napędu uruchomianego silnikiem elektrycznym, a jego dolny koniec ma górne narzędzie mieszczące górną część nita lub guzika podawaną z dołączonego suwaka szyny doprowadzającej, na której są przenoszone części nitów lub guzików, znamienne tym, że co najmniej do jednej szyny doprowadzającej (9, 14, 15) jest przyporządkowane urządzenie wykrywające (56) do nadzorowania ruchów części (7, 10) dolnych i górnych nitów lub guzików doprowadzanych do górnego narzędzia (21) popychacza (20) i dolnego narzędzia (5).
6. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że urządzenie wykrywające (56) jest oddalone o wielkość wielu części nita lub guzika od suwaka załadowczego (16) i umieszczone jest w szynie doprowadzającej (9,14,1.5).
7. Urządzenie według zastrz. 6, znamienne tym, że suwak załadowczy (16) posiada czujnik nadzorujący osiągnięcie jego pozycji końcowej podczas każdego przebiegu nitowania.
8. Urządzenie według zastrz. 7, znamienne tym, że posiada czujnik (60) nadzorujący przednią pozycję końcową suwaka załadowczego (16).
9. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że posiada czujnik nadzorujący ruch popychacza (20).
10. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że posiada krzywkę (24) do nadzorowania ruchu popychacza (20) i jego uruchamiania.
11. Urządzenie według zastrz. 10, znamienne tym, że przy krzywce (24) popychacza (20) umieszczony jest przełącznik kontrolny (59).
12. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że urządzenie wykrywające (56) szyn doprowadzających stanowi nadajnik sygnałów zgodnych z cyklem roboczym, nadzorowanym przez ruch popychacza.